Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Czyste ręce” Wehrmachtu – zbrodnie popełnione przez żołnierzy niemieckich na ludności cywilnej w zachodniej części woj. łódzkiego
TYLKO U NAS
Artykuł

„Czyste ręce” Wehrmachtu – zbrodnie popełnione przez żołnierzy niemieckich na ludności cywilnej w zachodniej części woj. łódzkiego

Autor: Joanna Żelazko
Lata II wojny światowej to dla ludności okupowanej Polski okres strat nie tylko materialnych, ale przede wszystkim cierpienia, którego doświadczyli ludzie.
„Do ostatniej kobiety! Do ostatniego mężczyzny!”
POLECAMY
Biogram / Biografia

„Do ostatniej kobiety! Do ostatniego mężczyzny!”

Autor: Marek Gałęzowski
Znakomity oficer z czasów wojny z bolszewikami i Naczelny Wódz, który w 1939 roku opuścił pole bitwy. Na ocenie dokonań Edwarda Śmigłego-Rydza mocniej zaważyło to drugie.
„Dzieci Widzewa”. Tragiczne losy członków Pogotowia Wojennego Harcerzy w Łodzi
TYLKO U NAS
Artykuł

„Dzieci Widzewa”. Tragiczne losy członków Pogotowia Wojennego Harcerzy w Łodzi

Autor: Patrycja Resel
W czasie działań wojennych we wrześniu 1939 r. szczególnym zaangażowaniem w pracę pogotowia harcerskiego wykazali się chłopcy z 11. Łódzkiej Drużyny Harcerzy im. ks. Jeremiego Wiśniowieckiego, pełniący służbę na terenie dworca Łódź–Widzew.
„Dzielny Żyd” na czele dywizji. Gen. Bernard Mond (1887-1957)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

„Dzielny Żyd” na czele dywizji. Gen. Bernard Mond (1887-1957)

Autor: Teodor Gąsiorowski
We wrześniu 1939 r. gen. Bernard Stanisław Mond dowodził krakowską 6. Dywizją Piechoty, z którą przeszedł szlak bojowy od Pszczyny po rejon Tomaszowa Lubelskiego. Dwadzieścia lat wcześniej bronił Lwowa przed Ukraińcami, a w wojnie polsko-bolszewickiej został ranny pod Kijowem. „Dzielny Żyd” – jak o nim pisał Józef Piłsudski.
„Pogrzeby” Polski w 1939 r. – prawda czy mit?
TYLKO U NAS
Artykuł

„Pogrzeby” Polski w 1939 r. – prawda czy mit?

Autor: Jarosław Syrnyk
Stosunkowo częstym elementem opisów sytuacji społecznej w województwach wschodnich II Rzeczypospolitej po 1 września 1939 r., są wzmianki o stosunku mniejszości narodowych zarówno wobec żołnierzy polskich, policjantów i innych urzędników państwa polskiego, jak też swoich polskich sąsiadów.
„Wielka niemiecka kampania przeciwko Polsce”
POLECAMY
Artykuł

„Wielka niemiecka kampania przeciwko Polsce”

Autor: Paweł Głuszek
Niemiecka propaganda od początku kampanii wrześniowej przedstawiała wojnę z Polską jako nieustające pasmo sukcesów armii niemieckiej, co nie do końca było zgodne z prawdą. Wyrazem propagandowych wysiłków było wydanie w 1940 r. albumu „Der grosse Deutsche Feldzug gegen Polen. Eine Chronik des Krieges in Wort und Bild”.
„Z największą brutalnością”. Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce w 1939 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

„Z największą brutalnością”. Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce w 1939 r.

Autor: Paweł Kosiński
Po okresie niemiecko-polskiego zbliżenia lat 1934–1938 Adolf Hitler postanowił zaatakować Rzeczpospolitą, uzyskawszy pewność, że nie zdoła jej wciągnąć do realizacji swoich ekspansywnych planów politycznych.
„Zamach stanu” gen. Władysława Sikorskiego we wrześniu 1939 roku
POLECAMY
Artykuł

„Zamach stanu” gen. Władysława Sikorskiego we wrześniu 1939 roku

Autor: Jarosław Rabiński
W literaturze na temat Września spotykać można tezę o dążeniu gen. Sikorskiego do przejęcia władzy w drodze zamachu stanu, który miał on planować od początku wojny. Wskazywać ma na to m.in. jego „spiskowe” spotkanie ze swoimi zwolennikami we Lwowie 11 września 1939 r. Czy teza ta jest uzasadniona?
<i>Broni nie złożę. Munduru nie zdejmę. Tak mi dopomóż Bóg.</i> Działalność majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” na Kielecczyźnie
TYLKO U NAS
Artykuł

Broni nie złożę. Munduru nie zdejmę. Tak mi dopomóż Bóg. Działalność majora Henryka Dobrzańskiego „Hubala” na Kielecczyźnie

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W czasie międzywojnia określano go jako „żelaznego majora”, kobiety nazywały go „pięknym Heniem”, Niemcy – „szalonym majorem”... Kim był mjr Henryk Dobrzański „Hubal”?
Adam Świtalski – tytularny generał brygady AK, więzień obozów NKWD
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Adam Świtalski – tytularny generał brygady AK, więzień obozów NKWD

Autor: Daniel Koreś
Pułkownik dyplomowany piechoty WP Adam Jan Feliks Świtalski urodził się 18 grudnia 1894 r. w Gorlicach; był synem radcy Józefa Świtalskiego i Heleny z domu Chądzyńskiej, córki powstańca styczniowego.
Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Agresja Niemiec i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Gałęzowski
Władze polskie za główne niebezpieczeństwo dla niepodległości państwa uważały możliwość agresji ZSRS. Drugi z wielkich sąsiadów Polski – Niemcy – na mocy postanowień traktatu wersalskiego dysponował przez dłuższy czas jedynie stutysięczną armią, niemal całkowicie pozbawioną ciężkiej broni.
Antoni Kopaczewski „Lew”
Biblioteka cyfrowa

Antoni Kopaczewski „Lew”

Autor: Tomasz Panfil
Broszura prezentuje postać Antoniego Kopaczewskiego „Lwa”, żołnierza Wojska Polskiego, który we wrześniu 1939 r. walczył w szeregach 43 Pułku Strzelców im. Legionu Bajończyków, w czasie okupacji niemieckiej należał do ZWZ/AK, a po 1944 jako dowódca oddziału WiN podjął walkę z ustanowioną na sowieckich bagnetach dyktaturą. Wierny złożonej przysiędze, wierzył, że powróci wolna Rzeczpospolita, i zapłacił za to najwyższą cenę.
Arnošt Valenta
TYLKO U NAS
Artykuł

Arnošt Valenta

Autor: Dariusz Dąbrowski
Rozpad Czecho-Słowacji w marcu 1939 roku zmusił wielu jego obywateli nie godzących się z zajęciem swojej ojczyzny przez III Rzeszę do podjęcia ryzykownej i często dramatycznej decyzji dotyczącej emigracji.
Bohater samotnej walki. Sylwetka plutonowego Stefana Karaszewskiego
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Bohater samotnej walki. Sylwetka plutonowego Stefana Karaszewskiego

Autor: Bartłomiej Nowak
5 września 2018 roku w Kosowie, w gminie Moszczenica, powiecie piotrkowskim odbyła się uroczystość związana z zakończeniem remontu pomnika, poświęconego plutonowemu Stefanowi Karaszewskiemu – żołnierzowi 85. Pułku Strzelców Wileńskich, uczestnikowi wojny obronnej 1939 roku.
Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Kozak
Bez wypowiedzenia wojny Sowieci dokonali 17 września 1939 r. zbrojnej napaści na Polskę, będącą od 1 września w stanie wojny z III Rzeszą. Wkraczającym jednostkom Armii Czerwonej opór zbrojny stawiały m.in. związki taktyczne Korpusu Ochrony Pogranicza, Brygada Rezerwowa Kawalerii Wołkowysk i Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie.
Brunon Hlebowicz – nauczyciel, harcerz, obrońca Grodna
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Brunon Hlebowicz – nauczyciel, harcerz, obrońca Grodna

Autor: Jerzy Autuchiewicz
Życiorys Brunona Hlebowicza jest przykładem biografii patriotycznej, przyczynkiem do losów polskiej inteligencji, która za swe zaangażowanie w okresie II Rzeczypospolitej oraz walkę o niepodległość ojczyzny podczas II wojny światowej zapłaciła wysoką cenę. Płacić ją przyszło również po zakończeniu działań wojennych.
Cały naród z armią. Utworzenie Funduszu Obrony Narodowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Cały naród z armią. Utworzenie Funduszu Obrony Narodowej

Autor: Anna Czocher
Na apel władz Polacy zareagowali spontanicznie i na ogromną skalę. W obliczu niemieckiego zagrożenia wpłacali pieniądze, przekazywali wartościowe przedmioty, często cenne rodzinne pamiątki.
Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?
O TYM SIĘ MÓWI
Debata

Czy pakt Ribbentrop-Mołotow był „paktem dwóch marksistowskich ideologii”?

Autor: Marcin Przegiętka
Pakt Ribbentrop-Mołotow nie był i nie miał być sojuszem opartym na wspólnej ideologii Niemiec i Związku Sowieckiego, ponieważ takiej wspólnej ideologii nie było. Pakt był dowodem doraźnej wspólnoty interesów, która na krótko – zaledwie na dwa lata – połączyła Hitlera i Stalina.
Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Czy po uderzeniu Niemiec na Polskę, państwo polskie przestało istnieć?

Autor: Paweł Kosiński
Tylko Rzesza Niemiecka, ZSRS i Republika Słowacka przyjęły w 1939 r., że w wyniku ich agresji doszło do zawojowania (debellacji) Rzeczypospolitej, czyli pozbawienia dotychczasowego suwerena władzy zwierzchniej po zbrojnym zajęciu terytorium państwa i przejęciu nad nim całkowitej kontroli.
Déat nie chciał umierać za Gdańsk
POLECAMY
Artykuł

Déat nie chciał umierać za Gdańsk

Autor: Michał Wenklar
Na łamach francuskiego dziennika „l’Oeuvre” ukazał się 4 maja 1939 r. artykuł Marcela Déata pod tytułem Mourir pour Dantzig? (Umierać za Gdańsk?). Tekst ten stał się symbolem polityki appeasementu i niechęci części społeczeństwa francuskiego do zaangażowania w kłopotliwy sojusz z Polską.
Defilada najeźdźców. Hitler w Warszawie
POLECAMY
Artykuł

Defilada najeźdźców. Hitler w Warszawie

Autor: Konrad Ślusarski
5 października 1939 r., w tydzień po kapitulacji Warszawy, do zdobytej przez Wehrmacht stolicy Polski przybył przywódca III Rzeszy Adolf Hitler i przyjął defiladę zwycięstwa – kończącą w opinii Niemców kampanię.
Druga Wielka Wojna generała Hallera
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Druga Wielka Wojna generała Hallera

Autor: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech Jerzy Muszyński, Rafał Sierchuła
30 sierpnia 1939 r. gen. Haller wraz z żoną Aleksandrą przyjechał z Torunia do Warszawy. Oddał się do dyspozycji Naczelnego Wodza, ale nie otrzymał przydziału wojskowego. Wieczorem 2 września Hallerowie wyjechali pociągiem do Lublina, skąd samochodem dotarli do Lwowa.
Drugi pakt Ribbentrop-Mołotow
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Drugi pakt Ribbentrop-Mołotow

Autor: Bożena Witowicz
Pakt Ribbentrop-Mołotow (inaczej pakt Hitler-Stalin) z 23 sierpnia 1939 r. uważany jest za jeden z najbardziej zdradzieckich układów międzynarodowych. Miesiąc po jego zawarciu nowi sojusznicy podpisali kolejną umowę – doprecyzowującą ich zbrodnicze plany wobec Europy Środkowej.
Edward Ralski. Botanik z karabinem
POLECAMY
Artykuł

Edward Ralski. Botanik z karabinem

Autor: Marcin Krzek-Lubowiecki
Weteran walk 1918-1920, oficer rezerwy i wybitny botanik, należał do osób, które odznaczyły się podczas walk o niepodległość i granice RP, a 20 lat później zginęły z rąk oprawców z NKWD w Katyniu, Charkowie, Miednoje i innych miejscach kaźni.
Ekshumacje żołnierzy i policjantów poległych w 1939 roku
POLECAMY
Artykuł

Ekshumacje żołnierzy i policjantów poległych w 1939 roku

Autor: Piotr Kędziora-Babiński
Jednym z podstawowych zadań Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN jest poszukiwanie, ekshumacja i przenoszenie szczątków ludzkich z mogił wojennych w godne miejsca. Najczęściej są to lokalne cmentarze. Przyjrzyjmy się niektórym ekshumacjom związanym z wojennymi pochówkami z września 1939 r.
Generał Stanisław Sosabowski
PAMIĘTAMY
Biogram / Biografia

Generał Stanisław Sosabowski

Autor: Ryszard Sodel
Był działaczem niepodległościowym jeszcze przed I wojną światową. Wojskowy, twórca i dowódca polskiej 1. Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Po wojnie pracował jako magazynier, utrzymując żonę i ociemniałego syna, który stracił wzrok w Powstaniu Warszawskim. Zmarł 25 września 1967 r. w Hillingdon (W. Brytania).
Generał Wiktor Thommée. Ostatni obrońca Modlina
POLECAMY
Biogram / Biografia

Generał Wiktor Thommée. Ostatni obrońca Modlina

Autor: Robert Jankowski
Był generałem Wojska Polskiego i jednym z wyróżniających się polskich dowódców we wrześniu 1939 r. Wytrwale i skutecznie bronił twierdzy Modlin przed przeważającymi oddziałami niemieckimi. Poddał się dopiero wtedy, gdy skapitulowała Warszawa. Po wojnie, podobnie jak wielu przedwojennych oficerów, znalazł się na marginesie, zepchnięty nań przez komunistyczne władze.
Hekatomba na Polesiu. Losy 4. kompanii Batalionu Fortecznego KOP „Sarny” i poszukiwania szczątków żołnierzy
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Hekatomba na Polesiu. Losy 4. kompanii Batalionu Fortecznego KOP „Sarny” i poszukiwania szczątków żołnierzy

Autor: Waldemar Bocheński
Sowieckie uderzenie w 1939 r. przeżył co piąty żołnierz 4. kompanii Batalionu Fortecznego KOP „Sarny”. Dziś spadkobiercy tradycji Korpusu szukają szczątków zabitych w walce, zamordowanych przez Armię Czerwoną i zaginionych.
II wojna światowa a kapitał moralny
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

II wojna światowa a kapitał moralny

Autor: Filip Musiał
Mimo tego, że od zakończenia II wojny światowej minęło wiele lat, jest ona wciąż wydarzeniem, wokół którego ogniskuje się publiczna dyskusja na arenie międzynarodowej. Niekoniecznie ta, którą widzimy codziennie w programach informacyjnych, ale ta, która jest ważnym elementem dyplomacji historycznej.
Inwazja Wehrmachtu na Polskę i zbrodnie niemieckich grup operacyjnych jesienią 1939 roku
PAMIĘTAMY
Artykuł

Inwazja Wehrmachtu na Polskę i zbrodnie niemieckich grup operacyjnych jesienią 1939 roku

Autor: Marcin Przegiętka
Druga wojna światowa kosztowała życie ok. 5,9 mln obywateli Rzeczypospolitej. Zdecydowaną większość z nich stanowią ofiary III Rzeszy Niemieckiej, która 1 września 1939 r. zaatakowała Polskę bez wypowiedzenia wojny.
Jacek Albrecht. W za dużym mundurze
POLECAMY
Biogram / Biografia

Jacek Albrecht. W za dużym mundurze

Autor: Krzysztof Pięciak
Junak Przysposobienia Wojskowego, reprezentant najmłodszych obrońców Polski w kampanii wrześniowej. Swój pierwszy bój Albrecht przeżył przydzielony jako amunicyjny do obsługi armaty ppanc., która w walce trafiła trzy wrogie pojazdy. Zbiegł zarówno z sowieckiej, jak i niemieckiej niewoli.
Johann Giselbert książę zu Salm-Horstmar
TYLKO U NAS
Artykuł

Johann Giselbert książę zu Salm-Horstmar

Autor: Piotr Chmielowiec
W trakcie wojny niemiecko-polskiej we wrześniu 1939 r. zginęło czterech książąt służących w Wehrmachcie, dwóch z wojsk pancernych i dwóch z piechoty. Wśród nich znajdował się kpt. Johann Giselbert Alexander Leopold Rudolf Friedrich książę zu Salm-Horstmar, który poległ pod Łańcutem 9 IX 1939 r.
Józef Krzywda-Polkowski (1888-1981)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Józef Krzywda-Polkowski (1888-1981)

Autor: Wojciech Paduchowski
Józef Krzywda-Polkowski był jedną z dwóch najważniejszych osób, obok kustosza Państwowych Zbiorów na Wawelu Stanisława Świerz-Zeleskiego, którym zawdzięczamy ocalenie we wrześniu 1939 r. bezcennych skarbów wawelskich – ze szczerbcem i arrasami Zygmunta Augusta na czele – przed zrabowaniem ich przez niemieckich najeźdźców.
Kapitulacja Warszawy we wrześniu 1939 roku
POLECAMY
Artykuł

Kapitulacja Warszawy we wrześniu 1939 roku

Autor: Ryszard Sodel
28 września 1939 r., o godzinie 13.15, w dawnej Fabryce Silników Lotniczych Skody na Rakowcu, gen. Tadeusz Kutrzeba i gen. Johannes Blaskowitz podpisali akt kapitulacji Warszawy.
Karolewo 1939. Zbrodnie w obozie Selbstschutz Westpreussen
TYLKO U NAS
Artykuł

Karolewo 1939. Zbrodnie w obozie Selbstschutz Westpreussen

Autor: Izabela Mazanowska
Zbrodnie niemieckie w okupowanej Polsce to nie tylko obozy koncentracyjne czy obozy zagłady. W pierwszych miesiącach okupacji dziesiątki tysięcy obywateli II Rzeczypospolitej zostało bestialsko zamordowanych przez swoich niemieckich sąsiadów służących w lokalnych formacjach Selbstschutzu.
Kawaleria II RP
POLECAMY
Artykuł

Kawaleria II RP

Autor: Artur Cieślik
Niepodległa Polska rozmiłowana była w swoim wojsku, a wojsko kochało konie. Jak zatem nazywał się żołnierz na koniu? Jeśli pierwszą myślą będzie „ułan”, to wcale nie będzie to zła odpowiedź, choć rzeczywistość była nieco bardziej skomplikowana.
Kazali się szybko pakować. Wojenne losy Bogumiła Hałacińskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kazali się szybko pakować. Wojenne losy Bogumiła Hałacińskiego

Autor: Kinga Hałacińska
Pytany o dzieciństwo, zawsze wspominał bułkę. Gdy wchodzili z matką do kamienicy przy ul. Gołuchowskiego w Stanisławowie, gdzie wówczas mieszkali, już w sieni poczuł zapach świeżego pieczywa, masła i szynki. Pod ich drzwiami leżała bułka owinięta w pergamin.
Kazimierz Tumidajski (1897-1947)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Kazimierz Tumidajski (1897-1947)

Autor: Teodor Gąsiorowski
Przyszły komendant Okręgu Lubelskiego AK urodził się 28 lutego 1897 r. w Radłowie, w wielodzietnej rodzinie. Ojciec wysłał go do I Gimnazjum im. K. Brodzińskiego w Tarnowie. W połowie sierpnia 1914 r. siedemnastoletni gimnazjalista uciekł z domu i zgłosił się do Legionów Polskich.
Kock. Ostatnia bitwa generała Kleeberga
POLECAMY
Artykuł

Kock. Ostatnia bitwa generała Kleeberga

Autor: Teodor Gąsiorowski
Po bitwie pod Kockiem z początku października 1939 r. Franciszek Kleeberg złożył broń jako ostatni polski generał. Dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” ostatnie miesiące życia spędził w niemieckiej niewoli. Zmarł 5 kwietnia 1941 r.
Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie
TYLKO U NAS
Artykuł

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie

Autor: Marek Kozak
W centrum wsi Kodziowce (przy drodze) upamiętniono miejsce bohaterskiej bitwy 101. Pułku Ułanów z Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk” z pancerną jednostką Armii Czerwonej. Starcie to, uwieńczone polskim sukcesem, umożliwiło utrzymanie dotychczasowych pozycji i zadanie ciężkich strat przeciwnikowi.
Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Kolaboracja mniejszości narodowych II Rzeczypospolitej z Sowietami

Autor: Jacek Romanek
Mimo upływu osiemdziesięciu lat od napaści Związku Sowieckiego na Polskę nie doczekaliśmy się pełnej analizy skali i skutków kolaboracji mniejszości narodowych z agresorem.
Kolekcja Jadwigi i Zofii Klimkiewicz w zbiorach białostockiego oddziału Archiwum IPN
TYLKO U NAS
Artykuł

Kolekcja Jadwigi i Zofii Klimkiewicz w zbiorach białostockiego oddziału Archiwum IPN

Autor: Justyna Staroń
Projekt Archiwum Pełne Pamięci, powołany do istnienia w 2017 roku, skupia swoje działania na przyjmowaniu do zasobu, zabezpieczaniu i udostępnianiu przechowywanych w domowych archiwach materiałach.
Komitet Transportowy w 1939 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Komitet Transportowy w 1939 roku

Autor: Waldemar Grabowski
W lipcu 1939 r. do Polski dotarł transportowiec „Wilia” z francuskimi czołgami Renault R 35, przeznaczonymi przede wszystkim dla 21. batalionu czołgów lekkich. Był to jeden z wielu planowanych transportów broni i wyposażenia zakupionych we Francji i w Wielkiej Brytanii.
KOP w wojennej pożodze
POLECAMY
Artykuł

KOP w wojennej pożodze

Autor: Artur Ochał
We wrześniu 1939 r., gdy wrogowie z Zachodu i ze Wschodu przekroczyli granice naszego państwa, żołnierze KOP pierwsi stanęli do walki. Ich trud i wojenne losy przez wiele lat zacierane były w pamięci naszego społeczeństwa, omijano i dyskredytowano ich rolę.
Kpt. Ignacy Zarobkiewicz ‒ dowódca pokonany
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Kpt. Ignacy Zarobkiewicz ‒ dowódca pokonany

Autor: Robert Piwko
„Przeszedł chlubnie kampanię wrześniową w składzie 7. Pułku Piechoty. Był odważny, co podkreślają jego podkomendni. Zachował dostateczną czujność, co uratowało jego ludzi od gorszych następstw”, a jednak, cieniem na pamięci o nim położył fakt dowodzenia oddziałem wojskowym w przegranej bitwie.
Ksiądz Jan Zieja w II RP i podczas II wojny światowej – kapłan ubogich i żołnierzy
TYLKO U NAS
Artykuł

Ksiądz Jan Zieja w II RP i podczas II wojny światowej – kapłan ubogich i żołnierzy

Autor: Tomasz Roguski
Kapłan, społecznik, żołnierz i obrońca uciśnionych. W dwudziestoleciu międzywojennym ks. Zieja włączył się w działalność społeczną, a w czasie wojny związał się z Polskim Państwem Podziemnym i poświęcał się najbardziej prześladowanym przez okupantów.
Księże Góry
PAMIĘTAMY
Artykuł

Księże Góry

Autor: Izabela Mazanowska
Wkrótce po tym, gdy Niemcy 1 września 1939 r. zaatakowali II Rzeczypospolitą, rozpoczęła się masowa eksterminacja polskiej ludności cywilnej, Żydów, osób upośledzonych, przedstawicieli różnych grup społecznych. Jednym z miejsc kaźni zbrodni pomorskiej 1939 r. były Księże Góry koło Grudziądza.
Legenda katowickiej wieży
POLECAMY
Artykuł

Legenda katowickiej wieży

Autor: Grzegorz Bębnik
Rankiem 4 września 1939 roku podeszła pod Katowice 239. Dywizja Piechoty gen. mjra Ferdinanda Neulinga, podporządkowana 3. Odcinkowi Grenschutzu dowodzonemu przez gen. leut. Georga Brandta. Miała zająć miasto opuszczone już wówczas przez regularne oddziały Wojska Polskiego i polską administrację.
Legion Czechów i Słowaków w Polsce
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Legion Czechów i Słowaków w Polsce

Autor: Jiří Plachý, Jiří Rajlich
Tuż przed napaścią Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę we wrześniu 1939 r. na terenach II Rzeczypospolitej znaleźli się nieliczni żołnierze czechosłowaccy. Niektórzy z nich walczyli z obydwoma agresorami u boku Polaków.
Losy ppłk. Karola Rómmla w czasie II wojny światowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Losy ppłk. Karola Rómmla w czasie II wojny światowej

Autor: Stefan Białek
Podpułkownik Karol Rómmel (1888–1967) to postać znana i niezwykle dla Polski zasłużona, człowiek wielu talentów i jednej prawdziwej pasji, którą było jeździectwo. Prawie wcale nie mówi się natomiast o jego losach w okresie II wojny światowej.
Malarz SS – Wilhelm Petersen
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Malarz SS – Wilhelm Petersen

Autor: Soraya Kuklińska
Podczas II wojny światowej z jednostkami niemieckimi podróżowali korespondenci wojenni, filmowcy, fotografowie i malarze. Jedną z takich postaci był profesor Wilhelm Petersen, rysujący działania wojenne na pierwszej linii frontu.
Mord na więźniach – mniej znana strona Zbrodni Katyńskiej
TYLKO U NAS
Artykuł

Mord na więźniach – mniej znana strona Zbrodni Katyńskiej

Autor: Sławomir Kalbarczyk
5 marca 1940 r. szef NKWD ZSRS, Ławrentij Beria, skierował do Józefa Stalina słynną już dziś, liczącą trzy i pół strony notatkę, której treść po prostu poraża i nie poddaje się łatwemu komentarzowi.
Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.
POLECAMY
Artykuł

Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.

Autor: Grzegorz Bębnik
Kiedy 3 września 1939 r. do Nowego Bytomia weszli członkowie niemieckiej formacji dywersyjnej Freikorps Ebbinghaus, nikt nie przypuszczał jakie okrucieństwo zademonstrują na polskich więźniach. Jeden ze zbrodniarzy uniknął odpowiedzialności, nawet po wojnie.
Nad Sekwaną i w sojuszniczym Londynie
POLECAMY
Artykuł

Nad Sekwaną i w sojuszniczym Londynie

Autor: Włodzimierz Suleja
W nocy z 17 na 18 września 1939 r. Prezydent, Rząd RP i Wódz Naczelny przekroczyli granicę polsko-rumuńską. Uczyniono to pod presją sytuacji – Armia Czerwona była już niemal 30 km od Kut, gdzie odbyło się ostatnie posiedzenie gabinetu i skąd Mościcki wydał odezwę do narodu piętnującą sowiecki najazd.
Niemi świadkowie wielkiej historii. Strażnice Batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Sejny”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Niemi świadkowie wielkiej historii. Strażnice Batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza „Sejny”

Autor: Jan Nikołajuk
Kiedyś ochraniały granice II Rzeczypospolitej, potem przechodziły w ręce sowieckie i niemieckie, a po II wojnie światowej służyły Wojskom Ochrony Pogranicza. Dziś wiele dawnych strażnic Batalionu KOP „Sejny” popada w ruinę.
Niemiecka pamiątka w Archiwum IPN
POLECAMY
Artykuł

Niemiecka pamiątka w Archiwum IPN

Autor: Mariusz Kwaśniak
12 kwietnia 2017 r. konsul generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Monachium Andrzej Osiak przekazał do zasobu archiwalnego IPN dwa albumy ze zdjęciami i sześć krótkich filmów z okresu II wojny światowej. Archiwalia te otrzymał od obywatela Niemiec Ulricha Gauera.
Niemieckie zbrodnie wojenne we wrześniu 1939 r. w miejscowościach Torzeniec i Wyszanów
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Niemieckie zbrodnie wojenne we wrześniu 1939 r. w miejscowościach Torzeniec i Wyszanów

Autor: Paweł Żołądek
Już w pierwszych dniach wojny polska ludność cywilna padła ofiarą brutalnych represji ze strony Wehrmachtu. Znamienny jest przykład miejscowości Torzeniec i Wyszanów, w których zamordowano kilkadziesiąt osób.
Obrona Grodna we wrześniu 1939 r. w świetle materiałów z Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego
TYLKO U NAS
Artykuł

Obrona Grodna we wrześniu 1939 r. w świetle materiałów z Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego

Autor: Paweł Nowik
Rozkazy specjalne Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych z sierpnia 1939 r. przewidywały w przypadku wojny bezwzględne utrzymanie przepraw na Niemnie w okolicy Grodna. Wskutek niepomyślnego biegu wojny zakładany wcześniej scenariusz działania okazał się niemożliwy do zrealizowania. Ze wspomnień żołnierzy, uczestniczących w obronie miasta, wyłania się obraz równie pełen chaosu, co poświęcenia.
Obrona Wizny
TYLKO U NAS
Artykuł

Obrona Wizny

Autor: Paweł Sztama
Niemiecki plan ataku na Polskę o kryptonimie „Fall Weiss” (Biały Plan) wszedł w życie 1 września 1939 r. o godz. 4.45. Siły dwóch ogromnych niemieckich związków operacyjnych Grupy Armii „Północ” oraz Grupy Armii „Południe” przekroczyły granicę II RP.
Od niemieckiego do sowieckiego totalitaryzmu. Ziemia łomżyńska w 1939 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Od niemieckiego do sowieckiego totalitaryzmu. Ziemia łomżyńska w 1939 r.

Autor: Krzysztof Sychowicz
Jak pokazał wrzesień 1939 r., II Rzeczpospolita miała dwóch zagorzałych wrogów, którymi były hitlerowskie Niemcy i Związek Sowiecki.
Od wyzwolenia Białegostoku w 1919 r. do obrony Warszawy w 1939 r. O generale Stanisławie Rawicz-Dziewulskim
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Od wyzwolenia Białegostoku w 1919 r. do obrony Warszawy w 1939 r. O generale Stanisławie Rawicz-Dziewulskim

Autor: Waldemar Tyszuk
Stanisław Rawicz-Dziewulski znany jest przede wszystkim jako dowódca 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich. Związany jest jednak także z ziemią białostocką, ponieważ to dowodzone przez niego oddziały wojsk polskich wkroczyły wieczorem 19 lutego 1919 r. do Białegostoku, kończąc tym samym nie tylko okupację niemieckiej armii Ober-Ostu, lecz także okres zaborów.
Odbudowa Armii Polskiej u boku sojuszników (1939–1940)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Odbudowa Armii Polskiej u boku sojuszników (1939–1940)

Autor: Janusz Wróbel
Przegrana wojna obronna 1939 r. nie oznaczała końca państwa polskiego i jego wojska. Dzięki zaciągowi ochotniczemu i mobilizacji Polaków we Francji oraz ewakuacji wojskowych z Węgier i Rumunii – do czerwca 1940 r. sformowano na Zachodzie kilkudziesięciotysięczną armię.
Oferta Hitlera
POLECAMY
Wywiad

Oferta Hitlera

Autor: Rolf-Dieter Müller, Filip Gańczak
W 1934 roku doszło do podpisania polsko-niemieckiej deklaracji o niestosowaniu przemocy. W książce „Der Feind steht im Osten”, wydanej w Polsce pod tytułem „Wspólny wróg”, niemiecki historyk Rolf-Dieter Müller porównuje konsekwencje tego wydarzenia z późniejszym o pięć lat paktem Ribbentrop–Mołotow.
Oflag VII A Murnau
TYLKO U NAS
Artykuł

Oflag VII A Murnau

Autor: Artur Kuprianis
Trafiających do obozu jenieckiego w Murnau witała symboliczna w swojej wymowie scenka namalowana nad bramą: dwóch walczących na kopie rycerzy, przy czym jeden z nich, pokonany, spada już z konia.
ORP „Orzeł”
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

ORP „Orzeł”

Autor: Magdalena Bałdyga
Był 8 kwietnia 1940 roku. Na pokładzie cywilnego frachtowca „Rio de Janeiro” ukryło się 200 żołnierzy z niemieckiej dywizji piechoty oraz 100 osób z Luftwaffe. Oprócz tego statek przewoził konie, amunicję, pojazdy wojskowe oraz działa. Miał zająć port w Bergen, a później dokonać inwazji na Norwegię.
Pacyfikacja Skłobów – najkrwawsza pacyfikacja „hubalowska”
TYLKO U NAS
Artykuł

Pacyfikacja Skłobów – najkrwawsza pacyfikacja „hubalowska”

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Wieś Skłoby położona jest na skraju lasów kielecko-koneckich. Obecnie znajduje się w województwie mazowieckim w powiecie szydłowieckim. W okresie przedwojennym wieś zamieszkiwało około tysiąc mieszkańców. W Skłobach mieściło się 400, niewielkich rozmiarów gospodarstw.
Pacyfikacje wsi Parzymiechy i Zimnowoda
TYLKO U NAS
Artykuł

Pacyfikacje wsi Parzymiechy i Zimnowoda

Autor: Paweł Żołądek
Armia niemiecka wkraczająca na terytorium Polski we wrześniu 1939 r. od pierwszych dni wojny dokonywała zbrodni na ludności cywilnej. Jednostki Wehrmachtu na trasie przemarszu przeprowadzały egzekucje nie tylko jeńców wojennych.
Pál Teleki. Rycerz sprawy węgierskiej i polskiej
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Pál Teleki. Rycerz sprawy węgierskiej i polskiej

Autor: Wojciech Frazik
Dwukrotnie w XX wieku Węgry odegrały istotną rolę w polskiej historii. I dwukrotnie możemy te wydarzenia wiązać z nazwiskiem Pála Telekiego, ówczesnego węgierskiego premiera.
Pierwsze Damy lekkoatletyki II RP – Halina Konopacka-Matuszewska i Maria Kwaśniewska
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Pierwsze Damy lekkoatletyki II RP – Halina Konopacka-Matuszewska i Maria Kwaśniewska

Autor: Artur Cieślik
Kalos Kagathos w języku starogreckim znaczyło dosłownie „Piękna i Dobra”, takie imię otrzymał medal nadawany, pod patronatem Polskiego Komitetu Olimpijskiego, wybitnym sportowcom, którzy osiągnęli sukcesy również poza sportem. Laureatką medalu w 2003 r. została Maria Kwaśniewska i zapewne tylko kwestią czasu jest nominacja dla Haliny Konopackiej.
Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.
PAMIĘTAMY
Artykuł

Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.

Autor: Tomasz Ceran
Zabijanie przez Niemców ludności żydowskiej w okupowanej Polsce nie rozpoczęło się od uruchomienia komór gazowych w obozach koncentracyjnych. Od pierwszych miesięcy okupacji Żydzi byli rozstrzeliwani wraz z polską inteligencją i osobami chorymi psychicznie w dołach śmierci. Na Pomorzu i Kujawach było ich niewielu, dlatego niemiecki okupant podjął już wtedy decyzję o ich całkowitej eksterminacji.
Płk Bronisław Kowalczewski – żołnierz niezłomny
WARTO ZAJRZEĆ
Biogram / Biografia

Płk Bronisław Kowalczewski – żołnierz niezłomny

Autor: Marek Jończyk
Przywołując dramatyczne wydarzenia i bohaterskie postawy Polaków czasu II wojny światowej, warto przypomnieć postać żołnierza niezłomnego – patrioty i bohatera, którego losy związane były z Kielecczyzną.
Podbita Polska w obiektywie podporucznika Wehrmachtu
POLECAMY
Źródło historyczne

Podbita Polska w obiektywie podporucznika Wehrmachtu

Autor: Mariusz Kwaśniak
Większość fotografii i filmów, które zostały wykonane w pierwszym etapie wojny przez niemieckiego podporucznika Augusta Gauera, przedstawia sceny codziennego życia w wojennej rzeczywistości. Jednak pomiędzy fotografiami wojennych zniszczeń, konnych przejażdżek i narciarskich wypadów znaleźć można również slajd przedstawiający nieznane dotąd ujęcia zwłok legendarnego „Hubala”.
Podeptane konwencje. Zbrodnie Wehrmachtu na żołnierzach Wojska Polskiego w kampanii 1939 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

Podeptane konwencje. Zbrodnie Wehrmachtu na żołnierzach Wojska Polskiego w kampanii 1939 r.

Autor: Tomasz Sudoł
W czasie ataku na Polskę w 1939 r. niemiecka armia lądowa dopuściła się ogromnej liczby zbrodni wojennych popełnionych na żołnierzach Wojska Polskiego. Walki w Polsce stały się dla Wehrmachtu pewnego rodzaju poligonem doświadczalnym w zakresie użycia przemocy wobec nieprzyjaciela.
Podpułkownik Mikołaj Aleksander Krajnik „Grzymała” (1901-1943)
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Podpułkownik Mikołaj Aleksander Krajnik „Grzymała” (1901-1943)

Autor: Justyna Staroń
W ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci do zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej każdego tygodnia trafiają różnego rodzaju dary od osób prywatnych: od pojedynczych kart po pudła zawierające materiały różnej proweniencji.
Podpułkownik pilot Tadeusz Nowierski (1907–1983)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Podpułkownik pilot Tadeusz Nowierski (1907–1983)

Autor: Wojtek Matusiak
1 września 1939 r. poleciał nad Niemcy, w połowie września dotarł z Wołynia do oblężonej Warszawy i z powrotem, w Bitwie o Anglię zestrzelił niemiecki samolot w swoim pierwszym locie, a podczas inwazji w Normandii dowodził najlepszym skrzydłem myśliwskim aliantów.
Polegli w obronie granicy – o żołnierzach Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Polegli w obronie granicy – o żołnierzach Wieluńskich Batalionów Obrony Narodowej

Autor: Aleksandra Szafrańska, Krzysztof Latocha
Stary Ochędzyn to niewielka wieś położona obecnie na granicy woj. łódzkiego i wielkopolskiego. Dawniej przechodziła tu granica pomiędzy II RP a III Rzeszą Niemiecką. Wśród mieszkańców Ochędzyna wciąż żywa jest pamięć o wydarzeniach z września 1939 r., kiedy toczyły się tu krwawe walki z atakującymi wojskami niemieckimi.
Policja Państwowa województwa białostockiego we wrześniu 1939 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

Policja Państwowa województwa białostockiego we wrześniu 1939 r.

Autor: Marek Kozak
Rola stróżów prawa wobec zwarcia z bezprawiem wydaje się oczywista. We wrześniu 1939 r. białostoccy policjanci podzielili los rodaków, umundurowanych oraz cywilów, postawionych w obliczu niemiecko-sowieckiej agresji na Polskę. Ich formacja stała się częścią armii, dodatkowo zwalczając dywersję i zabezpieczając infrastrukturę.
Polscy uchodźcy w Câmpulung-Muşcel w Rumunii
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polscy uchodźcy w Câmpulung-Muşcel w Rumunii

Autor: Marcin Majewski
Po agresji niemieckiej i sowieckiej na Polskę we wrześniu 1939 r. władze cywilne i wojskowe II RP oraz oddziały Wojska Polskiego w ciągu kilku dni ewakuowały się przez granicę rumuńską. W tym samym czasie w stronę Rumunii kierowała się też uciekająca przed działaniami wojennymi ludność cywilna.
Polska w latach II wojny światowej oczami Astrid Lindgren
TYLKO U NAS
Artykuł

Polska w latach II wojny światowej oczami Astrid Lindgren

Autor: Diana Maksimiuk
Biedna Polska! Polacy twierdzą, że jeśli Niemcom uda się wziąć Warszawę, to oznacza, że ostatni polski żołnierz zginął – zanotowała we wrześniu 1939 r. słynna Szwedka. Ci którym krewnych zamęczono w niemieckich obozach koncentracyjnych, nie zapomną niczego tylko dlatego, że jest pokój – zauważała w dalszej fazie niszczącej wojny.
Porucznik Jan Makarewicz 1906–1940
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Porucznik Jan Makarewicz 1906–1940

Autor: Piotr Orzechowski
Więzień Starobielska podporucznik Jan Makarewicz opuścił obóz podobnie jak pozostali internowani – wywieziony do budynku NKWD w Charkowie. Tam strzałem w tył głowy został zamordowany i pogrzebany w Piatichatkach. Na wykazie osób opuszczających obóz figuruje pod numerem 2287.
Ppor. Teodor Fabian Pajewski, żołnierz ZWZ i AK, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata
POLECAMY
Biogram / Biografia

Ppor. Teodor Fabian Pajewski, żołnierz ZWZ i AK, Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata

Autor: Artur Podgórski
Urodził się 14 września 1915 r. w Warszawie w wielodzietnej rodzinie. Tajemnicą pozostaje, dlaczego w dorosłym życiu posługiwał się datą 20 stycznia 1917 r. jako dniem urodzenia.
Prasa węgierska wobec agresji III Rzeszy i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Prasa węgierska wobec agresji III Rzeszy i ZSRS na Polskę we wrześniu 1939 roku

Autor: Maria Zima-Marjańska
Jednym z największych sprawdzianów braterstwa polsko-węgierskiego były czasy drugowojenne z uwagi na to, że Węgry i Polska po wybuchu wojny znalazły się po odmiennych stronach konfliktu.
Profil ofiar zbrodni katyńskiej
TYLKO U NAS
Artykuł

Profil ofiar zbrodni katyńskiej

Autor: Witold Wasilewski
Zostali zamordowani, ponieważ w mundurach Wojska Polskiego bronili swej Ojczyzny – Polski. Spoczywają we wspólnych grobach.
Przejęcie polskich wojskowych internowanych na Litwie i Łotwie przez Związek Sowiecki
POLECAMY
Artykuł

Przejęcie polskich wojskowych internowanych na Litwie i Łotwie przez Związek Sowiecki

Autor: Janusz Wróbel
W dniach 10-12 lipca 1940 r. pełnomocnik armii litewskiej płk Antanas Jakštas przekazał szefowi Wojsk Konwojowych NKWD, kombrigowi Michaiłowi Kriwence, 4373 internowanych polskich żołnierzy. Od sierpnia do października 1940 r. w ręce sowieckie zostali wydani także polscy wojskowi internowani na Łotwie.
Pułkownik Jan Biały (1897-1984)
WARTO ZAJRZEĆ
Biogram / Biografia

Pułkownik Jan Biały (1897-1984)

Autor: Krzysztof A. Tochman
Płk dypl. lotnictwa służby stałej Jan Biały, ps. „Kadłub”, „Pokrywka”, urodził się 16 VI 1897 r. w Krakowie jako syn Józefa, adwokata, i Jadwigi z domu Szymoniak.
Pułkownik Kazimierz Glabisz – żołnierz, działacz sportowy, patriota
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Pułkownik Kazimierz Glabisz – żołnierz, działacz sportowy, patriota

Autor: Marek Jończyk
Przywołując bohaterskie postawy Polaków czasu II wojny światowej, warto przypomnieć postać żołnierza, którego losy we wrześniu 1939 r splotły się z Kielecczyzną. Chodzi o organizatora i dowódcę Grupy „Kielce”, walczącej z Niemcami od 5 do 7 września 1939 r. w bitwie pod Kajetanowem i Barczą.
Romans kina i swastyki
POLECAMY
Artykuł

Romans kina i swastyki

Autor: Katarzyna Adamów
Berta Helene Amalie Riefenstahl, zwana zdrobniale „Leni”, to jedna z najbardziej kontrowersyjnych artystek XX w. Była genialnym filmowcem i fotografem, ale zastrzeżenia wzbudzała i do dziś wzbudza tematyka filmów, które przyniosły jej rozgłos.
Royal Air Force we wrześniu ’39
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Royal Air Force we wrześniu ’39

Autor: Waldemar Grabowski
Czy we wrześniu 1939 r. lotnictwo brytyjskie i francuskie ograniczyło swe bojowe akcje tylko do zrzucania ulotek nad miastami III Rzeszy? Taki właśnie pogląd był formułowany w wielu publikacjach naukowych i popularnonaukowych.
Rozstrzelany medalik. O niemieckich egzekucjach Polaków w Rudzkim Moście
POLECAMY
Artykuł

Rozstrzelany medalik. O niemieckich egzekucjach Polaków w Rudzkim Moście

Autor: Tomasz Ceran
Podczas ekshumacji ofiar egzekucji przeprowadzonych w Rudzkim Moście pod Tucholą, wydobyto szczątki 236 Polaków. Ich katami byli miejscowi członkowie Selbstschutzu (Samoobrony). Wśród dowodów niemieckiej zbrodni zachował się medalik – rozstrzelany razem z jego właścicielem.
Róża Łubieńska (1881-1954)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Róża Łubieńska (1881-1954)

Autor: Anna Czocher
We wrześniu 1939 r. Kraków szybko stał się „stolicą uchodźców i przesiedleńców”, którzy nagle tracili cały dorobek życia. Nasilała się atmosfera niepewności i chaosu, spotęgowana ewakuacją władz. Na tym tle wyraźnie odcinał się przykład osób takich jak Róża Łubieńska, która zajęła się organizacją pomocy dla rodaków najciężej dotkniętych wojennym koszmarem.
Rzeczpospolita w obliczu II wojny światowej
TYLKO U NAS
Artykuł

Rzeczpospolita w obliczu II wojny światowej

Autor: Krzysztof Sychowicz
Odbudowujące się państwo polskie po doświadczeniach z okresu wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, dążyło do ustabilizowania relacji z sąsiadami. Punktem wyjściowym do dalszych kontaktów ze Związkiem Sowieckim były postanowienia pokoju ryskiego z 1921 r., kończącego wspomniany konflikt.
Sceptycyzm „wyzwolicieli”
POLECAMY
Artykuł

Sceptycyzm „wyzwolicieli”

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Raporty NKWD pokazują, że mimo wysiłków kremlowskiej propagandy wielu „ludzi radzieckich” bez entuzjazmu przyjęło napaść Armii Czerwonej na Polskę we wrześniu 1939 roku. Gdyby Sowiety były krajem demokratycznym, można by pisać o negatywnym stosunku sowieckiej opinii publicznej do inwazji na Polskę.
Służba Zwycięstwu Polski
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Służba Zwycięstwu Polski

Autor: Jacek Sawicki
W przeddzień kapitulacji stolicy, 27 września 1939 r., została powołana ogólnokrajowa organizacja podziemna o nazwie Służba Zwycięstwu Polski. Stanowisko komendanta SZP objął gen. Michał Tokarzewski-Karaszewicz.
Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.

Autor: Magdalena Dzienis-Todorczuk
W konsekwencji zawartego pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich paktu Ribbentrop-Mołotow 17 września 1939 r. Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, rozpoczynając tym samym prawie dwuletnią okupację wschodnich terenów Rzeczypospolitej.
Sowieckie zbrodnie i represje wobec obywateli polskich po 17 września 1939 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Sowieckie zbrodnie i represje wobec obywateli polskich po 17 września 1939 roku

Autor: Marek Hańderek
Kilkanaście dni po niemieckim ataku na Polskę z 1 września 1939 r. Związek Sowiecki wypełnił swoje zobowiązanie dotyczące Polski zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r.
Spisane czyny. Pamięć o sowieckich zbrodniach
POLECAMY
Artykuł

Spisane czyny. Pamięć o sowieckich zbrodniach

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Zbrodnia Katyńska, Obława Augustowska, masowe deportacje – lista sowieckich represji na Polakach z lat 1939–1945 jest zatrważająco długa. Zbrodnie sowieckie popełnione na obywatelach państwa polskiego po 17 września 1939 r. stanowią olbrzymi, nie do końca zresztą znany i zbadany, kompleks spraw.
Stanisław Bielański (1916-1982). Bohater bitwy nad Dunajcem we wrześniu 1939 r.
POLECAMY
Artykuł

Stanisław Bielański (1916-1982). Bohater bitwy nad Dunajcem we wrześniu 1939 r.

Autor: Krzysztof Pięciak
Choć Polska, słabsza od swoich przeciwników i pozbawiona wsparcia sojuszników, nie mogła z kampanii wrześniowej wyjść zwycięsko, to jednak wielokrotnie nasi żołnierze dawali dowody bohaterstwa, skutecznie opóźniając niemieckie, słowackie, a później sowieckie wojska. Jednym ze szczególnie zasłużonych bohaterów tych starć był Stanisław Bielański.
Stanisław Grzmot-Skotnicki (1894-1939)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Stanisław Grzmot-Skotnicki (1894-1939)

Autor: Marcin Chorązki
Jeden z pierwszych legionistów, beliniak, generał Wojska Polskiego, który zginął w czasie największej z wrześniowych bitew – nad Bzurą.
Stanisław Guńkiewicz. Od legionisty do szopkarza
Archiwum Pełne Pamięci
Biogram / Biografia

Stanisław Guńkiewicz. Od legionisty do szopkarza

Autor: Radosław Kurek
Nawet wśród legionistów należał do postaci nietuzinkowych. Do formującego się szwadronu ułanów wstąpił na zagarniętym z austriackiego taboru koniu. W swoim bogatym życiorysie był konspiratorem, członkiem załogi pociągu pancernego, działaczem samorządowym, a także… twórcą bożonarodzeniowych szopek.
Starszy posterunkowy Mieczysław Janicki - ofiara zbrodni katyńskiej
WARTO ZAJRZEĆ
Wspomnienie

Starszy posterunkowy Mieczysław Janicki - ofiara zbrodni katyńskiej

Autor: Artur Kuprianis
Kiedy tylko w roku 1918 na nowo powstała do życia niepodległa Polska, bez zwłoki zaczęto tworzyć instytucje i organizacje mające za zadanie utrzymywanie porządku publicznego oraz zapewnienie bezpieczeństwa ludności zamieszkującej ziemie odradzającego się Państwa.
2 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510