Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Agentura Watykanu”. Parafia kapucynów we Wrocławiu w latach 1981–1989
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Agentura Watykanu”. Parafia kapucynów we Wrocławiu w latach 1981–1989

Autor: Paweł Błażewicz
„Czy ksiądz zdaje sobie sprawę, że możemy go aresztować? – To bardzo dobrze, będę mógł wtedy pomagać najbardziej potrzebującym”. To fragment przesłuchania o. Adama Białka we wrocławskim komisariacie przy ul. Jaworowej. On i inni kapucyni bardzo przysłużyli się opozycji w ostatniej dekadzie PRL.
„Arka” wolności
TYLKO U NAS
Artykuł

„Arka” wolności

Autor: Cecylia Kuta
Po wprowadzeniu stanu wojennego w drugim obiegu wydawniczym, oprócz gazetek i biuletynów o treści informacyjnej, ukazywały się pisma literackie i społeczno-kulturalne. Jednym z nich było krakowskie pismo „Arka”, które powstało w połowie 1983 r.
„Bolek i Lolek” przeciwko komunie
TYLKO U NAS
Artykuł

„Bolek i Lolek” przeciwko komunie

Autor: Grzegorz Majchrzak
„Bolek i Lolek” to tytuł jednej z najpopularniejszych bajek dla dzieci w okresie PRL. Taką samą nazwę otrzymał jeden z nadajników wykorzystywanych od 1984 r. przez warszawskie Radio „Solidarność”. Był to nadajnik specyficzny: umożliwiał podziemnym radiowcom wejście z napisami na wizję TVP.
„Chcemy Polski wolnej i niepodległej…”. Symbolika niezależnych demonstracji w PRL
POLECAMY
Artykuł

„Chcemy Polski wolnej i niepodległej…”. Symbolika niezależnych demonstracji w PRL

Autor: Piotr Byszewski, Aneta Nisiobęcka
Demonstracje uliczne były jednym z bardziej widocznych przejawów oporu Polaków przeciw rządom komunistycznym w całym okresie PRL. Dochodziło do nich podczas wybuchów społecznego niezadowolenia, wynikających z pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej w kraju.
„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji
TYLKO U NAS
Artykuł

„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji

Autor: Andrzej Czyżewski
Każda rocznica wyborów kontraktowych staje się pretekstem do rozmowy o wydarzeniach rozgrywających się w świetle jupiterów czy w centralnych punktach dużych polskich miast. Tymczasem sukces strony solidarnościowej z czerwca 1989 nie byłby możliwy bez wyborców z terenów słabo zurbanizowanych.
„Dosyć paktów z czerwonymi!”. Niezależne organizacje młodzieżowe wobec „okrągłego stołu”
POLECAMY
Artykuł

„Dosyć paktów z czerwonymi!”. Niezależne organizacje młodzieżowe wobec „okrągłego stołu”

Autor: Ks. Jarosław Wąsowicz SDB
Liderzy Solidarności wielokrotnie przyznawali, że powtórną rejestrację związku u schyłku lat osiemdziesiątych de facto wywalczyli młodzi ludzie. Jednak ze słowami uznania nie szły w parze decyzje włączenia przedstawicieli nowego pokolenia w kierownicze kręgi NSZZ „Solidarność”.
„Dzieci Października”
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

„Dzieci Października”

Autor: Adam Dziurok
Październik stanowił dla części środowisk komunistycznych wzorcową wersję socjalizmu, która może ewoluować w jeszcze bardziej liberalnym kierunku. Gdy „wzorzec” ten stawał się coraz bardziej odległy, w ogólnej atmosferze zniechęcenia pojawiły się grupy „młodych gniewnych” chcących rozmawiać o reformie systemu socjalistycznego w Polsce.
„Gadała” pod Uniwersamem
TYLKO U NAS
Artykuł

„Gadała” pod Uniwersamem

Autor: Grzegorz Majchrzak
13 grudnia 1985 r. rozbawiony tłum warszawiaków obserwować mógł grupę bezradnie tłukących w metalową konstrukcję milicjantów. Wewnątrz przygotowanego przez opozycjonistów metalowego wózka znajdował się magnetofon, nadający głośno antykomunistyczną audycję.
„Margaret – uważaj na czerwonego pająka!”. Wizyta Margaret Thatcher w Polsce
POLECAMY
Artykuł

„Margaret – uważaj na czerwonego pająka!”. Wizyta Margaret Thatcher w Polsce

Autor: Radosław Morawski
Margaret Thatcher, nazywana ze względu na swoja nieustępliwą politykę „Żelazną Damą”, odwiedziła Polskę w dniach 2-4 listopada 1988 r. – w szczególnym czasie przygotowań do rozmów Okrągłego Stołu. Wizyta ta nie przyniosła oczekiwanych przez władze PRL efektów, dała za to nadzieję polskiej opozycji na uzyskanie poparcia Zachodu.
„Nie oddałam tego walkowerem…”. O Annie Walentynowicz (1929-2010)
POLECAMY
Biogram / Biografia

„Nie oddałam tego walkowerem…”. O Annie Walentynowicz (1929-2010)

Autor: Sławomir Cenckiewicz
„Byłam kroplą, która przepełniła kielich goryczy” – tak w lipcu 1981 r. odpowiedziała Anna Walentynowicz na pytanie dotyczące genezy Sierpnia ’80. Od razu jednak dodała: „Ale nie tylko ja nią byłam, moje bohaterstwo polegało na tym, że po prostu wytrzymałam, nie oddałam tego walkowerem. A mogłam znieść to wszystko tylko dzięki temu, że powstały Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża i grupa ludzi pomogła mi przetrwać”.
„Niezależni” studenci w dobie przełomu
POLECAMY
Artykuł

„Niezależni” studenci w dobie przełomu

Autor: Kamil Dworaczek
W maju 1988 r. w niektórych ośrodkach akademickich doszło do studenckich protestów. Były one wyrazem solidarności ze strajkującymi robotnikami, ale też demonstracją siły i znaczenia Niezależnego Zrzeszenia Studentów.
„Pod przykrywką” Kościoła. Duszpasterstwo Rolników w diecezji przemyskiej
TYLKO U NAS
Artykuł

„Pod przykrywką” Kościoła. Duszpasterstwo Rolników w diecezji przemyskiej

Autor: Mariusz Krzysztofiński
Polska południowo-wschodnia zajmuje ważne miejsce na mapie oporu społecznego kraju. Szczególnie istotną rolę odegrał na tym terenie niezależny ruch chłopski.
„Przedsierpniowa” opozycja studencka w Białymstoku
TYLKO U NAS
Artykuł

„Przedsierpniowa” opozycja studencka w Białymstoku

Autor: Marek Kozak
Wystąpienia studentów z marca 1968 r., wynikające z niezadowalającej sytuacji w kulturze, zapoczątkowały szerszy opór społeczny. Wynikał on z narastającego rozczarowania systemem sprawowania władzy. W latach 70. studenci organizowali się m.in. wokół Kościoła katolickiego, co miało stanowić bazę ich dalszej działalności społecznej.
Audio/Video

„Solidarność Walcząca 1982–1990”

Autor: Sebastian Ligarski, Michał Siedziako
„Solidarność” była czymś większym niż związek zawodowy
POLECAMY
Artykuł

„Solidarność” była czymś większym niż związek zawodowy

Autor: Dorota Koczwańska-Kalita
„Solidarności” nie da się powtórzyć, ale świadomość, że inny świat jest możliwy pozwala zachować nadzieję, bo czymże jak nie źródłem wielkiej społecznej nadziei, entuzjazmu i chęci angażowania się w rozmaite sprawy publiczne milionów Polaków była „Panna S”.
„Solidarność” Rolników Indywidualnych na Podhalu, Spiszu i Orawie w latach 1980–1981
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Solidarność” Rolników Indywidualnych na Podhalu, Spiszu i Orawie w latach 1980–1981

Autor: Mateusz Szpytma
Komuniści, po zdławieniu niezależności Polskiego Stronnictwa Ludowego, poddali wieś polską próbie kolektywizacji. Traumatyczne przeżycia zaowocowały spadkiem aktywności społecznej jej mieszkańców na wiele lat.
„Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

„Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim

Autor: Marta Marcinkiewicz
Polityczne lato roku 1980 rozpoczęło się w Gorzowie Wielkopolskim na początku lipca. Ogłoszona przez rząd Edwarda Babiucha podwyżka cen wzbudziła niezadowolenie i wywołała pierwsze niepokoje społeczne. Z czasem nałożyła się na nie reakcja na dynamicznie rozwijającą się sytuację na Wybrzeżu.
„Tysol” Tadeusza Mazowieckiego. Próba szybkiej lektury
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

„Tysol” Tadeusza Mazowieckiego. Próba szybkiej lektury

Autor: Jan Olaszek
Podpisanie porozumień sierpniowych rozpoczęło okres wyjątkowy, gęsty od ważnych wydarzeń, głośnych tekstów, sporów, napięć społecznych i momentów przełomowych. Odbiciem tego jest 37 numerów redagowanego przez Tadeusza Mazowieckiego pisma.
„Utrata przez Politechnikę Świętokrzyską takiej klasy dydaktyka jest wielce niepożądana”. Studenci w obronie opozycjonistki
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

„Utrata przez Politechnikę Świętokrzyską takiej klasy dydaktyka jest wielce niepożądana”. Studenci w obronie opozycjonistki

Autor: Marzena Grosicka
Wśród aresztowanych i oskarżonych z dekretu o stanie wojennym była m.in. mieszkanka Kielc – Stanisława Gawlik, bardziej znana jako „Natasza”. Od 1975 r. pracowała na Politechnice Świętokrzyskiej w charakterze wykładowcy. Mimo oporu i protestów ze strony studentów, Stanisława Gawlik straciła pracę i została poddana represjom – nie przerwało jednak to jej działalności na rzecz „Solidarności”.
„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa
POLECAMY
Artykuł

„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa

Autor: Artur Adamski
W dniu wprowadzenia stanu wojennego pomimo zagrożenia najsurowszymi sankcjami wielu działaczy Solidarności rozpoczęło druk niezależnych gazetek i ulotek. Nikomu z tych odważnych ludzi nie udało się wtedy jednak osiągnąć równie wiele, jak działającym we Wrocławiu wydawcom „Biuletynu Dolnośląskiego”.
(Nie)chciany Pielgrzym
POLECAMY
Artykuł

(Nie)chciany Pielgrzym

Autor: Grzegorz Majchrzak
Gdy dla milionów Polaków Jan Paweł II był najbardziej oczekiwanym gościem, dla władz PRL był nie lada kłopotem. Mamy do czynienia z najsławniejszym Polakiem na świecie i na nieszczęście mamy z nim do czynienia tu w Polsce – mówił w 1983 r. minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak.
<i>Spotkania</i> do ponownego odczytania
TYLKO U NAS
Recenzja

Spotkania do ponownego odczytania

Autor: Małgorzata Choma-Jusińska
Drugi obieg wydawniczy w Polsce w latach 1976–1989 od dawna jest jednym z tematów częściej podejmowanych przez badaczy tego okresu. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługuje monumentalna, opracowana przez Macieja Sobieraja, publikacja Spotkania. Niezależne Pismo Młodych Katolików.
141 godzin głodówki
TYLKO U NAS
Artykuł

141 godzin głodówki

Autor: Kamil Dworaczek
Jesienią 1980 roku w świetlicy wrocławskiej Lokomotywowni 34 kolejarzy z „Solidarności” podjęło głodówkę w proteście przeciw polityce władz. Było to ważne wydarzenie nie tylko dla pracowników PKP, ale również dla członków „Solidarności” w całym kraju.
4 czerwca – nie wybory, lecz referendum
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

4 czerwca – nie wybory, lecz referendum

Autor: Paweł Błażewicz
Tak zwane wybory kontraktowe odbyły się 4 i 18 czerwca 1989 roku. Były one wynikiem poufnych rozmów prowadzonych z Lechem Wałęsą przez Czesława Kiszczaka, szefa policyjnego aparatu PRL-u, współtwórcy stanu wojennego. Te spotkania w „cztery oczy” przekształciły się 16 września 1988 r. w słynne z nagrań wideo rozmowy w Magdalence.
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa
TYLKO U NAS
Artykuł

Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa

Autor: Michał Siedziako
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie był niewielką studencką grupą opozycyjną, powołaną na przełomie lutego i marca 1982 r. Szczecińska Służba Bezpieczeństwa do jej rozbicia zastosowała nadzwyczaj szeroki wachlarz środków.
Akcja „Poronin”. Jak członkowie tajnej organizacji „Ruch” postanowili wysadzić pomnik i podpalić muzeum Lenina
POLECAMY
Artykuł

Akcja „Poronin”. Jak członkowie tajnej organizacji „Ruch” postanowili wysadzić pomnik i podpalić muzeum Lenina

Autor: Piotr Byszewski
Kiedy państwa komunistyczne obchodziły setną rocznicę urodzin Włodzimierza Lenina, członkowie tajnej organizacji „Ruch” postanowili wysadzić pomnik i podpalić muzeum twórcy „ojczyzny proletariatu”.
Alina Pienkowska-Borusewicz

Alina Pienkowska-Borusewicz

Autor: Arkadiusz Kazański
Strajki w 1988 r., choć znacznie słabsze niż te sprzed ośmiu laty, dały jednak impuls do zmian społecznych i politycznych w Polsce, do zbliżenia władz państwowych i środowiska opozycyjnego. Szczegóły omówiono przy Okrągłym Stole, przy którym Alina Pienkowska nie chciała usiąść – pomimo że zgadzała się z jego przesłaniem: „skład delegacji [solidarnościowej] był ustalany przez kolegów z Warszawy. Uważam, że to nie w porządku wobec ludzi, którzy przez cały stan wojenny pracowali na rzecz zmian”. Więcej ciekawych wątków z życia jednej z bohaterek Solidarności w broszurze z serii "Bohaterowie Niepodległej".
Archiwum osobiste Romana Peski (1933-2003) – historyka regionalisty, społecznika, działacza NSZZ „Solidarność”
TYLKO U NAS
Artykuł

Archiwum osobiste Romana Peski (1933-2003) – historyka regionalisty, społecznika, działacza NSZZ „Solidarność”

Autor: Krzysztof Kolasa
W dniu 11 kwietnia 2018 r. w Pabianicach Pan Michał Peska przekazał ok. 5,26 metrów bieżących wyselekcjonowanych materiałów archiwalnych składających się na archiwum osobiste swojego ojca Romana Peski (1933-2003).
Arystokrata w opozycji
POLECAMY
Artykuł

Arystokrata w opozycji

Autor: Jan Olaszek
W wielobarwnym i zróżnicowanym nurcie opozycji znalazło się również miejsce dla przedstawiciela jednego z najbardziej znanych polskich szlacheckich rodów, który wierzył w egalitarne lewicowe ideały.
Barbara Niemiec (1943-2014)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Barbara Niemiec (1943-2014)

Autor: Cecylia Kuta
Barbara Niemiec urodziła się 13 lipca 1943 r. w Krakowie. Po latach przyznawała: „Czas i miejsce mojego przyjścia na świat predestynowały do tego, by z mlekiem matki wyssać nienawiść do komunizmu i wszelkiego kagańca”.
Bezkompromisowy grudniowy Kustosz. Adam Gotner (1945–2020)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Bezkompromisowy grudniowy Kustosz. Adam Gotner (1945–2020)

Autor: Małgorzata Sokołowska
Adam Gotner w grudniu 1970 r. miał 26 lat. Był pracownikiem Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni i uczniem szkoły wieczorowej. 17 grudnia otrzymał sześć ran postrzałowych, przechodzących na wylot klatki piersiowej lewego barku, z rozerwaniem płuca, złamaniem łopatki i kości ramiennej. Był całym sercem oddany misji, którą dla niego były sprawy związane z pielęgnowaniem pamięci o Grudniu ‘70.
Bierny czy czynny opór
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Bierny czy czynny opór

Autor: Małgorzata Sokołowska
Powstała przed czterdziestu laty w czerwcu 1982 r. we Wrocławiu z inicjatywy Kornela Morawieckiego Solidarność Walcząca jako jedyna organizacja podziemna dopuszczała stosowanie czynnego oporu i starała się do tego przygotować.
Bitwa o most, czyli 3 maja 1982 r. w Warszawie
TYLKO U NAS
Artykuł

Bitwa o most, czyli 3 maja 1982 r. w Warszawie

Autor: Grzegorz Majchrzak
3 maja od 1951 r. stał się w Polsce Ludowej „normalnym” dniem pracy. Komunistyczne władze przez kolejne trzy dekady nie celebrowały kolejnych rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Błażewicze i Walcząca
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Błażewicze i Walcząca

Autor: Paweł Błażewicz
Już od grudnia 1981 r. mieliśmy w naszym wrocławskim mieszkaniu przy ul. Jaworowej 44 drukarnię związaną z Regionalnym Komitetem Strajkowym, czyli dolnośląskimi władzami Związku Zawodowego „Solidarność”, który po wybuchu stanu wojennego zszedł do podziemia. Mój ojciec – Bohdan Błażewicz, spawacz Megabudu wykonujący pracę w Pafawagu Hutmenie, nauczył się drukowania jeszcze w tzw. karnawale Solidarności.
Bronisław Dyba – producent mosiężnych przypinek patriotycznych w rzeczywistości PRL
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Bronisław Dyba – producent mosiężnych przypinek patriotycznych w rzeczywistości PRL

Autor: Piotr Dyba
Należał do grona ludzi, którzy w nieprzyjaznych warunkach PRL podejmowali własną działalność gospodarczą. Jego zakład metaloplastyczny stał się ważnym źródłem popularnych wówczas przypinek i znaczków okolicznościowych – również tych o tematyce patriotycznej i antykomunistycznej.
Cel – niepodległość Polski
POLECAMY
Biogram / Biografia

Cel – niepodległość Polski

Autor: Alfred Znamierowski
Być może o Andrzeju Kołodzieju wielu dotąd nie słyszało, bo on sam nigdy nie dbał o rozgłos, a środowisko Lecha Wałęsy, koła rządzące III RP i media zadbały, by o jego czynach społeczeństwo się nie dowiedziało. A przecież to głównie Kołodziejowi zawdzięczamy, że doszło do powstania Solidarności.
Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku

Autor: Bogusław Tracz
W drugiej połowie lat osiemdziesiątych coraz bardziej dawało o sobie znać zmęczenie społeczeństwa przedłużającą się zapaścią gospodarki, niepowodzeniem kolejnych prób reform i stagnacją polityczną. W sierpniu 1988 r. na Górnym Śląsku i w innych regionach wybuchły strajki.
Co opozycja demokratyczna myślała o II RP? O przedwojennej Polsce poza cenzurą
TYLKO U NAS
Artykuł

Co opozycja demokratyczna myślała o II RP? O przedwojennej Polsce poza cenzurą

Autor: Jan Olaszek
Tematyka historyczna w PRL bardzo często pojawiała się w wydawanych poza cenzurą książkach i czasopismach. Wśród tematów budzących żywe emocje pojawiała się historia dwudziestolecia międzywojennego.
Czerwcowa „ekstremistka”
TYLKO U NAS
Artykuł

Czerwcowa „ekstremistka”

Autor: Arkadiusz Kutkowski
Próba wdarcia się do siedziby KC PZPR w Warszawie, zakłócenie wizyty Edwarda Gierka w Radomiu, udział w głodówce protestacyjnej KOR – to tylko część działań, jakie podjęła Danuta Chomicka w obronie swego męża Czesława, jednego ze skazanych w procesach radomskich po proteście w czerwcu 1976 r.
Czerwiec ’76 na Dolnym Śląsku
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Czerwiec ’76 na Dolnym Śląsku

Autor: Grzegorz Waligóra
Wydarzenia Czerwca 1976 r. kojarzą się przede wszystkim z wystąpieniami robotniczymi przeciwko drastycznym podwyżkom cen żywności. Do największych i najbardziej znanych protestów doszło 25 czerwca w Radomiu, Ursusie i Płocku.
Częstochowy droga do Solidarności
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Częstochowy droga do Solidarności

Autor: Wojciech Rotarski
Zwycięskie strajki Sierpnia ’80 doprowadziły do powstania NSZZ „Solidarność” jako głównej siły opozycyjnej wobec komunistycznej władzy – siły zorganizowanej, mającej nakreślone cele działania i poczucie własnej mocy. Tymczasem w wielu ośrodkach kraju droga do „Solidarności” dopiero się zaczynała.
Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego
TYLKO U NAS
Artykuł

Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
18 grudnia 2013 r., w Garbatce-Letnisko, pracownicy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej wydobyli powielacz, który w latach 80. XX wieku był w dyspozycji osób tworzących struktury Tymczasowej Komisji Terenowej Ruchu Oporu NSZZ „Solidarność” w Pionkach.
Do zobaczenia, Zbyszku…
PAMIĘTAMY
Wspomnienie

Do zobaczenia, Zbyszku…

Autor: Wojciech Polak
Generał Zbigniew Nowek – mój przyjaciel, jeden z najwybitniejszych polskich opozycjonistów walczących z władzą komunistyczną – zmarł nagle 17 czerwca 2019 r. Osoba o niespożytej energii, patriota, a jednocześnie znakomity przywódca i organizator, całe życie trwał przy dewizie „Bóg, Honor i Ojczyzna”.
Duszpasterstwo przy Karolkowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Duszpasterstwo przy Karolkowej

Autor: Jan Olaszek
W latach osiemdziesiątych XX w. warszawska Wola nie przypominała dzisiejszego centrum biurowego. Była przede wszystkim dzielnicą przemysłową. W tamtejszych dużych zakładach pracy – licznych fabrykach i zajezdni transportu miejskiego – istniały dość silne struktury podziemnej „Solidarności”.
Działalność Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Kielcach w latach 1980–1981
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Działalność Niezależnego Zrzeszenia Studentów w Kielcach w latach 1980–1981

Autor: Marek Jończyk
Decydując się na rejestrację Niezależnego Zrzeszenia Studentów komuniści zgodzili się na legalną działalność niezależnej organizacji akademickiej. Stanowiło to poważny wyłom w monopolu ówczesnej władzy. Jednak, jak pokazały wydarzenia 1981 r., wyłom ten komuniści postanowili szybko i skutecznie usunąć.
Dzielni harcerze z Krobi – AK „Zawisza”
TYLKO U NAS
Artykuł

Dzielni harcerze z Krobi – AK „Zawisza”

Autor: Elżbieta Wojcieszyk
Harcerze z Krobi reaktywowali drużynę w 1945 r. nawiązując do patriotycznych tradycji II RP. Wiedli normalne życie skautowe: zbiórki, gawędy, ogniska, obozy letnie, udział w uroczystościach. Wkrótce władze zabroniły im nawet tego.
Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym

Autor: Paweł Miedziński
Postać zmarłego Edmunda Bałuki – antysowieckiego działacza niepodległościowego i robotniczego – powinna być pamiętana. Jego biografia jest przykładem nie tylko wielkiej determinacji w walce o wolność, ale także metod, jakimi SB operacyjnie „wygaszała” niebezpiecznych liderów społecznego buntu.
Edmund Zadrożyński – bohaterski działacz z Grudziądza
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Edmund Zadrożyński – bohaterski działacz z Grudziądza

Autor: Magdalena Bałdyga
Zapisał się w pamięci ludzi jako wzorowy obywatel, pełny zaufania, bohaterski działacz i pierwszy opozycjonista z Grudziądza. Walczył o prawa robotników i nie bał się przeciwstawić komunistycznej władzy. Był bardzo zdeterminowany i działał w imieniu mieszkańców swojego miasta.
Elżbieta Turnau (1933-2015)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Elżbieta Turnau (1933-2015)

Autor: Paweł Mazur
Przez większość życia związana była z Polską Akademią Nauk. Prócz kariery naukowej poświęciła się również działalności opozycyjnej. W latach 1976-1980 brała udział w kolportażu wydawnictw związanych z KOR, a od 1980 r. zaangażowała się w ideę powołania niezależnego związku zawodowego, której efektem było utworzenie NSZZ „Solidarność”.
Emil Barchański: ostatnia ofiara Dzierżyńskiego?
POLECAMY
Artykuł

Emil Barchański: ostatnia ofiara Dzierżyńskiego?

Autor: Patryk Pleskot
10 lutego 1982 roku doszło do jednej z najbardziej spektakularnych akcji „małego sabotażu” w całym stanie wojennym. Przeprowadzili ją nie doświadczeni opozycjoniści, lecz nastolatkowie. Podpalili pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie.
Gliwiccy artyści wysokogórscy
TYLKO U NAS
Artykuł

Gliwiccy artyści wysokogórscy

Autor: Tomasz Kurpierz
W nocy z 23 na 24 lipca 1982 r. na dachu wieżowca przy Alei Majowej w Gliwicach pojawiło się trzech ludzi. Mieli ze sobą pasy, farbę, pędzel, kubełek, linę i niedużą deskę. Jeden z nich przywiązał się do wywietrznika kominowego, drugi opuścił sznurek, po chwili na krawędzi dachu ukazał się trzeci.
Gracze, szulerzy i wiatr zmian. O negocjacjach przy „okrągłym stole”
TYLKO U NAS
Artykuł

Gracze, szulerzy i wiatr zmian. O negocjacjach przy „okrągłym stole”

Autor: Rafał Opulski
„Okrągły stół” nawiązywał do legendy o królu Arturze. Tyle, że stół z mitu miał uniemożliwić rycerzom spory o pierwszeństwo, a przy meblu z Sali Kolumnowej Pałacu Namiestnikowskiego hierarchia była ściśle ustalona. Główny negocjator strony partyjno-rządowej też wcale nie przypominał króla Artura.
Grudziądz na mapie opozycji PRL
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Grudziądz na mapie opozycji PRL

Autor: Przemysław Wójtowicz
Grudziądz na przełomie lat 70. i 80. XX w. liczył ok. 90 tys. mieszkańców. Warto mieć świadomość, że należał on (i należy) do większych miast w północnej Polsce, będąc dużym ośrodkiem kulturalno-gospodarczym położonym na styku Pomorza Nadwiślańskiego, Powiśla i Ziemi Chełmińskiej.
Henryk Bąk
Biblioteka cyfrowa

Henryk Bąk

Autor: Grzegorz Łeszczyński
Walkę polskich chłopów z ustrojem totalitarnym po wojnie można podzielić na kilka etapów: działalność w PSL i wsparcie partii Stanisława Mikołajczyka; udział wielu młodych ludzi w konspiracji zbrojnej; czynny opór wobec kolektywizacji na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych; tworzenie zorganizowanej opozycji demokratycznej w latach siedemdziesiątych; i wreszcie – w latach osiemdziesiątych – powołanie własnego związku zawodowego tworzącego wielki ruch społeczny „Solidarność”. We wszystkie te inicjatywy zaangażowany był Henryk Bąk.
Ideały Panny „S”
TYLKO U NAS
Artykuł

Ideały Panny „S”

Autor: Jan Olaszek
Powstanie „Solidarności” w 1980 roku było wyrazem sprzeciwu wobec rzeczywistości PRL, jednak wizja obalenia komunizmu, odzyskania niepodległości i wprowadzenia demokratycznego porządku znajdowała się poza horyzontem wyobraźni jej działaczy i członków. Godność i samorządność – te słowa wydają się lepiej oddawać ówczesne emocje i motywacje.
Ireneusz Serwan (1925-2019)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Ireneusz Serwan (1925-2019)

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
We wrześniu 1980 r. Ireneusz Serwan brał udział w tworzeniu uczelnianych struktur NSZZ „Solidarność” na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Szybko stał się jedną z najważniejszych postaci w prężnie działającej organizacji.
Ja wcale nie zniknęłam. Ewa Ossowska
NOWY NUMER BIULETYNU IPN
Biogram / Biografia

Ja wcale nie zniknęłam. Ewa Ossowska

Autor: Jan Hlebowicz
W monografiach poświęconych Solidarności i jej działaczom można znaleźć o niej zazwyczaj jedno zdanie. O tym, że razem z Anną Walentynowicz i Aliną Pienkowską 16 sierpnia 1980 r. uratowała strajk. I choć na archiwalnych zdjęciach ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina widzimy ją w centrum wydarzeń – wciąż niewiele wiemy o jej losach.
Jak wyglądał podziemny strajk?
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Jak wyglądał podziemny strajk?

Autor: Jarosław Neja
W grudniu 1981 r. kilka z ponad dwudziestu strajków górniczych, które wybuchły na Górnym Śląsku przeciwko wprowadzeniu przez komunistów stanu wojennego, odbywało się pod ziemią.
Jan Antoł – gazda z pięćdziesiątego województwa
POLECAMY
Artykuł

Jan Antoł – gazda z pięćdziesiątego województwa

Autor: Mateusz Szpytma
Jak to się stało, że Jan Antoł – związany ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym, organizacją satelicką wobec Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – został regionalnym i ogólnopolskim liderem niezależnych solidarnościowych związków rolniczych?
Jan Kozłowski – niepokorny rolnik
POLECAMY
Biogram / Biografia

Jan Kozłowski – niepokorny rolnik

Autor: Marcin Bukała
Jan Kozłowski był jednym z trzech więźniów politycznych wymienionych z imienia i nazwiska (obok Marka Kozłowskiego i Edmunda Zadrożyńskiego), o których uwolnienie upomnieli się strajkujący w sierpniu 1980 r. w Gdańsku. Żądanie to zapisano w czwartym punkcie historycznych postulatów sierpniowych.
Jan Olszewski 1930–2019
WARTO WIEDZIEĆ
Wspomnienie

Jan Olszewski 1930–2019

Autor: Justyna Błażejowska
Jan Olszewski urodził się 20 sierpnia 1930 r. w rodzinie kolejarskiej. Mieszkał na warszawskim Bródnie. Jego dom rodzinny był związany z polską tradycją niepodległościową.
Kardynał Franciszek Macharski (1927-2016)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kardynał Franciszek Macharski (1927-2016)

Autor: Rafał Łatka
W schyłkowym okresie PRL kard. Franciszek Macharski był jednym z najważniejszych hierarchów polskiego Kościoła. Odgrywał pierwszoplanową rolę jako bliski współpracownik Jana Pawła II, wiceprzewodniczący KEP i współprzewodniczący reaktywowanej we wrześniu 1980 r. kościelno-rządowej Komisji Wspólnej.
Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności
POLECAMY
Artykuł

Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności

Autor: Rafał Łatka
„Jestem prymasem całej Polski, a nie tylko stoczniowców” – tłumaczył po sierpniu 1980 r. kard. Stefan Wyszyński. Zwierzchnik polskiego Kościoła popierał niezależne związki zawodowe. Jednocześnie – obawiając się, że może dojść do narodowego nieszczęścia – apelował o umiar.
Karnawał Solidarności w Elblągu
POLECAMY
Artykuł

Karnawał Solidarności w Elblągu

Autor: Krzysztof Filip
Lato 1980 roku stanowiło punkt zwrotny w historii PRL. Preludium do największego kryzysu tzw. władzy ludowej w Polsce stanowiła wprowadzona 1 lipca przez rząd Edwarda Babiucha podwyżka cen na mięso.
Katyń w działalności opozycji w Krakowie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Katyń w działalności opozycji w Krakowie

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
Środowiska opozycyjne upominały się o prawdę o Katyniu przez cały okres PRL. Bardzo uroczyście obchodziły zwłaszcza czterdziestą rocznicę zbrodni katyńskiej. Rada Koordynacyjna Polonii Wolnego Świata, powołana w 1979 r. na I Zjeździe Polonii w Toronto, ogłosiła rok 1980 – Rokiem Katyńskim.
Klęska komuny i triumf „Solidarności”
POLECAMY
Artykuł

Klęska komuny i triumf „Solidarności”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
Polacy tłumnie ruszyli do urn wyborczych. Wynik pierwszej tury głosowania z 4 czerwca 1989 r. pokazał, że chcą zmiany ustroju. Strona opozycyjna nie sięgnęła jednak po władzę. Honorowała kontrakt zawarty przy okrągłym stole.
Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983
POLECAMY
Artykuł

Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Po wprowadzeniu stanu wojennego ocalali z aresztowań członkowie Komisji Krajowej zawiązali Krajowy Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”. Wykonując uchwałę KK z 12 XII 1981 r. KKS wezwał do strajku generalnego, który zakończyłby się po uwolnieniu wszystkich aresztowanych i odwołaniu stanu wojennego.
Konfederacja Polski Niepodległej 1979-1989
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Konfederacja Polski Niepodległej 1979-1989

Autor: Grzegorz Waligóra
W roku 2009 minęło trzydzieści lat od chwili utworzenia Konfederacji Polski Niepodległej, pierwszej od czasów rozbicia PSL niezależnej partii politycznej w peerelu i zarazem jedynej organizacji opozycyjnej powstałej przed Sierpniem 1980, która wprowadziła swoich kandydatów do Sejmu III RP.
Konsekwencje „okrągłego stołu”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Konsekwencje „okrągłego stołu”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
W 1989 r. komuniści byli świadomi, że muszą podzielić się władzą z powodu katastrofalnej sytuacji gospodarczej kraju. Jednak według nich demokratyzacja systemu mogła oznaczać dopuszczenie opozycji jedynie do parlamentu, nie przewidywali natomiast zmian w wojsku i aparacie bezpieczeństwa.
Kościół katolicki a Solidarność (1980–1981)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kościół katolicki a Solidarność (1980–1981)

Autor: Rafał Łatka
Wpływ Kościoła na świat ludzi pracy ujawnił się już w okresie strajków, które rozpoczęły się w lipcu 1980 r. w Lublinie i wkrótce ogarnęły cały kraj. To oddziaływanie było widoczne także później, gdy powstała „Solidarność”. W swojej analizie chciałbym zwrócić uwagę na trzy jego płaszczyzny.
Krakowscy buntownicy
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Krakowscy buntownicy

Autor: Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska
Dla jednych „okrągły stół” był wzorem politycznego dialogu, który rozpoczął proces demokratyzacji Polski; dla innych był symbolem zdrady i zmowy grup wrogich Polsce. Kiedy w Warszawie toczyły się rozmowy strony rządowej z częścią opozycji, przez Kraków przeszła fala protestów młodzieży podważającej sens negocjacji z komunistami i domagającej się odebrania im władzy.
Kryptonim „Jodła”, czyli internowania
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Kryptonim „Jodła”, czyli internowania

Autor: Grzegorz Majchrzak
Internowanie oznaczało przymusowe osadzenie w ośrodkach odosobnienia (popularnie nazywanych internatami) osób uznanych za niebezpieczne (głównie z powodów politycznych) dla PRL. Następowało na podstawie decyzji administracyjnych (poza kontrolą sądową), formalnie podejmowanych przez komendantów wojewódzkich Milicji Obywatelskiej. De facto ich podstawą były dane zebrane przez Służbę Bezpieczeństwa.
Ksiądz Czesław Sadłowski. Kapłan niezłomny
WARTO ZAJRZEĆ
Biogram / Biografia

Ksiądz Czesław Sadłowski. Kapłan niezłomny

Autor: Marcin Krzysztofik
Ksiądz Prałat Czesław Sadłowski jest jednym z wielu duchownych katolickich, którzy przez swoją działalność stali się prawdziwymi autorytetami dla licznych środowisk. Jego niezłomna postawa, zarówno w sprawie budowy kościoła w Zbroszy Dużej koło Grójca, jak również przy powstawaniu struktur opozycyjnych w środowisku wiejskim, wprawiała w wściekłość najwyższe władze PRL.
Ksiądz Kazimierz Jancarz, mistrzejowicki „Baca”
POLECAMY
Biogram / Biografia

Ksiądz Kazimierz Jancarz, mistrzejowicki „Baca”

Autor: Łucja Marek
25 marca 1993 r. zmarł kapłan, którego motorem działania były „religia przepojona patriotyzmem i patriotyzm przepojony religią”. Został zapamiętany przede wszystkim jako duszpasterz ludzi pracy.
Ksiądz Stefan Niedzielak: ostatnia ofiara Katynia?
POLECAMY
Artykuł

Ksiądz Stefan Niedzielak: ostatnia ofiara Katynia?

Autor: Patryk Pleskot
W piątek 20 stycznia 1989 roku późnym wieczorem ks. Stefan Niedzielak – siedemdziesięcioczteroletni proboszcz na warszawskich Powązkach – został brutalnie zamordowany w swoim mieszkaniu. Nieznani do dzisiaj sprawcy najpierw bestialsko go pobili, a potem dosłownie złamali mu kark.
Kwestarze przed Kolegium
TYLKO U NAS
Artykuł

Kwestarze przed Kolegium

Autor: Marzena Grosicka
Druga połowa lat osiemdziesiątych XX w. była czasem transformacji ustrojowej w Polsce i innych krajach „bloku wschodniego”. Rozbicie „Solidarności” i spacyfikowanie nastrojów społecznych po wprowadzeniu stanu wojennego nie zatrzymały procesów, które w połączeniu ze zmianą sytuacji międzynarodowej doprowadziły do upadku systemu komunistycznego.
Lech Bądkowski
Biblioteka cyfrowa

Lech Bądkowski

Autor: Sławomir Formella
Lech Bądkowski był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych postaci w dziejach Gdańska i Pomorza w XX w. Ów wychowanek II Rzeczypospolitej podczas II wojny światowej z bronią w ręku walczył o wolność Polski i Pomorza, a następnie przez wiele lat jako pisarz i działacz społeczny starał się o uzyskanie swobody działania w jak najszerszym zakresie możliwym w realiach PRL.
List 59. Głos wołającego na puszczy
POLECAMY
Artykuł

List 59. Głos wołającego na puszczy

Autor: Bożena Witowicz
Wielu wydawało się, że podpisany w Helsinkach 1 sierpnia 1975 r. akt końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie będzie stanowić nową jakość w europejskiej polityce. Tymczasem, pomimo dopiero co złożonych deklaracji, polskie władze komunistyczne zapowiedziały we wrześniu 1975 r. wprowadzenie zmian w Konstytucji PRL, które szły wbrew helsińskim ustaleniom.
List wrocławskich naukowców w obronie KOR
POLECAMY
Artykuł

List wrocławskich naukowców w obronie KOR

Autor: Grzegorz Waligóra
W maju 1977 r. olbrzymim wstrząsem dla wszystkich środowisk opozycyjnych była śmierć studenta V roku filologii polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, współpracownika KOR Stanisława Pyjasa. Jego ciało znaleziono w bramie przy ul. Szewskiej w Krakowie.
Lubelski Lipiec 1980
TYLKO U NAS
Artykuł

Lubelski Lipiec 1980

Autor: Marcin Dąbrowski
Latem 1980 r. przetoczyła się przez Polskę fala strajków pracowniczych, których pierwszą odsłoną były lipcowe wydarzenia w Lublinie i na Lubelszczyźnie, określane mianem „Lubelski Lipiec 1980”.
Maryla Płońska

Maryla Płońska

Autor: Maja Lubiejewska-Chilicka
Maryla Płońska współtworzyła Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, była redaktorką „Robotnika Wybrzeża”, w sierpniu 1980 r. uczestniczyła w strajku w Stoczni Gdańskiej i brała udział w redagowaniu 21 postulatów. Swoją aktywnością przyczyniła się do sukcesu Sierpnia ’80 i powstania Solidarności.
Marzec ’68
POLECAMY
Artykuł

Marzec ’68

Autor: Bożena Witowicz
Marzec ’68 do dziś pozostaje wydarzeniem tyleż niedookreślonym, co tragicznym. Niemożność jednoznacznego uchwycenia jego istoty wynika z tego, że nie było jednego „marca ’68”. W Polsce był marzec studencki, marzec inteligencki, marzec żydowski, marzec elit politycznych, marzec robotniczy, które skumulowały się w jednym okresie i nałożyły na siebie, zaciemniając istotę wydarzeń.
Mirosław Dzielski (1941-1989)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Mirosław Dzielski (1941-1989)

Autor: Wojciech Paduchowski
Był nietuzinkową postacią. Wyróżniał się w wielkim ruchu społecznym, jakim była „Solidarność”, oryginalną myślą i praktycznym działaniem. Nie należał do czołowych czy też najbardziej znanych ludzi „Solidarności”, ale zapamiętano go jako współtwórcę jednego z oryginalniejszych pomysłów, jak wyprowadzić Polskę z komunizmu.
Młoda „Solidarność”
TYLKO U NAS
Artykuł

Młoda „Solidarność”

Autor: Tomasz Kozłowski
Niezależne Zrzeszenie Studentów, powstałe na polskich uczelniach jesienią 1980, stanowiło część wielkiego ruchu społecznego. Od siostrzanej „Solidarności” było jednak dużo bardziej radykalne. Wielu robotników i intelektualistów liczyło na to, że system można naprawić. Studenci chcieli go obalić.
Największa akcja ulotkowa w 1970 roku – kolportaż „Odezwy Konfederacji Narodowej”
TYLKO U NAS
Artykuł

Największa akcja ulotkowa w 1970 roku – kolportaż „Odezwy Konfederacji Narodowej”

Autor: Piotr Byszewski
Między 25 a 27 lipca 1970 roku jednostki SB kontrolujące korespondencję przechwyciły w kilku miastach (m. in. w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Opolu, Chorzowie, Częstochowie) około 280 identycznych ulotek.
Narodziny wałbrzyskiej „Solidarności”
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Narodziny wałbrzyskiej „Solidarności”

Autor: Agnieszka Klarman
Spojrzenie na „Solidarność” z perspektywy regionalnej wiele wnosi do poznania jej historii. Punkt widzenia „małej ojczyzny” pokazuje odrębność tego ruchu w małych ośrodkach, jednocześnie ilustrując pewien uniwersalizm jego rozwoju i genezy, postaw i zachowań ludzi, którzy go tworzyli.
Negocjacje i konfrontacje
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Negocjacje i konfrontacje

Autor: Włodzimierz Suleja
Od września 1980 r. w obrębie systemu komunistycznego, ale wbrew niemu rodził się nowy, niespotykany do tej pory ruch. Władze nie bardzo w pierwszym momencie wiedziały, jaką przyjąć taktykę, czy wpierw opanować go, a następnie rozbić, czy sobie podporządkować. Rozpoczął się zatem okres, gdy negocjacje przeplatały sią z konfrontacją.
Nic o nas bez nas! Początki niezależnego ruchu chłopskiego w PRL
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Nic o nas bez nas! Początki niezależnego ruchu chłopskiego w PRL

Autor: Małgorzata Choma-Jusińska
Czterdzieści lat temu w rządzonej przez komunistów Polsce zaczął się odradzać niezależny ruch chłopski. Współdziałanie działaczy chłopskich z KSS KOR i ROPCiO oraz wsparcie dla samoorganizowania się wsi ze strony niektórych księży sprawiły, że w kraju zaczęły się mnożyć Komitety Samoobrony rolników.
Nielegalne rocznice
PAMIĘTAMY
Artykuł

Nielegalne rocznice

Autor: Sebastian Reńca
Tuż po pacyfikacji strajku w katowickiej kopalni „Wujek”, w jednym z wyłomów dokonanych przez czołg górnicy ustawili drewniany krzyż. Na jego ramionach zawisły lampki symbolizujące śmierć górników, najpierw sześciu, a ostatecznie dziewięciu.
Niepodległy. Wierny Kościołowi i Polsce Janusz Krupski (1951–2010)
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

Niepodległy. Wierny Kościołowi i Polsce Janusz Krupski (1951–2010)

Autor: Marek Kunicki-Goldfinger
Urodzony w połowie XX w. historyk, założyciel i redaktor naczelny podziemnego pisma „Spotkania”, działacz opozycji niepodległościowej. Był człowiekiem głębokiej wiary i kryształowego sumienia, co zgodnie zaświadczają osoby znające go od dzieciństwa i młodości oraz świadkowie jego późniejszego życia.
Niezależny wydawca, legenda "drugiego obiegu"
POLECAMY
Artykuł

Niezależny wydawca, legenda "drugiego obiegu"

Autor: Mirosław Biełaszko
Wśród 96 ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku jest Janusz Krupski – kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, wcześniej wiceprezes IPN, jeden z twórców niezależnego ruchu wydawniczego w PRL.
Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim

Autor: Bogusław Tracz
Rzeczywistość drugiej połowy lat osiemdziesiątych w uprzemysłowionej części Górnego Śląska daleko odbiegała od obrazów szczęśliwych, nowoczesnych i opływających w dostatki górnośląskich miast i osiedli, którymi do znudzenia epatowano w czasach „propagandy sukcesu”.
Nowohucki bunt
TYLKO U NAS
Artykuł

Nowohucki bunt

Autor: Andrzej Malik
Krakowskie organizacje młodzieżowe, a w szczególności ciesząca się ogromnym poparciem wśród nowohuckiej młodzieży, Federacja Młodzieży Walczącej, były krytycznie nastawione wobec przebiegu obrad Okrągłego Stołu i ich ostatecznych ustaleń z uzgodnieniami szczegółów wyborów kontraktowych.
NSZZ "Solidarność" Region Zielona Góra - wybrane aspekty działalności w latach 1980 - 1981
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

NSZZ "Solidarność" Region Zielona Góra - wybrane aspekty działalności w latach 1980 - 1981

Autor: Przemysław Zwiernik
W lipcu roku 1980 wydarzenia w województwie zielonogórskim przebiegały spokojnie. Niezadowolenie w zakładach pracy nasiliło się dopiero w sierpniu 1980 r. Coraz częściej wyrażano krytyczne opinie wobec dyrekcji zakładów pracy, władz terenowych i centralnych.
O prawdę i pamięć… Sprawa Katynia w działalności opozycji w PRL
POLECAMY
Artykuł

O prawdę i pamięć… Sprawa Katynia w działalności opozycji w PRL

Autor: Edyta Krężołek
Gdy w kwietniu 1943 r. Niemcy ogłosili odkrycie dołów śmierci z ciałami polskich oficerów, Katyń stał się symbolem sowieckich zbrodni. Rząd ZSRS winą obarczył Niemców i podtrzymywał kłamstwo katyńskie aż do 1990 r.
Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.
POLECAMY
Artykuł

Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.

Autor: Grzegorz Majchrzak
W drugiej połowie lat 70. władze PRL postawiły nie na masowe aresztowania, a na nękanie działaczy opozycji. Nie znaczy to jednak, że opozycjoniści nie trafiali do więzień.
Od niego zaczął się WiP
POLECAMY
Biogram / Biografia

Od niego zaczął się WiP

Autor: Michał Siedziako
Dwudziestoośmioletni student matematyki ze szczecińskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w decydujący sposób przyczynił się do powołania ogólnopolskiego Ruchu „Wolność i Pokój” – jednej z najważniejszych inicjatyw opozycyjnych w Polsce w drugiej połowie lat osiemdziesiątych.
Od wolnego człowieka do wolnego narodu
PAMIĘTAMY
Artykuł

Od wolnego człowieka do wolnego narodu

Autor: Ks. Piotr Kulbacki
W powojennej historii Polski niezwykłą rolę odegrał ks. Franciszek Blachnicki, którego myśl jest stale inspirująca, a jego dzieło służy wyzwoleniu człowieka. Wpłynął na życie w Polsce, ale nie jako polityk pokładający nadzieję w strukturach społecznych, lecz jako wychowawca wolnych ludzi.
Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi
TYLKO U NAS
Artykuł

Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi

Autor: Jarosław Neja
Latem 1980 r. kiedy kolejne strajkowe fale rozlewały się po kraju, górnośląskie i zagłębiowskie załogi przedstawiane były w mediach jako ludzie dobrej roboty, wręcz idealnie wykonujący kolejne plany i zadania produkcyjne zlecane przez władze, środowiska zawsze gotowe poprzeć partię i rząd.
Okrągły stół
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Okrągły stół

Autor: Włodzimierz Suleja
Od lutego do kwietnia 1989 r. trwały dwumiesięczne negocjacje ówczesnej ekipy partyjno-rządowej w Polsce z przedstawicielami opozycji, zwieńczone podpisaniem porozumień, do których należało m.in. przeprowadzenie pierwszych po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów do Sejmu.
2 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510