Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Bolek i Lolek” przeciwko komunie
Artykuł

„Bolek i Lolek” przeciwko komunie

Autor: Grzegorz Majchrzak
„Bolek i Lolek” to tytuł jednej z najpopularniejszych bajek dla dzieci w okresie PRL. Taką samą nazwę otrzymał jeden z nadajników wykorzystywanych od 1984 r. przez warszawskie Radio „Solidarność”. Był to nadajnik specyficzny: umożliwiał podziemnym radiowcom wejście z napisami na wizję TVP.
„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji
Artykuł

„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji

Autor: Andrzej Czyżewski
Każda rocznica wyborów kontraktowych staje się pretekstem do rozmowy o wydarzeniach rozgrywających się w świetle jupiterów czy w centralnych punktach dużych polskich miast. Tymczasem sukces strony solidarnościowej z czerwca 1989 nie byłby możliwy bez wyborców z terenów słabo zurbanizowanych.
„Gadała” pod Uniwersamem
Artykuł

„Gadała” pod Uniwersamem

Autor: Grzegorz Majchrzak
13 grudnia 1985 r. rozbawiony tłum warszawiaków obserwować mógł grupę bezradnie tłukących w metalową konstrukcję milicjantów. Wewnątrz przygotowanego przez opozycjonistów metalowego wózka znajdował się magnetofon, nadający głośno antykomunistyczną audycję.
„Jedność” z debitem
Artykuł

„Jedność” z debitem

Autor: Marta Marcinkiewicz
Pierwszym solidarnościowym pismem, które otrzymało debit wydawniczy już w listopadzie 1980 r., była „Jedność”.
„Margaret – uważaj na czerwonego pająka!”. Wizyta Margaret Thatcher w Polsce
Artykuł

„Margaret – uważaj na czerwonego pająka!”. Wizyta Margaret Thatcher w Polsce

Autor: Radosław Morawski
Margaret Thatcher, nazywana ze względu na swoja nieustępliwą politykę „Żelazną Damą”, odwiedziła Polskę w dniach 2-4 listopada 1988 r. – w szczególnym czasie przygotowań do rozmów Okrągłego Stołu. Wizyta ta nie przyniosła oczekiwanych przez władze PRL efektów, dała za to nadzieję polskiej opozycji na uzyskanie poparcia Zachodu.
„Mleczna” solidarność
Artykuł

„Mleczna” solidarność

Autor: Marcin Kasprzycki
8 października 1982 r. Sejm PRL uchwalił nową ustawę o związkach zawodowych, delegalizującą NSZZ „Solidarność”. Choć przywódcy (skupieni w podziemnym kierownictwie związku – Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej) spodziewali się takiej decyzji władz, to termin, w którym została podjęta, ich zaskoczył.
„Nasze dziś i jutro”. Represje wobec Teresy Remiszewskiej-Damsz
Artykuł

„Nasze dziś i jutro”. Represje wobec Teresy Remiszewskiej-Damsz

Autor: Anna Lasek
W 1982 r., dzień przed wigilią, znana żeglarka Teresa Remiszewska-Damsz oraz jej mąż Jerzy Damsz zostali zatrzymani w związku z ich działalnością opozycyjną. W ich mieszkaniu przedstawiciele aparatu represji znaleźli m.in. liczne pisma i ulotki sygnowane przez NSZZ „Solidarność”. Jednak koronnym dowodem oskarżenia stało się przygotowywane przez ich środowisko opracowanie „Nasze dziś i jutro”.
„Okrągły stół” widziany z boku. Grupa Robocza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wobec negocjacji z władzami
Artykuł

„Okrągły stół” widziany z boku. Grupa Robocza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wobec negocjacji z władzami

Autor: Sebastian Pilarski
Przy „okrągłym stole” zabrakło wielu czołowych działaczy NSZZ „Solidarność”. Zostali potraktowani jako przeszkoda na drodze do porozumienia władz PRL z opozycją.
„Pod przykrywką” Kościoła. Duszpasterstwo Rolników w diecezji przemyskiej
Artykuł

„Pod przykrywką” Kościoła. Duszpasterstwo Rolników w diecezji przemyskiej

Autor: Mariusz Krzysztofiński
Polska południowo-wschodnia zajmuje ważne miejsce na mapie oporu społecznego kraju. Szczególnie istotną rolę odegrał na tym terenie niezależny ruch chłopski.
„Pokojowa przebudowa ustrojowa”? Wybory 4 czerwca 1989 r. na łamach poznańskiej prasy niezależnej
Artykuł

„Pokojowa przebudowa ustrojowa”? Wybory 4 czerwca 1989 r. na łamach poznańskiej prasy niezależnej

Autor: Przemysław Zwiernik
Wydarzenia 1989 r. były przedmiotem licznych artykułów, analiz i komentarzy na łamach prasy wydawanej poza cenzurą. Duże zainteresowanie budziły m.in. rozmowy Okrągłego Stołu, wybory parlamentarne 4 czerwca oraz różne aspekty transformacji ustrojowej.
„Solidarność” była czymś większym niż związek zawodowy
Artykuł

„Solidarność” była czymś większym niż związek zawodowy

Autor: Dorota Koczwańska-Kalita
„Solidarności” nie da się powtórzyć, ale świadomość, że inny świat jest możliwy pozwala zachować nadzieję, bo czymże jak nie źródłem wielkiej społecznej nadziei, entuzjazmu i chęci angażowania się w rozmaite sprawy publiczne milionów Polaków była „Panna S”.
„Solidarność” na ekranach telewizorów
Artykuł

„Solidarność” na ekranach telewizorów

Autor: Grzegorz Majchrzak
Polskim fenomenem była podziemna radiofonia, zwłaszcza Radio „Solidarność”. W żadnym innym kraju tzw. demokracji ludowej przez ponad siedem lat – jak w Warszawie – nie działało niezależne od władz radio.
„Solidarność” na listach przebojów
Artykuł

„Solidarność” na listach przebojów

Autor: Artur Kuprianis
„Solidarność” od początku swego istnienia budziła wielkie zainteresowanie na całym świecie. Szybko stała się symbolem wolności, dlatego wprowadzenie w Polsce stanu wojennego spotkało się z powszechnym potępieniem.
„Solidarność” Rolników Indywidualnych na Podhalu, Spiszu i Orawie w latach 1980–1981
Artykuł

„Solidarność” Rolników Indywidualnych na Podhalu, Spiszu i Orawie w latach 1980–1981

Autor: Mateusz Szpytma
Komuniści, po zdławieniu niezależności Polskiego Stronnictwa Ludowego, poddali wieś polską próbie kolektywizacji. Traumatyczne przeżycia zaowocowały spadkiem aktywności społecznej jej mieszkańców na wiele lat.
„Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim
Artykuł

„Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim

Autor: Marta Marcinkiewicz
Polityczne lato roku 1980 rozpoczęło się w Gorzowie Wielkopolskim na początku lipca. Ogłoszona przez rząd Edwarda Babiucha podwyżka cen wzbudziła niezadowolenie i wywołała pierwsze niepokoje społeczne. Z czasem nałożyła się na nie reakcja na dynamicznie rozwijającą się sytuację na Wybrzeżu.
„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia
Artykuł

„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia

Autor: Marzena Grosicka
13 grudnia 1981 roku, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, w PRL został wprowadzony, z pogwałceniem prawa, stan wojenny. Po szesnastu miesiącach „karnawału wolności”, jak nazywano okres legalnego funkcjonowania „Solidarności”, na ulicach pojawiły się czołgi, wojsko, milicja, transportery opancerzone.
„Tysol” Tadeusza Mazowieckiego. Próba szybkiej lektury
Artykuł

„Tysol” Tadeusza Mazowieckiego. Próba szybkiej lektury

Autor: Jan Olaszek
Podpisanie porozumień sierpniowych rozpoczęło okres wyjątkowy, gęsty od ważnych wydarzeń, głośnych tekstów, sporów, napięć społecznych i momentów przełomowych. Odbiciem tego jest 37 numerów redagowanego przez Tadeusza Mazowieckiego pisma.
„Wolna Polska zepchnięta pod ziemię…”
Artykuł

„Wolna Polska zepchnięta pod ziemię…”

Autor: Andrzej Sznajder
W grudniu 1981 roku wydawało się, że kopalnia „Piast” w Bieruniu będzie ostatnią, w której mógłby wybuchnąć strajk. A jednak… Zorganizowany tu spontanicznie pod ziemią protest trwał dwa tygodnie. Był najdłuższym strajkiem przeciwko stanowi wojennemu.
„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”
Artykuł

„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
W każdym polskim zrywie wolnościowym ogromną rolę odgrywały kobiety. Żony, matki, siostry pozostawały często w cieniu wydarzeń, choć odznaczały się wielką odwagą. Nie tylko wspierały i zagrzewały mężczyzn do walki, lecz także same w niej uczestniczyły.
„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa
Artykuł

„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa

Autor: Artur Adamski
W dniu wprowadzenia stanu wojennego pomimo zagrożenia najsurowszymi sankcjami wielu działaczy Solidarności rozpoczęło druk niezależnych gazetek i ulotek. Nikomu z tych odważnych ludzi nie udało się wtedy jednak osiągnąć równie wiele, jak działającym we Wrocławiu wydawcom „Biuletynu Dolnośląskiego”.
„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności
Biogram / Biografia

„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności

Autor: Sylwia Galij-Skarbińska
Trudno oddać pełen obraz toruńskiej opozycji doby lat osiemdziesiątych minionego wieku, bez ukazania roli, jaką w ruchu niezależnym odegrała Alicja Grześkowiak. Jest ona jedną z tych kobiet Solidarności, które na zawsze zaznaczyły swój wkład w tworzeniu zrębów suwerennej i demokratycznej Polski.
<i>Let Poland be Poland</i>. Nigdy Polska nie była tak popularna
Wywiad

Let Poland be Poland. Nigdy Polska nie była tak popularna

Autor: Patryk Pleskot, Maciej Kwaśniewski
Z prof. Patrykiem Pleskotem z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie rozmawia Maciej Kwaśniewski
141 godzin głodówki
Artykuł

141 godzin głodówki

Autor: Kamil Dworaczek
Jesienią 1980 roku w świetlicy wrocławskiej Lokomotywowni 34 kolejarzy z „Solidarności” podjęło głodówkę w proteście przeciw polityce władz. Było to ważne wydarzenie nie tylko dla pracowników PKP, ale również dla członków „Solidarności” w całym kraju.
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa
Artykuł

Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa

Autor: Michał Siedziako
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie był niewielką studencką grupą opozycyjną, powołaną na przełomie lutego i marca 1982 r. Szczecińska Służba Bezpieczeństwa do jej rozbicia zastosowała nadzwyczaj szeroki wachlarz środków.
Alina Pienkowska-Borusewicz

Alina Pienkowska-Borusewicz

Autor: Arkadiusz Kazański
Strajki w 1988 r., choć znacznie słabsze niż te sprzed ośmiu laty, dały jednak impuls do zmian społecznych i politycznych w Polsce, do zbliżenia władz państwowych i środowiska opozycyjnego. Szczegóły omówiono przy Okrągłym Stole, przy którym Alina Pienkowska nie chciała usiąść – pomimo że zgadzała się z jego przesłaniem: „skład delegacji [solidarnościowej] był ustalany przez kolegów z Warszawy. Uważam, że to nie w porządku wobec ludzi, którzy przez cały stan wojenny pracowali na rzecz zmian”. Więcej ciekawych wątków z życia jednej z bohaterek Solidarności w broszurze z serii "Bohaterowie Niepodległej".
Archiwum osobiste Romana Peski (1933-2003) – historyka regionalisty, społecznika, działacza NSZZ „Solidarność”
Artykuł

Archiwum osobiste Romana Peski (1933-2003) – historyka regionalisty, społecznika, działacza NSZZ „Solidarność”

Autor: Krzysztof Kolasa
W dniu 11 kwietnia 2018 r. w Pabianicach Pan Michał Peska przekazał ok. 5,26 metrów bieżących wyselekcjonowanych materiałów archiwalnych składających się na archiwum osobiste swojego ojca Romana Peski (1933-2003).
Arystokrata w opozycji
Artykuł

Arystokrata w opozycji

Autor: Jan Olaszek
W wielobarwnym i zróżnicowanym nurcie opozycji znalazło się również miejsce dla przedstawiciela jednego z najbardziej znanych polskich szlacheckich rodów, który wierzył w egalitarne lewicowe ideały.
Barbara Niemiec (1943-2014)
Biogram / Biografia

Barbara Niemiec (1943-2014)

Autor: Cecylia Kuta
Barbara Niemiec urodziła się 13 lipca 1943 r. w Krakowie. Po latach przyznawała: „Czas i miejsce mojego przyjścia na świat predestynowały do tego, by z mlekiem matki wyssać nienawiść do komunizmu i wszelkiego kagańca”.
Barbara Tarnowska. Kobieta w „Solidarności” służby zdrowia
Biogram / Biografia

Barbara Tarnowska. Kobieta w „Solidarności” służby zdrowia

Autor: Maciej Korkuć
„W dalszym ciągu inwigilować dr Tarnowską i jej kontakty, rozpoznawać ewentualny charakter tych kontaktów” – nakazywał swojemu tajnemu współpracownikowi jesienią 1981 r. jeden z oficerów operacyjnych Wojsk Ochrony Pogranicza. W taki sposób komunistyczni oficerowie poszukiwali danych na temat aktywności filigranowej lekarki z zakopiańskiego szpitala. W tym wypadku wiedzieli, co robią.
Bard, który nie chciał być bardem. Jacek Kaczmarski (1957-2004)
Artykuł

Bard, który nie chciał być bardem. Jacek Kaczmarski (1957-2004)

Autor: Krzysztof Gottesman
Dzisiaj już nie ma takich artystów, których by znała cała Polska. Jacek Kaczmarski był jednym z ostatnich. Jego pieśni słuchali i śpiewali studenci, robotnicy, intelektualiści. W wielkich salach i małych mieszkaniach. Często rozumiejąc na opak jego intencje. 10 kwietnia jest rocznicą jego śmierci.
Bielski „Wrzesień 80”
Artykuł

Bielski „Wrzesień 80”

Autor: Dariusz Węgrzyn
Pod koniec sierpnia 1980 w miastach województwa bielskiego doszło do fali strajków, które w chwili podpisania porozumień w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu zaczęły wygasać. Władze spodziewały się, że w największych miastach regionu – w Bielsko-Białej, Żywcu, Cieszynie czy Oświęcimiu – zapanuje spokój.
Biskup Ignacy Tokarczuk. Kazanie na Jasnej Górze 5 września 1982 roku
Artykuł

Biskup Ignacy Tokarczuk. Kazanie na Jasnej Górze 5 września 1982 roku

Autor: Mariusz Krzysztofiński
Wśród kapłanów, którzy zapisali się złotymi zgłoskami w powojennych dziejach Kościoła katolickiego w Polsce, szczególne miejsce zajmuje ordynariusz przemyski abp Ignacy Tokarczuk (1918–2012) – biskup niezłomny.
Cel – niepodległość Polski
Biogram / Biografia

Cel – niepodległość Polski

Autor: Alfred Znamierowski
Być może o Andrzeju Kołodzieju wielu dotąd nie słyszało, bo on sam nigdy nie dbał o rozgłos, a środowisko Lecha Wałęsy, koła rządzące III RP i media zadbały, by o jego czynach społeczeństwo się nie dowiedziało. A przecież to głównie Kołodziejowi zawdzięczamy, że doszło do powstania Solidarności.
Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku
Artykuł

Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku

Autor: Bogusław Tracz
W drugiej połowie lat osiemdziesiątych coraz bardziej dawało o sobie znać zmęczenie społeczeństwa przedłużającą się zapaścią gospodarki, niepowodzeniem kolejnych prób reform i stagnacją polityczną. W sierpniu 1988 r. na Górnym Śląsku i w innych regionach wybuchły strajki.
Częstochowy droga do Solidarności
Artykuł

Częstochowy droga do Solidarności

Autor: Wojciech Rotarski
Zwycięskie strajki Sierpnia ’80 doprowadziły do powstania NSZZ „Solidarność” jako głównej siły opozycyjnej wobec komunistycznej władzy – siły zorganizowanej, mającej nakreślone cele działania i poczucie własnej mocy. Tymczasem w wielu ośrodkach kraju droga do „Solidarności” dopiero się zaczynała.
Danuta Suchorowska-Śliwińska (1930-2011)
Biogram / Biografia

Danuta Suchorowska-Śliwińska (1930-2011)

Autor: Cecylia Kuta
Od szesnastego roku życia pracowała jako skrzypaczka. Przez większość życia związana była z Filharmonią Krakowską, gdzie, po powstaniu NSZZ „Solidarność”, od początku włączyła się w organizowanie struktur związku. Prawdziwą pasją Danuty Suchorowskiej było jednak pisanie. Jej książki przywróciły głos wielu represjonowanym przedstawicielom powojennego podziemia.
Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego
Artykuł

Długie trwanie Polskiego Państwa Podziemnego

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
18 grudnia 2013 r., w Garbatce-Letnisko, pracownicy Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej wydobyli powielacz, który w latach 80. XX wieku był w dyspozycji osób tworzących struktury Tymczasowej Komisji Terenowej Ruchu Oporu NSZZ „Solidarność” w Pionkach.
Droga do konfrontacji
Artykuł

Droga do konfrontacji

Autor: Włodzimierz Suleja
Kompromis, zawarty w marcu 1981 r., społeczeństwo w zdecydowanej większości przyjęło z ulgą. Choć warunki bytowania wciąż się pogarszały (w kwietniu wprowadzono kartki na mięso), to stopień społecznego optymizmu powoli rósł. Droga jednak, zamiast ku normalizacji, wiodła do konfrontacji.
Duszpasterstwo Ludzi Pracy przy kościele św. Stanisława Kostki w Szczecinie w latach 80. XX wieku
Artykuł

Duszpasterstwo Ludzi Pracy przy kościele św. Stanisława Kostki w Szczecinie w latach 80. XX wieku

Autor: Zbigniew Stanuch
Szczecińskie środowisko Duszpasterstwa Ludzi Pracy gromadziło między innymi osoby związane z regionalną „Solidarnością”. Kluczowe spośród podejmowanych przez nie haseł dotyczyły wartości i etyki pracy oraz roli, jaką praca odgrywa w życiu każdego człowieka. Poszukiwaniom odpowiedzi na pytania o to jak żyć i kim być w dobie gospodarczego kryzysu PRL lat osiemdziesiątych służyć miały cyklicznie odprawiane Msze św. i spotkania robocze.
Duszpasterstwo przy Karolkowej
Artykuł

Duszpasterstwo przy Karolkowej

Autor: Jan Olaszek
W latach osiemdziesiątych XX w. warszawska Wola nie przypominała dzisiejszego centrum biurowego. Była przede wszystkim dzielnicą przemysłową. W tamtejszych dużych zakładach pracy – licznych fabrykach i zajezdni transportu miejskiego – istniały dość silne struktury podziemnej „Solidarności”.
Dwa zwycięstwa nad komunizmem
Artykuł

Dwa zwycięstwa nad komunizmem

Autor: Jarosław Szarek
W XX w. dwa zwycięstwa Polaków zmieniły bieg historii powszechnej: w 1920 r. zatrzymanie marszu bolszewików na Rzeczpospolitą i dalej na zachód, a w 1980 r. pierwszy krok na drodze do uwolnienia się Europy Środkowo-Wschodniej od systemu narzuconego przez Moskwę.
Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Relacje państwo-Kościół w latach 1979-1989
Artykuł

Dzieje Kościoła katolickiego na Pomorzu Zachodnim. Relacje państwo-Kościół w latach 1979-1989

Autor: Zbigniew Stanuch
Dekada lat osiemdziesiątych XX w. obfitowała na Pomorzu Zachodnim w wiele ciekawych wydarzeń religijnych. Bez wątpienia za najważniejsze wśród nich uznać należy wizytę Jana Pawła II w Szczecinie w czerwcu 1987 roku.
Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym
Biogram / Biografia

Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym

Autor: Paweł Miedziński
Postać zmarłego Edmunda Bałuki – antysowieckiego działacza niepodległościowego i robotniczego – powinna być pamiętana. Jego biografia jest przykładem nie tylko wielkiej determinacji w walce o wolność, ale także metod, jakimi SB operacyjnie „wygaszała” niebezpiecznych liderów społecznego buntu.
Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)
Biogram / Biografia

Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)

Autor: Andrzej Malik
Był działaczem robotniczym, całe życie związanym z Nową Hutą. Znaczna część jego życia upłynęła pod znakiem gwałtownych konfrontacji z systemem komunistycznym. Jego bezkompromisowość okazała się bezcennym wkładem w struktury hutniczej „Solidarności”.
Elżbieta Turnau (1933-2015)
Biogram / Biografia

Elżbieta Turnau (1933-2015)

Autor: Paweł Mazur
Przez większość życia związana była z Polską Akademią Nauk. Prócz kariery naukowej poświęciła się również działalności opozycyjnej. W latach 1976-1980 brała udział w kolportażu wydawnictw związanych z KOR, a od 1980 r. zaangażowała się w ideę powołania niezależnego związku zawodowego, której efektem było utworzenie NSZZ „Solidarność”.
España ’82. Emocje nie tylko piłkarskie
Artykuł

España ’82. Emocje nie tylko piłkarskie

Autor: Grzegorz Majchrzak
W lipcu 1982 r. po wygranym 3:2 meczu z Francją reprezentacja Polski w piłce nożnej zdobyła drugi medal mistrzostw świata. Ten ostatni duży sukces naszego futbolu rodził się w bólach. Tym bardziej że sport i polityka przeplatały się w tym przypadku wyjątkowo mocno.
Gliwiccy artyści wysokogórscy
Artykuł

Gliwiccy artyści wysokogórscy

Autor: Tomasz Kurpierz
W nocy z 23 na 24 lipca 1982 r. na dachu wieżowca przy Alei Majowej w Gliwicach pojawiło się trzech ludzi. Mieli ze sobą pasy, farbę, pędzel, kubełek, linę i niedużą deskę. Jeden z nich przywiązał się do wywietrznika kominowego, drugi opuścił sznurek, po chwili na krawędzi dachu ukazał się trzeci.
Grudniowy protest hutniczego olbrzyma
Artykuł

Grudniowy protest hutniczego olbrzyma

Autor: Tomasz Gonet
Na mapie strajkowych wystąpień w grudniu 1981 r., nie tylko na terenie ówczesnego województwa katowickiego, szczególne miejsce zajmuje protest załogi Kombinatu Metalurgicznego Huty „Katowice”, która w dniach 13-23 grudnia protestowała przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego.
Grudziądz na mapie opozycji PRL
Artykuł

Grudziądz na mapie opozycji PRL

Autor: Przemysław Wójtowicz
Grudziądz na przełomie lat 70. i 80. XX w. liczył ok. 90 tys. mieszkańców. Warto mieć świadomość, że należał on (i należy) do większych miast w północnej Polsce, będąc dużym ośrodkiem kulturalno-gospodarczym położonym na styku Pomorza Nadwiślańskiego, Powiśla i Ziemi Chełmińskiej.
Harcerska Solidarność. Od legalizacji do delegalizacji
Artykuł

Harcerska Solidarność. Od legalizacji do delegalizacji

Autor: Marcin Kapusta
26 czerwca 1982 r. władze ZHP zdelegalizowały Radę Porozumienia Kręgów Instruktorów Harcerskich im. Andrzeja Małkowskiego czyli strukturę kierowniczą „harcerskiej Solidarności”.
Henryk Bąk

Henryk Bąk

Autor: Grzegorz Łeszczyński
Walkę polskich chłopów z ustrojem totalitarnym po wojnie można podzielić na kilka etapów: działalność w PSL i wsparcie partii Stanisława Mikołajczyka; udział wielu młodych ludzi w konspiracji zbrojnej; czynny opór wobec kolektywizacji na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych; tworzenie zorganizowanej opozycji demokratycznej w latach siedemdziesiątych; i wreszcie – w latach osiemdziesiątych – powołanie własnego związku zawodowego tworzącego wielki ruch społeczny „Solidarność”. We wszystkie te inicjatywy zaangażowany był Henryk Bąk.
Historia Polski w nauczaniu Jana Pawła II
Artykuł

Historia Polski w nauczaniu Jana Pawła II

Autor: Ks. Jarosław Wąsowicz SDB
Podczas swej pierwszej pielgrzymki do Polski Jan Paweł II niemal w każdym wystąpieniu odwoływał się do kart z historii swojego Narodu. Przypominał, że chrześcijaństwo kształtowało Polskę i Europę.
Ideały Panny „S”
Artykuł

Ideały Panny „S”

Autor: Jan Olaszek
Powstanie „Solidarności” w 1980 roku było wyrazem sprzeciwu wobec rzeczywistości PRL, jednak wizja obalenia komunizmu, odzyskania niepodległości i wprowadzenia demokratycznego porządku znajdowała się poza horyzontem wyobraźni jej działaczy i członków. Godność i samorządność – te słowa wydają się lepiej oddawać ówczesne emocje i motywacje.
Ireneusz Serwan (1925-2019)
Biogram / Biografia

Ireneusz Serwan (1925-2019)

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
We wrześniu 1980 r. Ireneusz Serwan brał udział w tworzeniu uczelnianych struktur NSZZ „Solidarność” na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Szybko stał się jedną z najważniejszych postaci w prężnie działającej organizacji.
Ja wcale nie zniknęłam. Ewa Ossowska
Biogram / Biografia

Ja wcale nie zniknęłam. Ewa Ossowska

Autor: Jan Hlebowicz
W monografiach poświęconych Solidarności i jej działaczom można znaleźć o niej zazwyczaj jedno zdanie. O tym, że razem z Anną Walentynowicz i Aliną Pienkowską 16 sierpnia 1980 r. uratowała strajk. I choć na archiwalnych zdjęciach ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina widzimy ją w centrum wydarzeń – wciąż niewiele wiemy o jej losach.
Jan Antoł – gazda z pięćdziesiątego województwa
Artykuł

Jan Antoł – gazda z pięćdziesiątego województwa

Autor: Mateusz Szpytma
Jak to się stało, że Jan Antoł – związany ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym, organizacją satelicką wobec Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej – został regionalnym i ogólnopolskim liderem niezależnych solidarnościowych związków rolniczych?
Jan Piotr Koziatek

Jan Piotr Koziatek

Autor: Arkadiusz Kazański
W broszurze przedstawiono biografię Jana Piotra Koziatka (1942–2017), członka opozycji, który działał na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności oraz respektowania praw człowieka w PRL.
Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Autor: Radosław Poboży
Pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego, ponad jedenaście lat po zrywie niepodległościowym na Wybrzeżu w 1970 r. i 14 lat po protestach Marca 1968 r., 3 maja 1982 r., w święto uchwalenia Konstytucji 3 Maja, doszło do jednej z największych konfrontacji z władzą od czasu masakry z grudnia 1970 r.
Kardynał Franciszek Macharski (1927-2016)
Artykuł

Kardynał Franciszek Macharski (1927-2016)

Autor: Rafał Łatka
W schyłkowym okresie PRL kard. Franciszek Macharski był jednym z najważniejszych hierarchów polskiego Kościoła. Odgrywał pierwszoplanową rolę jako bliski współpracownik Jana Pawła II, wiceprzewodniczący KEP i współprzewodniczący reaktywowanej we wrześniu 1980 r. kościelno-rządowej Komisji Wspólnej.
Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności
Artykuł

Kardynał Stefan Wyszyński wobec Solidarności

Autor: Rafał Łatka
„Jestem prymasem całej Polski, a nie tylko stoczniowców” – tłumaczył po sierpniu 1980 r. kard. Stefan Wyszyński. Zwierzchnik polskiego Kościoła popierał niezależne związki zawodowe. Jednocześnie – obawiając się, że może dojść do narodowego nieszczęścia – apelował o umiar.
Karnawał Solidarności w Elblągu
Artykuł

Karnawał Solidarności w Elblągu

Autor: Krzysztof Filip
Lato 1980 roku stanowiło punkt zwrotny w historii PRL. Preludium do największego kryzysu tzw. władzy ludowej w Polsce stanowiła wprowadzona 1 lipca przez rząd Edwarda Babiucha podwyżka cen na mięso.
Kiszczak-Jaruzelski, czyli cenzorzy w akcji
Artykuł

Kiszczak-Jaruzelski, czyli cenzorzy w akcji

Autor: Grzegorz Wołk
W ostatniej dekadzie PRL krajem rządził niepodzielnie Wojciech Jaruzelski przy wydatnym wsparciu Czesława Kiszczaka. Zapewne niewiele osób zdaje sobie sprawę, że duet generałów potrafił pełnić także rolę cenzorów.
Klęska komuny i triumf „Solidarności”
Artykuł

Klęska komuny i triumf „Solidarności”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
Polacy tłumnie ruszyli do urn wyborczych. Wynik pierwszej tury głosowania z 4 czerwca 1989 r. pokazał, że chcą zmiany ustroju. Strona opozycyjna nie sięgnęła jednak po władzę. Honorowała kontrakt zawarty przy okrągłym stole.
Komisja Robotnicza Hutników w okresie prowokacji bydgoskiej
Artykuł

Komisja Robotnicza Hutników w okresie prowokacji bydgoskiej

Autor: Andrzej Malik
Niespełna dziewięć miesięcy przed wprowadzeniem stanu wojennego Polska stanęła na krawędzi strajku generalnego. Skutki tzw. prowokacji bydgoskiej przynajmniej na jakiś czas powstrzymały ekipę Kani i Jaruzelskiego przed zastosowaniem rozwiązania siłowego.
Komunistyczna bezpieka wobec bydgoskiej „Solidarności” w latach 1980–1981
Artykuł

Komunistyczna bezpieka wobec bydgoskiej „Solidarności” w latach 1980–1981

Autor: Krzysztof Osiński
Narodziny i późniejsza działalność NSZZ „Solidarność” czyniły wyłom w dzierżonym przez komunistów monopolu na sprawowanie władzy Z tego też względu reprezentanci PZPR próbowali przeciwdziałać rosnącym wpływom opozycji, wykorzystując do tego głównie Służbę Bezpieczeństwa.
Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983
Artykuł

Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Po wprowadzeniu stanu wojennego ocalali z aresztowań członkowie Komisji Krajowej zawiązali Krajowy Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”. Wykonując uchwałę KK z 12 XII 1981 r. KKS wezwał do strajku generalnego, który zakończyłby się po uwolnieniu wszystkich aresztowanych i odwołaniu stanu wojennego.
Kościół katolicki a Solidarność (1980–1981)
Artykuł

Kościół katolicki a Solidarność (1980–1981)

Autor: Rafał Łatka
Wpływ Kościoła na świat ludzi pracy ujawnił się już w okresie strajków, które rozpoczęły się w lipcu 1980 r. w Lublinie i wkrótce ogarnęły cały kraj. To oddziaływanie było widoczne także później, gdy powstała „Solidarność”. W swojej analizie chciałbym zwrócić uwagę na trzy jego płaszczyzny.
Ks. Hilary Jastak, kapelan Armii Krajowej i Solidarności, król Kaszubów
Artykuł

Ks. Hilary Jastak, kapelan Armii Krajowej i Solidarności, król Kaszubów

Autor: Jan Hlebowicz
Przyszły duchowny urodził się w Kościerzynie jako jedno z szesnaściorga dzieci Jakuba i Marii Jastaków. Gimnazjum w Chełmnie ukończył w 1934 r. i trafił do Seminarium Duchownego w Pelplinie, które kształciło kapłanów diecezji chełmińskiej.
Ksiądz Popiełuszko – wróg Polski Ludowej?
Artykuł

Ksiądz Popiełuszko – wróg Polski Ludowej?

Autor: Milena Kindziuk
Komuniści traktowali ks. Jerzego Popiełuszkę jak wroga ustroju. Uważali, że zagraża ustalonemu przez nich porządkowi, chociaż on domagał się jedynie prawdy i wolności.
Kwestarze przed Kolegium
Artykuł

Kwestarze przed Kolegium

Autor: Marzena Grosicka
Druga połowa lat osiemdziesiątych XX w. była czasem transformacji ustrojowej w Polsce i innych krajach „bloku wschodniego”. Rozbicie „Solidarności” i spacyfikowanie nastrojów społecznych po wprowadzeniu stanu wojennego nie zatrzymały procesów, które w połączeniu ze zmianą sytuacji międzynarodowej doprowadziły do upadku systemu komunistycznego.
Lech Bądkowski

Lech Bądkowski

Autor: Sławomir Formella
Lech Bądkowski był bez wątpienia jedną z najwybitniejszych postaci w dziejach Gdańska i Pomorza w XX w. Ów wychowanek II Rzeczypospolitej podczas II wojny światowej z bronią w ręku walczył o wolność Polski i Pomorza, a następnie przez wiele lat jako pisarz i działacz społeczny starał się o uzyskanie swobody działania w jak najszerszym zakresie możliwym w realiach PRL.
Łabędzi śpiew polskiego komunizmu
Artykuł

Łabędzi śpiew polskiego komunizmu

Autor: Michał Przeperski
W styczniu 1947 r. w Polsce przeprowadzono pierwsze powojenne wybory do Sejmu. Chociaż jednym z jego uczestników był Blok Demokratyczny – składający się m.in. z Polskiej Partii Robotniczej – stanowiły one absolutną antytezę demokracji.
Maryla Płońska

Maryla Płońska

Autor: Maja Lubiejewska-Chilicka
Maryla Płońska współtworzyła Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, była redaktorką „Robotnika Wybrzeża”, w sierpniu 1980 r. uczestniczyła w strajku w Stoczni Gdańskiej i brała udział w redagowaniu 21 postulatów. Swoją aktywnością przyczyniła się do sukcesu Sierpnia ’80 i powstania Solidarności.
Matecznik komunistów czy region buntu?
Artykuł

Matecznik komunistów czy region buntu?

Autor: Jarosław Neja
Strajki sierpniowo-wrześniowe 1980 r. i okres rewolucji Solidarności w latach 1980–1981 znacznie zaburzyły oficjalny wizerunek województwa katowickiego jako regionu niezmiennie wiernego systemowi.
Mieliśmy prawo do związku. Powstanie NSZZ „Solidarność” w prokuraturze PRL (1980-1981)
Artykuł

Mieliśmy prawo do związku. Powstanie NSZZ „Solidarność” w prokuraturze PRL (1980-1981)

Autor: Elżbieta Romanowska
Prokuratorzy. Byli pracownikami, jak wszyscy inni. Zatrudnieni przez państwo. Z nominacji. Przynależeli do NSZZ „Solidarność”, związku legalnie działającego w kraju. Mieli do tego prawo. Zagwarantowane przez orzeczenia sądów PRL, zapewnienia I sekretarzy PZPR i premierów, deklaracje międzynarodowe.
Mirosław Dzielski (1941-1989)
Biogram / Biografia

Mirosław Dzielski (1941-1989)

Autor: Wojciech Paduchowski
Był nietuzinkową postacią. Wyróżniał się w wielkim ruchu społecznym, jakim była „Solidarność”, oryginalną myślą i praktycznym działaniem. Nie należał do czołowych czy też najbardziej znanych ludzi „Solidarności”, ale zapamiętano go jako współtwórcę jednego z oryginalniejszych pomysłów, jak wyprowadzić Polskę z komunizmu.
Msza romantyczna ważniejsza niż zupa
Artykuł

Msza romantyczna ważniejsza niż zupa

Autor: Sebastian Reńca
30 kwietnia 1981 roku w sali Domu Kultury huty „Silesia” w Katowicach o 16.20 rozpoczęło się zebranie MKZ-u „Solidarności”. Gdy związkowcy przeszli do wolnych wniosków, dowiedzieli się, że „przygotowywany jest spektakl teatralny dzieł Mickiewicza i Słowackiego”, który będzie wystawiony w Spodku.
Na celowniku „nieznanych sprawców”. Zbigniew Szkarłat (1943-1986)
Artykuł

Na celowniku „nieznanych sprawców”. Zbigniew Szkarłat (1943-1986)

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
W 1986 r. Zbigniew Szkarłat, działacz nowosądeckiej „Solidarności” został ciężko pobity, kiedy szedł na mszę za ojczyznę. Znaleziono go z pękniętą czaszką. Zmarł nie odzyskawszy przytomności. Śledztwo w tej sprawie było utrudniane przez Służbę Bezpieczeństwa, która nie wahała się sięgać po „fabrykowanie pomówień, szantaż i podobne metody działania”.
Na wzór Szarych Szeregów – Narożniak uwolniony!
Artykuł

Na wzór Szarych Szeregów – Narożniak uwolniony!

Autor: Tadeusz Ruzikowski
Odbicie z warszawskiego szpitala aresztowanego przez komunistyczne służby Jana Narożniaka – obwinianego o ujawnienie tajemnicy państwowej poprzez rozpowszechnianie tajnej, antyopozycyjnej instrukcji Prokuratora Generalnego PRL – bardzo wzmocniło moralnie Polaków przeciwstawiających się reżimowi.
Na znak przestrogi. Gdański Pomnik Poległych Stoczniowców 1970
Artykuł

Na znak przestrogi. Gdański Pomnik Poległych Stoczniowców 1970

Autor: Artur Cieślik
Trzy strzeliście wznoszące się ku niebu stalowe krzyże, a na nich trzy kotwice trwające w pamięci o poległych w powstaniu grudniowym na Wybrzeżu. 16 grudnia 1980 r. odsłonięto pomnik Poległych Stoczniowców 1970.
Nadrobić stracony czas
Artykuł

Nadrobić stracony czas

Autor: Jarosław Neja
W latach 1980–1981 „Solidarność” szybko wykroczyła poza sprawy stricte pracownicze. Odkłamywano historię najnowszą i popularyzowano literaturę, która nie mogła zaistnieć w oficjalnym obiegu. Miały w tym udział Wszechnica Górnośląska i prasa związkowa Regionu Śląsko-Dąbrowskiego.
Największy dolnośląski górniczy protest stanu wojennego. Strajk w Zakładach Górniczych „Rudna” w Polkowicach 14-17 grudnia 1981 r.
Artykuł

Największy dolnośląski górniczy protest stanu wojennego. Strajk w Zakładach Górniczych „Rudna” w Polkowicach 14-17 grudnia 1981 r.

Autor: Łukasz Sołtysik
Według oficjalnych danych MSW dniach 13-14 grudnia 1981 r. w całej Polsce przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego zaprotestowały załogi około 199 zakładów pracy, w tym na Dolnym Śląsku ok. 36. Strajk w ZG „Rudna” należy do wyjątkowych z kilku powodów.
Narodziny wałbrzyskiej „Solidarności”
Artykuł

Narodziny wałbrzyskiej „Solidarności”

Autor: Agnieszka Klarman
Spojrzenie na „Solidarność” z perspektywy regionalnej wiele wnosi do poznania jej historii. Punkt widzenia „małej ojczyzny” pokazuje odrębność tego ruchu w małych ośrodkach, jednocześnie ilustrując pewien uniwersalizm jego rozwoju i genezy, postaw i zachowań ludzi, którzy go tworzyli.
Naukowiec z drugiego obiegu. Józef Smaga (1937-2019)
Biogram / Biografia

Naukowiec z drugiego obiegu. Józef Smaga (1937-2019)

Autor: Marcin Krzek-Lubowiecki
Choć całe życie związany był z rusycystyką, to swoimi badaniami i zainteresowaniami obejmował również historię oraz sowietologię. Zaangażowany w działalność „Solidarności” i drugoobiegowego Wydawnictwa Myśli Nieinternowanej, włączył się również w niezależną działalność naukową i dydaktyczną.
Negocjacje i konfrontacje
Artykuł

Negocjacje i konfrontacje

Autor: Włodzimierz Suleja
Od września 1980 r. w obrębie systemu komunistycznego, ale wbrew niemu rodził się nowy, niespotykany do tej pory ruch. Władze nie bardzo w pierwszym momencie wiedziały, jaką przyjąć taktykę, czy wpierw opanować go, a następnie rozbić, czy sobie podporządkować. Rozpoczął się zatem okres, gdy negocjacje przeplatały sią z konfrontacją.
Niebezwarunkowa kapitulacja
Artykuł

Niebezwarunkowa kapitulacja

Autor: Andrzej Zawistowski
Poranek 2 stycznia 2014 r. Niemrawo budzi się dzień – dla wielu wciąż trwa świąteczno-noworoczna przerwa w pracy. W jednej ze stacji radiowych rozmowa z działaczem parlamentarnej partii politycznej. Ocena minionego roku, plany na najbliższe miesiące, pytanie o zbliżające się historyczne rocznice.
Nielegalne rocznice
Artykuł

Nielegalne rocznice

Autor: Sebastian Reńca
Tuż po pacyfikacji strajku w katowickiej kopalni „Wujek”, w jednym z wyłomów dokonanych przez czołg górnicy ustawili drewniany krzyż. Na jego ramionach zawisły lampki symbolizujące śmierć górników, najpierw sześciu, a ostatecznie dziewięciu.
Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim
Artykuł

Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim

Autor: Bogusław Tracz
Rzeczywistość drugiej połowy lat osiemdziesiątych w uprzemysłowionej części Górnego Śląska daleko odbiegała od obrazów szczęśliwych, nowoczesnych i opływających w dostatki górnośląskich miast i osiedli, którymi do znudzenia epatowano w czasach „propagandy sukcesu”.
Nobel dla Lecha, Nobel dla Solidarności
Artykuł

Nobel dla Lecha, Nobel dla Solidarności

Autor: Grzegorz Majchrzak
5 października 1983 roku Komitet Noblowski przyznał pokojową Nagrodę Nobla Polakowi – Lechowi Wałęsie, przewodniczącemu Solidarności, zdelegalizowanej rok wcześniej przez władze PRL. Dla zwykłych Polaków i działaczy opozycji było to powodem do radości, a dla przywódców PRL – przykrą porażką.
NSZZ „Solidarność” a Zbrodnia Katyńska
Artykuł

NSZZ „Solidarność” a Zbrodnia Katyńska

Autor: Przemysław Zwiernik
Wraz z osłabieniem dominacji komunistycznej propagandy w publicznym dyskursie, w latach 1980-1981 działacze opozycyjni podjęli również temat wydarzeń nieobecnych, przemilczanych albo wypartych z pamięci historycznej wskutek działalności komunistycznego aparatu. Jednym ze sposobów wypełniania „białych plam” było… użycie przyznanych związkowi gablot.
NSZZ „Solidarność” z perspektywy małego zakładu pracy
Artykuł

NSZZ „Solidarność” z perspektywy małego zakładu pracy

Autor: Marzena Grosicka
Wielomilionowy związek tworzyły załogi wielkich stoczni, ale także niewielkich zakładów pracy, które równie mocno zaangażowały się w proces demokratyzacji życia społecznego.
NSZZ "Solidarność" Region Zielona Góra - wybrane aspekty działalności w latach 1980 - 1981
Artykuł

NSZZ "Solidarność" Region Zielona Góra - wybrane aspekty działalności w latach 1980 - 1981

Autor: Przemysław Zwiernik
W lipcu roku 1980 wydarzenia w województwie zielonogórskim przebiegały spokojnie. Niezadowolenie w zakładach pracy nasiliło się dopiero w sierpniu 1980 r. Coraz częściej wyrażano krytyczne opinie wobec dyrekcji zakładów pracy, władz terenowych i centralnych.
Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.
Artykuł

Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.

Autor: Grzegorz Majchrzak
W drugiej połowie lat 70. władze PRL postawiły nie na masowe aresztowania, a na nękanie działaczy opozycji. Nie znaczy to jednak, że opozycjoniści nie trafiali do więzień.
Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi
Artykuł

Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi

Autor: Jarosław Neja
Latem 1980 r. kiedy kolejne strajkowe fale rozlewały się po kraju, górnośląskie i zagłębiowskie załogi przedstawiane były w mediach jako ludzie dobrej roboty, wręcz idealnie wykonujący kolejne plany i zadania produkcyjne zlecane przez władze, środowiska zawsze gotowe poprzeć partię i rząd.
Odstraszanie przez nagłaśnianie? Historyczny kontekst amerykańskiej dyplomacji wobec Rosji w 2022 r.
Artykuł

Odstraszanie przez nagłaśnianie? Historyczny kontekst amerykańskiej dyplomacji wobec Rosji w 2022 r.

Autor: Patryk Pleskot
„USA: inwazja Rosji na Ukrainie możliwa w każdej chwili”. W połowie lutego 2022 r. taki nagłówek pojawił się w światowych mediach i portalach społecznościowych. Co ciekawe, niemal identyczny w treści komunikat Waszyngton wysłał ponad 40 lat temu. Miał jednak na myśli nie Ukrainę, lecz „ludową” Polskę.
Okrągły stół
Artykuł

Okrągły stół

Autor: Irena Siwińska
5 kwietnia 1989 r., po niemal dwóch miesiącach negocjacji między przedstawicielami opozycji solidarnościowej i władz komunistycznych w Polsce, podpisano porozumienia wieńczące obrady okrągłego stołu.
Okrągły Stół oczami Czesława Miłosza
Artykuł

Okrągły Stół oczami Czesława Miłosza

Autor: Grzegorz Majchrzak
Wydarzenia w PRL były bacznie obserwowane za granicą, szczególnie przez polską emigrację. Nie inaczej było również pod koniec lat osiemdziesiątych. Jednym z budzących zainteresowanie zdarzeń roku 1988 były planowane rozmowy części opozycji, tej uznanej przez rządzących za konstruktywną, z władzami PRL w postaci Okrągłego Stołu.
Okrągły Stół w pamięci Polaków
Artykuł

Okrągły Stół w pamięci Polaków

Autor: Filip Musiał
Obrady Okrągłego Stołu, które rozpoczęły się 6 lutego 1989 r. są jednym z tych wydarzeń w najnowszej historii Polski, które budzą największe emocje. Głównie ze względu na spotkania i ustalenia podejmowane w willach MSW, przede wszystkim w podwarszawskiej Magdalence.
Operacja „Mewa”
Artykuł

Operacja „Mewa”

Autor: Piotr Brzeziński
Był 12 grudnia 1981. Wśród kończących właśnie obrady członków Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” rozeszła się pogłoska, że nie działają teleksy i telefony. Jednak Lech Wałęsa i Andrzej Krupiński spokojnie zamknęli posiedzenie. Opuszczający salę działacze nie wiedzieli, że zaczyna się stan wojenny.
Opozycja poprzez sztukę – Janusz Smaczny wobec rzeczywistości PRL
Artykuł

Opozycja poprzez sztukę – Janusz Smaczny wobec rzeczywistości PRL

Autor: Bożena Koszel-Pleskaczuk
Janusz Smaczny wywodził się z „Tych Smacznych”. Nazwisko Smaczny w środowisku białostockim zawsze będzie kojarzone z artystami.