W kwietniu 1990 r. prezydent Michaił Gorbaczow oficjalnie w imieniu Związku Sowieckiego przyznał, że Zbrodni Katyńskiej dokonał Związek Sowiecki. Kilka miesięcy później, w listopadzie 1990 r., ten sam Michaił Gorbaczow nakazał znaleźć jakiekolwiek wydarzenia z dziejów sto-sunków polsko-sowieckich, „w których wyniku poniosła straty Strona Sowiecka”, aby je „wykorzystać – jeżeli to się okaże niezbędne, w roz-mowach ze «Stroną Polską»”1. Chodziło o to, aby wymyślić problem, który w bieżącej polityce wykorzystany będzie jako przeciwwaga dla wydźwięku politycznego i moralnego Zbrodni Katyńskiej. W ten sposób w politycznej agendzie stosunków dwustronnych pojawił się tak zwany problem jeńców z 1920 r.
