Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Babinicz” ze Skomlina. Alfons Olejnik (1921-1947)
TYLKO U NAS
Artykuł

„Babinicz” ze Skomlina. Alfons Olejnik (1921-1947)

Autor: Jerzy Bednarek
W areszcie WUBP w Łodzi 18 stycznia 1947 r. został rozstrzelany ppor. Alfons Olejnik „Babinicz”, dowódca jednego z najlepiej zorganizowanych oddziałów partyzanckich Konspiracyjnego Wojska Polskiego. W chwili śmierci miał 26 lat.
„Było mi wszystko jedno, co podpiszę…”
POLECAMY
Artykuł

„Było mi wszystko jedno, co podpiszę…”

Autor: Joanna Żelazko
W chwili wybuchu II wojny światowej miała szesnaście lat. W 1943 r. w Radomsku wstąpiła do Wojskowej Służby Kobiet – działającej od marca 1940 r. w strukturach Związku Walki Zbrojnej, a następnie Armii Krajowej. W AK służyła do chwili jej rozwiązania w styczniu 1945 r. Po kilkumiesięcznej przerwie powróciła do działalności konspiracyjnej.
„Iluż kolegów świąt nie doczekało”. Ostatnia Wielkanoc Władysława Grudzińskiego „Pilota”
POLECAMY
Artykuł

„Iluż kolegów świąt nie doczekało”. Ostatnia Wielkanoc Władysława Grudzińskiego „Pilota”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Dla Władysława Grudzińskiego „Pilota”, dowódcy jednego z patroli NZW podlegających st. sierż. Mieczysławowi Dziemieszkiewczowi „Rojowi”, były to święta szczególne. Spędził je w Popowie Borowym – w domu rodzinnym jego bliskiej współpracownicy i narzeczonej Anastazji Glinickiej.
„Jaguar” z Konspiracyjnego Wojska Polskiego
POLECAMY
Artykuł

„Jaguar” z Konspiracyjnego Wojska Polskiego

Autor: Ksawery Jasiak
Dowódcą najaktywniejszej jednostki partyzanckiej działającej latem 1946 r. na terenie powiatów częstochowskiego, lublinieckiego i kłobuckiego był ppor. Stanisław Lisiecki „Jaguar” (1908–1946).
„Liceum” przed sądem. Proces polskiej siatki wywiadowczej
POLECAMY
Artykuł

„Liceum” przed sądem. Proces polskiej siatki wywiadowczej

Autor: Agnieszka Chrzanowska
18 lipca 1947 r. zapadł wyrok w głośnym procesie pokazowym Warszawy w sprawie osób z siatki wywiadowczej o kryptonimie „Liceum”. Pokazowy proces członków wywiadu AK był pokłosiem aresztowania jego dowódców – Henryka Żuka i Barbary Sadowskiej.
„Łupaszka” – partyzancka legenda
POLECAMY
Artykuł

„Łupaszka” – partyzancka legenda

Autor: Jakub Ryba
30 czerwca 1948 r. w Osielcu koło Jordanowa funkcjonariusze MBP aresztowali ukrywającego się mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”, jednego z najbardziej zasłużonych dowódców polowych pierwszej i drugiej konspiracji, dowódcę 5. Wileńskiej Brygady AK.
„Moskit” kontra Żubryd
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Moskit” kontra Żubryd

Autor: Szymon Nowak
Antoni Żubryd „Zuch” – syn Michała i Anny z domu Wołoszyn – urodził się 4 września 1918 r. w Sanoku. Przed wybuchem wojny był podoficerem zawodowym w 40. pułku piechoty. We wrześniu 1939 r. walczył m.in. w obronie Warszawy. Dostał się do niemieckiej niewoli, z której uciekł lub został zwolniony.
„Na śmierć pójdę chętnie”. Ksiądz Władysław Gurgacz
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Na śmierć pójdę chętnie”. Ksiądz Władysław Gurgacz

Autor: Dariusz Walusiak
Krakowski proces ks. Gurgacza i jego towarzyszy w 1949 r. miał charakter pokazowy. Władzy komunistycznej zależało na oskarżeniu Kościoła katolickiego o sprzyjanie zbrojnym „bandom”.
„Nie jesteśmy żadną bandą”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Nie jesteśmy żadną bandą”

Autor: Dawid Golik
Pierwsze oddziały walczące z komunistami składały się z ludzi, którzy albo nie złożyli nigdy broni, albo też chwycili za nią ponownie po to, by na przykład odbić swoich kolegów z więzień czy aresztów.
„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi
POLECAMY
Artykuł

„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi

Autor: Kazimierz Krajewski
Anatol Radziwonik „Olech” wraz z grupą swoich podkomendnych nie zdecydował się po wojnie ewakuować z zajętej przez ZSRS Nowogródczyzny, licząc na powrót ziem wschodnich do Polski. Pozostałe na wschodzie oddziały polskie stały się samoobroną miejscowej ludności przed terrorem NKWD.
„Orlik” – zrobiony w amnestię
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

„Orlik” – zrobiony w amnestię

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Uczestniczył w wielu akcjach antykomunistycznego podziemia na północnym Mazowszu, m.in. w uwolnieniu żołnierzy AK i NSZ z aresztu UB w Krasnosielcu. Po skazaniu na śmierć przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie, został zamordowany w komunistycznym więzieniu przy Rakowieckiej. Jego ukryte na „Łączce” szczątki, po 61 latach, odnalazł dopiero IPN.
„Prowadzonej przez nas walki nie można nazwać bratobójczą”. Józef Kubiak „Paweł” i Grupa Dywersyjna AK „Błyskawica”
TYLKO U NAS
Artykuł

„Prowadzonej przez nas walki nie można nazwać bratobójczą”. Józef Kubiak „Paweł” i Grupa Dywersyjna AK „Błyskawica”

Autor: Jerzy Bednarek
W małej miejscowości Psary (pow. Łęczyca) 30 czerwca 1946 r. żołnierze łódzkiej Informacji Wojska Polskiego zastrzelili podczas zasadzki Józefa Kubiaka „Pawła” – dowódcę poakowskiej „Grupy Dywersyjnej AK »Błyskawica«” – jednego z najbardziej aktywnych oddziałów podziemia antykomunistycznego w Łódzkiem w latach 1945-1946.
„Samoobrona” KWP w sieradzkim więzieniu
TYLKO U NAS
Artykuł

„Samoobrona” KWP w sieradzkim więzieniu

Autor: Paweł Wąs
W pierwszych latach powojennych, oprócz masowego oporu zbrojnego ze strony podziemia antykomunistycznego, powstawały również tajne struktury wewnątrz komunistycznego aparatu represji. Jedną z nich była komórka o krypt. „Samoobrona” działająca w sieradzkim więzieniu.
„Stefan” – jeden z „Wyklętych”
POLECAMY
Artykuł

„Stefan” – jeden z „Wyklętych”

Autor: Tomasz Łabuszewski
Spośród wszystkich konspiratorów tworzących zbiorowość Żołnierzy Wyklętych najtragiczniejszą – mimo wielokrotnie dawanego świadectwa bohaterskiej postawy – byli żołnierze konspiracji kresowej. Jedną z postaci z tego kręgu był Stefan Pabiś „Stefan”, żołnierz ZWZ-AK-WiN z powiatu wołkowyskiego.
„Vis” i czternaście kul. Śmierć starszego strzelca Jana Żbikowskiego
POLECAMY
Artykuł

„Vis” i czternaście kul. Śmierć starszego strzelca Jana Żbikowskiego

Autor: Elżbieta Strzeszewska
29 sierpnia 1948 r., w walce z funkcjonariuszami UB i żołnierzami Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, poległ starszy strzelec Jan Żbikowski ps. „Kmicic”, „Mucha” – żołnierz oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego dowodzonego przez starszego sierżanta Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój”.
„Walczyłem 8 lat z komunistami i teraz wam się nie poddam!”. Ostatnia walka „Puszczyka”
TYLKO U NAS
Artykuł

„Walczyłem 8 lat z komunistami i teraz wam się nie poddam!”. Ostatnia walka „Puszczyka”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
5 lipca 1953 r. żołnierze oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, działającego pod dowództwem Wacława Grabowskiego ps. „Puszczyk” w powiatach: mławskim, przasnyskim, działdowskim oraz ciechanowskim, stoczyli swoją ostatnią walkę.
„Wyrażono pogląd, że wydobywanie tych zwłok […] jest niewskazane”
POLECAMY
Artykuł

„Wyrażono pogląd, że wydobywanie tych zwłok […] jest niewskazane”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Na kilka tygodni przed Poznańskim Czerwcem członkowie aparatu represji dyskutowali o podległości służbowej osób wykonujących wyroki śmierci oraz trybie postępowania z ciałami straconych. Uczestnicy dali swoimi decyzjami świadectwo przywiązania do dotychczasowych, stalinowskich praktyk.
<i>...Nie dajmy zginąć poległym</i>. O przywracaniu pamięci Żołnierzy Wyklętych
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

...Nie dajmy zginąć poległym. O przywracaniu pamięci Żołnierzy Wyklętych

Autor: Paweł Skrok
Najbliższe miesiące przyniosą nam wspomnienia wielu okrągłych rocznic. W kwietniu będziemy przypominać o tych, którzy 80. lat temu zostali przez Sowietów zamordowani w Katyniu, Charkowie, Twerze (Kalininie), Kijowie, Chersoniu czy Mińsku.
1 Marca: kto kogo zabił
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

1 Marca: kto kogo zabił

Autor: Arkadiusz Cisek
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest polskim świętem państwowym, w którym hołd składamy bohaterowi zbiorowemu. 1 marca czcimy jednak także konkretnych bohaterów. Dzieje się tak i dlatego, że to święto jest obchodzone w dniu związanym ze szczególnym wydarzeniem. A mówiąc precyzyjnie: z konkretną zbrodnią komunistyczną.
Akcja w Gąsocinie
POLECAMY
Artykuł

Akcja w Gąsocinie

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Ok. godz. 18.00, w kancelarii Posterunku MO w Gąsocinie pojawiło się trzech umundurowanych i uzbrojonych mężczyzn. Obezwładnili niestawiających oporu milicjantów oraz żołnierza KBW, a następnie zarekwirowali znajdujące się na posterunku broń, amunicję, raportówki i umundurowanie. Tak rozpoczęła się kolejna udana akcja oddziału „Roja”.
Andrzej Bujok „Jędrek” – jedyny, który przeżył
TYLKO U NAS
Artykuł

Andrzej Bujok „Jędrek” – jedyny, który przeżył

Autor: Dariusz Węgrzyn
Starannie przygotowana prowokacja komunistycznej bezpieki doprowadziła do zamordowania całego oddziału Narodowych Sił Zbrojnych. Andrzej Bujok ps. „Jędrek” był jedynym z partyzantów „Bartka”, który cudem ocalał z operacji eksterminacyjnej UB. Można o nim powiedzieć „szczęściarz”, ale czy na pewno?
Antykomunistyczne podziemie litewskie na Suwalszczyźnie po 1944 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Antykomunistyczne podziemie litewskie na Suwalszczyźnie po 1944 roku

Autor: Jacek Hryniewicki
Zjawisko nielegalnego – z punktu widzenia Sowietów i polskich komunistów – pokonywania pojałtańskiej granicy między powstałym z nadania Moskwy państwem nad Wisłą a Litewską Socjalistyczną Republiką Sowiecką (LSRS) przez represjonowaną ludność cywilną, zamieszkałą drugi z wymienionych tworów politycznych, oraz tamtejszych partyzantów, uchodzącym NKWD i wkraczających na teren powiatu suwalskiego, nie uszło uwadze lokalnemu Urzędowi Bezpieczeństwa, a także ścigającym Litwinów już wcześniej oddziałom Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych „Wielkiego Brata ze Wschodu”.
Aresztowanie „Warszyca”
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Aresztowanie „Warszyca”

Autor: Paweł Wąs
Jednym z najtragiczniejszych epizodów w historii Konspiracyjnego Wojska Polskiego było aresztowanie kpt. Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca”, do którego doszło wieczorem 27 czerwca 1946 roku.
Armia Wolnej Europy
TYLKO U NAS
Artykuł

Armia Wolnej Europy

Autor: Marzena Grosicka
Żołnierze! Przybliża się czas bezwzględnej walki z reżimem komunistycznym. (…) AWE ma zaszczytne zadanie. Wyzwolenie Ojczyzny spod jarzma bolszewickiego. Bolszewikom pomagają polskie ręce PZPR, które wydały męczeńskie wyroki śmierci na najlepszych synów Ojczyzny…
Badania IPN na terenie praskiego więzienia „Toledo” w Warszawie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Badania IPN na terenie praskiego więzienia „Toledo” w Warszawie

Autor: Krzysztof Szwagrzyk
Budynek „Toledo” – jedno z najważniejszych miejsc na mapie „czerwonego terroru” – został rozebrany w latach siedemdziesiątych XX w., a dziś jedyne ślady po nim to niewielki fragment zachowanego muru więziennego oraz pomnik poświęcony ofiarom więzionym tam w początkowym okresie komunizmu. W 2020 r. na terenie „Toledo” odkryliśmy szczątki pomordowanych Bohaterów.
Bitwa pod Zwoleniem. 15 czerwca 1946 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Bitwa pod Zwoleniem. 15 czerwca 1946 r.

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Pod względem liczby zaangażowanych osób, utworzonych struktur oraz skali prowadzonych działań Związek Zbrojnej Konspiracji był największą i najważniejszą formacją podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego w powojennych dziejach Kielecczyzny. Walka stoczona 15 czerwca była największą partyzancką akcją zbrojną przeprowadzoną przez podziemie antykomunistyczne na Kielecczyźnie w 1946 r.
Bunkier „Uskoka”
TYLKO U NAS
Artykuł

Bunkier „Uskoka”

Autor: Artur Piekarz
W konspiracji działał od początku 1941 r. Wiosną 1944 r. zorganizował na terenie Obwodu AK Lubartów oddział partyzancki, podejmując działania przeciwko niemieckim siłom okupacyjnym. Po wkroczeniu Sowietów na Lubelszczyznę rozformował grupę, ale już pod koniec lata 1944 r., zagrożony aresztowaniem, podjął ograniczone działania z zakresu samoobrony.
Czerwone mury krwawego Mokotowa
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Czerwone mury krwawego Mokotowa

Autor: Jarosław Wróblewski
W więzieniu mokotowskim w okresie terroru stalinowskiego zamordowano na podstawie orzeczeń sądów wojskowych ok. 350–400 osób. Szacuje się, że blisko tysiąc innych zamęczono w trakcie śledztwa.
Czy partyzant „Ognia” był krewnym ks. Skorupki?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Czy partyzant „Ognia” był krewnym ks. Skorupki?

Autor: Marcin Kapusta
Co łączyło partyzanta zgrupowania „Błyskawica” Ryszarda Skorupkę z ks. Ignacym Skorupką, symbolem cudu nad Wisłą, kapelanem wojskowym poległym 14 sierpnia 1920 r. pod Ossowem, podczas jednego ze starć Bitwy Warszawskiej? Warto przypomnieć historię młodego chłopaka, który – jak ks. Ignacy – stanął do walki z najeźdźcą ze wschodu.
Dodatek historyczny rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”
Biblioteka cyfrowa

Dodatek historyczny rzeszowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej z okazji Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Autor: Paweł Fornal, Jacek Magdoń, Wojciech Hanus
14 lutego 2022 r. obchodziliśmy 80. rocznicę przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową, zatem utworzenia największej podziemnej armii w okupowanej Europie. 1 marca przypada Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, święto bohaterów polskiej konspiracji antykomunistycznej, która to również przybrała największy rozmiar wśród narodów będących pod okupacją sowiecką.
Dowódca akcji na Radomsko. Porucznik Jan Rogulka „Grot” (1913–1946)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Dowódca akcji na Radomsko. Porucznik Jan Rogulka „Grot” (1913–1946)

Autor: Paweł Wąs
Największa i najbardziej spektakularna akcja zbrojna Konspiracyjnego Wojska Polskiego została przeprowadzona w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. Głównym jej celem było uwolnienie więźniów z aresztu miejskiego w Radomsku. Cena sukcesu była jednak wysoka. Wielu jej uczestników, w tym dowódca, porucznik Jan Rogulka, wpadło w ręce komunistów i straciło życie jeszcze przed upływem miesiąca.
Droga do identyfikacji
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Droga do identyfikacji

Autor: Marta Smolańska
Jesteśmy powołani, by przywracać imiona i nazwiska ludziom, którym komuniści chcieli je na zawsze odebrać. Jesteśmy po to, by dotrzeć do każdego, kto pomoże w ustaleniu tożsamości ofiar. Droga do tego celu bywa kręta i niełatwa – i aby ją pokonać, nieraz musimy wyjść z roli urzędnika.
Dwie wojny kapitana „Warszyca”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Dwie wojny kapitana „Warszyca”

Autor: Tomasz Toborek
Opisując dzieje regionu łódzkiego czasu okupacji niemieckiej i pierwszych lat powojennych, nie sposób pominąć Stanisława Sojczyńskiego „Warszyca” – twórcy i komendanta Konspiracyjnego Wojska Polskiego. To właśnie tacy jak on przyczynili się do dzisiejszej fascynacji historią Żołnierzy Wyklętych.
Egzekucja majora. Śmierć Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”
POLECAMY
Artykuł

Egzekucja majora. Śmierć Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”

Autor: Anna Płońska
8 lutego 1951 r. miała miejsce egzekucja legendarnego dowódcy 5. Brygady Wileńskiej AK, mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka”. Wyrok wykonano w więzieniu mokotowskim, a miejsce pochówku przez wiele lat pozostawało nieznane.
Festiwalowe impresje
TYLKO U NAS
Wydarzenie kulturalne

Festiwalowe impresje

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Podczas IX Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci. 1939-1989. Przywracamy Pamięć” w Gdyni odbyło się 29 pokazów konkursowych, 12 audycji radiowych, 19 pokazów specjalnych, 13 pokazów filmowych w konkursie „Młodzi dla Historii” oraz liczne panele dyskusyjne i imprezy towarzyszące.
Henryk Atemborski „Pancerny” (1928–2021)
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

Henryk Atemborski „Pancerny” (1928–2021)

Autor: Jerzy Dąbrowski
Henryk Atemborski, żołnierz Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych, zmarł w nocy z 29 na 30 grudnia 2021 r. Pięć lat wcześniej miałem okazję odwiedzić Pana Henryka w jego maleńkim mieszkanku w Nowej Sarzynie.
Inny wróg, cel ten sam. Stanisław Sojczyński „Warszyc” (1910–1947)
POLECAMY
Artykuł

Inny wróg, cel ten sam. Stanisław Sojczyński „Warszyc” (1910–1947)

Autor: Tomasz Toborek
Dla żołnierzy Armii Krajowej początek 1945 r. był czasem trudnych wyborów. Cel ich dotychczasowej walki – wyzwolenie Polski – nie został osiągnięty. Wielu zadawało sobie pytanie, czy walczyć dalej, czy może próbować się przystosować do nowej rzeczywistości, co jednak oznaczało zdanie się na łaskę komunistycznej władzy.
Inspektor i jego żołnierze. Organizacja Pawła Cierpioła „Makopola” w powiecie rybnickim i pszczyńskim w latach 1945–1946.
TYLKO U NAS
Artykuł

Inspektor i jego żołnierze. Organizacja Pawła Cierpioła „Makopola” w powiecie rybnickim i pszczyńskim w latach 1945–1946.

Autor: Adam Dziuba
Organizacja Pawła Cierpioła „Makopola” prowadziła niepodległościową działalność propagandową i zbrojną w południowej części Górnego Śląska w latach 1945–1947. Była kontynuatorką inspektoratu rybnickiego Armii Krajowej i Delegatury Sił Zbrojnych.
IV Zarząd Główny Zrzeszenia WiN
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

IV Zarząd Główny Zrzeszenia WiN

Autor: Elżbieta Jakimek-Zapart
W grypsie z celi śmierci płk Łukasz Ciepliński pisał do rodziny: „Pytam – czy ofiary nasze nie pójdą na marne, czy niespełnione sny powstaną z mogił…? Wierzę – nie pójdą, sny wstaną, syn zastąpi ojca, Ojczyzna niepodległość odzyska”.
Jarosław Skrodzki „Zeks”, „Jur” – żołnierz Wileńskiego Okręgu AK
TYLKO U NAS
Artykuł

Jarosław Skrodzki „Zeks”, „Jur” – żołnierz Wileńskiego Okręgu AK

Autor: Paweł Nowik
W okolicy wsi Raubiszki (Litwa) w 2020 r. pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN przeprowadzili prace ekshumacyjne. Podjęto szczątki sześciu mężczyzn. Prace poszukiwawcze poprzedziła żmudna kwerenda archiwalna: specjaliści Wydziału Kresowego analizowali akta rosyjskie, polskie i litewskie.
Jeden z 316 – Hieronim Dekutowski „Zapora” (1918-1949)
TYLKO U NAS
Artykuł

Jeden z 316 – Hieronim Dekutowski „Zapora” (1918-1949)

Autor: Maciej Żuczkowski
Żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Cichociemny, oficer Armii Krajowej i Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, ofiara komunistycznej zbrodni.
Kim był „Ford”, żołnierz 5. Brygady Wileńskiej AK na Pomorzu w 1946 r.?
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Kim był „Ford”, żołnierz 5. Brygady Wileńskiej AK na Pomorzu w 1946 r.?

Autor: Karol Polejowski
W publikacjach dotyczących 5. Brygady Wileńskiej AK w 1946 r., szczególnie na terenie Pomorza Gdańskiego, pojawiają się pseudonimy żołnierzy, których nazwiska pozostają do dzisiaj nieznane. Tak jest w przypadku „Forda”, żołnierza szwadronu ppor. cz.w. Zdzisława Badochy „Żelaznego”, walczącego w oddziale co najmniej od 2. połowy kwietnia 1946 r. Wiadomo o nim jedynie tyle, że był bliskim kolegą innego partyzanta, Henryka Wojczyńskiego (lub Wojcińskiego) „Mercedesa” i na przełomie 1945 i 1946 r. pracował razem z nim w bydgoskim oddziale Państwowej Komunikacji Samochodowej (PKS).
Kolumbowie. Rocznik 30.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kolumbowie. Rocznik 30.

Autor: Michał Wenklar
Tuż po wojnie i na początku lat pięćdziesiątych, gdy dorośli działacze podziemia byli mordowani, prześladowani lub siedzieli w więzieniach, pałeczkę w sztafecie pracy niepodległościowej przejmowali młodzi. Cały kraj pokrył się siatką licznych konspiracyjnych organizacji młodzieżowych.
Konspiracyjne Wojsko Polskie
TYLKO U NAS
Artykuł

Konspiracyjne Wojsko Polskie

Autor: Tomasz Toborek
Konspiracyjne Wojsko Polskie było największą organizacją antykomunistycznego podziemia w centralnej Polsce. Twórcą i komendantem KWP był kpt. Stanisław Sojczyński „Warszyc” – u schyłku wojny dowódca batalionu w 27. pp.
Ksiądz Władysław Gurgacz SJ (1914-1949). Duchowa droga Kapelana Niezłomnych
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ksiądz Władysław Gurgacz SJ (1914-1949). Duchowa droga Kapelana Niezłomnych

Autor: Krzysztof Dorosz
Znamy go dzisiaj przede wszystkim jako kapelana Żołnierzy Wyklętych, przedstawianego często na zdjęciach w wojskowym mundurze, wśród członków Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców, na tle pięknej Hali Łabowskiej i Beskidu Sądeckiego. Mało jednak wiemy o jego duchowej drodze, która doprowadziła go do brzemiennej w skutki decyzji przystąpienia wiosną 1948 r. do oddziału konspiracyjnego.
Kto Wyklęty, kto Niezłomny?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kto Wyklęty, kto Niezłomny?

Autor: Adam Hlebowicz
Pojęcie „Żołnierze Wyklęci” mówi o komunistycznej represji – anatemie zbiorowej niepamięci rzuconej na tych, co stawili zbrojny opór „władzy ludowej”. Termin „Żołnierze Niezłomni” opisuje postawę Bohaterów, ich stosunek do komunistycznego okupanta, z którym walczyli, czy w kraju, czy na emigracji.
Lato 1945 roku w Beskidzie Żywieckim. Oddział partyzancki „Garbnik”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Lato 1945 roku w Beskidzie Żywieckim. Oddział partyzancki „Garbnik”

Autor: Adam Dziuba
W maju 1945 r., po utworzeniu Delegatury Sił Zbrojnych, odbudowano struktury konspiracji poakowskiej. W górach Beskidu Żywieckiego przez kilka kolejnych miesięcy aktywne były plutony „Garbnika”.
Leśnik, cichociemny, wyklęty
POLECAMY
Artykuł

Leśnik, cichociemny, wyklęty

Autor: Magdalena Mołczanowska
Czesław Rossiński, cichociemny, żołnierz Armii Krajowej i podziemia niepodległościowego został zamordowany 12 kwietnia 1945 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie. Był to ostatni, tragiczny akt długiej i barwnej historii bohaterskiego leśnika, działacza społecznego i oficera.
Łowca Wyklętych – funkcjonariusz UB Ryszard Trąbka
TYLKO U NAS
Artykuł

Łowca Wyklętych – funkcjonariusz UB Ryszard Trąbka

Autor: Wojciech Hanus
„Zasłużony funkcjonariusz od rozbijania zbrojnego podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie w latach 40-tych i 50-tych, poprzez udział w likwidacji ostatniego antykomunistycznego partyzanta – Józefa Franczaka, aż po nagradzaną pracę operacyjną – m.in. przeciwko opozycji lat 80-tych”.
Łukasz Ciepliński – między legendą a rzeczywistością
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Łukasz Ciepliński – między legendą a rzeczywistością

Autor: Zbigniew K. Wójcik
Świtem 1 września 1939 r. wyruszył przeciwko Niemcom jako podporucznik służby stałej, dowodząc na przedpolach Bydgoszczy kompanią przeciwpancerną 62. pp, a 1 marca 1951 r. zginął w komunistycznym więzieniu na warszawskim Mokotowie jako podpułkownik Wojska Polskiego, prezes IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” i jeden z depozytariuszy Testamentu Polski Podziemnej.
Matka partyzantów – sprawa Stefanii Dziemieszkiewiczowej
POLECAMY
Artykuł

Matka partyzantów – sprawa Stefanii Dziemieszkiewiczowej

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Istotną rolę w zwalczaniu podziemia niepodległościowego odgrywały inwigilacja oraz represje skierowane przez bezpiekę przeciwko rodzinom członków podziemnych organizacji.
Na katowickich Panewnikach
POLECAMY
Artykuł

Na katowickich Panewnikach

Autor: Adam Kondracki
Mroźne przedpołudnie ostatniego dnia 1946 r. Panewniki – spokojny zakątek na uboczu wielkiego miasta, oddychający jednostajnym rytmem liturgii godzin we franciszkańskim klasztorze. Wzdłuż wąskiej alejki więzienna ciężarówka nieśpiesznie przedziera się pośród zasp torem znanych sobie kolein, na sam koniec cmentarza. Dół niezbyt głęboki, ale dość szeroki, by przyjąć sześć prostych trumien złożonych obok siebie.
Ni śladu, ni znaku – życie i śmierć „Żelaznego”
PAMIĘTAMY
Artykuł

Ni śladu, ni znaku – życie i śmierć „Żelaznego”

Autor: Anna Płońska
28 czerwca 1946 r. doszło do akcji, w której poległ jeden z najodważniejszych podkomendnych mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” – ppor. Zdzisław Badocha ps. „Żelazny”.
Nie tylko „Bartek”. Powojenna konspiracja narodowa na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim
TYLKO U NAS
Artykuł

Nie tylko „Bartek”. Powojenna konspiracja narodowa na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim

Autor: Dariusz Węgrzyn
W związku z dużym zainteresowaniem historią Zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych (NSZ) Henryka Flamego „Bartka”, operującego w rejonie Beskidów, historia podziemia narodowego na Górnym Śląsku jest ostatnio redukowana do działań partyzanckich na południu regionu.
Nie tylko komendant „Olech” – oddziały Durysa i Bukatki na Ziemi Lidzkiej (1946-1948)
TYLKO U NAS
Artykuł

Nie tylko komendant „Olech” – oddziały Durysa i Bukatki na Ziemi Lidzkiej (1946-1948)

Autor: Kazimierz Krajewski
Najbardziej znanym organizatorem polskiego oporu przeciw sowieckiej aneksji wschodniej części II RP jest ppor. Anatol Radziwonik „Olech”, stojący na czele połączonego poakowskiego Obwodu Szczuczyn-Lida. Jednak takich jak on było znacznie więcej.
Niebezpieczna pamięć o Wyklętych
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Niebezpieczna pamięć o Wyklętych

Autor: Grzegorz Majchrzak
Każdego roku w Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych – 1 marca – oddawany jest należny hołd bohaterom walki z komunistyczną okupacja Polski. Ale – także co roku – środowiska postkomunistyczne toczą walkę z pamięcią o nich.
Niezłomni
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Niezłomni

Autor: Włodzimierz Suleja
Szczególnym elementem pejzażu powojennego była utrzymująca się po roku 1947 obecność podziemia niepodległościowego, a zwłaszcza oddziałów „leśnych”.
Nieznany pamiętnik babci „Inki”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Nieznany pamiętnik babci „Inki”

Autor: Piotr Szubarczyk
W Ełku, u rodziny Tymińskich, przechowywany jest od lat pamiętnik Heleny Tymińskiej (1885–1968), babci „Inki” po kądzieli. Najbardziej dramatyczne fragmenty dotyczą jej ukochanej wnuczki – Danusi.
Obława w Targowiskach. Śmierć Edmunda Sawczyna, zastępcy Żubryda
POLECAMY
Artykuł

Obława w Targowiskach. Śmierć Edmunda Sawczyna, zastępcy Żubryda

Autor: Paweł Fornal
W Targowiskach na Podkarpaciu 20 września 1946 r., w obławie zorganizowanej przez Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Krośnie, poległ ppor. Edmund Sawczyn „Mundek”, „Puma” – dowódca II kompanii Samodzielnego Batalionu Operacyjnego NSZ i zastępca jego dowódcy, kpt. Antoniego Żubryda „Zucha”.
Obowiązek wobec Polski
TYLKO U NAS
Artykuł

Obowiązek wobec Polski

Autor: Piotr Niwiński
Wśród osób, o których pamięć miała zgodnie z wolą komunistów zniknąć, znalazł się Edmund Bukowski. Niezmiernie aktywny i oddany sprawie niepodległości Polski żołnierz.
Obrączka z żółtego metalu. Z depozytu Lucjana Minkiewicza „Wiktora”
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Obrączka z żółtego metalu. Z depozytu Lucjana Minkiewicza „Wiktora”

Autor: Arkadiusz Cisek
W Archiwum IPN przechowywanych jest wiele dowodów potwierdzających tragiczne losy Żołnierzy Wyklętych. Należą do nich m.in. dokumenty depozytowe, wytworzone przez instytucje terroru komunistycznego, które z księgową dokładnością ukazują złodziejską stronę totalitarnej władzy rządzącej Polską po 1944 r.
Ocalały z „procesu siedemnastu”. Roman Stanisław Czajka (1930–2006)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Ocalały z „procesu siedemnastu”. Roman Stanisław Czajka (1930–2006)

Autor: Paweł Wąs
Należał do żołnierzy pochwyconych podczas obławy po słynnej akcji na Radomsko, gdy żołnierze Konspiracyjnego Wojska Polskiego zdołali opanować miejskie więzienie i uwolnić pięćdziesięciu zatrzymanych. Pomimo ran i tortur jako jeden z nielicznych uniknął śmierci z rąk komunistycznych oprawców.
Od „buntu niewolników” po „przystanek Niepodległość”. Janusz Kurtyka (1960–2010)
WARTO ZAJRZEĆ
Wspomnienie

Od „buntu niewolników” po „przystanek Niepodległość”. Janusz Kurtyka (1960–2010)

Autor: Filip Musiał
Dzieło ludzi wybitnych trwa dłużej niż ich życie. Janusz Kurtyka był człowiekiem wybitnym. Rozumiał ducha Instytutu Pamięci Narodowej i wiedział, jak wykorzystać jego potencjał. Przede wszystkim jednak miał precyzyjną wizję tego, jak po półwieczu totalitaryzmów odbudować polską tożsamość.
Odbicie łączniczki
POLECAMY
Artykuł

Odbicie łączniczki

Autor: Magdalena Mołczanowska
Historia Franciszki Ramotowskiej „Iskry” to gotowy scenariusz na film. Od 1941 r. działała w ZWZ – AK, gdzie pełniła funkcje łączniczki i sanitariuszki. Los, który dzieliła z towarzyszami broni, obfitował w nieoczekiwane zmiany i brawurowe akcje. Z nich na szczególną uwagę zasługuje odbicie jej z rąk UB.
Oddział Lotnej Żandarmerii Mieczysława Wróblewskiego „Szuma” (Drugiego Inspektoratu Zamojskiego AK)
TYLKO U NAS
Artykuł

Oddział Lotnej Żandarmerii Mieczysława Wróblewskiego „Szuma” (Drugiego Inspektoratu Zamojskiego AK)

Autor: Justyna Dudek
Amnestia z 1947 r. zakończyła pewien etap historii polskiego powojennego podziemia niepodległościowego. Oceniano, że 90% jego członków związanych z nurtem poakowskim złożyło broń. Podziemie uległo dezintegracji, rozproszeniu, przestała istnieć hierarchiczna struktura obejmująca obszar całego kraju.
Ojciec i Syn
POLECAMY
Artykuł

Ojciec i Syn

Autor: Zdzisław Życieński
Trzeci grudnia 1949 roku to data śmierci Kazimierza Żebrowskiego i jego syna Jerzego. Ich losy mają wymiar antycznej tragedii, a przecież nie były fikcją literacką.
Operacja „Lawina”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Operacja „Lawina”

Autor: Dariusz Węgrzyn
W historii powojennego podziemia antykomunistycznego Zgrupowanie Narodowych Sił Zbrojnych Henryka Flamego „Bartka”, działające w latach 1945–1947 na Śląsku Cieszyńskim i Żywiecczyźnie, zajmuje miejsce szczególne. Był to bowiem największy liczebnie konglomerat oddziałów (patroli) NSZ w pojałtańskiej Polsce. Jego historię zakończyła ubecka akcja.
Ostatni bój „Pilota”
POLECAMY
Artykuł

Ostatni bój „Pilota”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
23 czerwca 1950 r., w nierównej walce z żołnierzami Korpusu Bezpieczeństwa Publicznego i funkcjonariuszami bezpieki polegli członkowie patrolu Władysława Grudzińskiego ps. „Pilot”, należącego do oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego pod dowództwem st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój”.
Ostatni bój „Roja”
POLECAMY
Artykuł

Ostatni bój „Roja”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Mieczysław Dziemieszkiewicz ps. „Rój”, żołnierz Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego poległ w walce w trakcie obławy zorganizowanej przez żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Publicznego oraz funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego i Milicji Obywatelskiej.
Ostatni kresowy komendant. Anatol Radziwonik „Olech” (1916–1949)
NOWY NUMER BIULETYNU IPN
Artykuł

Ostatni kresowy komendant. Anatol Radziwonik „Olech” (1916–1949)

Autor: Kazimierz Krajewski
Gdy mówimy o oporze stawianym przez „Żołnierzy Wyklętych” komunistycznej dyktaturze, zapominamy na ogół o tym, co działo się na terenach polskich Ziem Utraconych, oddanych przez naszych sojuszników Związkowi Sowieckiemu.
Ostatni niezłomni Rzeszowszczyzny. Rozpracowanie i likwidacja oddziału NZW Adama Kusza „Garbatego”
TYLKO U NAS
Artykuł

Ostatni niezłomni Rzeszowszczyzny. Rozpracowanie i likwidacja oddziału NZW Adama Kusza „Garbatego”

Autor: Grzegorz Makus
Na początku 1950 roku oddziały podziemia prawie nie istniały. Amnestia z lutego 1947 doprowadziła do ujawnienia się większości żołnierzy. Pozostały tylko niewielkie grupy tych, co nie uwierzyli w „dobrodziejstwa” komunistów lub byli do walki zmuszeni wskutek prześladowań po skorzystaniu z amnestii.
Ostatni Rycerze Rzeczypospolitej
POLECAMY
Wywiad

Ostatni Rycerze Rzeczypospolitej

Autor: Krzysztof Szwagrzyk, Rafał Leśkiewicz
O fenomenie Żołnierzy Wyklętych i ich obecności we współczesnym życiu społecznym, z prof. Krzysztofem Szwagrzykiem, zastępcą prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, rozmawia dr Rafał Leśkiewicz, redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl
Ostatni. Józef Franczak „Laluś” (1918–1963)
POLECAMY
Artykuł

Ostatni. Józef Franczak „Laluś” (1918–1963)

Autor: Sławomir Poleszak
W ciche, poniedziałkowe popołudnie 21 października 1963 roku rolnicy ze wsi Majdan Kozic Górnych jak zwykle pracowali w polu. Nad okolicą unosił się dym z palonych naci ziemniaczanych. Nagle ciszę rozdarły serie z karabinów maszynowych: rozpoczynała się ostatnia walka Józefa Franczaka „Lalusia”.
Pan Samochodzik kontra „Warszyc”
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Pan Samochodzik kontra „Warszyc”

Autor: Tomasz Toborek
Rozprawa z niepodległościowym podziemiem po drugiej wojnie światowej trwała przez niemal dekadę – do połowy lat pięćdziesiątych. Miała wówczas charakter bezpardonowej walki zmierzającej do fizycznej eliminacji politycznych przeciwników.
Piosenki i pieśni Żołnierzy Wyklętych. Historia wydobywania z niepamięci
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Piosenki i pieśni Żołnierzy Wyklętych. Historia wydobywania z niepamięci

Autor: Kazimierz Krajewski
Ćwierć wieku temu tym, co śpiewali żołnierze polskiego podziemia antykomunistycznego, interesowała się garstka historyków i pasjonatów. Dziś pieśni i piosenki ostatnich leśnych robią furorę w Internecie.
Placówka wywiadu Konspiracyjnego Wojska Polskiego kryptonim „Wernyhora”
TYLKO U NAS
Artykuł

Placówka wywiadu Konspiracyjnego Wojska Polskiego kryptonim „Wernyhora”

Autor: Paweł Wąs
Niezwykle istotną rolę w strukturze KWP pełnił wywiad, którego szefem był Stanisław Żelanowski „Nałęcz”. Dzięki sprawnie działającej sieci wywiadowców i informatorów, również w szeregach MO, UBP, GZI WP, udało się pozyskać wiele cennych informacji. Niektórzy za swe poświęcenie zapłacili najwyższą cenę.
Po co uczyć o „Łączce”?
POLECAMY
Artykuł

Po co uczyć o „Łączce”?

Autor: Kamila Sachnowska
Ucząc o ofiarach zbrodni komunizmu, o poszukiwaniu ich grobów, afirmujemy fundamentalne wartości, takie jak wolność, niepodległość, prawda, poszanowanie człowieka i jego praw, także po jego śmierci – czyli te pojęcia naszej cywilizacji, na których powinna opierać się edukacja.
Poakowskie podziemie niepodległościowe wobec okupacji komunistycznej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Poakowskie podziemie niepodległościowe wobec okupacji komunistycznej

Autor: Kazimierz Krajewski
Potencjał pozostały po rozformowaniu Armii Krajowej mógł zostać wykorzystany w bardzo różny sposób: od podjęcia czynnej samoobrony przeciw reżimowi komunistycznemu, poprzez głębsze zakonspirowanie organizacji i utajnioną pracę nastawioną na długi dystans, po kapitulację.
Pochowani pod śmietnikiem
POLECAMY
Artykuł

Pochowani pod śmietnikiem

Autor: Krzysztof Pięciak
Wyzwaniem jest nie tylko ustalenie miejsc pochówku Wyklętych, lecz także identyfikacja ich szczątków. Jak wyglądają poszukiwania żołnierzy powojennego podziemia?
Podchorąży Zenon Wlaźlak „Wilk” – nauczyciel i konspirator
TYLKO U NAS
Artykuł

Podchorąży Zenon Wlaźlak „Wilk” – nauczyciel i konspirator

Autor: Jerzy Autuchiewicz
Działalność informacyjna i propagandowa była obok działalności zbrojnej i wywiadowczej jedną z najważniejszych form pracy konspiracyjnej Polskiego Państwa Podziemnego przez cały okres jego funkcjonowania.
Podporucznik Henryk Wieliczka „Lufa”
TYLKO U NAS
Artykuł

Podporucznik Henryk Wieliczka „Lufa”

Autor: Anna Płońska
14 marca 1949 r. rozstrzelano ppor. „Lufę” na Zamku w Lublinie. Ciało żołnierza 5. Brygady Wileńskiej AK pochowano w bezimiennym grobie. Jego bohaterskie losy miały ulec zapomnieniu…
Podpułkownik dypl. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz” – współtwórca idei cichociemnych
POLECAMY
Artykuł

Podpułkownik dypl. Maciej Kalenkiewicz „Kotwicz” – współtwórca idei cichociemnych

Autor: Kazimierz Krajewski
Podpułkownik Maciej Kalenkiewicz, w okresie okupacji posługujący się pseudonimami „Kotwicz”, „Jan Kotwicz”, „Maciej” i „Bóbr” – urodził się 1 lipca 1906 r. w Pacewiczach (pow. Wołkowysk, woj. białostockie – obecnie Białoruś) w rodzinie ziemiańskiej, od pokoleń związanej z Kresami Północno-Wschodnimi.
Podpułkownik Stanisław Borodzicz
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

Podpułkownik Stanisław Borodzicz

Autor: Elżbieta Strzeszewska
7 lutego 2007 r. zmarł Stanisław Borodzicz ps. „Wiejski”, „War”, „Zarzyc”, podpułkownik Wojska Polskiego, żołnierz podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, działający na terenie północnego Mazowsza, wielki admirator ziemi ciechanowskiej.
Podziemie niepodległościowe na Pomorzu
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Podziemie niepodległościowe na Pomorzu

Autor: Piotr Niwiński
Na Pomorzu ruch niepodległościowy odrodził się wkrótce po rozwiązaniu Armii Krajowej. Wykorzystywał on struktury Polskiego Państwa Podziemnego z czasu okupacji niemieckiej oraz napływ siatek konspiracyjnych i samoorganizujących się mas żołnierzy, zmuszonych do migracji z innych obszarów Polski.
Polityka historyczna prezydenta Lecha Kaczyńskiego
POLECAMY
Artykuł

Polityka historyczna prezydenta Lecha Kaczyńskiego

Autor: Adam Chmielecki
Prezydent Lech Kaczyński był pierwszym po roku 1989 polskim politykiem najwyższej rangi, który nie tylko dostrzegał i rozumiał wagę oraz potencjał wspólnej pamięci narodu, ale także podejmował działania, z których wyłania się obraz aktywnej i spójnej polityki historycznej przez niego prowadzonej.
Polskie podziemie niepodległościowe w kinematografii PRL
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polskie podziemie niepodległościowe w kinematografii PRL

Autor: Marcin Jurek
Komuniści na wszelkie sposoby starali się zohydzić postaci powojennej konspiracji. Miały temu służyć także propagandowe filmy fabularne.
Polskie powstanie antykomunistyczne
POLECAMY
Artykuł

Polskie powstanie antykomunistyczne

Autor: Tomasz Łabuszewski
Powstanie to – jak głosi słownik PWN – „zbrojne wystąpienie narodu lub jakiejś grupy w obronie swojej wolności”.
Porucznik „Stefan” – adiutant majora „Łupaszki” w 1945 i 1946 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Porucznik „Stefan” – adiutant majora „Łupaszki” w 1945 i 1946 roku

Autor: Karol Polejowski
Dla historyków badających podziemie niepodległościowe na ziemiach polskich, a szczególnie dzieje konspiracji wileńskiej i 5. Brygady Wileńskiej AK mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, niepewną pozostaje tożsamość porucznika „Stefana”, adiutanta dowódcy oddziału w 1945 i 1946 r.
Powązkowska „Łączka”
POLECAMY
Artykuł

Powązkowska „Łączka”

Autor: Krzysztof Szwagrzyk
Od lata 1944 r. komuniści rozpoczęli proces sukcesywnego przejmowania władzy w Polsce. W ciągu kilku lat, wspierani przez Związek Sowiecki, doprowadzili do likwidacji zbrojnego i politycznego oporu, opanowali wszystkie struktury państwa, nadając mu totalitarny charakter. Po latach odnajdujemy szczątki ofiar komunistycznego terroru.
Prezent na rocznicę
POLECAMY
Artykuł

Prezent na rocznicę

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Na stacji PKP w Gołotczyźnie oddział „Roja” pojawił się ok. 21.10. Trzech z żołnierzy udało się do poczekalni stacyjnej, gdzie zatrzymali i wylegitymowali znajdujące się tam osoby. Czwarty wszedł do budki na przejeździe i zakazał dróżnikowi kontynuowania pracy. Rozpoczęła się akcja zatrzymania i kontroli nadciągającego pociągu.
Proces „Warszyca”
POLECAMY
Artykuł

Proces „Warszyca”

Autor: Paweł Wąs
W efekcie zdrady jednego z podkomendnych, pod koniec czerwca 1946 r. aresztowany został komendant Konspiracyjnego Wojska Polskiego kpt. Stanisław Sojczyński. Po okresie kilkumiesięcznego śledztwa, w grudniu odbył się proces, w trakcie którego „Warszyc” okazywał niezłomną postawę, piętnując system komunistyczny.
Proces Aleksandra Życińskiego przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Kielcach
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Proces Aleksandra Życińskiego przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Kielcach

Autor: Robert Piwko
Wojskowe sądy rejonowe należały do najbardziej represyjnych instytucji Polski „ludowej” w pierwszym okresie jej ustanawiania. Rozmieszczone w każdym województwie placówki wniosły niepośledni wkład w utrwalanie komunistycznej władzy.
Proces siedemnastu w Radomsku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Proces siedemnastu w Radomsku

Autor: Paweł Wąs
W maju 1946 r. komunistyczny sąd skazał dwunastu żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego na karę śmierci, a pięciu na długoletnie więzienie. Musiało minąć niemal pół wieku, by zamordowanym oddano hołd.
Przeciwko „gangrynie bolszewickiej”. Podziemie poakowskie na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1945-47
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Przeciwko „gangrynie bolszewickiej”. Podziemie poakowskie na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w latach 1945-47

Autor: Adam Dziuba
„Polacy – Rodacy, stoimy przed fazą wyborczą, żeby nie głosować po stronie PPR-u i tej gangryny bolszewickiej, że oni są nasłani z Moskwy. Polska jest katolicka” – apelował por. Wiktor Kania, dowódca oddziału partyzanckiego Konspiracyjnego Wojska Polskiego, przed referendum z 30 czerwca 1946 r.
Przeciwko dwóm wrogom. Bolesław Sawicz-Korsak (1923–2016)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Przeciwko dwóm wrogom. Bolesław Sawicz-Korsak (1923–2016)

Autor: Kazimierz Krajewski
Podporucznik Bolesław Sawicz-Korsak „Biały Bolek”, „Mściwość”, „Przybuś”, „Roman” walczył z obydwoma okupantami. Po II wojnie światowej z wielką ofiarnością poświęcał się pracy konspiracyjnej. I dlatego był jednym z najbardziej poszukiwanych przez UB oficerów podziemia niepodległościowego.
Przesłuchanie „Murata”
TYLKO U NAS
Artykuł

Przesłuchanie „Murata”

Autor: Jerzy Bednarek
W nocy z 11 na 12 marca 1949 r. strażnicy aresztu WUBP w Łodzi stwierdzili, że Jan Małolepszy „Murat” – dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego – leży martwy w celi. Oficjalnie poinformowano, że zmarł on na atak serca. Tymczasem zakatowali go funkcjonariusze UB podczas nieformalnych „przesłuchań”.
Radiostacja z wyrokiem śmierci. Zasadzka na członków oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Radiostacja z wyrokiem śmierci. Zasadzka na członków oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego

Autor: Elżbieta Strzeszewska
16 września 1951 r. w walce z wojskiem KBW oraz funkcjonariuszami UB polegli żołnierze oddziału partyzanckiego NZW – Franciszek Kmiołek ps. „Bogdan”, Franciszek Ampulski ps. „Tęcza” oraz Julian Nasiadko ps. „Ostry”.
Audio/Video

Rozbicie grupy Adama Kusza, ps. Garbaty

Autor: Łukasz Pasztelaniec
Samodzielny Obwód WiN Tomaszów Lubelski
TYLKO U NAS
Artykuł

Samodzielny Obwód WiN Tomaszów Lubelski

Autor: Wojciech Hanus
Cechą charakterystyczną powiatu tomaszowskiego po 1947 r. była działalność dwóch odrębnych, niezależnych od siebie obwodów konspiracyjnych.
Sanitariuszka AK z książęcego rodu
TYLKO U NAS
Artykuł

Sanitariuszka AK z książęcego rodu

Autor: Artur Cieślik
Lidia Lwow-Eberle urodziła się 14 listopada 1920 r. w miasteczku Plos nad Wołgą, ok. 350 km na północny-wschód od Moskwy. Pochodziła z inteligenckiej, arystokratycznej rodziny.
2 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510