Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Miesiąc Dziecka” w getcie krakowskim
TYLKO U NAS
Artykuł

„Miesiąc Dziecka” w getcie krakowskim

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
W listopadzie 1941 r. w getcie krakowskim działacze społeczni zorganizowali różne wydarzenia, z których dochód przeznaczony został na dofinansowanie instytucji zajmujących się opieką nad dziećmi. Było to szczególnie ważne wobec zbliżającej się zimy. Przeprowadzono je pod szyldem „Miesiąc Dziecka”.
„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase
TYLKO U NAS
Artykuł

„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase

Autor: Roman Gieroń
W czerwcu 1951 r. w Krakowie rozpoczął się proces byłego szefa sztabu dowódcy SS i Policji dystryktu krakowskiego SS-Sturmbannführera Williego Haase. Był to wysokiej rangi funkcjonariusz SS zaangażowany w realizację Aktion „Reinhardt”, który po wojnie został osądzony za swoje zbrodnie.
„Nie znoszę, kiedy krzywdzą niewinnych ludzi”
POLECAMY
Artykuł

„Nie znoszę, kiedy krzywdzą niewinnych ludzi”

Autor: Aleksandra Namysło
Do 1942 r. na Wschodnim Górnym Śląsku (Ost-Oberschlesien) – zwłaszcza w Zagłębiu Dąbrowskim (Będzinie, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej) i Zagłębiu Chrzanowsko-Jaworznickim – żyło ok. 100 tys. Żydów. Pierwsze deportacje Żydów z tego regionu do KL Auschwitz przeprowadzono w maju i sierpniu 1942 r.
„Nikt nie wierzy w pełną zagładę”. Akcja „Reinhardt” w okupowanym Krakowie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Nikt nie wierzy w pełną zagładę”. Akcja „Reinhardt” w okupowanym Krakowie

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Do realizacji Akcji „Reinhardt” w Krakowie, stolicy Generalnego Gubernatorstwa, przystąpiono z końcem maja 1942 r. Blisko dziesięć miesięcy później getto zlikwidowano.
„Opiekowali się mną serdecznie i nigdy nie zmienili swojego dobrego stosunku do mnie”. Historia Sabiny Honigwachs. Z dziejów pomocy Żydom.
TYLKO U NAS
Artykuł

„Opiekowali się mną serdecznie i nigdy nie zmienili swojego dobrego stosunku do mnie”. Historia Sabiny Honigwachs. Z dziejów pomocy Żydom.

Autor: Michał Kalisz
Aby uratować z Holokaustu jedną osobą, czasem potrzebna była współpraca, zaangażowanie i zaufanie dziesiątek osób. Dzieje ukrywania Sabiny Honigwachs z powiatu gorlickiego pokazują jak trudnym przedsięwzięciem było ocalenie choćby jednego istnienia ludzkiego.
„Ożywieni jednym duchem, przepojeni jedną ideą”. Emanuel Ringelblum i podziemne archiwum getta warszawskiego
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

„Ożywieni jednym duchem, przepojeni jedną ideą”. Emanuel Ringelblum i podziemne archiwum getta warszawskiego

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Jesienią 1940 r. Niemcy utworzyli w Warszawie getto. Zorganizowano je w tzw. Dzielnicy Północnej, w większości zamieszkanej przez ludność żydowską. Od reszty miasta getto oddzielał wysoki, ceglany mur.
„Sprawiedliwe” siostry - Maria Dyrda i Klara Zroski
TYLKO U NAS
Artykuł

„Sprawiedliwe” siostry - Maria Dyrda i Klara Zroski

Autor: Aleksandra Namysło
Mira Rembiszewska urodziła się w 1938 r. w Będzinie. Tu także, już podczas wojny, przyszła na świat Lusia Taus. Obie podczas okupacji niemieckiej skazane na Zagładę, zostały szczęśliwie ocalone przez dwie siostry, z domu Madejskie – mieszkankę Sosnowca Marię Dyrda i Klarę Zroską z Chorzowa.
„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów
POLECAMY
Artykuł

„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Latem 1942 r., w ramach działań prowadzonych podczas tzw. Aktion „Reinhardt”, Niemcy przystąpili do deportacji Żydów z getta w Jaśle – mieście będącym siedzibą władz Kreishauptmannschaft (powiat) Jaslo. Zamordowano większość tamtejszej społeczności żydowskiej. Do końca 1942 r. getto zostało zlikwidowane. Po tzw. aryjskiej stronie w Jaśle i okolicach ukrywali się już tylko nieliczni Żydzi.
„Trucizna, bagno, plugastwo, donos na nieboszczyka”
O TYM SIĘ MÓWI
Debata

„Trucizna, bagno, plugastwo, donos na nieboszczyka”

Autor: Joanna Siedlecka
W moim Czarnym ptasiorze (1994, wyd. Marabut-Cis) zdemistyfikowałam okupacyjny życiorys Jerzego Kosińskiego – podstawę jego literackiego wizerunku oraz rzekomo autobiograficznego Malowanego ptaka, uchodzącego za wstrząsający dokument Zagłady.
„W Gliwicach byliśmy traktowani o wiele gorzej niż w Oświęcimiu”.
POLECAMY
Wspomnienie

„W Gliwicach byliśmy traktowani o wiele gorzej niż w Oświęcimiu”.

Autor: Sebastian Rosenbaum
W 1944 r. powstały w Gliwicach cztery podobozy KL Auschwitz III (Monowitz) jako obozy pracy przymusowej przy miejscowych zakładach przemysłowych zatrudniające osadzonych w oświęcimskim obozie koncentracyjnym. Stanowiły element sieci kilkudziesięciu podobozów KL Auschwitz III w rejencji katowickiej.
„Żal było mi tych ludzi, chcieli żyć.” Rodzina Kobylców z Michałkowic z pomocą Żydom
TYLKO U NAS
Artykuł

„Żal było mi tych ludzi, chcieli żyć.” Rodzina Kobylców z Michałkowic z pomocą Żydom

Autor: Aleksandra Namysło
1 sierpnia 1943 r. Niemcy rozpoczęli akcje likwidacji dwóch największych gett w rejencji katowickiej, w Będzinie i Sosnowcu, wywożąc ich mieszkańców do znajdującego się około 50 km na południe KL Auschwitz. Żydzi próbowali przetrwać wysiedlenie ukrywając się w przygotowanych wcześniej bunkrach.
„Żydowska społeczność Kolbishov już nie istnieje”
TYLKO U NAS
Artykuł

„Żydowska społeczność Kolbishov już nie istnieje”

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Przed wojną Kolbishov (jidysz Kolbuszowa) była jednym z wielu sztetli województwa lwowskiego. W II RP społeczność żydowska stanowiła tu około połowę mieszkańców, miała przedstawicieli w radzie miejskiej, a o ich obecności świadczył też herb z gwiazdą Dawida. Niemiecka okupacja zniszczyła ten świat.
(Nie)obecność Zagłady w Norymberdze
POLECAMY
Artykuł

(Nie)obecność Zagłady w Norymberdze

Autor: Szymon Pietrzykowski
27 lutego 1946 r., 67. dnia rozprawy przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze, sowiecki prokurator Lew Nikołajewicz Smirnow wezwał na świadka 33-letniego poetę, Abrahama Suckewera.
Audio/Video

"Profesor Jan Sehn (1909–1965). Prawnik, sędzia śledczy, łowca nazistów"

Autor: Filip Gańczak, Piotr Litka
<i>Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach</i>… Zagłada Żydów z Mielca
TYLKO U NAS
Artykuł

Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach… Zagłada Żydów z Mielca

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Mielec został zajęty przez wojska niemieckie 13 września 1939 r. W tamtym okresie w mieście mieszkało niemal 5,5 tys. Żydów. Dwa lata później większość z nich została z miasta przez okupanta wywieziona. Pozostali tylko ci, których zamknięto w obozach pracy w Mielcu i okolicznych miejscowościach.
<i>Kto nie potępia – ten przyzwala</i>. „Protest” Zofii Kossak-Szczuckiej
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Kto nie potępia – ten przyzwala. „Protest” Zofii Kossak-Szczuckiej

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
W upalne lato, kilka tygodni po rozpoczęciu tzw. Wielkiej Akcji, deportacji Żydów z getta warszawskiego do obozu zagłady Treblinka II, pisarka i działaczka społeczna Zofia Kossak-Szczucka oraz inni członkowie Frontu Odrodzenia Polski przygotowali ulotkę „Protest”. 11 sierpnia 1942 r. konspiracyjnie dystrybuowano ją na ulicach okupowanej Warszawy.
<i>Władysław Kosiba dał mi szklankę mleka i kawałek chleba</i>…. Zapomniana karta ratowania Żydów w Bieczu
TYLKO U NAS
Artykuł

Władysław Kosiba dał mi szklankę mleka i kawałek chleba…. Zapomniana karta ratowania Żydów w Bieczu

Autor: Michał Kalisz
Historia Izaaka Götza z Biecza, która stała się kanwą poniższego tekstu jest jedną z wielu jakie wydarzyły się w czasie II wojny światowej. Człowiek podał pomocną dłoń drugiemu człowiekowi, który był w potrzebie, Polak pomógł Żydom.
1 maja 1962 roku – początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
TYLKO U NAS
Artykuł

1 maja 1962 roku – początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

Autor: Szymon Pietrzykowski
Dyskusje o Sprawiedliwych w Polsce, i nie tylko, często toczą się z pominięciem genezy i specyfiki tego odznaczenia.
97 sprawiedliwych. Pacyfikacja Białki za pomoc ukrywającym się Żydom i jeńcom sowieckim
TYLKO U NAS
Artykuł

97 sprawiedliwych. Pacyfikacja Białki za pomoc ukrywającym się Żydom i jeńcom sowieckim

Autor: Rafał Drabik
Białka to niewielka wieś położona obecnie w gminie Dębowa Kłoda, w pow. parczewskim. 7 grudnia 1942 r. na zawsze zmienił historię tej miejscowości. W wyniku brutalnej pacyfikacji zamordowano 97 Polaków i ukrywającą się we wsi Żydówkę.
Abraham Landau. Ocalały świadek Zagłady z Wilczyna
POLECAMY
Artykuł

Abraham Landau. Ocalały świadek Zagłady z Wilczyna

Autor: Szymon Pietrzykowski
„Abe” na zawsze rozstał się z rodzicami i rodzeństwem w sierpniu 1941 r. Znalazł się w gronie ok. 450 mężczyzn zabranych przez Niemców do przymusowej pracy w kopalniach soli w Inowrocławiu. W ten sposób rozpoczęła się jego okupacyjna tułaczka po trzynastu obozach: pracy i koncentracyjnych. Był jedynym ocalałym z rodziny.
Akcja „Reinhardt” na prowincji. Przykład Markowej
POLECAMY
Artykuł

Akcja „Reinhardt” na prowincji. Przykład Markowej

Autor: Mateusz Szpytma
Holocaust nie był przejawem spontanicznych działań takich czy innych grup narodowościowych. Był efektem działalności państwa – Rzeszy Niemieckiej – które podjęło ludobójcze decyzje i użyło całej swojej potęgi, aby wymordować naród żydowski.
Akcja paczkowa Polskiego Komitetu Pomocy Uchodźcom w Portugalii na rzecz Żydów w Generalnym Gubernatorstwie
TYLKO U NAS
Artykuł

Akcja paczkowa Polskiego Komitetu Pomocy Uchodźcom w Portugalii na rzecz Żydów w Generalnym Gubernatorstwie

Autor: Alicja Gontarek
Podczas drugiej wojny światowej Portugalia stała się bardzo ważnym krajem, w którym po ewakuacji rządu polskiego z Francji w 1940 r. znalazło się wielu polskich uchodźców, w tym także kierownicy państwa polskiego.
Akcja wysiedleńcza w gettach na terenie powiatu buskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Akcja wysiedleńcza w gettach na terenie powiatu buskiego

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Na terenie powiatu buskiego funkcjonowało kilka gett: w Chmielniku, w Busku-Zdroju, w Wiślicy, w Nowym Korczynie, w Stopnicy, w Pińczowie czy w Pacanowie. W Chmielniku w październiku 1942 r. w getcie przebywało ok. 13 tys. Żydów.
Alfred Rossner. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
TYLKO U NAS
Artykuł

Alfred Rossner. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Autor: Aleksandra Namysło
Jednym z pierwszych i najpilniejszych zadań. instalującej się na ziemiach polskich władzy okupacyjnej było przejęcie własności żydowskiej. Konfiskata żydowskich firm, sklepów, warsztatów, a także mienia osobistego była środkiem niezbędnym do wyeliminowanie ludności żydowskiej z życia gospodarczego.
Anna Poray-Wybranowska. Zachować ślad
POLECAMY
Artykuł

Anna Poray-Wybranowska. Zachować ślad

Autor: Robert Buliński
Anna Poray-Wybranowska, polska działaczka społeczna na emigracji, przez wiele lat zajmowała się dokumentowaniem relacji o pomocy udzielanej ludności żydowskiej przez Polaków podczas II wojny światowej.
Auschwitz a front wschodni
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Auschwitz a front wschodni

Autor: Zdzisław Jurkowski
W literaturze historycznej od lat dyskutowany jest temat braku właściwej reakcji Zachodu na zagładę Żydów i innych narodów oraz próba odpowiedzi na pytanie: dlaczego alianci zachodni w 1944 nie zbombardowali krematoriów lub linii kolejowych prowadzących do obozu w Auschwitz-Birkenau, aby ją przerwać?
Auschwitz? Nigdy nie słyszałem…
POLECAMY
Artykuł

Auschwitz? Nigdy nie słyszałem…

Autor: Joanna Lubecka
Niemcy i Austriacy do dziś mają kłopot z dziedzictwem obozów koncentracyjnych. Na braki wiedzy młodego pokolenia nakłada się banalizacja pamięci.
Bełżec. Zapomniane miejsce kaźni polskich Żydów
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Bełżec. Zapomniane miejsce kaźni polskich Żydów

Autor: Michał Zajda
Niemiecki obóz zagłady w Bełżcu zbudowano na potrzeby Einsatz Reinhardt (Akcji Reinhardt) – masowego ludobójstwa, któremu niemieccy zbrodniarze nadali jako kryptonim imię jednego z nich, Reinharda Heydricha, gospodarza osławionej konferencji w Wannsee pod Berlinem.
Bohater nie bierze się znikąd. Zanim Henryk Sławik ratował Żydów w czasie wojny
TYLKO U NAS
Artykuł

Bohater nie bierze się znikąd. Zanim Henryk Sławik ratował Żydów w czasie wojny

Autor: Tomasz Kurpierz
Henryk Sławik, jeden z największych Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, skazany był na zapomnienie – na tyle skutecznie, że jego nazwisko jeszcze kilka lat temu niewiele mówiło nawet na Górnym Śląsku, regionie, w którym żył i pracował przez cały okres międzywojenny.
Boży szaleniec w czasach Zagłady. Zofia Kossak-Szczucka
POLECAMY
Biogram / Biografia

Boży szaleniec w czasach Zagłady. Zofia Kossak-Szczucka

Autor: Paweł Skibiński
Była wybitną, uznaną pisarką katolicką. W czasie wojny organizowała z bezgranicznym poświęceniem konspiracyjną pomoc charytatywną, zwłaszcza dla Żydów.
Bunt w Treblince II
TYLKO U NAS
Artykuł

Bunt w Treblince II

Autor: Paweł Błażewicz
Nagle dał się słyszeć odgłos tłuczonego szkła, który dobiegł z rewirsztuby – obozowego ambulatorium. Gospodarzem był tam więzień doktor Julian Chorążycki, wcześniej kapitan Wojska Polskiego, który brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a w 1922 wybrał karierę cywilną i założył gabinet lekarski.
Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949
TYLKO U NAS
Artykuł

Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
„Ta książka narodziła się z obawy przed rozdźwiękiem między, z jednej strony, odwołaniami do Holokaustu w kulturze masowej, edukacji i jego upamiętnianiu a – z drugiej – odkryciami badaczy różnych dyscyplin, działających w obrębie struktury akademickiej i poza nią.”
Doktor Antoni Docha. Sprawiedliwy lekarz Grodzieńszczyzny
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Doktor Antoni Docha. Sprawiedliwy lekarz Grodzieńszczyzny

Autor: Jakub Gołębiewski
Pewnego dnia doktor Antoni Docha otrzymał gryps: „Panie kolego, jeśli jesteś chrześcijaninem, jeżeli wierzysz w Boga, musisz nam pomóc”. Tak zaczęła się jego niezwykła misja ratowania Żydów.
Dyplomaci ratujący Żydów: Wallenberg, Sławik i Sugihara
TYLKO U NAS
Artykuł

Dyplomaci ratujący Żydów: Wallenberg, Sławik i Sugihara

Autor: Roman Gieroń
„Kto ratuje jedno życie, jakby świat cały ratował” – czytamy na dyplomach nadawanych przez Yad Vashem. Podczas drugiej wojny światowej niektórzy przedstawiciele dyplomatyczni ratowali tysiące „światów”. Wiedza o ich czynach jest ciągle niedostateczna.
Ekonomia i Zagłada. Podobozy KL Stutthof w okolicach Torunia (1944-1945)
TYLKO U NAS
Artykuł

Ekonomia i Zagłada. Podobozy KL Stutthof w okolicach Torunia (1944-1945)

Autor: Tomasz Ceran
W sierpniu 1944 r. w czterech podobozach KL Stutthof w okolicy Torunia umieszczono 5000 Żydówek z krajów Europy. W ramach Komanda Budowlanego pracowały przy budowie fortyfikacji wzdłuż Wisły. Większość z nich nie dożyła wyzwolenia. Ideologia okazała się ważniejsza od ekonomii. Praca czyniła martwym.
Audio/Video

Fałszywe dokumenty. Na ratunek Żydom

Felicja Czerniaków. Żona prezesa warszawskiego Judenratu
TYLKO U NAS
Artykuł

Felicja Czerniaków. Żona prezesa warszawskiego Judenratu

Autor: Marcin Urynowicz
Felicja Czerniaków urodziła się w Warszawie, 1 czerwca 1883 roku, jako córka Edwarda/Efraima i Salomei (z domu Gościnny) Zwayer. Do historii przeszła głównie jako żona Adama Czerniakowa (1880-1942), prezesa Junderatu getta warszawskiego, który w lipcu 1942 roku, wobec rozpoczęcia deportacji ludności żydowskiej do obozu zagłady w Treblince, popełnił samobójstwo.
Fort III w Pomiechówku. Mało znane miejsce pamięci
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Fort III w Pomiechówku. Mało znane miejsce pamięci

Autor: Barbara Świtalska-Starzeńska
Niemiecki obóz karno-śledczy w Forcie III w Pomiechówku pod Nowym Dworem Mazowieckim, istniejący w latach 1941-1945, jest nazywany największą katownią północnego Mazowsza. Ginęli tam Polacy i Żydzi.
Getto w "Konstancji"
POLECAMY
Artykuł

Getto w "Konstancji"

Autor: Tomasz Stempowski
16 czerwca 1940 r. Żydzi z Kutna i powiatu kutnowskiego zostali przymusowo przesiedleni do getta utworzonego w Kutnie na terenie nieczynnej cukrowni „Konstancja”.
Getto w Chmielniku
TYLKO U NAS
Artykuł

Getto w Chmielniku

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W okresie przedwojennym Chmielnik (Kreishauptmannschaft Busko, dystrykt Radom) zamieszkiwało 6 tys. Żydów. Getto w miasteczku, podobnie jak inne na terenie tego Kreishauptmannschaft, powstało w roku 1941. Obejmowało teren całego miasta z wyłączeniem ulic przyległych do pól.
Groza tamtego czasu
DLA WNIKLIWYCH
Recenzja

Groza tamtego czasu

Autor: Izabela Suleja
Nasi sąsiedzi Żydzi to ważna i potrzebna publikacja, w udany sposób łącząca naukowe badania z aktywnością uczniów zmierzających do poszerzenia swojej wiedzy o przeszłości. Wiedzy szczególnej, bo związanej ze światem, którego dziś nie ma, a który stanowił istotny fragment minionej rzeczywistości.
Grupa Ładosia
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Grupa Ładosia

Autor: Jerzy Dąbrowski
Gdy świat zachodni nie chciał słyszeć o zagładzie Żydów, polscy dyplomaci ruszyli do brawurowej akcji ratowania tysięcy ludzi przed pewną śmiercią.
Henryk Sławik i József Antall
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Henryk Sławik i József Antall

Autor: Tomasz Kurpierz
Gdy w drodze do więzienia Węgier József Antall chciał podziękować Henrykowi Sławikowi za uratowanie życia, ten powiedział szeptem: „Tak odpłaca się Polska!”.
Heroizm przezwyciężył lęk
POLECAMY
Wywiad

Heroizm przezwyciężył lęk

Autor: Mateusz Szpytma, Jan M. Ruman
„Ulmowie pokazują represyjność machiny niemieckiej wobec Polaków. U nas śmierć była karą za wiele czynów. Jest nadzieja, że ludzie na całym świecie za pośrednictwem Ulmów poznają też inne historie Polaków ratujących Żydów” – mówi Mateusz Szpytma, wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej.
Historia pomocy udzielonej Matyldzie Engelman i jej córce przez Mariana Dworczyka – lekarza Sanatorium „Górka” w Busku-Zdroju
TYLKO U NAS
Artykuł

Historia pomocy udzielonej Matyldzie Engelman i jej córce przez Mariana Dworczyka – lekarza Sanatorium „Górka” w Busku-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Pomysłodawcą i budowniczym Sanatorium „Górka” w Busku-Zdroju był dr Szymon Starkiewicz. W 1926 r. szpital przyjął pierwszych pacjentów. We wrześniu 1939 r. na „Górkę” zwożono rannych cywili oraz żołnierzy Wojska Polskiego.
Hrabina Erzsébet Szapáry. Opiekunka polskich uchodźców na Węgrzech w latach 1939-1944
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Hrabina Erzsébet Szapáry. Opiekunka polskich uchodźców na Węgrzech w latach 1939-1944

Autor: Maria Zima-Marjańska
Po wybuchu II wojny światowej tysiące Polaków, dzięki funkcjonującej ponownie od marca 1939 roku granicy polsko-węgierskiej, znalazło na Węgrzech schronienie i drugi dom na czas wojny. Pomimo że Węgrzy byli sojusznikami Hitlera, nie sprzeniewierzyli się idei polsko-węgierskiego braterstwa.
II wojna światowa a kapitał moralny
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

II wojna światowa a kapitał moralny

Autor: Filip Musiał
Mimo tego, że od zakończenia II wojny światowej minęło wiele lat, jest ona wciąż wydarzeniem, wokół którego ogniskuje się publiczna dyskusja na arenie międzynarodowej. Niekoniecznie ta, którą widzimy codziennie w programach informacyjnych, ale ta, która jest ważnym elementem dyplomacji historycznej.
Jak Brygada Świętokrzyska NSZ ocaliła więźniarki niemieckiego obozu w Holiszowie
POLECAMY
Artykuł

Jak Brygada Świętokrzyska NSZ ocaliła więźniarki niemieckiego obozu w Holiszowie

Autor: Anna Zechenter
Jest 5 maja 1945. Żołnierze Brygady Świętokrzyskiej, jedynej formacji krajowego podziemia, która przedarła się przez linię frontu niemiecko-sowieckiego, leżą na skraju lasu w zachodnich Czechach, na ziemi okupowanej przez III Rzeszę, czekając na rozkaz ataku na niemiecki obóz koncentracyjny Holiszów.
Jak ocalono żydowskiego chłopca
POLECAMY
Artykuł

Jak ocalono żydowskiego chłopca

Autor: Anna Pyżewska
Jesienią 1942 r. piętnastoletni Arie Fajwiszys znalazł się w pociągu wiozącym do Treblinki setki Żydów z warszawskiego getta. Zdarzył się cud: chłopiec ocalał. Było to możliwe dzięki pomocy wielu osób, które napotkał na swej drodze. Tą najważniejszą był katolicki ksiądz – Stanisław Falkowski.
Jürgen Stroop. Zbrodniarz z dwoma wyrokami
POLECAMY
Artykuł

Jürgen Stroop. Zbrodniarz z dwoma wyrokami

Autor: Krzysztof Pawluczuk
8 maja 1945 r. dostał się do niewoli amerykańskiej Jürgen Stroop, jeden z najbardziej znanych niemieckich zbrodniarzy wojennych. W marcu 1947 r. skazany został na śmierć przez amerykański trybunał wojskowy w Dachau. Jednak sprawiedliwość dosięgła go ostatecznie dopiero w Polsce, gdzie za swoją zbrodniczą działalność otrzymał kolejny wyrok śmierci – tym razem już wykonany.
Kościół ratujący Żydów
POLECAMY
Artykuł

Kościół ratujący Żydów

Autor: ks. Jarosław Wąsowicz SDB
Wielu jakby dziś nie pamięta, że podczas wojny wszyscy obywatele Polski podlegali okupacyjnemu terrorowi. Pewnie stąd pytania, czy ówczesna pomoc Kościoła dla Żydów była wystarczająca. Dobrze jest więc przypominać o skali represji wobec Kościoła i o skali pomocy, jakiej mimo to udzielał on Żydom.
Krwawy sierpień. Zagłada radomskiego getta
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Krwawy sierpień. Zagłada radomskiego getta

Autor: Sebastian Piątkowski
W marcu 1942 r. Niemcy rozpoczęli likwidację gett w dystrykcie lubelskim. Informacje o wysiedleniach, egzekucjach i transportach do nieznanych miejsc docierały na lewy brzeg Wisły, były jednak ogólnikowe i enigmatyczne. Mieszkańcy dystryktu radomskiego – nawet pesymiści – traktowali je z dystansem.
Kryjówki dla Żydów
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Kryjówki dla Żydów

Autor: Tomasz Domański
Badania naukowe prowadzone w zakresie polskiej pomocy świadczonej Żydom podczas niemieckiej okupacji wyraźnie przekonują, że najwięcej takich przypadków miało miejsce na wsiach. Tam też najczęściej dochodziło do krwawych represji za pomoc Żydom wymierzanych przez lokalne jednostki niemieckiej policji porządkowej.
Literaci polscy wobec Zagłady Żydów
TYLKO U NAS
Artykuł

Literaci polscy wobec Zagłady Żydów

Autor: Marcin Urynowicz
Literatura Holocaustu ma tendencję do oceniania postawy inteligencji polskiej czasów II wojny światowej, a szczególnie literatów polskich, w kategoriach „niewygody moralnej świadków Zagłady” Żydów, przez pryzmat której odczytuje się ich zapiski wojenne.
Losy uratowanych dzieci żydowskich. Cztery bardzo smutne historie
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Losy uratowanych dzieci żydowskich. Cztery bardzo smutne historie

Autor: Paweł Kornacki
W polskich rodzinach przechowały się setki, tysiące żydowskich dzieci. Po wojnie każde z nich było na wagę złota dla odradzającej się społeczności żydowskiej. Były one jednak bezcenne także dla wielu spośród przybranych rodziców. Fakt ten musiał zrodzić konflikt.
Ludobójstwo niemieckie na polskich Żydach
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Ludobójstwo niemieckie na polskich Żydach

Autor: Marek Gałęzowski
Decyzja o kapitulacji Warszawy we wrześniu 1939 r. przypadła w wigilię żydowskiego Święta Szałasów. Tego dnia samoloty niemieckie zrzuciły ulotki, w których znalazły się słowa: „Wesołych Świąt Żydzi. Niemiecki Wehrmacht pozdrawia Was i życzy Wesołych Świąt”.
Marciniakowie – jedna z wielu polskich rodzin zamordowanych za ratowanie Żydów
TYLKO U NAS
Artykuł

Marciniakowie – jedna z wielu polskich rodzin zamordowanych za ratowanie Żydów

Autor: Marcin Krzysztofik
W czasie II wojny światowej wśród ofiar niemieckich zbrodni znalazło się wiele polskich rodzin. Często ich dramat dopełnił się po jej zakończeniu, w związku z oporem stawianym komunizmowi, instalowanemu na ziemiach polskich pod groźbą sowieckich bagnetów. Takie m.in. były losy rodziny Marciniaków, którzy stali się ofiarą dwóch totalitaryzmów – niemieckiego i komunistycznego.
Maria i Maria
POLECAMY
Artykuł

Maria i Maria

Autor: Anna Zechenter
Podczas niemieckiej okupacji żyły w Krakowie dwie Marie Bożkówny: pierwsza – pochodząca z katolickiej rodziny Bożków; i druga, właściwie Helena Goldstein – uratowana z krakowskiego getta przez przyjaciółkę, która podzieliła się z nią tożsamością, ryzykując życie nie tylko swoje, ale i rodziny.
Meldunek o dokonanej zbrodni
POLECAMY
Artykuł

Meldunek o dokonanej zbrodni

Autor: Tomasz Stempowski
19 kwietnia 1943 r. w getcie warszawskim rozpoczęło się, trwające do połowy maja, antyniemieckie powstanie. Bezpośrednią przyczyną jego wybuchu była decyzja Heinricha Himmlera o ostatecznej likwidacji dzielnicy zamkniętej.
Michał Borwicz
TYLKO U NAS
Artykuł

Michał Borwicz

Autor: Paweł Kornacki
Michał Maksymilian Borwicz, pierwotnie Maksymilian Boruchowicz, urodził się 11 października 1911 w Krakowie. Sam o sobie mówił, że jest literatem. Pisał poezję, prozę, publicystykę. Robił to w języku polskim, jidysz i francuskim. Przede wszystkim jednak był świadkiem, kronikarzem i badaczem Zagłady.
Mosze Landau – Gdańszczanin, który sądził Eichmanna
TYLKO U NAS
Artykuł

Mosze Landau – Gdańszczanin, który sądził Eichmanna

Autor: Szymon Pietrzykowski
Mosze Landau, prominentny izraelski prawnik, urodzony 29 kwietnia 1912 r. w Gdańsku, zasłynął przede wszystkim jako przewodniczący trzyosobowego kolegium sędziowskiego w procesie Adolfa Eichmanna – szefa komórki IV B4 RSHA, jednego z koordynatorów tzw. „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”.
Mój dziadek nie był nazistą. Rozważania o niemieckiej pamięci
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Mój dziadek nie był nazistą. Rozważania o niemieckiej pamięci

Autor: Joanna Lubecka
Najpierw wyparcie zbrodni, a później pamięć powierzchowna i zrytualizowana. Niemcy, wbrew pozorom, do dziś mają kłopot z rozliczeniem się z II wojną światową. Nie przeszkadza im to w odgrywaniu roli moralnego dydaktyka.
Na ratunek! Działalność Poselstwa RP w Bernie w obliczu Zagłady Żydów 1942-1945
TYLKO U NAS
Artykuł

Na ratunek! Działalność Poselstwa RP w Bernie w obliczu Zagłady Żydów 1942-1945

Autor: Alicja Gontarek
W latach 70. XX w. powstało w Szwajcarii monumentalne, dziewięciotomowe opracowanie autorstwa najwybitniejszego szwajcarskiego historyka Egdara Bonjoura na temat historii neutralności tego państwa.
Największy „żydowski hotel” w Stanisławowie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Największy „żydowski hotel” w Stanisławowie

Autor: Tomasz Gonet
Tuż po wkroczeniu do Stanisławowa niemieckie władze okupacyjne rozpoczęły zakrojone na szeroką skalę działania wymierzone przeciwko miejscowej społeczności żydowskiej. Grabieżcza polityka okupantów doprowadziła do szybkiej pauperyzacji tej grupy ludności.
Niemiecki okupant wobec Żydów w latach 1939–1941
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Niemiecki okupant wobec Żydów w latach 1939–1941

Autor: Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło
II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym. U progu II wojny światowej liczyła niemal 35 mln mieszkańców, z czego ok. 32 proc. (11,2 mln) stanowiły mniejszości narodowe. Wśród nich najliczniejszą grupą po Ukraińcach, przeszło trzymilionową, byli Żydzi. Kres ich tak licznej obecności w Polsce przyniosła II wojna światowa.
Niemieckie zbrodnie na Żydach na ziemi łomżyńskiej latem 1941 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Niemieckie zbrodnie na Żydach na ziemi łomżyńskiej latem 1941 roku

Autor: Paweł Kornacki
W 1939 r. wschodnia część Polski znalazła się pod okupacją sowiecką. Ziemia łomżyńska była najdalej na zachód wysuniętym obszarem zagarniętym przez ZSRS. Gdy 22 czerwca 1941 r. wybuchła wojna niemiecko-sowiecka, Łomżyńskie niemal natychmiast zostało zajęte przez Niemców. Miesiąc później Adolf Hitler wydał decyzję o utworzeniu Okręgu Białostockiego (Bezirk Bialystok).
Niemiecko-rosyjska geneza zagłady europejskich Żydów
TYLKO U NAS
Artykuł

Niemiecko-rosyjska geneza zagłady europejskich Żydów

Autor: Marcin Urynowicz
Zagłada europejskich Żydów w okresie II wojny światowej pomimo wielkiej liczby publikacji naukowych wyjaśniających jej przyczyny, przebieg i konsekwencje wciąż wzbudza zainteresowanie badaczy, a wraz z popularyzacją wiedzy historycznej także opinii masowej.
Nieosądzeni w Norymberdze
TYLKO U NAS
Artykuł

Nieosądzeni w Norymberdze

Autor: Sylwia Afrodyta Karowicz-Bienias
Po zakończeniu działań zbrojnych na frontach II wojny światowej w Europie, przywódcy państw alianckich zadecydowali o pociągnięciu do odpowiedzialności funkcjonariuszy hitlerowskich winnych popełnienia najokrutniejszych zbrodni.
Niezwykły przypadek Marii Flato
TYLKO U NAS
Artykuł

Niezwykły przypadek Marii Flato

Autor: Janusz Wróbel
W końcu marca 1953 r. w gmachu Głównego Zarządu Informacji MON w Warszawie stawiła się na przesłuchanie Maria Flato. Wezwano ją w związku ze śledztwem prowadzonym wobec jej męża Stanisława Flato, wysokiego funkcjonariusza wywiadu PRL, aresztowanego pod zarzutami zdrady i szpiegostwa.
Obóz pracy SS-Lager Sophienwalde i obóz dla kobiet żydowskich <i>Aussenarbeitslager Bruss</i>
TYLKO U NAS
Artykuł

Obóz pracy SS-Lager Sophienwalde i obóz dla kobiet żydowskich Aussenarbeitslager Bruss

Autor: Monika Tomkiewicz
W położonej w powiecie kościerskim miejscowości Dziemiany (niem. Sophienwalde) na terenie powstającego poligonu szkoleniowego wojsk SS Sophienwalde Bauleitung der Waffen-SS und Polizei Westpreussen założony został jesienią 1943 r. obóz pracy zwany SS- Lager Sophienwalde.
Obóz zagłady w Treblince
TYLKO U NAS
Artykuł

Obóz zagłady w Treblince

Autor: Artur Podgórski
Budowę obozu zagłady w Treblince (gm. Kosów, pow. Sokołów Podlaski) rozpoczęto w dniu 1 czerwca 1942 r. Pierwszym komendantem SS-Sonderkommando Treblinka został mianowany SS-Obersturmführer Irmfried Eberl (Austriak).
Od samokształcenia do samoobrony. Żydowska Organizacja Bojowa w Zagłębiu Dąbrowskim
TYLKO U NAS
Artykuł

Od samokształcenia do samoobrony. Żydowska Organizacja Bojowa w Zagłębiu Dąbrowskim

Autor: Aleksandra Namysło
Heroiczna walka Żydów w getcie warszawskim w kwietniu 1943 r. zainspirowała młodych ludzi z innych gett do zbrojnego oporu przeciwko niemieckiemu okupantowi. W sierpniu 1943 r. za broń chwycili również członkowie Żydowskiej Organizacji Bojowej w Zagłębiu Dąbrowskim.
Odilo Globocnik – ekspert Himmlera do spraw Zagłady
TYLKO U NAS
Artykuł

Odilo Globocnik – ekspert Himmlera do spraw Zagłady

Autor: Marcin Przegiętka
Jak to możliwe, że człowiek, który odpowiadał za przeprowadzenie akcji „Reinhardt”, w której zamordowano w Generalnym Gubernatorstwie ponad 1 274 000 Żydów, został zapamiętany przez najbliższych współpracowników jako „dobry człowiek” i „miły szef”?
Ofiary – szmalcownicy, pomoc – bierność
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ofiary – szmalcownicy, pomoc – bierność

Autor: Robert Spałek
Getto dla polskich Żydów w Warszawie zostało utworzone i zagrodzone na rozkaz okupanta niemieckiego w listopadzie 1940 r. Już w styczniu 1941 roku za murami getta znajdowało się ok. 396 tys. Żydów, trzy miesiące później – 450 tys., a latem – według danych niemieckich – 490 tys. (i był to okres największego zagęszczenia tego terenu).
Opór Żydów w niemieckich obozach zagłady
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Opór Żydów w niemieckich obozach zagłady

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Ludność żydowska na prowadzoną przez Niemców politykę ograniczania ich praw, wykluczenia z życia społecznego, a z czasem zamykania w gettach i fizycznej zagłady reagowała różnie. Niemniej już od początku okupacji Żydzi angażowali się w działalność konspiracyjną i podejmowali różne formy oporu, głównie o charakterze cywilnym.
Audio/Video

PASZPORTY PARAGWAJU - film dokumentalny

Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.
PAMIĘTAMY
Artykuł

Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.

Autor: Tomasz Ceran
Zabijanie przez Niemców ludności żydowskiej w okupowanej Polsce nie rozpoczęło się od uruchomienia komór gazowych w obozach koncentracyjnych. Od pierwszych miesięcy okupacji Żydzi byli rozstrzeliwani wraz z polską inteligencją i osobami chorymi psychicznie w dołach śmierci. Na Pomorzu i Kujawach było ich niewielu, dlatego niemiecki okupant podjął już wtedy decyzję o ich całkowitej eksterminacji.
Początek akcji „Reinhard” (niem. „<i>Einsatz Reinhardt</i>”)
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Początek akcji „Reinhard” (niem. „Einsatz Reinhardt”)

Autor: Bożena Witowicz
Akcja „Reinhard” (także „Reinhardt”) to kryptonim operacji, której celem była eksterminacja Żydów, początkowo tylko z obszaru Generalnego Gubernatorstwa, potem też z innych krajów okupowanych przez III Rzeszę, przeprowadzonej w latach 1942-1943 w ramach tzw. „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” (niem. „Eindlösung der Judenfrage”).
Początek likwidacji getta warszawskiego
POLECAMY
Artykuł

Początek likwidacji getta warszawskiego

Autor: Ryszard Sodel
22 lipca 1942 r. Niemcy przystąpili do likwidacji getta warszawskiego. W ciągu dwóch miesięcy (do 21 września 1942 r.) do obozu zagłady w Treblince wywieziono ok. 254 tys. Żydów, ok. 11 tys. zostało skierowanych do obozów pracy, a ok. 6 tys. rozstrzelano na miejscu. W getcie legalnie pozostało ok. 35 tys. ludzi, kolejne 25 tys. ukrywało się na jego terenie.
Początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

Autor: Szymon Pietrzykowski
Dyskusje o Sprawiedliwych w Polsce, i nie tylko, często toczą się z pominięciem genezy i specyfiki tego odznaczenia.
Pokazali, że potrafią walczyć
POLECAMY
Artykuł

Pokazali, że potrafią walczyć

Autor: Marcin Urynowicz
„Bo oto słychać i oto widać. Ponad murem cmentarza, nad najświeższą drobniutką zielenią drzew czarne chmury, niby kłęby dymu, wstępują w górę. Czasami widać płomienie – jak czerwona, szybka migocąca szarfa na wietrze. I słuchać tego tam nad ciemnymi bratkami grobu. I myśleć o tym. I żyć” – pisała Zofia Nałkowska 25 kwietnia 1943.
Audio/Video

Polacy ratujący Żydów pod okupacją niemiecką

Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi

Autor: Tomasz Domański
Szacuje się, że na ziemiach polskich w okresie okupacji niemieckiej, w dzieło pomocy ludności żydowskiej zaangażowanych było od 30 tys. do 300 tys. Polaków. Tylko niewielka część z nich została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Poligon doświadczalny Holokaustu
POLECAMY
Artykuł

Poligon doświadczalny Holokaustu

Autor: Daniel Rubiś
Fort VII, zlokalizowany na zachodnich peryferiach Poznania, z dala od wielkomiejskich arterii, był niezbyt oddalony od siedziby miejscowych władz policji i gestapo. Z nieodległej dzielnicy willowej wysiedlono ludność polską, przydzielając mieszkania funkcjonariuszom obozu, urzędnikom SS i gestapo.
Polskie Państwo Podziemne wobec Zagłady (1942-1945)
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polskie Państwo Podziemne wobec Zagłady (1942-1945)

Autor: Jan Żaryn
Polska nie tylko wzięła na siebie obowiązek informowania świata o Zagładzie, lecz także podjęła starania, by udzielanie pomocy Żydom stało się jednym z celów trwającej wojny.
Pomoc rodziny Paszków i Godzieków zbiegłym więźniom żydowskim z marszu ewakuacyjnego z KL Auschwitz
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Pomoc rodziny Paszków i Godzieków zbiegłym więźniom żydowskim z marszu ewakuacyjnego z KL Auschwitz

Autor: Aleksandra Namysło
Na skutek ofensywy wojsk Armii Czerwonej, 17 stycznia 1945 r. rozpoczęła się ewakuacja więźniów KL Auschwitz i jego podobozów. Pierwsza trasa piesza prowadziła przez miasta i miejscowości: Oświęcim – Pszczyna – Wodzisław Śląski. Ewakuowano nią około 25 tys. więźniów. Druga trasa obejmowała odcinki: Oświęcim – Tychy – Mikołów – Przyszowice – Gliwice.
Pomoc Żydom karana śmiercią. Zarys niemieckich przepisów okupacyjnych na obszarze Europy
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Pomoc Żydom karana śmiercią. Zarys niemieckich przepisów okupacyjnych na obszarze Europy

Autor: Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło
Czy poza okupowanymi obszarami II RP groziła ze strony niemieckiego okupanta kara śmierci za ukrywanie Żydów? Temat ten wymaga głębszego zbadania i uwzględnienia specyfiki różnych obszarów znajdujących się pod kontrolą III Rzeszy.
Porwanie ludobójcy
POLECAMY
Artykuł

Porwanie ludobójcy

Autor: Mateusz Szpytma
11 maja 1960 r. Mosad porwał w Argentynie Adolfa Eichmanna. Jego proces w Izraelu odegrał niezwykle ważną rolę w demaskowaniu innych Niemców zaangażowanych w Zagładę Żydów oraz w zbrodnie na Polakach.
Powstanie w getcie białostockim
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Powstanie w getcie białostockim

Autor: Katarzyna Wasilewska
16 sierpnia 1943 roku jest dniem likwidacji białostockiego getta poprzedzonej bohaterskim powstaniem. Jest to wciąż mało znane wydarzenie, a przecież był to pod względem wielkości drugi po Warszawie zryw niepodległościowy społeczności żydowskiej przeciwko hitlerowcom.
Powstanie w getcie warszawskim
PAMIĘTAMY
Artykuł

Powstanie w getcie warszawskim

Autor: Wojciech Kujawa
19 kwietnia 1943 r. ludność żydowska, stłoczona w warszawskim getcie, podjęła rozpaczliwą walkę zbrojną z przeważającymi siłami niemieckimi. Powstańcy zdawali sobie sprawę, że nie mają szans na zwycięstwo, chcieli jednak umrzeć godnie, z bronią w ręku, a jednocześnie zadać wrogowi jak najwięcej strat.
Powstanie w getcie warszawskim. Niemieckie zbrodnie i męstwo żydowskich bojowników
PAMIĘTAMY
Artykuł

Powstanie w getcie warszawskim. Niemieckie zbrodnie i męstwo żydowskich bojowników

Autor: Roman Gieroń
16 maja 1943 r. Niemcy wysadzili Wielką Synagogę przy ul. Tłomackie w Warszawie. Jej zniszczenie to symbol upadku powstania w getcie warszawskim, które wybuchło 19 kwietnia.
Rada Pomocy Żydom „Żegota”
TYLKO U NAS
Artykuł

Rada Pomocy Żydom „Żegota”

Autor: Marcin Urynowicz
Rada Pomocy Żydom przy Pełnomocniku Rządu RP w Kraju, zwana „Żegotą”, była jedyną w Europie lat 1939-1945 organizacją pomocy Żydom oficjalnie afiliowaną przy władzach państwowych.
Raport z Auschwitz
TYLKO U NAS
Wywiad

Raport z Auschwitz

Autor: Maciej Kwaśniewski
Wydawało nam się, że mamy tylko raporty Karskiego i Pileckiego, które przedostały się na Zachód, a tymczasem istniała ciągłość raportów z Polski od początku istnienia Auschwitz do połowy 1944 roku – mówi Krzysztof Brożek, reżyser i scenarzysta filmu Raport z Auschwitz, w rozmowie z Maciejem Kwaśniewskim.
Represje za pomoc Żydom
TYLKO U NAS
Wywiad

Represje za pomoc Żydom

Autor: Aleksandra Namysło, Martyna Grądzka-Rejak, Rafał Leśkiewicz
Nie mniej niż 467 osób poniosło śmierć za prowadzone działania pomocowe - wskazują Aleksandra Namysło i Martyna Grądzka-Rejak, autorki książki „Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej”
Rodzina Wąsowskich. Zamordowani za pomoc Żydom w Cegłowie w 1943 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Rodzina Wąsowskich. Zamordowani za pomoc Żydom w Cegłowie w 1943 roku

Autor: Damian Sitkiewicz
Do Cegłowa docierały echa likwidacji przez okupanta niemieckiego w drugiej połowie 1942 r. gett w Kałuszynie i Mińsku Mazowieckim. Działania te Niemcy prowadzili w ramach akcji „Reinhardt”, której celem była zagłada Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Część ludności żydowskiej mordowano na miejscu, zdecydowaną większość jednak unicestwiono w obozie zagłady w Treblince.
Ruminowie, Borek i Tokarz – zamordowani za pomoc Żydom na Sądecczyźnie
POLECAMY
Artykuł

Ruminowie, Borek i Tokarz – zamordowani za pomoc Żydom na Sądecczyźnie

Autor: Roman Gieroń
„Dom w którym mieszkaliśmy, stał na uboczu w lesie. Posiadał jedną izbę, nad którą znajdował się strych. Żydzi ukrywani byli właśnie na strychu. Wieczorem schodzili do izby, a wtedy ja z rodzeństwem siedzieliśmy w oknach i pilnowaliśmy, czy nikt nie nadchodzi”.
Sieroty żydowskie należą do społeczeństwa żydowskiego. Syjonistyczne domy dziecka w województwie śląskim po 1945 r.
POLECAMY
Artykuł

Sieroty żydowskie należą do społeczeństwa żydowskiego. Syjonistyczne domy dziecka w województwie śląskim po 1945 r.

Autor: Aleksandra Namysło
Jednym z najważniejszych zadań, które postawiła sobie ocalała z Zagłady społeczność żydowska tuż po zakończeniu wojny była troska o powrót dzieci do realiów życia i zapewnienie im równowagi zwłaszcza emocjonalnej.
Socjalista z Żegoty. Działalność Stefana Sendłaka
TYLKO U NAS
Artykuł

Socjalista z Żegoty. Działalność Stefana Sendłaka

Autor: Janusz Kłapeć
Wysiłki na rzecz ratowania zagrożonej ludności żydowskiej stanowiły jeden z najważniejszych filarów polskiego wysiłku konspiracyjnego. Dla wielu narażających swoje życie Polaków udział w działalności podziemnych organizacji pomocowych stanowił logiczną konsekwencję postaw przejawianych całym dotychczasowym życiem.
Sprawiedliwi wzorem człowieczeństwa
POLECAMY
Wywiad

Sprawiedliwi wzorem człowieczeństwa

Autor: Mateusz Szpytma, Maciej Foks
Z dr. Mateuszem Szpytmą, zastępcą Prezesa IPN, pomysłodawcą i pierwszym szefem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów, a także honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, rozmawia Maciej Foks.
Sprawiedliwi z Rawy Ruskiej: Fryderyk i Maria Czerwieniowie oraz Bazyli Chmielewski
POLECAMY
Artykuł

Sprawiedliwi z Rawy Ruskiej: Fryderyk i Maria Czerwieniowie oraz Bazyli Chmielewski

Autor: Wojciech Hanus
W październiku 1941 r. Niemcy zdecydowali o eksterminacji społeczności żydowskiej zamieszkałej w Generalnym Gubernatorstwie. Rozpoczęto ją w nocy z 16 na 17 marca 1942 r. i nadano kryptonim „Reinhardt”. Jej głównym celem była deportacja do gett i obozów setek tysięcy Żydów, a następnie ich fizyczna likwidacja w utworzonych specjalnie do tego celu obozach zagłady w Sobiborze, Treblince i Bełżcu.
2 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510