Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Stanisław Liwszyc. Lekarz ocalały z Holokaustu
POLECAMY
Biogram / Biografia

Stanisław Liwszyc. Lekarz ocalały z Holokaustu

Autor: Anna Wardzińska
„Dążyć trzeba do takiego stanu, by choroba stała się jedynie wyrazem niedoskonałości naszej natury, a nie np. krzywdy społecznej. Do tego jednak potrzebni są lekarze z prawdziwego zdarzenia” – twierdził Stanisław Liwszyc, propagując idee lecznictwa uspołecznionego.
Stanisławowski „młyn śmierci”
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Stanisławowski „młyn śmierci”

Autor: Tomasz Gonet
Jednym z miejsc związanych z eksterminacją Żydów w Stanisławowie w okresie II wojny światowej był czterokondygnacyjny, niedokończony budynek młyna zlokalizowany przy ul. Halickiej, który przed wojną należał do Samuela Rudolfa (tzw. Rudolfsmühle).
Stella czyli gwiazda. O Stelli Zylbersztajn-Tzur
POLECAMY
Biogram / Biografia

Stella czyli gwiazda. O Stelli Zylbersztajn-Tzur

Autor: Szymon Pietrzykowski
Sylwetka ocalonej z Holokaustu, 95-letniej obecnie Stelli Zylbersztajn-Tzur wymyka się prostym klasyfikacjom. Ona sama określa siebie mianem Polki żydowskiego pochodzenia.
Szarytki otworzyły drzwi Żydom
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Szarytki otworzyły drzwi Żydom

Autor: Anna Zechenter
Nie sposób policzyć Żydów uratowanych pod niemiecką okupacją przez zakonnice ze Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, znane jako szarytki. Ze strzępów ocalałych świadectw wyłania się imponujący obraz udzielanej przez nie pomocy.
Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady

Autor: Alicja Gontarek
Był to pierwszy akt prawny, który przewidywał karę śmierci dla Polaków za udzielenie pomocy Żydom. Każda polska akcja pomocowa wymagała czynów heroicznych i niosła za sobą groźbę wykonania najwyższej sankcji karnej.
Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki
POLECAMY
Artykuł

Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki

Autor: Michał Zajda
W okresie powojennym Tadeuszem Pankiewiczem, aptekarzem z getta krakowskiego, zainteresowała się Służba Bezpieczeństwa. W czasie wojny, dla ratowania Żydów, zmuszony był do prowadzenia swoistego dialogu z niemieckim okupantem. Dialogu na tyle udanego, że zdołał ocalić wiele ludzkich istnień.
Tajemnice paszportów
O TYM SIĘ MÓWI
Wywiad

Tajemnice paszportów

Autor: Ewa Tylus, Jacek Papis
W latach 1942–1943 w Poselstwie RP w szwajcarskim Bernie funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów i działaczy organizacji żydowskich. Jej celem było ratowanie ludności żydowskiej, która znalazła się na terenach kontrolowanych przez Rzeszę.
Ulmowie – Błogosławieni z Markowej
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ulmowie – Błogosławieni z Markowej

Autor: Agnieszka Szajewska
Na Podkarpaciu, niedaleko Łańcuta, leży Markowa, gdzie w czasach II wojny światowej, tak jak w wielu innych polskich wsiach, ludzie musieli zmierzyć się z okrutną rzeczywistością okupacji niemieckiej. W 1942 r. w domu Ulmów – rodziców wówczas szóstki dzieci – ukrywało się ośmioro Żydów.
Uratowali mnie Polacy. Opowieść uciekiniera z obozu w Sobiborze
POLECAMY
Wywiad

Uratowali mnie Polacy. Opowieść uciekiniera z obozu w Sobiborze

Autor: Filip Białowicz, Maciej Foks
Filip Białowicz (Philip Bialowitz) (1925-2016) kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP, w 1943 zbiegł z obozu w Sobiborze i do zakończenia wojny ukrywany był na wsi przez rodzinę Mazurków. Po wojnie mieszkał w USA. Opublikował wspomnienia A Promise at Sobibór (wyd. pol.: Bunt w Sobiborze).
Walizka Mengelego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Walizka Mengelego

Autor: Bogdan Musiał
Koszmar Holocaustu jest wciąż polem do nadużyć dla szarlatanów. Na światło dzienne wypływają podrobione źródła, dlatego nakazem badacza jest krytycyzm. Dowiodła tego sprawa „wspomnień” żydowskiego lekarza – przymusowego współpracownika Josefa Mengelego.
Warszawa w kontekście <i>Einsatz Reinhardt</i>
POLECAMY
Artykuł

Warszawa w kontekście Einsatz Reinhardt

Autor: Marcin Urynowicz
Okupowana Warszawa spędzała Niemcom sen z powiek z co najmniej dwóch powodów: jako najliczniejsze, ponadmilionowe skupisko polskie o najbardziej rozwiniętych strukturach konspiracji oraz jako centralny ośrodek polskich Żydów i największe w Europie, blisko czterystutysięczne getto.
Warszawska hekatomba. Getto
POLECAMY
Artykuł

Warszawska hekatomba. Getto

Autor: Włodzimierz Suleja
Historia każdego narodu ma swoje symbole. W latach II wojny światowej takim symbolem o wyjątkowej randze stała się dla Polaków Warszawa. Tu koncentrował się opór. Rozwijała konspiracja. I z dnia na dzień rosły, coraz dotkliwsze, straty.
Więzień, uciekinier, egzekutor
POLECAMY
Wywiad

Więzień, uciekinier, egzekutor

Autor: Kazimierz Albin, Maciej Foks
Kazimierz Albin w latach 1940-43 więzień KL Auschwitz (numer obozowy 118) i uciekinier z tego obozu, a następnie żołnierz Armii Krajowej i wykonawca wyroków śmierci, kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, opowiada o swoim doświadczeniu lat wojny i okupacji niemieckiej.
Władysław Günter-Schwarzburg a uchodźcy żydowscy w Grecji podczas II wojny światowej – epizod z działań Poselstwa RP w Atenach
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Władysław Günter-Schwarzburg a uchodźcy żydowscy w Grecji podczas II wojny światowej – epizod z działań Poselstwa RP w Atenach

Autor: Alicja Gontarek
Gdy wybuchła druga wojna światowa, Grecja ogłosiła neutralność, lecz w październiku 1940 r. dyktator włoski Mussolini zażądał od gen. Ioanisa Metaxasa, który wprowadził w kraju dyktaturę wojskową, zgody na wkroczenie do Grecji włoskich wojsk.
Współpraca Rady Pomocy Żydom i Międzyorganizacyjnego Biura Dokumentarnego
TYLKO U NAS
Artykuł

Współpraca Rady Pomocy Żydom i Międzyorganizacyjnego Biura Dokumentarnego

Autor: Tomasz Roguski
Podstawowym celem wyznaczonym Radzie Pomocy Żydom było niesienie pomocy ludności żydowskiej. W związku z tą pracą pojawiła się także konieczność pozyskiwania dokumentów tożsamości wymaganych przez niemieckiego okupanta.
Z Włocławka do Izraela przez piekło poznańskich obozów pracy – okupacyjne losy Zalmana Kłodawskiego
POLECAMY
Artykuł

Z Włocławka do Izraela przez piekło poznańskich obozów pracy – okupacyjne losy Zalmana Kłodawskiego

Autor: Szymon Pietrzykowski
Ocalały z Zagłady włocławski Żyd, więzień obozów pracy przymusowej w Poznaniu i okolicach (Fort Radziwiłł, Stadion, Steineck/Krzyżowniki i Kreising/Krzesiny) oraz Auschwitz i Buchenwaldu, uczestnik Powstania Warszawskiego, wojny niepodległościowej w Izraelu w latach 1948-1949 i późniejszych konfliktów zbrojnych – swoim życiorysem mógłby obdzielić co najmniej kilka osób.
Zagłada w obiektywie. Film z getta w Kutnie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zagłada w obiektywie. Film z getta w Kutnie

Autor: Radosław Poboży
Zacieranie zbrodni było ważnym elementem mechanizmów przeprowadzania Holocaustu przez niemiecki aparat państwowy. Tym cenniejsze są znaleziska takie, jak przedstawiający getto w Kutnie film ze zbiorów Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Choć składa się na niego jedynie kilka ujęć, to stanowi bezcenną ilustrację tych tragicznych wydarzeń.
Zagłada Żydów na Pomorzu i Kujawach
POLECAMY
Artykuł

Zagłada Żydów na Pomorzu i Kujawach

Autor: Tomasz Ceran
W powszechnej opinii zagłada Żydów rozpoczęła się po 1942 r. i słynnej konferencji w Wannsee. Żydzi na Pomorzu i Kujawach byli jednak mordowani od początku wojny. „Kwestia żydowska” z perspektywy okupantów została „rozwiązana” już w pierwszych miesiącach okupacji.
Zagłada Żydów na prowincji. O potrzebie wspomnień nieznanych
TYLKO U NAS
Artykuł

Zagłada Żydów na prowincji. O potrzebie wspomnień nieznanych

Autor: Marcin Urynowicz
O ile ogólne zjawisko zagłady Żydów europejskich w okresie II wojny światowej zostało już dość dobrze rozpoznane i opisane przez badaczy, o tyle lokalne uwarunkowania i mechanizm terroru okupacyjnego wciąż często pozostaje mało znany.
Zagłada Żydów węgierskich
POLECAMY
Artykuł

Zagłada Żydów węgierskich

Autor: Tomasz Stempowski
16 maja 1944 r. do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz II-Birkenau przyjechały trzy pociągi towarowe z transportem Żydów z Węgier. Każdy miał od 40 do 50 wagonów mieszczących po około 100 ludzi. Na rampie obozowej przeprowadzono wśród nich selekcję, w wyniku której młodych i silnych skierowano do obozu jako „depozyt”, bez wpisywania ich do ewidencji więźniów. Pozostałych ustawiono w piątki i poprowadzono do komór gazowych, gdzie zostali zamordowani.
Zbrodnicza Akcja „Reinhardt”
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Zbrodnicza Akcja „Reinhardt”

Autor: Roman Gieroń
W nocy z 16 na 17 marca 1942 r. Niemcy przystąpili do likwidacji getta w Lublinie. Zaczęła się Akcja „Reinhardt” – jedno z najbardziej przerażających wydarzeń w historii XX wieku.
Zbrodnie Wehrmachtu w trakcie kampanii polskiej 1939 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

Zbrodnie Wehrmachtu w trakcie kampanii polskiej 1939 r.

Autor: Tomasz Sudoł
Agresja Niemiec na Polskę była niezwykle brutalną kampanią wojenną, w której zbrodnie wojenne były zjawiskiem codziennym. Wehrmacht – armia narodowosocjalistycznych Niemiec – prowadził wojnę z pogwałceniem konwencji międzynarodowych i zupełną pogardą dla przeciwnika.
Żydowscy uchodźcy w okresie Holokaustu. Przypadek Włocławka i Kutna
TYLKO U NAS
Artykuł

Żydowscy uchodźcy w okresie Holokaustu. Przypadek Włocławka i Kutna

Autor: Kinga Czechowska
W wojennej zawierusze wielu szukało ucieczki do miejsca, które byłoby bardziej bezpieczne. I tak Żydzi włocławscy uchodzili do Kutna, a także dalej, do Łowicza czy Warszawy. Padali też ofiarą przymusowych wysiedleń prowadzonych przez Niemców.
Żydzi w Stryju pod okupacją niemiecką
TYLKO U NAS
Artykuł

Żydzi w Stryju pod okupacją niemiecką

Autor: Angelika Blinda
W dwudziestoleciu międzywojennym ludność żydowska była nieodłącznym elementem krajobrazu Kresów Wschodnich. Stryj był trzecim miastem województwa stanisławowskiego pod względem liczby ludności wyznania mojżeszowego, która w oparciu o spis powszechny z 1931 r. wynosiła ok. 35% mieszkańców.
poprzednia < 1
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510