Wychowanie harcerskie sprzyjało kształtowaniu poczucia odpowiedzialności, umiejętności współpracy oraz gotowości do bezinteresownej służby ludziom. Cechy te okazywały się przydatne zarówno w czasach wojny, jak i pokoju. W XX w., tak dramatycznym dla Polski, przed harcerkami i harcerzami stawały niezwykle trudne wyzwania – nieraz bezgranicznego poświęcenia, czasem zaś żmudnej, codziennej pracy. Skautki i skauci zawsze byli (i są) gotowi i na jedno, i na drugie.
Publikacja pokazuje różnorodność harcerstwa, które ani przed II wojną światową, ani w jej czasie, ani w okresie powojennym nie było ruchem jednorodnym. Istnienie różnych nurtów nie przeszkadza jednak w odnajdowaniu wspólnych wartości skautingu.
Publikację wyróżniono nagrodą czytelników w kategorii „Najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku” w 9. edycji konkursu „Książka Historyczna Roku”. Autorzy książki – historycy i harcerze – w przystępnej formie opisali powstanie ruchu harcerskiego na ziemiach polskich. W jego działalność angażowały się kolejne pokolenia młodych Polaków.
Wojciech Hausner, nauczyciel, historyk, wychowawca harcerski; redaktor naczelny „Krakowskiego Rocznika Historii Harcerstwa”; współautor książek Harcerstwo duchowej niepodległości. Duszpasterstwo harcerskie w dokumentach Służby Bezpieczeństwa i archiwaliach środowisk harcerskich 1983–1989 (2009) i Epizody harcerskiej konspiracji niepodległościowej na ziemi krakowskiej 1944–1953 (2014).
Marek Wierzbicki, dr hab., historyk, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, pracownik Instytutu Pamięci Narodowej, wychowawca harcerski. Zajmuje się historią stosunków narodowościowych pod okupacją sowiecką, historią społeczną oraz dziejami młodzieży w XX w. Wydał m.in. książkę Młodzież w PRL (2009).
W serii „18/89” ukazują się popularnonaukowe opracowania historyczne dotyczące wydarzeń i tematów istotnych dla tego – najdramatyczniejszego w dziejach Polski – okresu. Seria została przygotowana z myślą o licealistach, studentach i wszystkich innych miłośnikach historii najnowszej.
