Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„<i>Wyścig Kusego</i> z tacą do gościa”, czyli historia Gospody pod Kogutem
Artykuł

Wyścig Kusego z tacą do gościa”, czyli historia Gospody pod Kogutem

Autor: Ewelina Ślązak
Wybuch II wojny światowej zmusił polskich sportowców do odłożenia własnych marzeń. Wielu zamieniło areny sportowe na działalność konspiracyjną, barykadę czy obóz koncentracyjny. Walka, jaką musieli podjąć nie toczyła się już na zasadach fair play, a stawką zmagań były wartości najwyższe: wolność i życie.
„Aktion Saybusch”. Wysiedlenia Polaków na Żywiecczyźnie w 1940 r.
Artykuł

„Aktion Saybusch”. Wysiedlenia Polaków na Żywiecczyźnie w 1940 r.

Autor: Mirosław Sikora
Po zakończeniu kampanii polskiej, w listopadzie 1939 r. ziemie zachodnie II RP przyłączone zostały do III Rzeszy. Utworzono z nich nowe wschodnie prowincje Niemiec jak Kraj Warty i Gdańsk-Prusy Zachodnie lub wcielono je do już istniejących, jak Prusy Wschodnie i Górny Śląsk.
„Błogosławię moim wrogom” – ks. Antoni Korczok (1891–1941), ofiara KL Dachau
Artykuł

„Błogosławię moim wrogom” – ks. Antoni Korczok (1891–1941), ofiara KL Dachau

Autor: Sebastian Rosenbaum
Jeden z jego przyjaciół wspominał: „nie udowodniono mu żadnej winy. Miał być rzekomo wypuszczony na wolność w poniedziałek… Cóż, kiedy w niedzielę zmarł”. Za posługę kapłańską dla Polaków płaciło się niekiedy najwyższą cenę.
„Dorsze” z Poznania
Artykuł

„Dorsze” z Poznania

Autor: Aleksandra Pietrowicz
Kryptonimem „dorsze” określano w języku Polski Podziemnej zbiegłych z niewoli niemieckiej jeńców alianckich. W obcym terenie byliby oni bez szans na przetrwanie, gdyby nie pomoc polskiego społeczeństwa, polskiej konspiracji.
„Erntefest” („Dożynki”) 4 listopada 1943 r. – egzekucja żydowskich więźniów obywateli austriackich, słowackich i polskich w niemieckim obozie pracy w Poniatowej
Artykuł

„Erntefest” („Dożynki”) 4 listopada 1943 r. – egzekucja żydowskich więźniów obywateli austriackich, słowackich i polskich w niemieckim obozie pracy w Poniatowej

Autor: Artur Podgórski
Jedną z nielicznych więźniarek, które w dniu 4 listopada 1943 r. przeżyły wymordowanie 14 800 osób w obozie w Poniatowej była – obok Estery Rubinsztein – Ludwika Fiszer. W 1944 roku spisała ona przeżycia, jakie przechodziła w trakcie rozstrzeliwania więźniów.
„Godzina W”. Walka
Artykuł

„Godzina W”. Walka

Autor: Włodzimierz Suleja
Godzina „W”, której początek dowództwo AK wyznaczyło na 1 sierpnia o godzinie 17.00, w istocie zaczęła się o kilka godzin wcześniej od pojedynczych starć, związanych z mobilizacją oddziałów powstańczych.
„Jestem dzieckiem szczęścia”. Wywiad z Jerzym Skrzypkiem, więźniem obozów koncentracyjnych
Wywiad

„Jestem dzieckiem szczęścia”. Wywiad z Jerzym Skrzypkiem, więźniem obozów koncentracyjnych

Autor: Jerzy Skrzypek, Maciej Foks
Jerzy Skrzypek (1920-2013) – w czasie wojny za działalność antyniemiecką uwięziony na Pawiaku, następnie w Auschwitz, Flossenbürgu i Dachau – ofiara eksperymentów pseudomedycznych badających odporność organizmu na niskie temperatury, po wojnie otrzymał status inwalidy wojennego.
„Jeśli echo ich głosów umilknie – zginiemy” – działalność domu dziecka w Velpke
Artykuł

„Jeśli echo ich głosów umilknie – zginiemy” – działalność domu dziecka w Velpke

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Na początku 1944 r. lokalni urzędnicy zwrócili uwagę na wysoką liczbę urodzeń dzieci polskich i rosyjskich robotnic przymusowych w powiecie Helmstedt. W celu maksymalizacji zysków z niewolniczej pracy władze powołały specjalny „dom dziecka”, który w ciągu kilkumiesięcznej działalności doprowadził do śmierci niemal wszystkich przekazanych mu niemowląt.
„Kochani rodzice, na razie jestem zdrów”. List z więzienia przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu
Artykuł

„Kochani rodzice, na razie jestem zdrów”. List z więzienia przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu

Autor: Paweł Głuszek
Niemiecki aparat represji bez wahania uciekał się wobec Polaków do najwyższego wymiaru kary. Jednym z miejsc, które zapisały się szczególnie na mapie wojennego terroru, było poznańskie więzienie przy ulicy Młyńskiej. Zachowany w zbiorach IPN list osadzonego tam Jana Kulińskiego pozwala nam dostrzec osobisty wymiar tragedii, która była udziałem więźniów i ich rodzin.
„Kolegium” warszawskiego Kedywu
Artykuł

„Kolegium” warszawskiego Kedywu

Autor: Hubert Kuberski
Rozkaz nr 84 z 24 stycznia 1943 r. „Uporządkowanie odcinka walki czynnej”, wydany przez generała Stefana Roweckiego „Grota” zainicjował podporządkowanie i scalenie Tajnej Organizacji Wojskowej (TOW) z Armią Krajową.
„Kozy”. Z dziejów wileńskiej Armii Krajowej
Artykuł

„Kozy”. Z dziejów wileńskiej Armii Krajowej

Autor: Paweł Nowik
Już w 1940 roku Maria Tomkiewiczówna zorganizowała w Wilnie grupę dziewcząt, które chciały podjąć walkę z okupantem. Działały w konspiracji, początkowo prowadziły „tajne nauczanie”. Z czasem przy Komendzie Okręgu Wileńskiego AK powołano Komórkę Kwatermistrzostwa, Łączności i Ręcznego Przerzutu.
„Krewki” przewodniczący katowickiego Sondergerichtu
Artykuł

„Krewki” przewodniczący katowickiego Sondergerichtu

Autor: Konrad Graczyk
W latach 1939-1945 przewinęło się przez utworzone na ziemiach polskich niemieckie sądy wielu sędziów i prokuratorów. Wydawali oni różne wyroki w różnych sprawach. Z pewnością nie brakowało wśród nich polakożerców, jak też osób, które bez specjalnego zaangażowania wykonywały swoje obowiązki.
„Kuźnica” – konspiracyjna oświata ZWZ/AK w Inspektoracie Rzeszów
Artykuł

„Kuźnica” – konspiracyjna oświata ZWZ/AK w Inspektoracie Rzeszów

Autor: Grzegorz Ostasz
Trzon dowódczy polskiej podziemnej armii stanowili przedwojenni oficerowie służby stałej i rezerwy Wojska Polskiego. Jednak szybki rozwój organizacyjny ZWZ/AK, plany odtwarzania sił zbrojnych i powstania powszechnego, ale również bieżące straty w walce podziemnej z okupantami wymagały regularnych uzupełnień, możliwych poprzez tajne szkoły podchorążych.
„Mamy natychmiast opuszczać mieszkania”. Wysiedlenie mieszkańców osiedla im. J. „Montwiłła” Mireckiego w Łodzi zimą 1939/1940 roku
Artykuł

„Mamy natychmiast opuszczać mieszkania”. Wysiedlenie mieszkańców osiedla im. J. „Montwiłła” Mireckiego w Łodzi zimą 1939/1940 roku

Autor: Joanna Żelazko
W czasie II wojny światowej osiedle im. Józefa Anastazego „Montwiłła” Mireckiego w Łodzi przemianowane zostało na Stadtsiedlung, a nowoczesne mieszkania stały się obiektem zainteresowania okupacyjnych władz niemieckich.
„Miesiąc Dziecka” w getcie krakowskim
Artykuł

„Miesiąc Dziecka” w getcie krakowskim

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
W listopadzie 1941 r. w getcie krakowskim działacze społeczni zorganizowali różne wydarzenia, z których dochód przeznaczony został na dofinansowanie instytucji zajmujących się opieką nad dziećmi. Było to szczególnie ważne wobec zbliżającej się zimy. Przeprowadzono je pod szyldem „Miesiąc Dziecka”.
„Monter”: dowódca Powstania Warszawskiego
Biogram / Biografia

„Monter”: dowódca Powstania Warszawskiego

Autor: Katarzyna Utracka
Wielu odwiedzających Muzeum Powstania Warszawskiego jest przekonanych, że siłami polskimi w powstaniu dowodził gen. Tadeusz Komorowski „Bór”, dowódca Armii Krajowej. Jest to przeświadczenie błędne. Dowódcą Powstania Warszawskiego był gen. Antoni Chruściel „Monter”, komendant Okręgu Warszawa AK.
„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase
Artykuł

„Morderca w białych rękawiczkach”. Willi Haase

Autor: Roman Gieroń
W czerwcu 1951 r. w Krakowie rozpoczął się proces byłego szefa sztabu dowódcy SS i Policji dystryktu krakowskiego SS-Sturmbannführera Williego Haase. Był to wysokiej rangi funkcjonariusz SS zaangażowany w realizację Aktion „Reinhardt”, który po wojnie został osądzony za swoje zbrodnie.

„Nie tylko Palmiry…” – dokonywane przez Niemców mordy w Ogrodach Sejmowych

„Nie znoszę, kiedy krzywdzą niewinnych ludzi”
Artykuł

„Nie znoszę, kiedy krzywdzą niewinnych ludzi”

Autor: Aleksandra Namysło
Do 1942 r. na Wschodnim Górnym Śląsku (Ost-Oberschlesien) – zwłaszcza w Zagłębiu Dąbrowskim (Będzinie, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej) i Zagłębiu Chrzanowsko-Jaworznickim – żyło ok. 100 tys. Żydów. Pierwsze deportacje Żydów z tego regionu do KL Auschwitz przeprowadzono w maju i sierpniu 1942 r.
„Niech pani jej tam nie puszcza, bo ona już nie wróci”. Mord w lasach ościsłowskich z 20 lutego 1940 r.
Artykuł

„Niech pani jej tam nie puszcza, bo ona już nie wróci”. Mord w lasach ościsłowskich z 20 lutego 1940 r.

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Kiedy w lutym 1940 r. władze niemieckie w pow. ciechanowskim zarządziły dokonanie spisu osób ułomnych i nieuleczalnie chorych, rozgłaszając jednocześnie, że zostaną one wysłane na leczenie, wielu im uwierzyło. Mieszkańcy nie mieli jeszcze świadomości, że w myśl niemieckiej polityki każda osoba niesamodzielna, a więc też nieprzydatna dla III Rzeszy, powinna zostać zlikwidowana.
„Nikt nie wierzy w pełną zagładę”. Akcja „Reinhardt” w okupowanym Krakowie
Artykuł

„Nikt nie wierzy w pełną zagładę”. Akcja „Reinhardt” w okupowanym Krakowie

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Do realizacji Akcji „Reinhardt” w Krakowie, stolicy Generalnego Gubernatorstwa, przystąpiono z końcem maja 1942 r. Blisko dziesięć miesięcy później getto zlikwidowano.
„Opiekowali się mną serdecznie i nigdy nie zmienili swojego dobrego stosunku do mnie”. Historia Sabiny Honigwachs. Z dziejów pomocy Żydom.
Artykuł

„Opiekowali się mną serdecznie i nigdy nie zmienili swojego dobrego stosunku do mnie”. Historia Sabiny Honigwachs. Z dziejów pomocy Żydom.

Autor: Michał Kalisz
Aby uratować z Holokaustu jedną osobą, czasem potrzebna była współpraca, zaangażowanie i zaufanie dziesiątek osób. Dzieje ukrywania Sabiny Honigwachs z powiatu gorlickiego pokazują jak trudnym przedsięwzięciem było ocalenie choćby jednego istnienia ludzkiego.
„Polacy powrócą do domów z krzyżami na piersiach lub krzyże będą zatknięte na ich mogiłach”. Postawa bp. Włodzimierza Jasińskiego podczas II wojny światowej
Artykuł

„Polacy powrócą do domów z krzyżami na piersiach lub krzyże będą zatknięte na ich mogiłach”. Postawa bp. Włodzimierza Jasińskiego podczas II wojny światowej

Autor: Ewelina Ślązak
W związku z mocno nacechowanym patriotyzmem apelem Episkopatu Polski z 26 kwietnia 1939 r., nawołującym do modlitwy o pokój w miesiącu maju, odezwę do wszystkich mieszkańców województwa łódzkiego za pośrednictwem radia wygłosił ordynariusz diecezji łódzkiej bp Włodzimierz Jasiński.
„Pomoc dla Warszawy to nie jałmużna”. Popowstańczy wysiedleńcy w Krakowie w 1944 r.
Artykuł

„Pomoc dla Warszawy to nie jałmużna”. Popowstańczy wysiedleńcy w Krakowie w 1944 r.

Autor: Anna Czocher
Podpisana 2 października 1944 r. kapitulacja oznaczała koniec Powstania Warszawskiego. Warszawa nie zaznała jednak spokoju, a jej mieszkańcy zostali zmuszeni przez Niemców do opuszczenia miasta. Okupant skierował większość wysiedleńców do obozów przejściowych, głównie obozu w Pruszkowie.
„Rasowo wartościowe”. Germanizacja dzieci polskich
Artykuł

„Rasowo wartościowe”. Germanizacja dzieci polskich

Autor: Jacek Wróbel
W czasie II wojny światowej III Rzesza realizowała program rabunku i germanizacji dzieci z Polski i innych okupowanych krajów, szczególnie z Europy Środkowo-Wschodniej. Program ten był częścią niemieckiego Generalnego Planu Wschodniego (Generalplan Ost), który przewidywał zasiedlenie okupowanej Polski ludnością niemiecką oraz wysiedlenie (bądź wręcz eksterminację) ludności polskiej.
„Rozpacz nasza była ogromna” – rodziny aresztowanych podczas okupacji niemieckiej
Artykuł

„Rozpacz nasza była ogromna” – rodziny aresztowanych podczas okupacji niemieckiej

Autor: Anna Czocher
Przeżywanie utraty bliskich osób nie wiąże się wyłącznie z czasem konfliktów zbrojnych. Niemniej doświadczenie okupacji niemieckiej ziem polskich w latach 1939-1945 odcisnęło silne piętno na sferze domowej.
„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów
Artykuł

„Starzy i młodzi, chorzy i dzieci, wszyscy z tobołkami…”. Zagłada jasielskich Żydów

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Latem 1942 r., w ramach działań prowadzonych podczas tzw. Aktion „Reinhardt”, Niemcy przystąpili do deportacji Żydów z getta w Jaśle – mieście będącym siedzibą władz Kreishauptmannschaft (powiat) Jaslo. Zamordowano większość tamtejszej społeczności żydowskiej. Do końca 1942 r. getto zostało zlikwidowane. Po tzw. aryjskiej stronie w Jaśle i okolicach ukrywali się już tylko nieliczni Żydzi.
„Szczęściarz”? Sprawa Jerzego Piątkowskiego
Artykuł

„Szczęściarz”? Sprawa Jerzego Piątkowskiego

Autor: Dariusz Węgrzyn
Niewątpliwie wśród epizodów związanych z działalnością Armii Krajowej na Górnym Śląsku podczas II wojny światowej jednym z najbardziej sensacyjnych jest sprawa kilku nieudanych prób wykonania wyroku śmierci na Jerzym Piątkowskim.
„Trucizna, bagno, plugastwo, donos na nieboszczyka”
Debata

„Trucizna, bagno, plugastwo, donos na nieboszczyka”

Autor: Joanna Siedlecka
W moim Czarnym ptasiorze (1994, wyd. Marabut-Cis) zdemistyfikowałam okupacyjny życiorys Jerzego Kosińskiego – podstawę jego literackiego wizerunku oraz rzekomo autobiograficznego Malowanego ptaka, uchodzącego za wstrząsający dokument Zagłady.

„Ukradzione Dzieciństwo” dyskusja poświęcona losom dzieci podczas wojny i okupacji

„Zbrodnia Wehrmachtu w Topolnie 1939” – legenda i rzeczywistość
Artykuł

„Zbrodnia Wehrmachtu w Topolnie 1939” – legenda i rzeczywistość

Autor: Tomasz Sudoł
Temat zbrodni Wehrmachtu popełnionych na polskich jeńcach wojennych we wrześniu 1939 roku był bardzo mocno eksponowany w okresie tzw. Polski „ludowej”.
„Żył będę w kłosach zbóż…”. Dzieje przyjaźni ks. Władysława Gurgacza i Jana Matejaka, oficera AK
Artykuł

„Żył będę w kłosach zbóż…”. Dzieje przyjaźni ks. Władysława Gurgacza i Jana Matejaka, oficera AK

Autor: Maria Chodyko
Ksiądz Władysław Gurgacz (1914-1949) – jezuita, mistyk, duszpasterz, a wreszcie Żołnierz Wyklęty. W czasach PRL dorobiono mu „czarną legendę” i skazano go na zapomnienie, tak jak wszystkich Niezłomnych. Ostatecznie zaś, wbrew zamierzeniom czterdziestoletniej propagandy, legenda czarna zmieniła się w złotą.

"Profesor Jan Sehn (1909–1965). Prawnik, sędzia śledczy, łowca nazistów"

Autor: Filip Gańczak, Piotr Litka

"Wołyń pod okupacją niemiecką" - dyskusja panelowa

Autor: Ewa Siemaszko, Grzegorz Mazur, Grzegorz Motyka, Andrzej Chmielarz, Waldemar Grabowski
<i>Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach</i>… Zagłada Żydów z Mielca
Artykuł

Fala płynie z tobołami na plecach, w rękach… Zagłada Żydów z Mielca

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Mielec został zajęty przez wojska niemieckie 13 września 1939 r. W tamtym okresie w mieście mieszkało niemal 5,5 tys. Żydów. Dwa lata później większość z nich została z miasta przez okupanta wywieziona. Pozostali tylko ci, których zamknięto w obozach pracy w Mielcu i okolicznych miejscowościach.
<i>Jagdkommandos</i> w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie
Artykuł

Jagdkommandos w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie

Autor: Izabela Mazanowska
Jedną z konsekwencji Zbrodni Pomorskiej 1939 roku był brak licznej partyzantki na terenie przedwojennego województwa pomorskiego. Masowa eksterminacja ludności wywołała lęk przed podejmowaniem prób oporu przeciwko okupantom. Jednakże tego typu działania miały miejsce.
<i>Kto nie potępia – ten przyzwala</i>. „Protest” Zofii Kossak-Szczuckiej
Artykuł

Kto nie potępia – ten przyzwala. „Protest” Zofii Kossak-Szczuckiej

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
W upalne lato, kilka tygodni po rozpoczęciu tzw. Wielkiej Akcji, deportacji Żydów z getta warszawskiego do obozu zagłady Treblinka II, pisarka i działaczka społeczna Zofia Kossak-Szczucka oraz inni członkowie Frontu Odrodzenia Polski przygotowali ulotkę „Protest”. 11 sierpnia 1942 r. konspiracyjnie dystrybuowano ją na ulicach okupowanej Warszawy.
<i>Porrajmos</i>. Zagłada Cyganów na Wołyniu podczas okupacji niemieckiej (1941-1944)
Artykuł

Porrajmos. Zagłada Cyganów na Wołyniu podczas okupacji niemieckiej (1941-1944)

Autor: Magdalena Semczyszyn
Zagłada Cyganów określana w jednym z dialektów romskich jako Porrajmos („zniszczenie”) lub Samudaripen („masowy mord”), według różnych danych pochłonęła przynajmniej 500 tys. ofiar w całej Europie. Wiedza na ten temat jest jednak nadal niewystarczająca i mało znana.
<i>Standgericht</i> dla rejencji ciechanowskiej i okręgu Suwałki
Artykuł

Standgericht dla rejencji ciechanowskiej i okręgu Suwałki

Autor: Dorota Grzechocińska
4 lutego 1944 r. niemiecki sąd doraźny (Standgericht) dla rejencji ciechanowskiej i okręgu Suwałki wydał w więzieniu policyjnym w Forcie III w Pomiechówku wyroki śmierci na ponad 100 żołnierzy Armii Krajowej.
<i>Władysław Kosiba dał mi szklankę mleka i kawałek chleba</i>…. Zapomniana karta ratowania Żydów w Bieczu
Artykuł

Władysław Kosiba dał mi szklankę mleka i kawałek chleba…. Zapomniana karta ratowania Żydów w Bieczu

Autor: Michał Kalisz
Historia Izaaka Götza z Biecza, która stała się kanwą poniższego tekstu jest jedną z wielu jakie wydarzyły się w czasie II wojny światowej. Człowiek podał pomocną dłoń drugiemu człowiekowi, który był w potrzebie, Polak pomógł Żydom.
11 listopada 1939 r. na Kaszubach i Kociewiu
Artykuł

11 listopada 1939 r. na Kaszubach i Kociewiu

Autor: Mateusz Kubicki
Rozpoczęte przez Niemcy 1 września 1939 r. działania wojenne doprowadziły do szybkiego zajęcia Pomorza Gdańskiego. Obok zdobycia nowego terytorium okupant wprowadził tu elementy terroru względem ludności cywilnej. Jednym z nich były popełniane przez Niemców masowe zabójstwa.
1943. Rok niepomyślnych znaków
Artykuł

1943. Rok niepomyślnych znaków

Autor: Włodzimierz Suleja
Społeczeństwo polskie nie miało złudzeń, że Niemcy zdolni są do popełnienia najpotworniejszych zbrodni. Z nadzieją, ale i obawą oczekiwano więc końca okupacji. Obawy potęgował zaś fakt, iż wyzwolenie nadejść miało ze wschodu, Armia Czerwona bowiem, po zwycięstwie stalingradzkim, zaczynała przejmować inicjatywę strategiczną.
97 sprawiedliwych. Pacyfikacja Białki za pomoc ukrywającym się Żydom i jeńcom sowieckim
Artykuł

97 sprawiedliwych. Pacyfikacja Białki za pomoc ukrywającym się Żydom i jeńcom sowieckim

Autor: Rafał Drabik
Białka to niewielka wieś położona obecnie w gminie Dębowa Kłoda, w pow. parczewskim. 7 grudnia 1942 r. na zawsze zmienił historię tej miejscowości. W wyniku brutalnej pacyfikacji zamordowano 97 Polaków i ukrywającą się we wsi Żydówkę.
Akcja „Koppe”
Artykuł

Akcja „Koppe”

Autor: Tomasz Roguski
SS-Obergruppenführer i generał Waffen-SS Wilhelm Koppe objął w październiku 1939 r. funkcję Wyższego Dowódcy SS i Policji w Kraju Warty. Od listopada 1943 r. został przeniesiony na to samo stanowisko w Generalnym Gubernatorstwie, gdzie pełnił także funkcję sekretarza stanu do spraw bezpieczeństwa.
Akcja „Koppe”. Jak niemiecki zbrodniarz uniknął kary
Artykuł

Akcja „Koppe”. Jak niemiecki zbrodniarz uniknął kary

Autor: Marcin Kapusta
11 lipca 1944 r. harcerze z batalionu „Parasol” podjęli w Krakowie próbę likwidacji szefa SS i policji w Generalnym Gubernatorstwie.
Akcja „Polowanie”. Nieudany zamach na gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera
Artykuł

Akcja „Polowanie”. Nieudany zamach na gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera

Autor: Ryszard Sodel
8 stycznia 1944 r. przeprowadzony został nieudany zamach na gubernatora dystryktu warszawskiego Ludwiga Fischera. Znienawidzony nazista figurował na szczycie listy niemieckich dygnitarzy, mających ponieść śmierć w ramach tzw. akcji „Główki”.
Akcja „Reinhardt” na prowincji. Przykład Markowej
Artykuł

Akcja „Reinhardt” na prowincji. Przykład Markowej

Autor: Mateusz Szpytma
Holocaust nie był przejawem spontanicznych działań takich czy innych grup narodowościowych. Był efektem działalności państwa – Rzeszy Niemieckiej – które podjęło ludobójcze decyzje i użyło całej swojej potęgi, aby wymordować naród żydowski.
Akcja Madryt
Artykuł

Akcja Madryt

Autor: Ewa Wójcicka
6 czerwca 1943 r. oddział Grup Szturmowych Szarych Szeregów „Motor 30”, dowodzony przez Tadeusza Zawadzkiego ps. „Zośka”, przeprowadził akcję, której celem było wysadzenie mostu znajdującego się na rzece Wolborce, niedaleko stacji kolejowej w Czarnocinie. Akcja ta nosiła kryptonim „Madryt”.
Akowska biografia Tadeusza Różewicza „Satyra” (1921–2014)
Artykuł

Akowska biografia Tadeusza Różewicza „Satyra” (1921–2014)

Autor: Mariusz Solecki
Zawstydzająco mało wiemy o ponadrocznej aktywności partyzanckiej w oddziałach AK Obwodu Radomsko kpr. pchor. „Satyra” – „wybitnego polskiego poety, dramaturga, prozaika i scenarzysty”.
Akta funkcjonariuszy i pracowników niemieckiego obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi (1942-1945). Rekonesans archiwalny
Źródło historyczne

Akta funkcjonariuszy i pracowników niemieckiego obozu dla dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi (1942-1945). Rekonesans archiwalny

Autor: Łukasz Rakoczy
W grudniu 1942 r. zaczął funkcjonować Polenjugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt (Prewencyjny Obóz Policji Bezpieczeństwa dla Młodzieży Polskiej w Łodzi). Zespół akt Geheime Staatspolizei Staatspolizeistelle Litzmannstadt zawiera źródła rzucające światło na jego działalność.
Albert Forster – gdański namiestnik Adolfa Hitlera
Artykuł

Albert Forster – gdański namiestnik Adolfa Hitlera

Autor: Wojciech Wichert
Albert Forster, gauleiter gdańskiego NSDAP i namiestnik Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, był jednym z najbardziej zaufanych ludzi Hitlera. Ponosił odpowiedzialność m.in. za utworzenie obozu koncentracyjnego w Stutthofie i szereg masowych egzekucji przeprowadzonych w lasach piaśnickich.
Aresztowania i deportacje do obozów koncentracyjnych inteligencji polskiej z ziem wcielonych do Rzeszy wiosną 1940 r.
Artykuł

Aresztowania i deportacje do obozów koncentracyjnych inteligencji polskiej z ziem wcielonych do Rzeszy wiosną 1940 r.

Autor: Marcin Przegiętka
Jednym z celów niemieckiej okupacji była germanizacja ziem polskich włączonych do Rzeszy. Jej narzędziem był terror stosowany wobec ludności polskiej i żydowskiej. Żydów Niemcy starali się jak najprędzej wysiedlić na wschód, do Generalnego Gubernatorstwa. W stosunku Polaków użyli podobnych metod.
Arthur Greiser – droga do upadku
Biogram / Biografia

Arthur Greiser – droga do upadku

Autor: Justyna Pera
Co wydarzyło się w życiu urodzonego w Środzie Wielkopolskiej Niemca, że zradykalizował swoje poglądy względem Polaków i Żydów? Jakie skutki przyniosła ta ewolucja we wzorcowego nazistę? Jak wyglądały jego rządy w Warthegau, a przede wszystkim jakie nastroje społeczne wzbudzał proces i egzekucja byłego Gaulaitera?
Arthur Greiser – wzorcowy nazista
Biogram / Biografia

Arthur Greiser – wzorcowy nazista

Autor: Wojciech Wichert
Arthur Greiser był wysokim rangą politykiem, który zainicjował Holocaust w okupowanej przez Niemcy Polsce. Na terenie rządzonego przez niego Kraju Warty (Reichsgau Wartheland), wprowadzał ludobójcze i rasistowskie praktyki, dzięki czemu mógł nazywać ziemie mu podległe „okręgiem wzorcowym”.
Auschwitz i Radwanowice. Cena za antyniemiecką konspirację mieszkańców Rudawy i okolic
Artykuł

Auschwitz i Radwanowice. Cena za antyniemiecką konspirację mieszkańców Rudawy i okolic

Autor: Piotr Kuruc
5 września 1939 r., po krótkiej potyczce z żołnierzami Wojska Polskiego, do Rudawy wkroczyli Niemcy. Rozpoczynał się ponadpięcioletni okres okupacji hitlerowskiej w tej podkrakowskiej miejscowości.
Auschwitz, rok zerowy
Artykuł

Auschwitz, rok zerowy

Autor: Filip Gańczak
Pierwszy rok po wyzwoleniu obozu to czas chaosu. Polskie komisje zabezpieczały dowody zbrodni. Niemcy przestali być panami życia i śmierci – teraz przebywali tu jako jeńcy. Panowały sowieckie władze wojskowe, nie dbające o zachowanie świadectw niewyobrażalnych zbrodni.
Badania nad policją granatową w Generalnym Gubernatorstwie
Artykuł

Badania nad policją granatową w Generalnym Gubernatorstwie

Autor: Tomasz Domański
Po podboju Polski Niemcy postanowili zadbać o utrzymanie swoich porządków na całym okupowanym obszarze. Grożąc surowymi karami, wezwali przedwojennych polskich policjantów do zarejestrowania się we wskazanych urzędach.
Bezużyteczne życie
Artykuł

Bezużyteczne życie

Autor: Mateusz Szpytma
Rządy Adolfa Hitlera w Niemczech i jego polityka w latach 1939-1945 to nie tylko ofiary działań zbrojnych, więzień, obozów koncentracyjnych, pacyfikacji. Jednymi z pierwszych ofiar nazizmu byli psychicznie chorzy.
Biuro Odbudowy Stolicy
Artykuł

Biuro Odbudowy Stolicy

Autor: Aneta Nisiobęcka
Zburzona przez okupanta niemieckiego Warszawa, po wojnie powstawała z ruin dzięki wysiłkowi mieszkańców.
Błogosławieni Sprawiedliwi. Życiorys Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich rodziny
Artykuł

Błogosławieni Sprawiedliwi. Życiorys Józefa i Wiktorii Ulmów oraz ich rodziny

Autor: Mateusz Szpytma
Dlaczego, ryzykując życie, zdecydowali się na tak heroiczny krok? Historykowi trudno jest odpowiedzieć na to pytanie, ponieważ – co zrozumiałe – nie dzielili się niepotrzebnie swoimi motywacjami. Pewne światło rzucają na to zakreślone w należącej do Ulmów Ewangelii przypowieści o Miłosiernym Samarytaninie oraz inny fragment o miłości bliźniego.
Błogosławiony ks. Jan Macha (1914–1942)
Artykuł

Błogosławiony ks. Jan Macha (1914–1942)

Autor: Jerzy Dąbrowski
Krótko po północy, 3 grudnia 1942, w katowickim więzieniu ścięto za działalność konspiracyjną ks. Jana Machę. Zwłoki skazańca zostały przewiezione do Auschwitz i spopielone w tamtejszym krematorium. Jego działalność, mająca głównie charakter społeczny i zakończona męczeńską śmiercią, stanowiła świadectwo przywiązania do polskości i troski o bliźnich.
Bojownik w piekle i jego niezwykłe rzeźby
Artykuł

Bojownik w piekle i jego niezwykłe rzeźby

Autor: Maciej Kwaśniewski
Spójrzcie w oczy Samuela Willenberga. Zawadiackie, odważne i pełne wyzwań spojrzenie. Znam wiele takich oczu. Należą do ludzi, którzy chcieli uciec z piekła Holocaustu i dzięki swej determinacji i odwadze z niego uciekli.
Boży szaleniec w czasach Zagłady. Zofia Kossak-Szczucka
Biogram / Biografia

Boży szaleniec w czasach Zagłady. Zofia Kossak-Szczucka

Autor: Paweł Skibiński
Była wybitną, uznaną pisarką katolicką. W czasie wojny organizowała z bezgranicznym poświęceniem konspiracyjną pomoc charytatywną, zwłaszcza dla Żydów.
Brunon Hlebowicz – nauczyciel, harcerz, obrońca Grodna
Biogram / Biografia

Brunon Hlebowicz – nauczyciel, harcerz, obrońca Grodna

Autor: Jerzy Autuchiewicz
Życiorys Brunona Hlebowicza jest przykładem biografii patriotycznej, przyczynkiem do losów polskiej inteligencji, która za swe zaangażowanie w okresie II Rzeczypospolitej oraz walkę o niepodległość ojczyzny podczas II wojny światowej zapłaciła wysoką cenę. Płacić ją przyszło również po zakończeniu działań wojennych.
Byle nie dalej na zachód! Polacy z Kresów na Górnym Śląsku
Artykuł

Byle nie dalej na zachód! Polacy z Kresów na Górnym Śląsku

Autor: Bogusław Tracz
Pierwsi Kresowianie, głównie z województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego, dotarli na Górny Śląsk w 1945 r., wkrótce po ukonstytuowaniu się polskich władz w Katowicach. Wielu z nich jeszcze długo żywiło nadzieję na powrót do swoich domostw na wschodzie.
Byłem szczurem kanałowym. Młodzi Powstańcy Warszawscy pod ulicami walczącej stolicy
Artykuł

Byłem szczurem kanałowym. Młodzi Powstańcy Warszawscy pod ulicami walczącej stolicy

Autor: Bogusław Kamola
Relacja Bogusława Kamoli ps. „Hipek” – 14-letniego podczas Powstania żołnierza AK walczącego w 227 plutonie harcerskim („Szczury Kanałowe”) – stanowi źródło wiedzy o powstańczej łączności kanałowej, a zarazem, pośrednio, demaskuje komunistyczną dezinformację prowadzoną przy użyciu kliszy „Kanał”.
Było sobie śledztwo… Prokuratorski wkład w odtwarzanie prawdy dziejów
Artykuł

Było sobie śledztwo… Prokuratorski wkład w odtwarzanie prawdy dziejów

Autor: Marek Rabiega
Praca prokuratorów IPN jest wypełnieniem obowiązku Państwa względem ludzi skrzywdzonych przez system totalitarny. Jej podstawowym celem jest udzielenie prawdy i sprawiedliwości konkretnemu człowiekowi-ofierze systemu.
Cel osiągnąłem. Ks. Jan Franciszek Macha (1914–1942)
Biogram / Biografia

Cel osiągnąłem. Ks. Jan Franciszek Macha (1914–1942)

Autor: Andrzej Grajewski
Beatyfikacja Sługi Bożego ks. Jana Franciszka Machy ma wymiar nie tylko religijny. Symbolicznie upamiętnia także tych wszystkich, którzy na Górnym Śląsku w czasie niemieckiej okupacji pozostali wierni Polsce, płacąc za swoją postawę ponoszonymi prześladowaniami, a często życiem.
Ciągłość zbrodni – egzekucje AK-owców w lubelskim zamku
Artykuł

Ciągłość zbrodni – egzekucje AK-owców w lubelskim zamku

Autor: Marcin Krzysztofik
Stanisław Siwiec wraz Tadeuszem Beneszem i Franciszkiem Gadzałą byli pierwszymi żołnierzami Armii Krajowej zamordowanymi przez reżim komunistyczny w Więzieniu na Zamku w Lublinie w 1944 r.
Ciotka – opiekunka więźniów
Artykuł

Ciotka – opiekunka więźniów

Autor: Anna Czocher
Maria Zazulowa w czasie okupacji niemieckiej w sposób szczególny zaangażowała się w pomoc więźniom i ich rodzinom. Nazywana „Panią Prezesową”, „Ciotką”, „Czarną Panią”, stała się symbolem ofiarności i niezłomności w działaniu, a dla osadzonych w krakowskich więzieniach także symbolem nadziei.
Co łączy Macieja Aleksego Dawidowskiego „Alka” z Janem Kilińskim, bohaterem insurekcji kościuszkowskiej?
Artykuł

Co łączy Macieja Aleksego Dawidowskiego „Alka” z Janem Kilińskim, bohaterem insurekcji kościuszkowskiej?

Autor: Irena Siwińska
Losy tych dwóch wielkich polskich patriotów, mimo że wspomniane wydarzenia z ich udziałem dzieliło prawie 150 lat, splotły się 13 marca 1942 r. To właśnie tego dnia „Alek” zdekonspirował miejsce pobytu tak ważnego dla warszawiaków pomnika Kilińskiego, zdemontowanego uprzednio przez Niemców.
Cyryl Ratajski
Biogram / Biografia

Cyryl Ratajski

Autor: Waldemar Grabowski
Wielkopolanin, zdolny prawnik z doświadczeniem pracy w kilku spółkach państwowych i miejskich, a także zarządzania stolicą Wielkopolski. W grudniu 1940 r. Cyryl Ratajski został mianowany przez gen. Władysława Sikorskiego Głównym Delegatem Rządu na Generalne Gubernatorstwo. Udźwignął ciężar odpowiedzialności i zdołał zorganizować cywilne struktury Podziemnego Państwa Polskiego.
Człowiek ciekawych czasów – Zbigniew Przyrowski
Artykuł

Człowiek ciekawych czasów – Zbigniew Przyrowski

Autor: Katarzyna Wasilewska
Mało kto wie, że autor znany jako redaktor „Młodego Technika” pochodził z Suwalszczyzny.
Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?
Artykuł

Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?

Autor: Paweł Kosiński
Tylko Rzesza Niemiecka, ZSRS i Republika Słowacka przyjęły w 1939 r., że w wyniku ich agresji doszło do zawojowania (debellacji) Rzeczypospolitej, czyli pozbawienia dotychczasowego suwerena władzy zwierzchniej po zbrojnym zajęciu terytorium państwa i przejęciu nad nim całkowitej kontroli.
Dachau i śmierć są synonimami
Artykuł

Dachau i śmierć są synonimami

Autor: Anna Jagodzińska, Tomasz Ceran
Płk William Quinn z 7. Armii Amerykańskiej, wyzwalając w maju 1945 r. obóz koncentracyjny w Dachau, napisał w raporcie: „Oddziały nasze zastały tam widoki, jęki tak straszne, że aż nie do uwierzenia, okrucieństwa tak ogromne, że aż niepojęte dla normalnego umysłu. Dachau i śmierć są synonimami”.
Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949
Artykuł

Davida Cesaraniego obraz losów Żydów w latach 1933-1949

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
„Ta książka narodziła się z obawy przed rozdźwiękiem między, z jednej strony, odwołaniami do Holokaustu w kulturze masowej, edukacji i jego upamiętnianiu a – z drugiej – odkryciami badaczy różnych dyscyplin, działających w obrębie struktury akademickiej i poza nią.”
Doktor Antoni Docha. Sprawiedliwy lekarz Grodzieńszczyzny
Artykuł

Doktor Antoni Docha. Sprawiedliwy lekarz Grodzieńszczyzny

Autor: Jakub Gołębiewski
Pewnego dnia doktor Antoni Docha otrzymał gryps: „Panie kolego, jeśli jesteś chrześcijaninem, jeżeli wierzysz w Boga, musisz nam pomóc”. Tak zaczęła się jego niezwykła misja ratowania Żydów.
Dom jako przestrzeń życia społecznego w czasie okupacji niemieckiej
Artykuł

Dom jako przestrzeń życia społecznego w czasie okupacji niemieckiej

Autor: Anna Czocher
W Generalnym Gubernatorstwie prawo do prywatności nie było w żaden sposób sankcjonowane. Zachwiało to poważnie stabilnością życia domowego, bowiem okupant wkraczał w obszar domowy bez ograniczeń stosując kontrole, rewizje, tzw. kotły. Nakładały się na to masowe eksmisje i wysiedlenia.
Dom utracony
Artykuł

Dom utracony

Autor: Tomasz Sikorski
Moja babcia ze strony mamy dobrze wyszła za mąż. Dziadek był obrotnym, pracowitym handlowcem. Dorobił się kilku nieruchomości mieszkalnych i użytkowych, w kilku salonach prowadził sprzedaż luksusowych mebli oraz „towarów kolonialnych” – delikatesów i win. Podczas Powstania Warszawskiego dziadkowie stracili wszystkie nieruchomości i ruchomości. Z dużego na tamte czasy majątku ocalało zaledwie kilka przedmiotów cudem uratowanych przez babcię.
Dozorca – czyli o wydawaniu Żydów w Warszawie
Artykuł

Dozorca – czyli o wydawaniu Żydów w Warszawie

Autor: Marcin Urynowicz
Eksterminacyjna polityka niemiecka w stosunku ludności żydowskiej w okresie II wojny światowej prowadzona była wyjątkowo skutecznie. Pomagało w tym umiejętne wykorzystywanie grup narodowościowych przeciwko sobie.
Drugi pakt Ribbentrop-Mołotow
Artykuł

Drugi pakt Ribbentrop-Mołotow

Autor: Bożena Witowicz
Pakt Ribbentrop-Mołotow (inaczej pakt Hitler-Stalin) z 23 sierpnia 1939 r. uważany jest za jeden z najbardziej zdradzieckich układów międzynarodowych. Miesiąc po jego zawarciu nowi sojusznicy podpisali kolejną umowę – doprecyzowującą ich zbrodnicze plany wobec Europy Środkowej.
Dwie okupacje
Artykuł

Dwie okupacje

Autor: Włodzimierz Suleja
28 września, zanim umilkły ostatnie strzały, Hitler i jego najlepszy sojusznik dokonali podziału łupów. Dzień wcześniej po raz kolejny zjawił się w Moskwie Ribbentrop. Tym razem jego celem było podpisanie traktatu „o granicach i przyjaźni”. Ton owego dokumentu był cyniczny. Ustalenia – konkretne.
Działalność antyniemiecka policjantów granatowych i kryminalnych w Kielcach w okresie II wojny światowej
Artykuł

Działalność antyniemiecka policjantów granatowych i kryminalnych w Kielcach w okresie II wojny światowej

Autor: Tomasz Domański
Początkowo na barkach funkcjonariuszy policji granatowej spoczęła większa część obowiązków przedwojennych, które można określić mianem utrzymania i zabezpieczenia porządku publicznego, w tym zwalczanie pożarów i przestępstw pospolitych. Z biegiem czasu Niemcy coraz bardziej wykorzystywali PP i PPK do realizowania własnych celów okupacyjnych.
Działalność obozu pracy w Słupi na terenie Kreishauptmannschaft Busko w latach 1941-1944
Artykuł

Działalność obozu pracy w Słupi na terenie Kreishauptmannschaft Busko w latach 1941-1944

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Jeden z pierwszych obozów na terenie Kreishauptmannschaft Busko powstał w 1941 r. w Słupi. Był przeznaczony dla ludności żydowskiej (Zwangsarbeitslager für Juden, Julag).
Działalność sabotażowo-dywersyjna ZWZ-AK na terenie Buska-Zdroju. Wybrane przykłady
Artykuł

Działalność sabotażowo-dywersyjna ZWZ-AK na terenie Buska-Zdroju. Wybrane przykłady

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Percepcja konspiracji skupia się w ujęciu popularnym na widowiskowych, jednostkowych akcjach – egzekucjach hitlerowskich zbrodniarzy, odbijaniu więźniów, bitwach partyzanckich oddziałów. Nie należy zapominać, że główny ciężar pracy podziemnych struktur położono na inne aspekty walki z okupantem – jak choćby dywersję i sabotaż. Dopiero wspólnie tworzą one pełny obraz Podziemia.
Dzieci w bydlęcych wagonach
Artykuł

Dzieci w bydlęcych wagonach

Autor: Katarzyna Adamów
Na początku 1943 r. do Dystryktu Warszawskiego Generalnej Guberni skierowano szereg transportów z wysiedleńcami z Zamojszczyzny. Widok wycieńczonych i konających rodaków, a zwłaszcza dzieci, był szokiem dla ludności na trasie ich przejazdu.
Dzieci z Przemysłowej – niemiecki obóz w Łodzi
Artykuł

Dzieci z Przemysłowej – niemiecki obóz w Łodzi

Autor: Artur Ossowski
„Czym dłużej tu byliśmy, tym bardziej dyscyplina się zaostrzała, tym łatwiej było spostrzec, że wszystko zmierza do udręczenia, umęczenia nas” – wspominał Stefan Marczewski, jeden z nastoletnich więźniów. Przez obóz sąsiadujący z łódzkim gettem przeszło od 2 do ponad 3 tys. polskich dzieci.
Dziennik próżności Hansa Franka
Źródło historyczne

Dziennik próżności Hansa Franka

Autor: Paweł Kosiński
Hans Frank należał do głównych współautorów i realizatorów niemieckiej polityki eksterminacyjnej. Był odpowiedzialny za masowe zbrodnie, eksploatację gospodarczą oraz grabież i niszczenie dzieł sztuki na ziemiach polskich niewcielonych do III Rzeszy. Dzięki jego próżności powstało niepowtarzalne źródło historyczne – dziennik urzędowy gubernatora generalnego.
Dziwna szkoła, niezależny teatr
Artykuł

Dziwna szkoła, niezależny teatr

Autor: Anna Czocher
W myśl założeń prowadzonej przez Niemców na terenie Generalnego Gubernatorstwa polityki okupacyjnej, życie kulturalne społeczeństwa polskiego miało być utrzymane na możliwe najniższym poziomie. Jakakolwiek działalności artystyczna, literacka czy dziennikarska nie mogła być prowadzona bez zgody władz niemieckich.
Edward Kazior „Lot” – partyzant z powiatu olkuskiego
Biogram / Biografia

Edward Kazior „Lot” – partyzant z powiatu olkuskiego

Autor: Cezary Brożek
Partyzant Batalionów Chłopskich (Ludowej Straży Bezpieczeństwa), a po wkroczeniu Sowietów dowódca oddziału niepodległościowego w powiecie olkuskim, został zastrzelony 30 kwietnia 1945 roku we wsi Jeżówka koło Wolbromia.
Edward Pfeiffer „Radwan” 1895-1964
Biogram / Biografia

Edward Pfeiffer „Radwan” 1895-1964

Autor: Tomasz Toborek
21 stycznia 1895 r. urodził się Franciszek Edward Pfeiffer – legionista, późniejszy generał, dowódca Śródmieścia w Powstaniu Warszawskim.
Egzekucja 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju
Artykuł

Egzekucja 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W historiografii polskiej utarł się pogląd, jakoby po przeprowadzeniu udanego zamachu na Maxa Petera okupant niemiecki nie zastosował represji wobec miejscowej ludności. W rzeczywistości, 19 lipca 1944 r. w Lesie Wełeckim rozstrzelano dwadzieścia dziewięć osób – członków Armii Krajowej lub Batalionów Chłopskich.
Egzekucja 26 listopada 1943 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju
Artykuł

Egzekucja 26 listopada 1943 r. w Lesie Wełeckim koło Buska-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W okresie okupacji niemieckiej Las Wełecki był miejscem kaźni mieszkańców Kreishauptmannschaft Busko. Egzekucje na jego terenie rozpoczęły się w 1941 r., a nasiliły się w latach 1943–1944. Ostatniej zbrodni dokonano na powyższym terytorium 12 stycznia 1945 r., dzień przed wkroczeniem Sowietów do Buska-Zdroju.
Egzekucja dokonana przez Niemców 13 kwietnia 1944 r. w Lesie Wełeckim k. Buska-Zdroju
Artykuł

Egzekucja dokonana przez Niemców 13 kwietnia 1944 r. w Lesie Wełeckim k. Buska-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Las Wełecki, położony w odległości ponad 4 km od Buska-Zdroju, był jednym z największych miejsc kaźni na terenie Kreishauptmannschaft Busko w czasie okupacji niemieckiej.
Egzekucje kolejarzy z Sędziszowa w Chmielniku i Piotrkowicach 17 marca 1944 roku
Artykuł

Egzekucje kolejarzy z Sędziszowa w Chmielniku i Piotrkowicach 17 marca 1944 roku

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Sędziszów był miasteczkiem z bardzo dobrze rozwiniętą infrastrukturą kolejową. W okresie II wojny światowej stanowił dla Niemców istotny węzeł komunikacyjny. Mieściła się w nim ważna parowozownia oraz warsztaty kolejowe linii szerokotorowej.
Egzekucje mieszkanek Radomia w Lesie we Włoszczowicach oraz w Lesie Skrzypiowskim
Artykuł

Egzekucje mieszkanek Radomia w Lesie we Włoszczowicach oraz w Lesie Skrzypiowskim

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W Radomiu 24 stycznia 1941 r. o godzinie 4 rano przeprowadzono masowe aresztowania. Aresztowano co najmniej 335 osób, w tym najprawdopodobniej 38 kobiet. Wśród aresztowanych znajdowali się członkowie organizacji polskiego podziemia oraz inteligencji.
Eksterminacja pacjentów szpitali psychiatrycznych na Pomorzu Gdańskim w 1939 r.
Artykuł

Eksterminacja pacjentów szpitali psychiatrycznych na Pomorzu Gdańskim w 1939 r.

Autor: Izabela Mazanowska
W czasie II wojny światowej pierwszy raz w dziejach ludzkości wprowadzono w życie plan – który do tej pory był tylko ideą – zakładający masową eksterminację ludzi nieuleczalnie i psychicznie chorych. Pierwsze takie egzekucje miały miejsce na Pomorzu Gdańskim.
Elżbieta Zawacka. Jedyna cichociemna
Artykuł

Elżbieta Zawacka. Jedyna cichociemna

Autor: Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk
10 stycznia 2009 r. zmarła Elżbieta Zawacka ps. „Zelma”, „Sulica”, „Zo” – kurierka Komendy Głównej AK, profesor nauk humanistycznych, druga kobieta awansowana na stopień generała brygady Wojska Polskiego.

Fałszywe dokumenty. Na ratunek Żydom

Fort III w Pomiechówku. Mało znane miejsce pamięci
Artykuł

Fort III w Pomiechówku. Mało znane miejsce pamięci

Autor: Barbara Świtalska-Starzeńska
Niemiecki obóz karno-śledczy w Forcie III w Pomiechówku pod Nowym Dworem Mazowieckim, istniejący w latach 1941-1945, jest nazywany największą katownią północnego Mazowsza. Ginęli tam Polacy i Żydzi.