Konfederacja Barska (1768–1772) była pierwszym zrywem niepodległościowym i patriotycznym o szczególnie religijnym i narodowym charakterze. W PRL określano ją jako „wsteczny ruch szlachty polskiej, który doprowadził do I rozbioru Polski”. W Powstaniu Listopadowym (1830) o wolność i całość Rzeczypospolitej w jej przedrozbiorowym kształcie walczono także na Litwie. Polscy powstańcy, zsyłani przez władze rosyjskie na Sybir jako element niebezpieczny i demoralizujący, również tam na zesłaniu – m.in. w Omsku i Irkucku – buntowali się przeciwko caratowi. Warszawskie manifestacje patriotyczno-religijne 1861 roku stanowiły preludium Powstania Styczniowego.
Spośród zrywów XX-wiecznych ukazujemy bohaterską obronę Lwowa przed Ukraińcami w 1918 roku, powstanie sejneńskie 1919 roku, Powstanie Wielkopolskie 1918–1919, trzy Powstania Śląskie 1919–1921, antysowieckie powstanie w 1940 r. w kresowym Czortkowie oraz – wykazujące wiele analogii z Powstaniem Styczniowym – polskie powstanie antykomunistyczne, czyli działania zbrojne konspiracji po II wojnie światowej, kontynuującej walkę Armii Krajowej i formacji narodowych z okupantem niemieckim i sowieckim.
Prezentujemy sylwetki trzech nietuzinkowych postaci: świętego Brata Alberta (Adama Chmielowskiego) – powstańca styczniowego, malarza, opiekuna ubogich; arcybiskupa Antoniego Baraniaka, który niezwykle zasłużył się dla polskiego Kościoła działającego w realiach komunistycznych; Margarity Szarowej z Moskwy, która przyjęła chrzest w środku stalinowskiej nocy, a później pośredniczyła w kontaktach między katolikami z Polski i Rosji.
W sprzedaży od 14 listopada 2017 w placówkach Poczty Polskiej, w sieci empik oraz w księgarniach IPN w Warszawie.
SPIS TREŚCI
Polskie powstania
Piotr Szubarczyk – Z Boga ordynansu. Konfederacja barska (1768–1772)
Kazimierz Krajewski – „Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie listopadowe na Litwie
Marek Klecel – Nieustający duch insurekcji. Bunty na Syberii
Tomasz Łysiak – Manifestacje patriotyczno-religijne 1861 roku. Preludium Powstania Styczniowego
Łukasz Jastrząb – Niezapomniany zryw. Powstanie Wielkopolskie 1918–1919
Paweł Naleźniak – Obrona Lwowa w 1918 roku
Wiesław Jan Wysocki – Powstanie sejneńskie 1919
Sebastian Rosenbaum – Powstania śląskie
Anna Zechenter – Powstanie w Czortkowie
Tomasz Łabuszewski – Polskie powstanie antykomunistyczne
Komentarze historyczne
Konrad Białecki, Rafał Łatka – Arcybiskup Antoni Baraniak
Święci w dziejach narodu
Siostra Krzysztofa Babraj – Święty Brat Albert
Ludzie wolności
Andrzej Grajewski – Świadek z Moskwy. Margarita Szarowa (1921–2008)
