Stolica Generalnego Gubernatorstwa, zgodnie z niemieckimi planami, miała być – jak eufemistycznie określali to Niemcy – „wolna” od Żydów. Dlatego już od jesieni 1940 do wiosny 1941 r.w specjalnych transportach przesiedleńczych wywożono ich z miasta. Gdy więc w marcu 1941 r. utworzono na Podgórzu getto, trafiło do niego około 11 tysięcy Żydów; w kolejnych miesiącach liczba osób tam zamkniętych wzrosła do około 20 tysięcy osób. Przesiedlano tu bowiem Żydów z podkrakowskich gmin, włączanych w obręb miasta, a także przywożono ludność żydowską z innych małopolskich miejscowości. Niedługo po zamknięciu bram getta, w kwietniu 1941 r. zaczęto budować wokół niego mur. Izolacja getta wpływała na pogorszenie się sytuacji jego mieszkańców.
W numerze:
- Filip Musiał, Edytorial
Od ponad 30 lat, w marcu w Krakowie w Marszu Pamięci idziemy z placu Bohaterów Getta na teren byłego niemieckiego obozu KL Plaszow, upamiętniając rocznicę likwidacji tzw. żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej. W tym roku w marcu obchodzimy także 80. rocznicę jej założenia. - Roman Gieroń, Droga do „Akcji Reinhardt”
Większość ofiar „Akcji Reinhardt” zginęła w komorach gazowych. Szacuje się, że w Treblince zamordowano około 800 tys. osób, w Bełżcu 450 tys. osób, a w Sobiborze 180 tys. Jednak żadne liczby nie oddają gehenny ofiar KL Majdanek. - Marcin Chorązki, Zanim powstało krakowskie getto
Jesienią 1939 r. władze niemieckie wydały pierwsze zarządzenia antyżydowskie, w których nakazano oznaczenie żydowskich sklepów, kawiarni i przedsiębiorstw gwiazdą Dawida. - Martyna Grądzka-Rejak, „Mur zasłaniał przed oczami świata cierpienia pożerające Żydów”
Stella Müller-Madej tak opisała doświadczenia swojej rodziny: „Wielu ludzi podążało w stronę getta. […] Jest piękny, słoneczny dzień, a nikt się nie uśmiecha do wspaniałej pogody. Otacza nas tłum szary, ponury i smutny. Zrobiło mi się przykro, że i my w tym tłumie tak wyglądamy”. - Anna Czocher, Widziane z okien apteki
„Aptekę »Pod Orłem« ulokował los w samym sercu getta, gdzie stała się świadkiem nieludzkich wysiedleń, potwornych zbrodni i stałego poniżania godności ludzkiej przez okupanta” – napisał Tadeusz Pankiewicz. - Roksana Szczypta-Szczęch, Akcja „Reinhardt” w okupowanym Krakowie
Fryda Immerglück: „…nadszedł Göth uzbrojony po zęby, otoczony swą psiarnią i kazał jednemu zbirowi zabrać dziecko. Na moje błagania […], Göth uderzył mnie rajtpejczą, […] słyszałam tylko krzyk mojego dziecka, którego nie miałam więcej ujrzeć i do dziś jego płacz dźwięczy mi w uszach”. - Ryszard Kotarba, Ostatni etap zagłady krakowskich Żydów
14 stycznia 1945 r. ostatnie kolumny więźniów wymaszerowały w kierunku Auschwitz. Wcześniej na zarządzenie wyższego dowódcy SS i policji w Generalnym Gubernatorstwie rozpoczęto wielką akcję zacierania śladów zbrodni.
