Kongres Pamięci Narodowej. 13-15 kwietnia 2023 r., PGE Narodowy w Warszawie
„Historia mówi przez pokolenia” – pod tym hasłem na stadionie PGE Narodowy w Warszawie Instytut Pamięci Narodowej organizuje w dniach 13 – 15 kwietnia br. Kongres Pamięci Narodowej. To pierwsze tak duże wydarzenie, oferujące pasjonatom naszych dziejów debaty historyczne, gry, wystawy, warsztaty, pokazy filmowe i wiele innych atrakcji.
Gwardia Ludowa. Zbrojne ramię PPR
28 marca 1942 r. powstała Gwardia Ludowa. Decyzję o jej powstaniu antydatowano na 6 stycznia 1942 r. Później, w nocy z 31 grudnia 1943 r. na 1 stycznia 1944 r., przemianowano ją na Armię Ludową.
Mirosław Dzielski (1941-1989)
Był nietuzinkową postacią. Wyróżniał się w wielkim ruchu społecznym, jakim była „Solidarność”, oryginalną myślą i praktycznym działaniem. Nie należał do czołowych czy też najbardziej znanych ludzi „Solidarności”, ale zapamiętano go jako współtwórcę jednego z oryginalniejszych pomysłów, jak wyprowadzić Polskę z komunizmu.
Z krzyżem harcerskim na tułaczych szlakach
W czasie II wojny światowej poza granicami kraju znalazła się polska młodzież, w tym młodzież harcerska, oraz mnóstwo dzieci, które należało objąć opieką wychowawczą.
„Kochani rodzice, na razie jestem zdrów”. List z więzienia przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu
Niemiecki aparat represji bez wahania uciekał się wobec Polaków do najwyższego wymiaru kary. Jednym z miejsc, które zapisały się szczególnie na mapie wojennego terroru, było poznańskie więzienie przy ulicy Młyńskiej. Zachowany w zbiorach IPN list osadzonego tam Jana Kulińskiego pozwala nam dostrzec osobisty wymiar tragedii, która była udziałem więźniów i ich rodzin.
Kryptonim „Meksyk”. Akcja pod Arsenałem
Szary ciężarowy renault o numerach rejestracyjnych 72076 skręcił z Bielańskiej w Długą. Gdy po chwili wjechał w Nalewki, młody chłopak rzucił na maskę butelkę z płynem zapalającym. Padły pojedyncze strzały, później posypały się serie z pistoletów maszynowych...
Współtwórca ROPCiO. Bogumił Studziński (1931–1987)
Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela zainaugurował swoją działalność 25 marca 1977 r. „Apelem do społeczeństwa polskiego”. Pod dokumentem podpisało się osiemnaście osób wywodzących się z różnych środowisk i nurtów ideowo-politycznych.
Ksiądz Kazimierz Jancarz, mistrzejowicki „Baca”
25 marca 1993 r. zmarł kapłan, którego motorem działania były „religia przepojona patriotyzmem i patriotyzm przepojony religią”. Został zapamiętany przede wszystkim jako duszpasterz ludzi pracy.
Kryjówka odnaleziona w Otwocku. „Jeśli człowiek ratuje jedno życie, to jakby uratował cały świat…”
Do zastępcy prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Mateusza Szpytmy 20 grudnia 2018 r. zadzwoniła pani Joanna Bąk, „Członek-Potomek” Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, wnuczka odznaczonych medalem nadawanym przez Instytut Yad Vashem.
Hipolit Aleksandrowicz – ziemianin pomagający Żydom na ziemi dobrzyńskiej
Niewiele znamy przypadków pomocy Żydom przez przedstawicieli ziemiaństwa. Tym ciekawsza staje się historia hr. Hipolita Aleksandrowicza, posiadacza dóbr w ziemi dobrzyńskiej, który w trakcie niemieckiej okupacji wykorzystywał swą pozycję i majątek, by pomagać zarówno okolicznym Polakom, jak i Żydom.
Sprawiedliwy z Chorzowa – Karol Gialbas
„Już nie jestem w stanie podać, ileż to razy w trakcie mojej akcji ratowania Żydów i niesienia im pomocy czułem, że hitlerowska śmierć jest na moim tropie, ileż to razy faszystowskie anioły śmierci już miały mnie w zasięgu ręki” – pisał po latach w swoich wspomnieniach chorzowianin Karol Gialbas, uhonorowany w 2002 r. tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Anna Poray-Wybranowska. Zachować ślad
Anna Poray-Wybranowska, polska działaczka społeczna na emigracji, przez wiele lat zajmowała się dokumentowaniem relacji o pomocy udzielanej ludności żydowskiej przez Polaków podczas II wojny światowej.
