Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Rzeszowszczyzna Walcząca
POLECAMY
Artykuł

Rzeszowszczyzna Walcząca

Autor: Grzegorz Ostasz
Żołnierze podziemnej Rzeszowszczyzny nie ustali w walce, wstępując w szeregi kolejnych konspiracyjnych organizacji zbrojnych: Służby Zwycięstwu Polski, Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej. Ścigani przez Niemców, ginęli podczas akcji bojowych i dywersyjnych. Przeżyli dramat akowskiej „Burzy”. Gdy po II wojnie światowej kraj znalazł się pod panowaniem sowieckim, podjęli tajną działalność polityczną w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”, dążąc do odzyskania niepodległości.
Rzeź Woli
PAMIĘTAMY
Artykuł

Rzeź Woli

Autor: Maciej Żuczkowski
Wybuch Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 r. został potraktowany przez Niemców jako okazja do ostatecznego rozwiązania problemu jaki stanowiła Warszawa. Od samego początku trwania walk na Woli Niemcy dopuszczali się morderstw na ludności cywilnej, które przybrały tam szczególnie brutalny i masowy charakter.
Samuel Józef Diament (1894–1942). Przewodniczący Naczelnej Rady Starszych Ludności Żydowskiej Dystryktu Radomskiego
TYLKO U NAS
Artykuł

Samuel Józef Diament (1894–1942). Przewodniczący Naczelnej Rady Starszych Ludności Żydowskiej Dystryktu Radomskiego

Autor: Sebastian Piątkowski
Historiografia zagłady europejskich Żydów, w tym także obywateli Rzeczypospolitej, obejmuje dziesiątki tysięcy publikacji o najróżniejszym charakterze. Ważne miejsce zajmuje w nich m.in. problematyka działalności żydowskich rad starszych (judenratów), a także dróg życiowych współtworzących je osób.
Sándor Márai (1900-1989) – świadek wieku totalitaryzmów
POLECAMY
Artykuł

Sándor Márai (1900-1989) – świadek wieku totalitaryzmów

Autor: Maciej Mazurkiewicz
Skazanie Sándora Máraia przez komunistów na wieloletnią banicję sprawiło, że dopiero stosunkowo niedawno zaistniała możliwość zapoznania szerszego grona czytelników z twórczością pisarską, poetycką i publicystyczną tego wybitnego węgierskiego autora.
Sąd doraźny katowickiego Gestapo
TYLKO U NAS
Artykuł

Sąd doraźny katowickiego Gestapo

Autor: Konrad Graczyk
W połowie 1942 r. na ziemiach polskich włączonych do III Rzeszy (obejmujących ziemie zachodnie II RP, m.in. Górny Śląsk z Zagłębiem Dąbrowskim i Zaolziem, Wielkopolskę, Pomorze, Suwalszczyznę, część Kujaw, Mazowsza i Białostocczyzny) zostało wprowadzone sądownictwo doraźne.
Sąsiedzka pomoc rodziny Nalepów z Kamionki
PAMIĘTAMY
Artykuł

Sąsiedzka pomoc rodziny Nalepów z Kamionki

Autor: Rafał Drabik
Sender Ross był synem Chaima i Malki. Miał żonę i jedno małe dziecko. Jak wynika z powojennego zeznania Kazimiery Nalepy, obydwie rodziny znały się przed wojną dość dobrze. Jesienią 1942 r. ojciec poprosił Kazimierę, aby pilnie udała się do Rossów celem ostrzeżenia ich przed niemieckim niebezpieczeństwem.
Sierż. Kazimierz Czesław Rybczyński „Sokół” (1909–1943)
POLECAMY
Artykuł

Sierż. Kazimierz Czesław Rybczyński „Sokół” (1909–1943)

Autor: Marek Jedynak
Dzisiaj, 75 lat od zakończenia II wojny światowej pamięta się głównie o dowódcach, zdecydowanie rzadziej zaś o szeregowych żołnierzach. A bez nich nie byłoby struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Warto zatem przypomnieć postać sierż. Kazimierza Czesława Rybczyńskiego „Sokoła”.
Skreślona polskość. Los Ireny Berger
WARTO WIEDZIEĆ
Biogram / Biografia

Skreślona polskość. Los Ireny Berger

Autor: Anna Wardzińska
Irena Berger w momencie wybuchu wojny miała jedynie 23 lata. W 1940 r. zdała egzamin pielęgniarski. Ze względu na wyznanie dziadków uznana została przez Niemców za osobę narodowości żydowskiej, choć deklarowała narodowość polską.
Socjalista z Żegoty. Działalność Stefana Sendłaka
TYLKO U NAS
Artykuł

Socjalista z Żegoty. Działalność Stefana Sendłaka

Autor: Janusz Kłapeć
Wysiłki na rzecz ratowania zagrożonej ludności żydowskiej stanowiły jeden z najważniejszych filarów polskiego wysiłku konspiracyjnego. Dla wielu narażających swoje życie Polaków udział w działalności podziemnych organizacji pomocowych stanowił logiczną konsekwencję postaw przejawianych całym dotychczasowym życiem.
Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

Autor: Grzegorz Bębnik
Wygląda niepozornie. Niewielki format, taka sama objętość, jako wydawca podany Urząd Kryminalny Policji Rzeszy. W środku – pożółkłe już, gęsto zadrukowane stroniczki. Na nich zaś nazwiska, nazwiska, nazwiska… Za niemal każdym z nich kryje się okupacyjny dramat.
Sprawa Jerzego Kosińskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sprawa Jerzego Kosińskiego

Autor: Barbara Świtalska-Starzeńska
W piątek 3 maja 1991 r. w apartamencie na Manhattanie w Nowym Jorku rozstał się ze światem Jerzy Kosiński. Autor powieści Malowany ptak, kontrowersyjny pisarz kreujący się na eksperta od seksualnych dewiacji, celebryta, miłośnik gry w polo, leżąc nago w do połowy napełnionej wodą wannie, założył na głowę plastikową torebkę. Popełnił samobójstwo.
Sprawa kapitana „Hala”. Historia jednego oszczerstwa i wielu jego skutków
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sprawa kapitana „Hala”. Historia jednego oszczerstwa i wielu jego skutków

Autor: Kazimierz Krajewski
Czasami wydaje się nam, że na temat Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego napisano już niemal wszystko, że stan wiedzy jest pełny i nie ulegnie żadnej zasadniczej zmianie. Raz opisane i sklasyfikowane sytuacje oraz postaci mają przejść do historii w taki sposób, w jaki je zaszufladkowali badacze.
Sprawiedliwi Ukraińcy. Na ratunek polskim sąsiadom skazanym na zagładę przez OUN-UPA
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sprawiedliwi Ukraińcy. Na ratunek polskim sąsiadom skazanym na zagładę przez OUN-UPA

Autor: Romuald Niedzielko
Pozostaje zagadką, dlaczego mimo nacjonalistycznej indoktrynacji i terroru stosowanego przez OUN-UPA, także wobec swoich, niemała grupa Ukraińców nie zawahała się poświęcić własnego życia, by ratować skazanych Polaków. Zamiast dążenia do niepodległości po trupach wybrali nakaz miłości bliźniego.
Sprawiedliwi wzorem człowieczeństwa
POLECAMY
Wywiad

Sprawiedliwi wzorem człowieczeństwa

Autor: Mateusz Szpytma, Maciej Foks
Z dr. Mateuszem Szpytmą, zastępcą Prezesa IPN, pomysłodawcą i pierwszym szefem Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów, a także honorowym członkiem Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, rozmawia Maciej Foks.
Stali się numerami od 31 do 758
POLECAMY
Artykuł

Stali się numerami od 31 do 758

Autor: Marcin Chorązki
W pierwszych miesiącach okupacji represje wobec ludności polskiej były dużo większe niż w stosunku do pozostałych grup narodowościowych przedwojennej Polski. Wynikało to z zakrojonej na szeroką skalę akcji niemieckiego aparatu bezpieczeństwa skierowanej przeciwko polskiej inteligencji.
Stanisław Broniewski „Orsza”. Dowódca spod Arsenału
POLECAMY
Biogram / Biografia

Stanisław Broniewski „Orsza”. Dowódca spod Arsenału

Autor: Irena Siwińska
30 grudnia 2000 r. zmarł Stanisław Broniewski „Orsza”, harcmistrz, podporucznik AK, w czasie II wojny światowej naczelnik Szarych Szeregów, dowódca słynnej akcji pod Arsenałem. Z zawodu był ekonomistą i urbanistą, z powołania harcerzem.
Stanisław Liwszyc. Lekarz ocalały z Holokaustu
POLECAMY
Biogram / Biografia

Stanisław Liwszyc. Lekarz ocalały z Holokaustu

Autor: Anna Wardzińska
„Dążyć trzeba do takiego stanu, by choroba stała się jedynie wyrazem niedoskonałości naszej natury, a nie np. krzywdy społecznej. Do tego jednak potrzebni są lekarze z prawdziwego zdarzenia” – twierdził Stanisław Liwszyc, propagując idee lecznictwa uspołecznionego.
Stella czyli gwiazda. O Stelli Zylbersztajn-Tzur
POLECAMY
Biogram / Biografia

Stella czyli gwiazda. O Stelli Zylbersztajn-Tzur

Autor: Szymon Pietrzykowski
Sylwetka ocalonej z Holokaustu, 95-letniej obecnie Stelli Zylbersztajn-Tzur wymyka się prostym klasyfikacjom. Ona sama określa siebie mianem Polki żydowskiego pochodzenia.
Stowarzyszenie Lebensborn
TYLKO U NAS
Artykuł

Stowarzyszenie Lebensborn

Autor: Monika Tomkiewicz
Stowarzyszenie „Lebensborn e.V.” (niem. Lebensborn eingetragener Verein) oficjalnie było organizacją opiekuńczo-charytatywną. Nazwę Lebensborn można przetłumaczyć jako „zdrój życia”.
Strach jako metoda sprawowania okupacji niemieckiej na przykładzie <i>Kreis</i> Kielce
TYLKO U NAS
Artykuł

Strach jako metoda sprawowania okupacji niemieckiej na przykładzie Kreis Kielce

Autor: Tomasz Domański
W ostatnich latach coraz śmielej w publikacjach sygnowanych przez polskich i międzynarodowych przedstawicieli środowisk naukowych pojawia się teza o „niemieckiej nieobecności” w czasie niemieckiej okupacji w Generalnym Gubernatorstwie.
Strach przed wojną w okresie stalinowskim
TYLKO U NAS
Artykuł

Strach przed wojną w okresie stalinowskim

Autor: Sylwia Szyc
Terror, wszechobecność śmierci oraz trwogi lat 1939-1945 odcisnęły trwałe piętno na zbiorowej psychice społeczeństwa polskiego, wpływając na system zachowań oraz nastawienia wobec nowej, powojennej rzeczywistości.
Straty ludzkie w Powstaniu Warszawskim
POLECAMY
Artykuł

Straty ludzkie w Powstaniu Warszawskim

Autor: Hubert Kuberski
Obrazowe przedstawienie strat ludzkich powstańczej Warszawy wymaga porównywania z danymi wcześniejszymi, począwszy od szacunkowych liczb przedwojennych z 1939 r., aby rozmiary katastrofy były zrozumialsze.
Szarytki otworzyły drzwi Żydom
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Szarytki otworzyły drzwi Żydom

Autor: Anna Zechenter
Nie sposób policzyć Żydów uratowanych pod niemiecką okupacją przez zakonnice ze Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, znane jako szarytki. Ze strzępów ocalałych świadectw wyłania się imponujący obraz udzielanej przez nie pomocy.
Śląsk w „Burzy”
NOWY NUMER BIULETYNU IPN
Artykuł

Śląsk w „Burzy”

Autor: Grzegorz Bębnik
Po całej serii nieprawdopodobnych wręcz dekonspiracji, zdrad i „wsyp”, które mogłyby stanowić kanwę scenariusza trzymającego w ustawicznym napięciu thrillera, Okręg Śląski Armii Krajowej odrodził się i pod koniec 1944 r. liczył ok. 25 tys. zaprzysiężonych żołnierzy. Na ich czele stał pochodzący z Łodzi ppłk Zygmunt Janke „Walter”. Miał być ostatnim komendantem Okręgu Śląskiego.
Śląska odyseja żołnierzy z ryngrafami
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Śląska odyseja żołnierzy z ryngrafami

Autor: Tomasz Greniuch
Pół kilometra do granicy – podawana, z ust do ust, od czoła kolumny wiadomość sprawiła, że zmarznięci żołnierze zamilkli. Wszystkim udzielił się nastrój nostalgii i tęsknoty za rodzinnym domem.
Śmierć marszałka Rydza-Śmigłego w okupowanej Warszawie
POLECAMY
Artykuł

Śmierć marszałka Rydza-Śmigłego w okupowanej Warszawie

Autor: Waldemar Kowalski
Od czasu, gdy Edward Rydz-Śmigły zatrzymał się w warszawskim mieszkaniu generałowej Jadwigi Maxymowicz-Raczyńskiej, prowadził na pozór normalne życie, licząc że rychło przyda się ruchowi oporu.
Śmierć miasta w obiektywie niemieckich lotników
POLECAMY
Artykuł

Śmierć miasta w obiektywie niemieckich lotników

Autor: Konrad Ślusarski
W archiwum IPN znajdują się dwie niezwykłe klisze negatywowe. Są to reprodukcje zdjęć lotniczych ze zbiorów Narodowej Administracji Archiwów i Nagrań w College Park, przekazane w 1992 roku Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Jedna z nich zasługuje na szczególną uwagę.
Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady

Autor: Alicja Gontarek
Był to pierwszy akt prawny, który przewidywał karę śmierci dla Polaków za udzielenie pomocy Żydom. Każda polska akcja pomocowa wymagała czynów heroicznych i niosła za sobą groźbę wykonania najwyższej sankcji karnej.
Świadkowie historii
POLECAMY
Wspomnienie

Świadkowie historii

Autor: Agnieszka Wygoda
Historia to pamięć. Na historię Polski składają się historie naszych rodzin, które wplatają się w losy naszego państwa i narodu. Każde świadectwo jest bezcenne – współtworzy mapę naszej narodowej pamięci.
Świnie w kinie? Filmoznawcy rozprawa z historycznym mitem
WARTO ZAJRZEĆ
Recenzja

Świnie w kinie? Filmoznawcy rozprawa z historycznym mitem

Autor: Kinga Czechowska
Kino i film na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką w czasie II wojny światowej w polskiej pamięci zbiorowej kojarzą się dosyć jednoznacznie jako zjawisko niegodziwe, należące do sfery kolaboracji, natomiast wiedzy na ten temat dostarczają wyjątkowo nieliczne opracowania naukowe.
Tadeusz Benedyk (1916-1945) – żołnierz Niepodległej
POLECAMY
Artykuł

Tadeusz Benedyk (1916-1945) – żołnierz Niepodległej

Autor: Krzysztof A. Tochman
Podporucznik artylerii rezerwy WP i PSZ na Zachodzie Tadeusz Benedyk ps. „Zahata”, „Wąs”, „Danusia” vel Tadeusz Sawa, vel Daniel Korniłowicz był spadochroniarzem AK, który swoje młode życie poświęcił w służbie Ojczyzny aż do ofiary życia. Warto choćby w skrócie przypomnieć jego życiorys.
Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki
POLECAMY
Artykuł

Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki

Autor: Michał Zajda
W okresie powojennym Tadeuszem Pankiewiczem, aptekarzem z getta krakowskiego, zainteresowała się Służba Bezpieczeństwa. W czasie wojny, dla ratowania Żydów, zmuszony był do prowadzenia swoistego dialogu z niemieckim okupantem. Dialogu na tyle udanego, że zdołał ocalić wiele ludzkich istnień.
Tajna egzekucja 20 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Wielkopolsce
PAMIĘTAMY
Artykuł

Tajna egzekucja 20 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Wielkopolsce

Autor: Rafał Sierchuła
Niemiecki terror był dla Wielkopolski szczególnie dotkliwy. Kraj Warty miał się stać wzorcowym okręgiem Rzeszy. Planowano więc, że obszar ten w ciągu kilku lat zostanie pozbawiony jakichkolwiek cech polskości i że mieszkający tam Polacy staną się niewolnikami pracującymi na rzecz niemieckich panów. Wielu Polaków zapłaciło najwyższą cenę za przeciwstawienie się tym zamiarom.
Tajna historia zamojskiej twierdzy
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Tajna historia zamojskiej twierdzy

Autor: Barbara Hirsz
Była to najczarniejsza, bezimienna robota – praca „numerów” pozostających całkowicie w dyspozycji SS i będących własnością III Rzeszy. Zamknięci za drutami lagrowymi KL Lublin Polacy zdobyli się na protest, wyrażając w zuchwały sposób swoją wierność Ojczyźnie. Na Majdanku postanowili zbudować miniaturę fortecy Zamość.
Tajne komplety Teofila Katry (1901–1983)
TYLKO U NAS
Artykuł

Tajne komplety Teofila Katry (1901–1983)

Autor: Patrycja Resel
Należał do czołowych organizatorów tajnych kompletów w Łodzi. Do konspiracyjnej szkoły Teofila Katry uczęszczało około 200 uczniów, którzy kształcili się na 25 kompletach. Spośród nich dziewięciu przystąpiło do egzaminu maturalnego, jeszcze podczas trwania wojny. Do zespołu nauczycielskiego należało 35 osób, w tym 15 spoza zawodu.
Tajne nauczanie
POLECAMY
Artykuł

Tajne nauczanie

Autor: Wiesław Jan Wysocki
Żaden kraj okupowanej i zdominowanej przez III Rzeszę Europy nie mógł się poszczycić tak rozwiniętym systemem konspiracyjnej edukacji jak Polska. Tajne nauczanie objęło swoim zasięgiem ok. 1,5 mln dzieci, ok. 100 tys. młodzieży na poziomie szkoły średniej i wyższej. W pracę dydaktyczną zaangażowanych było kilkadziesiąt tysięcy pedagogów – za tę działalność wielu z nich zapłaciło najwyższą cenę.
Tajny UJ. Majowy początek roku akademickiego
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Tajny UJ. Majowy początek roku akademickiego

Autor: Anna Czocher
Pierwszy kurs tajnego Uniwersytetu Jagiellońskiego – złożony z wykładowcy i sześciu studentów zespół polonistyczno-slawistyczny – rozpoczął zajęcia w maju roku 1942.
Teatr Rapsodyczny w czasie okupacji niemieckiej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Teatr Rapsodyczny w czasie okupacji niemieckiej

Autor: Marta Burghardt
Pięcioro młodych, nieprzeciętnych ludzi spotkało się w czasach wojny i okupacji i stworzyło fenomenalny teatr.
Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)

Autor: Stanisław Szuro
Tragiczna śmierć Kazimierza Junoszy-Stępowskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Tragiczna śmierć Kazimierza Junoszy-Stępowskiego

Autor: Aneta Nisiobęcka
5 lipca 1943 r. w mieszkaniu przy ul. Poznańskiej 38 padły strzały. Oddział egzekucyjny polskiego podziemia wykonał wyrok śmierci za kolaborację z okupantem hitlerowskim. Śmiertelne kule dosięgły wybitnego polskiego aktora, Kazimierza Junoszę-Stępowskiego.
Trudny przypadek Alfreda Ranochy
TYLKO U NAS
Artykuł

Trudny przypadek Alfreda Ranochy

Autor: Grzegorz Bębnik
Totalitaryzmy nie zadowalały się nigdy pełną kontrolą przestrzeni publicznej i struktur państwowych, lecz pragnęły swoją władzę rozciągnąć również na ogół ludzkiego życia wewnętrznego. Szczególną czujność wykazywano wobec aparatu partyjnego, który miał stanowić elitę nowego porządku społecznego.
Trzeba to było tak zorganizować, żeby porwać chociaż niektóre dzieci
TYLKO U NAS
Artykuł

Trzeba to było tak zorganizować, żeby porwać chociaż niektóre dzieci

Autor: Joanna Żelazko
Irena Śmiałowska w 1935 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Urszulanek w Pniewach. Dwa lata później przybrała zakonne imię Magdalena i pod nim znana była wszystkim dzieciom, którymi się zajmowała i uratowała.
Tylko sosny były świadkami. Egzekucje w Palmirach
TYLKO U NAS
Artykuł

Tylko sosny były świadkami. Egzekucje w Palmirach

Autor: Ewa Wójcicka
Palmiry, nieduża wieś położona na północ od Warszawy, w świadomości wielu Polaków zapisały się jako symbol masowych zbrodni hitlerowskich, popełnionych głównie na przedstawicielach stołecznej inteligencji.
Ucieczka w zaświaty. Tajemnicza śmierć majora Wierusz–Kowalskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ucieczka w zaświaty. Tajemnicza śmierć majora Wierusz–Kowalskiego

Autor: Dariusz Żurek
Młody, perspektywiczny oficer II RP, artylerzysta i łącznościowiec, uczestnik Wojny Obronnej 1939 r., konspirator i uczestnik Powstania Warszawskiego, oficer tzw. „odrodzonego” Wojska Polskiego. Jego barwną biografię zamyka niestety krwawa karta z dziejów komunistycznego terroru.
Ucieczka ze Sterlinga. Niemożliwe okazało się możliwe
POLECAMY
Artykuł

Ucieczka ze Sterlinga. Niemożliwe okazało się możliwe

Autor: Patrycja Resel
Urząd Tajnej Policji Państwowej – Geheimes Staatspolizeiamt w Łodzi (od 11 kwietnia 1940 r. – Litzmannstadt) został utworzony na mocy zarządzenia Reichsführera SS Heinricha Himmlera 7 listopada 1939 r. Za siedzibę obrał budynek przy al. Karola Anstadta 7, należący wcześniej do Towarzystwa Szkół Żydowskich w Łodzi.
Ucieczki z niemieckich więzień i aresztów na terenie <i>Kreishauptmannschaft</i> Busko
TYLKO U NAS
Artykuł

Ucieczki z niemieckich więzień i aresztów na terenie Kreishauptmannschaft Busko

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
System więziennictwa w czasie okupacji niemieckiej stanowił istotną część machiny terroru. Na terenie Kreishauptmannschaft Busko największe więzienie mieściło się w Pińczowie.
Ukraińska (?) lista polskich profesorów
POLECAMY
Artykuł

Ukraińska (?) lista polskich profesorów

Autor: Marcin Przegiętka
W lipcu 1941 na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie Niemcy rozstrzelali ponad 40 osób – profesorów lwowskich, a także ich bliskich, gości i domowników. Kto sporządził listę osób przeznaczonych do tej egzekucji? Niektóre tropy prowadzą do środowiska lwowskich nacjonalistów ukraińskich.
Ulmowie – Błogosławieni z Markowej
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ulmowie – Błogosławieni z Markowej

Autor: Agnieszka Szajewska
Na Podkarpaciu, niedaleko Łańcuta, leży Markowa, gdzie w czasach II wojny światowej, tak jak w wielu innych polskich wsiach, ludzie musieli zmierzyć się z okrutną rzeczywistością okupacji niemieckiej. W 1942 r. w domu Ulmów – rodziców wówczas szóstki dzieci – ukrywało się ośmioro Żydów.
Uratowali mnie Polacy. Opowieść uciekiniera z obozu w Sobiborze
POLECAMY
Wywiad

Uratowali mnie Polacy. Opowieść uciekiniera z obozu w Sobiborze

Autor: Filip Białowicz, Maciej Foks
Filip Białowicz (Philip Bialowitz) (1925-2016) kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP, w 1943 zbiegł z obozu w Sobiborze i do zakończenia wojny ukrywany był na wsi przez rodzinę Mazurków. Po wojnie mieszkał w USA. Opublikował wspomnienia A Promise at Sobibór (wyd. pol.: Bunt w Sobiborze).
W cieniu Gestapo. Służba Bezpieczeństwa III Rzeszy jako substytut ośrodka badań demoskopijnych
TYLKO U NAS
Artykuł

W cieniu Gestapo. Służba Bezpieczeństwa III Rzeszy jako substytut ośrodka badań demoskopijnych

Autor: Mirosław Sikora
W niemieckim państwie nazistowskim nie przeprowadzano badań opinii publicznej, ale przywódcy polityczni chcieli znać prawdziwe nastroje społeczne. W tym celu wykorzystywano raporty Służby Bezpieczenstwa SS.
W konspiracji była postacią legendarną. Niesamowity życiorys Elżbiety Zawackiej
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

W konspiracji była postacią legendarną. Niesamowity życiorys Elżbiety Zawackiej

Autor: Anna Lasek
Jej życie to gotowy scenariusz na doskonały film wojenny. Pedagog, matematyk i profesor nauk humanistycznych, żołnierz AK, powstaniec warszawski, więzień okresu stalinowskiego. Przede wszystkim jednak legendarna kurierka, emisariuszka Komendanta Głównego ZWZ do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie. Jedyna kobieta w gronie cichociemnych oraz druga w historii polskich sił zbrojnych generał brygady.
W samotną podróż zabierz broń. Z hitlerowskim przewodnikiem do Lwowa
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

W samotną podróż zabierz broń. Z hitlerowskim przewodnikiem do Lwowa

Autor: Aleksander Strojny
Machina propagandy III Rzeszy nie ominęła turystyki. Promowanie niedrogich wycieczek w atrakcyjne przyrodniczo i kulturowo zakątki Wielkiej Ojczyzny gruntowało przekonanie, że godne uwagi są tylko wytwory cywilizacji niemieckiej i niemieckie krajobrazy.
W walce z Niemcami i komunistami. Okręg Śląski ZWZ-AK i jego sukcesorzy
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

W walce z Niemcami i komunistami. Okręg Śląski ZWZ-AK i jego sukcesorzy

Autor: Adam Dziuba
Czynny opór, najpierw przeciwko niemieckiej okupacji, a potem rządom komunistów, trwał na Górnym Śląsku niemal osiem lat. Okupiony został olbrzymimi stratami.
Walizka Mengelego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Walizka Mengelego

Autor: Bogdan Musiał
Koszmar Holocaustu jest wciąż polem do nadużyć dla szarlatanów. Na światło dzienne wypływają podrobione źródła, dlatego nakazem badacza jest krytycyzm. Dowiodła tego sprawa „wspomnień” żydowskiego lekarza – przymusowego współpracownika Josefa Mengelego.
Warszawa w kontekście <i>Einsatz Reinhardt</i>
POLECAMY
Artykuł

Warszawa w kontekście Einsatz Reinhardt

Autor: Marcin Urynowicz
Okupowana Warszawa spędzała Niemcom sen z powiek z co najmniej dwóch powodów: jako najliczniejsze, ponadmilionowe skupisko polskie o najbardziej rozwiniętych strukturach konspiracji oraz jako centralny ośrodek polskich Żydów i największe w Europie, blisko czterystutysięczne getto.
Warszawska hekatomba. Getto
POLECAMY
Artykuł

Warszawska hekatomba. Getto

Autor: Włodzimierz Suleja
Historia każdego narodu ma swoje symbole. W latach II wojny światowej takim symbolem o wyjątkowej randze stała się dla Polaków Warszawa. Tu koncentrował się opór. Rozwijała konspiracja. I z dnia na dzień rosły, coraz dotkliwsze, straty.
Wehrmacht i nowe „zasady” wojny. Masakra ludności cywilnej w Częstochowie, 4 września 1939 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Wehrmacht i nowe „zasady” wojny. Masakra ludności cywilnej w Częstochowie, 4 września 1939 roku

Autor: Mirosław Sikora
Tak zwany „krwawy poniedziałek” w Częstochowie, 4 września 1939 r., to jeden z kilku najbardziej jaskrawych przykładów radykalnej zmiany w filozofii prowadzenia wojny przez armię niemiecką pod rządami narodowych socjalistów.
Więzienie przy ul. Kościelnej w Busku-Zdroju
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Więzienie przy ul. Kościelnej w Busku-Zdroju

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Więzienie przy ul. Kościelnej (obecnie ul. Sądowa) było jednym z czterech więzień i aresztów funkcjonujących w czasie okupacji niemieckiej na terenie Buska-Zdroju. Było zlokalizowane w budynku poklasztornym w bezpośrednim sąsiedztwie Kościoła Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny.
Więzienie w Pińczowie – jedno z miejsc kaźni na terenie <i>Kreishauptmannschaft Busko</i>
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Więzienie w Pińczowie – jedno z miejsc kaźni na terenie Kreishauptmannschaft Busko

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W Pińczowie Niemcy zorganizowali największe więzienie na okupowanym przez nich terenie Kreishauptmannschaft Busko. Przeciętnie więzili w nim około 300 osób. Zajmowało powierzchnię ok. 2 ha. Było ogrodzone murem o wysokości ponad 3,5 metra z czterema wieżyczkami strażniczymi.
Więziennictwo w Generalnym Gubernatorstwie w źródłach z Archiwum IPN
POLECAMY
Artykuł

Więziennictwo w Generalnym Gubernatorstwie w źródłach z Archiwum IPN

Autor: Piotr Rogowski
Ten artykuł jest tylko skromnym przyczynkiem do tematu „więziennictwo”. Jego celem jest ukazanie w dużym skrócie, jak zbudowany był system więziennictwa w Generalnym Gubernatorstwie, jakie były rodzaje więzień i zasady obowiązujące przy kierowaniu więźniów do poszczególnych zakładów karnych.
Więzienno-obozowe wspomnienia Wandy Serwańskiej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Więzienno-obozowe wspomnienia Wandy Serwańskiej

Autor: Aleksandra Pietrowicz, Jacek Żurek
Aresztowana w Poznaniu, przeszła przez śledztwo w gestapo, Fort VII, obóz w Żabikowie, skąd trafiła do Auschwitz-Birkenau. Po wojnie opisała swoje przeżycia.
Więzień, uciekinier, egzekutor
POLECAMY
Wywiad

Więzień, uciekinier, egzekutor

Autor: Kazimierz Albin, Maciej Foks
Kazimierz Albin w latach 1940-43 więzień KL Auschwitz (numer obozowy 118) i uciekinier z tego obozu, a następnie żołnierz Armii Krajowej i wykonawca wyroków śmierci, kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, opowiada o swoim doświadczeniu lat wojny i okupacji niemieckiej.
Więźniowie pierwszego transportu do Auschwitz z Kielecczyzny
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Więźniowie pierwszego transportu do Auschwitz z Kielecczyzny

Autor: Robert Piwko
Na liście 728 więźniów z pierwszego masowego transportu Polaków do KL Auschwitz znajdziemy co najmniej sześć osób związanych z Kielecczyzną.
Wilhelm Koppe – nieukarany zbrodniarz hitlerowski
POLECAMY
Artykuł

Wilhelm Koppe – nieukarany zbrodniarz hitlerowski

Autor: Wojciech Wichert
Wilhelm Koppe, Wyższy Dowódca SS i Policji w Kraju Warty, a następnie w Generalnym Gubernatorstwie, ponosi odpowiedzialność za masowe zbrodnie popełnione na Polakach i Żydach w imię ludobójczej polityki rasowej III Rzeszy. Nigdy nie został ukarany za swoje czyny.
Wilhelm Stuckart – biurokrata niemieckiego ludobójstwa
POLECAMY
Artykuł

Wilhelm Stuckart – biurokrata niemieckiego ludobójstwa

Autor: Wojciech Wichert
Wpływowy sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych nazistowskich Niemiec, jeden z inicjatorów i twórców ustaw norymberskich, a zarazem typowy przykład technokratycznego „mordercy zza biurka” z „pokolenia bezwarunkowości”.
Winni nieosądzeni – rozważania o niemieckich sprawcach w rocznicę procesów Greisera i Stroopa
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Winni nieosądzeni – rozważania o niemieckich sprawcach w rocznicę procesów Greisera i Stroopa

Autor: Joanna Lubecka
Zbrodniarze niemieccy, którzy po II wojnie światowej stanęli przed sądem i odpowiedzieli za swe czyny, to zdecydowana mniejszość. Wielu zdołało uciec, zyskać ochronę aliantów albo wręcz spokojnie żyło w RFN.
Witold Hulewicz – poeta, radiowiec i konspirator
POLECAMY
Biogram / Biografia

Witold Hulewicz – poeta, radiowiec i konspirator

Autor: Izabella Kopczyńska
Witold Hulewicz zapisał się na kartach historii jako literat, tłumacz, krytyk i pracownik rozgłośni radiowej Polskiego Radia. W Wielkopolsce odegrał swoją rolę jako organizator łączności podczas Powstania Wielkopolskiego i wydawca czasopisma „Zdrój”. Jego drogi prowadziły do Poznania, Wilna i Warszawy, a zakończyły się w sposób tragiczny w Palmirach.
Władysław Günter-Schwarzburg a uchodźcy żydowscy w Grecji podczas II wojny światowej – epizod z działań Poselstwa RP w Atenach
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Władysław Günter-Schwarzburg a uchodźcy żydowscy w Grecji podczas II wojny światowej – epizod z działań Poselstwa RP w Atenach

Autor: Alicja Gontarek
Gdy wybuchła druga wojna światowa, Grecja ogłosiła neutralność, lecz w październiku 1940 r. dyktator włoski Mussolini zażądał od gen. Ioanisa Metaxasa, który wprowadził w kraju dyktaturę wojskową, zgody na wkroczenie do Grecji włoskich wojsk.
Wojenne losy Zamku Królewskiego w fotografiach
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Wojenne losy Zamku Królewskiego w fotografiach

Autor: Zygmunt Walkowski
Literatura poświęcona losom Zamku Królewskiego w czasie II wojny światowej jest bardzo bogata. W książkach, albumach, przewodnikach, filmach i artykułach prasowych przez lata zgodnie podkreślano, że zburzenia Zamku dokonano po upadku Powstania Warszawskiego, ale podawane daty różnią się między sobą.
Wojenne zniszczenia w Krakowie. Wrzesień 1939, styczeń 1945
POLECAMY
Artykuł

Wojenne zniszczenia w Krakowie. Wrzesień 1939, styczeń 1945

Autor: Marcin Kapusta
W porównaniu z innymi miastami, będącymi areną walk podczas II wojny światowej, Kraków ucierpiał w niewielkim stopniu. Warto jednak pamiętać, że podczas styczniowych dni 1945 r. uszkodzonych zostało w mieście ponad 400 budynków i obiektów.
Wokół biografii Wandy Madejczyk (1925–2011)
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Wokół biografii Wandy Madejczyk (1925–2011)

Autor: Robert Piwko
Losy Wandy Madejczyk z d. Sołhaj oraz jej najbliższych obrazują różnorodność negatywnych doświadczeń, jakie dotknęły polskie rodziny podczas II wojny światowej. Napaść Niemiec we wrześniu 1939 r. oznaczała dla większości z nich brutalne przerwanie dotychczasowego porządku życia.
Wokół Wykusu. Żandarmi z posterunku w Suchedniowie
TYLKO U NAS
Artykuł

Wokół Wykusu. Żandarmi z posterunku w Suchedniowie

Autor: Tomasz Domański
9 czerwca 1943 r. Komendant Policji Porządkowej (Kommandant der Ordnungspolizei) w dystrykcie radomskim wydał rozporządzenie dotyczące przegrupowania sił policyjnych na podległym sobie terenie celem ich wzmocnienia w walce z „bandami” i przywrócenia bezpieczeństwa.
Wołyński konflikt pamięci
POLECAMY
Wywiad

Wołyński konflikt pamięci

Autor: Grzegorz Motyka
Lato 1943 roku to apogeum rzezi wołyńskiej. Jak doszło do tego, że w czasie II wojny światowej ukraińscy nacjonaliści wymordowali na Wołyniu, a później w Galicji Wschodniej tysiące Polaków?
Wotum za odzyskanie Niepodległości
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wotum za odzyskanie Niepodległości

Autor: Agnieszka Łuczak
W roku 1990 pewna starsza pani przyniosła do Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu zawiniątko. Znajdowały się w nim dwa palce ręki, dwa palce stopy oraz fragmenty szaty ze spiżowej figury Chrystusa Króla. Tyle ocalało z pomnika Najświętszego Serca Pana Jezusa, zwanego też pomnikiem Wdzięczności.
Współpraca Rady Pomocy Żydom i Międzyorganizacyjnego Biura Dokumentarnego
TYLKO U NAS
Artykuł

Współpraca Rady Pomocy Żydom i Międzyorganizacyjnego Biura Dokumentarnego

Autor: Tomasz Roguski
Podstawowym celem wyznaczonym Radzie Pomocy Żydom było niesienie pomocy ludności żydowskiej. W związku z tą pracą pojawiła się także konieczność pozyskiwania dokumentów tożsamości wymaganych przez niemieckiego okupanta.
Wybrane przykłady akcji prowokacyjnych 3. Batalionu 17. Pułku Policji SS na Ponidziu
TYLKO U NAS
Artykuł

Wybrane przykłady akcji prowokacyjnych 3. Batalionu 17. Pułku Policji SS na Ponidziu

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W czasie okupacji na południu Kielecczyzny Niemcy podejmowali szeroko zakrojone działania prowokacyjne. Uczestniczyli w nich członkowie 3. Batalionu 17. pułku policji SS stacjonującego od wiosny 1943 r. do pierwszej połowy 1944 r. w położonej na Ponidziu wsi Chroberz.
Wymiana okupantów
POLECAMY
Artykuł

Wymiana okupantów

Autor: Andrzej Brzozowski
23 sierpnia 1939 roku w Moskwie Joachim von Ribbentrop i Wiaczesław Mołotow,. ministrowie spraw zagranicznych III Rzeszy i ZSRS oficjalnie sygnowali dokument nazywany paktem o nieagresji.
Wyroki na szmalcowników
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Wyroki na szmalcowników

Autor: Piotr Szopa
Pierwsze cywilne sądy specjalne Polskiego Państwa Podziemnego zostały powołane w listopadzie i grudniu 1942 r. Walka z przestępczością nabrała tempa. Wraz z rozwojem tego rodzaju sądownictwa także ci przestępcy, którzy wcześniej dopuszczali się denuncjacji, szantażu czy nawet morderstw, musieli liczyć się z tym, że dosięgnie ich sprawiedliwość.
Wyrwane z rodzinnych domów
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Wyrwane z rodzinnych domów

Autor: Kacper Awzan
Niewolnicza praca na rzecz okupanta stanowiła jeden z podstawowych sposobów eksploatacji ludności Polski przez III Rzeszę. Przymus pracy obejmował jednak nie tylko dorosłych, ale również dzieci powyżej 14 roku życia. W 1942 roku dolną granicę obniżono na rozkaz namiestnika Kraju Warty do 12 roku życia. W ten sposób nawet najmłodsi zostali włączeni w gospodarczą machinę Rzeszy.
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi podczas II wojny światowej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi podczas II wojny światowej

Autor: Ewelina Ślązak
Pierwszy dzień września roku 1939 przerwał przygotowania alumnów Seminarium Duchownego w Łodzi do nadchodzącego roku akademickiego. Działania wojenne zmusiły władze seminaryjne do zawieszenia działalności szkoły do momentu zakończenia walk. Zajęcia wznowiono z początkiem października.
Wzgórza Wuleckie spłynęły krwią
POLECAMY
Artykuł

Wzgórza Wuleckie spłynęły krwią

Autor: Paweł Naleźniak
Śmierć lwowskich profesorów, zamordowanych przez Niemców między 4 a 26 lipca 1941 r., była jednym z najboleśniejszych ciosów zadanych polskiej nauce w czasie II wojny światowej. Niestety, nieodosobnionym.
Z bohatera konfident
POLECAMY
Artykuł

Z bohatera konfident

Autor: Daria Czarnecka
5 czerwca 1943 r. duże siły gestapo i policji obstawiły kościół pw. św. Aleksandra na pl. Trzech Krzyży w Warszawie. Nie była to zwykła łapanka. W tym czasie w kościele trwał ślub por. Mieczysława Uniejewskiego „Marynarza”, żołnierza oddziału „Osa”-„Kosa 30”, a akcja Niemców była zaplanowana.
Z folkslistą przeciwko Niemcom
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Z folkslistą przeciwko Niemcom

Autor: Ewa Koj
W marcu 1944 gestapo aresztowało kilkuset żołnierzy i współpracowników inspektoratu katowickiego AK. Wielu z nich było wpisanych na Niemiecką Listę Narodowościową, co teoretycznie czyniło z nich etnicznych Niemców. Ale na Górnym Śląsku wpis na folkslistę nie przesądzał o przynależności narodowej.
Z orzecznictwa nazistowskiego Sądu Specjalnego w Łodzi (Sondergericht Litzmannstadt)
TYLKO U NAS
Artykuł

Z orzecznictwa nazistowskiego Sądu Specjalnego w Łodzi (Sondergericht Litzmannstadt)

Autor: Dorota Siepracka
Akta sądów niemieckich stanowią dla historyków źródło bezcennej wiedzy na temat szczegółów zakazanych relacji polsko-żydowskich w Łodzi w okresie okupacji niemieckiej, ale są też przede wszystkim dowodem przestępczej działalności sądowej III Rzeszy.
Z Wehrmachtu do Armii Ludowej
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Z Wehrmachtu do Armii Ludowej

Autor: Grzegorz Bębnik
Po przyłączeniu w październiku 1939 r. województwa śląskiego do Rzeszy niemieckie władze zetknęły się z poważnym problemem: jak rozstrzygnąć problem narodowości (oraz, co było z tym wówczas nierozłącznie związane – obywatelstwa) tutejszych mieszkańców?
Z Włocławka do Izraela przez piekło poznańskich obozów pracy – okupacyjne losy Zalmana Kłodawskiego
POLECAMY
Artykuł

Z Włocławka do Izraela przez piekło poznańskich obozów pracy – okupacyjne losy Zalmana Kłodawskiego

Autor: Szymon Pietrzykowski
Ocalały z Zagłady włocławski Żyd, więzień obozów pracy przymusowej w Poznaniu i okolicach (Fort Radziwiłł, Stadion, Steineck/Krzyżowniki i Kreising/Krzesiny) oraz Auschwitz i Buchenwaldu, uczestnik Powstania Warszawskiego, wojny niepodległościowej w Izraelu w latach 1948-1949 i późniejszych konfliktów zbrojnych – swoim życiorysem mógłby obdzielić co najmniej kilka osób.
Zaginiona kurierka
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Zaginiona kurierka

Autor: Aleksandra Pietrowicz
27 grudnia 1939 r. opuściła okupowany przez Niemców Poznań druga kurierka zagraniczna wysłana przez konspiracyjną organizację „Ojczyzna” do rządu RP we Francji. Trasa jej wyprawy wieść miała przez Tatry na Słowację i Węgry. Nigdy tam nie dotarła.
Zagłada w obiektywie. Film z getta w Kutnie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zagłada w obiektywie. Film z getta w Kutnie

Autor: Radosław Poboży
Zacieranie zbrodni było ważnym elementem mechanizmów przeprowadzania Holocaustu przez niemiecki aparat państwowy. Tym cenniejsze są znaleziska takie, jak przedstawiający getto w Kutnie film ze zbiorów Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich. Choć składa się na niego jedynie kilka ujęć, to stanowi bezcenną ilustrację tych tragicznych wydarzeń.
Zagłada Żydów na Pomorzu i Kujawach
POLECAMY
Artykuł

Zagłada Żydów na Pomorzu i Kujawach

Autor: Tomasz Ceran
W powszechnej opinii zagłada Żydów rozpoczęła się po 1942 r. i słynnej konferencji w Wannsee. Żydzi na Pomorzu i Kujawach byli jednak mordowani od początku wojny. „Kwestia żydowska” z perspektywy okupantów została „rozwiązana” już w pierwszych miesiącach okupacji.
Zagłada Żydów na prowincji. O potrzebie wspomnień nieznanych
TYLKO U NAS
Artykuł

Zagłada Żydów na prowincji. O potrzebie wspomnień nieznanych

Autor: Marcin Urynowicz
O ile ogólne zjawisko zagłady Żydów europejskich w okresie II wojny światowej zostało już dość dobrze rozpoznane i opisane przez badaczy, o tyle lokalne uwarunkowania i mechanizm terroru okupacyjnego wciąż często pozostaje mało znany.
Zakład Wychowawczy dla polskich chłopców w Wejherowie w latach 1939-1945
TYLKO U NAS
Artykuł

Zakład Wychowawczy dla polskich chłopców w Wejherowie w latach 1939-1945

Autor: Monika Tomkiewicz
Na początku niemieckiej okupacji na terenach włączonych do Trzeciej Rzeszy przejęto pod zarząd wszystkie polskie sierocińce i zakłady wychowawcze.
Zamach na Maxa Petera – kata Kreishauptmannschaft Busko – 12 lipca 1944 r.
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Zamach na Maxa Petera – kata Kreishauptmannschaft Busko – 12 lipca 1944 r.

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Jedną z najsłynniejszych akcji dywersyjnych na terenie Obwodu ZWZ-AK Busko był zamach na Maxa Petera, przeprowadzony 12 lipca 1944 r. na rynku w Busku-Zdroju.
Zamordowanie pacjentów szpitala psychiatrycznego w Chełmie
TYLKO U NAS
Artykuł

Zamordowanie pacjentów szpitala psychiatrycznego w Chełmie

Autor: Marcin Przegiętka
W końcu października 1939 r. Hitler podpisał rozporządzenie w sprawie przerwania „życia niewartego życia”. Ten antydatowany na 1 września 1939 r. akt prawa niemieckiego przesądził o losie ponad 70 tysięcy osób chorych psychicznie, w większości Niemców, których do jesieni 1941 r. zamordowano w ramach akcji T4.
Zanim nastał styczeń roku 1945. Krakowianie w oczekiwaniu na koniec okupacji niemieckiej
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Zanim nastał styczeń roku 1945. Krakowianie w oczekiwaniu na koniec okupacji niemieckiej

Autor: Anna Czocher
Oczekiwania na koniec okupacji można datować od samego jej początku. Po przegranej we wrześniu 1939 r. i utracie tak niedawno odzyskanego państwa w polskim społeczeństwie dominowała atmosfera przygnębienia. Nie inaczej było w Krakowie.
Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński

Autor: Jan Szumski
Co łączy Świętego Maksymiliana Kolbego i Jana Kochanowskiego, przyrodnika grodzieńskiego, oprócz aktywnej działalności w Grodnie? Obydwaj zginęli oddając swe życie za innego, wykazując się wartą przypomnienia postawą obywatelską i chrześcijańską.
Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku
POLECAMY
Artykuł

Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku

Autor: Agnieszka Łuczak
Ród Radziwiłłów herbu Trąby wywodzi się z Wielkiego Księstwa Litewskiego, gdzie od XV w. piastował wysokie urzędy. Jego przedstawiciele już od XVI stulecia kształcili się na europejskich uniwersytetach, regularnie podróżowali za granicę. Nie brakuje w tej rodzinie osób wielce zasłużonych dla Polski.
Zatrzymać pociąg do Auschwitz
POLECAMY
Artykuł

Zatrzymać pociąg do Auschwitz

Autor: Ewa Wójcicka
W maju 1943 r. 45 członków Armii Krajowej przeprowadziło akcję zatrzymania pociągu, który przewoził więźniów z Lublina do obozu Auschwitz. Sprawnie przeprowadzona akcja, pomimo niespodziewanych trudności, pozwoliła na uratowanie kilkudziesięciu osób.
Zbiorowa egzekucja odwetowa dokonana 25 czerwca 1941 r. w Połukniu
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Zbiorowa egzekucja odwetowa dokonana 25 czerwca 1941 r. w Połukniu

Autor: Monika Tomkiewicz
Na terytorium przedwojennego województwa wileńskiego akcje odwetowe stosowane przez okupanta niemieckiego wiązały się ściśle, w głównej mierze, z działalnością partyzancką i konspiracyjną. Stanowiły one rodzaj terroru prewencyjnego, noszącego wszelkie znamiona eksterminacji bezpośredniej, wymierzonej głównie w ludność cywilną zamieszkującą tereny wiejskie.
Zbrodnia katyńska jako jeden z elementów nowego kursu propagandy niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie
TYLKO U NAS
Artykuł

Zbrodnia katyńska jako jeden z elementów nowego kursu propagandy niemieckiej w Generalnym Gubernatorstwie

Autor: Tomasz Sudoł
Niepowodzenia na froncie wschodnim i problemy z brakiem siły roboczej, napędzającej gospodarkę zmusiły Niemców na terenie Generalnego Gubernatorstwa do przyjęcia nowego kursu w propagandzie względem Polaków i Ukraińców.
Zbrodnia niemiecka dokonana 5 sierpnia 1943 r. we wsi Przededworze (<i>Kreishauptmannschaft Busko</i>, dystrykt Radom)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zbrodnia niemiecka dokonana 5 sierpnia 1943 r. we wsi Przededworze (Kreishauptmannschaft Busko, dystrykt Radom)

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Na terenie Kreishauptmannschaft Busko terror niemiecki był dziełem głównie etatowych i pozaetatowych posterunków żandarmerii, a także Sicherheitspolizei.
poprzednia < 1 2 3 5 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510