Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Stefan Wyszyński

Audio/Video

Czy komuniści próbowali zamordować prymasa? Jak wyglądał wieczór jego internowania? W jaki sposób komuniści przygotowali miejsca przetrzymywania prymasa? Jak przebiegała inwigilacja Wyszyńskiego?

Audio/Video

Jakie były relacje prymasa z episkopatem Polski. Jaka była w nim rola kard. Wyszyńskiego? Jak układały się stosunki z poszczególnymi biskupami? Jaka relacja łączyła prymasa z kard. Karolem Wojtyłą?

Śmierć Prymasa Tysiąclecia
Wspomnienie

Śmierć Prymasa Tysiąclecia

28 maja 1981 r. o godzinie 4:40 zmarł Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński. „Przyczyną zgonu był rozsiany proces nowotworowy jamy brzusznej o wybitnej złośliwości i szybkim postępie” – napisano w komunikacie lekarskim.

Audio/Video

W jaki sposób internowanie Stefana Wyszyńskiego wpłynęło na stosunek do komunistów Polsce? Jak prymas przyjął tworzenie opozycji antykomunistycznej i wybuch masowych strajków w 1956 roku?

Audio/Video

Jakie były okoliczności wyboru Stefana Wyszyńskiego na Prymasa Polski? Jakie były jego relacje z opozycją antykomunistyczną? Jaką rolę pełnił Kościół w okresie PRL?

Audio/Video

W jaki sposób przedstawiać biografię kardynała Stefana Wyszyńskiego, żeby nie popaść w stereotyp i sztampę? Jak uwolnić jego bogatą biografię od tonów hagiograficznych? Poznaj historię niekwestionowanego lidera i przywódcy narodowego najcięższych lat PRL

Naznaczeni KL Dachau. O losie rocznika kapłańskiego prymasa Wyszyńskiego
Artykuł

Naznaczeni KL Dachau. O losie rocznika kapłańskiego prymasa Wyszyńskiego

Szacuje się, że w czasie drugiej wojny światowej blisko 3 tys. polskich duchownych poniosło śmierć, to jest prawie 20 proc. przedwojennego duchowieństwa. Kościół katolicki w Polsce poniósł ogromne straty osobowe i materialne.

Audio/Video

Kto i o czym mówił w „Kazaniach świętokrzyskich”? Czy katolicka nauka społeczna wpływała na życie Polaków w PRL?

Stefan kardynał Wyszyński – znaczenie dla Kościoła Powszechnego
Artykuł

Stefan kardynał Wyszyński – znaczenie dla Kościoła Powszechnego

Większość badaczy jest zgodna, że kard. Wyszyński to jedna z kluczowych postaci najnowszych dziejów Polski. Znaczenie jego działalności i dokonań wykracza jednak daleko poza granice naszego kraju. Był on z pewnością jednym z najważniejszych hierarchów Kościoła Powszechnego drugiej połowy XX wieku.

Audio/Video

Doświadczenie wspólnoty

Audio/Video

Pytania o patriotyzm. Między Wyszyńskim a współczesnością

Droga do obchodów jubileuszowego roku 1966
Artykuł

Droga do obchodów jubileuszowego roku 1966

Milenium chrztu Polski przypadło na okres rządów komunistycznych, gdy Kościół znajdował się w bardzo trudnej sytuacji. Przygotowania do jubileuszu trwały dekadę i miały na celu odnowę duchową Narodu oraz zjednoczenie go wokół wartości chrześcijańskich, które dały początek polskiej państwowości.

Pogrzeb niekoronowanego króla Polski
Artykuł

Pogrzeb niekoronowanego króla Polski

Rankiem 28 maja 1981 r. cała Polska stanęła w miejscu. Zmarł arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski, Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński, nazwany przez kard. Karola Wojtyłę „Prymasem Tysiąclecia”.

Kościół bez Prymasa
Artykuł

Kościół bez Prymasa

Aresztowanie Prymasa Stefana Wyszyńskiego w nocy z 25 na 26 września 1953 r. było silnym ciosem wymierzonym Kościołowi katolickiemu w Polsce przez komunistyczny reżim Bieruta. Było to o tyle istotne, że Kościół był w tym czasie ostatnią instytucją opozycyjną wobec narzuconego przez Moskwę systemu.

Dlaczego Prymas Wyszyński cierpiał za Wschód?
Artykuł

Dlaczego Prymas Wyszyński cierpiał za Wschód?

Za Kościół na Wschodzie był gotów oddać życie. Czuł się odpowiedzialny za los prześladowanych katolików w krajach podległych Związkowi Sowieckiemu.

Jan Paweł II i Prymas Wyszyński
Biogram / Biografia

Jan Paweł II i Prymas Wyszyński

Relacje między Prymasem Polski kard. Stefanem Wyszyńskim a kard. Karolem Wojtyłą przyciągają uwagę historyków, zwłaszcza biografów obu tych wielkich postaci historii Kościoła i historii Polski drugiej połowy XX w.

Prymas Tysiąclecia w oczach jego następcy
Artykuł

Prymas Tysiąclecia w oczach jego następcy

Ważnym świadkiem życia i działalności kard. Stefana Wyszyńskiego, a także promotorem pamięci o nim był kard. Józef Glemp – jego najbliższy współpracownik i następca na stolicy prymasowskiej.

Prymas Tysiąclecia, kardynał Stefan Wyszyński (1901–1981). Życie i nauczanie
Teki edukacyjne

Prymas Tysiąclecia, kardynał Stefan Wyszyński (1901–1981). Życie i nauczanie

Bez cienia wątpliwości można powiedzieć, że kard. Stefan Wyszyński odegrał w dziejach Polski niezwykle istotną rolę. Jego prymasowska posługa (1948-1981) w całości przypadała na okres komunistycznej dyktatury, naznaczonej bezwzględną walką z religią katolicką i wolnościowymi aspiracjami Polaków.

Ostatnie lata działalności Prymasa Wyszyńskiego
Artykuł

Ostatnie lata działalności Prymasa Wyszyńskiego

Największą wartością duszpasterską były dla niego wiara ludu, jego przywiązanie do Kościoła, jego więź z Kościołem w Chrystusie i Jego Matce.

(Nie)obecność Prymasa
Artykuł

(Nie)obecność Prymasa

Wbrew intencjom komunistów przez internowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego nie udało im się odciąć go od życia religijno-społecznego. W latach 1953–1956 kardynał nie tylko stał się więźniem sumienia, lecz także mężem opatrznościowym, który w październiku 1956 r. ocalił Polskę przed rozlewem krwi.

Stefan Wyszyński i „Ósemka” – początek
Artykuł

Stefan Wyszyński i „Ósemka” – początek

„Stefku, nie ma Kościoła mężczyzn i Kościoła kobiet, jest tylko jeden Kościół – Chrystusowy”. Te słowa usłyszał ks. Stefan Wyszyński od swojego kierownika duchowego, ks. Władysława Korniłowicza.

Audio/Video

Prymas Tysiąclecia – o roli kardynała Stefana Wyszyńskiego w kształtowaniu opozycji niepodległościowej

Prymas wobec rolniczej „Solidarności”
Artykuł

Prymas wobec rolniczej „Solidarności”

Zaangażowanie kard. Stefana Wyszyńskiego na rzecz powstających po sierpniu 1980 r. związków zawodowych rolników indywidualnych prof. Andrzej Stelmachowski nazwał „ostatnią wielką akcją społeczną Prymasa Tysiąclecia”.

Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego
Artykuł

Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego

Do więzionego w Komańczy Prymasa Wyszyńskiego zwrócili się oo. paulini z prośbą o napisanie odnowionych Ślubów Jana Kazimierza. Kardynał odmówił tłumacząc, że jest więźniem z woli Bożej, a więzień musi milczeć. W końcu jednak dał się przekonać. Tak powstały Śluby, których znaczenie trudno przecenić.

Niekwestionowany przywódca
Artykuł

Niekwestionowany przywódca

Prymas Stefan Wyszyński odgrywał w rzeczywistości społeczno-politycznej PRL bardzo ważną rolę. Był traktowany jako interrex i cieszący się olbrzymim autorytetem wyraziciel dążeń narodu.

Ojciec Soboru Watykańskiego II
Artykuł

Ojciec Soboru Watykańskiego II

Kardynał Stefan Wyszyński na Soborze Watykańskim II reprezentował nie tylko Kościół w Polsce. Był też przedstawicielem katolików na Wschodzie.

Audio/Video

Stefan Wyszyński, Kazania świętokrzyskie (1974–1976)

Prymas Wyszyński wobec Ziem Zachodnich
Artykuł

Prymas Wyszyński wobec Ziem Zachodnich

Prymas Polski Stefan Wyszyński interesował się każdym przejawem życia społecznego i religijnego na Ziemiach Zachodnich. Znał je dobrze, również dzięki częstym wizytacjom na tych terenach. I był świadomy roli, którą ma do odegrania Kościół w misji ich scalenia z Ojczyzną.

„Chłopom polskim szczęść Boże!”
Artykuł

„Chłopom polskim szczęść Boże!”

Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski wzbudziła wielkie zainteresowanie także w opozycyjnych środowiskach wiejskich.

Duszpasterz i mąż stanu. 40. rocznica śmierci kardynała Stefana Wyszyńskiego
Dodatki do prasy

Duszpasterz i mąż stanu. 40. rocznica śmierci kardynała Stefana Wyszyńskiego

Złożona na jego trumnie szarfa z napisem „Niekoronowanemu królowi Polski” nawiązywała nie tylko do pełnionej przez prymasów funkcji interreksów, ale jednocześnie wyrażała ciągłość dziejów Rzeczypospolitej. Dlatego z takim oddaniem bronił kultury, tożsamości, dziedzictwa.

Prymas Stefan Wyszyński i jego związki z Armią Krajową
Artykuł

Prymas Stefan Wyszyński i jego związki z Armią Krajową

W biografii Prymasa Tysiąclecia wątek związany z II wojną światową jest mało znany i zazwyczaj odsuwany na dalszy plan. Przypomnijmy zatem, że w okresie okupacji niemieckiej ks. Wyszyński był żołnierzem AK. Także po wojnie nie tylko podtrzymywał on kontakty z przedstawicielami Polskiego Państwa Podziemnego, lecz także wydatnie ich wspierał.

Audio/Video

Komunistyczni agenci kontra Prymas Tysiąclecia

Millenium Chrztu Polski
Artykuł

Millenium Chrztu Polski

Dnia 3 maja 1966 roku na jasnogórskich błoniach tysiące Polaków ze wszystkich zakątków kraju modliło się przed cudownym obrazem Matki Bożej Częstochowskiej dziękując za tysiącletnią obecność chrześcijaństwa na naszych ziemiach i zawierzając Bogu Ojczyznę na kolejne Millenium.

Audio/Video

Prymas Tysiąclecia jako duchowy przywódca narodu

Audio/Video

Stefan Wyszyński Pro memoria Tom IX: 1962

Odsłonięcie pomnika Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Artykuł

Odsłonięcie pomnika Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Uroczystość odsłonięcia w Warszawie pomnika kardynała Stefana Wyszyńskiego odbyła się 27 maja 1987 roku, w wigilię 6. rocznicy śmierci Prymasa.

Kompromis w pewnych granicach. Porozumienie państwo – Kościół z 1950 roku
Artykuł

Kompromis w pewnych granicach. Porozumienie państwo – Kościół z 1950 roku

Episkopat Polski podpisał 14 kwietnia 1950 r. porozumienie z komunistycznym rządem. Ugoda od razu wzbudziła kontrowersje, jako zbyt daleko posunięte ustępstwo Kościoła wobec komunistów.

Audio/Video

Stefan Wyszyński Pro memoria Tom IV: 1956–1957

Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności
Artykuł

Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności

„Jestem prymasem całej Polski, a nie tylko stoczniowców” – tłumaczył po sierpniu 1980 r. kard. Stefan Wyszyński. Zwierzchnik polskiego Kościoła popierał niezależne związki zawodowe. Jednocześnie – obawiając się, że może dojść do narodowego nieszczęścia – apelował o umiar.

Zwycięstwo Kościoła. Prymas Tysiąclecia o pierwszej papieskiej pielgrzymce do Polski
Artykuł

Zwycięstwo Kościoła. Prymas Tysiąclecia o pierwszej papieskiej pielgrzymce do Polski

„Czy to nie fenomen, żeby komuniści stawiali krzyż na Placu Zwycięstwa?” – pytał w czerwcu 1979 r. kard. Stefan Wyszyński, komentując wizytę Jana Pawła II w Ojczyźnie.

Nieuniknione starcie. Komunizm praktyczny w oczach Stolicy Apostolskiej i Kościoła w Polsce (1945–1989)
Artykuł

Nieuniknione starcie. Komunizm praktyczny w oczach Stolicy Apostolskiej i Kościoła w Polsce (1945–1989)

O nazizmie i bolszewizmie Stolica Apostolska miała zdanie wyrobione co najmniej od czasu, gdy w 1937 r. zdecydowała się na niemal równoległe wydanie dwóch encyklik potępiających pogańskie ideologie i praktyki rządów Rzeszy Niemieckiej i ZSRS. Okoliczności wybuchu wojny potwierdziły tylko tę opinię.

Biuletyn IPN nr 6/2020 – Kardynał Stefan Wyszyński
Biuletyn IPN

Biuletyn IPN nr 6/2020 – Kardynał Stefan Wyszyński

Prymas Tysiąclecia – w czerwcowym numerze „Biuletynu IPN” ukazujemy liczne powody, dla których to określenie kard. Stefana Wyszyńskiego jest słuszne. Przedstawiamy jak przeprowadził on naród przez Morze Czerwone, jakie miał znaczenie w Kościele w Polsce i na świecie, jak spełniał swoją misję wobec milczącego Kościoła na Wschodzie.

Prymas Wyszyński w perspektywie zmagań o niepodległość
Artykuł

Prymas Wyszyński w perspektywie zmagań o niepodległość

W latach 1945–1948 istniał wśród polskich biskupów spór dotyczący kwestii: czy powielająca schematy i metody moskiewskie ekipa komunistyczna będzie obecna w naszym kraju przez dłuższy czas (40, 50, 80 lat), czy raczej będziemy się musieli z nią mierzyć tylko przez kilka lat?

Audio/Video

Prymas Stefan Wyszyński. Biografia - dyskusja wokół książki

Prymas Stefan Wyszyński wobec Grudnia 1970 r.
Artykuł

Prymas Stefan Wyszyński wobec Grudnia 1970 r.

Kardynał Stefan Wyszyński odgrywał przez cały okres swojej prymasowskiej posługi istotną rolę w rzeczywistości społeczno-politycznej Polski „ludowej”. Była ona szczególnie widoczna w okresie kolejnych kryzysów ustrojowych takich jak: październik 1956 r. czy marzec 1968 r.

Milenium Chrztu Polski w Piekarach Śląskich – Duchowej Stolicy Górnego Śląska
Artykuł

Milenium Chrztu Polski w Piekarach Śląskich – Duchowej Stolicy Górnego Śląska

22 maja 1966 r. w Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich odbyły się uroczystości związane z Milenium Chrztu Polski, z udziałem przedstawicieli Episkopatu Polski na czele z prymasem kardynałem Stefanem Wyszyńskim.

Audio/Video

Jak komuniści próbowali zdezintegrować Kościół katolicki

Prymas Wyszyński – prekursor Solidarności
Artykuł

Prymas Wyszyński – prekursor Solidarności

Kardynał Stefan Wyszyński doczekał się bodaj pięciu biografii, z których rekordowa ma objętość dwudziestu tomów. Niewątpliwie był postacią wyjątkową, a przecież wciąż mamy trudności z interpretacją jego dokonań, także tych z lat 1980-1981. Dlaczego tak się dzieje?

Śląskie drogi Prymasa Wyszyńskiego
Artykuł

Śląskie drogi Prymasa Wyszyńskiego

Omawiając związki Stefana Wyszyńskiego z Górnym Śląskiem i jego mieszkańcami, przede wszystkim należy zauważyć, że został on prymasem dzięki Ślązakowi – kard. Augustowi Hlondowi, który musiał dostrzec w nim potencjał i osobowość zdolną do kierowania polskim Kościołem w mrocznych czasach komunizmu.

Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Relacje państwo-Kościół w latach 1945-1956
Artykuł

Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Relacje państwo-Kościół w latach 1945-1956

Odradzający się po II wojnie światowej na Pomorzu Zachodnim Kościół katolicki stanął przed koniecznością realizacji wielu poważnych zadań. Jednak znane z wrogiej postawy wobec duchownych ówczesne władze komunistyczne, stanowiły poważną przeszkodę w wypełnianiu tej misji.

Dwóch prymasów, dwie drogi. Stefan Wyszyński i József Mindszenty
Artykuł

Dwóch prymasów, dwie drogi. Stefan Wyszyński i József Mindszenty

Kościół w naszej części Europy w latach komunizmu miał dwóch niezłomnych prymasów: polskiego – Stefana Wyszyńskiego, i węgierskiego – Józsefa Mindszentyego. Obaj byli przywódcami duchowego oporu katolików wobec komunistycznego zniewolenia.

Audio/Video

Prymas Stefan Wyszyński (odc. 59)

Egzamin. Kościół a Grudzień ‘70
Artykuł

Egzamin. Kościół a Grudzień ‘70

Aparat władzy PRL zdawał sobie sprawę, że zaplanowana na 13 grudnia 1970 r. podwyżka cen artykułów spożywczych wywoła negatywne reakcje. W ramach akcji „Jesień 1970” zmobilizowano SB do inwigilacji „niepewnych środowisk”, w tym także duchowieństwa.

Audio/Video

Stefan Wyszyński Pro memoria Tom VII: 1960 i Tom VIII: 1961

Audio/Video

Kardynał Stefan Wyszyński a opozycja polityczna

Audio/Video

„Z filmoteki bezpieki", odc. 65 - Obchody milenijne / odc. 66 - Pogrzeb Rudyka

Audio/Video

„Z filmoteki bezpieki" odc. 11. - „Prymas Stefan Wyszyński"

nr 10/2011
Biuletyn IPN

nr 10/2011

„Biuletyn IPN” nr 10 (131) 2011 niemal w całości został poświęcony postaci Stefana kardynała Wyszyńskiego Prymasa Polski. Większość tekstów zamieszczonych w numerze to wystąpienia z międzynarodowej konferencji „Dorobek Prymasa Wyszyńskiego w perspektywie polskiej i uniwersalnej”.

Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953–1956
Publikacje

Polityka państwa wobec Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w okresie internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego 1953–1956

Niniejsza praca ma na celu opisanie jednego z ciekawszych etapów polityki komunistycznego aparatu władzy wobec hierarchicznego Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce; obejmuje okres aresztowania i internowania prymasa Stefana Wyszyńskiego ograniczony datami 25/26 września 1953 r.–28 października 1956 r.

Audio/Video

Czy komuniści próbowali zamordować prymasa? Jak wyglądał wieczór jego internowania? W jaki sposób komuniści przygotowali miejsca przetrzymywania prymasa? Jak przebiegała inwigilacja Wyszyńskiego?

Audio/Video

Jakie były relacje prymasa z episkopatem Polski. Jaka była w nim rola kard. Wyszyńskiego? Jak układały się stosunki z poszczególnymi biskupami? Jaka relacja łączyła prymasa z kard. Karolem Wojtyłą?

Śmierć Prymasa Tysiąclecia
Wspomnienie

Śmierć Prymasa Tysiąclecia

28 maja 1981 r. o godzinie 4:40 zmarł Prymas Polski, kard. Stefan Wyszyński. „Przyczyną zgonu był rozsiany proces nowotworowy jamy brzusznej o wybitnej złośliwości i szybkim postępie” – napisano w komunikacie lekarskim.

Audio/Video

W jaki sposób internowanie Stefana Wyszyńskiego wpłynęło na stosunek do komunistów Polsce? Jak prymas przyjął tworzenie opozycji antykomunistycznej i wybuch masowych strajków w 1956 roku?

Audio/Video

Jakie były okoliczności wyboru Stefana Wyszyńskiego na Prymasa Polski? Jakie były jego relacje z opozycją antykomunistyczną? Jaką rolę pełnił Kościół w okresie PRL?

Audio/Video

W jaki sposób przedstawiać biografię kardynała Stefana Wyszyńskiego, żeby nie popaść w stereotyp i sztampę? Jak uwolnić jego bogatą biografię od tonów hagiograficznych? Poznaj historię niekwestionowanego lidera i przywódcy narodowego najcięższych lat PRL

Naznaczeni KL Dachau. O losie rocznika kapłańskiego prymasa Wyszyńskiego
Artykuł

Naznaczeni KL Dachau. O losie rocznika kapłańskiego prymasa Wyszyńskiego

Szacuje się, że w czasie drugiej wojny światowej blisko 3 tys. polskich duchownych poniosło śmierć, to jest prawie 20 proc. przedwojennego duchowieństwa. Kościół katolicki w Polsce poniósł ogromne straty osobowe i materialne.

Audio/Video

Kto i o czym mówił w „Kazaniach świętokrzyskich”? Czy katolicka nauka społeczna wpływała na życie Polaków w PRL?

Stefan kardynał Wyszyński – znaczenie dla Kościoła Powszechnego
Artykuł

Stefan kardynał Wyszyński – znaczenie dla Kościoła Powszechnego

Większość badaczy jest zgodna, że kard. Wyszyński to jedna z kluczowych postaci najnowszych dziejów Polski. Znaczenie jego działalności i dokonań wykracza jednak daleko poza granice naszego kraju. Był on z pewnością jednym z najważniejszych hierarchów Kościoła Powszechnego drugiej połowy XX wieku.

Audio/Video

Doświadczenie wspólnoty

Audio/Video

Pytania o patriotyzm. Między Wyszyńskim a współczesnością

Więcej