Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Aktion Saybusch”. Wysiedlenia Polaków na Żywiecczyźnie w 1940 r.
Artykuł

„Aktion Saybusch”. Wysiedlenia Polaków na Żywiecczyźnie w 1940 r.

Autor: Mirosław Sikora
Po zakończeniu kampanii polskiej, w listopadzie 1939 r. ziemie zachodnie II RP przyłączone zostały do III Rzeszy. Utworzono z nich nowe wschodnie prowincje Niemiec jak Kraj Warty i Gdańsk-Prusy Zachodnie lub wcielono je do już istniejących, jak Prusy Wschodnie i Górny Śląsk.
„Czyste ręce” Wehrmachtu – zbrodnie popełnione przez żołnierzy niemieckich na ludności cywilnej w zachodniej części woj. łódzkiego
Artykuł

„Czyste ręce” Wehrmachtu – zbrodnie popełnione przez żołnierzy niemieckich na ludności cywilnej w zachodniej części woj. łódzkiego

Autor: Joanna Żelazko
Lata II wojny światowej to dla ludności okupowanej Polski okres strat nie tylko materialnych, ale przede wszystkim cierpienia, którego doświadczyli ludzie.
„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase
Artykuł

„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase

Autor: Roman Gieroń
W czerwcu 1951 r. w Krakowie rozpoczął się proces byłego szefa sztabu dowódcy SS i Policji dystryktu krakowskiego SS-Sturmbannführera Williego Haase. Był to wysokiej rangi funkcjonariusz SS zaangażowany w realizację Aktion „Reinhardt”, który po wojnie został osądzony za swoje zbrodnie.
„Niemy świadek” działań wojennych, czyli historia pewnej fotografii
Artykuł

„Niemy świadek” działań wojennych, czyli historia pewnej fotografii

Autor: Stefan Białek
We wrześniu i październiku 1939 r. media niemieckie prześcigały się w peanach wysławiających potęgę Wehrmachtu oraz rzekomy geniusz wodzowski Adolfa Hitlera – „Pierwszego Żołnierza Rzeszy Niemieckiej”. Jednocześnie starano się obarczyć Polaków winą za zniszczenia wojenne i cierpienia niewinnych istot.
„Polacy! Boże! Polacy!”. Wyzwolenie obozu w Oberlangen
Artykuł

„Polacy! Boże! Polacy!”. Wyzwolenie obozu w Oberlangen

Autor: Wojciech Kujawa
Polki, uczestniczki Powstania Warszawskiego, które trafiły do Stalagu VI C, znajdowały się w szczególnie ciężkiej sytuacji. Tym większa była ich radość, gdy przez druty dostrzegły pierwsze alianckie czołgi – należące, jak się okazało, do 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka.
„Poprawianie” zdjęć w niemieckiej propagandzie
Artykuł

„Poprawianie” zdjęć w niemieckiej propagandzie

Autor: Konrad Ślusarski
Władze III Rzeszy od początku wojny doceniały wagę propagandy i wykorzystywały ją najintensywniej ze wszystkich walczących państw. Czyniono to nie tylko przez odpowiednio redagowane komunikaty i informacje przekazywane w środkach przekazu (radio, gazety, komunikaty prasowe), ale też korzystano z nowych mediów wizualnych: filmu i fotografii.
„Rasowo wartościowe”. Germanizacja dzieci polskich
Artykuł

„Rasowo wartościowe”. Germanizacja dzieci polskich

Autor: Jacek Wróbel
W czasie II wojny światowej III Rzesza realizowała program rabunku i germanizacji dzieci z Polski i innych okupowanych krajów, szczególnie z Europy Środkowo-Wschodniej. Program ten był częścią niemieckiego Generalnego Planu Wschodniego (Generalplan Ost), który przewidywał zasiedlenie okupowanej Polski ludnością niemiecką oraz wysiedlenie (bądź wręcz eksterminację) ludności polskiej.
„Rezultatem tej historii jest nienawiść”. Niemcy, Polacy i Rosjanie na Dolnym Śląsku po wojnie
Artykuł

„Rezultatem tej historii jest nienawiść”. Niemcy, Polacy i Rosjanie na Dolnym Śląsku po wojnie

Autor: Joanna Hytrek-Hryciuk
Popularne powiedzenie mówi: „Są trzy rzeczy, które nie znają granic – wyobraźnia, głupota i Armia Czerwona”.
„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów
Artykuł

„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Latem 1942 r., w ramach działań prowadzonych podczas tzw. Aktion „Reinhardt”, Niemcy przystąpili do deportacji Żydów z getta w Jaśle – mieście będącym siedzibą władz Kreishauptmannschaft (powiat) Jaslo. Zamordowano większość tamtejszej społeczności żydowskiej. Do końca 1942 r. getto zostało zlikwidowane. Po tzw. aryjskiej stronie w Jaśle i okolicach ukrywali się już tylko nieliczni Żydzi.
„Udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”. Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r.
Artykuł

„Udzielamy wybaczenia i prosimy o nie”. Orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965 r.

Autor: Robert Jankowski
18 listopada 1965 r., w trakcie dobiegających końca obrad Soboru Watykańskiego II, polscy biskupi wystosowali do biskupów niemieckich list z zaproszeniem do udziału w uroczystych obchodach przypadającego na kolejny rok tysiąclecia chrztu Polski.
„Wielka niemiecka kampania przeciwko Polsce”
Artykuł

„Wielka niemiecka kampania przeciwko Polsce”

Autor: Paweł Głuszek
Niemiecka propaganda od początku kampanii wrześniowej przedstawiała wojnę z Polską jako nieustające pasmo sukcesów armii niemieckiej, co nie do końca było zgodne z prawdą. Wyrazem propagandowych wysiłków było wydanie w 1940 r. albumu „Der grosse Deutsche Feldzug gegen Polen. Eine Chronik des Krieges in Wort und Bild”.
„Z Polską małżeństwo z rozsądku, a nie z miłości”
Artykuł

„Z Polską małżeństwo z rozsądku, a nie z miłości”

Autor: Marcin Przegiętka
Zacytowane wyżej słowa zapisał 2 grudnia 1936 Goebbels po posiedzeniu rządu, na którym Hitler mówił o obowiązującej od niemal trzech lat polsko-niemieckiej deklaracji o niestosowaniu przemocy. Czy rzeczywiście odprężenie w relacjach z Polską było podyktowane jedynie bieżącą sytuacją międzynarodową?
„Zastraszali tymczasowością polskości na tutejszych ziemiach …”
Artykuł

„Zastraszali tymczasowością polskości na tutejszych ziemiach …”

Autor: Daniel Czerwiński
Choć w latach sześćdziesiątych formalnie „problemu niemieckiego w Polsce nie było”, to Służba Bezpieczeństwa prowadziła intensywne działania, kompletnie przeczące temu stwierdzeniu.
<i>Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach</i>… Zagłada Żydów z Mielca
Artykuł

Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach… Zagłada Żydów z Mielca

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Mielec został zajęty przez wojska niemieckie 13 września 1939 r. W tamtym okresie w mieście mieszkało niemal 5,5 tys. Żydów. Dwa lata później większość z nich została z miasta przez okupanta wywieziona. Pozostali tylko ci, których zamknięto w obozach pracy w Mielcu i okolicznych miejscowościach.
<i>Polenaktion</i>, czyli deportacja Żydów pochodzenia polskiego z Niemiec do Polski (28-29 października 1938) – relacja Zyndela Grynszpana
Artykuł

Polenaktion, czyli deportacja Żydów pochodzenia polskiego z Niemiec do Polski (28-29 października 1938) – relacja Zyndela Grynszpana

Autor: Szymon Pietrzykowski
W ciągu kilku jesiennych nocy i dni 1938 r. liczebność społeczności żydowskiej na terenie województwa poznańskiego (ok. 50 tys. osób) powiększyła się znacząco w związku z deportacją z Niemiec przez władze III Rzeszy ok. 17 tys. Żydów polskiego pochodzenia w ramach tzw. Polenaktion.
<i>Porrajmos</i>. Zagłada Cyganów na Wołyniu podczas okupacji niemieckiej (1941-1944)
Artykuł

Porrajmos. Zagłada Cyganów na Wołyniu podczas okupacji niemieckiej (1941-1944)

Autor: Magdalena Semczyszyn
Zagłada Cyganów określana w jednym z dialektów romskich jako Porrajmos („zniszczenie”) lub Samudaripen („masowy mord”), według różnych danych pochłonęła przynajmniej 500 tys. ofiar w całej Europie. Wiedza na ten temat jest jednak nadal niewystarczająca i mało znana.
<i>Sonderaktion Krakau</i> – perspektywa żon i dzieci
Artykuł

Sonderaktion Krakau – perspektywa żon i dzieci

Autor: Anna Czocher
Policyjna akcja uwięzienia krakowskich profesorów, nazywana popularnie Sonderaktion Krakau (w niemieckich dokumentach określana jako Aktion gegen UniversitätsprofessorenAkcja przeciwko profesorom uniwersyteckim), była częścią planowej likwidacji polskich warstw przywódczych i opiniotwórczych przez niemieckiego okupanta.
Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku
Artykuł

Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Gałęzowski
Władze polskie za główne niebezpieczeństwo dla niepodległości państwa uważały możliwość agresji ZSRS. Drugi z wielkich sąsiadów Polski – Niemcy – na mocy postanowień traktatu wersalskiego dysponował przez dłuższy czas jedynie stutysięczną armią, niemal całkowicie pozbawioną ciężkiej broni.
Archiwum Senyka – na tropie zaginionych dokumentów
Artykuł

Archiwum Senyka – na tropie zaginionych dokumentów

Autor: Magdalena Gibiec
Archiwum Senyka znalezione przez wywiad ČSR w 1933 r. i przekazane polskim władzom, wykorzystano zbyt późno, by zapobiec zabójstwu Bronisława Pierackiego, dało ono jednak podstawy do sformułowania aktu oskarżenia przeciw Stepanowi Banderze i innym członkom OUN zaangażowanym w antypolską działalność.
Arthur Greiser – droga do upadku
Biogram / Biografia

Arthur Greiser – droga do upadku

Autor: Justyna Pera
Co wydarzyło się w życiu urodzonego w Środzie Wielkopolskiej Niemca, że zradykalizował swoje poglądy względem Polaków i Żydów? Jakie skutki przyniosła ta ewolucja we wzorcowego nazistę? Jak wyglądały jego rządy w Warthegau, a przede wszystkim jakie nastroje społeczne wzbudzał proces i egzekucja byłego Gaulaitera?
Arthur Greiser – wzorcowy nazista
Biogram / Biografia

Arthur Greiser – wzorcowy nazista

Autor: Wojciech Wichert
Arthur Greiser był wysokim rangą politykiem, który zainicjował Holocaust w okupowanej przez Niemcy Polsce. Na terenie rządzonego przez niego Kraju Warty (Reichsgau Wartheland), wprowadzał ludobójcze i rasistowskie praktyki, dzięki czemu mógł nazywać ziemie mu podległe „okręgiem wzorcowym”.
Auschwitz a front wschodni
Artykuł

Auschwitz a front wschodni

Autor: Zdzisław Jurkowski
W literaturze historycznej od lat dyskutowany jest temat braku właściwej reakcji Zachodu na zagładę Żydów i innych narodów oraz próba odpowiedzi na pytanie: dlaczego alianci zachodni w 1944 nie zbombardowali krematoriów lub linii kolejowych prowadzących do obozu w Auschwitz-Birkenau, aby ją przerwać?
Berezowska - artystka, która obraziła Hitlera
Biogram / Biografia

Berezowska - artystka, która obraziła Hitlera

Autor: Sylwia Szyc
W 1934 r. Maja Berezowska otrzymała propozycję przygotowania jedenastu ilustracji do satyrycznego artykułu „Miłostki słodkiego Adolfa”. Tytułowym Adolfem był nie kto inny, jak przywódca III Rzeszy – Hitler. Ceną za prześmiewcze ilustracje okazała się nie tylko grzywna zasądzona we francuskim sądzie, ale i brutalne prześladowania w trakcie II wojny światowej.
Bezużyteczne życie
Artykuł

Bezużyteczne życie

Autor: Mateusz Szpytma
Rządy Adolfa Hitlera w Niemczech i jego polityka w latach 1939-1945 to nie tylko ofiary działań zbrojnych, więzień, obozów koncentracyjnych, pacyfikacji. Jednymi z pierwszych ofiar nazizmu byli psychicznie chorzy.
Borys Smysłowski-Holmston
Biogram / Biografia

Borys Smysłowski-Holmston

Autor: Ryszard Sodel
Był jednym z kilku przedstawicieli rosyjskiej białej emigracji, którzy dali o sobie znać w czasie II wojny światowej. Jednak jego nazwisko utrwaliło się w historii tego okresu w sposób szczególny.
Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.
Artykuł

Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.

Autor: Sebastian Pilarski
Historycy wielokrotnie analizowali kwestię ewentualnej zgody polskiego rządu na przemarsz wojsk sowieckich przez terytorium Rzeczypospolitej w 1939 r. W sierpniu tego roku Moskwa podjęła kolejną próbę uzyskania aprobaty dla planów wprowadzenia Armii Czerwonej do Polski, jako kraju objętego wielostronnymi gwarancjami pomocy na wypadek zagrożenia ze strony Niemiec.
Centrala Gestapo w Berlinie
Artykuł

Centrala Gestapo w Berlinie

Autor: Marcin Przegiętka
Gdy narodowi socjaliści doszli do władzy w styczniu 1933 roku, Gestapo nie powstało z dnia na dzień. Tworzenie policji politycznej, której zadaniem było zwalczanie wrogów, było długotrwałym procesem.
Ciężarne robotnice przymusowe w obozie przejściowym w Pile (Durchgangslager Schneidemühl) w latach 1943-1945
Artykuł

Ciężarne robotnice przymusowe w obozie przejściowym w Pile (Durchgangslager Schneidemühl) w latach 1943-1945

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Obóz przejściowy w Pile (Durchgangslager Schneidemühl) funkcjonował w latach 1942-1945. Był przeznaczony dla Polaków i Rosjan, wywożonych następnie w głąb III Rzeszy. Po upadku Powstania Warszawskiego do obozu trafiła ponadto grupa wypędzonych mieszkańców stolicy.
Co Niemcy wiedzą o realiach II wojny światowej w Polsce?
Artykuł

Co Niemcy wiedzą o realiach II wojny światowej w Polsce?

Autor: Renata Lesiakowska
II wojna światowa, jedno z najbardziej traumatycznych przeżyć w dziejach społeczeństw europejskich, została opisana w licznych opracowaniach naukowych i popularnonaukowych, stała się także inspiracją kilku pokoleń twórców. W ostatnich dekadach można zaobserwować wzrost zainteresowania tematyką wojenną, która stała się częścią kultury popularnej.
Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?
Debata

Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?

Autor: Marcin Przegiętka
Pakt Ribbentrop-Mołotow nie był i nie miał być sojuszem opartym na wspólnej ideologii Niemiec i Związku Sowieckiego, ponieważ takiej wspólnej ideologii nie było. Pakt był dowodem doraźnej wspólnoty interesów, która na krótko – zaledwie na dwa lata – połączyła Hitlera i Stalina.
Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?
Artykuł

Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?

Autor: Paweł Kosiński
Tylko Rzesza Niemiecka, ZSRS i Republika Słowacka przyjęły w 1939 r., że w wyniku ich agresji doszło do zawojowania (debellacji) Rzeczypospolitej, czyli pozbawienia dotychczasowego suwerena władzy zwierzchniej po zbrojnym zajęciu terytorium państwa i przejęciu nad nim całkowitej kontroli.
Czy Polska w 1939 roku miała plan wojny z Niemcami?
Artykuł

Czy Polska w 1939 roku miała plan wojny z Niemcami?

Autor: Arkadiusz Wingert
O polskim planie wojny wypowiadali się zarówno pamiętnikarze, dokumentaliści, jak i autorzy licznych opracowań. Mimo upływu prawie siedemdziesięciu pięciu lat od zakończenia wojny, problem wciąż nie został wyczerpująco przebadany.
Dachau i śmierć są synonimami
Artykuł

Dachau i śmierć są synonimami

Autor: Anna Jagodzińska, Tomasz Ceran
Płk William Quinn z 7. Armii Amerykańskiej, wyzwalając w maju 1945 r. obóz koncentracyjny w Dachau, napisał w raporcie: „Oddziały nasze zastały tam widoki, jęki tak straszne, że aż nie do uwierzenia, okrucieństwa tak ogromne, że aż niepojęte dla normalnego umysłu. Dachau i śmierć są synonimami”.
Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949
Artykuł

Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
„Ta książka narodziła się z obawy przed rozdźwiękiem między, z jednej strony, odwołaniami do Holokaustu w kulturze masowej, edukacji i jego upamiętnianiu a – z drugiej – odkryciami badaczy różnych dyscyplin, działających w obrębie struktury akademickiej i poza nią.”
Defilada najeźdźców. Hitler w Warszawie
Artykuł

Defilada najeźdźców. Hitler w Warszawie

Autor: Konrad Ślusarski
5 października 1939 r., w tydzień po kapitulacji Warszawy, do zdobytej przez Wehrmacht stolicy Polski przybył przywódca III Rzeszy Adolf Hitler i przyjął defiladę zwycięstwa – kończącą w opinii Niemców kampanię.
Droga do wojny
Artykuł

Droga do wojny

Autor: Bartłomiej Noszczak
Na początku lat dwudziestych XX w. Niemcy i Rosja podjęły współpracę polityczno-wojskową. Łączyło je dążenie do zburzenia porządku politycznego zbudowanego w Europie na fundamencie Traktatu Wersalskiego. Z czasem ambicje imperialne obu państw doprowadziły do nowej wojny.
Dwie okupacje
Artykuł

Dwie okupacje

Autor: Włodzimierz Suleja
28 września, zanim umilkły ostatnie strzały, Hitler i jego najlepszy sojusznik dokonali podziału łupów. Dzień wcześniej po raz kolejny zjawił się w Moskwie Ribbentrop. Tym razem jego celem było podpisanie traktatu „o granicach i przyjaźni”. Ton owego dokumentu był cyniczny. Ustalenia – konkretne.
Działalność domu dla niemowląt i starców im. św. Józefa w Wąsoszu w latach 1943-1945
Artykuł

Działalność domu dla niemowląt i starców im. św. Józefa w Wąsoszu w latach 1943-1945

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Zakład w Wąsoszu utworzono w czerwcu 1943 r. Umieszczano w nim m.in. dzieci polskich robotnic przymusowych oraz wysiedlone z Warszawy w sierpniu 1944 r. Z ogólnej liczby co najmniej 489 dzieci, które przeszły przez placówkę w Wąsoszu, końca wojny doczekało najprawdopodobniej zaledwie 39 z nich.
Działalność obozu położniczego i aborcyjnego w Waltrop-Holthausen w latach 1943-1945
Artykuł

Działalność obozu położniczego i aborcyjnego w Waltrop-Holthausen w latach 1943-1945

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
„Kiedy urodziłam dziecko, pielęgniarka zawinęła je w łachmany i zaniosła do innej sali z nowo narodzonymi dziećmi. Musiałam natychmiast wstać i dołączyć do kobiet, które urodziły. Nie otrzymałyśmy niczego, żadnej bawełny i nic więcej, żadnych lekarstw” - wspominała jedna z polskich pracownic przymusowych.
Dzieci z Przemysłowej – niemiecki obóz w Łodzi
Artykuł

Dzieci z Przemysłowej – niemiecki obóz w Łodzi

Autor: Artur Ossowski
„Czym dłużej tu byliśmy, tym bardziej dyscyplina się zaostrzała, tym łatwiej było spostrzec, że wszystko zmierza do udręczenia, umęczenia nas” – wspominał Stefan Marczewski, jeden z nastoletnich więźniów. Przez obóz sąsiadujący z łódzkim gettem przeszło od 2 do ponad 3 tys. polskich dzieci.
Dziennik próżności Hansa Franka
Źródło historyczne

Dziennik próżności Hansa Franka

Autor: Paweł Kosiński
Hans Frank należał do głównych współautorów i realizatorów niemieckiej polityki eksterminacyjnej. Był odpowiedzialny za masowe zbrodnie, eksploatację gospodarczą oraz grabież i niszczenie dzieł sztuki na ziemiach polskich niewcielonych do III Rzeszy. Dzięki jego próżności powstało niepowtarzalne źródło historyczne – dziennik urzędowy gubernatora generalnego.
Egzekucja 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju
Artykuł

Egzekucja 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W historiografii polskiej utarł się pogląd, jakoby po przeprowadzeniu udanego zamachu na Maxa Petera okupant niemiecki nie zastosował represji wobec miejscowej ludności. W rzeczywistości, 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim rozstrzelano dwadzieścia dziewięć osób – członków Armii Krajowej lub Batalionów Chłopskich.
Egzekucja 26 listopada 1943 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju
Artykuł

Egzekucja 26 listopada 1943 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W okresie okupacji niemieckiej Las Wełecki był miejscem kaźni mieszkańców Kreishauptmannschaft Busko. Egzekucje na jego terenie rozpoczęły się w 1941 r., a nasiliły się w latach 1943–1944. Ostatniej zbrodni dokonano na powyższym terytorium 12 stycznia 1945 r., dzień przed wkroczeniem Sowietów do Buska-Zdroju.
Egzekucje mieszkanek Radomia w Lesie we Włoszczowicach oraz w Lesie Skrzypiowskim
Artykuł

Egzekucje mieszkanek Radomia w Lesie we Włoszczowicach oraz w Lesie Skrzypiowskim

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W Radomiu 24 stycznia 1941 r. o godzinie 4 rano przeprowadzono masowe aresztowania. Aresztowano co najmniej 335 osób, w tym najprawdopodobniej 38 kobiet. Wśród aresztowanych znajdowali się członkowie organizacji polskiego podziemia oraz inteligencji.
Ekonomia i Zagłada. Podobozy KL Stutthof w okolicach Torunia (1944-1945)
Artykuł

Ekonomia i Zagłada. Podobozy KL Stutthof w okolicach Torunia (1944-1945)

Autor: Tomasz Ceran
W sierpniu 1944 r. w czterech podobozach KL Stutthof w okolicy Torunia umieszczono 5000 Żydówek z krajów Europy. W ramach Komanda Budowlanego pracowały przy budowie fortyfikacji wzdłuż Wisły. Większość z nich nie dożyła wyzwolenia. Ideologia okazała się ważniejsza od ekonomii. Praca czyniła martwym.
Eksterminacja dzieci polskich robotnic przymusowych w Spital am Pyhrn
Artykuł

Eksterminacja dzieci polskich robotnic przymusowych w Spital am Pyhrn

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Problem ciężarnych robotnic przymusowych stanowił szczególne wyzwanie dla niemieckiego systemu pracy niewolniczej. Jedną z metod jego rozwiązania była organizacja placówek, w których umieszczać miano odebrane im dzieci. „Żłobek dla niemowląt i małych dzieci robotnic wschodnich w Spital am Pyhrn” był najprawdopodobniej pierwszą tego typu instytucją.
Erich von dem Bach-Zelewski
Biogram / Biografia

Erich von dem Bach-Zelewski

Autor: Anna Zechenter
Powoływał się na rycerski kodeks honorowy, przesłuchiwany przez prokuratora z Polski, przyznawał się do polskich korzeni. Generał Waffen-SS i policji Erich von dem Bach-Zelewski, odpowiedzialny za zagładę powstańczej Warszawy i masakrę dziesiątków tysięcy jej mieszkańców, nigdy nie odpowiedział za to przed sądem.
Exodus z Polski Gierka
Artykuł

Exodus z Polski Gierka

Autor: Sebastian Rosenbaum
Lata siedemdziesiąte prezentuje się czasem jako okres względnej prosperity w szarzyźnie PRL. Tym bardziej zaskakuje, że właśnie w dekadzie rządów Edwarda Gierka kraj zdecydowało się opuścić ponad 200 tys. osób.
Hans Frank – ,,niemiecki król Polski”
Biogram / Biografia

Hans Frank – ,,niemiecki król Polski”

Autor: Wojciech Wichert
Rezydujący w czasie wojny w Krakowie Hans Frank nazywał siebie ,,niemieckim królem Polski”, który na terenie Generalnego Gubernatorstwa przywróci cywilizację poprzez usunięcie z tych ziem Żydów i wszelkich śladów ,,polskiego barbarzyństwa” oraz zacofania.
Heinrich Himmler – konstruktor machiny zagłady Trzeciej Rzeszy
Biogram / Biografia

Heinrich Himmler – konstruktor machiny zagłady Trzeciej Rzeszy

Autor: Wojciech Wichert
Heinrich Himmler – druga osoba w nazistowskich Niemczech i makiaweliczny polityk – skupił w swoich rękach niewyobrażalną wprost władzę. Jak to możliwe, że niepozorny człowiek zmienił się w potwora odpowiedzialnego za największe zbrodnie XX wieku – Holocaust, obozy zagłady i masowe mordowanie ludzi?
Hitler i Stalin: żywoty równoległe
Artykuł

Hitler i Stalin: żywoty równoległe

Autor: Marek Klecel
Hitler popełnił samobójstwo na kilka dni przed kapitulacją Niemiec, zostawiając swemu narodowi przesłanie, by „zachował jego ducha”. Stalin zmarł śmiercią naturalną po zbudowaniu sowieckiego imperium na milionach trupów i zostawił po sobie ludobójczy system działający jeszcze przez niemal pół wieku.
Hitler jako człowiek religijny?
Artykuł

Hitler jako człowiek religijny?

Autor: Joanna Lubecka
Adolf Hitler oficjalnie wielokrotnie podkreślał rolę chrześcijaństwa jako fundamentu państwowości niemieckiej. Prywatnie demonstrował pogardę dla chrześcijaństwa, a religię traktował instrumentalnie.
Hitler-Jugend na Górnym Śląsku
Artykuł

Hitler-Jugend na Górnym Śląsku

Autor: Mirosław Węcki
W III Rzeszy zadanie indoktrynacji młodzieży wykonywała Hitler-Jugend. W okresie II wojny światowej na polskich terenach wcielonych do Niemiec, zwłaszcza na Górnym Śląsku, organizacja ta stała się istotnym narzędziem nazistowskiej polityki narodowościowej.
Inwazja Wehrmachtu na Polskę i zbrodnie niemieckich grup operacyjnych jesienią 1939 roku
Artykuł

Inwazja Wehrmachtu na Polskę i zbrodnie niemieckich grup operacyjnych jesienią 1939 roku

Autor: Marcin Przegiętka
Druga wojna światowa kosztowała życie ok. 5,9 mln obywateli Rzeczypospolitej. Zdecydowaną większość z nich stanowią ofiary III Rzeszy Niemieckiej, która 1 września 1939 r. zaatakowała Polskę bez wypowiedzenia wojny.
Jak Niemcy podbijali Afrykę?
Artykuł

Jak Niemcy podbijali Afrykę?

Autor: Joanna Lubecka
Udział Cesarstwa Niemieckiego w podboju Afryki, choć spóźniony, zakończył się sukcesem. Budując niemieckie imperium kolonialne, przetestowano tam czystki etniczne, eksterminację ludności posuniętą aż do ludobójstwa.
Joachim Gauck. Nie tylko twórca Urzędu
Artykuł

Joachim Gauck. Nie tylko twórca Urzędu

Autor: Andrzej Grajewski
Nazwisko Gaucka stało się synonimem rozliczeń z komunizmem, a stworzony przez niego urząd, zwany potocznie Urządem Gaucka – wzorem dla podobnych instytucji w Europie Środkowej.
Johann Giselbert książę zu Salm-Horstmar
Artykuł

Johann Giselbert książę zu Salm-Horstmar

Autor: Piotr Chmielowiec
W trakcie wojny niemiecko-polskiej we wrześniu 1939 r. zginęło czterech książąt służących w Wehrmachcie, dwóch z wojsk pancernych i dwóch z piechoty. Wśród nich znajdował się kpt. Johann Giselbert Alexander Leopold Rudolf Friedrich książę zu Salm-Horstmar, który poległ pod Łańcutem 9 IX 1939 r.
Josef Goebbels – mistrz propagandy III Rzeszy
Artykuł

Josef Goebbels – mistrz propagandy III Rzeszy

Autor: Marcin Przegiętka
Jedną z cech wyróżniających państwa totalitarne jest indoktrynacja całego społeczeństwa. W III Rzeszy Josef Goebbels stworzył aparat propagandy, za pomocą którego nadzorował wszystkie środki przekazu (prasę, radio, film) oraz literaturę i sztukę. W ten sposób kształtował poglądy i postawy Niemców.
Karl Chmielewski „Diabeł z Gusen” – pierwszy komendant KL Gusen
Artykuł

Karl Chmielewski „Diabeł z Gusen” – pierwszy komendant KL Gusen

Autor: Tomasz Cieślak
Napisać o nim, że był tylko komendantem KL Gusen I, to tak jakby nie napisać o nim zbyt wiele… Więźniowie nadali mu bardziej oddający jego charakter przydomek – „Diabeł z Gusen”.
Karl Richard Josef Streibel. Komendant Obozu szkoleniowego SS w Trawnikach (SS-Ausbildungslager Trawniki) 1942–1944
Artykuł

Karl Richard Josef Streibel. Komendant Obozu szkoleniowego SS w Trawnikach (SS-Ausbildungslager Trawniki) 1942–1944

Autor: Artur Podgórski
Karl Streibel, urodził się 11 października 1903 r. w Neustadt/Oberschlesien (Prudnik, Górny Śląsk). Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w szkole kupieckiej, w zakresie detalicznej sprzedaży żywności. W latach 1918–1922 pracował w Ziegenhals (Głuchołazy) jako pomocnik sprzedawcy.
Karolewo 1939. Zbrodnie w obozie Selbstschutz Westpreussen
Artykuł

Karolewo 1939. Zbrodnie w obozie Selbstschutz Westpreussen

Autor: Izabela Mazanowska
Zbrodnie niemieckie w okupowanej Polsce to nie tylko obozy koncentracyjne czy obozy zagłady. W pierwszych miesiącach okupacji dziesiątki tysięcy obywateli II Rzeczypospolitej zostało bestialsko zamordowanych przez swoich niemieckich sąsiadów służących w lokalnych formacjach Selbstschutzu.
KL Auschwitz-Birkenau – śledztwo Instytutu Pamięci Narodowej
Wywiad

KL Auschwitz-Birkenau – śledztwo Instytutu Pamięci Narodowej

Autor: Łukasz Gramza, Rafał Leśkiewicz
O śledztwie w sprawie KL Auschwitz-Birkenau, z prokuratorem Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Krakowie Łukaszem Gramzą, prowadzącym to postępowanie rozmawia redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl dr Rafał Leśkiewicz.
Kobiety z Ravensbrück. Historia niemieckiego obozu według Sarah Helm
Artykuł

Kobiety z Ravensbrück. Historia niemieckiego obozu według Sarah Helm

Autor: Zbigniew Stanuch
Ravensbrück – najcięższy i najokrutniejszy obóz koncentracyjny dla kobiet. Położony w malowniczej scenerii niemieckich lasów, nieopodal jeziora, ok. 80 km od Berlina. Po wojnie wielu osobom będzie się kojarzył z piekłem na ziemi – ze względu na ból i cierpienie, którego tam doświadczyły osadzone.
Konferencja w Évian w lipcu 1938 r.  Próba pomocy uchodźcom żydowskim z Niemiec i Austrii?
Artykuł

Konferencja w Évian w lipcu 1938 r. Próba pomocy uchodźcom żydowskim z Niemiec i Austrii?

Autor: Kinga Czechowska
Choć problemy uchodźstwa i przymusowych migracji kojarzymy najczęściej ze stanem wojny, międzywojenna Europa doświadczała także i innych źródeł tego kryzysu. Antyżydowska polityka Niemiec epoki Hitlera zmuszała kolejne grupy osób do opuszczania swojego kraju i szukania pomocy poza jego granicami.
Koniec państwa kaprali. Likwidacja Prus przez Sojuszniczą Aliancką Radę Kontroli Niemiec
Artykuł

Koniec państwa kaprali. Likwidacja Prus przez Sojuszniczą Aliancką Radę Kontroli Niemiec

Autor: Ryszard Sodel
Ustanowienie nowego porządku europejskiego w rezultacie II wojny światowej było źródłem licznych przekształceń politycznych. Symboliczne znaczenie miała likwidacja przez Sojuszniczą Aliancką Radę Kontroli Niemiec państwowości pruskiej – z polskiego punktu widzenia niewątpliwie spóźniona o kilka stuleci.
Krótka historia wielkiej emigracji. Polacy w Zagłębiu Ruhry przed I wojną światową
Artykuł

Krótka historia wielkiej emigracji. Polacy w Zagłębiu Ruhry przed I wojną światową

Autor: Kamil Frączkiewicz
Jak podaje niemiecki historyk Christoph Kleßmann, w latach sześćdziesiątych XIX wieku w Zagłębiu Ruhry było – według oficjalnych statystyk – zaledwie szesnastu Polaków. Pół wieku później było ich tam już pół miliona.
Kto ty jesteś? Repatriacja dzieci polskich po II wojnie światowej
Artykuł

Kto ty jesteś? Repatriacja dzieci polskich po II wojnie światowej

Autor: Ewa Wójcicka
W wyniku II wojny światowej ok. 1,5 miliona polskich dzieci zostało sierotami lub półsierotami. Zapewnienie im opieki nie było jedynym problemem po 1945 r. Ważnym wyzwaniem było też wyszukiwanie polskich dzieci wywiezionych na tereny III Rzeszy i umożliwianie im powrotu do rodzinnego kraju.
Ku przestrodze wrogom III Rzeszy…
Artykuł

Ku przestrodze wrogom III Rzeszy…

Autor: Aleksandra Szafrańska
Z piersi zszokowanych mieszkańców wydobył się przeraźliwy krzyk, słychać było płacz kobiet i dzieci. Ludzie odwracali głowy, żeby nie patrzeć. Bali się jednak odejść z powodu grożących kar.
KZ-Staat. Obozy niemieckie i ich rola w systemie państwowego terroru (1933–1945)
Artykuł

KZ-Staat. Obozy niemieckie i ich rola w systemie państwowego terroru (1933–1945)

Autor: Bartosz Januszewski
Szacuje się, że przez wszystkie typy niemieckich obozów, więzień policyjnych oraz gett w okresie III Rzeszy przeszło 18 mln osób. Aż 11 mln z nich zagłodzono, zakatowano, zastrzelono i zagazowano.
Legenda katowickiej wieży
Artykuł

Legenda katowickiej wieży

Autor: Grzegorz Bębnik
Rankiem 4 września 1939 roku podeszła pod Katowice 239. Dywizja Piechoty gen. mjra Ferdinanda Neulinga, podporządkowana 3. Odcinkowi Grenschutzu dowodzonemu przez gen. leut. Georga Brandta. Miała zająć miasto opuszczone już wówczas przez regularne oddziały Wojska Polskiego i polską administrację.
Listy z „piekła kobiet”. Korespondencja Jadwigi Seifert z Ravensbrück
Artykuł

Listy z „piekła kobiet”. Korespondencja Jadwigi Seifert z Ravensbrück

Autor: Radosław Kurek
Jadwiga Seifert, nauczycielka z Nawojowej, od pierwszych dni okupacji niemieckiej aktywnie zaangażowała się w działalność podziemia niepodległościowego. Rychło przypłaciła to aresztowaniem i zesłaniem do „piekła kobiet”, jak często nazywany jest obóz koncentracyjny w Ravensbrück.
Maczków. Ziemia dana Polakom na chwilę
Artykuł

Maczków. Ziemia dana Polakom na chwilę

Autor: Paweł Głuszek
Miejscowość Haren w brytyjskiej strefie okupacyjnej w Niemczech, przemianowana na „Maczków”, przez pewien czas była namiastką wolnej ojczyzny dla Polaków przebywających w tym rejonie – zarówno żołnierzy, jak i byłych robotników przymusowych, jeńców wojennych oraz więźniów obozów koncentracyjnych.
Malarz SS – Wilhelm Petersen
Artykuł

Malarz SS – Wilhelm Petersen

Autor: Soraya Kuklińska
Podczas II wojny światowej z jednostkami niemieckimi podróżowali korespondenci wojenni, filmowcy, fotografowie i malarze. Jedną z takich postaci był profesor Wilhelm Petersen, rysujący działania wojenne na pierwszej linii frontu.
Marciniakowie – jedna z wielu polskich rodzin zamordowanych za ratowanie Żydów
Artykuł

Marciniakowie – jedna z wielu polskich rodzin zamordowanych za ratowanie Żydów

Autor: Marcin Krzysztofik
W czasie II wojny światowej wśród ofiar niemieckich zbrodni znalazło się wiele polskich rodzin. Często ich dramat dopełnił się po jej zakończeniu, w związku z oporem stawianym komunizmowi, instalowanemu na ziemiach polskich pod groźbą sowieckich bagnetów. Takie m.in. były losy rodziny Marciniaków, którzy stali się ofiarą dwóch totalitaryzmów – niemieckiego i komunistycznego.
Marzenia esesmana
Artykuł

Marzenia esesmana

Autor: Joanna Lubecka
Istniał tylko jeden cel, dla którego opłacało się walczyć i pracować – zdobyte własną pracą gospodarstwo rolne ze zdrową i dużą rodziną. To miało się stać treścią mego życia, jego celem – tak formułował swoje marzenia w 1928 r. Rudolf Höß, późniejszy komendant KL Auschwitz.
Meldunek o dokonanej zbrodni
Artykuł

Meldunek o dokonanej zbrodni

Autor: Tomasz Stempowski
19 kwietnia 1943 r. w getcie warszawskim rozpoczęło się, trwające do połowy maja, antyniemieckie powstanie. Bezpośrednią przyczyną jego wybuchu była decyzja Heinricha Himmlera o ostatecznej likwidacji dzielnicy zamkniętej.
Metalowe kartoteki, czyli matryce do maszyny adresującej
Artykuł

Metalowe kartoteki, czyli matryce do maszyny adresującej

Autor: Stefan Białek
Na obszarze zajmowanym niegdyś przez III Rzeszę i terytoriach przez nią okupowanych odkrywa się co jakiś czas różnej wielkości zbiory metalowych tabliczek (o wymiarach 55 x 108 mm) z wytłoczonymi w nich informacjami, których pochodzenie i przeznaczenie budzi uzasadnioną ciekawość znalazców.
Morderca z Płaszowa
Artykuł

Morderca z Płaszowa

Autor: Filip Gańczak
W dniach od 27 sierpnia do 5 września 1946 roku przed Najwyższym Trybunałem Narodowym w Krakowie odbył się proces Amona Götha. W jego wyniku sadystyczny komendant KL Plaszow został skazany na karę śmierci.
Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.
Artykuł

Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.

Autor: Grzegorz Bębnik
Kiedy 3 września 1939 r. do Nowego Bytomia weszli członkowie niemieckiej formacji dywersyjnej Freikorps Ebbinghaus, nikt nie przypuszczał jakie okrucieństwo zademonstrują na polskich więźniach. Jeden ze zbrodniarzy uniknął odpowiedzialności, nawet po wojnie.
Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy
Artykuł

Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy

Autor: Włodzimierz Suleja
Pierwszy obszar starcia polsko-niemieckiego, starcia w obronie języka, uświadomił ludności polskiej znajdującej się pod panowaniem pruskim jej odrębność, stworzył zaczątek zjawiska, które określa się mianem budzenia świadomości narodowej. Rosnący nacisk germanizacyjny napotykał z czasem coraz silniejszy opór polskiego społeczeństwa.
Nazizm jako antychrześcijańska „religia zastępcza”
Artykuł

Nazizm jako antychrześcijańska „religia zastępcza”

Autor: Joanna Lubecka
Zamiast 10 przykazań Hitler zafundował swoim wyznawcom 12 przykazań.
Nie osłabiać „ducha obronnego”. Pakt Hitler-Stalin w polskiej prasie u progu wojny
Artykuł

Nie osłabiać „ducha obronnego”. Pakt Hitler-Stalin w polskiej prasie u progu wojny

Autor: Rafał Habielski
W przededniu II wojny światowej prasa w Rzeczypospolitej była powstrzymywana przez władze przed ostrymi wystąpieniami antyniemieckimi.
Niemcy kradli w Polsce wszystko, włącznie z dziećmi
Artykuł

Niemcy kradli w Polsce wszystko, włącznie z dziećmi

Autor: Tomasz Stempowski
15 maja 1940 r. Reichsführer SS i szef policji niemieckiej Heinrich Himmler, jako komisarz Rzeszy ds. Umacniania Niemczyzny, opracował wstępne założenia rabunku i germanizacji polskich dzieci. W dokumencie zatytułowanym „Kilka myśli o traktowaniu obcoplemieńców na Wschodzie” zawarł plan wyniszczenia narodu polskiego i przekształcenia go w niewykształconą siłę roboczą dla III Rzeszy.
Niemcy w Królestwie w roku 1914
Artykuł

Niemcy w Królestwie w roku 1914

Autor: Kamil Frączkiewicz
Polska przeżyła w XX wieku dwie niemieckie okupacje. Druga, mająca miejsce podczas II wojny światowej, zepchnęła w niepamięć tę pierwszą, której początkiem było wkroczenie w 1914 r. armii cesarza Wilhelma II na ziemie Królestwa Polskiego, będącego wówczas od 99 lat częścią Imperium Rosyjskiego.
Niemcy, Watykan i Europa w czasach Edyty Stein
Artykuł

Niemcy, Watykan i Europa w czasach Edyty Stein

Autor: Roksana Szczypta-Szczęch
1 maja 1987 r. Jan Paweł II beatyfikował Edytę Stein, niemiecką filozof żydowskiego pochodzenia – karmelitankę, która przyjęła zakonne imię Teresa Benedykta od Krzyża, zamordowaną w niemieckim obozie koncentracyjnym KL Auschwitz.
Niemiecka polityka okupacyjna na ziemiach polskich
Artykuł

Niemiecka polityka okupacyjna na ziemiach polskich

Autor: Marek Gałęzowski
Ziemie polskie, które znalazły się pod okupacją niemiecką, podzielono na dwie części. Pomorze, Wielkopolskę, Śląsk, zachodnią część województwa łódzkiego, północne Mazowsze i Suwalszczyznę wcielono do III Rzeszy. Z pozostałych ziem utworzono Generalne Gubernatorstwo ze stolicą w Krakowie, na którego czele stanął rezydujący na Wawelu gubernator Hans Frank.
Niemiecki film propagandowy z okresu II wojny światowej
Artykuł

Niemiecki film propagandowy z okresu II wojny światowej

Autor: Radosław Kurek
Klęska aliantów w kampanii francuskiej (maj-czerwiec 1940 r.) przyniosła początek okupacji niemieckiej we Francji. Jedną z jednostek rozmieszczonych w okupowanym kraju był Landesschützen-Bataillon 591. Wiele wskazuje na to, że to właśnie w tym batalionie, prawdopodobnie wczesną wiosną 1941 r., powstał film, który trafił do zasobu archiwalnego IPN.
Niemiecki okupant wobec Żydów w latach 1939–1941
Artykuł

Niemiecki okupant wobec Żydów w latach 1939–1941

Autor: Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło
II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym. U progu II wojny światowej liczyła niemal 35 mln mieszkańców, z czego ok. 32 proc. (11,2 mln) stanowiły mniejszości narodowe. Wśród nich najliczniejszą grupą po Ukraińcach, przeszło trzymilionową, byli Żydzi. Kres ich tak licznej obecności w Polsce przyniosła II wojna światowa.
Niemieckie i sowieckie obozy
Artykuł

Niemieckie i sowieckie obozy

Autor: Marek Klecel
To zadziwiające, że w XX w., który kojarzy się z obroną praw człowieka i wspaniałymi osiągnięciami naukowymi, powstało tak ponure zjawisko, jak system obozów pracy przymusowej, koncentracyjnych i śmierci, w których metodycznie eksterminowano miliony ludzi.
Niemieckie obozy na ziemiach polskich 1939-1945
Artykuł

Niemieckie obozy na ziemiach polskich 1939-1945

Autor: Monika Tomkiewicz
Poniższy tekst ma charakter wprowadzający do tematyki funkcjonowania w latach 1939-1945 niemieckich obozów zlokalizowanych na terytorium Polski w jej obecnych granicach.
Niemieckie obozy pracy w Dziemianach na Kaszubach
Artykuł

Niemieckie obozy pracy w Dziemianach na Kaszubach

Autor: Monika Tomkiewicz
Miejscowość Dziemiany usytuowana na obrzeżach Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego, wśród jezior i lasów, stanowi obecnie malowniczą atrakcję turystyczną Kaszub.
Niemieckie taśmy filmowe z czasów wojny odnalezione w Poznaniu
Artykuł

Niemieckie taśmy filmowe z czasów wojny odnalezione w Poznaniu

Autor: Hanna Budzyńska
Poznański muzykolog Marian Sobieski po wojnie powrócił do pracy na Uniwersytecie Poznańskim. W gabinecie przy ul. Wieniawskiego 1 znalazł jednak taśmy filmowe, które nie należały do uczelni. Tak w jego ręce trafiły niemieckie nagrania filmowe z czasów wojny i okupacji.
Niemiecko-rosyjska geneza zagłady europejskich Żydów
Artykuł

Niemiecko-rosyjska geneza zagłady europejskich Żydów

Autor: Marcin Urynowicz
Zagłada europejskich Żydów w okresie II wojny światowej pomimo wielkiej liczby publikacji naukowych wyjaśniających jej przyczyny, przebieg i konsekwencje wciąż wzbudza zainteresowanie badaczy, a wraz z popularyzacją wiedzy historycznej także opinii masowej.
Norymberga – śladami nazistowskiej przeszłości
Artykuł

Norymberga – śladami nazistowskiej przeszłości

Autor: Remigiusz Ławniczak
W czasie alianckich nalotów bombowych w 1945 r. historyczne centrum Norymbergi zniszczone zostało w 90 procentach. Tym niemniej ślady nazistowskiej przeszłości w mieście przetrwały.
Obóz koncentracyjny Gusen w Górnej Austrii. Struktura i funkcjonowanie
Artykuł

Obóz koncentracyjny Gusen w Górnej Austrii. Struktura i funkcjonowanie

Autor: Tomasz Cieślak
„Gusen – przedsionek piekła”. W ten oto sposób Jerzy Osuchowski zatytułował swoją książkę wspomnieniową o przeżyciach obozowych w Gusen. Był więźniem tego obozu. Dla niego, podobnie jak dla wielu tysięcy Polaków którzy zostali tam osadzeni przez Niemców w okresie II wojny światowej, zlokalizowany w Górnej Austrii KL Gusen, stał się przedsionkiem piekła.
Obóz zagłady w Treblince
Artykuł

Obóz zagłady w Treblince

Autor: Artur Podgórski
Budowę obozu zagłady w Treblince (gm. Kosów, pow. Sokołów Podlaski) rozpoczęto w dniu 1 czerwca 1942 r. Pierwszym komendantem SS-Sonderkommando Treblinka został mianowany SS-Obersturmführer Irmfried Eberl (Austriak).
Od „Sonaty Księżycowej” do „Gomory”
Artykuł

Od „Sonaty Księżycowej” do „Gomory”

Autor: Teodor Gąsiorowski
Zmasowany nalot Luftwaffe na Coventry w listopadzie 1940 r. był zaledwie przedsmakiem losu, jaki wkrótce alianci mieli zgotować niemieckim miastom.
Od Rapallo do Jałty
Artykuł

Od Rapallo do Jałty

Autor: Anna Zechenter
Związek Sowiecki nie zdołał w swoim dążeniu do podboju Europy ani pokonać Polski w 1920 roku, by połączyć się z niemieckimi komunistami, ani rozniecić rewolucyjnego ognia w Rzeczypospolitej na przełomie 1925 i 1926 roku, ani stworzyć przyczółka w Hiszpanii w drugiej połowie lat trzydziestych.
Odilo Globocnik – ekspert Himmlera do spraw Zagłady
Artykuł

Odilo Globocnik – ekspert Himmlera do spraw Zagłady

Autor: Marcin Przegiętka
Jak to możliwe, że człowiek, który odpowiadał za przeprowadzenie akcji „Reinhardt”, w której zamordowano w Generalnym Gubernatorstwie ponad 1 274 000 Żydów, został zapamiętany przez najbliższych współpracowników jako „dobry człowiek” i „miły szef”?
Odkrycie zbrodni w Lesie Katyńskim
Artykuł

Odkrycie zbrodni w Lesie Katyńskim

Autor: Witold Wasilewski
Doniesienia z początku 1943 r. uruchomiły ciąg zdarzeń, który doprowadził do ujawnienia sowieckiej zbrodni. Jednak same zeznania świadków, którzy nie widzieli momentu jej popełnienia, nie mogły jednak stanowić niepodważalnego dowodu. Trudno też było na ich podstawie ustalić skalę zbrodni. Niezbędne okazało się odnalezienie i przebadanie koronnego dowodu każdego morderstwa – zwłok ofiar.