Przez 148 lat niewoli kolejne pokolenia Pomorzan na różne sposoby walczyły z germanizacją, a ich wysiłki zdecydowały o zachowaniu polskości tych ziem. To m.in. ten fakt przesądził o przyznaniu tego regionu właśnie Polsce na mocy traktatu wersalskiego kończącego Wielką Wojnę. Zwieńczeniem odzyskania niepodległości na Pomorzu był symboliczny akt zaślubin Polski z morzem dokonany 10 lutego 1920 r. w Pucku przez gen. Józefa Hallera.
Po niemal półtora wieku Rzeczypospolita wróciła nad Bałtyk. Jednak radość z tego faktu nie mogła być pełna – Gdańsk został odłączony od macierzy i na mocy międzynarodowych ustaleń stał się Wolnym Miastem z przewagą żywiołu niemieckiego, wyraźnie nieprzychylnego Polsce. Dla gdańskich Polaków oznaczało to kontynuację trudnych zmagań o zachowanie polskości tego miasta, zwłaszcza po 1933 r., kiedy władzę w Niemczech zdobył Adolf Hitler. Wielu z nich za swoją wierność Polsce zapłaciło najwyższą cenę podczas II wojny światowej. Wszystkich tych polskich patriotów, działających na rzecz niepodległości i polskości Pomorza od końca XIX w. aż po czas funkcjonowania Wolnego Miasta Gdańska, możemy nazwać Pomorskimi Ojcami Niepodległości. W niniejszym wydawnictwie prezentujemy ponad 30 sylwetek najwybitniejszych z nich. To m.in. dzięki ich zaangażowaniu i ofiarności możemy świętować jubileusz setnej rocznicy powrotu Polski nad Bałtyk. Warto byśmy o tym pamiętali.
***
Publikacja pod redakcją Krzysztofa Drażby. Autorzy biogramów: Izabela Brzezińska, Artur Chomicz, Krzysztof Drażba, Jan Hlebowicz, Bartosz Januszewski, Barbara Męczykowska, Daniel Sieczkowski
