W górnictwie brakowało rąk do pracy – m.in. z powodu wywózki robotników do ZSRR w lutym/marcu 1945 r. – więc władze górnicze imały się różnych środków, by zapobiec paraliżowi eksploatacji węgla. W całym okręgu przemysłowym stworzono ok. 70 takich obozów, w których główną siłą roboczą stali się niemieccy jeńcy wojenni, w mniejszym stopniu także ludność cywilna – głównie Niemcy i folksdojcze. Wspomniane obozy Gliwickiego ZPW działały przy kopalniach „Sośnica”, „Knurów”, „Bielszowice”, „Makoszowy”, „Zabrze-Wschód” i „Zabrze-Zachód”. Obozy działały aż do 1949 r., kiedy to repatriowano do Niemiec ostatnich jeńców.
Historię tych obozów, nieco dziś zapomnianą, a będącą ważnym epizodem powojennej historii regionu górnośląskiego, opowiada monografia autorstwa Bogusława Tracza i Sebastiana Rosenbauma.
