Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Postać podpułkownika Alfreda Wnukowskiego (1920-1946) – dowódcy jednostki Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Rzeszowie
Artykuł

Postać podpułkownika Alfreda Wnukowskiego (1920-1946) – dowódcy jednostki Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Rzeszowie

Autor: Janusz Kowalczyk
18 lipca 1946 r. w okolicy Skaryszewa zginął dowódca jednostki KBW z Rzeszowa, ppłk Alfred Wnukowski. W wyniku zasadzki zorganizowanej przez oddział Związku Zbrojnej Konspiracji WiN, śmierć poniosła również jego żona oraz siedmiu żołnierzy ochrony. Wydarzenie to było bezprecedensowe, gdyż życie stracił wysoki stopniem oficer komunistycznego aparatu represji, odpowiedzialny m.in. za walkę z polskim podziemiem niepodległościowym.
Powojenna działalność wywiadowcza Zbigniewa Rotkiela (1949–1950)
Artykuł

Powojenna działalność wywiadowcza Zbigniewa Rotkiela (1949–1950)

Autor: Tomasz Krok
Był oficerem od października 1938 r. Zasłużony żołnierz AK, miał doświadczenie w pracy wywiadowczej. Wrócił do niej pod koniec lat 40., współpracując z emigracyjnym Komitetem do Spraw Kraju. Jego aresztowanie w maju 1950 r. nie było wynikiem wpadki, a przypadku – Rotkiel padł ofiarą zakrojonych na szeroką skalę represji wobec przedwojennych wojskowych.
Powojenne wywózki żołnierzy AK – studia przypadków
Artykuł

Powojenne wywózki żołnierzy AK – studia przypadków

Autor: Diana Maksimiuk
Los setek aresztowanych w lipcu 1945 r. w ramach Obławy Augustowskiej do dnia dzisiejszego pozostaje zagadką nie do końca rozwikłaną. Do grupy niewyjaśnionych spraw należy też dopisać zagadnienie nieznanej liczby osób, które, także w tajemniczych okolicznościach, po zakończeniu wojny wywiezione zostały w Sowiety i nierzadko przepadły jak kamień w wodę.
Pozorna weryfikacja bezpieki
Artykuł

Pozorna weryfikacja bezpieki

Autor: Grzegorz Wszołek
W cieniu przemian 1989 roku na polecenie Czesława Kiszczaka dokonywała się też kosmetyczna reforma Służby Bezpieczeństwa. Latem 1990 r. przeprowadzono weryfikację funkcjonariuszy SB, w której wyniku ogromną część oprawców ewoluującego systemu zatrudniono w służbach specjalnych III RP i policji.
Pozytywne „efekty uboczne” lustracji
Artykuł

Pozytywne „efekty uboczne” lustracji

Autor: Andrzej Majcher
Lustracja to nie tylko jawność życia publicznego i pilnowanie, aby ważnych stanowisk, funkcji i zawodów nie wykonywały osoby tego niegodne.
Praca operacyjna Służby Bezpieczeństwa w ośrodkach odosobnienia
Artykuł

Praca operacyjna Służby Bezpieczeństwa w ośrodkach odosobnienia

Autor: Marta Marcinkiewicz
Umieszczenie kilku tysięcy działaczy związkowych i opozycyjnych w ośrodkach odosobnienia okazało się dla władz stanu wojennego niewystarczające. Dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych było niezmiernie ważne, żeby wśród internowanych jak najszybciej rozpocząć pracę operacyjno-filtracyjną.
Prawa ręka Kiszczaka
Artykuł

Prawa ręka Kiszczaka

Autor: Witold Bagieński
Generał Milicji Obywatelskiej Władysław Pożoga był w latach osiemdziesiątych XX w. zastępcą ministra spraw wewnętrznych Czesława Kiszczaka i jednym z najważniejszych ludzi Służby Bezpieczeństwa.
Pretorianie systemu zła. Leksykon ludzi bezpieki
Wywiad

Pretorianie systemu zła. Leksykon ludzi bezpieki

Autor: Witold Bagieński, Rafał Leśkiewicz, Magdalena Dźwigał
O pracach nad pierwszym w polskiej historiografii Leksykonie prezentującym sylwetki funkcjonariuszy komunistycznych organów bezpieczeństwa państwa, z redaktorami pierwszego tomu Magdaleną Dźwigał i dr. Witoldem Bagieńskim, rozmawia redaktor naczelny portalu przystanekhistoria.pl, dr Rafał Leśkiewicz.
Proces „siedemnastu” w Radomsku – 7 maja 1946 r.
Artykuł

Proces „siedemnastu” w Radomsku – 7 maja 1946 r.

Autor: Jerzy Bednarek
W nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. do Radomska wkroczyły oddziały Konspiracyjnego Wojska Polskiego (KWP). Prawie 170 żołnierzy pod dowództwem por. Jana Rogulki „Grota” zaatakowało więzienie, w którym przetrzymywano kilkudziesięciu akowców, siedzibę powiatowego UB, komendę milicji (MO) i koszary.
Proces „Warszyca”
Artykuł

Proces „Warszyca”

Autor: Paweł Wąs
W efekcie zdrady jednego z podkomendnych, pod koniec czerwca 1946 r. aresztowany został komendant Konspiracyjnego Wojska Polskiego kpt. Stanisław Sojczyński. Po okresie kilkumiesięcznego śledztwa, w grudniu odbył się proces, w trakcie którego „Warszyc” okazywał niezłomną postawę, piętnując system komunistyczny.
Prof. Andrzej S. Ehrenkreutz (1921-2008) i jego Studium Spraw Polskich
Artykuł

Prof. Andrzej S. Ehrenkreutz (1921-2008) i jego Studium Spraw Polskich

Autor: Piotr Kardela
Jego działalność w Stanach Zjednoczonych była nadzieją dla opozycji w PRL, a solą w oku komunistów. SB nie mogła przeboleć, że w USA działa niezależny polski ośrodek intelektualny, sprawnie krytykujący władze w Warszawie. Prof. Ehrenkreutz pozostał niezależny do końca swoich dni.
Profesor Roman Ingarden w aktach SB
Artykuł

Profesor Roman Ingarden w aktach SB

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
Profesor Roman Ingarden, wybitny polski filozof, znany w kraju i za granicą. Był inwigilowany przez aparat bezpieczeństwa w Krakowie w pierwszej połowie lat 50. oraz na początku lat 60. w związku z akcjami wymierzonymi w środowisko naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Przed i w trakcie Akcji „Wisła”
Artykuł

Przed i w trakcie Akcji „Wisła”

Autor: Teodor Gąsiorowski
Jesienią 1944 r. frontowe jednostki Armii Czerwonej odeszły na południe i zachód. Ukraińska Powstańcza Armia wycofała swoje sotnie za Bug. W sensie administracyjnym i bezpieczeństwa ludności cywilnej Bieszczady stały się „ziemią niczyją”.
Przesłuchanie „Murata”
Artykuł

Przesłuchanie „Murata”

Autor: Jerzy Bednarek
W nocy z 11 na 12 marca 1949 r. strażnicy aresztu WUBP w Łodzi stwierdzili, że Jan Małolepszy „Murat” – dowódca Konspiracyjnego Wojska Polskiego – leży martwy w celi. Oficjalnie poinformowano, że zmarł on na atak serca. Tymczasem zakatowali go funkcjonariusze UB podczas nieformalnych „przesłuchań”.
Prześladowanie Emilii z Maleczyńskich Trębickiej w więzieniu mokotowskim. Relacja współwięźniarki
Artykuł

Prześladowanie Emilii z Maleczyńskich Trębickiej w więzieniu mokotowskim. Relacja współwięźniarki

Autor: Stefan Białek
W zespole archiwalnym Instytutu Badawczego Radia Wolna Europa/Radia Swoboda zachował się raport informacyjny z lipca 1956 r. Zawiera on relację kobiety określonej jako „Mrs. F”, byłej więźniarki z Mokotowa, która opisała m.in. brutalne traktowanie Emilii Trębickiej, dowódcy oddziału łączności Lwowskiego Okręgu AK, przez śledczych z UB.
Przyczyny, przebieg i skutki obrony Katolickiego Domu Społecznego w Zielonej Górze 30 maja 1960 r.
Artykuł

Przyczyny, przebieg i skutki obrony Katolickiego Domu Społecznego w Zielonej Górze 30 maja 1960 r.

Autor: Elżbieta Wojcieszyk
W 1945 r. Kościół katolicki w Zielonej Górze uzyskał zgodę Zarządu Państwowego na zajęcie zborów ewangelickich, które przekształcono w kościoły m.in. Matki Bożej Częstochowskiej i św. Jadwigi (dziś konkatedra). Przy tym ostatnim, w byłym ewangelickim Domu Społecznym, powstał Katolicki Dom Społeczny.
Pseudonim „Iskra”. Konspiracyjna przeszłość profesor Franciszki Ramotowskiej
Artykuł

Pseudonim „Iskra”. Konspiracyjna przeszłość profesor Franciszki Ramotowskiej

Autor: Magdalena Mołczanowska
Profesor Ramotowska kojarzona jest przede wszystkim jako redaktorka 2. tomu „Przewodnika po zasobie Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie” i autorka publikacji dotyczących powstania styczniowego. Niewiele osób wie, że była także łączniczką Armii Krajowej, a jej losy tragicznie naznaczyły komunistyczne represje.
Referendum Ludowe w 1946 r.
Artykuł

Referendum Ludowe w 1946 r.

Autor: Robert Chrzanowski
Jednym z postanowień konferencji jałtańskiej w lutym 1945 r. było utworzenie w Polsce Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, który miał w swoim składzie zgromadzić członków władz emigracyjnych w Londynie oraz władz komunistycznych tworzonych pod osłoną Armii Czerwonej na ziemiach polskich.
Regionalizm pod specjalnym nadzorem. Izabella Trojanowska i jej działalność w aktach SB
Artykuł

Regionalizm pod specjalnym nadzorem. Izabella Trojanowska i jej działalność w aktach SB

Autor: Sławomir Formella
Izabella Trojanowska znana jest na Kaszubach i Pomorzu jako jedna z najwybitniejszych postaci w dziejach kaszubsko-pomorskiego ruchu regionalnego. Chociaż nie była rodowitą Kaszubką, to jednak z wielkim zaangażowaniem włączyła się w działanie Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Na początku lat osiemdziesiątych minionego stulecia sprawowała nawet funkcję prezesa tejże organizacji.
Represje komunistyczne w świetle materiałów z archiwum Konspiracyjnego Wojska Polskiego
Artykuł

Represje komunistyczne w świetle materiałów z archiwum Konspiracyjnego Wojska Polskiego

Autor: Paweł Wąs
Podobnie jak w innych rejonach Polski, także na terenie działalności KWP dochodziło w okresie powojennym do masowych komunistycznych represji, zarówno wobec żołnierzy AK i innych ugrupowań niepodległościowych, jak i ludności cywilnej. Organizacja dowodzona przez „Warszyca” starała się dokumentować wszelkie wykroczenia Sowietów oraz ich polskich kolaborantów.
Reżim Jaruzelskiego deportuje z PRL Kornela Morawieckiego - film SB

Reżim Jaruzelskiego deportuje z PRL Kornela Morawieckiego - film SB

Gdy komunistyczny reżim Jaruzelskiego przygotowywał się z wolna do podjęcia rozmów z tzw. konstruktywną opozycją, ludziom Moskwy w Warszawie niezbędne wydało się pozbycie się człowieka, który odrzucał jakiekolwiek rozmowy z komunistami. Ten film SB pokazuje wyrzucenie z PRL Kornela Morawieckiego, przywódcy "Solidarności Walczącej", 4 maja 1988 r.
Rok 1949 – pełnia władzy komunistów
Artykuł

Rok 1949 – pełnia władzy komunistów

Autor: Filip Musiał
Od zajęcia polskich Kresów mijało pięć lat, od kapitulacji niemieckiej III Rzeszy – cztery lata, od sfałszowanych wyborów – dwa. Roku 1949 nie uznaje się za przełomowy w dziejach „ludowej” Polski, ale był on czasem wyjątkowym – pierwszym rokiem, w który komuniści wchodzili, mając już w pełni uporządkowaną sferę polityczną.
Rok więzienia za żłóbek. Historia niezwykłej szopki bożonarodzeniowej w kościele Jezuitów w Kaliszu
Artykuł

Rok więzienia za żłóbek. Historia niezwykłej szopki bożonarodzeniowej w kościele Jezuitów w Kaliszu

Autor: Radosław Morawski
Wywrócony żłóbek, obok w zwojach drutu kolczastego figurka Dzieciątka Jezus przepasana czarnym kirem. Z lewej strony przewróconego żłóbka – biała płyta ze śladami gąsienic transportera. Tak w 1981 roku wyglądała szopka bożonarodzeniowa w kościele Jezuitów w Kaliszu.
Rozbicie organizacji „Ruch” w przeddzień planowanego podpalenia muzeum Lenina w Poroninie
Artykuł

Rozbicie organizacji „Ruch” w przeddzień planowanego podpalenia muzeum Lenina w Poroninie

Autor: Jacek Wróbel
20 czerwca 1970 r. rozpoczęły się aresztowania osób związanych z organizacją „Ruch”, co doprowadziło do jej rozbicia w przeddzień planowanej akcji podpalenia muzeum Lenina w Poroninie na Podhalu.
Rozbicie ubeckiego więzienia
Artykuł

Rozbicie ubeckiego więzienia

Autor: Elżbieta Strzeszewska
W nocy z 25 na 26 listopada 1946 r. żołnierze Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość Obwodów Ostrów Mazowiecka i Pułtusk przeprowadzili wspólnie niezwykle spektakularną, zbrojną akcję, w trakcie której uwolniono ok. 65 członków podziemia niepodległościowego, przetrzymywanych w więzieniu w Pułtusku.
Rozbicie więzienia w Kielcach w nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r.
Artykuł

Rozbicie więzienia w Kielcach w nocy z 4 na 5 sierpnia 1945 r.

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Sowieci wkraczający na ziemie polskie od 1944 r., podjęli zakrojone na szeroką skalę represje wobec instytucji Polskiego Państwa Podziemnego oraz innych organizacji konspiracyjnych, które, znajdując się poza jego strukturami, uznawały zwierzchność legalnego rządu RP na uchodźstwie.
Rozbicie więzienia w Miechowie
Artykuł

Rozbicie więzienia w Miechowie

Autor: Marcin Chorązki
W nocy z 24 na 25 kwietnia 1945 r. byli żołnierze AK Inspektoratu „Maria” rozbili więzienie PUBP w Miechowie. Atak partyzantów był jedną z czterech zakończonych sukcesem podobnych akcji w woj. krakowskim w 1945 r.
Rozkaz – zniszczyć!
Artykuł

Rozkaz – zniszczyć!

Autor: Radosław Peterman
Masowa likwidacja akt Służby Bezpieczeństwa rozpoczęła się w drugiej połowie 1989 r. i trwała nieustannie do 31 stycznia 1990 r. Zniszczono w tym okresie znaczną część dokumentów dotyczących rozpracowywania Kościoła i opozycji.
Samarytanie ze Służby Bezpieczeństwa
Artykuł

Samarytanie ze Służby Bezpieczeństwa

Autor: Grzegorz Majchrzak
W PRL wszystkie sfery życia znajdowały się pod kontrolą aparatu bezpieczeństwa. Nie inaczej było z pogrzebami, tak dygnitarzy partyjnych i rządowych, jak i działaczy opozycji oraz ich rodzin, a także ofiar „organów porządkowych” (np. w Grudniu ’70 czy pacyfikacji kopalni „Wujek” w grudniu 1981 r.).
Samobójstwo czy zbrodnia UB? Zagadka śmierci Jana Rodowicza „Anody”
Artykuł

Samobójstwo czy zbrodnia UB? Zagadka śmierci Jana Rodowicza „Anody”

Autor: Waldemar Kowalski
Według oficjalnej wersji komunistów niespełna 26-letni Jan Rodowicz zabił się 7 stycznia 1949 roku, wyskakując w chwili nieuwagi śledczego z okna MBP. Czy śmierć ta była upozorowanym samobójstwem, a „Anoda” został zakatowany w pokoju przesłuchań? Co wydarzyło się wtedy w Warszawie na Koszykowej?
Sanitariuszka wyklęta
Artykuł

Sanitariuszka wyklęta

Autor: Marzena Kruk
Dwukrotna kara śmierci, 15 lat więzienia, utrata praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze oraz przepadek mienia na rzecz Skarbu Państwa – taki wyrok wydał Wojskowy Sąd Rejonowy w Gdańsku wydany na niespełna osiemnastoletnią Danutę Siedzikównę „Inkę”, sanitariuszkę Armii Krajowej.
SB kontra CIA. Służba Bezpieczeństwa wobec szpiegowskiej działalności Bogdana Walewskiego
Artykuł

SB kontra CIA. Służba Bezpieczeństwa wobec szpiegowskiej działalności Bogdana Walewskiego

Autor: Paweł Skubisz
Bogdan Zenon Walewski to jeden z najwyżej ulokowanych szpiegów USA, których zdemaskowano w PRL. Ten tłumacz, dyplomata i pracownik MSZ – postrzegany jako inteligentny i pracowity członek nomenklatury – pod maską sumiennego urzędnika skrzętnie ukrywał drugie oblicze agenta CIA i współpracownika SB.
SB na tropie „Autora”
Artykuł

SB na tropie „Autora”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
W pierwszej połowie lat 60. warszawska i krakowska SB trafiły na trop szpiega, który w listach wysyłanych pocztą do RFN przemycał tajnopisy z informacjami o obiektach wojskowych w Krakowie i okolicach. Pomimo zaangażowania ogromnych sił i środków SB nigdy nie zdołała ustalić autora tych meldunków.
Scripta manent - zawsze zostaje ślad
Artykuł

Scripta manent - zawsze zostaje ślad

Autor: Paweł Piotr Warot
Był rok 1982, czyli najgorszy okres stanu wojennego, kiedy komunistyczna Służba Bezpieczeństwa zwerbowała agenta – księdza, który przyjął pseudonim „Kamil”. Nie był to odosobniony przypadek pozyskania do współpracy przez peerelowskie służby specjalne duchownego. „Kamil” był jednak wyjątkowy.
Sędzia, który zabił braci Marchelów
Artykuł

Sędzia, który zabił braci Marchelów

Autor: Krzysztof Szwagrzyk
Spośród wielu przewidzianych prawem środków represji najczęściej sięgał po rozwiązania ostateczne. Swą ponurą sławę zyskał, orzekając ponad dwieście, w większości wykonanych wyroków śmierci. Tylko na Białostocczyźnie jego decyzje stały się podstawą rozstrzelania lub powieszenia co najmniej 174 osób.
Siedmiu z „Łączki”
Artykuł

Siedmiu z „Łączki”

Autor: Sławomir Poleszak
We wtorek 16 września 1947 roku funkcjonariusze Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego ujęli na Dolnym Śląsku majora Hieronima Dekutowskiego „Zaporę”, cichociemnego, legendarnego dowódcę zgrupowania partyzanckiego AK, DSZ i WiN na Lubelszczyźnie oraz siedmiu towarzyszących mu oficerów.
Sieroty po Kiszczaku
Artykuł

Sieroty po Kiszczaku

Autor: Tomasz Kozłowski
W 1990 r. zakończyły prace komisje weryfikujące funkcjonariuszy SB. Pozytywnie ocenieni zostali przyjęci w szeregi UOP oraz Policji.
Sierżant Wiktor Stryjewski „Cacko”
Biogram / Biografia

Sierżant Wiktor Stryjewski „Cacko”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
8 lutego 1949 r. w wyniku obławy zorganizowanej przez żołnierzy KBW oraz funkcjonariuszy UB i MO aresztowany został sierż. Wiktor Stryjewski „Cacko”, „Zbyszko”, „Wyrwicz”, żołnierz AK, ROAK, NZW, dowódca oddziału bojowego 11. Grupy Operacyjnej NSZ (NZW).
Siostra Bieruta w rękach „Jastrzębia” i „Boruty”
Artykuł

Siostra Bieruta w rękach „Jastrzębia” i „Boruty”

Autor: Grzegorz Majchrzak
W połowie roku 1946 w rękach – jak to określali komuniści – „bandytów”, czyli żołnierzy podziemia znalazła się rodzina prezydenta KRN Bolesława Bieruta. Nie spędziła w niewoli zbyt wiele czasu, gdyż zaledwie po kilkudziesięciu godzinach wraz ze swoimi bliskimi odzyskała wolność. Jak do tego doszło?
Służba Bezpieczeństwa a sumienie kapłańskie
Artykuł

Służba Bezpieczeństwa a sumienie kapłańskie

Autor: Adam Dziurok
Po roku 1956 SB stosowała wobec duchownych wyrafinowane formy werbunku. Najskuteczniejszą obroną przed nagabywaniem przez bezpiekę okazywała się wierność powołaniu kapłańskiemu.
Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski
Artykuł

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

Autor: Grzegorz Bębnik
Wygląda niepozornie. Niewielki format, taka sama objętość, jako wydawca podany Urząd Kryminalny Policji Rzeszy. W środku – pożółkłe już, gęsto zadrukowane stroniczki. Na nich zaś nazwiska, nazwiska, nazwiska… Za niemal każdym z nich kryje się okupacyjny dramat.
Sprawa „Zoolog”. Nieudana próba werbunku Michała Sumińskiego przez SB
Artykuł

Sprawa „Zoolog”. Nieudana próba werbunku Michała Sumińskiego przez SB

Autor: Kinga Mierzejewska, Katarzyna Ostrowska
„I kudłate i łaciate, pręgowane i skrzydlate. Te, co skaczą i fruwają na nasz program zapraszają”. Zwierzyniec był jednym z najpopularniejszych programów dla dzieci i młodzieży, emitowanym w programie pierwszym Telewizji Polskiej przez blisko 20 lat (1968-1988).
Sprawa Hermanna Fielda
Artykuł

Sprawa Hermanna Fielda

Autor: Robert Spałek
W sierpniowy wieczór 1949 r. funkcjonariusze MBP uprowadzili z warszawskiego lotniska Okęcie amerykańskiego obywatela i wsadzili go na pięć i pół roku do piwnicy tajnego więzienia. Amerykańska ambasada i rząd otrzymały oficjalne noty od rządu Polski Ludowej, że poszukiwany nie przebywa nad Wisłą.
Sprawa śmierci Stanisława Szklarza „Zawiszy”
Artykuł

Sprawa śmierci Stanisława Szklarza „Zawiszy”

Autor: Łukasz Pasztaleniec
Jedną z grup ofiar terroru komunistycznego lat 1944-1956 były osoby, które na skutek różnych przyczyn poniosły śmierć na terenie placówek aparatu bezpieczeństwa. Wśród nich był m.in. Stanisław Szklarz, zabity 24 lipca 1947 r. w siedzibie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Biłgoraju.
Sprawa współpracy Wojciecha Jaruzelskiego z Informacją Wojskową. Rekonesans archiwalny.

Sprawa współpracy Wojciecha Jaruzelskiego z Informacją Wojskową. Rekonesans archiwalny.

Autor: Paweł Piotrowski
W czerwcu 2006 roku stacja TVN ogłosiła odkrycie w zasobie archiwalnym IPN dokumentu wskazującego na agenturalne powiązania generała broni Wojciecha Jaruzelskiego z organami Informacji Wojskowej. W Instytucie Pamięci Narodowej podjęto wówczas decyzję o dogłębnym wyjaśnieniu tej sprawy. Poniższy tekst stanowi efekt dotychczasowych poszukiwań materiałów archiwalnych dotyczących owej współpracy.
Stalinowski „sędzia” Ludwik Kiełtyka
Artykuł

Stalinowski „sędzia” Ludwik Kiełtyka

Autor: Radosław Kurek
Zaliczany jest do grona najbardziej bezwzględnych przedstawicieli organów wojskowego wymiaru sprawiedliwości okresu stalinowskiego w Polsce. W latach 1947-1953 skazał na karę śmierci ponad 200 osób. W przytłaczającej większości wyroki te wydał nie mając ukończonych 30 lat ani studiów prawniczych.
Stan wojenny w naszej pamięci
Artykuł

Stan wojenny w naszej pamięci

Autor: Filip Musiał
W roku 1981 komuniści wprowadzili stan wojenny, by złamać kręgosłup „Solidarności”, by stłumić polskie dążenie do wolności. Powrócili w ten sposób do represji masowych, charakterystycznych dla lat tzw. stalinizmu.
Stanisław Pikulski, autor podręczników dla funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa
Artykuł

Stanisław Pikulski, autor podręczników dla funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa

Autor: Paweł Piotr Warot
Dawniej w Milicji Obywatelskiej, w komunistycznym Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, w pracy szkoleniowej dla funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i w niszczeniu „Solidarności”. Później – dziekan Wydziału Prawa i Administracji na jednej z uczelni. Do 2016 r.
Strażnicy pamięci. Legenda Polskiego Państwa Podziemnego w czasach PRL
Artykuł

Strażnicy pamięci. Legenda Polskiego Państwa Podziemnego w czasach PRL

Autor: Edyta Krężołek
Rozwiązanie AK i ogłoszenie w lipcu 1945 r. „Testamentu Polski Walczącej” nie stanowiło o końcu epopei Polski Walczącej ani w sensie ideowym, ani nawet strukturalnym. Zwłaszcza na Kielecczyźnie.
System działania komunistów w czasie przygotowań do III pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny na przykładzie Krakowa
Artykuł

System działania komunistów w czasie przygotowań do III pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny na przykładzie Krakowa

Autor: Rafał Łatka
O trzeciej wizycie papieskiej rozmawiano od 23 grudnia 1985 r. W czasie posiedzenia Komisji Wspólnej z tego dnia kard. Macharski zaproponował, by III pielgrzymka Jana Pawła II do kraju odbyła się w 1987 w związku z Krajowym Kongresem Eucharystycznym, a centralnym punktem wizyty była Warszawa.
System więzienno-łagrowy w czasie Wielkiego Terroru
Artykuł

System więzienno-łagrowy w czasie Wielkiego Terroru

Autor: Jurij Szapował
W latach trzydziestych XX w. sowiecki reżim komunistyczny rozbudował do monstrualnych rozmiarów system obozów i więzień, planując przeprowadzenie na ogromną skalę akcji terrorystycznej w celu ostatecznego wyeliminowania domniemanych wrogów.
Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)
Artykuł

Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)

Autor: Paweł Wąs
Na początku lutego 1946 r. utworzono wydziały doraźne przy sądach okręgowych, których głównym celem było jak najszybsze spacyfikowanie antykomunistycznego podziemia zbrojnego. W trakcie kilkumiesięcznej działalności te tak zwane „sądy na kółkach”, których składy orzekające rekrutowały się z sędziów i prokuratorów wojskowych, orzekły kilkaset wyroków śmierci.
Śladami represji. Wykaz ważniejszych jednostek Milicji Obywatelskiej w Trójmieście w okresie PRL-u
Artykuł

Śladami represji. Wykaz ważniejszych jednostek Milicji Obywatelskiej w Trójmieście w okresie PRL-u

Autor: Krzysztof Filip
Milicja Obywatelska jako powojenna formacja policyjna została powołana na mocy dekretu PKWN z 7 października 1944 r.
Śmierć „Żelaznego”
Artykuł

Śmierć „Żelaznego”

Autor: Robert Szcześniak
Wciąż nie udało się ustalić miejsca, w którym komuniści ukryli zwłoki Zdzisława Badochy „Żelaznego”. Wiadomo jednak, że śmierć jednego z najzdolniejszych dowódców polowych V Brygady Wileńskiej AK była wynikiem przypadkowej akcji milicji.
Śmierć Józefa Maruszewskiego „Sępa”
Artykuł

Śmierć Józefa Maruszewskiego „Sępa”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Józef Maruszewski ps. „Sęp”, żołnierz podziemia niepodległościowego z oddziału NZW dowodzonego przez st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój” poległ 10 listopada 1948 r., w walce z oddziałami Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
Śmierć przyniesiona w święconce. Likwidacja szefa PUBP w Hrubieszowie Jacentego Grodka
Artykuł

Śmierć przyniesiona w święconce. Likwidacja szefa PUBP w Hrubieszowie Jacentego Grodka

Autor: Kamil Rewer
Za plecami wkraczających w lipcu 1944 r. na Lubelszczyznę frontowych oddziałów Armii Czerwonej posuwały się jednostki mające na celu zainstalowanie na zajmowanych terenach nowej administracji podległej komunistom. Od samego początku przystąpiono do tworzenia struktur komunistycznego aparatu represji.
Śmierć za prawdę. Proces w sprawie „Gazety Ludowej”
Artykuł

Śmierć za prawdę. Proces w sprawie „Gazety Ludowej”

Autor: Agnieszka Chrzanowska
6 sierpnia 1947 r. zapadł wyrok w procesie pokazowym redaktora naczelnego „Gazety Ludowej”, Zygmunta Augustyńskiego, i jego informatorów. Zarówno dziennikarz, jak i pośrednik, ks. Leon Pawlina, otrzymali wysokie wyroki, a ich źródło, harcerza i żołnierza AK Zygmunta Maciejeca, skazano na karę śmierci. Powodem było zbieranie przez nich wiadomości o zbrodniczej działalności UB.
Śmierć Zacheusza Wiktora Nowowiejskiego „Jeża”, „Żuka”
Artykuł

Śmierć Zacheusza Wiktora Nowowiejskiego „Jeża”, „Żuka”

Autor: Kazimierz Krajewski
Bohater tego szkicu przez całe życie był związany z północnym Mazowszem. Urodził się w 1915 r. we wsi Zembrzus-Mokry Grunt w powiecie przasnyskim w wielodzietnej rodzinie utrzymującej się z pracy na roli. Tam też zginął, zdradzony przez ubeckiego informatora.
Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki
Artykuł

Tadeusza Pankiewicza gra z SB. Nieudane podchody bezpieki

Autor: Michał Zajda
W okresie powojennym Tadeuszem Pankiewiczem, aptekarzem z getta krakowskiego, zainteresowała się Służba Bezpieczeństwa. W czasie wojny, dla ratowania Żydów, zmuszony był do prowadzenia swoistego dialogu z niemieckim okupantem. Dialogu na tyle udanego, że zdołał ocalić wiele ludzkich istnień.
Tajemnica aresztowania Witolda Pileckiego
Artykuł

Tajemnica aresztowania Witolda Pileckiego

Autor: Tomasz Łabuszewski
Od kiedy Witold Pilecki powrócił na należne mu miejsce polskiego bohatera narodowego sprawa kulis jego aresztowania budzi wśród badaczy duże zainteresowanie. Problem w tym, iż znalezienie odpowiedzi na pytanie: Kto zdradził?, wcale nie jest takie proste.
Tajemnica śmierci „Anody”
Artykuł

Tajemnica śmierci „Anody”

Autor: Przemysław Benken
Okoliczności śmierci Jana Rodowicza ps. „Anoda”, zasłużonego weterana „Szarych Szeregów” i Zgrupowania Armii Krajowej „Radosław”, do której doszło 7 stycznia 1949 r., wciąż budzą kontrowersje.
Tajemnicze kryptonimy
Źródło historyczne

Tajemnicze kryptonimy

Autor: Marzena Kruk
Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego bacznie obserwowało wszelkie przejawy zainteresowania Zbrodnią Katyńską nie tylko w Polsce, ale także na świecie. Wywiad zbierał informacje o każdej inicjatywie wyjaśnienia mordu na polskich oficerach.
Teodor Kufel – najdłużej urzędujący szef kontrwywiadu wojskowego PRL
Biogram / Biografia

Teodor Kufel – najdłużej urzędujący szef kontrwywiadu wojskowego PRL

Autor: Bartosz Kapuściak
Urodził się 6 marca 1920 r. w Bielsku z Antoniego i Stanisławy z d. Reszczyńskiej. Ojciec wyjechał wkrótce do Francji i już nie wrócił, stąd młody Teodor wychowywał się bez ojca. W 1935 r. ukończył w rodzinnej miejscowości 7 klas szkoły podstawowej, a następnie pracował sezonowo jako robotnik.
Terroryzm w Warszawie
Artykuł

Terroryzm w Warszawie

Autor: Przemysław Gasztold
Stolica Polski w okresie zimnej wojny była miejscem, które przyciągało wielu członków międzynarodowych organizacji terrorystycznych. Nad Wisłą czuli się bezpiecznie, nikt ich nie ścigał, a niekiedy nawet cieszyli się parasolem ochronnym aparatu bezpieczeństwa PRL.
To był maj osiemdziesiątego trzeciego…
Artykuł

To był maj osiemdziesiątego trzeciego…

Autor: Radosław Poboży
Ten dzień mógł być jak każdy inny. Jednak tragiczny splot wydarzeń sprawił, że zaważył na życiu kilku młodych ludzi.
To miało być kolejne miasto bez Boga
Artykuł

To miało być kolejne miasto bez Boga

Autor: Marcin Dąbrowski
Przeszło pół wieku temu w Kraśniku Fabrycznym na Lubelszczyźnie, doszło do sprowokowanych przez władze komunistyczne wydarzeń, w trakcie których mieszkańcy tego osiedla sprzeciwili się likwidacji miejsca kultu religijnego. Protest został brutalnie stłumiony, a kilkadziesiąt osób surowo ukaranych.
Trasa Wschód-Zachód w materiałach filmowych Służby Bezpieczeństwa
Artykuł

Trasa Wschód-Zachód w materiałach filmowych Służby Bezpieczeństwa

Autor: Artur Cieślik
„Warszawskie tempo”, tak nazywano prędkość, z jaką zbudowano Trasę Wschód-Zachód w Warszawie, prestiżowe przedsięwzięcie ówczesnych władz komunistycznych. W określeniu tym nie było wiele ironii, a więcej dumy z faktu, że trasa powstała niezwykle szybko i zbudowano ją starannie.
TW ze Szczecina
Artykuł

TW ze Szczecina

Autor: Przemysław Benken
Ze szczecińskim aparatem bezpieczeństwa związał się już na początku lat 60. XX w. Pierwotnie miał pracować na rzecz wywiadu cywilnego PRL w USA. Emigracja do Ameryki nie doszła do skutku, postanowiono więc wykorzystać go w charakterze agenta w Szczecińskiej Fabryce Motocykli.
Ucieczka Józefa Światło do Berlina Zachodniego
Artykuł

Ucieczka Józefa Światło do Berlina Zachodniego

Autor: Bożena Witowicz
Ucieczka podpułkownika Józefa Światło – w latach 1950-1954 wicedyrektora Departamentu X (Biura Specjalnego) Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego – „na Zachód” podczas podróży służbowej do Berlina stanowiła jeden z najbardziej kompromitujących epizodów historii PRL.
Ucieczka komunistycznego zbrodniarza
Artykuł

Ucieczka komunistycznego zbrodniarza

Autor: Andrzej Majcher
O ile Helena Wolińska czy Stefan Michnik wyjechali z Polski już w latach sześćdziesiątych, to Salomon Morel jeszcze w początku lat dziewięćdziesiątych mieszkał w Katowicach – kilkadziesiąt metrów od siedziby Prokuratury Wojewódzkiej, przy tej samej ulicy.
Ucieczka majora Ryszarda Obacza
Artykuł

Ucieczka majora Ryszarda Obacza

Autor: Bartosz Kapuściak
Ucieczka na Zachód stanowiła dla obywateli PRL jedną z niewielu szans na lepsze życie. Takie zdarzenia kompromitowały komunistyczne służby, ale nie stanowiły zjawiska zagrażającego komunistycznemu ustrojowi. Wyjątkiem były ucieczki ludzi zajmujących wysokie stanowiska i dysponujących dostępem do niejawnych informacji.
Ucieczka… z lotniska do więzienia
Artykuł

Ucieczka… z lotniska do więzienia

Autor: Milena Przybysz-Gralewska
Święta Wielkanocne mieli spędzić już w wolnym kraju, w Szwecji. W Wielką Środę, 5 kwietnia 1950 r., na płycie lotniska w Gdańsku grupa pasażerów z biletami PLL LOT oczekiwała na samolot relacji Gdańsk–Łódź–Katowice. W kilka godzin później wszyscy trafili do Łodzi transportem więziennym.
Ujawnianie struktur Konspiracyjnego Wojska Polskiego wiosną 1947 roku
Artykuł

Ujawnianie struktur Konspiracyjnego Wojska Polskiego wiosną 1947 roku

Autor: Paweł Wąs
Spośród ponad trzech tysięcy osób ujawnionych w trakcie akcji amnestyjnej wiosną 1947 r. na terenie województwa łódzkiego, niemal pięćset było członkami i współpracownikami Konspiracyjnego Wojska Polskiego – największej antykomunistycznej organizacji zbrojnej działającej w pierwszych latach powojennych w centralnej Polsce.
Ulga Kuronia. Działacze opozycji wobec wybuchu w warszawskiej Rotundzie
Artykuł

Ulga Kuronia. Działacze opozycji wobec wybuchu w warszawskiej Rotundzie

Autor: Grzegorz Majchrzak
Czwartek 15 lutego 1979 r. okazał się czarnym dniem w historii Warszawy. Około godziny 12.40 centrum stolicy wstrząsnął potężny wybuch – w powietrze wyleciał III Oddział Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Państwowego (PKO BP), który znajdował się w budynku Rotundy u zbiegu ulicy Marszałkowskiej oraz Alej Jerozolimskich.
Urząd do Spraw Wyznań. Koordynator represji wobec Kościoła
Artykuł

Urząd do Spraw Wyznań. Koordynator represji wobec Kościoła

Autor: Łucja Marek
19 kwietnia 1950 r. powołano Urząd do Spraw Wyznań, a wkrótce jego terenowe agendy. Oficjalnie miał usprawnić państwową administrację w sferze wyznaniowej, w istocie był narzędziem walki z Kościołem.
Ustanowienie Krzyża Armii Krajowej
Artykuł

Ustanowienie Krzyża Armii Krajowej

Autor: Jacek Sawicki
Krzyż Armii Krajowej pierwotnie miał charakter odznaki pamiątkowej nadawanej w Londynie dla upamiętnienia wysiłków żołnierzy Polski Podziemnej. Nigdy nie został przyjęty do hierarchii odznaczeń PRL, której władze wrogo odnosiły się do polskiej tradycji niepodległościowej. Dopiero w 1992 r. został uznany za polskie państwowe odznaczenie wojskowe nadawane przez Prezydenta RP.
W nowych realiach i nowej rzeczywistości
Artykuł

W nowych realiach i nowej rzeczywistości

Autor: Krzysztof Sychowicz
Resort Bezpieczeństwa, powołany w Moskwie 21 lipca 1944 r. przez członków Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, odegrał istotną rolę w budowie, a następnie w utrwalaniu władzy komunistycznej w Polsce.
W pułapce „Cezarego” – Dionizy Sosnowski
Artykuł

W pułapce „Cezarego” – Dionizy Sosnowski

Autor: Kamil Kruszewski
Operacja „Cezary” – jedna z największych prowokacji UB, przez ponad cztery lata fingująca istnienie V Komendy WiN – miała za cel neutralizację przeciwników systemu, infiltrację i skompromitowanie środowisk emigracyjnych, rozgrywanie wywiadów zachodnich. Dionizy Sosnowski był jedną z jej śmiertelnych ofiar.
Wacław Laskowski ps. „Wielki”
Biogram / Biografia

Wacław Laskowski ps. „Wielki”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Bez pomocy sprawnie działającej siatki współpracowników w terenie, przez funkcjonariuszy bezpieki nazywanych „elementami szlachecko-kułackimi” czy „meliniarzami”, oddziały podziemia nie mogłyby osiągać zamierzonych przez nie celów. Oddział „Roja” nie był tu wyjątkiem.
Waldemar Baczak. Tragiczny wariant losów
Artykuł

Waldemar Baczak. Tragiczny wariant losów

Autor: Anna Lasek
Mając 24 lata stanął przed plutonem egzekucyjnym w warszawskim więzieniu „Toledo”. Był kapralem podchorążym AK i powstańcem warszawskim ps. „Młody”, „Arne”, a także członkiem WiN ps. „Henryk” i „F-25”. W chwili wybuchu II wojny światowej miał niespełna 17 lat.
Walka komunistów z PSL na przykładzie Kielecczyzny
Artykuł

Walka komunistów z PSL na przykładzie Kielecczyzny

Autor: Marzena Grosicka
„W stronnictwie legalnym PSL znajdują przytułek wszelkie elementy wrogo ustosunkowane do obecnego ustroju tak, że PSL jest w opozycji do obecnej rzeczywistości, skupiając wokół siebie reakcję spod różnych znaków…”.
Walka o budynek
Artykuł

Walka o budynek

Autor: Daniel Czerwiński
Spory pomiędzy urzędami nie są niczym nadzwyczajnym. W 1946 r. w Gdańsku doszło jednak do niespodziewanego starcia. Rzecz dotyczyła bowiem… budynku dla komunistycznego aparatu bezpieczeństwa.
Warszawski salon Pana X
Biogram / Biografia

Warszawski salon Pana X

Autor: Grzegorz Wołk
Dramat wielu żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych, którym dane było przeżyć krwawe boje o wolną Polską, by na koniec nie móc powrócić do kraju, rozgrywał się po cichu. Skomunizowany kraj wielu z tych co powrócili powitał więzieniami i torturami.
Wcielił się w rolę ubeka
Artykuł

Wcielił się w rolę ubeka

Autor: Paweł Fornal
Początek sierpnia 1944 r. przyniósł wyzwolenie spod okupacji niemieckiej Brzozowa i okolicznych miejscowości, jednak wkraczająca Armia Czerwona na swoich bagnetach przyniosła nowy totalitaryzm – komunizm.
Wedrzeć się do konsulatu USA
Artykuł

Wedrzeć się do konsulatu USA

Autor: Patryk Pleskot
W grudniu 1986 r. funkcjonariusze kontrwywiadu PRL włamali się do konsulatu amerykańskiego w Krakowie. Złamali szyfry do sejfu, a całą operację udokumentowali fotograficznie.
Wielka ucieczka z więzienia PRL. Kulisy wydarzeń z 2 grudnia 1955 roku
Artykuł

Wielka ucieczka z więzienia PRL. Kulisy wydarzeń z 2 grudnia 1955 roku

Autor: Justyna Dudek
Późnym wieczorem 2 grudnia 1955 r. kilkunastu więźniów usiłowało zbiec z zakładu karnego w Sieradzu. I choć próba ta nie powiodła się, przeszła ona do historii jako największa w dziejach więziennictwa PRL nieudana ucieczka podjęta bez pomocy z zewnątrz.
Wiktor Głuski. „Kujbyszewiak”, „ubowiec” i… malwersant
Artykuł

Wiktor Głuski. „Kujbyszewiak”, „ubowiec” i… malwersant

Autor: Robert Piwko
Wiktor Głuski był początkowo jedynie jednym z wielu Polaków przymusowo wcielonych do Armii Czerwonej. Skierowanie na kurs w Specjalnej Szkole NKWD w Kujbyszewie zapewniło mu szybką karierę i intratną pozycję w nowym porządku, zaprzepaszczoną jednak w skutek zbytniej pazerności.
Wiktor Herer – podpułkownik UB, doradca „Solidarności”
Biogram / Biografia

Wiktor Herer – podpułkownik UB, doradca „Solidarności”

Autor: Przemysław Benken
Urodził się 19 stycznia 1920 r. w Czerniowcach na Bukowinie. W 1920 r. jego rodzina przeniosła się do Lwowa. W 1934 r. wstąpił do komunistycznej organizacji młodzieżowej „Pionier” i jeszcze w tym samym roku został zatrzymany przez policję przy rozrzucaniu ulotek, za co usunięto go z gimnazjum.
Władysław Komar
Biogram / Biografia

Władysław Komar

Autor: Katarzyna Adamów
Urodzony w Kownie, jeden z najznakomitszych polskich kulomiotów. Był postacią niezwykle barwną i rozpoznawalną. Zapisał się w historii nie tylko jako wybitny sportowiec, lecz także jako komik i aktor. Mówi się, że znał tylu ludzi ilu zawierała książka telefoniczna…
Władza z sowieckiego nadania
Artykuł

Władza z sowieckiego nadania

Autor: Filip Musiał
W zajmowanych przez Armię Czerwoną miastach Sowieci aresztowali reprezentantów Polskiego Państwa Podziemnego, a następnie ochraniali nowe organy władzy kierowane przez komunistów i ich zwolenników.
Władze PRL wobec arcybiskupa poznańskiego Antoniego Baraniaka w latach 1957–1977
Artykuł

Władze PRL wobec arcybiskupa poznańskiego Antoniego Baraniaka w latach 1957–1977

Autor: Konrad Białecki
W trakcie pełnienia posługi arcybiskupa poznańskiego, ks. Antoni Baraniak doświadczył zarówno oficjalnych nacisków i szykan ze strony władz jak również inwigilacji i licznych prób dezorganizacji jego pracy duszpasterskiej przez Służbę Bezpieczeństwa.
Wojskowe Obozy Internowania 1982-1984 r.
Artykuł

Wojskowe Obozy Internowania 1982-1984 r.

Autor: Mieczysław Góra
Przeprowadzone przez Oddziałową Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku śledztwo o sygnaturze S85.2008.Zk obaliło domniemanie legalności działań wobec osób umieszczonych w Wojskowych Obozach Internowania dalej zwanych WOI.
Współpraca funkcjonariuszy PUBP w Lublinie z podziemiem niepodległościowym
Artykuł

Współpraca funkcjonariuszy PUBP w Lublinie z podziemiem niepodległościowym

Autor: Rafał Drabik
Wiele można napisać i powiedzieć o funkcjonariuszach UB, ale nie to, że pomagali podziemiu niepodległościowemu. Zdarzali się jednak i tacy, którzy, będąc ubekami, jednocześnie tajnie współpracowali zarówno z podziemiem poakowskim, jak i narodowym.
Wstęp do poetyki donosu
Artykuł

Wstęp do poetyki donosu

Autor: Bohdan Urbankowski
Wiedza o naszej historii i literaturze wciąż jest ułomna – i pozostanie taką, dopóki nie wydamy antologii donosu polskiego. Biorąc zaś pod uwagę, jacy pisarze byli zaangażowani w jej tworzenie i jak długo trwała ich „twórczość”, można założyć, że będzie to ewenement w skali świata.
Wygórowana cena za słaby żart
Artykuł

Wygórowana cena za słaby żart

Autor: Adam Dziuba
W zniewolonym i ubezwłasnowolnionym społeczeństwie PRL narzucony siłą kult Józefa Stalina starano się chociaż ośmieszyć zjadliwymi dowcipami. Funkcjonariusze aparatu represji kpiny z sowieckiego tyrana traktowali jako „wrogą propagandę” i bezlitośnie karali.
Wypowiedzi i wydarzenia w związku z Kongresem Zjednoczeniowym na terenie województwa szczecińskiego
Artykuł

Wypowiedzi i wydarzenia w związku z Kongresem Zjednoczeniowym na terenie województwa szczecińskiego

Autor: Katarzyna Rembacka
15 grudnia 1948 r. w auli Politechniki Warszawskiej 1008 delegatów Polskiej Partii Robotniczej i 530 delegatów Polskiej Partii Socjalistycznej jednogłośnie przyjęło uchwałę o utworzeniu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Społeczne reakcje na Kongres nie były już tak zgodne.
Wyrok na Witolda Pileckiego
Artykuł

Wyrok na Witolda Pileckiego

Autor: Agnieszka Wygoda
Ja już żyć nie mogę, mnie wykończono, Oświęcim to była igraszka – powiedział w przerwie rozprawy, po brutalnym śledztwie, w więzieniu mokotowskim Witold Pilecki, obrońca Polski z 1920 r., ochotnik do Auschwitz, uczestnik Powstania Warszawskiego i żołnierz 2. Korpusu Polskiego gen. Andersa.
Wywiad PRL w Rzymie
Artykuł

Wywiad PRL w Rzymie

Autor: Witold Bagieński
Rezydentura Departamentu I MSW w Rzymie była uważana za jedno z czołowych przedstawicielstw wywiadu PRL za granicą. Głównym obiektem zainteresowania tej placówki była Stolica Apostolska. Zapotrzebowanie władz w Warszawie na informacje z Watykanu wyraźnie wzrosło w czasie pontyfikatu Jana Pawła II.
WZZ Wybrzeża, czyli ludzie muszą się bronić ...
Artykuł

WZZ Wybrzeża, czyli ludzie muszą się bronić ...

Autor: Maja Lubiejewska-Chilicka
Czterdzieści dwa lata temu powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Działania zrzeszonych w WZZ-tach kilkudziesięciu osób – pochodzących z różnych środowisk i o odmiennych poglądach – przesądziły o sukcesie Sierpnia ‘80 i doprowadziły do narodzin Solidarności.
Z PRL po „swobodę życia” – czyli ucieczka płk. Władysława Tykocińskiego
Artykuł

Z PRL po „swobodę życia” – czyli ucieczka płk. Władysława Tykocińskiego

Autor: Marek Hańderek
W okresie PRL ucieczkę na Zachód wybierali nie tylko ludzie nie godzący się z panującymi realiami czy zagrożeni represjami. Czasem decyzję o nielegalnym opuszczeniu kraju podejmowały osoby mocno zakorzenione w strukturach kierowniczych komunistycznej Polski. Jedną z nich był Władysław Tykociński.