DLA WNIKLIWYCH
Wywiad
Nie używajmy eufemizmów. Rzecz o trudnych stosunkach polsko-ukraińskich
Błędne jest przekonanie polityków, że nie podnosząc publicznie, nie ujawniając tej zbrodni, minimalizując ją, zapewnimy dobre stosunki z Ukrainą i tym samym bezpieczeństwo państwa polskiego – mówi Ewa Siemaszko, badaczka rzezi na Wołyniu, w rozmowie z Magdaleną Semczyszyn i Andrzejem Brzozowskim.
TYLKO U NAS
Artykuł
Wojna polsko-ukraińska 1918-1919
Znane z obrony Lwowa, zmagania polsko-ukraińskie o niepodległość, w rzeczywistości rozgrywały się na terenach od Przemyśla, przez Lwów i Stanisławów aż po Zbrucz. Echo ich dotarło do Kijowa. Wojna miała tak brutalny charakter, że ukraińskie zbrodnie zbadała polska komisja sejmowa.
Biblioteka cyfrowa
Broszury popularnonaukowe IPN Szczecin
Helena Grabska 1904–1919
U progu niepodległości Polacy musieli walczyć o kształt granicy wschodniej z Ukraińcami, których elity polityczne i wojskowe uważały obszar Galicji Wschodniej za swoje ziemie etniczne i chciały włączyć je do przyszłego państwa ukraińskiego. Polsko-ukraińskie walki o Lwów rozpoczęły się 1 listopada 1918 r., w dniu, w którym proklamowano powstanie na spornym terytorium Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL).
Biblioteka cyfrowa
Dodatki do prasy
„Ludobójstwo na Wołyniu”
W przeddzień 76 rocznicy krwawej niedzieli na Wołyniu w „Naszym Dzienniku” ukazał się dodatek historyczny Instytutu Pamięci Narodowej poświęcony ludobójstwu na Wołyniu.
POLECAMY
Artykuł
Operacja „Wisła” – inne spojrzenie
Dominuje u nas pogląd, że przesiedlenie Ukraińców i Łemków w 1947 r. to zasługująca na jednoznaczne potępienie zbrodnia komunistyczna.* Jednak część historyków główne zło upatruje w ideologii i działalności nacjonalistów z OUN i UPA, a akcję tę uznaje za działanie w stanie wyższej konieczności.
Audio/Video
Symon Petlura (1879–1926) – przywódca niepodległej Ukrainy. Panel dyskusyjny „Czy sojusz polsko-ukraiński w 1920 roku może mieć znaczenie dla współczesnych wzajemnych stosunków?”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł
Walki o Lwów i w Galicji Wschodniej
Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią rozpoczął się w mglisty poranek 1 listopada 1918 r., gdy polskich mieszkańców Lwowa zaskoczył widok błękitno-żółtej flagi zatkniętej na wieży ratusza oraz ukraińskich patroli wojskowych przemierzających ulice miasta.
POLECAMY
Artykuł
Ukraińska (?) lista polskich profesorów
W lipcu 1941 na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie Niemcy rozstrzelali ponad 40 osób – profesorów lwowskich, a także ich bliskich, gości i domowników. Kto sporządził listę osób przeznaczonych do tej egzekucji? Niektóre tropy prowadzą do środowiska lwowskich nacjonalistów ukraińskich.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł
Sprawiedliwi Ukraińcy. Na ratunek polskim sąsiadom skazanym na zagładę przez OUN-UPA
Pozostaje zagadką, dlaczego mimo nacjonalistycznej indoktrynacji i terroru stosowanego przez OUN-UPA, także wobec swoich, niemała grupa Ukraińców nie zawahała się poświęcić własnego życia, by ratować skazanych Polaków. Zamiast dążenia do niepodległości po trupach wybrali nakaz miłości bliźniego.
POLECAMY
Wywiad
Wołyński konflikt pamięci
Lato 1943 roku to apogeum rzezi wołyńskiej. Jak doszło do tego, że w czasie II wojny światowej ukraińscy nacjonaliści wymordowali na Wołyniu, a później w Galicji Wschodniej tysiące Polaków?
POLECAMY
Artykuł
Rodzina – najwrażliwszy punkt „bandytów”
Walki Ukraińskiej Powstańczej Armii z sowieckimi siłami bezpieczeństwa charakteryzowały się niezwykle dużą brutalnością i bezwzględnością obu stron. W ramach operacji przeciwpartyzanckich przystąpiono do masowej akcji wysiedleńczej, wymierzonej w rodziny członków podziemia.
POLECAMY
Artykuł
Głód w „spichlerzu Europy”. Prawdziwe intencje komunistów wobec Ukrainy
Po 80 latach od tragedii Wielkiego Głodu w rosyjskich mediach wciąż pojawiają się wątpliwości, czy został on celowo wywołany przez Moskwę. Po co – pyta część publicystów – Stalin miałby zagłodzić mieszkańców republiki cieszącej się sporą autonomią i jednym z najwyższych wskaźników uprzemysłowienia?
TYLKO U NAS
Artykuł
Zabójstwo ministra Bronisława Pierackiego
W dniu 15 czerwca 1934 r. w wyniku ran odniesionych w zamachu przeprowadzonym przez członka Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów zmarł wicepremier, minister spraw wewnętrznych Bronisław Pieracki. Wkrótce potem utworzono w Berezie Kartuskiej obóz dla osób podejrzanych o działalność antypaństwową.
Audio/Video
II wojna światowa w stosunkach polsko-ukraińskich. Stan badań, perspektywy badawcze. Geneza Konfliktu. Panel 1. Część 1.
Audio/Video
Tam słychać ciszę. Wołyń.
Audio/Video
IPNtv - Sympozjum „Wołyń 1943. Pamięć i niepamięć” – Warszawa, 24 sierpnia 2017
Audio/Video
IPN TV "Zbrodnia Wołyńska - historia, pamięć, edukacja. W przededniu 70. rocznicy" - Warszawa, 27-28 czerwca 2013
Biblioteka cyfrowa
Publikacje
1943 zbrodnia Wołyńska. Prawda i pamięć
Zbrodnia Wołyńska – antypolska czystka etniczna przeprowadzona przez nacjonalistów ukraińskich, mająca charakter ludobójstwa. Objęła nie tylko Wołyń, ale również województwa lwowskie, tarnopolskie i stanisławowskie – czyli Galicję Wschodnią, a nawet część województw graniczących z Wołyniem: Lubelszczyzny (od zachodu) i Polesia (od północy). Czas trwania Zbrodni Wołyńskiej to lata 1943–1945. Sprawcy Zbrodni Wołyńskiej – Organizacja Nacjonalistów Ukraińskich frakcja Stepana Bandery (OUN-B) oraz jej zbrojne ramię Ukraińska Armia Powstańcza (UPA) we własnych dokumentach planową eksterminację ludności polskiej określali mianem „akcji antypolskiej”.
Biblioteka cyfrowa
Teki edukacyjne
„Kto tego nie widział, nigdy w to nie uwierzy...”. Zbrodnia Wołyńska – historia i pamięć
Tom zawiera wstęp historyczny o stosunkach polsko-ukraińskich w latach 1918–1945, scenariusze zajęć o „akcji antypolskiej” OUN-UPA, o ludobójstwie na Kresach Południowo-Wschodnich w relacjach świadków, o „sprawiedliwych” Ukraińcach ratujących Polaków oraz porównaniu zbrodni ludobójstwa w Kambodży, Rwandzie i na Wołyniu oraz Holokaustu.
Biblioteka cyfrowa
Publikacje
nr 7-8/2010
W „Biuletynie IPN” nr 7–8 (116–117) lipiec–sierpień 2010 Czytelnicy znajdą artykuły o współdziałaniu oraz o wzajemnych walkach dwóch narodów zamieszkujących terytorium dawnych Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej.
Biblioteka cyfrowa
Publikacje
Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945
Książka jest rejestrem aktów pomocy humanitarnej, jakiej ze strony niektórych Ukraińców doznała polska ludność Kresów Wschodnich poddana eksterminacji przez ukraińskich nacjonalistów w latach czterdziestych XX wieku. Ramy chronologiczne stanowią lata 1939–1945, czyli okres od klęski wrześniowej i okupacji sowieckiej po przymusową ekspatriację ludności polskiej na Ziemie Zachodnie i do Polski centralnej.
Fot. Biblioteka Narodowa
