Jan Paweł II a odrodzenie religijne w Czechosłowacji
Przemożny wpływ Jana Pawła II na postawy Polaków i na powstanie wielomilionowego ruchu Solidarności nie ulega wątpliwości. Mniej znane jest natomiast oddziaływanie polskiego papieża na pobratymcze narody z południa – Słowaków i Czechów, którzy również pozytywnie odpowiedzieli na apel papieża: „Nie lękajcie się!”.
Polski Papież Solidarności
Miałem jeszcze świeżo w pamięci wakacyjny oazowy dzień wspólnoty z kard. Karolem Wojtyłą. Opowiadałem o ulewie w czasie Mszy św. I o tym jak kardynał wezwał nas do śpiewania z wiarą, jaką mają górale: „Nie lyj descu”. I deszcz ustał. Jak schodząc ze wzgórza błogosławił nas spoglądając na tłum tak, że każdy miał wrażenie, że to właśnie jego błogosławi.
Jan Paweł II – strażnik pamięci o męczennikach XX wieku
Większość wiernych wyniesionych na ołtarze przez Jana Pawła II to męczennicy – duchowni i świeccy. Papież Polak kanonizował 482 osoby, a beatyfikował – 1343.
„Po prostu bomba”. Reakcje społeczne w Polsce na wybór kard. Karola Wojtyły na papieża
Dzień po wyborze Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową w katedrze przemyskiej odbyło się uroczyste nabożeństwo w intencji Papieża. „Cała Polska […] popadła w jakieś niedowierzanie, potem zdumienie, a potem nastąpił wybuch jakiejś ogromnej radości” – mówił tamtejszy ordynariusz, bp Ignacy Tokarczuk.
Teatr Rapsodyczny w czasie okupacji niemieckiej
Pięcioro młodych, nieprzeciętnych ludzi spotkało się w czasach wojny i okupacji i stworzyło fenomenalny teatr.
Dlaczego władze nie zgodziły się na spotkanie Jana Pawła II z wiernymi w Piekarach Śląskich? Jak na decyzję władz zareagowały śląski Kościół i społeczeństwo regionu? Czy mieszkańcy województwa katowickiego mogli bez przeszkód uczestniczyć w spotkaniach z papieżem, które odbywały się w innych regionach?
Przywrócenie nadziei
Podziemna „Solidarność” trwała, jednakże jej szeregi wykruszały się. Niezwykle korzystny, z punktu widzenia władz komunistycznych, bilans zakłóciło jednak wydarzenie, które ekipa Jaruzelskiego chciała dla swych celów zdyskontować. Była nim druga pielgrzymka Jana Pawła II.
Jakie znaczenie miała 40 lat temu pielgrzymka Jana Pawła II do Polski? Dlaczego Kościół katolicki był enklawą wolności w PRL? Co mówił Jan Paweł II do Polaków w 1983 r.? Jaki wpływ miała jego pielgrzymka na późniejsze zmiany w Polsce?
Wolność jest na wyciągnięcie ręki. Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski w ocenie KGB
Nie byłoby wolnej Polski bez trzech pielgrzymek papieża Jana Pawła II. Pierwsza zbudowała wspólnotę i obudziła nadzieję, druga nas umocniła i wymusiła zniesienie stanu wojennego, trzecia – w czerwcu 1987 r. – otwarła drogę do przełomu w roku 1989. Fakt ten dostrzegł także wywiad sowieckiego KGB.
Arka Pana. Pierwszy kościół w Nowej Hucie
15 maja 1977 r. metropolita krakowski kard. Karol Wojtyła konsekrował kościół pod wezwaniem Matki Bożej Królowej Polski, popularnie zwany Arką Pana. Świątynia wzniesiona na terenie dawnej wsi Bieńczyce była pierwszym obiektem sakralnym w Nowej Hucie, która w zamyśle komunistów miała pozostać laicka.
Zamach na Placu Świętego Piotra
Było pogodne popołudnie, środa 13 maja 1981 r. Odkryty papamobile drugi raz okrążał Plac św. Piotra. Zatrzymał się, a Jan Paweł II nie potrafił odmówić sobie serdeczności wobec zgromadzonych.
Solidarny. Jan Paweł II wobec Solidarności w latach 1980–1981
Dla papieża Jana Pawła II powstanie NSZZ „Solidarność” było nie tylko czynnikiem zmieniającym sytuację w Polsce i całym bloku wschodnim, lecz także inspiracją do refleksji o roli związków zawodowych we współczesnym świecie i o relacjach między kapitałem a pracą.
Dziedzictwo, któremu na imię Polska
Jan Paweł II wołał 10 czerwca 1979 r. na krakowskich Błoniach: Zanim stąd odejdę, proszę was, abyście całe to duchowe dziedzictwo, któremu na imię Polska, raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją i miłością – taką, jaką zaszczepia w nas Chrystus na Chrzcie Świętym – abyście nigdy nie zwątpili…
Spotkanie korowców z kardynałem Wojtyłą
Spotkanie kard. Karola Wojtyły z członkami powołanego we wrześniu 1976 r. Komitetu Obrony Robotników okazało się jednym z najbardziej doniosłych momentów w dziejach KOR i KSS „KOR”.
„Papież jest Polakiem, ale Bóg jest Brazylijczykiem” – pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Brazylii
Każde ze spotkań z głową Kościoła Rzymskokatolickiego gromadziło wielotysięczne rzesze wiernych. W poniedziałek 30 czerwca 1980 r., samolot papieski wylądował w Brasilii, stolicy Brazylii, a po opuszczeniu pokładu, Jan Paweł II ucałował ziemię brazylijską. Ziemię, której mieszkańcy, od dłuższego czasu, przygotowywali się do tej wizyty.
Dziedzictwo wielkiego pontyfikatu
Pandemia pokrzyżowała uroczystości 100. rocznicy urodzin św. Jana Pawła II, które musiano ograniczyć zarówno w treści, jak i formie. W tym kontekście warto zauważyć edycję szkiców na temat wpływu tego pontyfikatu na Europę Środkowo-Wschodnią.
Polsko, umiej być wdzięczna! Święty Jan Paweł II o Ojczyźnie
Kiedy Jan Paweł II 19 sierpnia 2002 r. opuszczał swój kraj, powiedział: Ojczyzno moja kochana, Polsko, […] Bóg Cię wywyższa i wyszczególnia, ale umiej być wdzięczna! Raz jeszcze potwierdził, jak ważny jest dla niego patriotyzm.
Wielkie dni Polski
„Do wymiaru światowego należy bodaj wybór Polaka na Stolicę Piotrową poprzez tajemniczą śmierć dwóch papieży. Polska, tak bardzo krytykowana przez różne państwa (Francja, Belgia, Holandia, Niemcy), stała się nadzieją krajów katolickich ujawnioną w wyborze Polaka na głowę Kościoła – i to takiego Polaka” – zapisał Prymas na kartach swoich Pro memoria 31 XII 1978 roku.
2 kwietnia – rocznica śmierci Jana Pawła II
Dnia 2 kwietnia 2005 roku zakończył swoją ziemską pielgrzymkę Jan Paweł II: 264. z kolei Zastępca Jezusa Chrystusa na ziemi, pierwszy Słowianin na Stolicy Piotrowej, dziś święty Kościoła katolickiego.
Papież Solidarności
Wraz z wyborem na Stolicę Apostolską Polaka zaczął się zmieniać świat. Pierwsza wizyta Jana Pawła II w Ojczyźnie stała się wydarzeniem, w którego trakcie papież niejako zaprezentował program swojego pontyfikatu. Niezmiernie ważna okazała się też trzecia papieska pielgrzymka do Polski w roku 1987.
Dłużnik legionowej przeszłości. Jan Paweł II i żołnierze niepodległości
W okresie powojennym legioniści Józefa Piłsudskiego byli grupą „wyklętą” i – jako żywy nośnik idei niepodległościowej – skazaną na zapomnienie. Byli poddawani represjom, szykanowani, a pamięć o ich czynie zbrojnym z lat 1914–1921 zakłamywano. Zawsze jednak mogli liczyć na kard. Karola Wojtyłę.
Próba infiltracji Jana Pawła II przez wywiad PRL
Wybór Jana Pawła II i kontratak imperium
Wybór kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową był dla sowieckich służb specjalnych zaskoczeniem, ale szybko zrozumiały one istotę zagrożenia, jaką dla systemu stanowił pontyfikat papieża Polaka.
Nowe tropy w sprawie zamachu na Jana Pawła II
Czterdzieści lat po zamachu na życie polskiego papieża wciąż nie znamy odpowiedzi na wiele pytań dotyczących okoliczności przygotowań tego aktu terroru, a przede wszystkim zleceniodawców zbrodni, która miała zmienić bieg historii.
Jan Paweł II i Prymas Wyszyński
Relacje między Prymasem Polski kard. Stefanem Wyszyńskim a kard. Karolem Wojtyłą przyciągają uwagę historyków, zwłaszcza biografów obu tych wielkich postaci historii Kościoła i historii Polski drugiej połowy XX w.
Grupa terrorystyczna ze Skarżyska-Kamiennej…Wokół trzeciej pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny
W czerwcu 1987 Jan Paweł II po raz trzeci przyjechał do Polski. Społeczeństwo mimo zmęczenia sytuacją polityczną i trudami dnia codziennego z entuzjazmem przyjęło jego przybycie. Nie zważając na działania komunistycznych władz wiele osób zdecydowało się osobiście uczestniczyć w spotkaniu z Papieżem.
„Witojcie nom Ojce Święty, na Podholu dziś przyjęty”. Jan Paweł II w Nowym Targu
Po Mszy św. na nowotarskim lotnisku władze błyskawicznie zniszczyły papieski ołtarz. Nie były jednak w stanie usunąć tego, co trafiło do ludzkich serc i umysłów.
Szkoła zawierzenia. Rodzice i brat Karola Wojtyły
Od dnia narodzin Karola – Lolka, jak nań mówiono w domu – życie rodziny Wojtyłów naznaczone było chorobą matki. Po jej śmierci domem zajmował się ojciec, Karol senior. Wielkim ciosem dla Lolka była śmierć starszego brata, Edmunda.
Operacja „Kapella”, czyli litewskie KGB przeciw Janowi Pawłowi II
„Przypomnieliśmy, że istnieje Słowiańszczyzna”. Nieznane jasnogórskie przemówienie Jana Pawła II z czerwca 1979 r.
Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski w 1979 r. miała wielkie znaczenie nie tylko dla Polski, ale i dla Europy Wschodniej. Jednym z centralnych punktów papieskiej posługi była wówczas Jasna Góra. Odbyło się tam spotkanie w gronie ośmiu osób, podczas którego papież zarysował plan swego pontyfikatu.
Dyskusja o książce „Pontyfikat wielu zagrożeń. Jan Paweł II w świetle dokumentów sprawy »Kapella« 1979–1990”
Historia Polski w nauczaniu Jana Pawła II
Podczas swej pierwszej pielgrzymki do Polski Jan Paweł II niemal w każdym wystąpieniu odwoływał się do kart z historii swojego Narodu. Przypominał, że chrześcijaństwo kształtowało Polskę i Europę.
Inwigilacja Karola Wojtyły przez komunistyczne służby. Stefan Michnik: „sędzia” - zbrodniarz (odc. 22)
Dziewięć dni, które wstrząsnęły Peerelem
2 czerwca 1979 r. Jan Paweł II rozpoczął pierwszą pielgrzymkę do Polski, podczas której odwiedził Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Oświęcim, Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice.
Zwycięstwo Kościoła. Prymas Tysiąclecia o pierwszej papieskiej pielgrzymce do Polski
„Czy to nie fenomen, żeby komuniści stawiali krzyż na Placu Zwycięstwa?” – pytał w czerwcu 1979 r. kard. Stefan Wyszyński, komentując wizytę Jana Pawła II w Ojczyźnie.
Ciepło rodzinnego gniazda. Wojtyłowie
Papież Jan Paweł II przez cały pontyfikat, przy różnych okazjach wyrażał publicznie wdzięczność swojej rodzinie, zachowywał ją w pamięci i w modlitwie.
System działania komunistów w czasie przygotowań do III pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny na przykładzie Krakowa
O trzeciej wizycie papieskiej rozmawiano od 23 grudnia 1985 r. W czasie posiedzenia Komisji Wspólnej z tego dnia kard. Macharski zaproponował, by III pielgrzymka Jana Pawła II do kraju odbyła się w 1987 w związku z Krajowym Kongresem Eucharystycznym, a centralnym punktem wizyty była Warszawa.
Jan Paweł II. Pamięć, tożsamość, Solidarność. Refleksje o. Macieja Zięby SD
Petycyjna histeria
W styczniu 1979 r. biskup katowicki Herbert Bednorz wystosował list do I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka. W imieniu swoich diecezjan prosił o zgodę na możliwość zorganizowania w ramach zapowiadanej na lato pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny spotkania z papieżem w Piekarach Śląskich.
Medal Solidarności dla papieża Jana Pawła II
Czy komunistyczne władze obawiały się Jana Pawła II?
Dlaczego Jana Pawła II nazywamy ojcem „Solidarności”?
Św. Jan Paweł II we wspomnieniach działacza Studenckiego Komitetu Solidarności
Dlaczego pontyfikat Jana Pawła II był ważny dla Polaków?
Portal internetowy „Pielgrzymki papieskie w okresie PRL w dokumentach”
W związku z obchodami kolejnej rocznicy urodzin Jan Pawła II zapraszamy Państwa na portal tematyczny dotyczący pielgrzymek papieskich w okresie PRL.
(Nie)chciany Pielgrzym
Gdy dla milionów Polaków Jan Paweł II był najbardziej oczekiwanym gościem, dla władz PRL był nie lada kłopotem. Mamy do czynienia z najsławniejszym Polakiem na świecie i na nieszczęście mamy z nim do czynienia tu w Polsce – mówił w 1983 r. minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak.
Jak Jan Paweł II wypowiedział wojnę PRL
Pielgrzymki Jana Pawła II do kraju były dla władz PRL poważnym problemem. Przyjmowały one papieża nie dlatego, że był mile widzianym przez nie w kraju rodakiem, lecz po prostu z braku innego wyjścia.
Kontrwywiad wojskowy PRL wobec wizyty Jana Pawła II w kraju w 1979 r.
W związku z pierwszą wizytą Jana Pawła II do Polski, która odbyła się w dniach 2 do 10 czerwca 1979 r. jedną z podstawowych kwestii na jaką zwracała uwagę Wojskowa Służba Wewnętrzna, czyli kontrwywiad wojskowy było zabezpieczenie wojska i jego składu osobowego.
Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - wspomina Kornel Morawiecki
Bułgarski ślad. Na ile komunistyczne służby były zaangażowane w zamach na Jana Pawła II?
Wiele wskazuje na to, że w zamach na Jana Pawła II były zaangażowane tajne służby Bułgarii i innych państw komunistycznych – mówi dr Andrzej Grajewski, współautor książki „Agca nie był sam”, w rozmowie z Jakubem Gołębiewskim. Powstały w roku 2016 wywiad prezentuje wiedzę, także i dziś zasługując na uwagę.
Operacja „Papież”
Po zamachu na Jana Pawła II służby komunistyczne fałszowały dokumenty i wysyłały pogróżki do włoskich śledczych, by skierować sprawę na ślepy tor – mówił w 2016 roku prokurator Michał Skwara, współautor książki „Agca nie był sam”, w rozmowie z Jakubem Gołębiewskim.
Pierwsza „zorza” wolności
Podsumowujący przebiegająca w dniach 16–23 czerwca 1983 r., a więc jeszcze w czasie stanu wojennego, drugą pielgrzymkę papieża Jana Pawła II do ojczyzny, płk Zenon Płatek, dyrektor Departamentu IV MSW, zajmującego się rozpracowywaniem Kościoła katolickiego w Polsce wykazał się urzędowym optymizmem…
Jan Paweł II (1920–2005)
16 października 1978 r. w Watykanie, na Tronie Świętego Piotra, zasiadł syn naszej ziemi, dzisiaj już święty Jan Paweł II. Jego pontyfikat rozpoczęty słowami „Nie lękajcie się…” przyniósł nadzieję milionom, przyczynił się do powstania „Solidarności”, upadku komunizmu i Związku Sowieckiego.
Biuletyn IPN 10/2018 - Polski pontyfikat
W październikowym numerze „Biuletynu IPN” przypominamy radość związaną z wyborem Jana Pawła II na Stolicę Piotrową; nadzieje, jakie ten pontyfikat obudził w Polakach i innych narodach bloku wschodniego oraz obawy służb sowieckiego imperium. W rubryce „Ojcowie Niepodległości” – sylwetka Ignacego Daszyńskiego.
Pielgrzymki Jana Pawła II do Polski (odc. 24)
Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (1987) - Trójmiasto... kamerą SB
Solidarność z błoń. Wokół nauczania społecznego Jana Pawła II
Błonia są szczególnym w swej prostocie miejscem w tradycji polskiej. Można by po prostu stwierdzić, że Błonia krakowskie czy szczecińskie Jasne Błonia, choć różnią się zasadniczo pod względem wielkości, są w istocie tym samym – dużą łąką położoną nieopodal centrum miasta.
Kard. Karol Wojtyła - Janem Pawłem II (odc. 24 cyklu)
Agca nie był sam. Wokół udziału komunistycznych służb specjalnych w zamachu na Jana Pawła II
Publikacja jest już drugą, po książce „Papież musiał zginać. Wyjaśnienia Ali Agcy”, wydaną przez Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach, próbą przybliżenia kulisów, przygotowań, przebiegu i konsekwencji zamachu na Jana Pawła II z 13 maja 1981 roku.
Jan Paweł II (1920–2005)
Pontyfikat papieża Polaka był jednym z najdłuższych w historii papiestwa. Trwał prawie 27 lat. W tym czasie Jan Paweł II odwiedził raz lub kilkakrotnie w sumie 132 państwa i ok. 900 miejscowości, wygłosił ponad 2400 przemówień. Pozostawił olbrzymią spuściznę, w tym 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich, 43 listy apostolskie, adresowane do wybranych środowisk i do całej ludzkości.
„Z filmoteki bezpieki” odc. 4 - „Pielgrzymka”
„Papież musiał zginąć”. Wyjaśnienia Ali Agcy
W kwietniu 2006 r. pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Katowicach wszczął śledztwo w sprawie zamachu na życie Jana Pawła II. Jego najważniejsze cele to: ustalenie okoliczności przygotowania do zamachu, szczegółowe opisanie jego przebiegu oraz ujawnienie działań dezinformacyjnych prowadzonych przez służby specjalne bloku wschodniego w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku.
Jan Paweł II w Szczecinie
W czerwcu 2007 r. minęło dwadzieścia lat od wizyty w Szczecinie Ojca Świętego Jana Pawła II. Jubileusz stał się okazją do wspomnień oraz przyczynkiem do tego, aby wydać materiały źródłowe nawiązujące do pamiętnych dla miasta wydarzeń.
