Życiorys ułożony z dokumentów
Plik listów, fotografii i dokumentów, który stanowi nasze główne źródło wiedzy o Józefie Diakow, pozwala nam odtworzyć nie tylko życie zawodowe, ale i osobiste perypetie naszej bohaterki. Niestety, finał historii ułożonej ze świadectw pracy, wakacyjnych fotografii i miłosnych listów odnajdziemy w dokumencie zupełnie innego charakteru – na liście nauczycieli zgładzonych przez Sowietów.
Fragment filmu zrealizowanego przez Biuro „B” MSW zatytułowany „Operacyjny Film Dokumentalny w MSW”. Na filmie można zobaczyć tłumy warszawiaków przybyłych na trasę przejazdu prezydenta USA Richarda Nixona
Romans kina i swastyki
Berta Helene Amalie Riefenstahl, zwana zdrobniale „Leni”, to jedna z najbardziej kontrowersyjnych artystek XX w. Była genialnym filmowcem i fotografem, ale zastrzeżenia wzbudzała i do dziś wzbudza tematyka filmów, które przyniosły jej rozgłos.
Nowy porządek. Umowa o współpracy pomiędzy Departamentem I Ministerstwa Spraw Wewnętrznych a CIA
Po wyborach w czerwcu 1989 r. i utworzeniu rządu Tadeusza Mazowieckiego założenia polityki wewnętrznej i zagranicznej kraju uległy zmianie. Po rozluźnieniu więzi ze Związkiem Sowieckim rozpoczęły się kontakty z wywiadem Stanów Zjednoczonych.
Dzięki uprzejmości Konsula Honorowego RP w Rosario, Bartłomieja Stanisława Moszoro, do Archiwum IPN trafia zbiór jego materiałów rodzinnych. W kolekcji znajdują się dokumenty po ojcu – Kazimierzu Wiktorze Moszoro, matce – Ludmile Marii Dąbrowskiej oraz inż. Eugeniuszu Siedleckim
List z Sachsenhausen i indeks Wojtyły. Życie ks. Józefa Kaczmarczyka
Ksiądz Józef Kaczmarczyk – duchowny, wykładowca i artysta – został aresztowany przez Niemców wraz z innymi profesorami Uniwersytetu Jagiellońskiego. Czas spędzony jako więzień KL Sachsenhausen nie zdołał osłabić jego zapału do pracy naukowej i społecznej. Na tajnych kompletach po raz pierwszy spotkał młodego Karola Wojtyłę, swojego późniejszego studenta.
Symbol narodowej wolności
W zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej przechowywana jest cenna pamiątka z czasu I wojny światowej: biało-czerwona kokarda, która była noszona 3 maja 1916 r. podczas wielkiej demonstracji narodowej w Warszawie.
Listy z Dachau
Obozy koncentracyjne stały się symbolem niemieckich zbrodni i horroru II wojny światowej. W ramach akcji Archiwum Pełne Pamięci w zbiorach IPN zabezpieczony został zestaw listów z obozu w Dachau. Jeden z nich, napisany wkrótce po wyzwoleniu przez wieloletniego więźnia, przedstawia niezwykle plastyczny obraz wyzwolenia placówki przez amerykańskich żołnierzy.
NSZZ „Solidarność” a Zbrodnia Katyńska
Wraz z osłabieniem dominacji komunistycznej propagandy w publicznym dyskursie, w latach 1980-1981 działacze opozycyjni podjęli również temat wydarzeń nieobecnych, przemilczanych albo wypartych z pamięci historycznej wskutek działalności komunistycznego aparatu. Jednym ze sposobów wypełniania „białych plam” było… użycie przyznanych związkowi gablot.
Halina Zwinogrodzka-Junak. Niezłomna, niezwyciężona
Wielu członków podziemia antykomunistycznego trafiło do jego struktur w ramach bezpośredniej kontynuacji swoich działań przeciwko niemieckim okupantom. Należała do nich również Halina Zwinogrodzka-Junak, uczestniczka Powstania Warszawskiego, której w latach 1945-1946 udało się zinfiltrować Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego.
„Kochani rodzice, na razie jestem zdrów”. List z więzienia przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu
Niemiecki aparat represji bez wahania uciekał się wobec Polaków do najwyższego wymiaru kary. Jednym z miejsc, które zapisały się szczególnie na mapie wojennego terroru, było poznańskie więzienie przy ulicy Młyńskiej. Zachowany w zbiorach IPN list osadzonego tam Jana Kulińskiego pozwala nam dostrzec osobisty wymiar tragedii, która była udziałem więźniów i ich rodzin.
Ludwig Fischer. Biurokrata zbrodni
3 marca 1947 r. Najwyższy Trybunał Narodowy skazał niemieckiego zbrodniarza wojennego Ludwiga Fischera na karę śmierci.
„Wyrażono pogląd, że wydobywanie tych zwłok […] jest niewskazane”
Na kilka tygodni przed Poznańskim Czerwcem członkowie aparatu represji dyskutowali o podległości służbowej osób wykonujących wyroki śmierci oraz trybie postępowania z ciałami straconych. Uczestnicy dali swoimi decyzjami świadectwo przywiązania do dotychczasowych, stalinowskich praktyk.
Pamiątki rodzinne to często nieznane dotąd dokumenty i kryjące się za nimi historie wyjątkowych ludzi. Jeśli pozostaną na dnie szafy, ulegną zapomnieniu. Sprawmy, by miały szansę żyć dłużej!
W niemieckim i polskim mundurze. Dokumentacja Pawła Ziai w zasobie Archiwum IPN
Paweł Stanisław Ziaja urodził się 19 października 1923 r. w Chorzowie w rodzinie polskiej, od pokoleń zamieszkałej na terenie Górnego Śląska. W związku z niepowodzeniami frontowymi wojsk niemieckich i zwiększeniem zapotrzebowania na żołnierzy otrzymał powołanie do Wehrmachtu, a następnie został wcielony do Afrika Korps.
Fotografie aparatu represji na ziemiach polskich z lat 1944-1989 i ich dalsze losy. Fotografia kryminalistyczna współcześnie – od miejsca zdarzenia do sali sądowej
Problemy funkcji archiwów Symposia Archivistica, t. 7
W siódmym tomie serii „Symposia Archivistica” opublikowano materiały sympozjum naukowego „Problemy funkcji archiwów”, zorganizowanego w dniach 7–8 listopada 2019 r. w Toruniu przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
O publikacji o dokumentach z zasobu archiwalnego IPN: Według jakiego klucza były selekcjonowane i wybierane? Co mówią o rzeczywistości wywiadowczej NSZ? Jak funkcjonował wywiad i kontrwywiad narodowców - jakie były jego mocne i słabe strony?
Uwaga! Zaczynam zapis…
Archiwum to instytucja zajmująca się gromadzeniem, opracowaniem i udostępnianiem swoich zbiorów. Te z kolei powszechnie kojarzą się z opasłymi tomami zakurzonych akt. Współczesne archiwa starają się digitalizować materiały archiwalne w celu ich dodatkowego zabezpieczenia i jednocześnie umożliwienia szerszego do nich dostępu.
"…aby każdy okruch historii został uratowany!” - Archiwum Pełne Pamięci
Materiały poświęcone Zbrodni Katyńskiej w zasobie Oddziałowego Archiwum IPN w Gdańsku
W Oddziałowym Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku zgromadzonych jest wiele materiałów dotyczących szeroko rozumianej tematyki katyńskiej.
Pamiętnik Basi. Tułacze losy Wandy Barbary Kociuby
„Ekspertyza. Teczka TW »Bolka«”
Dzieje ruchu ludowego w obrazach (projekt IPN „Archiwum Pełne Pamięci”)
Jakie materiały gromadzi Archiwum IPN? Czego dotyczył tzw. zbiór zastrzeżony? Czym jest Archiwum Pełne Pamięci?
Akta funkcjonariuszy i pracowników niemieckiego obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi (1942-1945). Rekonesans archiwalny
W grudniu 1942 r. zaczął funkcjonować Polenjugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt (Prewencyjny Obóz Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi). Zespół akt Geheime Staatspolizei Staatspolizeistelle Litzmannstadt zawiera źródła rzucające światło na jego działalność.
Trasa Wschód-Zachód w materiałach filmowych Służby Bezpieczeństwa
„Warszawskie tempo”, tak nazywano prędkość, z jaką zbudowano Trasę Wschód-Zachód w Warszawie, prestiżowe przedsięwzięcie ówczesnych władz komunistycznych. W określeniu tym nie było wiele ironii, a więcej dumy z faktu, że trasa powstała niezwykle szybko i zbudowano ją starannie.
„Aktion Zamosc”, czyli niemiecka akcja wysiedlenia Polaków z Zamojszczyzny w świetle dokumentów przechowywanych w Archiwum IPN. Ta zbrodnia objęła łącznie 100–110 tys. wysiedlonych Polaków, w tym 30 tys. dzieci
Problemy wyszukiwania informacji w polskich archiwach Symposia Archivistica, t. 6
W szóstym tomie serii „Symposia Archivistica” opublikowano materiały sympozjum naukowego „Problemy wyszukiwania informacji w polskich archiwach” zorganizowanego w dniach 25–26 października 2018 r. w Warszawie przez Instytut Pamięci Narodowej, Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Rękopis wspomnień o Ignacym Janie Paderewskim wyrzucony na śmieci w centrum Krakowa
Na początku 2021 r. do krakowskiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej przekazane zostały w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci materiały historyczne znalezione przypadkowo przez Pana Marcina Kapustę oraz jego syna.
Jakie fotografie i materiały audiowizualne przechowywane są w Archiwum IPN i w jaki sposób upowszechnia się wiedzę na ich temat? Co przedstawiają fotografie z Archiwum Ringelbluma, jakie były ich losy i jak są prezentowane?
Kadry z niecodziennego życia – opracowanie i konserwacja albumu Agnieszki Wisły
W 2019 roku do zbiorów Archiwum IPN trafiła spuścizna Związku Sokolstwa Polskiego w Ameryce. Wśród wielu interesujących, cennych i unikatowych dokumentów oraz artefaktów znalazł się prywatny album Agnieszki Wisły.
Więziennictwo w Generalnym Gubernatorstwie w źródłach z Archiwum IPN
Ten artykuł jest tylko skromnym przyczynkiem do tematu „więziennictwo”. Jego celem jest ukazanie w dużym skrócie, jak zbudowany był system więziennictwa w Generalnym Gubernatorstwie, jakie były rodzaje więzień i zasady obowiązujące przy kierowaniu więźniów do poszczególnych zakładów karnych.
Pielgrzymki Jana Pawła II do PRL w dokumentach Oddziałowego Archiwum IPN w Gdańsku
W okresie PRL stosunki między komunistycznymi władzami państwowymi a Kościołem Katolickim były, delikatnie mówiąc, nie najlepsze. Charakterystyczna dla tego czasu była walka toczona przez oba te podmioty o tzw. rząd dusz w społeczeństwie polskim.
Nie tylko teczki
Wbrew opinii niektórych środowisk Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej to nie nieistotne, wątpliwej wartości historycznej dokumenty, ale kluczowy wręcz zbiór materiałów tworzących polski narodowy zasób archiwalny. Te blisko 93 km bieżące archiwaliów to zapis zmagań narodu polskiego o wolne, suwerenne i niepodległe państwo z lat 1917–1990.
Zintegrowany System Kartotek Operacyjnych w MSW PRL
Początki informatyki w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych PRL datuje się na 20 lutego 1967 roku, kiedy to Zarządzeniem MSW nr 023/67 powołano komisję odpowiadającą za koordynację całokształtu działań związanych z elektronicznym przetwarzaniem informacji w resorcie.
Zbrodnia katyńska w archiwaliach IPN
Instytut Pamięci Narodowej, zwłaszcza krakowski Oddział IPN, posiada w archiwum dokumenty odnoszące się bezpośrednio do odkrycia masowych grobów w Lesie Katyńskim, prac prowadzonych tam w 1943 r. i Polaków przebywających w Katyniu za zgodą władz emigracyjnych.
Kolekcja Jadwigi i Zofii Klimkiewicz w zbiorach białostockiego oddziału Archiwum IPN
Projekt Archiwum Pełne Pamięci, powołany do istnienia w 2017 roku, skupia swoje działania na przyjmowaniu do zasobu, zabezpieczaniu i udostępnianiu przechowywanych w domowych archiwach materiałach.
Archiwum IPN - blisko 100 km akt, miliony zdjęć, tysiące filmów... bogactwo odkrywane (odc. 29)
Pamiątki rodziny Stachlewskich we wrocławskim Archiwum IPN
Ponad tysiąc darczyńców zaufało Instytutowi Pamięci Narodowej i przekazało bądź udostępniło swoje najcenniejsze pamiątki w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci.
Fałszerstwo niedoskonałe, czyli teczka Jaruzelskiego
Z analizy, będących w archiwum IPN, akt archiwalnych oficera Wojska Polskiego W. Jaruzelskiego wynika, że najpóźniej w latach 1989-1990 dokonano w nich licznych manipulacji. Zmieniano nie tylko zawartość teczki, ale nawet treść części dokumentów. Niektórych poprawek dokonał osobiście Jaruzelski.
„Ocalić od zapomnienia. Nowe zadania oraz projekty audiowizualne i fotograficzne” - Światowy Dzień Dziedzictwa Audiowizualnego
Reżim Go zamordował, ale to nie był koniec zła - z procesu PRL oskarżonych o zabójstwo ks. Jerzego
Dowody odzyskane z makulatury
W archiwach IPN nadal spoczywają tysiące nieznanych nikomu dokumentów. Chodzi o materiały zachowane w postaci makulatury: potargane i wymieszane w workach ewakuacyjnych. Dokumenty te teoretycznie nie istnieją – w wielu wypadkach chodzi o teczki, co do których sporządzono protokoły zniszczenia.
Porucznik, czyli czy młodzi Polacy chcą czerpać z historii Polski
Najbardziej tajemniczy kraj świata
Najbardziej tajemniczy kraj świata…
O Julienie Bryanie i jego podróżach do Związku Sowieckiego z Tomaszem Stempowskim, autorem książki „Najbardziej tajemniczy kraj świata”. Związek Sowiecki w fotografiach i tekstach Juliena H. Bryana 1930–1959, rozmawia dr Rafał Leśkiewicz, redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl.
Meldunki informacyjne „Ady” w zasobie archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
Zagadnienie współpracy wywiadowczej Armii Krajowej z władzami Związku Sowieckiego zostało opisane przez prof. Andrzeja Pepłońskiego w wydanej w roku 1995 pracy Wywiad Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1939-1945. Autor ów korzystał z dokumentów i opracowań dostępnych w Polsce.
17 września 1939: napaść Rosji stalinowskiej na Polskę (z sowieckiej propagandy)
Ryszard Siwiec – wołanie o wolność utrwalone na taśmie SB
Ryszard Siwiec urodził się 7 marca 1909 r. w Dębicy. W 1914 r. stracił ojca, a po ukończeniu szkoły podstawowej z matką przeniósł się do Lwowa, gdzie podjął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza na wydziale humanistycznym, które ukończył, uzyskując tytuł magistra filozofii.
Filmy w zasobie Archiwum IPN
Z Archiwum IPN: Tadeusz Starzyński - policjant II RP, cichociemny, oficer AK, więzień PRL
I Wszechzwiązkowy Zjazd Pisarzy ZSRS
17 sierpnia 1934 r. w Domu Związków w Moskwie rozpoczął się I Wszechzwiązkowy Zjazd Pisarzy Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich. W trakcie trwających do 1 września obrad przyjęto statut Związku Pisarzy ZSRS i uznano realizm socjalistyczny za metodę twórczą obowiązującą pisarzy sowieckich.
Bitwa Warszawska: relacja uczestnika prac nad jej planem i inne materiały filmowe z Archiwum IPN
Niemiecka okupacja Warszawy we wspomnieniach Hanny Woźniak - z cyklu Archiwum IPN Świadkowie historii
Ostatnia egzekucja w Forcie III w Pomiechówku
30 lipca 1944 r., w związku z likwidacją więzienia Niemcy zamordowali w Forcie III około 300 osadzonych tam więźniów. Dokładnej liczby ofiar oraz ich nazwisk nie udało się ustalić.
Powrót „Ślepowrona”
Wszystko zaczęło się od telefonu z Edynburga. Z Archiwum IPN skontaktował się Paweł Janczak, który poinformował o woli swoich sąsiadów – państwa Milliganów – przekazania do IPN dokumentów odnalezionych podczas porządkowania rodzinnego archiwum.
Trasa W-Z: niemy świadek Warszawy pod rządami komunistów. Materiały SB z Archiwum IPN
Zbrodnia Wołyńska we wspomnieniach s. Cecylii - z cyklu Archiwum IPN Świadkowie historii
II wojna we wspomnieniach Alicji Jezierskiej - z cyklu Archiwum IPN Świadkowie historii
Niemiecki obóz w Działdowie w świetle zachowanych akt gestapo w Ciechanowie-Płocku
Każdy chce go oceniać… O Józefie Becku – Syn
W drodze na grób Tadeusza Kościuszki - wspólnego bohatera Polski i USA
Rozmowy na Zawracie
Negocjacje między komunistycznymi władzami a kierownictwem „Solidarności” w Magdalence są jednym z najbardziej znanych epizodów w najnowszej historii Polski. Mało kto pamięta, że pierwsze rozmowy między Kiszczakiem a Wałęsą odbywały się na warszawskim Mokotowie, w willi na ulicy Zawrat.
Stefan Odziemski, mechanik w myśliwskich Dywizjonach 303 i 315 (z akt Archiwum IPN)
O aktach gestapo w Łodzi. Z Archiwum IPN
Pamięć narodu zamknięta w archiwaliach
Od ponad dwudziestu lat Instytut Pamięci Narodowej podejmuje wielokierunkowe działania, by ocalić od zapomnienia historie jednostek, które składają się na dzieje naszej ojczyzny.
Głodówka KOR w obronie robotników Czerwca 1976
Milenium Chrztu Polski w Piekarach Śląskich – Duchowej Stolicy Górnego Śląska
22 maja 1966 r. w Sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej w Piekarach Śląskich odbyły się uroczystości związane z Milenium Chrztu Polski, z udziałem przedstawicieli Episkopatu Polski na czele z prymasem kardynałem Stefanem Wyszyńskim.
Zagłada Żydów węgierskich
16 maja 1944 r. do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz II-Birkenau przyjechały trzy pociągi towarowe z transportem Żydów z Węgier. Każdy miał od 40 do 50 wagonów mieszczących po około 100 ludzi. Na rampie obozowej przeprowadzono wśród nich selekcję, w wyniku której młodych i silnych skierowano do obozu jako „depozyt”, bez wpisywania ich do ewidencji więźniów. Pozostałych ustawiono w piątki i poprowadzono do komór gazowych, gdzie zostali zamordowani.
Niemcy kradli w Polsce wszystko, włącznie z dziećmi
15 maja 1940 r. Reichsführer SS i szef policji niemieckiej Heinrich Himmler, jako komisarz Rzeszy ds. Umacniania Niemczyzny, opracował wstępne założenia rabunku i germanizacji polskich dzieci. W dokumencie zatytułowanym „Kilka myśli o traktowaniu obcoplemieńców na Wschodzie” zawarł plan wyniszczenia narodu polskiego i przekształcenia go w niewykształconą siłę roboczą dla III Rzeszy.
Paweł Dąbrowski - ze wspomnień uczestnika walk o Monte Cassino
3 maja 1988 r. - początek strajku w Stoczni Gdańskiej
Niemiecka pamiątka w Archiwum IPN
12 kwietnia 2017 r. konsul generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Monachium Andrzej Osiak przekazał do zasobu archiwalnego IPN dwa albumy ze zdjęciami i sześć krótkich filmów z okresu II wojny światowej. Archiwalia te otrzymał od obywatela Niemiec Ulricha Gauera.
Wirtualny spacer po archiwum IPN w Lublinie
Mirosław Ostromęcki
30 marca 2020 r. upłynęło dwadzieścia lat od śmierci Mirosława Ostromęckiego, wybitnego działacza ruchu narodowego. Był przedstawicielem pokolenia, którego młodość przypadła na kilka lat przed wybuchem wojny w 1939 r.
Brygada Świętokrzyska w KL Holleischen
5 maja 1945 r. Oddziały Brygady Świętokrzyskiej NSZ wyzwoliły niemiecki obóz koncentracyjny dla kobiet w Holiszowie (Czechy).
Prałat Peszkowski
W Wielką Środę roku 1942 Zdzisław Peszkowski opuścił „nieludzką ziemię”, aby poprzez swoje życie i działalność upamiętnić tych, po których zostały jedynie guziki.
Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.
Pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego, ponad jedenaście lat po zrywie niepodległościowym na Wybrzeżu w 1970 r. i 14 lat po protestach Marca 1968 r., 3 maja 1982 r., w święto uchwalenia Konstytucji 3 Maja, doszło do jednej z największych konfrontacji z władzą od czasu masakry z grudnia 1970 r.
Tajemnicze kryptonimy
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego bacznie obserwowało wszelkie przejawy zainteresowania Zbrodnią Katyńską nie tylko w Polsce, ale także na świecie. Wywiad zbierał informacje o każdej inicjatywie wyjaśnienia mordu na polskich oficerach.
Meldunek o dokonanej zbrodni
19 kwietnia 1943 r. w getcie warszawskim rozpoczęło się, trwające do połowy maja, antyniemieckie powstanie. Bezpośrednią przyczyną jego wybuchu była decyzja Heinricha Himmlera o ostatecznej likwidacji dzielnicy zamkniętej.
Uczciwość - pierwszy warunek niepodległości. Anna Walentynowicz w USA o „Solidarności”, wyborach 1989... [z Archiwum IPN]
Mówił: Archiwa to „serce” IPN
Wspominając Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej śp. prof. Janusza Kurtykę, my, archiwiści, musimy przede wszystkim podkreślić osobisty i emocjonalny stosunek naszego Szefa do spuścizny komunistycznej „bezpieki”.
Wojna o pamięć
Sprawa lustracji i rozliczenia się z przeszłością komunistyczną była i jest tematem gorących sporów. Tak było i wtedy, gdy nocą z 4 na 5 czerwca 1992 r. z inspiracji ówczesnego prezydenta Lecha Wałęsy odwołano rząd Jana Olszewskiego.
Wierzyła, że ojciec został tylko wywieziony w głąb Związku Sowieckiego. Dzieje pamiątek po Julianie Grunerze, ofierze zbrodni katyńskiej
W 2017 r. pani Ewa Gruner-Żarnoch, wieloletnia prezes szczecińskiego Stowarzyszenia „Katyń”, przekazała do zasobu archiwalnego Oddziału IPN w Szczecinie część rodzinnego archiwum dotyczącego Juliana Grunera, więźnia Starobielska, zamordowanego wiosną 1940 r. w Charkowie.
"W służbie dla prawdy. Prace historyczne dedykowane Zbigniewowi Nawrockiemu (1959–2017)"
Krwawe dowody zbrodni
W 2017 r. do pracowni konserwacji Archiwum IPN przekazano ubrania należące do ofiar pacyfikacji protestów robotniczych w grudniu 1970 roku w Szczecinie – Waldemara Szumińskiego, Stefana Stawickiego i Zygmunta Toczka. Przechowywane w plastikowych, czarnych workach stanowiły kiedyś dowody w sprawach karnych przeciwko sprawcom zbrodni.
Czołgi na ulicach Gdańska
O czym rozmawiali milicjanci i żołnierze biorący udział w pacyfikacji Gdańska 16 grudnia 1981 r.? IPN Gdańsk publikuje nagrania zarejestrowane z nasłuchu działaczy „Solidarności”. Słychać na nich m.in. salwy czołgów wyprowadzonych na ulice miasta.
Stan wojenny – nieznana historia. IPN Gdańsk prezentuje unikatowe, niepublikowane wcześniej nagranie
Trawler „Regulus”, którego stan wojenny został u wybrzeży Kanady, 23 grudnia 1981 r. zawinął do Vancouver. Tu doszło do przedziwnej dyskusji z komunistycznym dyplomatą. Prezentujemy autentyczne nagranie z tej rozmowy i dokument opisujący sytuację na statku.
Co może skrywać bańka na mleko? Prace konserwatorskie dokumentów odnalezionych na kresach II Rzeczypospolitej
Do pracowni konserwacji Instytutu Pamięci Narodowej przekazywane są zwykle dokumenty przechowywane w magazynach Archiwum. W zależności od stanu zachowania wymagają one interwencji polegającej na przeprowadzeniu zabiegów, których celem jest polepszenie stanu fizycznego akt.
Dwie tony polskiej historii przypłyną do Ojczyzny
Czy można określić wagę polskiej historii? Okazuje się, że w przypadku Związku Sokolstwa Polskiego w Ameryce można, jako masę całkowitą wpisaną do dokumentacji transportowej „Shipping Instructions” – wynosi ona 2 tony.
Obrazy II wojny światowej w materiałach fotograficznych i filmowych
Reżim Jaruzelskiego deportuje z PRL Kornela Morawieckiego - film SB
Gdy komunistyczny reżim Jaruzelskiego przygotowywał się z wolna do podjęcia rozmów z tzw. konstruktywną opozycją, ludziom Moskwy w Warszawie niezbędne wydało się pozbycie się człowieka, który odrzucał jakiekolwiek rozmowy z komunistami. Ten film SB pokazuje wyrzucenie z PRL Kornela Morawieckiego, przywódcy "Solidarności Walczącej", 4 maja 1988 r.
Żeby nie przeszkadzał. Deportacja Kornela Morawieckiego przez reżim Jaruzelskiego
Triumf wojny
Przerażenie. Strach. Groza. Jedno z tych uczuć – a może wszystkie – maluje się na twarzy kobiety uwiecznionej na zdjęciu. Obiektyw aparatu uwięził w kadrze wykrzywione rysy, jakby kobieta skamieniała. Zdjęcie wykonano 12 września 1939 roku w Końskich.
Śmierć miasta w obiektywie niemieckich lotników
W archiwum IPN znajdują się dwie niezwykłe klisze negatywowe. Są to reprodukcje zdjęć lotniczych ze zbiorów Narodowej Administracji Archiwów i Nagrań w College Park, przekazane w 1992 roku Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Jedna z nich zasługuje na szczególną uwagę.
„Mając na względzie zachowanie pamięci…”
Od roku 2014 w IPN działa Centrum Udzielania Informacji o Ofiarach II Wojny Światowej. Pomysł jego utworzenia zrodził się po przejęciu przez IPN od Ośrodka KARTA programu „Indeks Represjonowanych” zajmującego się dokumentacją losów obywateli II RP represjonowanych przez Sowietów po 17 września 1939.
Problemy archiwalnych systemów informatycznych Symposia Archivistica, t. 5
Piąty tom serii wydawniczej Symposia Archivistica. Znalazły się w nim teksty będące pokłosiem sympozjum naukowego „Problemy archiwalnych systemów informatycznych”, zorganizowanego 16–17 października 2017 r. w Łodzi.
Joanna Duda-Gwiazda i Andrzej Gwiazda. O życiu konspiratora w PRL, o WZZ, o opozycji antykomunistycznej... o Polsce
IPNtv - Panel dyskusyjny „Wokół lustracji w Polsce” - Warszawa, 12 kwietnia 2018
Trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do Polski (1987) - Trójmiasto... kamerą SB
Problemy archiwalnego opisu informacyjnego. Symposia Archivistica, t. 4
Czwarty tom serii Symposia Archivistica przybliża problemy archiwalnego opisu informacyjnego i składa się z 11 artykułów.
Wizyta Charlesa de Gaulle'a w Polsce (odc. 52)
Jaruzelski na szafocie „Armenii”
Brygada Świętokrzyska (odc. 46)
Szafa Kiszczaka (odc. 45)
Obchody 1 i 3 maja w PRL (odc. 44)
Zbrodnia Katyńska (odc. 41)
Wizyta Fidela Castro w Polsce (odc. 40)
Mordy polityczne w PRL (odc. 39)
Ośrodki odosobnienia (odc. 37)
Ryszard Kukliński i jak tzw. Wojsko Polskie PRL miało być "polskie" zdobywając dla Moskwy Europę zachodnią (odc. 36)
Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach. Symposia Archivistica, t. 2
W drugim tomie serii Symposia Archivistica opublikowano materiały sympozjum naukowego „Komputeryzacja i digitalizacja w archiwach”, zorganizowanego w dniach 27–28 października 2014 r. w Olsztynie przez Instytut Pamięci Narodowej i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Standaryzacja opisu archiwalnego. Symposia Archivistica, t. 3
W trzecim tomie serii Symposia Archivistica opublikowano materiały sympozjum naukowego „Standaryzacja archiwalnego opisu informacyjnego”, zorganizowanego 22–23 października 2015 r. w Olsztynie przez Instytut Pamięci Narodowej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Zasada strukturalna jako podstawa opisu archiwaliów w zintegrowanych systemach informacji archiwalnej. Symposia Archivistica, t. 1
W pierwszym tomie serii Symposia Archivistica opublikowano materiały sympozjum naukowego Zasada strukturalna jako podstawa opisu archiwaliów w zintegrowanych systemach informacji archiwalnej, zorganizowanego 29 listopada 2013 r. w Warszawie przez Instytut Pamięci Narodowej, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie.
Podręcznik bezpieki. Teoria pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w świetle wydawnictw resortowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL (1970–1989)
„Podręcznik bezpieki” jest publikacją ukazującą metody działania komunistycznej Służby Bezpieczeństwa. Przedstawiono w niej najczęściej dyskutowane dziś problemy związane z pracą operacyjną bezpieki. Ukazano środki (narzędzia) działania SB. Zdefiniowano i omówiono podstawowe kategorie osobowych źródeł informacji wykorzystywanych przez piony operacyjne SB, działające na terenie PRL w latach 1970–1989. Najwięcej miejsca poświęcono tajnym współpracownikom, osobno omawiając problematykę związaną z ich werbunkiem, współpracą (prowadzeniem źródła, łącznością z nim, szkoleniem i wychowaniem oraz kontrolą), jak i zakończeniem współpracy. W dalszej kolejności przedstawiono rzeczowe środki pracy operacyjnej – najwięcej miejsca poświęcając technice operacyjnej oraz obserwacji zewnętrznej.
„Z filmoteki bezpieki” odc. 1 - „Sami o sobie”
"…a akta zniszczyć"
Po zakończeniu II wojny światowej granice państw w Europie uległy zmianie. Bułgaria, Czechosłowacja, Polska, Rumunia, Węgry, a także część Niemiec znalazły się pod polityczną i wojskową dominacją ZSRS. Władze sowieckie wraz z miejscowymi komunistami wprowadzały stopniowo system polityczny oparty na wzorze moskiewskim. Pod całkowitym nadzorem NKWD tworzone były organy bezpieczeństwa oparte na modelu sowieckim. Stanowiły one podstawowe narzędzie władzy sprawowanej przez partie komunistyczne w poszczególnych krajach bloku wschodniego.
![„Wyrażono pogląd, że wydobywanie tych zwłok […] jest niewskazane”](/dokumenty/zalaczniki/166/mini/166-170361_m1-d8587.jpg)
