Prof. Bohdan Ryszewski przypomniał swój dorobek w zakresie opisu archiwaliów od końca lat osiemdziesiątych do końca lat dziewięćdziesiątych XX w. Omówił, w jaki sposób powstawał standard FOPAR i co leżało u podstaw podjęcia tych prac. Przypomniał też, jakie powinny być etapy opracowania całości archiwalnych w warunkach komputeryzacji.
Agnieszka Rosa pokazała problem języków informacyjno-wyszukiwawczych jako podstawy dla charakterystyk wyszukiwawczych archiwaliów. Omówiła zależności między instrukcją wyszukiwawczą a charakterystyką wyszukiwawczą. Poświęciła też uwagę typom języków informacyjno-wyszukiwawczych, mających zastosowanie w opisie archiwalnym w warunkach komputeryzacji. Zwróciła również uwagę na budowę tych języków i możliwości ich stosowania w środowisku internetowym.
Jerzy Bednarek przedstawił archiwalny system informacyjny Instytutu Pamięci Narodowej. Na wstępie swoich rozważań omówił różnice między systemem informacyjnym a systemem informatycznym. Następnie zwrócił uwagę nie tylko na strukturę omawianego systemu informacyjnego, ale także jego funkcjonowanie. Zidentyfikował elementy tworzące system oraz zachodzące między nimi relacje.
Rafał Leśkiewicz scharakteryzował problemy opisu archiwaliów w sys- temie „Cyfrowe Archiwum” Instytutu Pamięci Narodowej. Omówił system i zastosowany w nim opis archiwaliów, a także podał reprezentatywne przykłady. Przedstawił również propozycje kierunków rozwoju badań nad opisem archiwalnym w Instytucie Pamięci Narodowej, skupiając się nie tylko na infor- matycznych narzędziach wykorzystywanych do budowy systemów informacji archiwalnej, ale także problemie oczekiwań użytkowników.
Paweł Perzyna kontynuował i rozwinął problematykę dwóch poprzednich artykułów. Opisał typowe i specyficzne formy opisu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej. Przeprowadził dokładną analizę i krytykę rozwiązań stoso- wanych w ramach „Cyfrowego Archiwum” IPN. Zaskakujące jest podsumowanie artykułu, w którym autor tworzenie opisu archiwalnego przyrównał do procesu wytwarzania nalewki.
Sławomir Filipowicz zaprezentował kwestię standardów opisu archiwal- nego w praktyce polskich archiwów państwowych. Omówił stosowane w polskich archiwach państwowych podległych NDAP bazy danych i ich rozwój. Przybliżył także genezę i prace nad „Normą opisu materiałów archiwalnych w archiwach państwowych” (NOMA).
Anna Żeglińska przeprowadziła eksperymentalne wyszukiwanie w „Zintegrowanym Systemie Informacyjnym” (ZoSIA). Podjęła się także krytycznej analizy aplikacji ZoSIA, wskazała na jej słabe punkty i elementy, które wymagają dopracowania lub przebudowania.
Katarzyna Kubicka przedstawiła uwagi na temat stosowania standardów opisu archiwaliów używanych w archiwach niemieckich. Omówiła sposób przeprowadzania prac związanych z wprowadzaniem ujednolicających opis archiwalny rozwiązań, a także standardy opisu obecnie stosowane w archiwach niemieckich.
Ks. Roman Majka poświęcił uwagę elementom wyszukiwawczym w pomo- cach tradycyjnych i elektronicznych przy odwołaniu się do specyfiki zasobu archiwów zakonnych. Analizie poddał: inwentarz archiwalny, katalog archiwalny, przewodniki archiwalne (informatory) oraz systemy SEZAM i ZoSIA.
Artykuł Anny Waneckiej o standardzie opisu archiwalnego w archiwach norweskich ma charakter porównawczy. Autorka dokładnie omówiła budowę i stosowanie norweskiego standardu opisu archiwalnego Noark, uwzględniającego również elektroniczną archiwizację dokumentu.
