Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Co rozumiemy pod pojęciem Tragedii Górnośląskiej? Jakim represjom zostali poddani mieszkańcy Górnego Śląska w 1945 r.? Jakie działania podjęto w celu upamiętnienia omawianych wydarzeń?

Autor: Sebastian Rosenbaum, Paweł Zawisza

Czy górnicy skazani za udział w strajkach musieli spędzić w zakładzie karnym cały zasądzony wyrok? Jakie był przyczyny zwalniania skazanych przed końcem kary? Jak wyglądało stosowania prawa łaski przez Radę Państwa?

Autor: Przemysław Piątek, Paweł Zawisza

Czy III powstanie śląskie było spontanicznym zrywem Górnoślązaków czy drobiazgowo zaplanowaną akcją bojową? Jak polski rząd zareagował na wybuch powstania? Co w ostatecznym rozrachunku odegrało w powstaniu większą rolę – działania bojowe czy dyplomacja?

Autor: Paweł Zawisza, Grzegorz Bębnik

Czy jesteśmy w stanie określić ilu polskich uchodźców trafiło na Węgry? W jakich warunkach przebywali? Czy sytuacja Polaków w trakcie wojny się zmieniała? Ilu zostało nad Dunajem do końca wojny?

Autor: Tomasz Kurpierz, Paweł Zawisza

Czy warto spierać się o to gdzie i kiedy nastąpił pierwszy atak niemiecki rozpoczynający II wojnę światową? O jakiej godzinie, według niemieckich planów, miała rozpocząć się inwazja na Polskę?

Autor: Paweł Zawisza, Grzegorz Bębnik

Czym był system nomenklatury i skąd się wziął? Jaki był zasięg systemu? W jaki sposób można było awansować na stanowisko z klucza nomenklaturowego? Co zarzucano systemowi nomenklatury?

Autor: Adam Dziuba, Paweł Zawisza

Czym była proskrypcja oraz jaką rolę pełniły księgi gończe? Jak wyglądała historia Specjalnej Księgi Gończej dla Polski? Jakie represje groziły osobom, których nazwiska znalazły się na jej stronach?

Autor: Grzegorz Bębnik, Paweł Zawisza

Czym były Wolne Związki Zawodowe? Dlaczego Kazimierz Świtoń założył organizację związkową, a nie partię polityczną? Jak władze komunistyczne zareagowały na powstanie WZZ?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

Czym są organizacje społeczne i jaką rolę miały spełniać według komunistów? Ile organizacji społecznych funkcjonowało w PRL i w jaki sposób sterowała nimi PZPR? Które z organizacji społecznych były najważniejsze dla komunistów?

Autor: Adam Dziuba, Paweł Zawisza

Czym wybory w PRL różniły się od wyborów demokratycznych? Czym zajmował się w kampaniach wyborczych aparat bezpieczeństwa? Jakich wrogów i przeciwników politycznych wyróżniano? Kogo i za co represjonowano w trakcie kampanii wyborczej?

Autor: Adam Dziuba, Paweł Zawisza

Dlaczego górnicy stawili tak twardy opór po wprowadzeniu stanu wojennego? Dlaczego część protestów odbywała się pod ziemią? Jak wyglądał bilans grudniowych strajków w 1981?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

Dlaczego Służba Bezpieczeństwa zainteresowała się Kazimierzem Kutzem? W jaki sposób była prowadzona inwigilacja Kutza w ramach akcji „Reżyser”? Jaki obraz filmowca wyłania się z materiałów zebranych przez Służbę Bezpieczeństwa? Poznaj historię jednego z najbardziej znanych śląskich twórców!

Autor: Sebastian Rosenbaum, Paweł Zawisza

Dlaczego władze nie zgodziły się na spotkanie Jana Pawła II z wiernymi w Piekarach Śląskich? Jak na decyzję władz zareagowały śląski Kościół i społeczeństwo regionu? Czy mieszkańcy województwa katowickiego mogli bez przeszkód uczestniczyć w spotkaniach z papieżem, które odbywały się w innych regionach?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

Dlaczego wybrano Dąbrowę Górniczą jako miejsce realizacji tak dużej i istotnej inwestycji jaką była budowa Huty Katowice? Jaki wpływ miała budowa kombinatu na region Zagłębia Dąbrowskiego oraz samo miasto? Jaki był cel budowy i jakie trudności stanęły przed budowniczymi?

Autor: Tomasz Gonet, Paweł Zawisza

Ilu Polaków ratowało Żydów podczas II wojny światowej? Co groziło za pomaganie Żydom? Jak wyglądały relacje pomiędzy nieżydowskimi mieszkańcami Górnego Śląska, a Żydami? Co decydowało o tym, że ktoś odmówił pomocy lub podjął się np. ukrycia uciekinierów z getta?

Autor: Aleksandra Namysło, Paweł Zawisza

Ilu Żydów ocalało z Zagłady? Kto podjął się opieki nad żydowskimi dziećmi po wojnie? Gdzie lokowano sieroty żydowskie? Jaki program wobec dzieci żydowskich mieli polscy syjoniści?

Autor: Aleksandra Namysło, Paweł Zawisza

Jak komunistyczny aparat bezpieczeństwa zamordował stu Żołnierzy Wyklętych? Kim był Henryk Flame „Bartek”? Jak powstało i funkcjonowało jego zgrupowanie partyzanckie? Kim był „kapitan Lawina”? Jakie były losy „Bartka” po zakończeniu konspiracji?

Autor: Paweł Zawisza, Tomasz Kurpierz

Jak w czerwcu 1956 r. wyglądały nastroje społeczne w województwie stalinogrodzkim? Jak zareagowały oficjalne czynniki w regionie na rewoltę poznańską z 28 czerwca 1956 r.? W jaki sposób do wydarzeń w Poznaniu odniosła się opinia publiczna w regionie?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

Jak władze partyjne w województwie katowickim zareagowały na śmierć Stalina? Jakie zmiany następowały w gospodarce regionu? Jak wyglądała sytuacja ludności rodzimej w połowie lat 50.?

Autor: Paweł Zawisza, Tomasz Kurpierz

Jak Wojciech Korfanty stał się jednym z czołowych działaczy niepodległościowych? Czy jego działalność ograniczała się tylko do Górnego Śląska? Czy był przywódcą wszystkich powstań śląskich? Jaki był jego stosunek do obozu sanacyjnego? Jak został potraktowany przez piłsudczyków?

Autor: Paweł Zawisza, Mirosław Węcki

Jak wygląda relacja pomiędzy modelarstwem a historią? Jakie znaczenie dla popularyzacji historii ma Międzynarodowy Festiwal Modelarski w Bytomiu? Jakie modele związane z Wojskiem Polskim najczęściej przygotowuje dzieci i młodzież?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

Jak wyglądała migracja na Górnym Śląsku w 1939 r.? Dlaczego w okresie wojny region ten nazywano schronem przeciwlotniczym III Rzeszy? Jak Niemcy przygotowywali się do ewakuacji ludności przed sowiecką ofensywą w 1945 r.?

Autor: Mirosław Węcki, Paweł Zawisza

Jak wyglądało dojście komunistów do władzy w Jugosławii? Dlaczego Stalin chciał obalić rządy Josipa Broz Tito? Jaką rolę w kwestii legitymizacji reżimu w wielonarodowym państwie odgrywał czynnik narodowy?

Autor: Mateusz Sokulski, Paweł Zawisza

Jak wyglądały stosunki ludnościowe w województwie stanisławowskim przed wybuchem wojny? Jakie były uwarunkowania niesienia pomocy? Dlaczego pomagano i jak pomagano Żydom? Jakie represje spotkały osoby udzielające pomocy?

Autor: Tomasz Gonet, Paweł Zawisza

Jak wyglądały warunki działania śląskich komunistów w osiedlach robotniczych? W jaki sposób prawodawstwo II RP regulowało kwestię poglądów komunistycznych?

Autor: Adam Dziuba, Paweł Zawisza

Jaka była sytuacja polityczna w USA i jakie były plany tego mocarstwa wobec powojennych realiów w Europie? W jaki sposób kształtowała się polityka USA wobec Polski i czy uwzględniano w niej znaczenie Górnego Śląska? Jak śląska stal i węgiel miała przyczynić się do odbudowy Polski i Europy?

Autor: Paweł Zawisza, Mateusz Sokulski

Jakie represje spotkały górników strajkujących w stanie wojennym? Czym był tryb doraźny i jakie miał znaczenie w procesach karnych? Ile osób zostało skazanych oraz na jaki wymiar kary?

Autor: Przemysław Piątek, Paweł Zawisza

Jakie są różnice między prawem karnym pierwszej dekady Polski Ludowej a współczesnym prawem karnym? Na czym polegała represyjność prawa karnego okresu stalinowskiego? Jakie były podstawy stosowania prawa karnego w PRL? W jakim celu stosowano tortury?

Autor: Przemysław Piątek, Paweł Zawisza

Jakie zadania realizuje Biuro Poszukiwań IPN? Jak przebiegała akcja poszukiwawcza w Raciborzu? Kogo udało się odnaleźć i zidentyfikować na cmentarzu parafialnym „Jeruzalem”?

Autor: Adam Kondracki, Paweł Zawisza

Jakie zadania w ramach IPN realizuje Biuro Poszukiwań i Identyfikacji? Jak przebiegała akcja poszukiwawcza w Raciborzu? Kogo udało się odnaleźć i zidentyfikować na cmentarzu parafialnym „Jeruzalem”?

Autor: Adam Kondracki, Paweł Zawisza

Kiedy i w jaki sposób zaczęto zaszczepiać w powojennej Polsce kult Józefa Stalina? Jak wyglądały przygotowania do obchodów 70. urodzin Józefa Stalina? Czy obchody urodzin sowieckiego przywódcy miały swoją specyfikę?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Kiedy i w jakich okolicznościach zrodził się mit „Czerwonego Zagłębia”? Jak wyglądała sytuacja na omawianym terenie w 1945 r.? Co było przyczyną strajków?

Autor: Tomasz Gonet, Paweł Zawisza

Kim byli Józef i Wiktoria Ulmowie? Jak pomagali Żydom? W jaki sposób doszło do dekonspiracji ich działalności? Jakie ponieśli konsekwencje? Jakie działania podejmowano w zakresie upamiętnienia heroicznej postawy rodziny Ulmów?

Autor: Aleksandra Namysło, Paweł Zawisza

Kim był bp. Stanisław Adamski? Jak trafił do Warszawy podczas II wojny światowej i czym się tam zajmował? Co wiemy o jego działalności w trakcie powstania warszawskiego?

Autor: Paweł Zawisza, Adam Dziurok

Kim był Fritz Bracht? Jak przebiegała jego kariera polityczna w NSDAP? Jak wyglądała jego polityka na Górnym Śląsku jako gauleitera, który odpowiadał za wprowadzenie tzw. volkslisty?

Autor: Mirosław Węcki, Paweł Zawisza

Kim był Henryk Sławik? Jakich bohaterskich czynów dokonał? Jak potoczyły się jego wojenne losy? Jak przywracano pamięć o tej wybitnej postaci?

Autor: Tomasz Kurpierz, Paweł Zawisza

Kto wyjeżdżał z Górnego Śląska po II wojnie światowej i dlaczego? Jakie działania podejmowano w celu ograniczenia zjawiska emigracji? Dlaczego okresem szczególnym dla emigracji były lata 70.? Czy wszyscy, którzy wyjeżdżali z Polski, byli i czuli się Niemcami?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Poznaj barwne biografie jugosłowiańskich opozycjonistów zafascynowanych polską „Solidarnością”. Dlaczego Jugosławia stałą się pierwszym krajem „dysydenckim”? Jak wyglądała opozycja w Jugosławii? Jak prominentny polityk stał się pierwszym opozycjonistą?

Autor: Mateusz Sokulski, Paweł Zawisza

Skąd wziął się pomysł na prowadzenie ogródków działkowych? Jakie funkcje pełniły ogródki działkowe do końca II wojny światowej? Jak wyglądała historia ogródków działkowych w okresie PRL?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Skąd wzięły się rozbieżności w nazewnictwie porozumień zawartych w Hucie Katowice w 1980 r.? Czy powinniśmy mówić i pisać o porozumieniu katowickim czy dąbrowskim? Jakie było znaczenie zawartych porozumień?

Autor: Paweł Zawisza, Jarosław Neja

Tematem wiodącym najnowszego numeru jest działalność wywiadowcza, szpiegostwo na rzecz obcych państw, jego zwalczanie oraz tzw. szpiegomania, charakterystyczna dla okresu „zimnej wojny”.

Autor: Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

W jaki sposób ostry atak zimy z początku 1956 r. wpłynął na nastroje społeczne i przebieg politycznej „odwilży”? Czy okres ten możemy porównać z zimą stulecia z 1978/1979 r.?

Autor: Jarosław Neja, Paweł Zawisza

W jaki sposób Służba Bezpieczeństwa przygotowała wizytę Leonida Breżniewa? Jak wyglądał jego pobyt na Górnym Śląsku? Jakie miasta, miejsca i zakłady pracy odwiedził? Jak reagowało społeczeństwo?

Autor: Tomasz Gonet, Paweł Zawisza

W jaki sposób stonka ziemniaczana znalazła się w Niemczech oraz na zachodnich terenach Polski? Czy alianci faktycznie zrzucali stonkę nad Niemcami podczas wojny? W jaki sposób zwalczano szkodnika i czy występują podobieństwa względem akcji prowadzonych w PRL?

Autor: Paweł Zawisza, Mirosław Węcki

W jakim celu utworzono tiurmę NKWD nr 2 w Toszku? Jaką funkcję pełniło to więzienie? Dlaczego miejsce to było owiane tak złą sławą?

Autor: Paweł Zawisza, Sebastian Rosenbaum