Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Fot. NAC

Władysław Anders

Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie
Artykuł

Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie

Od 1940 r. na terytorium Syrii formowano wielką jednostkę Wojska Polskiego. Wzięła ona później udział w walkach w Afryce. Jednocześnie przebywało tam wielu oficerów, którzy przedostali się na Bliski Wschód po zakończeniu kampanii wrześniowej. Z części z nich sformowano Legię Oficerską, w której podporucznicy i porucznicy służyli w charakterze szeregowców. Reszta pozostawała bez przydziału.

Audio/Video

„Z nieludzkiej ziemi do ziemi włoskiej, czyli krótka historia 2. Korpusu Polskiego” – program dokumentalny krakowskiego oddziału IPN i Radia Kraków z okazji 80. rocznicy powstania 2. Korpusu Polskiego

Z ziemi włoskiej. Defilada 2. Korpusu Polskiego w Mediolanie
Artykuł

Z ziemi włoskiej. Defilada 2. Korpusu Polskiego w Mediolanie

15 sierpnia 1946 r. w Mediolanie odbyła się defilada stacjonujących we Włoszech jednostek 2. Korpusu Polskiego. Wydarzenie odbywające się w ramach obchodów polskiego Święta Żołnierza wzbudziło duże zainteresowanie wśród mieszkańców miasta. Defiladę przyjmował dowódca korpusu gen. dyw. Władysław Anders.

Audio/Video

Od stycznia do maja roku 1944 stoczono we Włoszech batalię, na którą złożyły się cztery bitwy o przełamanie niemieckiej obrony na tzw. Linii Gustawa. Masyw Monte Cassino był kluczowym odcinkiem. Co poprzedziło rozstrzygającą bitwę? Jaki był przebieg walk i cena zwycięstwa?

Audio/Video

Kiedy został ustanowiony krzyż pamiątkowy Monte Cassino? Dlaczego krzyż pamiątkowy Monte Cassino jest wyjątkowym odznaczeniem? Kiedy i komu został przyznany krzyż Monte Cassino po raz ostatni?

Audio/Video

Po wielu miesiącach ciężkich walk, 18 maja 1944 r. polscy żołnierze wraz z sojusznikami zdobyli klasztor na Monte Cassino. To właśnie wtedy armia z gen. Andersem na czele pomimo wielu strat rozsławiła imię polskiego żołnierza

Audio/Video

Generał Władysław Anders i Armia Polska na Wschodzie, Dowiedz się więcej o dowódcy, który wyprowadził żołnierzy i cywilów z niewoli

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS
Artykuł

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS

Dywizja ta, sformowana na podstawie rozkazu z grudnia 1941 r., nie wzięła ostatecznie udziału w żadnych działaniach zbrojnych. Po ewakuacji na Bliski Wschód jej żołnierze zasilili szeregi 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Jednak niewątpliwą zasługą tej krótko istniejącej jednostki jest to, że stanowiła dla tysięcy Polaków drogę ucieczki z sowieckiego piekła.

Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem
Artykuł

Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem

18 marca 1942 r. odbyło się spotkanie Stalina z generałem Władysławem Andersem. Potrzeba jego organizacji wynikała z sowieckiej zapowiedzi zmniejszenia ilości racji żywnościowych, które otrzymywały polskie oddziały. Decyzja taka byłaby katastrofalna w skutkach – zarówno dla tworzącej się polskiej armii, jak i towarzyszących jej cywilów.

Audio/Video

Poznaj historię generała Władysława Andersa! Jakim był dowódcą? Jak udało mu się wydostać z moskiewskiej Łubianki? Jak przedstawiany był w historiografii komunistycznej w PRL? Czy doczekał się swojej pełnej i wyczerpującej biografii?

Audio/Video

Dlaczego armia Andersa musiała opuścić terytorium Związku Sowieckiego zamiast tam podjąć walkę z Niemcami?

Audio/Video

O albumie przybliżającym postać jednego z najwybitniejszych wodzów polskich XX w. (dyskusja na kanwie bestsellerowej publikacji Wydawnictwa IPN)

Audio/Video

Przygotowania do procesu grupy wywiadowczej II Korpusu gen. Andersa „Liceum”. Raporty Andrzeja „Gardy” Czaykowskiego z misji w Polsce (1951). Siatka Milera a sprawa o kryptonimie „Koral” (działalność wywiadowcza Polaków skazanych za „szpiegostwo” na rzecz polskiego wywiadu emigracyjnego w Londynie)

Audio/Video

Myśmy wschodnich granic Polski nigdy nie gwarantowali. Mamy dzisiaj dosyć wojska i waszej pomocy nie potrzebujemy – posłuchaj, co jeszcze gen. Anders usłyszał od brytyjskiego premiera i jak przebiegała ich rozmowa

Dodatek do miesięcznika „W Sieci Historii” w 130. rocznicę urodzin gen. Władysława Andersa
Dodatki do prasy

Dodatek do miesięcznika „W Sieci Historii” w 130. rocznicę urodzin gen. Władysława Andersa

W 2022 r. przypada 80. rocznica rozpoczęcia wędrówki ewakuowanej z ZSRS Armii Polskiej pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Mając na uwadze upamiętnienie wysiłku Polskich Sił Zbrojnych w II wojnie światowej, Instytut Pamięci Narodowej przygotował międzynarodowy projekt edukacyjno-memoratywny „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”

Audio/Video

Dyskusja na temat przyczyn ewakuacji Armii Polskiej ze Związku Sowieckiego do Iranu w sierpniu 1942 r. i jej reperkusji dla polsko-sowieckich relacji w okresie II wojny światowej.

Biały koń dla Andersa
Artykuł

Biały koń dla Andersa

Armia Andersa to potoczna nazwa Armii Polskiej w Związku Sowieckim, na której dowódcę został mianowany w dniu 10 sierpnia 1941 r. gen. Władysław Anders. Armia istniała krótko, w latach 1941-1942, jednak była niezwykle znaczącym etapem uczestnictwa Polaków w II wojnie światowej, ważna dla losów Polaków na Wschodzie oraz relacji polsko-sowieckich i polsko-alianckich.

„Biuletyn IPN” nr 6/2022  – Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie
Biuletyn IPN

„Biuletyn IPN” nr 6/2022 – Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie

Przedstawiamy prawdziwe okoliczności wyjścia Armii gen. Andersa ze Związku Sowieckiego, losy generałów Stanisława Maczka i Stanisława Sosabowskiego. Ukazujemy Pomocniczą Służbę Kobiet, a także role kapelanów i harcerzy w PSZ na Zachodzie.

Monte Cassino, Senio, Bolonia... O 3. Dywizji Strzelców Karpackich
Artykuł

Monte Cassino, Senio, Bolonia... O 3. Dywizji Strzelców Karpackich

9 maja 1942 r. Naczelny Wódz, gen. Władysław Sikorski, zatwierdził nazwę 3. Dywizji Strzelców Karpackich (3. DSK). Sześć dni wcześniej wydał rozkaz o jej sformowaniu z dniem 3 maja 1942 r. Dowódcą nowej formacji został gen. bryg. Stanisław Kopański, stojący dotychczas na czele, wsławionej obroną Tobruku, Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (SBSK).

...<i>Oto dziś dzień krwi i chwały</i>... Bitwa o masyw Monte Cassino
Artykuł

...Oto dziś dzień krwi i chwały... Bitwa o masyw Monte Cassino

Od zarania dziejów wszystkie próby marszu na Rzym od południa kończyły się na paśmie wzgórz nad doliną rzeki Liri. Każdy podporucznik armii włoskiej o tym wiedział, bo obronę (i atak) w tym rejonie studiowano w szkołach oficerskich jako klasyczny przykład pozycji górskiej o znaczeniu strategicznym.

Zaskakująca inicjatywa. O ewakuacji Armii Andersa z Sowietów do Iranu polemicznie
Artykuł

Zaskakująca inicjatywa. O ewakuacji Armii Andersa z Sowietów do Iranu polemicznie

W historiografii polskiej zakorzenił się pogląd, że ewakuacja wojsk polskich z ZSRS do Iranu w sierpniu 1942 r. była wynikiem porozumienia brytyjsko-sowieckiego zawartego ponad głową rządu polskiego. Rzadko kiedy wspomina się o militarnym znaczeniu tej inicjatywy.

Władysław Anders – bojowy szlak zdobywcy Monte Cassino
Biogram / Biografia

Władysław Anders – bojowy szlak zdobywcy Monte Cassino

Władysław Anders przebył długą drogę od dowódcy brygady do Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Do historii przeszedł przede wszystkim jako zdobywca Monte Cassino.

Audio/Video

Setki tysięcy Polaków walczący o niepodległość Polski i innych państw okupowanych przez III Rzeszę swoimi działaniami wnieśli nie tylko realny wkład w pokonanie hitlerowskich Niemiec, ale udowodnili całemu światu, że są gotowi walczyć o wolność pomimo skrajnie niekorzystnej sytuacji militarnej i politycznej

Audio/Video

Dlaczego i w jaki sposób polskie dzieci znalazły się podczas wojny w Isfahanie w Iranie? Kto się nimi zajął? Jakie były ich dalsze losy po zakończeniu wojny?

Powojenne dylematy żołnierzy Andersa
Artykuł

Powojenne dylematy żołnierzy Andersa

W maju 1944 r. żołnierze 2. Korpusu po heroicznym boju zdobyli klasztor na wzgórzu Monte Cassino. Odwagi gratulowali im wszyscy sojusznicy. Po wojnie podziwiani bohaterowie stali się jednak dla państw zachodnich wielkim kłopotem; na emigracji żyli często w biedzie i zapomnieniu. Ci, którzy wrócili do kraju, byli represjonowani przez komunistów.

Żołnierze generała Andersa w Hiszpanii
Artykuł

Żołnierze generała Andersa w Hiszpanii

Wysiłek zbrojny narodu polskiego w II wojnie światowej jest na ogół dobrze znany. Napisano na ten temat wiele książek i naukowych artykułów. Znacznie mniej wiadomo natomiast o losach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie po zakończeniu wojny, choć temat to pasjonujący i kryjący w sobie wiele zagadek.

Audio/Video

Gen. Władysław Anders – żołnierz i polityk

Audio/Video

Bliski Wschód wobec Polaków podczas II wojny: armia Andersa i pamięć o niej

Co się pisze obecnie w Rosji o Armii gen. Andersa w ZSRS? Przykład książki Nikołaja Plisko <i>Razgrom Pol’szy i mif ob armii Andiersa</i>
Artykuł

Co się pisze obecnie w Rosji o Armii gen. Andersa w ZSRS? Przykład książki Nikołaja Plisko Razgrom Pol’szy i mif ob armii Andiersa

Książka, którą chcemy tu krótko omówić, ukazała się stosunkowo niedawno – w 2017 r. w Moskwie. W tłumaczeniu na język polski jej tytuł brzmi: Klęska Polski i mit Armii Andersa.

Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?
Artykuł

Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?

Zarzut, że Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim i „uciekła” do Iranu pojawia się także w złagodzonej formie twierdzenia, że rząd polski, łamiąc układ Sikorski-Majski i polsko-sowiecką umowę wojskową z 14 sierpnia 1941 r., jednostronnie „wycofał” tę armię z ZSRS. Jest to tendencyjna interpretacja faktów.

Uratowani z nieludzkiej ziemi. Ewakuacja armii Andersa i ludności polskiej ze Związku Sowieckiego
Artykuł

Uratowani z nieludzkiej ziemi. Ewakuacja armii Andersa i ludności polskiej ze Związku Sowieckiego

Od 24 marca do 4 kwietnia 1942 r. do Iranu wydostało się z sowieckiej Rosji prawie 44 tys. Polaków. Drugi rzut ewakuacji odbył się w sierpniu.

Misja: Niepodległość. Zarys historii Gryf Publications
Artykuł

Misja: Niepodległość. Zarys historii Gryf Publications

W czerwcu 1946 r. rozpoczęła się ewakuacja 2. Korpusu z Włoch do Wielkiej Brytanii, a potem demobilizacja tysięcy żołnierzy za pośrednictwem Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Wiązał się z nią problem zabezpieczenia na Wyspach majątku (maszyny drukarskie, bezcenny wówczas papier) i kontynuowania dorobku Oddziału Kultury i Prasy 2. Korpusu w warunkach emigracji.

Audio/Video

Armia Andersa w ZSRS 1941–1942. Niespełnione braterstwo broni z Armią Czerwoną

Dialog o Dowódcy
Artykuł

Dialog o Dowódcy

W roku śmierci Generała Władysława Andersa na łamach paryskiej „Kultury” ukazała się drukiem okolicznościowa, wspomnieniowa rozmowa o Zmarłym, którą odbyli Gustaw Herling-Grudziński i Józef Czapski.

Audio/Video

„Generał Władysław Anders. Żołnierz i polityk – w 50. rocznicę śmierci” – sesja III

Audio/Video

„Generał Władysław Anders. Żołnierz i polityk – w 50. rocznicę śmierci” – sesja II

Audio/Video

„Generał Władysław Anders. Żołnierz i polityk – w 50. rocznicę śmierci” – sesja I

Ewakuacja Armii Andersa. Jak było naprawdę?
Wywiad

Ewakuacja Armii Andersa. Jak było naprawdę?

Z autorem książki Armia Andersa w ZSRS 1941–1942. Niespełnione „braterstwo broni” z Armią Czerwoną prof. Sławomirem Kalbarczykiem, rozmawia dr Rafał Leśkiewicz, redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl.

Audio/Video

Gen. Władysław Anders, II Korpus i bitwa o Monte Cassino

Audio/Video

Jakie znaczenie dla polskiej emigracji politycznej miał gen. W. Anders?

Audio/Video

Dlaczego armia gen. W. Andersa została ewakuowana do Iranu w 1942 r.?

Audio/Video

Córka o Ojcu - gen. Władysławie Andersie

50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa – wiernego rycerza Rzeczpospolitej Polskiej
Artykuł

50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa – wiernego rycerza Rzeczpospolitej Polskiej

Pięćdziesiąt lat temu 12 maja 1970 r., w 26. rocznicę rozpoczęcia bitwy o Monte Cassino, zmarł w Londynie gen. Władysław Anders. Zgodnie ze swoją wolą spoczął wśród żołnierzy 2. Korpusu na montecassińskiej nekropolii żegnany przez najbliższą rodzinę i wiernych Mu żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych.

Bagnetem i piórem. Życie kulturalne 2. Korpusu
Artykuł

Bagnetem i piórem. Życie kulturalne 2. Korpusu

Agresja niemiecko-sowiecka na Polskę otworzyła kolejny rozdział w historii uchodźstwa polskiego. W powstałych diasporach – czy to w Paryżu, Londynie, Buzułuku, Bagdadzie, Jerozolimie, Kairze czy Rzymie – rozwijało się życie kulturalne.

Audio/Video

Paweł Dąbrowski - ze wspomnień uczestnika walk o Monte Cassino

Audio/Video

Miś Wojtek, czyli co by było, gdyby zwierzęta mówiły

Audio/Video

Niezwyciężeni

Audio/Video

Biało-czerwona wieńczy triumf żołnierza polskiego w bitwie o Monte Cassino - klucz drogi aliantów na Rzym

Audio/Video

90s. historii: 18 lipca 1944 r. zdobyto Ankonę

Generał Władysław Anders (1892–1970)
Patroni naszych ulic

Generał Władysław Anders (1892–1970)

Władysław Anders był zdolnym, ambitnym, dzielnym i sprawnym dowódcą - taktycznego bardziej niż operacyjnego szczebla dowodzenia. Jakkolwiek cechował go typowy dla kawalerzy- sty temperament, który nie zawsze sprzyjał trafnej ocenie sytuacji – czy to wojskowej pod względem operacyjnym czy politycznej – nie podlega dyskusji, że był szczerym i gorącym patriotą, symbolem niezłomnej walki o wolność Polski.

Uchodźcy polscy ze Związku Sowieckiego 1942–1950
Publikacje

Uchodźcy polscy ze Związku Sowieckiego 1942–1950

Epopeja polskiej ludności cywilnej, która opuściła w dramatycznych okolicznościach Związek Sowiecki wraz z armią gen. Władysława Andersa, jest chyba najbardziej niezwykłym rozdziałem historii polskiej diaspory. Po raz pierwszy w dziejach naszego kraju tak liczna grupa ludności polskiej znalazła się w odległych i egzotycznych regionach świata: na Bliskim i Środkowym Wschodzie, w Indiach, Afryce, Meksyku i Nowej Zelandii.

Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie
Artykuł

Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie

Od 1940 r. na terytorium Syrii formowano wielką jednostkę Wojska Polskiego. Wzięła ona później udział w walkach w Afryce. Jednocześnie przebywało tam wielu oficerów, którzy przedostali się na Bliski Wschód po zakończeniu kampanii wrześniowej. Z części z nich sformowano Legię Oficerską, w której podporucznicy i porucznicy służyli w charakterze szeregowców. Reszta pozostawała bez przydziału.

Audio/Video

„Z nieludzkiej ziemi do ziemi włoskiej, czyli krótka historia 2. Korpusu Polskiego” – program dokumentalny krakowskiego oddziału IPN i Radia Kraków z okazji 80. rocznicy powstania 2. Korpusu Polskiego

Z ziemi włoskiej. Defilada 2. Korpusu Polskiego w Mediolanie
Artykuł

Z ziemi włoskiej. Defilada 2. Korpusu Polskiego w Mediolanie

15 sierpnia 1946 r. w Mediolanie odbyła się defilada stacjonujących we Włoszech jednostek 2. Korpusu Polskiego. Wydarzenie odbywające się w ramach obchodów polskiego Święta Żołnierza wzbudziło duże zainteresowanie wśród mieszkańców miasta. Defiladę przyjmował dowódca korpusu gen. dyw. Władysław Anders.

Audio/Video

Od stycznia do maja roku 1944 stoczono we Włoszech batalię, na którą złożyły się cztery bitwy o przełamanie niemieckiej obrony na tzw. Linii Gustawa. Masyw Monte Cassino był kluczowym odcinkiem. Co poprzedziło rozstrzygającą bitwę? Jaki był przebieg walk i cena zwycięstwa?

Audio/Video

Kiedy został ustanowiony krzyż pamiątkowy Monte Cassino? Dlaczego krzyż pamiątkowy Monte Cassino jest wyjątkowym odznaczeniem? Kiedy i komu został przyznany krzyż Monte Cassino po raz ostatni?

Audio/Video

Po wielu miesiącach ciężkich walk, 18 maja 1944 r. polscy żołnierze wraz z sojusznikami zdobyli klasztor na Monte Cassino. To właśnie wtedy armia z gen. Andersem na czele pomimo wielu strat rozsławiła imię polskiego żołnierza

Audio/Video

Generał Władysław Anders i Armia Polska na Wschodzie, Dowiedz się więcej o dowódcy, który wyprowadził żołnierzy i cywilów z niewoli

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS
Artykuł

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS

Dywizja ta, sformowana na podstawie rozkazu z grudnia 1941 r., nie wzięła ostatecznie udziału w żadnych działaniach zbrojnych. Po ewakuacji na Bliski Wschód jej żołnierze zasilili szeregi 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Jednak niewątpliwą zasługą tej krótko istniejącej jednostki jest to, że stanowiła dla tysięcy Polaków drogę ucieczki z sowieckiego piekła.

Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem
Artykuł

Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem

18 marca 1942 r. odbyło się spotkanie Stalina z generałem Władysławem Andersem. Potrzeba jego organizacji wynikała z sowieckiej zapowiedzi zmniejszenia ilości racji żywnościowych, które otrzymywały polskie oddziały. Decyzja taka byłaby katastrofalna w skutkach – zarówno dla tworzącej się polskiej armii, jak i towarzyszących jej cywilów.

Audio/Video

Poznaj historię generała Władysława Andersa! Jakim był dowódcą? Jak udało mu się wydostać z moskiewskiej Łubianki? Jak przedstawiany był w historiografii komunistycznej w PRL? Czy doczekał się swojej pełnej i wyczerpującej biografii?

Audio/Video

Dlaczego armia Andersa musiała opuścić terytorium Związku Sowieckiego zamiast tam podjąć walkę z Niemcami?

Więcej