Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Błękitna” szesnastka
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

„Błękitna” szesnastka

Autor: Janusz Wróbel
W styczniu 1945 r. NKWD zaczęło polowanie na zasłużonych dla Rzeczypospolitej potomków magnackich rodów. Aresztowanych Radziwiłłów, Zamoyskich, Krasickich i Branickich Sowieci wywieźli z dziećmi do podmoskiewskiego Krasnogorska, gdzie więzili ich do jesieni 1947 r.
„Dokopać Ruskim”
POLECAMY
Artykuł

„Dokopać Ruskim”

Autor: Mariusz Żuławnik
W niedzielę 20 października 1957 roku reprezentacja Polski rozegrała mecz, który przeszedł do historii polskiej piłki nożnej. Na Stadionie Śląskim w Chorzowie biało-czerwoni pokonali kadrę narodową ZSRS 2:1. To sensacyjne zwycięstwo odbiło się szerokim echem w całej sportowej Europie.
„Druh Ryś”. Ks. Zdzisław Peszkowski i harcerstwo w Valivade
POLECAMY
Artykuł

„Druh Ryś”. Ks. Zdzisław Peszkowski i harcerstwo w Valivade

Autor: Anna Płońska
W maju 1944 r. do Osiedla Polskiego w Valivade koło Kolhapuru przybyła Ekipa Wizytatorów Wychowania Harcerskiego w składzie: hm. Bronisław Pancewicz oraz hm. Zdzisław Peszkowski. Ogromną popularność wśród młodzieży zaskarbił sobie drugi z wymienionych harcmistrzów – Zdzisław Peszkowski – pełen energii, pomysłów, ale i wymagań, które stawiał swoim podopiecznym, zarówno chłopcom, jak i dziewczętom.
„Głód przezwyciężał strach”. W jaki sposób Polki potrafiły zapewnić byt rodzinie na syberyjskim zesłaniu
POLECAMY
Artykuł

„Głód przezwyciężał strach”. W jaki sposób Polki potrafiły zapewnić byt rodzinie na syberyjskim zesłaniu

Autor: Angelika Blinda
W latach 1940-1941 na skutek masowych deportacji przeprowadzonych przez władze sowieckie na terenach wschodnich II RP swoje domy opuściły tysiące polskich rodzin. Wywiezione w głąb ZSRS musiały się mierzyć z głodem, chorobami i śmiercią.
„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.

Autor: Bogusław Tracz
Kiedy w połowie stycznia 1945 r. na froncie wschodnim ruszyła kolejna ofensywa Armii Czerwonej, losy wojny były już w zasadzie przesądzone. Pytaniem otwartym pozostawało jedynie, kiedy i kto jako pierwszy dotrze do Berlina i zawiesi sztandar zwycięstwa na gruzach stolicy Trzeciej Rzeszy.
„Kwestia polska” na sowieckiej Białorusi
TYLKO U NAS
Artykuł

„Kwestia polska” na sowieckiej Białorusi

Autor: Jan Szumski
Na sowieckiej Białorusi, najsilniej zrusyfikowanej i zsowietyzowanej ze wszystkich nierosyjskich republik ZSRS, pozostało po operacji ekspatriacyjnej ponad pół miliona Polaków. Stanowili oni największą grupę naszych rodaków w Związku Sowieckim.
„Nie mogę o tym pisać ani myśleć”
POLECAMY
Artykuł

„Nie mogę o tym pisać ani myśleć”

Autor: Jarosław Szarek
Pragnienie opisania dramatu niewinnych ofiar systemu komunistycznego – niewyobrażalnego doświadczenia ich samych oraz cierpień rodzin więzionych i traconych – stawało się jedyną pociechą w tych trudnych chwilach. Niosło nadzieję, że ich tragedia nie zostanie zapomniana, że „opisanie” i tym samym zachowanie pamięci nie tylko nada sens ich kaźni, ale również będzie wymierzeniem sprawiedliwości.
„Niech żyje zwycięska Armia Czerwona – oswobodzicielka Narodu Polskiego”
POLECAMY
Artykuł

„Niech żyje zwycięska Armia Czerwona – oswobodzicielka Narodu Polskiego”

Autor: Krzysztof Sychowicz
Przekroczenie Bugu przez nacierające na Zachód oddziały 1 Frontu Białoruskiego zostało przez Narkomindieł – sowiecki MSZ – kłamliwie przedstawione jako przekroczenie polsko-sowieckiej granicy państwowej i początek „wyzwalania bratniego narodu polskiego” spod okupacji niemieckiej.
„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi
POLECAMY
Artykuł

„Olech”: przeciwko sowieckiemu terrorowi

Autor: Kazimierz Krajewski
Anatol Radziwonik „Olech” wraz z grupą swoich podkomendnych nie zdecydował się po wojnie ewakuować z zajętej przez ZSRS Nowogródczyzny, licząc na powrót ziem wschodnich do Polski. Pozostałe na wschodzie oddziały polskie stały się samoobroną miejscowej ludności przed terrorem NKWD.
„Operacja polska” 1937–1938 w Ukraińskiej SRS. Antypolski wymiar rozkazu NKWD nr 00485
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Operacja polska” 1937–1938 w Ukraińskiej SRS. Antypolski wymiar rozkazu NKWD nr 00485

Autor: Marcin Majewski
W opinii wielu czołowych bolszewickich działaczy partyjnych Polacy zamieszkujący Rosję Sowiecką stanowili zagrożenie i byli grupą, do której komunistyczna władza nie miała zaufania. Zakładano, że w przypadku wybuchu wojny zdradzą ją – a wobec tego należy najaktywniejszych zlikwidować lub uwięzić w obozach koncentracyjnych, a resztę zastraszyć i różnymi metodami sparaliżować ich działania.
„Pod schodami”, czyli świat niższego personelu MSZ (na przykładzie Polaków w ZSRS z okresu międzywojennego). Słów kilka
TYLKO U NAS
Artykuł

„Pod schodami”, czyli świat niższego personelu MSZ (na przykładzie Polaków w ZSRS z okresu międzywojennego). Słów kilka

Autor: Marcin Kruszyński
Myśląc o polityce zagranicznej II RP, patrzymy na nią przeważnie przez pryzmat czołowych postaci ją kształtujących oraz szefów placówek dyplomatycznych realizujących linię wypracowaną przez kierownictwo resortu. Umyka natomiast naszej uwadze „zaplecze” ambasad – świat pracowników niższego personelu tych placówek.
„Polakom nie dane się jeszcze radować wolnością”
POLECAMY
Artykuł

„Polakom nie dane się jeszcze radować wolnością”

Autor: Jarosław Szarek
8 maja 1945 r. świat świętował zakończenie II wojny światowej – niewyobrażalnego piekła, rozpoczętego agresją Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę. Na ruinach zdobytego Berlina zwycięscy żołnierze sowieccy wieszali czerwone flagi z sierpem i młotem.
„Urodziłam się w Jezupolu, koło Stanisławowa…”. Sowieckie deportacje Kresów oczami Dziecka
TYLKO U NAS
Wspomnienie

„Urodziłam się w Jezupolu, koło Stanisławowa…”. Sowieckie deportacje Kresów oczami Dziecka

Autor: Arkadiusz Cisek
80 lat temu w milionach rodzin mieszkających na polskich Kresach dzieci nie czekały na ferie. Jeśli dane im było szczęście posiadania daru niewiedzy, czekały na powrót z wojny dziadków, ojców, braci… Wierząc, że żyją i wrócą.
(Nie)wykonanie Traktatu Ryskiego przez ZSRS?
TYLKO U NAS
Artykuł

(Nie)wykonanie Traktatu Ryskiego przez ZSRS?

Autor: Michał Zarychta
Traktat Ryski był aktem prawa międzynarodowego zawartym 18 marca 1921 r. pomiędzy rządem Rzeczpospolitej Polskiej a rządem Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Rad, który reprezentował także rządy Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Rad i Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Rad.
<i>Proces</i> Siergieja Łoźnicy
POLECAMY
Artykuł

Proces Siergieja Łoźnicy

Autor: Hubert Kuberski
Dokumentem „Proces” Siergiej Łoźnica przywołał zapomnianego prekursora „Wielkiego Terroru”. Był nim sąd nad członkami Partii Przemysłowej (Promyszlennaja Partia – Prompartia) w jednym z pierwszych procesów pokazowych w Związku Sowieckim.
1943. Rok niepomyślnych znaków
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

1943. Rok niepomyślnych znaków

Autor: Włodzimierz Suleja
Społeczeństwo polskie nie miało złudzeń, że Niemcy zdolni są do popełnienia najpotworniejszych zbrodni. Z nadzieją, ale i obawą oczekiwano więc końca okupacji. Obawy potęgował zaś fakt, iż wyzwolenie nadejść miało ze wschodu, Armia Czerwona bowiem, po zwycięstwie stalingradzkim, zaczynała przejmować inicjatywę strategiczną.
Adam Bień. Jeden z szesnastu
POLECAMY
Biogram / Biografia

Adam Bień. Jeden z szesnastu

Autor: Anna Lasek
Adam Bień był człowiekiem wyjątkowym – politykiem i działaczem niepodległościowego ruchu ludowego, jednym z szesnastu skazanych w moskiewskim procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, a także prawnikiem i pisarzem.
Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Gałęzowski
Władze polskie za główne niebezpieczeństwo dla niepodległości państwa uważały możliwość agresji ZSRS. Drugi z wielkich sąsiadów Polski – Niemcy – na mocy postanowień traktatu wersalskiego dysponował przez dłuższy czas jedynie stutysięczną armią, niemal całkowicie pozbawioną ciężkiej broni.
Ambasadorzy o Polsce zdradzonej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ambasadorzy o Polsce zdradzonej

Autor: Marek Klecel
Dwaj ambasadorzy – polski w Stanach Zjednoczonych w czasie wojny i amerykański w Polsce powojennej – opisali w swych wspomnieniach sytuację naszej Ojczyzny na arenie międzynarodowej po napaści Niemiec na ZSRS 22 czerwca 1941 roku.
Antypolityczny antykomunista
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Antypolityczny antykomunista

Autor: Włodzimierz Bolecki
Umieszczenie sylwetki Józefa Mackiewicza wśród polityków powojennej emigracji polskiej mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka oczywiste. W potocznej opinii czytelników – a także w pracach krytyków literackich – Józef Mackiewicz uważany jest bowiem przede wszystkim za pisarza politycznego.
Aplauz, kwiaty i bomba. Wizyta Nikity Chruszczowa w województwie katowickim w roku 1959
TYLKO U NAS
Artykuł

Aplauz, kwiaty i bomba. Wizyta Nikity Chruszczowa w województwie katowickim w roku 1959

Autor: Adam Dziuba
Na letnie miesiące 1959 r. rządzący Polską komuniści zaplanowali huczne obchody 15-lecia swych rządów, z kulminacją 22 lipca, w dniu „Narodowego Święta Odrodzenia Polski”.
Auschwitz a front wschodni
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Auschwitz a front wschodni

Autor: Zdzisław Jurkowski
W literaturze historycznej od lat dyskutowany jest temat braku właściwej reakcji Zachodu na zagładę Żydów i innych narodów oraz próba odpowiedzi na pytanie: dlaczego alianci zachodni w 1944 nie zbombardowali krematoriów lub linii kolejowych prowadzących do obozu w Auschwitz-Birkenau, aby ją przerwać?
Biały koń dla Andersa
POLECAMY
Artykuł

Biały koń dla Andersa

Autor: Bożena Witowicz
Armia Andersa to potoczna nazwa Armii Polskiej w Związku Sowieckim, na której dowódcę został mianowany w dniu 10 sierpnia 1941 r. gen. Władysław Anders. Armia istniała krótko, w latach 1941-1942, jednak była niezwykle znaczącym etapem uczestnictwa Polaków w II wojnie światowej, ważna dla losów Polaków na Wschodzie oraz relacji polsko-sowieckich i polsko-alianckich.
Bitwa warszawska 1920 r.
POLECAMY
Artykuł

Bitwa warszawska 1920 r.

Autor: Mirosław Szumiło
Bitwa warszawska była kulminacyjnym momentem wojny polsko-bolszewickiej, jednym z decydujących wydarzeń w dziejach Polski, Europy i świata. Jednakże z wyjątkiem Polski ten fakt nie funkcjonuje w świadomości historycznej mieszkańców krajów europejskich.
Bohaterowie z przypadku – Gorbaczow i Jaruzelski
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Bohaterowie z przypadku – Gorbaczow i Jaruzelski

Autor: Filip Musiał
26 grudnia 1991 roku Rada Najwyższa ZSRS przyjęła w Moskwie deklarację o rozwiązaniu ZSRS. Było to skutkiem utworzenia 8 grudnia tegoż roku Wspólnoty Niepodległych Państw, ale nade wszystko – procesu rozpadu bloku państw socjalistycznych i wybijania się na suwerenność kolejnych republik sowieckich.
Bohdan Kiełbasa, oprawca z bezpieki
POLECAMY
Artykuł

Bohdan Kiełbasa, oprawca z bezpieki

Autor: Robert Piwko
Mieszkańcy przedwojennego woj. kieleckiego dość szybko zetknęli się z realiami nowej Polski. Od sierpnia 1944 r. w rękach wojsk sowieckich znajdował się m.in. rejon Sandomierza. Miasto przez prawie pół roku stanowiło nieformalną stolicę województwa.
Bomby w Zagórzu. Część I: Ostrzeżenie dla Chruszczowa
POLECAMY
Artykuł

Bomby w Zagórzu. Część I: Ostrzeżenie dla Chruszczowa

Autor: Adam Dziuba
5 lipca 1959. w koronie drzewa w Zagórzu wybuchła bomba. Godzinę później miał tamtędy przejeżdżać sekretarz generalny sowieckiej kompartii Nikita Chruszczow. Peerelowskie media przemilczały to zdarzenie, a śledztwo w sprawie próby zamachu na przywódcę ZSRS okazało się serią porażek katowickiej SB.
Bomby w Zagórzu. Część II: Zamach na Gomułkę
POLECAMY
Artykuł

Bomby w Zagórzu. Część II: Zamach na Gomułkę

Autor: Adam Dziuba
Śledztwo katowickiej Służby Bezpieczeństwa w sprawie nieudanego zamachu na sowieckiego genseka Nikitę Chruszczowa przez dwa lata nie przynosiło żadnych rezultatów. W lipcu 1959 roku przy drodze, którą godzinę później miał przejechać przebywający z wizytą w PRL-u szef KPZS, eksplodowała bomba.
Borys Smysłowski-Holmston
WARTO ZAJRZEĆ
Biogram / Biografia

Borys Smysłowski-Holmston

Autor: Ryszard Sodel
Był jednym z kilku przedstawicieli rosyjskiej białej emigracji, którzy dali o sobie znać w czasie II wojny światowej. Jednak jego nazwisko utrwaliło się w historii tego okresu w sposób szczególny.
Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.

Autor: Sebastian Pilarski
Historycy wielokrotnie analizowali kwestię ewentualnej zgody polskiego rządu na przemarsz wojsk sowieckich przez terytorium Rzeczypospolitej w 1939 r. W sierpniu tego roku Moskwa podjęła kolejną próbę uzyskania aprobaty dla planów wprowadzenia Armii Czerwonej do Polski, jako kraju objętego wielostronnymi gwarancjami pomocy na wypadek zagrożenia ze strony Niemiec.
Bułgarski ślad. Na ile komunistyczne służby były zaangażowane w zamach na Jana Pawła II?
POLECAMY
Wywiad

Bułgarski ślad. Na ile komunistyczne służby były zaangażowane w zamach na Jana Pawła II?

Autor: Andrzej Grajewski
Wiele wskazuje na to, że w zamach na Jana Pawła II były zaangażowane tajne służby Bułgarii i innych państw komunistycznych – mówi dr Andrzej Grajewski, współautor książki „Agca nie był sam”, w rozmowie z Jakubem Gołębiewskim. Powstały w roku 2016 wywiad prezentuje wiedzę, także i dziś zasługując na uwagę.
Chrystus wśród strzelców alpejskich
TYLKO U NAS
Artykuł

Chrystus wśród strzelców alpejskich

Autor: Mariusz Bechta
Poruszające w formie i treści zapiski frontowe Błogosławionego, ks. Carlo Gnocchi – kapelana włoskich strzelców alpejskich uczestniczących w „krucjacie przeciwko bolszewizmowi” w czasie II wojny światowej wydane w kraju to świadectwo niezwykłej rangi.
Co się pisze obecnie w Rosji o Armii gen. Andersa w ZSRS? Przykład książki Nikołaja Plisko <i>Razgrom Pol’szy i mif ob armii Andiersa</i>
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Co się pisze obecnie w Rosji o Armii gen. Andersa w ZSRS? Przykład książki Nikołaja Plisko Razgrom Pol’szy i mif ob armii Andiersa

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Książka, którą chcemy tu krótko omówić, ukazała się stosunkowo niedawno – w 2017 r. w Moskwie. W tłumaczeniu na język polski jej tytuł brzmi: Klęska Polski i mit Armii Andersa.
Czarnobyl. Przemilczeć katastrofę
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Czarnobyl. Przemilczeć katastrofę

Autor: Filip Musiał
W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 r., w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie doszło do awarii. Niekontrolowana reakcja łańcuchowa doprowadziła do wybuchu wodoru, który rozsadził rdzeń reaktora. Do atmosfery przedostały się śmiertelnie groźne substancje radioaktywne.
Czas stalinowskiej nocy. Zniewalanie
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Czas stalinowskiej nocy. Zniewalanie

Autor: Włodzimierz Suleja
Wyniki wyborów z 1947 r. były z góry przesądzone. W starciu z komunistycznym Blokiem Stronnictw Demokratycznych samotne PSL nie miało w praktyce realnych szans. Protesty nic już nie mogły zmienić, Polskę, podobnie jak i inne „ludowe demokracje”, obejmował czas stalinowskiej nocy.
Czerwiec – Październik
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Czerwiec – Październik

Autor: Włodzimierz Suleja
Jubileuszowy, XX zjazd KPZS, obradujący od 14 do 25 lutego 1956 r. w Moskwie, nie zapowiadał się sensacyjnie. Nie zmienił się skład kierownictwa. Nowych treści trudno było doszukiwać się w wypełnionych frazesami mowach. Sytuacja zmieniła się jednak po ostatnim nocnym, zamkniętym posiedzeniu zjazdu, w czasie którego aktualny szef KPZS, Nikita Chruszczow, wygłosił referat.
Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?
TYLKO U NAS
Artykuł

Czy Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim?

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Zarzut, że Armia Andersa nie chciała się bić na froncie wschodnim i „uciekła” do Iranu pojawia się także w złagodzonej formie twierdzenia, że rząd polski, łamiąc układ Sikorski-Majski i polsko-sowiecką umowę wojskową z 14 sierpnia 1941 r., jednostronnie „wycofał” tę armię z ZSRS. Jest to tendencyjna interpretacja faktów.
Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?
O TYM SIĘ MÓWI
Debata

Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?

Autor: Marcin Przegiętka
Pakt Ribbentrop-Mołotow nie był i nie miał być sojuszem opartym na wspólnej ideologii Niemiec i Związku Sowieckiego, ponieważ takiej wspólnej ideologii nie było. Pakt był dowodem doraźnej wspólnoty interesów, która na krótko – zaledwie na dwa lata – połączyła Hitlera i Stalina.
Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?

Autor: Paweł Kosiński
Tylko Rzesza Niemiecka, ZSRS i Republika Słowacka przyjęły w 1939 r., że w wyniku ich agresji doszło do zawojowania (debellacji) Rzeczypospolitej, czyli pozbawienia dotychczasowego suwerena władzy zwierzchniej po zbrojnym zajęciu terytorium państwa i przejęciu nad nim całkowitej kontroli.
Czy Polska odrzucała sowieckie inicjatywy pokojowe w czasie wojny polsko-bolszewickiej?
TYLKO U NAS
Artykuł

Czy Polska odrzucała sowieckie inicjatywy pokojowe w czasie wojny polsko-bolszewickiej?

Autor: Marcin Kruszyński
Od końca 1917 r. w oficjalnych deklaracjach władze sowieckie wysuwały wobec Polski propozycje pokojowe. Jednakże Józef Piłsudski i rządzący II RP odnosili się do tych wypowiedzi nieufnie.
Czy polska placówka dyplomatyczna w Moskwie spełniła pokładane w niej nadzieje? Blaski i cienie relacji polsko-sowieckich w okresie międzywojennym
TYLKO U NAS
Artykuł

Czy polska placówka dyplomatyczna w Moskwie spełniła pokładane w niej nadzieje? Blaski i cienie relacji polsko-sowieckich w okresie międzywojennym

Autor: Marcin Kruszyński
Działalność polskich placówek tak dyplomatycznych jak konsularnych z okresu międzywojennego wciąż nie cieszy się dużym zainteresowaniem badaczy. Historycy nadal skupiają się bardziej na analizie raportów przygotowywanych przez pracowników Ministerstwa Spraw Zagranicznych (MSZ) niż na ich autorach.
Czy pomniki wdzięczności armii sowieckiej w Polsce powstawały spontanicznie?
TYLKO U NAS
Artykuł

Czy pomniki wdzięczności armii sowieckiej w Polsce powstawały spontanicznie?

Autor: Damian Markowski
Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną postawiło komunistów przed koniecznością propagandowego uzasadnienia tych działań. Zaczęto więc – za propagandą sowiecką – przedstawiać koniec okupacji niemieckiej jako „wyzwolenie”, do którego nie doszłoby, gdyby nie ofiara setek tysięcy żołnierzy sowieckich.
Czym był koniec wojny dla Lwowa?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Czym był koniec wojny dla Lwowa?

Autor: Paweł Naleźniak
Kresowy Lwów w 1944 r. był – wraz z zachodnim Wołyniem i Wilnem – jednym z trzech miejsc, w których Armia Krajowa najsilniej zaakcentowała swój udział w walkach z Niemcami w ramach akcji „Burza”.
Czym była „Operacja Polska”?
POLECAMY
Artykuł

Czym była „Operacja Polska”?

Autor: Anna Zechenter
Mordowano ich masowo – najpierw na podstawie list zatwierdzanych w Moskwie, potem brano ofiary jak popadło, byle ich nazwiska brzmiały z polska. Aby zaspokoić oczekiwania moskiewskiej centrali, NKWD wyszukiwał Polaków nawet w książkach telefonicznych.
Demaskator bolszewizmu Richard Pipes (1923–2018)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Demaskator bolszewizmu Richard Pipes (1923–2018)

Autor: Mirosław Szumiło
17 maja 2018 r. w Cambridge, MA zmarł Richard Pipes – jeden z najwybitniejszych znawców historii Rosji i komunizmu. Będzie zapamiętany przede wszystkim jako autor monumentalnej trylogii opisującej przyczyny, przebieg i skutki rewolucji 1917 roku (Rosja carów, Rewolucja rosyjska, Rosja bolszewików).
Dlaczego Gomułka kłamał i milczał w sprawie Katynia?
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Dlaczego Gomułka kłamał i milczał w sprawie Katynia?

Autor: Robert Spałek
Najprostsza i bliska prawdy odpowiedź na postawione w tytule pytanie brzmi: bo był komunistą. To dla niektórych kończy temat, skoro już znamy konkluzję, ale przecież ciekawie byłoby zajrzeć za kulisy dawnej polityki i dowiedzieć się czegoś więcej.
Dlaczego Prymas Wyszyński cierpiał za Wschód?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Dlaczego Prymas Wyszyński cierpiał za Wschód?

Autor: Grzegorz Polak
Za Kościół na Wschodzie był gotów oddać życie. Czuł się odpowiedzialny za los prześladowanych katolików w krajach podległych Związkowi Sowieckiemu.
Dokumenty „Operacji polskiej” w Gruzji. Protokół specjalnej Trójki NKWD
POLECAMY
Artykuł

Dokumenty „Operacji polskiej” w Gruzji. Protokół specjalnej Trójki NKWD

Autor: Stanisław Koller
Operacja polska NKWD stanowiła wzór dla kolejnych fal terroru. Odstąpiono od najprostszych pozorów procesu. Liczba osób represjonowanych w operacjach narodowościowych była tak duża, że nawet specjalnie powołane organy nie nadążały z wydawaniem wyroków.
Dokumenty archiwalne w antypolskiej kampanii propagandowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Dokumenty archiwalne w antypolskiej kampanii propagandowej

Autor: Jan Szumski
Rosyjskie Ministerstwo Obrony po raz kolejny (po opublikowaniu w sierpniu 2019 materiałów dotyczących paktu Ribbentrop-Mołotow) sięga po archiwalia, w celu – wedle narracji Kremla – „ochrony prawdy historycznej” i „przeciwdziałania fałszowaniu historii i próbom rewizji wyników II wojny światowej”.
Domki fińskie na osiedlu Jazdów
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Domki fińskie na osiedlu Jazdów

Autor: Aneta Nisiobęcka
W zdewastowanej po II wojnie światowej Europie doceniono na nowo budowę domków fińskich, a tamtejsze fabryki zaczęły działać pełną parą przy produkcji gotowych elementów, które następnie rozsyłano w paczkach po całej Europie.
Domokrążca z Karagandy. Ksiądz Władysław Bukowiński (1904-1974)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Domokrążca z Karagandy. Ksiądz Władysław Bukowiński (1904-1974)

Autor: Adam Hlebowicz
Polski kapłan-więzień sowieckich łagrów w roku 1955 nie skorzystał z możliwości powrotu do kraju. Został w Kazachstanie, dokąd zesłano go 10 lat wcześniej. Mimo szykan i prześladowań odbywał podróże misyjne po Azji Środkowej, potajemnie katechizując, udzielając sakramentów i odprawiając Msze Święte.
Droga do wojny
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Droga do wojny

Autor: Bartłomiej Noszczak
Na początku lat dwudziestych XX w. Niemcy i Rosja podjęły współpracę polityczno-wojskową. Łączyło je dążenie do zburzenia porządku politycznego zbudowanego w Europie na fundamencie Traktatu Wersalskiego. Z czasem ambicje imperialne obu państw doprowadziły do nowej wojny.
Droga do wolności
Archiwum Pełne Pamięci
Artykuł

Droga do wolności

Autor: Paweł Głuszek
We wrześniu 1939 r. nowo odrodzona Polska utraciła dopiero co odzyskaną niepodległość. Polacy ponownie stanęli do walki o wolność. Walczyli z niemieckim okupantem w kraju i byli obecni na wszystkich frontach wojny.
Dwie okupacje
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Dwie okupacje

Autor: Włodzimierz Suleja
28 września, zanim umilkły ostatnie strzały, Hitler i jego najlepszy sojusznik dokonali podziału łupów. Dzień wcześniej po raz kolejny zjawił się w Moskwie Ribbentrop. Tym razem jego celem było podpisanie traktatu „o granicach i przyjaźni”. Ton owego dokumentu był cyniczny. Ustalenia – konkretne.
Audio/Video

Dyskusja na temat przyczyn ewakuacji Armii Polskiej ze Związku Sowieckiego do Iranu w sierpniu 1942 r. i jej reperkusji dla polsko-sowieckich relacji w okresie II wojny światowej.

Autor: Sławomir Kalbarczyk, Daniel Koreś, Janusz Wróbel, Paweł Libera
Dywizja „Lwów”. 6. Dywizja Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS (1941–1942)
TYLKO U NAS
Artykuł

Dywizja „Lwów”. 6. Dywizja Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS (1941–1942)

Autor: Bartosz Janczak
Po podpisaniu tzw. Układu Sikorski-Majski 30 lipca 1941 r. oraz polsko-sowieckiej umowy wojskowej 14 sierpnia 1941 r. na terenie Związku Sowieckiego powstała polska armia. W jej skład wchodziła m.in. 6. Dywizja Piechoty, nazywana – Dywizją „Lwów”.
Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS
POLECAMY
Artykuł

Dywizja ratująca życie. 10. Dywizja Piechoty PSZ w ZSRS

Autor: Bartosz Janczak
Dywizja ta, sformowana na podstawie rozkazu z grudnia 1941 r., nie wzięła ostatecznie udziału w żadnych działaniach zbrojnych. Po ewakuacji na Bliski Wschód jej żołnierze zasilili szeregi 3. Dywizji Strzelców Karpackich. Jednak niewątpliwą zasługą tej krótko istniejącej jednostki jest to, że stanowiła dla tysięcy Polaków drogę ucieczki z sowieckiego piekła.
Ekspatriacja i repatriacja. Polityka PRL i III RP wobec rodaków na Kresach
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ekspatriacja i repatriacja. Polityka PRL i III RP wobec rodaków na Kresach

Autor: Mariusz Maszkiewicz
Polacy, którzy pozostali na Kresach II Rzeczypospolitej po 1945 r., utonęli w meandrach sowieckiej polityki narodowościowej. Sowietyzowani i rusyfikowani, rozgrywani byli przez Kreml przeciwko aspiracjom niepodległościowym Litwinów, Ukraińców i Białorusinów.
Fatima a Rosja. Między mistyką a historią
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Fatima a Rosja. Między mistyką a historią

Autor: Andrzej Grajewski
13 maja 1917 r., a potem 13 każdego miesiąca aż do października, z wyjątkiem sierpnia (19 VIII), troje młodych pastuszków w portugalskiej miejscowości Cova da Iria koło Fatimy przeżywało objawienia NMP. Przekazała Ona trzy „tajemnice”, z których trzecia miała zostać ujawniona dopiero w 2000 r.
Gdański namiestnik Stalina. Siemion Piotrowicz Mikulski
TYLKO U NAS
Artykuł

Gdański namiestnik Stalina. Siemion Piotrowicz Mikulski

Autor: Daniel Czerwiński
W powojennych realiach komendant wojenny miał władzę niemal absolutną. Kim był Siemion Mikulski, pierwszy sowiecki namiestnik Gdańska?
Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem
POLECAMY
Artykuł

Generał i zbrodniarz. Spotkanie Władysława Andersa z Józefem Stalinem

Autor: Witold Wasilewski
18 marca 1942 r. odbyło się spotkanie Stalina z generałem Władysławem Andersem. Potrzeba jego organizacji wynikała z sowieckiej zapowiedzi zmniejszenia ilości racji żywnościowych, które otrzymywały polskie oddziały. Decyzja taka byłaby katastrofalna w skutkach – zarówno dla tworzącej się polskiej armii, jak i towarzyszących jej cywilów.
Generał Kukliński
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Generał Kukliński

Autor: Filip Frąckowiak
W 1984 r. płk Ryszard Kukliński został przez sąd wojskowy w Warszawie skazany na karę śmierci za zdradę i zdegradowany. 11 listopada 2016 r. miałem zaszczyt odebrać z rąk prezydenta Andrzeja Dudy nominację generalską dla śp. Ryszarda Kuklińskiego.
Gwardia Ludowa. Zbrojne ramię PPR
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Gwardia Ludowa. Zbrojne ramię PPR

Autor: Ryszard Sodel
28 marca 1942 r. powstała Gwardia Ludowa. Decyzję o jej powstaniu antydatowano na 6 stycznia 1942 r. Później, w nocy z 31 grudnia 1943 r. na 1 stycznia 1944 r., przemianowano ją na Armię Ludową.
Historia dwóch Giedroyciów
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Historia dwóch Giedroyciów

Autor: Diana Maksimiuk
W dokumentach i opracowaniach, opisujących sowieckie represje wobec polskiej palestry, dwukrotnie przewija się sprawa aresztowania w styczniu 1945 r. sędziego Kazimierza Giedroycia. W istocie mamy do czynienia z dwiema różnymi osobami – ojcem i synem. Obaj znaleźli się wówczas w szponach sowieckich służb.
Historia zapisana w murach poreformackiego klasztoru w Zarębach Kościelnych
TYLKO U NAS
Artykuł

Historia zapisana w murach poreformackiego klasztoru w Zarębach Kościelnych

Autor: Diana Maksimiuk
Najazd ZSRS na Polskę 17 września 1939 r. skutkował m.in. zajęciem wschodniej części powiatu ostrowsko-mazowieckiego, a wraz z nią prawie całego obszaru gminy Zaręby Kościelne (z wyjątkiem wsi: Rostki Wielkie, Zawisty Nadbużne, Zawisty Dzikie i Zawisty Podleśne) przez okupanta sowieckiego.
Hitler i Stalin: żywoty równoległe
POLECAMY
Artykuł

Hitler i Stalin: żywoty równoległe

Autor: Marek Klecel
Hitler popełnił samobójstwo na kilka dni przed kapitulacją Niemiec, zostawiając swemu narodowi przesłanie, by „zachował jego ducha”. Stalin zmarł śmiercią naturalną po zbudowaniu sowieckiego imperium na milionach trupów i zostawił po sobie ludobójczy system działający jeszcze przez niemal pół wieku.
I Wszechzwiązkowy Zjazd Pisarzy ZSRS
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

I Wszechzwiązkowy Zjazd Pisarzy ZSRS

Autor: Tomasz Stempowski
17 sierpnia 1934 r. w Domu Związków w Moskwie rozpoczął się I Wszechzwiązkowy Zjazd Pisarzy Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich. W trakcie trwających do 1 września obrad przyjęto statut Związku Pisarzy ZSRS i uznano realizm socjalistyczny za metodę twórczą obowiązującą pisarzy sowieckich.
Interwencja Armii Sowieckiej na Węgrzech w 1956 roku
POLECAMY
Artykuł

Interwencja Armii Sowieckiej na Węgrzech w 1956 roku

Autor: Paweł Piotrowski
Po zakończeniu II wojny światowej na terytorium Austrii i Węgier stacjonowała Centralna Grupa Wojsk Armii Sowieckiej. Status tych wojsk uregulowano w lutym 1947 r. po zawarciu traktatu pokojowego między ZSRS a Węgrami (w ramach pokoju paryskiego).
Jak doszło do „amnestii” dla obywateli polskich z sierpnia 1941 r.?
TYLKO U NAS
Artykuł

Jak doszło do „amnestii” dla obywateli polskich z sierpnia 1941 r.?

Autor: Sławomir Kalbarczyk
30 lipca 1941 r. w Londynie podpisany został polsko-sowiecki układ sojuszniczy skierowany przeciwko Niemcom (od nazwisk jego sygnatariuszy nazywany potocznie układem Sikorski-Majski).
Jak rewolucja pożarła swoje polskie dzieci
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Jak rewolucja pożarła swoje polskie dzieci

Autor: Borys Sokołow
Wśród bolszewików, którzy jesienią 1917 r. przejęli władzę w Piotrogrodzie, było wielu Polaków. W ZSRS przyjęło się w ogóle o tym nie wspominać. Kiedy mówiono o komisarzach lub szeregowych członkach Piotrogrodzkiego Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego, który kierował przewrotem, padały z zasady nazwiska niepolskie. Rewolucja pochłonęła także swoje polskie dzieci – w czasach Wielkiego Terroru.
Jałta nie mogła nic zmienić
POLECAMY
Wywiad

Jałta nie mogła nic zmienić

Autor: Marek Kornat
Sowieci byli przekonani o nieuchronności rywalizacji i konfliktu dwóch światów. Nie było dla nich ważne, czy „kapitalistyczne otoczenie” ma formę państwa „faszystowskiego”, czy liberalno-kapitalistycznego. Jedno i drugie z zasady było przeciwnikiem - mówi prof. Marek Kornat.
Jan Bernard Rejecki – ofiara Katynia
POLECAMY
Biogram / Biografia

Jan Bernard Rejecki – ofiara Katynia

Autor: Marek Jończyk
Każda rocznica Zbrodni Katyńskiej skłania do głębokiej refleksji nad jej przyczynami, przebiegiem i konsekwencjami. Ofiarą katyńskiego ludobójstwa padło wszak co najmniej 21 857 polskich obywateli.
Jeńcy polscy w niewoli sowieckiej
TYLKO U NAS
Artykuł

Jeńcy polscy w niewoli sowieckiej

Autor: Waldemar Rezmer
Odradzająca się w ogniu wojen lat 1918–1921 Rzeczypospolita Polska nie była stroną konwencji haskiej z 1907 r. regulującej kwestie jeńców wojennych, jednak uznawała jej postanowienia.
Józef Czapski. Z sowieckiej niewoli do Paryża
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Józef Czapski. Z sowieckiej niewoli do Paryża

Autor: Agnieszka Łuczak
Znalazł się wśród garstki polskich oficerów, którzy niemal w ostatniej chwili uniknęli śmierci z rąk NKWD. To zdeterminowało całe jego życie.
Karta z dziejów represji sowieckich wobec obywateli polskich: działalność Ławrentija Berii
TYLKO U NAS
Artykuł

Karta z dziejów represji sowieckich wobec obywateli polskich: działalność Ławrentija Berii

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Są zbrodniarze pozornie „lżejszego kalibru” – tzw. mordercy zza biurka. Rzadko kiedy sami zabijają, biją i torturują; najczęściej zostawiają to swoim podwładnym. Jednak to oni odgrywają kluczową rolę w każdym systemie władzy opartym na przemocy.
Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej
POLECAMY
Artykuł

Katastrofa w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej

Autor: Kamil Dworaczek
W kwietniu 1986 r. całym światem wstrząsnęła wiadomość o awarii w Czarnobylskiej Elektrowni Atomowej położonej na terenie ZSRS, ok. 100 km na północ od Kijowa.
Katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu

Autor: Dariusz Zalewski
W nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 r. w elektrowni jądrowej w Czarnobylu doszło do największej katastrofy w historii energetyki jądrowej. Była to tragedia o skutkach znacznie wykraczających poza miejsce zdarzenia.
Katyń – pamiętamy!
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Katyń – pamiętamy!

Autor: Sebastian Ligarski
Walkę o ujawnienie prawdy o zbrodni katyńskiej prowadzono już od momentu odkrycia grobów polskich jeńców w ZSRS. W opanowanej przez komunistów Polsce ta batalia była prowadzona z determinacją i została okupiona dotkliwymi represjami.
Katyń – trudna droga do prawdy
POLECAMY
Artykuł

Katyń – trudna droga do prawdy

Autor: Dariusz Dąbrowski
W kwietniu 1990 r. Michaił Gorbaczow przekazał stronie polskiej listy przewozowe NKWD z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie oraz spis jeńców w Starobielsku. Rosja oficjalnie przyznała się, że za zbrodnią katyńską stały służby sowieckie.
Katyń 1940. Świadkowie i świadectwa
POLECAMY
Artykuł

Katyń 1940. Świadkowie i świadectwa

Autor: Tadeusz Wolsza
W sprawie zbrodni katyńskiej kraje zainteresowane (m.in. Niemcy, ZSRS, Polska i USA) zdołały przesłuchać od kilkunastu do kilkudziesięciu świadków. Były wśród nich osoby wiarygodne i konfabulujące, świadectwa te mają więc różną rangę: często są kapitalnie ważne, niekiedy zaś – wręcz bezwartościowe.
Katyń. Zbrodnia na Polsce
TYLKO U NAS
Artykuł

Katyń. Zbrodnia na Polsce

Autor: Marek Jończyk
Wiosną 1940 r. przywódcy Związku Sowieckiego zadali narodowi polskiemu niepowetowaną stratę, mordując z przyczyn politycznych jeńców wojennych oraz cywilnych więźniów. Żaden z decydentów, organizatorów i wykonawców zbrodni nigdy nie został za ten mord ukarany.
Katyńska geneza LWP
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Katyńska geneza LWP

Autor: Sławomir Cenckiewicz
Nie są to trupy anonimowe. Tu leży armia. Można by zaryzykować określenie kwiat armii, oficerowie bojowi, niektórzy z trzech uprzednio przewalczonych wojen. To jednak, co najbardziej nęka wyobraźnię, to indywidualność morderstwa, zwielokrotniona w tej potwornej masie. Bo to nie jest masowe zagazowanie, ani ścięcie seriami karabinów maszynowych, gdzie w ciągu minuty czy sekund przestają żyć setki. Tu przeciwnie, każdy umierał długie minuty, każdy zastrzelony był indywidualnie, każdy czekał swojej kolejki, każdy wleczony był nad brzeg grobu; tysiąc za tysiącem - Józef Mackiewicz, „Widziałem na własne oczy” (1943)
Kibice, przemytnicy, handlarze
POLECAMY
Artykuł

Kibice, przemytnicy, handlarze

Autor: Grzegorz Majchrzak
Na olimpiadę moskiewską latem 1980 roku Polacy wyjeżdżali nie tylko dla emocji sportowych. Dla części naszych rodaków ważniejszy był handel lub dobra zabawa, niekoniecznie związana z widowiskami na arenach olimpijskich. Wszystko to działo się pod czujnym okiem KGB ZSRS i SB PRL.
Kidugala – polscy wygnańcy w Afryce
Archiwum Pełne Pamięci
Artykuł

Kidugala – polscy wygnańcy w Afryce

Autor: Paweł Głuszek
Ze względu na toczącą się w Afryce Północnej wojnę z Niemcami i zagrożenie Bliskiego Wschodu, Brytyjczycy zaproponowali ewakuację polskiej ludności cywilnej z Iranu do osiedli dla uchodźców rozlokowanych w innych częściach świata. W afrykańskiej Kidugali, położonej na terenie dzisiejszej Tanzanii, zamieszkało 798 Polaków. Przez kilka lat miejsce to stanowiło dla nich namiastkę utraconej Polski.
Kilka uwag o podporządkowaniu KPRP/KPP Kominternowi i ZSRS
POLECAMY
Artykuł

Kilka uwag o podporządkowaniu KPRP/KPP Kominternowi i ZSRS

Autor: Karol Sacewicz
Komunistyczna Partia Robotnicza Polski (KPRP) / Komunistyczna Partia Polski (KPP) nie były „normalnymi” partiami. Pod wieloma względami stanowiły w polskiej przestrzeni politycznej twory wielce oryginalne. Z czego wynikać miała rzeczona oryginalność?
Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie
TYLKO U NAS
Artykuł

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie

Autor: Marek Kozak
W centrum wsi Kodziowce (przy drodze) upamiętniono miejsce bohaterskiej bitwy 101. Pułku Ułanów z Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk” z pancerną jednostką Armii Czerwonej. Starcie to, uwieńczone polskim sukcesem, umożliwiło utrzymanie dotychczasowych pozycji i zadanie ciężkich strat przeciwnikowi.
Komisja Burdenki. Budowa kłamstwa katyńskiego
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Komisja Burdenki. Budowa kłamstwa katyńskiego

Autor: Bożena Witowicz
Wobec odkrycia masowych grobów w Katyniu, Sowieci przyjęli strategię przerzucania odpowiedzialności za zbrodnię na Niemców. W odpowiedzi na „niemieckie insynuacje” powołali 13 stycznia 1944 r. – dokładnie 8 miesięcy po odkryciu grobów – własną komisję śledczą pod przewodnictwem Nikołaja Burdenki. Jej raport stał się fundamentem kłamstwa katyńskiego.
Konferencja w Poczdamie. Ostatnie spotkanie Wielkiej Trójki
POLECAMY
Artykuł

Konferencja w Poczdamie. Ostatnie spotkanie Wielkiej Trójki

Autor: Joanna Lubecka
17 lipca 1945 r. rozpoczęła się konferencja nowego prezydenta USA Harry’ego Trumana, sowieckiego dyktatora Józefa Stalina i premierów Wielkiej Brytanii – Winstona Churchilla, którego po 11 dniach (po wygraniu wyborów przez Partię Pracy) zastąpił Clement Attlee.
Kres Polskiego Podziemnego Państwa
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Kres Polskiego Podziemnego Państwa

Autor: Włodzimierz Suleja
Przedstawiciele legalnych władz polskich odebrali postanowienia jałtańskie jako narodową katastrofę. Podjęcie otwartej walki z Armią Czerwoną nie wchodziło w rachubę. Nie widząc perspektyw na ujawnienie Armii Krajowej, następca „Bora”, Leopold Okulicki „Niedźwiadek”, rozwiązał ją rozkazem wydanym 19 stycznia 1945 r. Nie oznaczało to jednak końca zbrojnego oporu wobec okupanta.
Kresy Wschodnie 1940–1941. Branka do Armii Czerwonej
TYLKO U NAS
Artykuł

Kresy Wschodnie 1940–1941. Branka do Armii Czerwonej

Autor: Tomasz Bereza
Sowieckie represje wobec obywateli polskich w latach 1939-1941 kojarzą się przede wszystkim ze Zbrodnią Katyńską, terrorem NKWD i masowymi deportacjami na Wschód. Przymusowe wcielenie blisko 100 tysięcy mężczyzn do Armii Czerwonej pozostaje w cieniu powyższych dramatów.
Krwawa sobota w Nowoczerkasku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Krwawa sobota w Nowoczerkasku

Autor: Jarosław Szarek
W czerwcu 1962 r. na ulice Nowoczerkaska, miasta położonego blisko 50 km od Rostowa nad Donem, wyszli wzburzeni podwyżką cen żywności robotnicy. Od czasu wystąpień w Kronsztadzie i guberni tambowskiej, spacyfikowanych przez bolszewików w 1921 r., był to największy, spontaniczny, ludowy bunt w Związku Sowieckim.
Kto ty jesteś? Repatriacja dzieci polskich po II wojnie światowej
POLECAMY
Artykuł

Kto ty jesteś? Repatriacja dzieci polskich po II wojnie światowej

Autor: Ewa Wójcicka
W wyniku II wojny światowej ok. 1,5 miliona polskich dzieci zostało sierotami lub półsierotami. Zapewnienie im opieki nie było jedynym problemem po 1945 r. Ważnym wyzwaniem było też wyszukiwanie polskich dzieci wywiezionych na tereny III Rzeszy i umożliwianie im powrotu do rodzinnego kraju.
Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kuropaty – miejsce masowych egzekucji sowieckich

Autor: Marta Kupczewska
Położona na północny wschód od Mińska miejscowość Kuropaty to dziś jedno z przedmieść liczącej blisko 2 mln mieszkańców stolicy Białorusi. Pomimo upływu przeszło osiemdziesięciu lat od tragicznych wydarzeń, wciąż zbyt mało wiemy o dokonanych tam stalinowskich zbrodniach.
László Iván-Kovács – głównodowodzący zaułka Corvina
POLECAMY
Artykuł

László Iván-Kovács – głównodowodzący zaułka Corvina

Autor: István Galambos
Choć rewolucja i walka zbrojna objęły cały kraj, to stolica Węgier była pierwszym i symbolicznym miejscem buntu przeciwko dyktaturze bolszewickiej. Jednym z centrów tej rewolty był zaułek Corvina, gdzie Sowietom dawał się we znaki László Iván-Kovács.
Leopold Okulicki – ofiarą sowieckiego mordu?
POLECAMY
Artykuł

Leopold Okulicki – ofiarą sowieckiego mordu?

Autor: Waldemar Kowalski
Generał Leopold Okulicki ostatnie chwile życia spędził prawdopodobnie w moskiewskim więzieniu. Okoliczności jego śmierci są jednak niejasne, a wątpliwości budzi nie tyle jej data – 24 grudnia 1946 roku – co miejsce i sposób, w jaki do niej doszło.
Ludobójstwo przed wojenną zagładą. „Operacja polska” NKWD
POLECAMY
Artykuł

Ludobójstwo przed wojenną zagładą. „Operacja polska” NKWD

Autor: Marek Klecel
W połowie lat 30. XX wieku zaczęły się deportacje ludności polskiej z ziem, które po traktacie ryskim znalazły się w granicach Sowdepii. Zaraz potem, w latach 1937–1938, przyszła „operacja polska”: za samo pochodzenie NKWD zamordowało – jako szpiegów lub wrogów ZSRS – co najmniej 111 tys. Polaków.
Ławrientij Pawłowicz Beria – morderca zza biurka
POLECAMY
Biogram / Biografia

Ławrientij Pawłowicz Beria – morderca zza biurka

Autor: Sławomir Kalbarczyk
„To było prawdziwe zwierzę: chytre, zdradzieckie, brutalne” – wspominał Berię Nikołaj Bajbakow, w czasie II wojny światowej ludowy komisarz przemysłu naftowego ZSRS.
Markus Klingberg – epidemiolog, pracownik MBP i szpieg KGB w Izraelu
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Markus Klingberg – epidemiolog, pracownik MBP i szpieg KGB w Izraelu

Autor: Przemysław Gasztold
Gdyby trzeba było wskazać szpiega KGB w Izraelu, który wyrządził najwięcej szkód dla bezpieczeństwa państwa żydowskiego, to odpowiedź byłaby prawdopodobnie jedna: Markus Klingberg.
Martwa Droga, czyli fascynujące „muzeum” Gułagu
POLECAMY
Artykuł

Martwa Droga, czyli fascynujące „muzeum” Gułagu

Autor: Štěpán Černoušek
Warto pamiętać, że chociaż istniejący na terenie ZSRS Gułag składał się z tysięcy obozów, to żaden z nich nie został przekształcony w muzeum – tak jak stało się to z dawnymi nazistowskimi obozami: Auschwitz, Buchenwaldem, czy Theresienstadt.
Michał Jan Benesch (1899-1940)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Michał Jan Benesch (1899-1940)

Autor: Michał Wenklar
Pochodzący z Bochni oficer Pułku Radiotelegraficznego, w przededniu II wojny światowej pełnił funkcję zastępcy oficera mobilizacyjnego. Przy pożegnaniu z bliskimi przykazał dziewięcioletniemu synowi, by opiekował się rodziną, gdyby on miał nie wrócić. Prowadzony przez niego w obozie w Kozielsku kalendarzyk zawiera lakoniczne świadectwo obozowej codzienności i głębokiego przywiązanie do bliskich.
2 3 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510