Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Białoruś

Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich
Artykuł

Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich

Położona na północny wschód od Mińska miejscowość Kuropaty to dziś jedno z przedmieść liczącej blisko 2 mln mieszkańców stolicy Białorusi. Pomimo upływu przeszło osiemdziesięciu lat od tragicznych wydarzeń, wciąż zbyt mało wiemy o dokonanych tam stalinowskich zbrodniach.

Audio/Video

Białoruś jestem naszym wschodnim sąsiadem od czasów rozpadu ZSRS, czyli końca 1991 roku. W kraju dochodziło do licznych zmian w latach 90-tych i po roku 2000. Czy Białoruś jest skazana na zależność od Moskwy?

Męczennicy ziemi nowogródzkiej
Artykuł

Męczennicy ziemi nowogródzkiej

Losy Polaków na Kresach Północno-Wschodnich nierozerwalnie związane są z Kościołem katolickim. To dzięki Kościołowi kresowa społeczność zachowała świadomość narodową i język polski w latach porozbiorowej niewoli carskiej. Wiele zawdzięczała mu także po odzyskaniu niepodległości w 1918 r.

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.
Artykuł

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.

W konsekwencji zawartego pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich paktu Ribbentrop-Mołotow 17 września 1939 r. Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, rozpoczynając tym samym prawie dwuletnią okupację wschodnich terenów Rzeczypospolitej.

Stanisław Bułak-Bałachowicz i jego żołnierze
Artykuł

Stanisław Bułak-Bałachowicz i jego żołnierze

Stanisław Bułak-Bałachowicz jest postacią charakterystyczną dla dalekich polskich Kresów Wschodnich w latach I wojny światowej i wybijania się Polski na niepodległość, a także w okresie powstrzymywania prącej na zachód nawały bolszewickiej.

O cmentarzu zniszczonym przez dyktatora… Historia partyzanckich mogił w Mikuliszkach
Artykuł

O cmentarzu zniszczonym przez dyktatora… Historia partyzanckich mogił w Mikuliszkach

Reżim Łukaszenki w imię doraźnego interesu politycznego wypowiedział wojnę poległym i zniszczył cmentarz, który nie dzielił Białorusinów i Polaków, a wręcz przeciwnie – był symbolem wspólnej walki przeciwko krwawym dyktaturom ubiegłego wieku.

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie
Artykuł

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie

W centrum wsi Kodziowce (przy drodze) upamiętniono miejsce bohaterskiej bitwy 101. Pułku Ułanów z Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk” z pancerną jednostką Armii Czerwonej. Starcie to, uwieńczone polskim sukcesem, umożliwiło utrzymanie dotychczasowych pozycji i zadanie ciężkich strat przeciwnikowi.

Audio/Video

Jak kształtowała się geopolityczna mapa Europy po rozpadzie Związku Sowieckiego? Co Ukraińcy, Rosjanie i Białorusini myślą o sobie nawzajem? Jaką rolę może odegrać Polska teraz i w przyszłości?

Starania Polaków z Wileńszczyzny o włączenie ich ziem do Polski w 1919 roku
Artykuł

Starania Polaków z Wileńszczyzny o włączenie ich ziem do Polski w 1919 roku

Jednym z czynników, które przesądziły o porażce koncepcji federacyjnej Józefa Piłsudskiego – próby odbudowania Rzeczypospolitej w formule wieloetnicznej – stało się dążenie Polaków b. Wielkiego Księstwa Litewskiego do włączenia swoich małych ojczyzn do odradzającego się państwa etnicznie polskiego.

Historyczna misja prymasa Glempa
Artykuł

Historyczna misja prymasa Glempa

Kardynał Józef Glemp w 1988 r. odegrał ważną rolę w działaniach Stolicy Apostolskiej na Wschodzie. Budował mosty do rosyjskiego i białoruskiego prawosławia, prowadził dialog z grekokatolikami, tworzył warunki do odbudowy polskiego duszpasterstwa na Białorusi i Ukrainie.

„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie
Artykuł

„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie

Wschodnie tereny Rzeczypospolitej, w wyniku rozbiorów wcielone do Imperium Rosyjskiego, określane jako Ziemie Zabrane, brały udział w kolejnych polskich powstaniach narodowych. Tak było i w czasie Powstania Listopadowego w latach 1830-31, kiedy to szczególne znaczenie miały działania na Litwie.

„Kwestia polska” na sowieckiej Białorusi
Artykuł

„Kwestia polska” na sowieckiej Białorusi

Na sowieckiej Białorusi, najsilniej zrusyfikowanej i zsowietyzowanej ze wszystkich nierosyjskich republik ZSRS, pozostało po operacji ekspatriacyjnej ponad pół miliona Polaków. Stanowili oni największą grupę naszych rodaków w Związku Sowieckim.

Nekropolie akowskie na Nowogródczyźnie i Grodzieńszczyźnie
Artykuł

Nekropolie akowskie na Nowogródczyźnie i Grodzieńszczyźnie

Cmentarze żołnierzy AK na Nowogródczyźnie i Grodzieńszczyźnie znajdują się na ogół – dzięki staraniom instytucji RP, rodaków zamieszkałych na Białorusi i tych przyjeżdżających z Polski – w dość dobrym stanie. Jednak do dzisiaj wiele miejsc pochówku AK-owców oczekuje jeszcze na odnalezienie.

<i>Traktatem ryskim z swej ziemi wygnany…</i> Edward Woyniłłowicz, polski szlachcic z Mińszczyzny
Biogram / Biografia

Traktatem ryskim z swej ziemi wygnany… Edward Woyniłłowicz, polski szlachcic z Mińszczyzny

Jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków Mińska jest rzymskokatolicki kościół pw. Świętych Szymona i Heleny. Zbudowany w latach 1905-1910 z nieotynkowanej, sprowadzonej spod Częstochowy czerwonej cegły, pokryty piękną, przywiezioną z Włocławka dachówką, przyciąga wzrok neoromańskim stylem.

Sowieccy „wyzwoliciele”. Szkic do portretu zbiorowego
Artykuł

Sowieccy „wyzwoliciele”. Szkic do portretu zbiorowego

W 2019 r. w Mińsku na Białorusi i w Moskwie ukazało się niezwykle interesujące opracowanie "NKWD w Zapadnoj Biełarusi sientiabr´– diekabr´ 1939 g. Dokumienty i matieriały".

Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku
Artykuł

Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku

W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli, czekało ją jednak pięć trudnych lat zmagań o ostateczny kształt granic i ich międzynarodowe uznanie. Największe znaczenie i daleko idące konsekwencje dla losów Rzeczypospolitej i Europy miała wojna polsko-bolszewicka lat 1919–1920, zakończona podpisaniem traktatu pokojowego w Rydze 18 marca 1921 r.

Prace Wydziału Kresowego na Białorusi i Litwie
Artykuł

Prace Wydziału Kresowego na Białorusi i Litwie

We wrześniu 2017 roku zespół Wydziału Kresowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN odnalazł na Białorusi polskich żołnierzy poległych w czasie II wojny światowej. Wcześniej podobne poszukiwania prowadzono na Litwie.

Stosunek ZSRS do obywateli polskich narodowości żydowskiej
Artykuł

Stosunek ZSRS do obywateli polskich narodowości żydowskiej

Przed wojną Żydzi stanowili ok. 9% całej populacji ziem zajętych w 1939 r. przez Armię Czerwoną. Po wybuchu wojny na tamte tereny napłynęło jeszcze 250-300 tys. uchodźców z Polski zachodniej i centralnej. Tym samym pod okupacją sowiecką znalazło się 1,4-1,5 mln. Żydów, którzy stanowili wówczas 11% całej ludności Kresów Wschodnich.

Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami
Artykuł

Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami

Mimo upływu osiemdziesięciu lat od napaści Związku Sowieckiego na Polskę nie doczekaliśmy się pełnej analizy skali i skutków kolaboracji mniejszości narodowych z agresorem.

Piłsudskiego projekt wschodni
Wywiad

Piłsudskiego projekt wschodni

Józef Piłsudski był przekonany, że gnębieni przez moskiewski imperializm Polacy, Litwini i Rusini mogą razem tworzyć ogromną siłę – mówi prof. Andrzej Nowak w rozmowie z Anną Zechenter.

Sowiecki zabór II RP, czyli „wyzwolenie” Białorusinów i Ukraińców
Artykuł

Sowiecki zabór II RP, czyli „wyzwolenie” Białorusinów i Ukraińców

17 września 1939 r. o 1.00 w nocy polski ambasador w Moskwie Wacław Grzybowski przybył do Ludowego Komisariatu Spraw Zagranicznych (KLSZ). Polaka wezwano na pilną rozmowę z Władimirem Potiomkinem, zastępcą szefa KLSZ.

Sowiecki zabór roku 1939
Artykuł

Sowiecki zabór roku 1939

Rabunki, gwałty i mordy dokonywane po 17 września 1939 r. przez żołnierzy Armii Czerwonej oraz członków samozwańczych komunistycznych band na ludności cywilnej były zaledwie wstępem do całego katalogu represji przygotowanych przez okupanta sowieckiego Polakom zamieszkującym wschodnie tereny II RP.

Audio/Video

W przedsionku totalitaryzmu? Białoruś 2020 [dyskusja w ramach Międzynarodowego Festiwalu Filmowego o Totalitaryzmach „Echa Katynia”]

W krzywym (niezupełnie) zwierciadle. Polska z perspektywy władz i ludności ZSRS w przededniu i podczas sowieckiej agresji  we wrześniu 1939 roku
Artykuł

W krzywym (niezupełnie) zwierciadle. Polska z perspektywy władz i ludności ZSRS w przededniu i podczas sowieckiej agresji we wrześniu 1939 roku

Zohydzanie przez agresora ofiary swej zbrojnej napaści jest tak stare jak same wojny. U progu II wojny światowej Sowieci stosowali tę metodę wobec Polski. I to na wielką skalę.

„Rzeczpospolita Bobrujska” – mała Polska
Artykuł

„Rzeczpospolita Bobrujska” – mała Polska

Opanowany przez polskie oddziały w lutym 1918 r. Bobrujsk stał się prawdziwą stolicą polskiego państewka na dalekich kresach I Rzeczypospolitej. Była to pierwsza enklawa wyzwolonej i zupełnie niezależnej od któregokolwiek z zaborców Polski.

Dowboria – kresowa epopeja I Korpusu Polskiego
Artykuł

Dowboria – kresowa epopeja I Korpusu Polskiego

Podkomendni gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego byli pierwszymi polskimi żołnierzami, którzy stanęli do walki z bolszewizmem i zwyciężyli. Na odległych Kresach wyzwolili pierwszy skrawek Polski.

Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich
Artykuł

Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich

Położona na północny wschód od Mińska miejscowość Kuropaty to dziś jedno z przedmieść liczącej blisko 2 mln mieszkańców stolicy Białorusi. Pomimo upływu przeszło osiemdziesięciu lat od tragicznych wydarzeń, wciąż zbyt mało wiemy o dokonanych tam stalinowskich zbrodniach.

Audio/Video

Białoruś jestem naszym wschodnim sąsiadem od czasów rozpadu ZSRS, czyli końca 1991 roku. W kraju dochodziło do licznych zmian w latach 90-tych i po roku 2000. Czy Białoruś jest skazana na zależność od Moskwy?

Męczennicy ziemi nowogródzkiej
Artykuł

Męczennicy ziemi nowogródzkiej

Losy Polaków na Kresach Północno-Wschodnich nierozerwalnie związane są z Kościołem katolickim. To dzięki Kościołowi kresowa społeczność zachowała świadomość narodową i język polski w latach porozbiorowej niewoli carskiej. Wiele zawdzięczała mu także po odzyskaniu niepodległości w 1918 r.

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.
Artykuł

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.

W konsekwencji zawartego pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich paktu Ribbentrop-Mołotow 17 września 1939 r. Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, rozpoczynając tym samym prawie dwuletnią okupację wschodnich terenów Rzeczypospolitej.

Stanisław Bułak-Bałachowicz i jego żołnierze
Artykuł

Stanisław Bułak-Bałachowicz i jego żołnierze

Stanisław Bułak-Bałachowicz jest postacią charakterystyczną dla dalekich polskich Kresów Wschodnich w latach I wojny światowej i wybijania się Polski na niepodległość, a także w okresie powstrzymywania prącej na zachód nawały bolszewickiej.

O cmentarzu zniszczonym przez dyktatora… Historia partyzanckich mogił w Mikuliszkach
Artykuł

O cmentarzu zniszczonym przez dyktatora… Historia partyzanckich mogił w Mikuliszkach

Reżim Łukaszenki w imię doraźnego interesu politycznego wypowiedział wojnę poległym i zniszczył cmentarz, który nie dzielił Białorusinów i Polaków, a wręcz przeciwnie – był symbolem wspólnej walki przeciwko krwawym dyktaturom ubiegłego wieku.

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie
Artykuł

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie

W centrum wsi Kodziowce (przy drodze) upamiętniono miejsce bohaterskiej bitwy 101. Pułku Ułanów z Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk” z pancerną jednostką Armii Czerwonej. Starcie to, uwieńczone polskim sukcesem, umożliwiło utrzymanie dotychczasowych pozycji i zadanie ciężkich strat przeciwnikowi.

Audio/Video

Jak kształtowała się geopolityczna mapa Europy po rozpadzie Związku Sowieckiego? Co Ukraińcy, Rosjanie i Białorusini myślą o sobie nawzajem? Jaką rolę może odegrać Polska teraz i w przyszłości?

Starania Polaków z Wileńszczyzny o włączenie ich ziem do Polski w 1919 roku
Artykuł

Starania Polaków z Wileńszczyzny o włączenie ich ziem do Polski w 1919 roku

Jednym z czynników, które przesądziły o porażce koncepcji federacyjnej Józefa Piłsudskiego – próby odbudowania Rzeczypospolitej w formule wieloetnicznej – stało się dążenie Polaków b. Wielkiego Księstwa Litewskiego do włączenia swoich małych ojczyzn do odradzającego się państwa etnicznie polskiego.

Historyczna misja prymasa Glempa
Artykuł

Historyczna misja prymasa Glempa

Kardynał Józef Glemp w 1988 r. odegrał ważną rolę w działaniach Stolicy Apostolskiej na Wschodzie. Budował mosty do rosyjskiego i białoruskiego prawosławia, prowadził dialog z grekokatolikami, tworzył warunki do odbudowy polskiego duszpasterstwa na Białorusi i Ukrainie.

„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie
Artykuł

„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie

Wschodnie tereny Rzeczypospolitej, w wyniku rozbiorów wcielone do Imperium Rosyjskiego, określane jako Ziemie Zabrane, brały udział w kolejnych polskich powstaniach narodowych. Tak było i w czasie Powstania Listopadowego w latach 1830-31, kiedy to szczególne znaczenie miały działania na Litwie.

Więcej