...Struktury organizacyjne, kompetencje i nazewnictwo służb specjalnych zmieniały się. W 1989 roku w poszczególnych krajach funkcjonowały odpowiednio:
- ZSRS – Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (KGB),
- Bułgaria – Komitet Bezpieczeństwa Państwowego (KDS),
- Czechosłowacja – Służba Bezpieczeństwa Państwowego (ŠtB),
- NRD – Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego (mfS, Stasi),
- Polska – Służba Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (SB MSW),
- Rumunia – Departament Bezpieczeństwa Państwowego (Securitate),
- Węgry – Zarząd III Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.
Premiera wystawy miała miejsce 7 października 2010 r. w Warszawie, na Placu Zamkowym.
Główną ideą wystawy jest przedstawienie modelu funkcjonowania archiwów byłych komunistycznych służb specjalnych w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Ukazuje ona zasady prowadzenia ewidencji operacyjnej i zdobywania wiedzy o obywatelach (w tym inwigilacji). Przedstawione zostały metody represji stosowane przez aparat bezpieczeństwa oraz sposoby niszczenia dokumentacji służb komunistycznych w okresie przemian ustrojowych. Dokumenty te zostały utracone nieodwracalnie.
Do wystawy wykorzystano materiały archiwalne z zasobu Instytutu Pamięci Narodowej oraz dokumentację udostępnioną przez instytucje zagraniczne, w tym wchodzące w skład Europejskiej Sieci Instytucji Archiwalnych Zajmujących się Aktami Tajnych Służb.
Koordynator projektu: Paweł Zielony.
Autorzy wystawy: Agata Dawidowicz, Zofia Furmanek, Andrzej Karasiewicz, dr Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk, Andrzej Pieczunko, Anna Karolina Piekarska, Antoni Zieliński, Paweł Zielony, dr Mariusz Żuławnik.
Panele wystawy dostępne są: link.
