Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Fot. NAC

Powstanie wielkopolskie

Audio/Video

Rozmowa o albumie, który powstanie wielkopolskie przedstawia w szerokiej perspektywie, jego genezę lokując w wydarzeniach i procesach poprzedniego stulecia, a skutki w dziesięcioleciach po jego zwycięstwie

Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej
Artykuł

Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej

Z punktu widzenia prawa międzynarodowego Powstanie Wielkopolskie mogło być postrzegane jako sprawa wewnętrzna Niemiec. Zmieniły to dopiero ustalenia rozejmu podpisanego 16 lutego 1919 r. w Trewirze. Jego zapisy stanowiły wielki sukces w dążeniu do ustalenia korzystnej dla Polski granicy zachodniej.

Masowe, ludowe i antyniemieckie. Pamięć Powstania Wielkopolskiego w latach 1956–1989
Artykuł

Masowe, ludowe i antyniemieckie. Pamięć Powstania Wielkopolskiego w latach 1956–1989

Rewizja definicji Powstania Wielkopolskiego pozostawała w ścisłym związku ze zmianami, jakie przyniosła polityczna odwilż, której ważkim elementem był Poznański Czerwiec. Gomułka wyraźnie szukał sposobów na rzecz pozyskania przychylności zbuntowanego miasta. Jednym z elementów tej polityki było docenienie historycznej roli Powstania Wielkopolskiego i otwarcie się na środowisko jego weteranów.

Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego
Artykuł

Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego

Wyjątkowy i zapomniany Pomnik Wolności w Poznaniu miał być centralnym monumentem upamiętniającym Powstanie Wielkopolskie w II RP. Pomysł jego budowy w obrębie Placu Wolności Rada Miasta Poznania zatwierdziła już w 1919 r., ale konkurs na jego projekt rozstrzygnięto dopiero w listopadzie roku 1927.

Wiktor Pniewski (1891–1974) – w służbie Polskich Skrzydeł
Biogram / Biografia

Wiktor Pniewski (1891–1974) – w służbie Polskich Skrzydeł

„I z biegiem wyrównawczej sprawiedliwości te same samoloty, które swemi czarnemi krzyżami miały pokonać i w gruzy obrócić świat, zwiastowały szumem swych motorów ciemiężonemu przez wieki narodowi – wolność i niepodległość Ojczyzny”.

Grudniowa wiktoria
Artykuł

Grudniowa wiktoria

„Ideał bohaterstwa polskiego przyoblókł się znowu w kształty widome. On daje nam niespożytą moc i wiarę w przyszłość. Dlatego zawsze żywą i świętą będzie pamięć 27. grudnia” – pisał w 1919 r. „Kurier Poznański”.

Fotografowie Powstania Wielkopolskiego
Artykuł

Fotografowie Powstania Wielkopolskiego

Wydarzenia w Wielkopolsce, zapoczątkowane 27 grudnia 1918 r. wybuchem Powstania Wielkopolskiego, mają bogatą dokumentację ikonograficzną. Dziejącą się historię utrwalili na kliszach liczni fotografowie cywilni i wojskowi.

Niezapomniany zryw. Powstanie  Wielkopolskie 1918–1919
Artykuł

Niezapomniany zryw. Powstanie Wielkopolskie 1918–1919

Zwycięskie powstanie nie popadło w zapomnienie. Doskonale funkcjonuje w lokalnej pamięci historycznej.

Zanim padły pierwsze strzały
Artykuł

Zanim padły pierwsze strzały

Gdy 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wszyscy zdawali się być tym faktem zaskoczeni. A przecież w ciągu kilku miesięcy poprzedzających jego wybuch opracowano przynajmniej kilka planów zbrojnej irredenty przeciwko niemieckiemu zaborcy.

Dowódca Powstania  Wielkopolskiego
Biogram / Biografia

Dowódca Powstania Wielkopolskiego

Losy gen. Dowbora-Muśnickiego odmienił wybuch powstania w Wielkopolsce. Walki, które rozpoczęły się 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, wkrótce ogarnęły swoim zasięgiem znaczną cześć Wielkopolski.

27 grudnia. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Dodatki do prasy

27 grudnia. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

Z okazji obchodzonego po raz pierwszy Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego poznański oddział IPN przygotował specjalny dodatek prasowy do tytułów Polska Press.

Audio/Video

Prezes IPN dr Karol Nawrocki o roli i znaczeniu Powstania Wielkopolskiego

Audio/Video

Czy jesienią 1918 r. w Wielkopolsce była jakaś polska władza? Jak chciano odzyskać niepodległość? Dlaczego zwyciężyła opcja powstania? Jak wybrano dowódcę? Jakie były najważniejsze etapy walk w Powstaniu?

Audio/Video

Czym była dla Polaków rewolucja listopadowa 1918 r. w Niemczech? Kto chciał powstania w Wielkopolsce, a kto przyłączenia jej do Polski pokojowo? Jak jesienią 1918 r. powstały polskie oddziały? Co znaczył przyjazd Paderewskiego do Poznania?

Audio/Video

Czym była „praca organiczna” w Wielkopolsce? Dlaczego zmagania Polaków z Niemcami w XIX w. były tak trudne? Czym był Kościół rzymskokatolicki dla obrony polskości? Kim byli „śpiący rycerze”?

Kazimierz Raszewski – zapomniany generał
Biogram / Biografia

Kazimierz Raszewski – zapomniany generał

Odradzająca się w listopadzie 1918 r. Polska natychmiast przystąpiła do tworzenia korpusu oficerskiego sił zbrojnych, w ogromnej większości składającego się z byłych oficerów państw zaborczych. W tej liczbie mniejszość stanowili wojskowi służący w armii kajzerowskiej.

Audio/Video

Jak Wielkopolanie przygotowywali się do walki o wolność? Dlaczego doszło do wybuchu powstania?

Stanisław Kwaśniewski
Bohaterowie Niepodległej

Stanisław Kwaśniewski

Był kolejno powstańcem, żołnierzem i konspiratorem. Po powstaniu wielkopolskim służył w wojsku, najpierw jako ochotnik, a później żołnierz zawodowy. Chociaż całe życie był związany z rodzinną Wielkopolską, nie zabrakło go nigdzie tam, gdzie ważyły się losy państwa i jego granic.

Józef Skrzydlewski
Bohaterowie Niepodległej

Józef Skrzydlewski

13 października 2010 r. imię ppłk. Józefa Skrzydlewskie­ go otrzymało rondo na skrzyżowaniu ulic Chopina i Powstańców Chocieszyńskich w Grodzisku Wielkopolskim. Ta piękna uroczystość odbyła się w 53. rocznicę uroczystości złożenia trumny z ciałem pod­ pułkownika na grodziskim cmentarzu.

Kazimierz Zenkteler „Warwas”
Bohaterowie Niepodległej

Kazimierz Zenkteler „Warwas”

Choć sto lat upłynęło od wybuchu powstania wielkopolskiego 1918–1919 i zmieniły się całkowicie warunki, w których wypada żołnierzom pełnić służbę i walczyć, to takie wartości, które niósł przez życie ppłk Kazimierz Zenkteler, jak umiłowanie ojczyzny, ofiarność i poczucie obowiązku, odwaga i inicjatywa, wytrwałość oraz przedsiębiorczość, mają uniwersalne i nieprzemijające znaczenie. Określone wzorce pozytywne mają dla młodego pokolenia wielką siłę mobilizującą i wychowawczą.

Wincenty, Jan i Maria Wierzejewscy
Bohaterowie Niepodległej

Wincenty, Jan i Maria Wierzejewscy

Maria, Jan i Wincenty Wierzejewscy kształtowali swoją tożsamość narodową i religijną poprzez wzorce wyniesione z domu rodzinnego. Ich rodzice, Franciszek Wierzejewski i Michalina z Majewskich, wywodzili się z małych wielkopolskich miasteczek, gdzie tradycja polska była szczególnie żywa i pielęgnowana przez miejscową społeczność.

Tadeusz, Stanisław i Władysław Fenrychowie
Bohaterowie Niepodległej

Tadeusz, Stanisław i Władysław Fenrychowie

Tematem broszury są życiorysy niepodległościowe trzech braci: Tadeusza (ur. 1882), Stanisława (ur. 1883) i Władysława (ur. 1891) Fenrychów. Pierwsza część opracowania poświęcona jest jednak ich ojcu – urodzonemu w 1850 r. w Środzie Władysławowi Edwinowi, który zaszczepił w synach patriotyczne nastawienie. Poznajemy w niej także dzieciństwo i młodość trzech braci Fenrychów, jak również krótkie rysy biograficzne ich trzech sióstr.

Józef Skrzydlewski – powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego, ofiara represji stalinowskich
Biogram / Biografia

Józef Skrzydlewski – powstaniec wielkopolski, oficer Wojska Polskiego, ofiara represji stalinowskich

Podpułkownik dyplomowany Józef Skrzydlewski był najwyższym rangą i funkcją oficerem przedwojennego wywiadu polskiego, którego po wojnie zamęczyli komuniści. Zmarł w mokotowskim więzieniu. Wszystko potoczyłoby się inaczej, gdyby po wojnie nie wrócił do Polski.

Audio/Video

Powstanie Wielkopolskie. Zwycięstwo: Zdobycie pojazdu pancernego

Audio/Video

Powstanie Wielkopolskie. Zwycięstwo: Zdobycie Ławicy

Audio/Video

Powstanie Wielkopolskie. Zwycięstwo: Powstaniec - artysta (Leon Prauziński)

Audio/Video

Rozmowa o albumie, który powstanie wielkopolskie przedstawia w szerokiej perspektywie, jego genezę lokując w wydarzeniach i procesach poprzedniego stulecia, a skutki w dziesięcioleciach po jego zwycięstwie

Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej
Artykuł

Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej

Z punktu widzenia prawa międzynarodowego Powstanie Wielkopolskie mogło być postrzegane jako sprawa wewnętrzna Niemiec. Zmieniły to dopiero ustalenia rozejmu podpisanego 16 lutego 1919 r. w Trewirze. Jego zapisy stanowiły wielki sukces w dążeniu do ustalenia korzystnej dla Polski granicy zachodniej.

Masowe, ludowe i antyniemieckie. Pamięć Powstania Wielkopolskiego w latach 1956–1989
Artykuł

Masowe, ludowe i antyniemieckie. Pamięć Powstania Wielkopolskiego w latach 1956–1989

Rewizja definicji Powstania Wielkopolskiego pozostawała w ścisłym związku ze zmianami, jakie przyniosła polityczna odwilż, której ważkim elementem był Poznański Czerwiec. Gomułka wyraźnie szukał sposobów na rzecz pozyskania przychylności zbuntowanego miasta. Jednym z elementów tej polityki było docenienie historycznej roli Powstania Wielkopolskiego i otwarcie się na środowisko jego weteranów.

Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego
Artykuł

Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego

Wyjątkowy i zapomniany Pomnik Wolności w Poznaniu miał być centralnym monumentem upamiętniającym Powstanie Wielkopolskie w II RP. Pomysł jego budowy w obrębie Placu Wolności Rada Miasta Poznania zatwierdziła już w 1919 r., ale konkurs na jego projekt rozstrzygnięto dopiero w listopadzie roku 1927.

Wiktor Pniewski (1891–1974) – w służbie Polskich Skrzydeł
Biogram / Biografia

Wiktor Pniewski (1891–1974) – w służbie Polskich Skrzydeł

„I z biegiem wyrównawczej sprawiedliwości te same samoloty, które swemi czarnemi krzyżami miały pokonać i w gruzy obrócić świat, zwiastowały szumem swych motorów ciemiężonemu przez wieki narodowi – wolność i niepodległość Ojczyzny”.

Grudniowa wiktoria
Artykuł

Grudniowa wiktoria

„Ideał bohaterstwa polskiego przyoblókł się znowu w kształty widome. On daje nam niespożytą moc i wiarę w przyszłość. Dlatego zawsze żywą i świętą będzie pamięć 27. grudnia” – pisał w 1919 r. „Kurier Poznański”.

Fotografowie Powstania Wielkopolskiego
Artykuł

Fotografowie Powstania Wielkopolskiego

Wydarzenia w Wielkopolsce, zapoczątkowane 27 grudnia 1918 r. wybuchem Powstania Wielkopolskiego, mają bogatą dokumentację ikonograficzną. Dziejącą się historię utrwalili na kliszach liczni fotografowie cywilni i wojskowi.

Niezapomniany zryw. Powstanie  Wielkopolskie 1918–1919
Artykuł

Niezapomniany zryw. Powstanie Wielkopolskie 1918–1919

Zwycięskie powstanie nie popadło w zapomnienie. Doskonale funkcjonuje w lokalnej pamięci historycznej.

Zanim padły pierwsze strzały
Artykuł

Zanim padły pierwsze strzały

Gdy 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wszyscy zdawali się być tym faktem zaskoczeni. A przecież w ciągu kilku miesięcy poprzedzających jego wybuch opracowano przynajmniej kilka planów zbrojnej irredenty przeciwko niemieckiemu zaborcy.

Dowódca Powstania  Wielkopolskiego
Biogram / Biografia

Dowódca Powstania Wielkopolskiego

Losy gen. Dowbora-Muśnickiego odmienił wybuch powstania w Wielkopolsce. Walki, które rozpoczęły się 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, wkrótce ogarnęły swoim zasięgiem znaczną cześć Wielkopolski.

27 grudnia. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego
Dodatki do prasy

27 grudnia. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

Z okazji obchodzonego po raz pierwszy Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego poznański oddział IPN przygotował specjalny dodatek prasowy do tytułów Polska Press.

Więcej