Najważniejszy dzień dla piłsudczyków? Rzecz o imieninach Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego
W roku 2017 obchodzono Rok Marszałka Józefa Piłsudskiego. Spoglądając na zestawienie uroczystości, dominującymi miesiącami były: maj i grudzień. Ma to swoje oczywiste uzasadnienie. Przypomnijmy jednak, dlaczego wśród miesięcy poświęconych postaci Marszałka powinien się znaleźć także marzec.
Bezdany 1913 – czy Józef Piłsudski planował zamach na cara?
Czy Józef Piłsudski planował dokonanie carobójstwa? Pytanie to nie było stawiane w ogromnej literaturze poświęconej postaci Naczelnika Państwa. Jeśli pojawiało się, to zwykle w związku z wplątaniem „Ziuka” w sprawę zamachu na Aleksandra III zorganizowanego przez tzw. II Narodną Wolę wiosną 1887 roku.
Czy Piłsudski mógł w 1920 roku powstrzymać bolszewizm?
Spektakularne zwycięstwa nad Armią Czerwoną pod Warszawą i nad Niemnem, osiągnięte dzięki geniuszowi Naczelnego Wodza Wojska Polskiego Józefa Piłsudskiego i męstwu polskich żołnierzy, przesądziły o sukcesie w wojnie z bolszewicką Rosją – pierwszej i jedynej wygranej wojnie Polski od czasów odsieczy wiedeńskiej (1683) i pokoju w Karłowicach (1699).
Łowczówek – krwawa Wigilia Pierwszej Brygady
W czasie bitwy pod Łowczówkiem, ostatniej w wielkiej epopei legionowej roku 1914 r., w której Polacy powstrzymali rosyjskie kontruderzenie, doszło według niektórych relacji do dramatycznej sytuacji. W Wigilię, w okopach po drugiej linii frontu usłyszeli tę samą kolędę: „Bóg się rodzi”. Też śpiewaną po polsku, ale przez żołnierzy walczących za cara. Wkrótce musieli wymierzyć w siebie bagnety.
Józef Piłsudski – twórca Niepodległej
W całych dziejach Polski, tak przedrozbiorowej, jak i okresu zaborów, niewiele było postaci o podobnej skali dokonań. Co więcej, Piłsudski już za życia stał się symbolem.
Dlaczego Piłsudskiego nie witały tłumy? Zajścia na ulicach Warszawy 10 listopada 1918 roku
Znane zdjęcie, pokazujące tłumne powitanie komendanta Józefa Piłsudskiego na dworcu w Warszawie, nie ilustruje wydarzeń z listopada 1918 roku. Rzeczywistość tamtych dni była jeszcze bardziej burzliwa.
Józef Piłsudski
"Piłsudski głosił wciąż te same prawdy honoru, poświęcenia, miłości ojczyzny – tylko że nie były one dla niego, jak dla wielu Polaków, pustym dźwiękiem, ale rzeczywistością, za którą stało całe jego życie."
Jan Lechoń, Portrety ludzi i zdarzeń, Warszawa 1999
Kopiec Józefa Piłsudskiego w Krakowie
Budowa kopca Piłsudskiego to wyraz szacunku dla człowieka, który przywrócił Polsce niepodległość. Ten największy z polskich kopców ma długą, niezwykle ciekawą historię, zdeterminowaną przez trudne i zmienne koleje XX w.
„Walka o granice 1918 - 1919” - debata belwederska - Warszawa, 13 czerwca 2019
Odrzucony premier ze Śląska
System polityczny, wprowadzony w Polsce konstytucją marcową, okazał się wyjątkowo niestabilny. Tylko w latach 1918-1923 urzędowało dziesięciu premierów i aż czternaście gabinetów. Konflikty polityczne wstrząsały nie tylko sceną polityczną. Burzliwe demonstracje, wiece, a czasem też i starcia na ulicach – czy to z politycznymi przeciwnikami, czy z policją, były widoczną częścią ówczesnego życia politycznego.
Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)
Prawdopodobnie 11 listopada 1918 r. Korfanty wraz z rodziną opuścił Berlin, gdy w Compiègne podpisano zawieszenie broni, kończące walki I wojny światowej. Znów był aktywnym graczem, jak kilka lat wcześniej.
„Wojsko niepodległości” PPS-u
Niemal od początku istnienia Legionów kłębiły się wokół nich sprzeczne interesy, ambicje i koncepcje. W sporach tych Ignacy Daszyński stał konsekwentnie po stronie Piłsudskiego, któremu zależało na jak największej autonomii Legionów i oszczędzaniu polskiej krwi na przyszłą rozgrywkę o Polskę wolną, ale nie z łaski jednego czy drugiego cesarza, ale z woli narodu polskiego.
Najpotężniejszy szaniec wolności
Na gruncie galicyjskim w gronie socjalistów, którzy zmierzali do restytucji Polski jako suwerennej republiki demokratycznej, znalazł się Ignacy Daszyński. Jego zasługi na tym polu sprawiły, że decyzją Sejmu Rzeczypospolitej został uznany za jednego z Ojców Niepodległości.
Obrońca demokracji
Mimo starcia z obozem piłsudczykowskim przy okazji wyboru marszałka sejmu Daszyński, świadom wagi spokoju dla pracy państwowej, starał się współpracować z politykami sanacyjnymi. Oczywiście najważniejsze były relacje z Józefem Piłsudskim.
Odszedł Wódz Narodu Józef Piłsudski
12 maja roku 1935 zmarł Marszałek Józef Piłsudski –działacz niepodległościowy dowódca I Brygady Legionów, współtwórca II RP, pogromca Sowietów w roku 1920. Trwająca kilka dni pompa funebris Piłsudskiego była jedną z największych tego typu uroczystości, jakie kiedykolwiek odbyły się w Polsce.
Marszałek Józef Piłsudski (1867–1935)
„Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek”. Te słowa, wypowiedziane przez prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego w dniu pogrzebu Józefa Piłsudskiego, znakomicie charakteryzują rolę Marszałka w dziejach Polski.
90s. historii: 18 maja 1935 r. zakończyły się uroczyści pogrzebowe Józefa Piłsudskiego
Przewrót majowy – co się wydarzyło w Warszawie w dniach 12–15 maja 1926 r.
Od lata 1923 r. Marszałek Józef Piłsudski przebywał na politycznym odosobnieniu w Sulejówku. W maju 1926 r., w wyniku zbrojnego przewrotu, przejął władzę w II Rzeczypospolitej. Jego powrót – spodziewany i przez wielu oczekiwany – przyspieszył dramatyczny splot pewnych okoliczności.
Co opozycja demokratyczna myślała o II RP? O przedwojennej Polsce poza cenzurą
Tematyka historyczna w PRL bardzo często pojawiała się w wydawanych poza cenzurą książkach i czasopismach. Wśród tematów budzących żywe emocje pojawiała się historia dwudziestolecia międzywojennego.
IPNtv - Promocja albumu „Twórca Niepodległej - Józef Piłsudski 1867-1935" - Warszawa, 9 listopada 2018
„Przede wszystkim legiony…” – debata belwederska - Warszawa, 25 stycznia 2018
Dwie drogi do niepodległości - Józef Piłsudski - Roman Dmowski
„Przede wszystkim Legiony… Czyn zbrojny 1914-1918" - debata belwederska - Warszawa, 20 października 2017
nr 5-6/2008
W rozszerzonym „Biuletynie IPN” (maj–czerwiec, nr 88–89) znajdą Państwo wiele ciekawych informacji o Naczelniku Państwa i Marszałku, czyli o Józefie Piłsudskim, a także o jego uczniach, współpracownikach i kontynuatorach idei niepodległościowej. Hasłem przewodnim najnowszego numeru są więc PIŁSUDCZYCY.
Fot. NAC
