Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Fot. Biblioteka Narodowa

Ukraina

Audio/Video

28 lutego 1944 r. ukraińscy żołnierze 4. Galicyjskiego Ochotniczego Pułku Policji SS, powiązanego z 14. Dywizją SS „Galizien”, oddziały UPA, nacjonaliści ukraińscy oraz ukraińscy mieszkańcy okolicznych wiosek przeprowadzili pacyfikację wsi Huta Pieniacka.

Audio/Video

Obrazy ukazujące kościoły i kaplice Wołynia są inspiracją do rozmowy o tożsamości Polaków z Kresów Wschodnich. Album stanowi „społeczny kadr pamięci”, zawarte w nim grafiki przywołują nieistniejący już świat stron rodzinnych ich autora.

Audio/Video

Jaka była geneza Zbrodni Wołyńskiej? Dlaczego sąsiedzi mordowali sąsiadów? Czy wszyscy Ukraińcy popierali UPA? Co stało się w czasie „krwawej niedzieli”? Jak Polacy zapamiętali ten czas?

Audio/Video

Jaka była geneza Zbrodni Wołyńskiej. Jak wyglądały stosunki polsko-ukraińskie w IIRP? Czy wszyscy Ukraińcy, obywatele II Rzeczypospolitej akceptowali polską państwowość?

Audio/Video

Czy prace poszukiwawcze w Katyniu zostaną dokończone? Czy poszukiwania na Ukrainie dotyczą tylko ofiar zbrodni wołyńskiej? Czy Rosja wyraziła zgodę na przebadanie nowo odkrytych dołów śmierci?

Bulbowcy kontra banderowcy. Ataman Taras Bulba-Borowec i powstanie UPA
Artykuł

Bulbowcy kontra banderowcy. Ataman Taras Bulba-Borowec i powstanie UPA

Ukraińska Armia Powstańcza jest kojarzona jednoznacznie z nazwiskiem Stepana Bandery i ludobójstwem dokonanym na wołyńskich Polakach w 1943 r. W rzeczywistości UPA powstała już w końcu 1941 r. na Polesiu, a jej twórcą był rywal Bandery – Taras Bulba-Borowec.

Audio/Video

Czy twierdzenia o przemilczeniu Zbrodni Wołyńskiej są nadal aktualne? Co już o niej wiemy, a czego jeszcze nie? Czy w 1943 roku można było zapobiec ludobójstwu Polaków na Wołyniu?

Audio/Video

Jaki wpływ na losy mieszkańców Małopolski Wsch. i Wołynia miało zajęcie tych ziem przez Niemców po 22 czerwca 1941? Dlaczego Zbrodnia Wołyńska nosi miano ludobójstwa? Jak z perspektywy 80 lat historycy postrzegają tragedię na Wołyniu?

Audio/Video

Co znaczy „symetria win”? Kto i kiedy używał tego określenia? Czym była „Druga wojna polsko-ukraińska 1942–1944”? Czy wszyscy historycy ocenią minione wydarzenia w ten sam sposób?

Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku
Artykuł

Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku

Podczas ciężkich walk latem 1920 r., cofając się pod naporem wroga, wojska URL twardo utrzymywały obronę na swoim odcinku frontu, czym skutecznie zabezpieczały południowe skrzydło całego polskiego zgrupowania na Ukrainie.

Audio/Video

Trudne stosunki polsko-ukraińskie na przestrzeni dziejów. Jaki miały wpływ na wzajemne relacje dwóch sąsiednich narodów? Jak dzisiaj rozmawiać o naszej trudnej historii? Czy to nie najlepszy moment na stanięcie w prawdzie i wyjaśnienie wszystkich zaszłości?

Audio/Video

Jakie były konsekwencje katastrofy czarnobylskiej w Polsce? Kiedy dowiedział się o niej świat? Czy na pewno była w Czarnobylu? Jak zareagowały polskie władze i ludność cywilna?

Audio/Video

Jak rozwijał się nacjonalizm ukraiński? Jaki wpływ miała na niego niemiecka okupacja Kresów wschodnich II RP? Jakie były główne postulaty jego ideologów? Czy można było uniknąć ludobójstwa na Polakach, którego kulminacja dokonywała się od 1943 r.?

Marian Gołębiewski „Ster” – rzecznik porozumienia polsko-ukraińskiego
Biogram / Biografia

Marian Gołębiewski „Ster” – rzecznik porozumienia polsko-ukraińskiego

Marian Gołębiewski – cichociemny, żołnierz AK/DSZ, członek WiN, długoletni więzień polityczny, opozycjonista związany z „Ruchem” i z ROPCiO. W jego życiorys w czasie II wojny światowej i tuż po jej zakończeniu mocno się wpisały trudne relacje polsko-ukraińskie.

Droga Hryhorija Chomyszyna do sakry biskupiej (1867–1904)
Artykuł

Droga Hryhorija Chomyszyna do sakry biskupiej (1867–1904)

Grzegorz Chomyszyn przyszedł na świat w niezamożnej rodzinie wiejskiej. Nikt nie spodziewał się, że młody człowiek stanie się jedną z najważniejszych postaci kościoła greckokatolickiego i stać będzie na czele diecezji stanisławowskiej przez ponad czterdzieści lat.

Audio/Video

W przeddzień tragedii – Wołyń 1943: świadectwa Niezwyciężonych [3/6]

Audio/Video

Jaka była geneza Zbrodni Wołyńskiej? Dlaczego sąsiedzi mordowali sąsiadów i to tak okrutnie? Czy wszyscy Ukraińcy popierali UPA? Co stało się podczas „krwawej niedzieli”? Czy możemy mówić o ludobójstwie?

Audio/Video

4 lipca 1941 roku na Wzgórzach Wuleckich Niemcy zamordowali ponad 20 profesorów lwowskich uczelni, ich najbliższych krewnych oraz osoby, które przebywały z nimi w chwili aresztowania. Jak po II wojnie światowej starano się upamiętniać ofiary?

Audio/Video

W jakim wieku byli obrońcy Lwowa? Ile "Orląt Lwowskich" poległo podczas obrony miasta? Dlaczego powinniśmy pamiętać o bitwie pod Zadwórzem? Kto projektował architekturę Cemntarza Orląt Lwowskich?

Audio/Video

Jak kształtowała się geopolityczna mapa Europy po rozpadzie Związku Sowieckiego? Co Ukraińcy, Rosjanie i Białorusini myślą o sobie nawzajem? Jaką rolę może odegrać Polska teraz i w przyszłości?

Historyczna misja prymasa Glempa
Artykuł

Historyczna misja prymasa Glempa

Kardynał Józef Glemp w 1988 r. odegrał ważną rolę w działaniach Stolicy Apostolskiej na Wschodzie. Budował mosty do rosyjskiego i białoruskiego prawosławia, prowadził dialog z grekokatolikami, tworzył warunki do odbudowy polskiego duszpasterstwa na Białorusi i Ukrainie.

Audio/Video

Petlura. Kim był, jaką rolę odegrał w latach 1917-1921, jak budował relacje z Polską

Polsko-ukraińskie walki o Lwów 1918–1919
Artykuł

Polsko-ukraińskie walki o Lwów 1918–1919

Proces odzyskiwania niepodległości przebiegał szczególnie dramatycznie we Lwowie, ponieważ był on widownią konfliktu polsko-ukraińskiego, a zarazem pierwszej z kilku wojen o granice.

Petlurowcy. Armia ukraińska w obronie Polski
Artykuł

Petlurowcy. Armia ukraińska w obronie Polski

Następstwem sojuszu między II RP i Ukraińską Republiką Ludową znanego jako pakt Piłsudski-Petlura był udział sprzymierzonej armii ukraińskiej w wojnie z bolszewikami. Żołnierze ukraińscy latem 1920 r. ramię w ramię z Wojskiem Polskim bronili naszej Ojczyzny przed barbarzyńskim najeźdźcą ze wschodu.

Zabójstwo Tadeusza Hołówki
Artykuł

Zabójstwo Tadeusza Hołówki

W latach dwudziestych i trzydziestych XX w. pośród mniejszości ukraińskiej w Polsce rozwinął się ruch nacjonalistyczny. Jego ideologia oparła się na tzw. darwinizmie społecznym, który zakładał bezkompromisową walkę nacji o przeżycie i powiększenie „przestrzeni życiowej”.

Krwawa niedziela 6 sierpnia 1944 roku – czystka etniczna w Baligrodzie
Artykuł

Krwawa niedziela 6 sierpnia 1944 roku – czystka etniczna w Baligrodzie

W roku 1944 r. nacjonaliści ukraińscy rozpoczęli akcję oczyszczania Bieszczadów z ludności polskiej. W tym celu skoncentrowano tu oddziały UPA, a OUN wydała odezwy nakazujące Polakom opuszczenie „terenów ukraińskich” pod groźbą śmierci. Dochodziło do kolejnych zbiorowych zabójstw polskiej ludności.

„Wojna polsko-bolszewicka. Wojna o niepodległość na własnych warunkach”
Artykuł

„Wojna polsko-bolszewicka. Wojna o niepodległość na własnych warunkach”

Odrodzona Rzeczpospolita była skazana na niechybną wojnę o swoje wschodnie granice z Rosją. Jedyną niewiadomą było, z którą Rosją Rzeczpospolita będzie tę wojnę toczyć.

Lipiec 1943 roku na Wołyniu
Artykuł

Lipiec 1943 roku na Wołyniu

Rzeź dokonana na Polakach przez nacjonalistów ukraińskich w lipcu 1943 r. w województwie wołyńskim to fragment trwającej kilka lat tzw. zbrodni wołyńskiej. Ten jeden wybrany do opisu miesiąc stanowił jej apogeum.

Sprawiedliwi Ukraińcy. Na ratunek polskim sąsiadom skazanym na zagładę przez OUN-UPA
Artykuł

Sprawiedliwi Ukraińcy. Na ratunek polskim sąsiadom skazanym na zagładę przez OUN-UPA

Pozostaje zagadką, dlaczego mimo nacjonalistycznej indoktrynacji i terroru stosowanego przez OUN-UPA, także wobec swoich, niemała grupa Ukraińców nie zawahała się poświęcić własnego życia, by ratować skazanych Polaków. Zamiast dążenia do niepodległości po trupach wybrali nakaz miłości bliźniego.

Audio/Video

Batalia prawna i polityczna o Małopolskę Wschodnią 1918–1921

Pułkownik Jewhen Konowalec
Biogram / Biografia

Pułkownik Jewhen Konowalec

Długoletnim przywódcą, ale i twórcą ukraińskiego ruchu nacjonalistycznego, określanego i uznawanego przez władze bezpieczeństwa II RP za wywrotowy, był Jewhen Konowalec.

Stepan Bandera – przywódca Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów
Biogram / Biografia

Stepan Bandera – przywódca Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów

Działalność OUN ukierunkował na indywidualny terror przeciwko przedstawicielom polskiej władzy i Ukraińcom uznawanym za kolaborantów. Na zachodniej Ukrainie Bandera uznawany jest za bohatera ruchu narodowowyzwoleńczego.

„Tworzymy dla siebie wygodne pozycje, których nie można osiągnąć przy zielonych stołach”. Rzecz o Romanie Szuchewyczu
Artykuł

„Tworzymy dla siebie wygodne pozycje, których nie można osiągnąć przy zielonych stołach”. Rzecz o Romanie Szuchewyczu

Ponosi odpowiedzialność za zbrodnię ludobójstwa popełnionego na Polakach na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. A jednak dla wielu na Ukrainie pozostaje dziś narodowym bohaterem.

Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku
Artykuł

Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku

W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli, czekało ją jednak pięć trudnych lat zmagań o ostateczny kształt granic i ich międzynarodowe uznanie. Największe znaczenie i daleko idące konsekwencje dla losów Rzeczypospolitej i Europy miała wojna polsko-bolszewicka lat 1919–1920, zakończona podpisaniem traktatu pokojowego w Rydze 18 marca 1921 r.

Audio/Video

Dęby i burzany. Ukraińskie organizacje i partie związane z biskupem stanisławowskim Grzegorzem Chomyszynem (1925–1939)

Ukraiński ruch komunistyczny w II RP
Artykuł

Ukraiński ruch komunistyczny w II RP

Choć zakazane przez władze II Rzeczypospolitej, ukraińskie struktury komunistyczne działały w Polsce w zasadzie od momentu odzyskania przez nią niepodległości.

Węgrzy wobec eksterminacji ludności polskiej przez nacjonalistów ukraińskich
Artykuł

Węgrzy wobec eksterminacji ludności polskiej przez nacjonalistów ukraińskich

W latach 1943–1945 na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej z rąk bojówek Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) oraz Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) zginęło ponad 100 tys. Polaków. Oddziały armii węgierskiej stacjonowały wówczas zarówno na Wołyniu, jak i w Małopolsce Wschodniej.

Audio/Video

Militarne i polityczne szanse sojuszu polsko-ukraińskiego w 1920 roku - dyskusja

Audio/Video

Od wojny 1920 do ruchu prometejskiego: współpraca polsko-ukraińska

Audio/Video

Wojna z Rosją bolszewicką: Wołyń i WCzK na Rówieńszczyznie

Audio/Video

Wojna z Rosją bolszewicką - sojusz z Ukrainą

Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami
Artykuł

Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami

Mimo upływu osiemdziesięciu lat od napaści Związku Sowieckiego na Polskę nie doczekaliśmy się pełnej analizy skali i skutków kolaboracji mniejszości narodowych z agresorem.

Sowiecki zabór II RP, czyli „wyzwolenie” Białorusinów i Ukraińców
Artykuł

Sowiecki zabór II RP, czyli „wyzwolenie” Białorusinów i Ukraińców

17 września 1939 r. o 1.00 w nocy polski ambasador w Moskwie Wacław Grzybowski przybył do Ludowego Komisariatu Spraw Zagranicznych (KLSZ). Polaka wezwano na pilną rozmowę z Władimirem Potiomkinem, zastępcą szefa KLSZ.

Audio/Video

Polskie miejsca pamięci narodowej na Ukrainie w powiecie sokalskim i rawskim do 1939. Jak wyglądają dziś groby polskich żołnierzy? Jak upamiętnić bohaterów wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej? Dlaczego nie możemy o nich zapomnieć?

Sprawa milicjanta Franciszka Motyla, czyli jak doszło do spalenia przez UPA poukraińskiej wsi Werchrata w czasie operacji „Wisła” latem 1947 r.
Artykuł

Sprawa milicjanta Franciszka Motyla, czyli jak doszło do spalenia przez UPA poukraińskiej wsi Werchrata w czasie operacji „Wisła” latem 1947 r.

W nocy z 10 na 11 lipca 1947 r. wskutek podpalenia ogień strawił prawie w całości opuszczoną przez mieszkańców wieś Werchrata na terenie powiatu lubaczowskiego w ówczesnym województwie rzeszowskim.

Głos dzieci Wołynia
Artykuł

Głos dzieci Wołynia

„Mama […] Ona wciąż się boi. Szukałaby pretekstu, aby się z wami nie spotkać. Dlatego nic jej nie powiedziałam” – mówi autorom książki Kres. Wołyń – historie dzieci ocalonych z pogromu, Anna z Pustkowa Żurawskiego.

Audio/Video

Razem z Wojskiem Polskim. Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920

Audio/Video

Konferencja prasowa IPN dotycząca Bazy Ofiar Zbrodni Wołyńskiej

Karol Wędziagolski. Świadek dwóch rewolucji
Artykuł

Karol Wędziagolski. Świadek dwóch rewolucji

Karol Wędziagolski, ziemianin z Litwy, jak wielu Polaków w czasach zaborów, wykształcenie zdobył w Rosji. Wziął udział w I wojnie światowej po stronie rosyjskiej i rozpoczął szybką karierę wojskową w armii carskiej.

Historia zamachu na ministra Bronisława Pierackiego
Artykuł

Historia zamachu na ministra Bronisława Pierackiego

Najbardziej spektakularnym zamachem Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów było zabójstwo Bronisława Pierackiego, ministra spraw wewnętrznych II RP. Decyzja o zamachu zapadła na specjalnej konferencji Prowidu Ukraińskich Nacjonalistów i Krajowej Egzekutywy OUN w Berlinie pod koniec kwietnia 1933 r.

Audio/Video

Wyprawa kijowska 1920 r. Nowa hipoteza na temat znaczenia sojuszu Piłsudski-Petlura

O niepodległą Ukrainę – Symon Petlura (1879–1926)
Biogram / Biografia

O niepodległą Ukrainę – Symon Petlura (1879–1926)

Urodzony w maju 1879 roku Symon Petlura – przywódca Ukraińskiej Republiki Ludowej – odegrał w historii Ukrainy rolę równie doniosłą, jak Józef Piłsudski w historii Polski. W drogach życiowych obu tych żołnierzy i polityków najdziemy zresztą wiele cech wspólnych.

Sojusz polsko-ukraiński w 1920 roku
Artykuł

Sojusz polsko-ukraiński w 1920 roku

22 kwietnia 1920 roku została podpisana w Warszawie umowa między Rzeczpospolitą Polską a Ukraińską Republiką Ludową, która przeszła do historii jako „Sojusz Piłsudski–Petlura”. Połączyła ona dwa państwa, które walczyły o utrzymanie swojej niepodległości w obliczu najazdu wspólnego wroga ze wschodu.

System więzienno-łagrowy w czasie Wielkiego Terroru
Artykuł

System więzienno-łagrowy w czasie Wielkiego Terroru

W latach trzydziestych XX w. sowiecki reżim komunistyczny rozbudował do monstrualnych rozmiarów system obozów i więzień, planując przeprowadzenie na ogromną skalę akcji terrorystycznej w celu ostatecznego wyeliminowania domniemanych wrogów.

Drogi do Niepodległości... także Ukrainy
Dodatki do prasy

Drogi do Niepodległości... także Ukrainy

Piłsudski przejrzał plany Lenina, który chciał przebić się zbrojnie z ideą bolszewicką do Niemiec, największego skupiska klasy robotniczej w ówczesnej Europie, i podjął z bolszewicką Rosją grę. Jej stawką było pobicie Rosji, odrzucenie jej na wschód i wypełnienie po niej pustki na obszarze między Bałtykiem i Morzem Czarnym, prof. Grzegorz Nowik.

Audio/Video

„Geneza wyprawy kijowskiej” - debata belwederska

Audio/Video

Zmarłych pogrzebać

Nie używajmy eufemizmów. Rzecz o trudnych stosunkach polsko-ukraińskich
Wywiad

Nie używajmy eufemizmów. Rzecz o trudnych stosunkach polsko-ukraińskich

Błędne jest przekonanie polityków, że nie podnosząc publicznie, nie ujawniając tej zbrodni, minimalizując ją, zapewnimy dobre stosunki z Ukrainą i tym samym bezpieczeństwo państwa polskiego – mówi Ewa Siemaszko, badaczka rzezi na Wołyniu, w rozmowie z Magdaleną Semczyszyn i Andrzejem Brzozowskim.

Wojna polsko-ukraińska 1918-1919
Artykuł

Wojna polsko-ukraińska 1918-1919

Znane z obrony Lwowa, zmagania polsko-ukraińskie o niepodległość, w rzeczywistości rozgrywały się na terenach od Przemyśla, przez Lwów i Stanisławów aż po Zbrucz. Echo ich dotarło do Kijowa. Wojna miała tak brutalny charakter, że ukraińskie zbrodnie zbadała polska komisja sejmowa.

Helena  Grabska 1904–1919
Broszury popularnonaukowe IPN Szczecin

Helena Grabska 1904–1919

U progu niepodległości Polacy musieli walczyć o kształt granicy wschodniej z Ukraińcami, których elity polityczne i wojskowe uważały obszar Galicji Wschodniej za swoje ziemie etniczne i chciały włączyć je do przyszłego państwa ukraińskiego. Polsko-ukraińskie walki o Lwów rozpoczęły się 1 listopada 1918 r., w dniu, w którym proklamowano powstanie na spornym terytorium Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL).

„Ludobójstwo na Wołyniu”
Dodatki do prasy

„Ludobójstwo na Wołyniu”

W przeddzień 76 rocznicy krwawej niedzieli na Wołyniu w „Naszym Dzienniku” ukazał się dodatek historyczny Instytutu Pamięci Narodowej poświęcony ludobójstwu na Wołyniu.

Operacja „Wisła” – inne spojrzenie
Artykuł

Operacja „Wisła” – inne spojrzenie

Dominuje u nas pogląd, że przesiedlenie Ukraińców i Łemków w 1947 r. to zasługująca na jednoznaczne potępienie zbrodnia komunistyczna.* Jednak część historyków główne zło upatruje w ideologii i działalności nacjonalistów z OUN i UPA, a akcję tę uznaje za działanie w stanie wyższej konieczności.

Audio/Video

Symon Petlura (1879–1926) – przywódca niepodległej Ukrainy. Panel dyskusyjny „Czy sojusz polsko-ukraiński w 1920 roku może mieć znaczenie dla współczesnych wzajemnych stosunków?”

Walki o Lwów i w Galicji Wschodniej
Artykuł

Walki o Lwów i w Galicji Wschodniej

Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią rozpoczął się w mglisty poranek 1 listopada 1918 r., gdy polskich mieszkańców Lwowa zaskoczył widok błękitno-żółtej flagi zatkniętej na wieży ratusza oraz ukraińskich patroli wojskowych przemierzających ulice miasta.

Wołyński konflikt pamięci
Wywiad

Wołyński konflikt pamięci

Lato 1943 roku to apogeum rzezi wołyńskiej. Jak doszło do tego, że w czasie II wojny światowej ukraińscy nacjonaliści wymordowali na Wołyniu, a później w Galicji Wschodniej tysiące Polaków?

Rodzina – najwrażliwszy punkt „bandytów”
Artykuł

Rodzina – najwrażliwszy punkt „bandytów”

Walki Ukraińskiej Powstańczej Armii z sowieckimi siłami bezpieczeństwa charakteryzowały się niezwykle dużą brutalnością i bezwzględnością obu stron. W ramach operacji przeciwpartyzanckich przystąpiono do masowej akcji wysiedleńczej, wymierzonej w rodziny członków podziemia.

Głód w „spichlerzu Europy”. Prawdziwe intencje komunistów wobec Ukrainy
Artykuł

Głód w „spichlerzu Europy”. Prawdziwe intencje komunistów wobec Ukrainy

Po 80 latach od tragedii Wielkiego Głodu w rosyjskich mediach wciąż pojawiają się wątpliwości, czy został on celowo wywołany przez Moskwę. Po co – pyta część publicystów – Stalin miałby zagłodzić mieszkańców republiki cieszącej się sporą autonomią i jednym z najwyższych wskaźników uprzemysłowienia?

Zabójstwo ministra Bronisława Pierackiego
Artykuł

Zabójstwo ministra Bronisława Pierackiego

W dniu 15 czerwca 1934 r. w wyniku ran odniesionych w zamachu przeprowadzonym przez członka Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów zmarł wicepremier, minister spraw wewnętrznych Bronisław Pieracki. Wkrótce potem utworzono w Berezie Kartuskiej obóz dla osób podejrzanych o działalność antypaństwową.

Audio/Video

II wojna światowa w stosunkach polsko-ukraińskich. Stan badań, perspektywy badawcze. Geneza Konfliktu. Panel 1. Część 1.

Audio/Video

Tam słychać ciszę. Wołyń.

Audio/Video

IPNtv - Sympozjum „Wołyń 1943. Pamięć i niepamięć” – Warszawa, 24 sierpnia 2017

Audio/Video

Stosunki między narodami wobec wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej

Audio/Video

Aspiracje niepodległościowe narodów Europy Środkowo-Wschodniej wobec wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej

Giedroyc a Ukraina. Ukraińska perspektywa Jerzego Giedroycia i środowiska paryskiej „Kultury”
Publikacje

Giedroyc a Ukraina. Ukraińska perspektywa Jerzego Giedroycia i środowiska paryskiej „Kultury”

Ukraina zajmowała bardzo ważnie miejsce wśród zainteresowań Jerzego Giedroycia. Niniejsza książka jest próbą usystematyzowania ukraińskich wątków dyskutowanych w środowisku Instytutu Literackiego. Polscy i ukraińscy autorzy artykułów zawartych w tomie dorobek Giedroycia i „Kultury" pokazują głównie przez pryzmat osób, które ten dorobek współtworzyły, inspirowały go lub z niego czerpały.

Audio/Video

IPN TV "Zbrodnia Wołyńska - historia, pamięć, edukacja. W przededniu 70. rocznicy" - Warszawa, 27-28 czerwca 2013

1943 zbrodnia Wołyńska. Prawda i pamięć
Publikacje

1943 zbrodnia Wołyńska. Prawda i pamięć

Zbrodnia Wołyńska – antypolska czystka etniczna przeprowadzona przez nacjonalistów ukraińskich, mająca charakter ludobójstwa. Objęła nie tylko Wołyń, ale również województwa lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie – czyli Galicję Wschodnią, a nawet część województw graniczących z Wołyniem: Lubelszczyzny (od zachodu) i Polesia (od północy). Czas trwania Zbrodni Wołyńskiej to lata 1943–1945. Sprawcy Zbrodni Wołyńskiej – Organizacja Nacjonalistów Ukraińskich frakcja Stepana Bandery (OUN-B) oraz jej zbrojne ramię Ukraińska Armia Powstańcza (UPA) we własnych dokumentach planową eksterminację ludności polskiej określali mianem „akcji antypolskiej”.

„Kto tego nie widział, nigdy w to nie uwierzy...”. Zbrodnia Wołyńska – historia i pamięć
Teki edukacyjne

„Kto tego nie widział, nigdy w to nie uwierzy...”. Zbrodnia Wołyńska – historia i pamięć

Tom zawiera wstęp historyczny o stosunkach polsko-ukraińskich w latach 1918–1945, scenariusze zajęć o „akcji antypolskiej” OUN-UPA, o ludobójstwie na Kresach Południowo-Wschodnich w relacjach świadków, o „sprawiedliwych” Ukraińcach ratujących Polaków oraz porównaniu zbrodni ludobójstwa w Kambodży, Rwandzie i na Wołyniu oraz Holokaustu.

nr 7-8/2010
Publikacje

nr 7-8/2010

W „Biuletynie IPN” nr 7–8 (116–117) lipiec–sierpień 2010 Czytelnicy znajdą artykuły o współdziałaniu oraz o wzajemnych walkach dwóch narodów zamieszkujących terytorium dawnych Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej.

Wielki Głód na Ukrainie 1932–1933
Publikacje

Wielki Głód na Ukrainie 1932–1933

Wielki Głód z lat 1932–1933 to wydarzenie w historii Ukrainy szczególne, a tragedia ta wywołuje do dzisiaj niezwykle żywe reakcje. Książka prezentuje materiały archiwalne polskich i sowieckich służb specjalnych dotyczące sytuacji na Ukrainie w tym dramatycznym okresie.

Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945
Publikacje

Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945

Książka jest rejestrem aktów pomocy humanitarnej, jakiej ze strony niektórych Ukraińców doznała polska ludność Kresów Wschodnich poddana eksterminacji przez ukraińskich nacjonalistów w latach czterdziestych XX wieku. Ramy chronologiczne stanowią lata 1939–1945, czyli okres od klęski wrześniowej i okupacji sowieckiej po przymusową ekspatriację ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i do Polski centralnej.

Audio/Video

28 lutego 1944 r. ukraińscy żołnierze 4. Galicyjskiego Ochotniczego Pułku Policji SS, powiązanego z 14. Dywizją SS „Galizien”, oddziały UPA, nacjonaliści ukraińscy oraz ukraińscy mieszkańcy okolicznych wiosek przeprowadzili pacyfikację wsi Huta Pieniacka.

Audio/Video

Obrazy ukazujące kościoły i kaplice Wołynia są inspiracją do rozmowy o tożsamości Polaków z Kresów Wschodnich. Album stanowi „społeczny kadr pamięci”, zawarte w nim grafiki przywołują nieistniejący już świat stron rodzinnych ich autora.

Audio/Video

Jaka była geneza Zbrodni Wołyńskiej? Dlaczego sąsiedzi mordowali sąsiadów? Czy wszyscy Ukraińcy popierali UPA? Co stało się w czasie „krwawej niedzieli”? Jak Polacy zapamiętali ten czas?

Audio/Video

Jaka była geneza Zbrodni Wołyńskiej. Jak wyglądały stosunki polsko-ukraińskie w IIRP? Czy wszyscy Ukraińcy, obywatele II Rzeczypospolitej akceptowali polską państwowość?

Audio/Video

Czy prace poszukiwawcze w Katyniu zostaną dokończone? Czy poszukiwania na Ukrainie dotyczą tylko ofiar zbrodni wołyńskiej? Czy Rosja wyraziła zgodę na przebadanie nowo odkrytych dołów śmierci?

Bulbowcy kontra banderowcy. Ataman Taras Bulba-Borowec i powstanie UPA
Artykuł

Bulbowcy kontra banderowcy. Ataman Taras Bulba-Borowec i powstanie UPA

Ukraińska Armia Powstańcza jest kojarzona jednoznacznie z nazwiskiem Stepana Bandery i ludobójstwem dokonanym na wołyńskich Polakach w 1943 r. W rzeczywistości UPA powstała już w końcu 1941 r. na Polesiu, a jej twórcą był rywal Bandery – Taras Bulba-Borowec.

Audio/Video

Czy twierdzenia o przemilczeniu Zbrodni Wołyńskiej są nadal aktualne? Co już o niej wiemy, a czego jeszcze nie? Czy w 1943 roku można było zapobiec ludobójstwu Polaków na Wołyniu?

Audio/Video

Jaki wpływ na losy mieszkańców Małopolski Wsch. i Wołynia miało zajęcie tych ziem przez Niemców po 22 czerwca 1941? Dlaczego Zbrodnia Wołyńska nosi miano ludobójstwa? Jak z perspektywy 80 lat historycy postrzegają tragedię na Wołyniu?

Audio/Video

Co znaczy „symetria win”? Kto i kiedy używał tego określenia? Czym była „Druga wojna polsko-ukraińska 1942–1944”? Czy wszyscy historycy ocenią minione wydarzenia w ten sam sposób?

Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku
Artykuł

Armia Ukraińskiej Republiki Ludowej w 1920 roku

Podczas ciężkich walk latem 1920 r., cofając się pod naporem wroga, wojska URL twardo utrzymywały obronę na swoim odcinku frontu, czym skutecznie zabezpieczały południowe skrzydło całego polskiego zgrupowania na Ukrainie.

Audio/Video

Trudne stosunki polsko-ukraińskie na przestrzeni dziejów. Jaki miały wpływ na wzajemne relacje dwóch sąsiednich narodów? Jak dzisiaj rozmawiać o naszej trudnej historii? Czy to nie najlepszy moment na stanięcie w prawdzie i wyjaśnienie wszystkich zaszłości?

Więcej