Armia Czerwona w Polsce. Wyzwolenie czy zniewolenie? To pytanie od lat towarzyszy obchodom rocznic zakończenia II wojny światowej. W tym roku, z okazji 75 rocznicy, historycy z Instytutu Pamięci Narodowej przygotowali serię 21 artykułów o represjach sowieckich na ziemiach polskich w latach 1944–1945. Można je znaleźć na stronie IPN oraz w mediach społecznościowych Instytutu. O tym, dlaczego pytanie o obecność Armii Czerwonej w Polsce jest stawiane, opowiedział prof. Mirosław Golon z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, dyrektor Oddziału IPN w Gdańsku, autor tekstu „Terror Armii Czerwonej i NKWD na ziemiach polskich w latach 1944–1945”.
Niespełna trzy lata po wyborze na papieża – 13 maja 1981 roku na placu św. Piotra w Rzymie, Jan Paweł II został ciężko ranny w zamachu na jego życie. Tło tego wydarzenia nie jest do końca wyjaśnione. W tym roku 18 maja będziemy obchodzić setną rocznicę urodzin Karola Wojtyły, który jako arcybiskup i metropolita Krakowa został 16 października 1978 roku 264. z kolei zwierzchnikiem Kościoła katolickiego. Po raz pierwszy od 455 lat na Stolicy Apostolskiej zasiadł biskup nie-Włoch. Ale bardziej zaskoczyło to, że pochodził ze słowiańskiego kraju, który w tamtym czasie należał do bloku sowieckiego. O ile niemal każdy Polak mógł zawołać „habemus papam”, to np. Edward Gierek miał zareagować słowami „habemus klapam”. Z kolei w opinii dziennikarzy włoskiego dziennika „La Stampa”: „Sowieci woleliby widzieć Sołżenicyna sekretarzem generalnym ONZ niż Polaka papieżem”. O pierwszych trzech latach pontyfikatu JP II (do zamachu w Rzymie) i ich znaczeniu w budowaniu drogi do obalenia komunizmu w naszej części Europy, począwszy od pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny i znaczeniu wypowiedzianych wtedy słów: „Niech zstąpi Duch Twój i odmieni oblicze ziemi. Tej ziemi” mówił dr Rafał Łatka z Biura Badań Historycznych IPN.
Przypomnieliśmy książkę Wandy Kiedrzyńskiej "Ravensbrück – kobiecy obóz koncentracyjny". Od ostatniego wydania monografii o niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym dla kobiet Ravensbrück, pióra dr Wandy Kiedrzyńskiej, minęły 54 lata. Ale praca jest nadal fundamentalna. Została napisana przez byłą więźniarkę, oparta jest na źródłach i relacjach powstałych w czasie, kiedy żyła jeszcze znakomita większość ocalonych, w tym osób pseudomedycznie operowanych, oraz że autorka była osobiście zaangażowana w prace Klubu b. Więźniarek KL Ravensbrück. O tym Hanna Nowakowska, prezes fundacji Cultura Memoriae.
Ponadto w audycji również:
- o „Polskim Genie Wolności”, tj. o pakiecie edukacyjnym on-line dla uczniów i nauczycieli
- o wybranych artykułach na portalu IPN – przystanekhistoria.pl.
