W ciągu kilku pierwszych lat po II wojnie światowej władzy komunistycznej w Polsce udało się rozbić i podporządkować sobie legalne struktury opozycyjne oraz spacyfikować działalność podziemia zbrojnego. W kolejnych latach sprzeciw społeczny wobec komunistycznego reżimu przybierał różne formy. Przeważał tzw. bierny opór polegający na krytycznej kontestacji rzeczywistości i unikaniu – w miarę możliwości – czynnego zaangażowania w inicjatywy będące wyrazem poparcia dla komunistów.
