Nie można bowiem opowiadać dziejów Polski, pomijając ogromną rolę literatury, bez niej są one kalekie i uboższe. Nie można zrozumieć własnej tożsamości bez rozpoznania ducha polskości zapisanego w wybitnych, a czasem zapomnianych, dziełach literackich. Literatura polska, zwłaszcza od epoki zaborów aż do czasów nam najbliższych, rozwijała się w ścisłym związku z dziejami narodu – w kraju, na emigracji, na zesłaniach, w różnych obiegach wydawniczych.
Ambicją twórców serii „Literatura i Pamięć” jest scalanie tego obrazu, ukazywanie szerokiemu gronu czytelników najwybitniejszych autorów i dzieł, które w czasach komunistycznej cenzury nie miały szans na pełne zaistnienie w świadomości społecznej lub które w ramach polityki kulturalnej PRL były przesłaniane stereotypowymi, tendencyjnymi interpretacjami. Seria obejmuje więc swoim zakresem literaturę XX w., wciąż nie w pełni rozpoznaną, ale także wybrane sylwetki pisarzy, utwory i zjawiska z wcześniejszych okresów pilnie domagające się dziś przypomnienia i nowych odczytań.
Serię stworzyliśmy z myślą zarówno o miłośnikach literatury, jak i pasjonatach historii. Jej adresatami są zwłaszcza nauczyciele języka polskiego i nauczyciele historii oraz studenci historii i polonistyki. Nauczycielom seria ma pomagać w realizacji nowej podstawy programowej w zakresie przedmiotów humanistycznych. Studentom dostarczać wiedzę poszerzającą horyzonty, a wszystkim czytelnikom – lekturę atrakcyjną i pogłębiającą podstawy duchowej więzi z Ojczyzną.
Projekt został objęty Patronatem Honorowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Partnerem projektu jest Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji w ramach Programu Wspierania Pamięci Narodowej.
Jako pierwsze w serii ukazały się następujące tomy:
Agnieszka Kowalczyk, Józef Piłsudski pisarz. Autorka omówiła działalność pisarską Piłsudskiego: od publicystyki i utworów wspomnieniowych po opracowania historyczne i teksty użytkowe, np. rozkazy. Ukazała tradycje literackie, które wpływały na pisarstwo Marszałka, dokonała też analizy jego języka i stylu.
Wojciech Kudyba, Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego
Autor przedstawił twórczość poetycką Jana Polkowskiego jako ilustrację zaangażowania poety w rzeczywistość Polski od lat sześćdziesiątych XX wieku. Pokazano zarówno odniesienia do historii minionej jak i do wydarzeń, których Polkowski był obserwatorem, a niekiedy także uczestnikiem.
Dzieje najnowsze w literaturze polskiej. Szkice o współczesnej poezji i prozie, red. Antoni Buchała.W jedenastu szkicach autorzy omówili wybrane utwory poetów i prozaików polskich XX i XXI wieku: K. Wierzyńskiego, J. Mackiewicza, F. Czarnyszewicza, J. Czapskiego, M. Nowakowskiego, J.M. Rymkiewicza, A. Libery, O. Tokarczuk, A. Stasiuka i W. Wencla, pokazując, w jaki sposób odbiła się w tych dziełach historia Polski.
Książki opublikowane w ramach tej serii będą dostępne na rynku księgarskim od stycznia 2020 r.
