Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

...<i>Oto dziś dzień krwi i chwały</i>... Bitwa o masyw Monte Cassino
Artykuł

...Oto dziś dzień krwi i chwały... Bitwa o masyw Monte Cassino

Autor: Teodor Gąsiorowski
Od zarania dziejów wszystkie próby marszu na Rzym od południa kończyły się na paśmie wzgórz nad doliną rzeki Liri. Każdy podporucznik armii włoskiej o tym wiedział, bo obronę (i atak) w tym rejonie studiowano w szkołach oficerskich jako klasyczny przykład pozycji górskiej o znaczeniu strategicznym.
„Burza”
Artykuł

„Burza”

Autor: Włodzimierz Suleja
W pierwszych dniach stycznia 1944 r. oddziały Armii Czerwonej przekroczyły wschodnią granicę II Rzeczypospolitej. Pojawił się, rozważany do tej pory jedynie teoretycznie, problem, jak w sytuacji takiej powinny zachowywać się organa państwa podziemnego, a w pierwszym rzędzie oddziały Armii Krajowej.
„Burzą” ku wolności
Artykuł

„Burzą” ku wolności

Autor: Filip Musiał
Gdy w styczniu 1944 r. Armia Czerwona przekroczyła granicę polską, Wojsko Polskie w konspiracji – Armia Krajowa – rozpoczęło realizację planu „Burza”. Była to koncepcja powstania strefowego, w której polskie jednostki miały atakować wycofujące się wojskami III Rzeszy, przed nacierającymi Sowietami.
„Czyżbym naprawdę tak krótko miał żyć…” Ksiądz Ignacy Skorupka (1893–1920)
Biogram / Biografia

„Czyżbym naprawdę tak krótko miał żyć…” Ksiądz Ignacy Skorupka (1893–1920)

Autor: Paweł Zaborowski
Legendarny kapelan 36. pułku piechoty Legii Akademickiej poległ pod Ossowem 14 sierpnia 1920 r. w walce o Warszawę. Pośmiertnie awansowany do stopnia majora, odznaczony orderem Virtuti Militari klasy 5 i Krzyżem Niepodległości, w 2010 r. ks. Skorupka został uhonorowany Orderem Orła Białego.
„Do ostatniej kobiety! Do ostatniego mężczyzny!”
Biogram / Biografia

„Do ostatniej kobiety! Do ostatniego mężczyzny!”

Autor: Marek Gałęzowski
Znakomity oficer z czasów wojny z bolszewikami i Naczelny Wódz, który w 1939 roku opuścił pole bitwy. Na ocenie dokonań Edwarda Śmigłego-Rydza mocniej zaważyło to drugie.
„Dzielny Żyd” na czele dywizji. Gen. Bernard Mond (1887-1957)
Biogram / Biografia

„Dzielny Żyd” na czele dywizji. Gen. Bernard Mond (1887-1957)

Autor: Teodor Gąsiorowski
We wrześniu 1939 r. gen. Bernard Stanisław Mond dowodził krakowską 6. Dywizją Piechoty, z którą przeszedł szlak bojowy od Pszczyny po rejon Tomaszowa Lubelskiego. Dwadzieścia lat wcześniej bronił Lwowa przed Ukraińcami, a w wojnie polsko-bolszewickiej został ranny pod Kijowem. „Dzielny Żyd” – jak o nim pisał Józef Piłsudski.
„Element [nadal] niebezpieczny”? Ankietyzacja działaczy politycznych, żołnierzy i oficerów WP oraz funkcjonariuszy służb mundurowych II Rzeczypospolitej w okresie PRL
Artykuł

„Element [nadal] niebezpieczny”? Ankietyzacja działaczy politycznych, żołnierzy i oficerów WP oraz funkcjonariuszy służb mundurowych II Rzeczypospolitej w okresie PRL

Autor: Sebastian Pilarski
Badacze powojennej historii Polski bez problemu potrafią odpowiedzieć na pytanie, kto przez rządzących krajem komunistów był postrzegany jako „przeciwnik polityczny”. Interesujące jest natomiast określenie, jak długo do tej kategorii „władza ludowa” zaliczała ludzi, którzy nie angażowali się w tworzenie „socjalistycznej rzeczywistości”.
„Hubal” – legendarny dowódca na Kielecczyźnie
Artykuł

„Hubal” – legendarny dowódca na Kielecczyźnie

Autor: Marek Jedynak
Znakomity kawalerzysta i sportowiec, wytrwały żołnierz, bohater konspiracji powrześniowej lat 1939-1940, der tolle Major, jak go z uznaniem nazywali Niemcy – taki był major Henryk Dobrzański „Hubal” (1897-1940).
„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie
Artykuł

„Jęliśmy się oręża w duchu jedności z Królestwem Polskim”. Powstanie Listopadowe na Litwie

Autor: Kazimierz Krajewski
Wschodnie tereny Rzeczypospolitej, w wyniku rozbiorów wcielone do Imperium Rosyjskiego, określane jako Ziemie Zabrane, brały udział w kolejnych polskich powstaniach narodowych. Tak było i w czasie Powstania Listopadowego w latach 1830-31, kiedy to szczególne znaczenie miały działania na Litwie.
„Karpaty” pod Monte Cassino
Artykuł

„Karpaty” pod Monte Cassino

Autor: Teodor Gąsiorowski
W grudniu 1943 r. we włoskich portach zaczęli schodzić na ląd żołnierze II Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. Pół roku później mieli stoczyć bitwę, która mocno zapisała się w historii polskiego oręża.
„Lwowskie Orły” 6. Lwowska Brygada Piechoty (1943–1947)
Artykuł

„Lwowskie Orły” 6. Lwowska Brygada Piechoty (1943–1947)

Autor: Bartosz Janczak
Jedną z jednostek Polskich Sił Zbrojnych, które chwalebnie zapisały się na kartach dziejów polskiego oręża, była 6. Lwowska Brygada Piechoty.
„Łupaszko” wychodzi w pole
Biogram / Biografia

„Łupaszko” wychodzi w pole

Autor: Piotr Szubarczyk
Wśród licznych dowódców powojennej partyzantki antykomunistycznej jego postać wybija się jak symbol walki o Polskę „wolną i czystą jak łza”. Byli tacy, co mieli więcej podkomendnych, i tacy, co dłużej walczyli niż on, ale to przed nim „wiał czerwony cham” i to na jego imienia dźwięk drżeli ubecy.
„Mała Polska” na Antypodach
Artykuł

„Mała Polska” na Antypodach

Autor: Joanna Żelazko
„Nasz statek był przeładowany do granic możliwości (…). Podróż nie trwała długo, ale była ogromnie wyczerpująca. (…) na drugi dzień dotarliśmy do irańskiego brzegu. Nareszcie byliśmy wolni” – napisał we wspomnieniach Czesław Sawko – deportowany w 1940 r. wraz z rodziną na Syberię.
„Moskit” kontra Żubryd
Artykuł

„Moskit” kontra Żubryd

Autor: Szymon Nowak
Antoni Żubryd „Zuch” – syn Michała i Anny z domu Wołoszyn – urodził się 4 września 1918 r. w Sanoku. Przed wybuchem wojny był podoficerem zawodowym w 40. pułku piechoty. We wrześniu 1939 r. walczył m.in. w obronie Warszawy. Dostał się do niemieckiej niewoli, z której uciekł lub został zwolniony.
„Należy stworzyć niepodległe państwo polskie (…) z wolnym dostępem do morza". Powrót Pomorza i Kujaw do Polski 1918-1920

„Należy stworzyć niepodległe państwo polskie (…) z wolnym dostępem do morza". Powrót Pomorza i Kujaw do Polski 1918-1920

Autor: Kamila Churska-Wołoszczak, Barbara Męczykowska
Album to jedna z inicjatyw podjętych przez pracowników pionu edukacyjnego Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy i Gdańsku, mających upamiętnić setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości oraz powrotu Pomorza i Kujaw do Macierzy. Odzyskanie niepodległości na Pomorzu i Kujawach stanowiło proces złożony i wieloetapowy. Wynikało to niewątpliwie z faktu, iż do 1914 r. wchodziły one w skład dwóch państw zaborczych...
„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi
Artykuł

„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi

Autor: Kazimierz Krajewski
Anatol Radziwonik „Olech” wraz z grupą swoich podkomendnych nie zdecydował się po wojnie ewakuować z zajętej przez ZSRS Nowogródczyzny, licząc na powrót ziem wschodnich do Polski. Pozostałe na wschodzie oddziały polskie stały się samoobroną miejscowej ludności przed terrorem NKWD.
„Pod wyłącznie polskim dowództwem”. Dekret powołujący Polską Armię we Francji
Artykuł

„Pod wyłącznie polskim dowództwem”. Dekret powołujący Polską Armię we Francji

Autor: Aneta Nisiobęcka
W 1917 r. w rządowych kołach francuskich zaczęła zarysowywać się myśl o powołaniu nad Sekwaną autonomicznych polskich jednostek wojskowych. 4 czerwca 1917 r. podpisano dekret sankcjonujący tworzenie we Francji polskiej armii pod naczelnym dowództwem francuskim. Stanowić miała „autonomiczną armię sojuszniczą (…) walczącą pod wyłącznym polskim dowództwem”.
„Polski front”
Artykuł

„Polski front”

Autor: Artur Cieślik
Na mapach świata nie było Polski, ale było miejsce, gdzie polski żołnierz, walcząc pod polskim dowództwem, dał dowód, że: „Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy My żyjemy”.
„Rzeczpospolita Bobrujska” – mała Polska
Artykuł

„Rzeczpospolita Bobrujska” – mała Polska

Autor: Wojciech Jerzy Muszyński
Opanowany przez polskie oddziały w lutym 1918 r. Bobrujsk stał się prawdziwą stolicą polskiego państewka na dalekich kresach I Rzeczypospolitej. Była to pierwsza enklawa wyzwolonej i zupełnie niezależnej od któregokolwiek z zaborców Polski.
„Sosab” – życie i służba niepokornego generała. Generał Stanisław Sosabowski (1892–1967)
Biogram / Biografia

„Sosab” – życie i służba niepokornego generała. Generał Stanisław Sosabowski (1892–1967)

Autor: Daniel Koreś
Spośród oficerów Wojska Polskiego, których nazwisko stało się głośne w czasie II wojny światowej, jedno z czołowych miejsc zajmuje gen. Stanisław Sosabowski. Włożył on ogromny wysiłek w powstanie i wyszkolenie pierwszej polskiej, elitarnej jednostki powietrznodesantowej i brawurowo dowodził nią w boju podczas operacji „Market Garden”.
„Tobruckie szczury” w afrykańskim piekle. Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich
Artykuł

„Tobruckie szczury” w afrykańskim piekle. Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich

Autor: Teodor Gąsiorowski
Niemcy i Włosi w 1941 r. miesiącami usiłowali zdobyć Tobruk. Bronili go wraz z aliantami żołnierze Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich – pozbawieni wody, prażeni słońcem, kryjący się w płytkich dziurach na linii frontu. Nadludzkim wysiłkiem utrzymali miasto i doczekali brytyjskiej odsieczy.
„Wojsko niepodległości” PPS-u
Biogram / Biografia

„Wojsko niepodległości” PPS-u

Autor: Tomasz Panfil
Niemal od początku istnienia Legionów kłębiły się wokół nich sprzeczne interesy, ambicje i koncepcje. W sporach tych Ignacy Daszyński stał konsekwentnie po stronie Piłsudskiego, któremu zależało na jak największej autonomii Legionów i oszczędzaniu polskiej krwi na przyszłą rozgrywkę o Polskę wolną, ale nie z łaski jednego czy drugiego cesarza, ale z woli narodu polskiego.
„Wybierajcie - ja na swe sumienie nie mogę tego wziąć”. Pułkownik Mieczysław Prus-Więckowski (1895-1926)
Biogram / Biografia

„Wybierajcie - ja na swe sumienie nie mogę tego wziąć”. Pułkownik Mieczysław Prus-Więckowski (1895-1926)

Autor: Artur Kuprianis
Krakus z zasłużonej dla Polski rodziny, ukształtowany również przez hołdujące patriotycznym postawom gimnazjum im. Jana III Sobieskiego. Już jako piętnastolatek udzielał się aktywnie w uczniowskim kole Zarzewia. Naturalną konsekwencją dla niego było wstąpienie do Drużyn Strzeleckich i skautingu.
<i>Broni nie złożę. Munduru nie zdejmę. Tak mi dopomóż Bóg.</i> Działalność majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” na Kielecczyźnie
Artykuł

Broni nie złożę. Munduru nie zdejmę. Tak mi dopomóż Bóg. Działalność majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” na Kielecczyźnie

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W czasie międzywojnia określano go jako „żelaznego majora”, kobiety nazywały go „pięknym Heniem”, Niemcy – „szalonym majorem”... Kim był mjr Henryk Dobrzański „Hubal”?
<i>Umarł „Dziadek” siwy a żelazny…</i>
Artykuł

Umarł „Dziadek” siwy a żelazny…

Autor: Marek Gałęzowski
„Piłsudski miał fanatycznych wielbicieli, którzy go kochali więcej niż własnych rodziców, niż własne dzieci, ale było wielu ludzi, którzy go nienawidzili […]. I oto nie znać było tego w dniu pogrzebu” – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz.
<i>Vis</i>, czyli siła. Pistolet VIS wz. 35
Artykuł

Vis, czyli siła. Pistolet VIS wz. 35

Autor: Ryszard Sodel
Pistolet VIS uznawano za jeden z najlepszych pistoletów wojskowych skonstruowanych w latach trzydziestych XX wieku. Opinię niezawodnego, odpornego na zabrudzenia i trudne warunki eksploatacji w różnych warunkach klimatycznych, od dalekiej północy po piaski pustyni, potwierdziły oceny użytkowników po obu stronach frontu w okresie II wojny światowej.

12 września 1942 r. powołano Armię Polską na Wschodzie, scalając wszystkie polskie jednostki znajdujące się na Bliskim Wschodzie. Struktura tej siły zbrojnej była kompromisem pomiędzy koncepcjami Brytyjczyków a propozycjami polskimi.

Autor: Bartosz Janczak
50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa – wiernego rycerza Rzeczpospolitej Polskiej
Artykuł

50. rocznica śmierci generała Władysława Andersa – wiernego rycerza Rzeczpospolitej Polskiej

Autor: Małgorzata Ptasińska
Pięćdziesiąt lat temu 12 maja 1970 r., w 26. rocznicę rozpoczęcia bitwy o Monte Cassino, zmarł w Londynie gen. Władysław Anders. Zgodnie ze swoją wolą spoczął wśród żołnierzy 2. Korpusu na montecassińskiej nekropolii żegnany przez najbliższą rodzinę i wiernych Mu żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych.
Abraham z Góry Straceńców
Biogram / Biografia

Abraham z Góry Straceńców

Autor: Grzegorz Wołk
Roman Abraham konspirował długo przed 1918 r. Następnie walczył z Ukraińcami o rodzinny Lwów, a w 1939 r. oglądał z bliska klęskę polskiej armii w wojnie obronnej.
Adam Świtalski – tytularny generał brygady AK, więzień obozów NKWD
Biogram / Biografia

Adam Świtalski – tytularny generał brygady AK, więzień obozów NKWD

Autor: Daniel Koreś
Pułkownik dyplomowany piechoty WP Adam Jan Feliks Świtalski urodził się 18 grudnia 1894 r. w Gorlicach; był synem radcy Józefa Świtalskiego i Heleny z domu Chądzyńskiej, córki powstańca styczniowego.
Antoni Chruściel „Monter”
Biogram / Biografia

Antoni Chruściel „Monter”

Autor: Andrzej Chmielarz
Wbrew powszechnemu i utrwalonemu przekonaniu, powstańczą walką w Warszawie kierował dowódca Okręgu AK Warszawa gen. Antoni Chruściel „Monter”, a nie gen. Tadeusz Komorowski „Bór”.
Arcybiskup Józef Gawlina (1892–1964)
Artykuł

Arcybiskup Józef Gawlina (1892–1964)

Autor: Jacek Żurek
Od 1933 do 1947 r. pełnił funkcję biskupa polowego w kraju i za granicą. Przez całą wojnę towarzyszył polskim uchodźcom i wojsku. Do kraju już nie wrócił. Polakom rozsianym po świecie był znany jako protektor emigracji. Pochowany został pośród mogił swoich żołnierzy, na polskim cmentarzu pod Monte Cassino, który poświęcił 1 września 1945 r.
Argentyński finał epopei żołnierzy 2. Korpusu Polskiego
Artykuł

Argentyński finał epopei żołnierzy 2. Korpusu Polskiego

Autor: Janusz Wróbel
W upalny, lipcowy dzień 1947 r. na nabrzeżu portu w Genui panował ożywiony ruch. Przy trapie prowadzącym na pokład motorowca „Empire Halberd” kłębił się tłum ludzi: młodych mężczyzn o słowiańskiej urodzie i ich włoskich żon…
Armia Konna na froncie polskim w 1920 r.
Artykuł

Armia Konna na froncie polskim w 1920 r.

Autor: Paweł Sztama
Siłą przełamującą na południowym odcinku wojny polsko-bolszewickiej miała być legendarna 1. Armia Konna, wsławiona swoimi działaniami w trakcie wojny domowej w Rosji. Czy zrealizowała pokładane w niej nadzieje?
Armia Krajowa
Artykuł

Armia Krajowa

Autor: Andrzej Chmielarz
Dnia 14 lutego 1942 r. prezes Rady Ministrów i Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski przekazał komendantowi głównemu Związku Walki Zbrojnej gen. Stefanowi Roweckiemu rozkaz o zmianie nazwy organizacji tajnej w kraju i tytułu jej komendanta.
Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie
Artykuł

Armia Polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie

Autor: Teodor Gąsiorowski
Od 1940 r. na terytorium Syrii formowano wielką jednostkę Wojska Polskiego. Wzięła ona później udział w walkach w Afryce. Jednocześnie przebywało tam wielu oficerów, którzy przedostali się na Bliski Wschód po zakończeniu kampanii wrześniowej. Z części z nich sformowano Legię Oficerską, w której podporucznicy i porucznicy służyli w charakterze szeregowców. Reszta pozostawała bez przydziału.
Armia, która nie powstała. Działania Sokolstwa Polskiego w Ameryce podczas II wojny światowej
Artykuł

Armia, która nie powstała. Działania Sokolstwa Polskiego w Ameryce podczas II wojny światowej

Autor: Krzysztof Pawluczuk
Sokolstwo Polskie w Ameryce, wobec upadku Polski w 1939 r. oraz szalejącego w kraju okupacyjnego terroru, zaczęło rysować wizję utworzenia na ziemi amerykańskiej, podobnie jak podczas I wojny światowej, polskiego wojska do walki z Niemcami, które poprzez Francję wyzwoliłoby ziemie polskie.
Atos, Portos czy Aramis? Podniebny muszkieter Dywizjonu 303
Biogram / Biografia

Atos, Portos czy Aramis? Podniebny muszkieter Dywizjonu 303

Autor: Magdalena Bałdyga
Jego nazwisko znajduje się na 20. pozycji listy Bajana. Jego wizerunek widnieje na samolocie myśliwskim MiG-29 nr 83 z 23 Bazy Lotnictwa Taktycznego. Nazywano go jednym z Trzech Muszkieterów Dywizjonu 303, a sama królowa Elżbieta II widząc na jego mundurze naszywkę RAF-u, złamała protokół dyplomatyczny i odpięła mu górny guzik munduru.
August Emil Fieldorf – Bohater 1939-1945
Biogram / Biografia

August Emil Fieldorf – Bohater 1939-1945

Autor: Paweł Sztama
Szef Kedywu był jednym z najważniejszych oficerów AK. Wykazał się wówczas niezwykłym zmysłem organizacyjnym i wyrobił sobie ogromny szacunek u podwładnych.
Biały koń dla Andersa
Artykuł

Biały koń dla Andersa

Autor: Bożena Witowicz
Armia Andersa to potoczna nazwa Armii Polskiej w Związku Sowieckim, na której dowódcę został mianowany w dniu 10 sierpnia 1941 r. gen. Władysław Anders. Armia istniała krótko, w latach 1941-1942, jednak była niezwykle znaczącym etapem uczestnictwa Polaków w II wojnie światowej, ważna dla losów Polaków na Wschodzie oraz relacji polsko-sowieckich i polsko-alianckich.
Bitwa jazłowiecka
Artykuł

Bitwa jazłowiecka

Autor: Paweł Naleźniak
W dziejach polskiego oręża niewiele jest równie błyskotliwych zwycięstw, jak to odniesione pod Jazłowcem, w boju trwającym z przerwami trzy dni i noce – od 11 do 13 lipca 1919 r.
Bitwa nad Niemnem 1920

Bitwa nad Niemnem 1920

Autor: Maciej Krotofil
Odzyskiwanie niepodległości przez Polskę po I wojnie światowej było procesem, w którym istotną rolę odgrywały zarówno zabiegi dyplomatyczne, jak i działania zbrojne. Najpoważniejszym konfliktem militarnym, jaki zmuszone było toczyć młode państwo, była wojna polsko-bolszewicka z lat 1919–1920. Ewentualna przegrana w tej wojnie, w przeciwieństwie do innych polskich działań militarnych z tego okresu, miałaby wpływ nie tylko na przebieg granic II Rzeczypospolitej, ale przede wszystkim zagrażałaby istnieniu niepodległej Polski. W polskiej pamięci historycznej utrwaliła się przede wszystkim kampania 1920 r., a zwłaszcza zwycięska Bitwa Warszawska i kontrofensywa znad Wieprza. Jednak te niewątpliwe sukcesy wojskowe, które odsunęły niebezpieczeństwo zdobycia przez wojska bolszewickie Warszawy i całkowitej klęski państwa polskiego, nie rozstrzygnęły losów wojny. Historycy zgadzają się, że decydująca dla przebiegu tego konfliktu była nieco zapomniana i mniej eksponowana Bitwa nad Niemnem.
Bitwa o Anglię i polscy piloci RAF
Artykuł

Bitwa o Anglię i polscy piloci RAF

Autor: Wiesław Kaczmarczyk
10 lipca 1940 roku, rozpoczęła się pierwsza faza Bitwy o Anglię, nazywana również fazą wstępną.
Bitwa o Ankonę
Artykuł

Bitwa o Ankonę

Autor: Ryszard Sodel
W połowie 1944 r. głównym zadaniem wojsk niemieckich we Włoszech było utrzymanie za wszelką cenę miasta i portu w Ankonie, aby nie zostały one zdobyte przez wojska alianckie. Do walki rzucony został 2. Korpus. 17 lipca 1944 r. rozpoczęła się jedna z chwalebniejszych bitew w jego historii.
Bitwa o Polskę  w sierpniu 1920 roku
Artykuł

Bitwa o Polskę w sierpniu 1920 roku

Autor: Piotr Korczyński
Zwycięstwo na polu walki nie zależy tylko od przewagi liczebnej – tutaj arytmetyka bywa zawodna. Szala triumfu potrafi też wahać się do samego końca i przechylić się nagle na korzyść strony, która wydawała się pokonana.
Bitwa Warszawska 1920

Bitwa Warszawska 1920

Autor: Łukasz Przybyło
W sierpniu 1920 r. miała miejsce decydująca dla losów wojny wielka bitwa pod Warszawą. Złożyły się na nią zacięte walki obronne prowadzone nad przedpolach polskiej stolicy (m.in. pod Radzyminem i Ossowem) przez siły gen. Józefa Hallera, uporczywe boje w obronie i kontrataku 5 Armii gen. Władysława Sikorskiego na Wkrą (osłaniającej Warszawę od północnego wschodu), aż wreszcie nadzorowana przez Józefa Piłsudskiego kontrofensywa znad Wieprza, która ugodziła w najbardziej wrażliwy punkt w sowieckich liniach.
Bitwa warszawska 1920 r.
Artykuł

Bitwa warszawska 1920 r.

Autor: Mirosław Szumiło
Bitwa warszawska była kulminacyjnym momentem wojny polsko-bolszewickiej, jednym z decydujących wydarzeń w dziejach Polski, Europy i świata. Jednakże z wyjątkiem Polski ten fakt nie funkcjonuje w świadomości historycznej mieszkańców krajów europejskich.
Błękitna Armia generała Hallera
Artykuł

Błękitna Armia generała Hallera

Autor: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech Jerzy Muszyński, Rafał Sierchuła
Na czele Błękitnej Armii gen. Haller w maju i czerwcu 1919 r. ostatecznie rozbił siły ukraińskie okupujące znaczne obszary Małopolski Wschodniej. Przyłączył Pomorze Gdańskie do Polski i symbolicznie zaślubił ją z Bałtykiem, a niedługo później dowodził Armia Ochotniczą broniącą Warszawy w 1920 r. przed nawałą bolszewicką.
Błękitny Generał w wojnach o granice
Artykuł

Błękitny Generał w wojnach o granice

Autor: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech Jerzy Muszyński, Rafał Sierchuła
Rozpoczął i prowadził wielką akcję ochotniczą. Nie tylko, że potrafił on zorganizować doskonały aparat, składający się z ludzi oddanych i ofiarnych, z poświęceniem pracujących, ale sam świecił najlepszym przykładem - wspominał o gen. Hallerze Wincenty Witos. Tak pozytywnej opinii o nim nie miał już jednak Józef Piłsudski.
Bobrujsk – „stolica nadberezyńskiej Polski” (1919–1920)
Artykuł

Bobrujsk – „stolica nadberezyńskiej Polski” (1919–1920)

Autor: Diana Maksimiuk
18 marca 1921 r. w Rydze podpisano traktat kończący wojnę polsko-bolszewicką. Znaczne obszary wschodniej części przedrozbiorowej Rzeczypospolitej znalazły się poza granicami odrodzonego państwa polskiego. Na niektórych władza polska zaistniała po raz ostatni w latach 1919–1920.
Bohater samotnej walki. Sylwetka plutonowego Stefana Karaszewskiego
Biogram / Biografia

Bohater samotnej walki. Sylwetka plutonowego Stefana Karaszewskiego

Autor: Bartłomiej Nowak
5 września 2018 roku w Kosowie, w gminie Moszczenica, powiecie piotrkowskim odbyła się uroczystość związana z zakończeniem remontu pomnika, poświęconego plutonowemu Stefanowi Karaszewskiemu – żołnierzowi 85. Pułku Strzelców Wileńskich, uczestnikowi wojny obronnej 1939 roku.
Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku
Artykuł

Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Kozak
Bez wypowiedzenia wojny Sowieci dokonali 17 września 1939 r. zbrojnej napaści na Polskę, będącą od 1 września w stanie wojny z III Rzeszą. Wkraczającym jednostkom Armii Czerwonej opór zbrojny stawiały m.in. związki taktyczne Korpusu Ochrony Pogranicza, Brygada Rezerwowa Kawalerii Wołkowysk i Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie.
Bolesław Kontrym „Żmudzin” – życie i śmierć dla Polski
Biogram / Biografia

Bolesław Kontrym „Żmudzin” – życie i śmierć dla Polski

Autor: Marek Hańderek
Bolesław Kontrym urodził się 27 sierpnia 1898 r. w majątku Zatruce na Wołyniu, w rodzinie o szlacheckich korzeniach i tradycjach walk o niepodległość.
Bolszewicy nad Narwią
Artykuł

Bolszewicy nad Narwią

Autor: Krzysztof Sychowicz
W latach 1919–1920 Polacy odpierając agresję bolszewików walczyli nie tylko o kształt granic odrodzonej Ojczyzny, lecz także o jej istnienie. Walki na przedpolach Łomży, Nowogrodu i Ciechanowca opóźniły pochód agresora i dały Polakom tak potrzebny czas na przygotowanie obrony i kontrataku.
Breda. Najbardziej polskie miasto w historii Holandii
Artykuł

Breda. Najbardziej polskie miasto w historii Holandii

Autor: Artur Cieślik
Wyzwolenie Bredy nie było najważniejszym wydarzeniem w trakcie walk aliantów z Niemcami na froncie zachodnim, jednak zasługuje na specjalną uwagę jako doskonały przykład taktycznego kunsztu gen. Stanisława Maczka, dowódcy 1. Dywizji Pancernej.
Brody–Lwów 1920

Brody–Lwów 1920

Autor: Marek Kozubel
W wyniku porażki wyprawy kijowskiej oraz postępów ofensywy Armii Czerwonej na Białorusi działania wojenne przeniosły się w lipcu 1920 r. na terytorium państwa polskiego. W czasie gdy Front Zachodni pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego zmierzał w kierunku Warszawy, Front Południowo-Zachodni pod dowództwem Aleksandra Jegorowa miał za zadanie zdobycie Lwowa.
Bunt generała Żeligowskiego. Harcerskie oddziały bojowe w wyprawie na Wilno
Artykuł

Bunt generała Żeligowskiego. Harcerskie oddziały bojowe w wyprawie na Wilno

Autor: Tomasz Sikorski
W walkach o Wilno w 1920 r. dużą rolę odegrali harcerze, mający już cenne doświadczenie z wojny polsko-bolszewickiej.
Cicha Noc, Heilige Nacht
Artykuł

Cicha Noc, Heilige Nacht

Autor: Joanna Hytrek-Hryciuk
Po upadku Powstania Warszawskiego do niewoli trafiło blisko trzy tysiące kobiet. Niemiec. Grupie dziewięćdziesięciu z nich przypadło świętować Wigilię w transporcie pomiędzy obozami. Kolędy i pastorałki śpiewały… razem z konwojującymi je żołnierzami.
Cichociemni, broń i pieniądze. Łączność lotnicza z krajem w latach 1941–1944
Artykuł

Cichociemni, broń i pieniądze. Łączność lotnicza z krajem w latach 1941–1944

Autor: Łukasz Płatek
Na pytanie, co jest potrzebne, aby prowadzić wojnę, Napoleon Bonaparte miał odpowiedzieć, że trzy rzeczy: pieniądze, pieniądze i jeszcze raz pieniądze. Oczywiście, do prowadzenia walki niezbędni są jeszcze ludzie i broń. Doskonale rozumiał to Rząd Polski na Uchodźstwie, powołany przez gen. Władysława Sikorskiego we Francji jesienią 1939 r.
Czarkowy 1914 – zaczątek legendy Legionów Piłsudskiego
Artykuł

Czarkowy 1914 – zaczątek legendy Legionów Piłsudskiego

Autor: Artur Kuprianis
Czarkowy to miejsce stoczenia jednej z pierwszych krwawych potyczek legionistów Piłsudskiego. Stała się ona podstawą mitu Legionów Polskich i ich walki o niepodległość, nie tylko podczas I wojny światowej, ale może przede wszystkim po jej zakończeniu.
Czekając na „czerwoną zarazę”
Artykuł

Czekając na „czerwoną zarazę”

Autor: Waldemar Grabowski
Latem 1944 r. wojska Armii Czerwonej znalazły się w centralnej Polsce. Dowódcy AK musieli pilnie zdecydować, jaką postawę przyjąć wobec „sojusznika naszych sojuszników”.
Człowiek z cienia. Tadeusz Szturm de Sztrem w walce o niepodległą Polskę 1914-1921
Biogram / Biografia

Człowiek z cienia. Tadeusz Szturm de Sztrem w walce o niepodległą Polskę 1914-1921

Autor: Maciej Żuczkowski
Jednym z najbardziej interesujących rodzeństw w historii Polski jest piątka dzieci Jana Szturm de Sztrem i Marii z domu Rusieckiej. Z wyjątkiem najmłodszego Zbigniewa, zmarłego w wieku 23 lat wkrótce po zakończeniu wojny polsko-bolszewickiej, pozostała czwórka posiada biogramy w Polskim Słownik Biograficznym. Najbardziej niezwykłym z nich był chyba Tadeusz.
Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?
Artykuł

Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Zarzut, że Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim i „uciekła” do Iranu pojawia się także w złagodzonej formie twierdzenia, że rząd polski, łamiąc układ Sikorski-Majski i polsko-sowiecką umowę wojskową z 14 sierpnia 1941 r., jednostronnie „wycofał” tę armię z ZSRS. Jest to tendencyjna interpretacja faktów.
Czy Piłsudski mógł w 1920 roku powstrzymać bolszewizm?
Artykuł

Czy Piłsudski mógł w 1920 roku powstrzymać bolszewizm?

Autor: Marek Gałęzowski
Spektakularne zwycięstwa nad Armią Czerwoną pod Warszawą i nad Niemnem, osiągnięte dzięki geniuszowi Naczelnego Wodza Wojska Polskiego Józefa Piłsudskiego i męstwu polskich żołnierzy, przesądziły o sukcesie w wojnie z bolszewicką Rosją – pierwszej i jedynej wygranej wojnie Polski od czasów odsieczy wiedeńskiej (1683) i pokoju w Karłowicach (1699).
Czy Polska w 1939 roku miała plan wojny z Niemcami?
Artykuł

Czy Polska w 1939 roku miała plan wojny z Niemcami?

Autor: Arkadiusz Wingert
O polskim planie wojny wypowiadali się zarówno pamiętnikarze, dokumentaliści, jak i autorzy licznych opracowań. Mimo upływu prawie siedemdziesięciu pięciu lat od zakończenia wojny, problem wciąż nie został wyczerpująco przebadany.
Czy przestała istnieć
Artykuł

Czy przestała istnieć

Autor: Piotr Niwiński
Często używany argument, że 19 stycznia 1945 r. Armia Krajowa przestała istnieć, a dalej działały już tylko grupki zdeterminowanych osób, irracjonalnie myślących o zwycięstwie nad Związkiem Sowieckim, jest z samego założenia nieprawdziwy.
Dialog o Dowódcy
Artykuł

Dialog o Dowódcy

Autor: Gustaw Herling-Grudziński, Józef Czapski
W roku śmierci Generała Władysława Andersa na łamach paryskiej „Kultury” ukazała się drukiem okolicznościowa, wspomnieniowa rozmowa o Zmarłym, którą odbyli Gustaw Herling-Grudziński i Józef Czapski.
Dowboria – kresowa epopeja I Korpusu Polskiego
Artykuł

Dowboria – kresowa epopeja I Korpusu Polskiego

Autor: Wojciech Jerzy Muszyński
Podkomendni gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego byli pierwszymi polskimi żołnierzami, którzy stanęli do walki z bolszewizmem i zwyciężyli. Na odległych Kresach wyzwolili pierwszy skrawek Polski.
Dowódca Powstania  Wielkopolskiego
Biogram / Biografia

Dowódca Powstania Wielkopolskiego

Autor: Rafał Sierchuła, Wojciech Jerzy Muszyński
Losy gen. Dowbora-Muśnickiego odmienił wybuch powstania w Wielkopolsce. Walki, które rozpoczęły się 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu, wkrótce ogarnęły swoim zasięgiem znaczną cześć Wielkopolski.
Droga amerykańskich ochotników do służby w Wojsku Polskim
Artykuł

Droga amerykańskich ochotników do służby w Wojsku Polskim

Autor: Mariusz Niestrawski
Jeden z najpopularniejszych, odnoszących się do wojny polsko-bolszewickiej mitów historycznych głosi, iż walczący o przetrwanie Polacy byli skazani wyłącznie na siebie. Na płaszczyźnie polskiego lotnictwa nie da się go obronić.
Droga do wolności
Artykuł

Droga do wolności

Autor: Paweł Głuszek
We wrześniu 1939 r. nowo odrodzona Polska utraciła dopiero co odzyskaną niepodległość. Polacy ponownie stanęli do walki o wolność. Walczyli z niemieckim okupantem w kraju i byli obecni na wszystkich frontach wojny.
Drogą honoru Polaka prawdziwego. Pułkownik Franciszek Niepokólczycki
Biogram / Biografia

Drogą honoru Polaka prawdziwego. Pułkownik Franciszek Niepokólczycki

Autor: Filip Musiał
„Jego zdaniem legenda AK istnieje, rośnie i będzie rosła. Nie potrafią temu zapobiec czynniki rządowe bez względu na stosowane środki. […] Obecnie wielką polityką dla AK-owców w kraju jest zachować swoją godność żołnierską i nie pozwalać wszelkimi sposobami na pomniejszanie dorobku AK i jej legendy. Powinna ona jak sztandar być przekazana młodzieży”.
Druga Wielka Wojna generała Hallera
Artykuł

Druga Wielka Wojna generała Hallera

Autor: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech Jerzy Muszyński, Rafał Sierchuła
30 sierpnia 1939 r. gen. Haller wraz z żoną Aleksandrą przyjechał z Torunia do Warszawy. Oddał się do dyspozycji Naczelnego Wodza, ale nie otrzymał przydziału wojskowego. Wieczorem 2 września Hallerowie wyjechali pociągiem do Lublina, skąd samochodem dotarli do Lwowa.
Dywizja „Lwów”. 6. Dywizja Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS (1941–1942)
Artykuł

Dywizja „Lwów”. 6. Dywizja Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS (1941–1942)

Autor: Bartosz Janczak
Po podpisaniu tzw. Układu Sikorski-Majski 30 lipca 1941 r. oraz polsko-sowieckiej umowy wojskowej 14 sierpnia 1941 r. na terenie Związku Sowieckiego powstała polska armia. W jej skład wchodziła m.in. 6. Dywizja Piechoty, nazywana – Dywizją „Lwów”.
Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS
Artykuł

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS

Autor: Bartosz Janczak
Dywizja ta, sformowana na podstawie rozkazu z grudnia 1941 r., nie wzięła ostatecznie udziału w żadnych działaniach zbrojnych. Po ewakuacji na Bliski Wschód jej żołnierze zasilili szeregi 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Jednak niewątpliwą zasługą tej krótko istniejącej jednostki jest to, że stanowiła dla tysięcy Polaków drogę ucieczki z sowieckiego piekła.
Ekshumacje żołnierzy i policjantów poległych w 1939 roku
Artykuł

Ekshumacje żołnierzy i policjantów poległych w 1939 roku

Autor: Piotr Kędziora-Babiński
Jednym z podstawowych zadań Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN jest poszukiwanie, ekshumacja i przenoszenie szczątków ludzkich z mogił wojennych w godne miejsca. Najczęściej są to lokalne cmentarze. Przyjrzyjmy się niektórym ekshumacjom związanym z wojennymi pochówkami z września 1939 r.
Eksterytorialny Okręg Wileński
Artykuł

Eksterytorialny Okręg Wileński

Autor: Piotr Niwiński
W obliczu wysiedleń ludności i sukcesów sowieckiego aparatu bezpieczeństwa Komenda Okręgu Wileńskiego AK postanowiła przerzucić partyzantów na bezpieczniejsze tereny i odbudować swe struktury w Polsce centralnej.
Elżbieta Zawacka. Jedyna cichociemna
Artykuł

Elżbieta Zawacka. Jedyna cichociemna

Autor: Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk
10 stycznia 2009 r. zmarła Elżbieta Zawacka ps. „Zelma”, „Sulica”, „Zo” – kurierka Komendy Głównej AK, profesor nauk humanistycznych, druga kobieta awansowana na stopień generała brygady Wojska Polskiego.
Emanuel Prokesch vel Jan Baranowski. Przyczynek do dziejów konspiracji wileńskiej w Polsce północnej w 1946 r.
Artykuł

Emanuel Prokesch vel Jan Baranowski. Przyczynek do dziejów konspiracji wileńskiej w Polsce północnej w 1946 r.

Autor: Karol Polejowski
Emanuel Prokesch rozpoczął karierę wojskową w 1918 r. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej i wojnie w 1939 r. W konspiracji znalazł się w strukturze Okręgu Wileńskiego AK. Po zakończeniu wojny udzielał wsparcia majorowi „Łupaszce” na Pomorzu.
Epopeja szwadronu rotmistrza Plisowskiego
Artykuł

Epopeja szwadronu rotmistrza Plisowskiego

Autor: Wojciech Jerzy Muszyński
Wśród siarczystych mrozów i niebezpieczeństw kraju ogarniętego chaosem przez prawie tysiąc kilometrów gnali do enklawy, w której Polacy byli wolni od władzy któregokolwiek zaborcy.
Eugeniusz Gedymin Kaszyński „Zygmunt”
Biogram / Biografia

Eugeniusz Gedymin Kaszyński „Zygmunt”

Autor: Ryszard Sodel
W marcu 1976 r. zmarł Eugeniusz Gedymin Kaszyński „Zygmunt”, „Nurt”, „Mur”, major rezerwy Wojska Polskiego, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie i Armii Krajowej, cichociemny, zastępca Jana Piwnika „Ponurego”.
Ewakuacja Armii Andersa. Jak było naprawdę?
Wywiad

Ewakuacja Armii Andersa. Jak było naprawdę?

Autor: Sławomir Kalbarczyk, Rafał Leśkiewicz
Z autorem książki Armia Andersa w ZSRS 1941–1942. Niespełnione „braterstwo broni” z Armią Czerwoną prof. Sławomirem Kalbarczykiem, rozmawia dr Rafał Leśkiewicz, redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl.
Feliks Stamm w archiwach bezpieki
Artykuł

Feliks Stamm w archiwach bezpieki

Autor: Grzegorz Majchrzak
Feliks Stamm jest w Polsce postacią legendarną. W pełni zresztą na to zapracował, jako ojciec sukcesów polskiego boksu czy wręcz twórca „polskiej szkoły boksu”. To on jest autorem największych sukcesów naszych mistrzów ringu, włącznie ze „zlaniem ruskich” w 1953 r. podczas pamiętnych Mistrzostw Europy. Jednak – jak się okazuje – są również mniej znane fragmenty jego życiorysu.
Firlejówka – wrześniowy bój 1920 roku
Artykuł

Firlejówka – wrześniowy bój 1920 roku

Autor: Piotr Chmielowiec
Firlejówka to wieś leżąca około 45 km na wschód od Lwowa. 3 km na północ od niej, przy linii kolejowej ze Lwowa do Brodów, znajduje się węzłowa stacja kolejowa w Krasnem. W pierwszych dniach września 1920 roku rejon ten stał się polem krwawych walk Polaków z wojskami bolszewickimi.
Fundusz Obrony Narodowej w 39. pułku piechoty Strzelców Lwowskich
Artykuł

Fundusz Obrony Narodowej w 39. pułku piechoty Strzelców Lwowskich

Autor: Piotr Chmielowiec
Fundusz Obrony Narodowej został utworzony dekretem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 9 kwietnia 1936 r. jako pozabudżetowa forma wspierania inwestycji zbrojeniowych i wzmacniania jego siły obronnej.
Gen. dyw. Piotr Skuratowicz (1892–1940) – ofiara zbrodni katyńskiej
Biogram / Biografia

Gen. dyw. Piotr Skuratowicz (1892–1940) – ofiara zbrodni katyńskiej

Autor: Bartosz Janczak
Wiosną 1940 r. w Związku Sowieckim rozstrzelano ok. 22 tys. polskich żołnierzy, którzy w czasie kampanii 1939 r. stanęli w obronie ojczyzny. Jedną z ofiar Zbrodni Katyńskiej był gen. dyw. Piotr Skuratowicz.
Gen. Mieczysław Ryś-Trojanowski (1881–1945). Ofiara KL Mauthausen
Biogram / Biografia

Gen. Mieczysław Ryś-Trojanowski (1881–1945). Ofiara KL Mauthausen

Autor: Robert Jankowski
4 kwietnia 1945 r. w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym Mauthausen zmarł gen. Mieczysław Ryś-Trojanowski, aktywny uczestnik konspiracji i walk o niepodległą Polskę.
Gen. Stanisław Haller (1872-1940)
Biogram / Biografia

Gen. Stanisław Haller (1872-1940)

Autor: Jakub Ryba
Stanisław Haller (von Hallenburg) urodził się w 26 kwietnia 1872 r. w rodzinnym majątku w miejscowości Polanka Haller (dziś Polanka Hallera) koło Skawiny, na terenie ówczesnego powiatu podgórskiego. Był stryjecznym bratem gen. Józefa Hallera, późniejszego dowódcy Błękitnej Armii.
Generał brygady Bolesław Schwarzenberg-Czerny (1890-1940)
Biogram / Biografia

Generał brygady Bolesław Schwarzenberg-Czerny (1890-1940)

Autor: Daniel Koreś
Syn Bolesława i Jadwigi z d. Höfelmajer de Wellenwich, urodził 3 lutego 1890 r. w Krakowie. Od 1901 r. uczęszczał tu do gimnazjum filologicznego; po śmierci ojca przeniósł się w 1907 r. z matką do Lwowa i tu kontynuował naukę w V Gimnazjum Męskim im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego.
Generał brygady Zygmunt Piasecki (1893-1954) – od ułana do emigranta
Biogram / Biografia

Generał brygady Zygmunt Piasecki (1893-1954) – od ułana do emigranta

Autor: Bartosz Janczak
We wrześniu i październiku 1939 r. walczyło wielu oficerów Wojska Polskiego, którzy w latach 1914–1920 brali udział w walkach o odrodzenie RP. Ich losy potoczyły się zazwyczaj tragicznie. Do niewoli niemieckiej, a po 1945 r. na emigrację udał się jeden z nich – gen. bryg. Zygmunt Piasecki.
Generał dywizji Bronisław Prugar-Ketling
Biogram / Biografia

Generał dywizji Bronisław Prugar-Ketling

Autor: Paweł Zielony
Członek Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierz Armii Hallera, w trakcie drugiej wojny światowej dowódca 11. Karpackiej Dywizji Piechoty i 2. Dywizji Strzelców Pieszych, z którą został internowany na terenie Szwajcarii.
Generał Franciszek Paulik (1866-1940)
Biogram / Biografia

Generał Franciszek Paulik (1866-1940)

Autor: Dariusz Dąbrowski
Z urodzenia Czech, z wyboru Polak, wybitny żołnierz armii Odrodzonej Rzeczypospolitej. Zamordowany przez Sowietów w wieku 74 lat, był jedną z najstarszych ofiar Zbrodni Katyńskiej.
Generał Józef Zając – dowódca Wojsk Polskich na Środkowym Wschodzie
Biogram / Biografia

Generał Józef Zając – dowódca Wojsk Polskich na Środkowym Wschodzie

Autor: Bartosz Janczak
Na początku grudnia 1941 r. gen. bryg. Józef Zając dotarł na Środkowy Wschód, by objąć dowództwo nad polskim wojskiem w rejonie świata, gdzie wielu obywateli polskich znalazło się już jesienią 1939 r. Jego zadaniem było zapewnienie im odpowiednich warunków funkcjonowania oraz przygotowanie do działań wojennych.
Generał Kukliński
Artykuł

Generał Kukliński

Autor: Filip Frąckowiak
W 1984 r. płk Ryszard Kukliński został przez sąd wojskowy w Warszawie skazany na karę śmierci za zdradę i zdegradowany. 11 listopada 2016 r. miałem zaszczyt odebrać z rąk prezydenta Andrzeja Dudy nominację generalską dla śp. Ryszarda Kuklińskiego.
Generał Maria Stanisława Wittek – dwukrotna dama Virtuti Militari
Biogram / Biografia

Generał Maria Stanisława Wittek – dwukrotna dama Virtuti Militari

Autor: Magdalena Mołczanowska
25 lutego 1942 r. Dowódca Armii Krajowej gen. Stefan Rowecki powołał Wojskową Służbę Kobiet. Na czele tej organizacji stanęła Maria Stanisława Wittek ps. „Mira” – kobieta niezwykła, dla której służba ojczyźnie była nie tylko obowiązkiem, ale prawdziwym powołaniem.
Generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz
Biogram / Biografia

Generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz

Autor: Wojciech Kujawa
5 stycznia 1893 r. (część źródeł podaje: 21 grudnia 1892 r.) we Lwowie urodził się Michał Tokarzewski-Karaszewicz. Dzieciństwo i młodzieńcze lata spędził w Drohobyczu, gdzie w czerwcu 1911 r. zdał egzamin dojrzałości. Naukę kontynuował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, a następnie na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Generał Mieczysław Smorawiński (1893-1940)
Biogram / Biografia

Generał Mieczysław Smorawiński (1893-1940)

Autor: Krzysztof Pięciak
Za udział w walkach I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej Mieczysław Smorawiński otrzymał m.in. Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyż Walecznych, francuską Legią Honorową i odznaczenia austro-węgierskie. W ostatniej bitwie z Konarmią Budionnego w sierpniu 1920 r. niemal stracił życie. Śmierć z rąk sowieckich pisana mu była jednak nie na polu walki, lecz w katyńskim lesie.
Generał pod obserwacją
Artykuł

Generał pod obserwacją

Autor: Bogusław Tracz
Kiedy w lutym 1946 r. generał broni Leon Berbecki podjął decyzję powrotu do kraju, zapewne nie przypuszczał, jakim przeciwnościom przyjdzie mu stawić czoła.
Generał Wiktor Thommée. Ostatni obrońca Modlina
Biogram / Biografia

Generał Wiktor Thommée. Ostatni obrońca Modlina

Autor: Robert Jankowski
Był generałem Wojska Polskiego i jednym z wyróżniających się polskich dowódców we wrześniu 1939 r. Wytrwale i skutecznie bronił twierdzy Modlin przed przeważającymi oddziałami niemieckimi. Poddał się dopiero wtedy, gdy skapitulowała Warszawa. Po wojnie, podobnie jak wielu przedwojennych oficerów, znalazł się na marginesie, zepchnięty nań przez komunistyczne władze.
Generał Władysław Anders (1892–1970)

Generał Władysław Anders (1892–1970)

Autor: Jerzy Kirszak
Władysław Anders był zdolnym, ambitnym, dzielnym i sprawnym dowódcą - taktycznego bardziej niż operacyjnego szczebla dowodzenia. Jakkolwiek cechował go typowy dla kawalerzy- sty temperament, który nie zawsze sprzyjał trafnej ocenie sytuacji – czy to wojskowej pod względem operacyjnym czy politycznej – nie podlega dyskusji, że był szczerym i gorącym patriotą, symbolem niezłomnej walki o wolność Polski.