Szczecińskie prowizorium 1945 roku
Choć o Szczecin – w przeciwieństwie do Wrocławia – nie toczyły się krwawe i wyniszcza-jące boje, to włączanie go do Polski w 1945 roku nie było ani aktem jednorazowym, ani przesądzonym.
Nie mordujcie polskich księży, czyli pogrzeby zamordowanych w 1989 r. kapłanów „oczami” SB
20 stycznia 1989 r. w swoim mieszkaniu na plebanii parafii św. Karola Boromeusza w Warszawie został zamordowany ks. Stefan Niedzielak.
(Nie)wykonanie Traktatu Ryskiego przez ZSRS?
Traktat Ryski był aktem prawa międzynarodowego zawartym 18 marca 1921 r. pomiędzy rządem Rzeczpospolitej Polskiej a rządem Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Rad, który reprezentował także rządy Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Rad i Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad.
17 stycznia 1945 r. do Łowicza wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Po ponad pięciu latach niemieckiej okupacji mieszkańcom wydawało się, że odzyskali wolność. Tymczasem już kilkanaście dni później, funkcjonariusze urzędu bezpieczeństwa rozpoczęli aresztowania żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.
„Niegodne ręce księdza”. Ksiądz Hilary Jastak, „Caritas” i księża „patrioci”
17 stycznia 2000 r. dobiegło kresu ziemskie życie księdza Hilarego Jastaka. Zaangażowanie duchownego podczas Grudnia ’70, a później w czasie Sierpnia ’80 i stanu wojennego jest dość szeroko opisywane i komentowane. Jednak mniej znanym aspektem życia kapłana jest z pewnością jego działalność w ramach kościelnego „Caritasu”, za którą spotkały go represje ze strony komunistycznych władz.
Czy pomniki wdzięczności armii sowieckiej w Polsce powstawały spontanicznie?
Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną postawiło komunistów przed koniecznością propagandowego uzasadnienia tych działań. Zaczęto więc – za propagandą sowiecką – przedstawiać koniec okupacji niemieckiej jako „wyzwolenie”, do którego nie doszłoby, gdyby nie ofiara setek tysięcy żołnierzy sowieckich.
Wojska kolejowe w polsko-ukraińskich walkach o Lwów 1918-1919
W czasach, kiedy po 123-letniej niewoli Polska „wybijała się na niepodległość”, zapomniane dziś wojska kolejowe odgrywały niebagatelną rolę w działaniach wojennych. Nie dziwi więc fakt, że już w listopadzie 1918 r. zaczęło je tworzyć także odradzające się państwo polskie.
„Dzięki Armii Czerwonej mamy władzę w rękach…”. Tworzenie komunistycznych struktur w woj. kieleckim
W pierwszej kolejności na przyczółku sandomierskim powstawały zręby organizacji PPR oraz rad narodowych i wielu różnych instytucji w tym Milicji Obywatelskiej i Urzędu Bezpieczeństwa. Drugi etap rozpoczął się w styczniu 1945 r. po wkroczeniu Armii Czerwonej do Kielc.
Henryk Sławik i József Antall
Gdy w drodze do więzienia Węgier József Antall chciał podziękować Henrykowi Sławikowi za uratowanie życia, ten powiedział szeptem: „Tak odpłaca się Polska!”.
„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.
Kiedy w połowie stycznia 1945 r. na froncie wschodnim ruszyła kolejna ofensywa Armii Czerwonej, losy wojny były już w zasadzie przesądzone. Pytaniem otwartym pozostawało jedynie, kiedy i kto jako pierwszy dotrze do Berlina i zawiesi sztandar zwycięstwa na gruzach stolicy Trzeciej Rzeszy.
Marszałek na parkingu. Zapomniany pomnik Józefa Piłsudskiego w Poznaniu
W styczniu 2020 roku rozstrzygnięto ostatecznie konkurs na projekt pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego w Poznaniu. Zwyciężyła oryginalna koncepcja zaproponowana przez artystę rzeźbiarza Zbigniewa Mikielewicza, i jeśli tylko wszystko pójdzie zgodnie z planem, to we wrześniu 2021 roku monument ze szwedzkiego granitu powinien stanąć u zbiegu ulicy Karola Libelta i Alei Niepodległości.
Kryptonim „Meksyk”. Akcja pod Arsenałem
Szary ciężarowy renault o numerach rejestracyjnych 72076 skręcił z Bielańskiej w Długą. Gdy po chwili wjechał w Nalewki, młody chłopak rzucił na maskę butelkę z płynem zapalającym. Padły pojedyncze strzały, później posypały się serie z pistoletów maszynowych...
