Jan Rodowicz był synem prof. Politechniki Warszawskiej Kazimierza Rodowicza i Zofii z Bortnowskich. Ukończył Liceum im. S. Batorego w Warszawie, gdzie działał w 23. Warszawskiej Drużynie Harcerskiej. Po wybuchu wojny naukę kontynuował na tajnych kompletach.
Działalność konspiracyjna
Od początku niemieckiej okupacji zaangażowany był w działalność konspiracyjną. Jako członek Szarych Szeregów brał udział w wielu akcjach bojowych przeciwko Niemcom, takich jak: odbicie z rąk Gestapo Jana Bytnara „Rudego” i uwolnienie więźniów przewożonych z siedziby Gestapo w alei J. Ch. Szucha 25 na Pawiak („Meksyk II” z 26 marca 1943 r.); przejęcie wagonu przewożącego 49 więźniów z obozu koncentracyjnego na Majdanku do obozu koncentracyjnego Auschwitz („Celestynów” z 20/21 maja 1943 r.); zajęcie magazynów fabryki chemicznej na Pradze w celu zdobycia chloranu potasu potrzebnego do produkcji materiałów wybuchowych („Sól” z 27 z maja 1943 r.); atak na posterunek Grenschutzu w Sieczychach („Taśma” z 20 sierpnia 1943 r.).
Jan Rodowicz ps. „Anoda”. Zdjęcie z materiałów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, z depozytu Jana Rodowicza (fot. z zasobu AIPN)
Pogrzeb Andrzeja Romockiego ps. „Andrzej Morro” w kwaterze batalionu „Zośka” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Od lewej: Witold Winnicki ps. „Pik”, Jadwiga Romocka z d. Niklewicz (matka Andrzeja), Jan Mazurkiewicz ps. „Radosław”, Jan Rodowicz ps. „Anoda”, Stanisław Sieradzki ps. „Świst”, Irena Niklewicz. Warszawa, 31 październik 1945 r. (fot. z zasobu AIPN)
Podczas powstania warszawskiego Rodowicz walczył w zgrupowaniu „Radosław”. W trakcie walk był czterokrotnie ranny. We wrześniu 1944 r. został ewakuowany na stronę praską, skąd trafił do szpitala w Otwocku.
Życie po wojnie i aresztowanie
Po wojnie zamieszkał z rodzicami w Warszawie. Rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej. Odnowił kontakty ze swoimi kolegami z batalionu „Zośka” i ponownie zaangażował się w działalność konspiracyjną, tym razem przeciwko władzy komunistycznej.
Koordynował ekshumacje oraz pochówki poległych podczas wojny żołnierzy. To dzięki jego staraniom na Powązkach Wojskowych w Warszawie powstała kwatera brzozowych krzyży – grobów poległych członków batalionu „Zośka”. Stworzył w domu „Archiwum baonu Zośka”, gromadził dokumenty, pisał pamiętnik i zachęcał innych do dzielenia się wspomnieniami.
Jan Rodowicz ps. „Anoda”. Zdjęcie z materiałów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, z depozytu Jana Rodowicza (fot. z zasobu AIPN)_
Jan Rodowicz (z prawej) z Józefem Saskim ps. „Katoda”, prawdopodobnie w 1943 r. Zdjęcie z materiałów Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, z depozytu Jana Rodowicza (fot. z zasobu AIPN)
19 września 1945 r. ujawnił się przed Komisją Likwidacyjną b. AK Okręgu Centralnego i od tego momentu znalazł się w zainteresowaniu funkcjonariuszy UB rozpracowujących członków batalionu „Zośka”.
24 grudnia 1948 r., na polecenie dyrektora Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, płk Julii Brystygier, funkcjonariusze UB aresztowali „Anodę” pod zarzutem działań antypaństwowych i posiadania broni. Osadzono go w areszcie wewnętrznym MBP na ul. Koszykowej. W marcu 1949 roku rodzice Jana otrzymali oficjalne zawiadomienie, że ich syn popełnił samobójstwo, wyskakując z okna w dniu 7 stycznia 1949 roku.
Materiały Archiwum baonu „Zośka” – relacja z „akcji na Siennej”. Depozyt Jana Rodowicza (z zasobu AIPN)
Zdjęcie sygnalityczne Jana Rodowicza ps. „Anoda”, wykonane po aresztowaniu w siedzibie MBP w Warszawie, grudzień 1948 r. (fot. z zasobu AIPN)
* * *
W zasobie Instytutu Pamięci Narodowej znajduje się depozyt nr 930 Jana Rodowicza „Anody” (w tym Archiwum baonu „Zośka”). W jego skład wchodzą m.in.: fotografie, wspomnienia, relacje, fragmenty pamiętników oraz wiersze autorstwa żołnierzy „Zośki”.
Więcej interesujących materiałów na profilu Archiwum IPN
