Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Pacyfikacje Pantalowic i okolicznych miejscowości na Podkarpaciu
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Pacyfikacje Pantalowic i okolicznych miejscowości na Podkarpaciu

Autor: Andrzej Malik
Pantalowice to stara polska wieś w województwie podkarpackim, w powiecie przeworskim należąca do gminy Kańczuga. Leży w odległości zaledwie 14 kilometrów od Markowej, znanej z heroicznej postawy rodziny Ulmów, zamordowanej przez Niemców za pomoc okazaną żydowskim sąsiadom.
Pacyfikacje wsi Parzymiechy i Zimnowoda
TYLKO U NAS
Artykuł

Pacyfikacje wsi Parzymiechy i Zimnowoda

Autor: Paweł Żołądek
Armia niemiecka wkraczająca na terytorium Polski we wrześniu 1939 r. od pierwszych dni wojny dokonywała zbrodni na ludności cywilnej. Jednostki Wehrmachtu na trasie przemarszu przeprowadzały egzekucje nie tylko jeńców wojennych.
Palmiry – symbol niemieckiego okrucieństwa
POLECAMY
Artykuł

Palmiry – symbol niemieckiego okrucieństwa

Autor: Anna Czocher
20 i 21 czerwca 1940 r., w ramach nadzwyczajnej akcji pacyfikacyjnej, Niemcy dokonali największej egzekucji ze wszystkich przeprowadzonych w Palmirach. Położona na skraju Puszczy Kampinoskiej wieś jest synonimem losu polskiej inteligencji w czasie niemieckiej okupacji.
Piekło po niemiecku według Pileckiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Piekło po niemiecku według Pileckiego

Autor: Anna Zechenter
Kiedy do Konzentrationslager Auschwitz 14 czerwca 1940 r. przybył pierwszy transport ponad siedmiuset polskich więźniów z Tarnowa, nikt nie wiedział, że właśnie w tym obozie, na ziemi wcielonej do Rzeszy, rozgrywać się będą sceny, przy których zbledną obrazy z piekła Dantego.
Pierwszy był KL Dachau. Jak wyglądało centralne zarządzanie niemieckimi obozami koncentracyjnymi
POLECAMY
Artykuł

Pierwszy był KL Dachau. Jak wyglądało centralne zarządzanie niemieckimi obozami koncentracyjnymi

Autor: Joanna Lubecka
22 marca 1933 r. powstał pierwszy nazistowski obóz koncentracyjny w bawarskim Dachau. Jego organizacją i wyszkoleniem załogi obozu zajmował się SS-Oberführer Theodor Eicke.
Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.
PAMIĘTAMY
Artykuł

Pierwszy Holocaust. Eksterminacja Żydów na Pomorzu i Kujawach w 1939 r.

Autor: Tomasz Ceran
Zabijanie przez Niemców ludności żydowskiej w okupowanej Polsce nie rozpoczęło się od uruchomienia komór gazowych w obozach koncentracyjnych. Od pierwszych miesięcy okupacji Żydzi byli rozstrzeliwani wraz z polską inteligencją i osobami chorymi psychicznie w dołach śmierci. Na Pomorzu i Kujawach było ich niewielu, dlatego niemiecki okupant podjął już wtedy decyzję o ich całkowitej eksterminacji.
Początek akcji „Reinhard” (niem. „<i>Einsatz Reinhardt</i>”)
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Początek akcji „Reinhard” (niem. „Einsatz Reinhardt”)

Autor: Bożena Witowicz
Akcja „Reinhard” (także „Reinhardt”) to kryptonim operacji, której celem była eksterminacja Żydów, początkowo tylko z obszaru Generalnego Gubernatorstwa, potem też z innych krajów okupowanych przez III Rzeszę, przeprowadzonej w latach 1942-1943 w ramach tzw. „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej” (niem. „Eindlösung der Judenfrage”).
Początek likwidacji getta warszawskiego
POLECAMY
Artykuł

Początek likwidacji getta warszawskiego

Autor: Ryszard Sodel
22 lipca 1942 r. Niemcy przystąpili do likwidacji getta warszawskiego. W ciągu dwóch miesięcy (do 21 września 1942 r.) do obozu zagłady w Treblince wywieziono ok. 254 tys. Żydów, ok. 11 tys. zostało skierowanych do obozów pracy, a ok. 6 tys. rozstrzelano na miejscu. W getcie legalnie pozostało ok. 35 tys. ludzi, kolejne 25 tys. ukrywało się na jego terenie.
Początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Początek upamiętniania Sprawiedliwych wśród Narodów Świata

Autor: Szymon Pietrzykowski
Dyskusje o Sprawiedliwych w Polsce, i nie tylko, często toczą się z pominięciem genezy i specyfiki tego odznaczenia.
Podeptane konwencje. Zbrodnie Wehrmachtu na żołnierzach Wojska Polskiego w kampanii 1939 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

Podeptane konwencje. Zbrodnie Wehrmachtu na żołnierzach Wojska Polskiego w kampanii 1939 r.

Autor: Tomasz Sudoł
W czasie ataku na Polskę w 1939 r. niemiecka armia lądowa dopuściła się ogromnej liczby zbrodni wojennych popełnionych na żołnierzach Wojska Polskiego. Walki w Polsce stały się dla Wehrmachtu pewnego rodzaju poligonem doświadczalnym w zakresie użycia przemocy wobec nieprzyjaciela.
Podgaje – niewyjaśniona zbrodnia
POLECAMY
Artykuł

Podgaje – niewyjaśniona zbrodnia

Autor: Maciej Maciejowski
W styczniu 1945 Sowieci rozpoczęli nową ofensywę przeciw Niemcom, szybko zbliżając się do Odry. Umocniona wieś Podgaje (Flederborn), do której podejście osłaniały rzeka Gwda oraz wielkie masywy leśne i liczne jeziora, była kluczowym punktem niemieckiego oporu w pierwszym okresie walk o Wał Pomorski.
Podpułkownik Mikołaj Aleksander Krajnik „Grzymała” (1901-1943)
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Podpułkownik Mikołaj Aleksander Krajnik „Grzymała” (1901-1943)

Autor: Justyna Staroń
W ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci do zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej każdego tygodnia trafiają różnego rodzaju dary od osób prywatnych: od pojedynczych kart po pudła zawierające materiały różnej proweniencji.
Pokazali, że potrafią walczyć
POLECAMY
Artykuł

Pokazali, że potrafią walczyć

Autor: Marcin Urynowicz
„Bo oto słychać i oto widać. Ponad murem cmentarza, nad najświeższą drobniutką zielenią drzew czarne chmury, niby kłęby dymu, wstępują w górę. Czasami widać płomienie – jak czerwona, szybka migocąca szarfa na wietrze. I słuchać tego tam nad ciemnymi bratkami grobu. I myśleć o tym. I żyć” – pisała Zofia Nałkowska 25 kwietnia 1943.
Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi

Autor: Tomasz Domański
Szacuje się, że na ziemiach polskich w okresie okupacji niemieckiej, w dzieło pomocy ludności żydowskiej zaangażowanych było od 30 tys. do 300 tys. Polaków. Tylko niewielka część z nich została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Poligon doświadczalny Holokaustu
POLECAMY
Artykuł

Poligon doświadczalny Holokaustu

Autor: Daniel Rubiś
Fort VII, zlokalizowany na zachodnich peryferiach Poznania, z dala od wielkomiejskich arterii, był niezbyt oddalony od siedziby miejscowych władz policji i gestapo. Z nieodległej dzielnicy willowej wysiedlono ludność polską, przydzielając mieszkania funkcjonariuszom obozu, urzędnikom SS i gestapo.
Polska w Norymberdze
POLECAMY
Artykuł

Polska w Norymberdze

Autor: Sylwia Afrodyta Karowicz-Bienias
Działalność i orzecznictwo utworzonego na mocy porozumienia londyńskiego z 8 sierpnia 1945 r. Międzynarodowego Trybunału Wojskowego w Norymberdze do dziś budzi wiele kontrowersji.
Polski przekład <i>Mein Kampf.</i> „Moja Walka”
TYLKO U NAS
Artykuł

Polski przekład Mein Kampf. „Moja Walka”

Autor: Hubert Kuberski
Profesor Eugeniusz Cezary Król postanowił podjąć się tłumaczenia manifestu ideologicznego, który znacząco odbił się na losach ludzkości XX wieku.
Polskie drogi… z niemieckiego obozu. Ucieczka Augusta Kowalczyka
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polskie drogi… z niemieckiego obozu. Ucieczka Augusta Kowalczyka

Autor: Ewa Wójcicka
10 czerwca 1942 r. doszło do buntu oraz ucieczki więźniów karnej kompanii z nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz II-Birkenau. Wśród uciekinierów był 21-letni August Kowalczyk.
Polskie Państwo Podziemne wobec Zagłady (1942-1945)
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polskie Państwo Podziemne wobec Zagłady (1942-1945)

Autor: Jan Żaryn
Polska nie tylko wzięła na siebie obowiązek informowania świata o Zagładzie, lecz także podjęła starania, by udzielanie pomocy Żydom stało się jednym z celów trwającej wojny.
Pomoc Żydom karana śmiercią. Zarys niemieckich przepisów okupacyjnych na obszarze Europy
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Pomoc Żydom karana śmiercią. Zarys niemieckich przepisów okupacyjnych na obszarze Europy

Autor: Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło
Czy poza okupowanymi obszarami II RP groziła ze strony niemieckiego okupanta kara śmierci za ukrywanie Żydów? Temat ten wymaga głębszego zbadania i uwzględnienia specyfiki różnych obszarów znajdujących się pod kontrolą III Rzeszy.
Pomorski Katyń. Zbrodnia w Lasach Piaśnickich
TYLKO U NAS
Artykuł

Pomorski Katyń. Zbrodnia w Lasach Piaśnickich

Autor: Monika Tomkiewicz
W pierwszych miesiącach II wojny światowej, około 10 km od Wejherowa, na obszarze leśnym obejmującym blisko 250 km² hitlerowcy popełnili zbrodnię uznawaną za największą na Pomorzu i jedną z pierwszych w tej skali w Europie. Stanowi ona klasyczny przykład Zbrodni Pomorskiej 1939 r.
Ponary – miejsce kaźni
TYLKO U NAS
Artykuł

Ponary – miejsce kaźni

Autor: Magdalena Semczyszyn
W latach 1941–1944 Niemcy przy udziale litewskich formacji kolaboracyjnych zamordowali w Ponarach około 100 tys. osób. Większość ofiar stanowili Żydzi z terenów Wileńszczyzny, ale też Polacy, Białorusini, Romowie, Tatarzy i Litwini oskarżani o działalność antyniemiecką oraz jeńcy Armii Czerwonej.
Porwanie ludobójcy
POLECAMY
Artykuł

Porwanie ludobójcy

Autor: Mateusz Szpytma
11 maja 1960 r. Mosad porwał w Argentynie Adolfa Eichmanna. Jego proces w Izraelu odegrał niezwykle ważną rolę w demaskowaniu innych Niemców zaangażowanych w Zagładę Żydów oraz w zbrodnie na Polakach.
Powojenna Polska oczami obieżyświata. O <i>Between Fear and Hope</i> Szmuela Lejba Sznajdermana
TYLKO U NAS
Artykuł

Powojenna Polska oczami obieżyświata. O Between Fear and Hope Szmuela Lejba Sznajdermana

Autor: Mateusz Lisak
Szkielety budynków, spalone ściany oraz nieliczne, pojedyncze światełka pojawiające się nocą wśród zgliszczy. Pomimo upłynięcia ponad roku od zakończenia wojny, w oczach Sznajdermana miasto dalej przypominało pole bitwy.
Powstanie w getcie białostockim
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Powstanie w getcie białostockim

Autor: Katarzyna Wasilewska
16 sierpnia 1943 roku jest dniem likwidacji białostockiego getta poprzedzonej bohaterskim powstaniem. Jest to wciąż mało znane wydarzenie, a przecież był to pod względem wielkości drugi po Warszawie zryw niepodległościowy społeczności żydowskiej przeciwko hitlerowcom.
Powstanie w getcie warszawskim
PAMIĘTAMY
Artykuł

Powstanie w getcie warszawskim

Autor: Wojciech Kujawa
19 kwietnia 1943 r. ludność żydowska, stłoczona w warszawskim getcie, podjęła rozpaczliwą walkę zbrojną z przeważającymi siłami niemieckimi. Powstańcy zdawali sobie sprawę, że nie mają szans na zwycięstwo, chcieli jednak umrzeć godnie, z bronią w ręku, a jednocześnie zadać wrogowi jak najwięcej strat.
Powstanie w getcie warszawskim. Niemieckie zbrodnie i męstwo żydowskich bojowników
PAMIĘTAMY
Artykuł

Powstanie w getcie warszawskim. Niemieckie zbrodnie i męstwo żydowskich bojowników

Autor: Roman Gieroń
16 maja 1943 r. Niemcy wysadzili Wielką Synagogę przy ul. Tłomackie w Warszawie. Jej zniszczenie to symbol upadku powstania w getcie warszawskim, które wybuchło 19 kwietnia.
Powstanie Warszawskie w niemieckiej (nie)pamięci
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Powstanie Warszawskie w niemieckiej (nie)pamięci

Autor: Wojciech Wichert
Po roku 1990 między Polską a Republiką Federalną Niemiec dynamicznie rozwijały się stosunki polityczne i gospodarcze. Niestety, nie przełożyło się to na zbliżenie elit i społeczeństw obu państw na płaszczyźnie pamięci historycznej.
Proces katów z Płaszowa
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Proces katów z Płaszowa

Autor: Ewa Wójcicka
W październiku 1942 r. z rozkazu Juliana Schernera, dowódcy SS i Policji w Krakowie, na terenie Podgórza i Woli Duchackiej utworzono obóz pracy – Zwangsarbeitslager Plaszow (ZAL). 10 stycznia 1944 r. został przekształcony w obóz koncentracyjny.
Profesor Rudolf Spanner - dyrektor Instytutu Anatomii Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1940-1945
TYLKO U NAS
Artykuł

Profesor Rudolf Spanner - dyrektor Instytutu Anatomii Akademii Medycznej w Gdańsku w latach 1940-1945

Autor: Monika Tomkiewicz
Czy Rudolfa Spannera można umiejscowić w panteonie wielkich naukowców świata, czy wśród degeneratów, pozbawionych wszelkich ludzkich odczuć? Na to pytanie starali się odpowiedzieć Monika Tomkiewicz i Piotr Semków w wydana w 2010 r. w Gdyni książce zatytułowanej „Profesor Rudolf Spanner 1895-1960”.
Prowadziłem śledztwo w sprawie pacyfikacji Michniowa...
POLECAMY
Wspomnienie

Prowadziłem śledztwo w sprawie pacyfikacji Michniowa...

Autor: Andrzej Jankowski
Publikowany poniżej tekst stanowi fragment wspomnień sędziego Andrzeja Jankowskiego – kierownika zespołu śledczego, a następnie wieloletniego dyrektora Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Kielcach, z czasem zaś także głównego specjalisty w kieleckiej Delegaturze IPN.
Przez Pruszków do Lamsdorf. Losy warszawiaków po Powstaniu
POLECAMY
Artykuł

Przez Pruszków do Lamsdorf. Losy warszawiaków po Powstaniu

Autor: Piotr Stanek
W trakcie Powstania Warszawskiego i tuż po jego zakończeniu Niemcy wysiedlili z Warszawy ok. 550 tys. osób. Zdecydowaną większość z nich skierowano do obozu przejściowego w Pruszkowie (Dulag 121), który powstał na terenie nieczynnych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego.
Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego…
TYLKO U NAS
Artykuł

Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego…

Autor: Martyna Grądzka-Rejak
Wiosną 1940 r. Niemcy przystąpili do organizowania obozu dla więźniów politycznych w miejscowości Auschwitz (przed wojną Oświęcim), znajdującej się wówczas na terenach wcielonych do Rzeszy. 14 czerwca 1940 r. z Tarnowa przybył tam transport z pierwszymi polskimi więźniami politycznymi.
Przyjechali na rampę obstawioną esesmanami…
POLECAMY
Artykuł

Przyjechali na rampę obstawioną esesmanami…

Autor: Marcin Chorązki
14 czerwca 1940 r. do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz dotarł z Tarnowa pierwszy masowy transport 728 Polaków. Więźniom nadano numery, ogolono głowy i wydano pasiaki z naszytym czerwonym trójkątem i literą „P”.
Radomski „czarny październik” 1942 roku. Krwawy odwet niemieckiej policji politycznej. Część I
TYLKO U NAS
Artykuł

Radomski „czarny październik” 1942 roku. Krwawy odwet niemieckiej policji politycznej. Część I

Autor: Sebastian Piątkowski
Podjęta we wrześniu 1942 roku, nieudana próba likwidacji konfidenta niemieckiej policji politycznej zakończyła się krwawą akcją odwetową okupanta. Błędy w przygotowaniu akcji i brak ostrożności po jej niepowodzeniu pociągnęły za sobą tragiczne konsekwencje.
Raport z Auschwitz
TYLKO U NAS
Wywiad

Raport z Auschwitz

Autor: Maciej Kwaśniewski
Wydawało nam się, że mamy tylko raporty Karskiego i Pileckiego, które przedostały się na Zachód, a tymczasem istniała ciągłość raportów z Polski od początku istnienia Auschwitz do połowy 1944 roku – mówi Krzysztof Brożek, reżyser i scenarzysta filmu Raport z Auschwitz, w rozmowie z Maciejem Kwaśniewskim.
Ratując bliźnich złożyli najwyższą ofiarę
PAMIĘTAMY
Wspomnienie

Ratując bliźnich złożyli najwyższą ofiarę

Autor: Roman Gieroń, Jakub Ryba
W marcu 1943 r. w Siedliskach koło Miechowa niemieccy funkcjonariusze za ukrywanie kilku mężczyzn z rodziny Gottfriedów zamordowali Wincentego i Łucję Baranków wraz z dwojgiem ich synów – dwunastoletnim Henrykiem i dziesięcioletnim Tadeuszem.
Represje niemieckie wobec nauczycieli na terenie <i>Kreishauptmannschaft Busko</i> w latach 1939-1945
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Represje niemieckie wobec nauczycieli na terenie Kreishauptmannschaft Busko w latach 1939-1945

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
Według wykazu nauczycieli w 1938 r. na terenie Kielecczyzny było zatrudnionych 7934 pedagogów. W czasie okupacji niemieckiej zginęło ich co najmniej 780, co stanowiło 9,8% ogólnego stanu sprzed wojny.
Represje za pomoc Żydom
TYLKO U NAS
Wywiad

Represje za pomoc Żydom

Autor: Aleksandra Namysło, Martyna Grądzka-Rejak, Rafał Leśkiewicz
Nie mniej niż 467 osób poniosło śmierć za prowadzone działania pomocowe - wskazują Aleksandra Namysło i Martyna Grądzka-Rejak, autorki książki „Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach polskich w czasie II wojny światowej”
Rodzina Wąsowskich. Zamordowani za pomoc Żydom w Cegłowie w 1943 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Rodzina Wąsowskich. Zamordowani za pomoc Żydom w Cegłowie w 1943 roku

Autor: Damian Sitkiewicz
Do Cegłowa docierały echa likwidacji przez okupanta niemieckiego w drugiej połowie 1942 r. gett w Kałuszynie i Mińsku Mazowieckim. Działania te Niemcy prowadzili w ramach akcji „Reinhardt”, której celem była zagłada Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa. Część ludności żydowskiej mordowano na miejscu, zdecydowaną większość jednak unicestwiono w obozie zagłady w Treblince.
Rok 1943. Niemiecki odwet na polskiej wsi
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Rok 1943. Niemiecki odwet na polskiej wsi

Autor: Dawid Golik
Na przełomie 1942 i 1943 r. Niemcy zaczęli patrzeć na polską wieś jako na groźne zaplecze dla rodzących się grup zbrojnego oporu. Władze niemieckie zdecydowały się na ostrą i brutalną reakcję na wszelkie przejawy pomocy podziemiu.
Rozstrzelany medalik. O niemieckich egzekucjach Polaków w Rudzkim Moście
POLECAMY
Artykuł

Rozstrzelany medalik. O niemieckich egzekucjach Polaków w Rudzkim Moście

Autor: Tomasz Ceran
Podczas ekshumacji ofiar egzekucji przeprowadzonych w Rudzkim Moście pod Tucholą, wydobyto szczątki 236 Polaków. Ich katami byli miejscowi członkowie Selbstschutzu (Samoobrony). Wśród dowodów niemieckiej zbrodni zachował się medalik – rozstrzelany razem z jego właścicielem.
Rudolf Höss
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Rudolf Höss

Autor: Anna Zechenter
Dzieci Rudolfa Hössa, komendanta obozu Auschwitz, które mieszkały z rodzicami w willi oddalonej o 150 metrów od krematorium, poprosiły polską krawcową zatrudnioną w domu kata, by uszyła im oznaki, które nosili więźniowie. Najstarszy z piątki, Klaus, wciągnął na rękaw opaskę kapo, a rodzeństwu przyczepił do ubrań kolorowe trójkąty. Bardzo zdenerwowało to ojca: zakazał im bawić się we wrogów narodu niemieckiego.
Ruminowie, Borek i Tokarz – zamordowani za pomoc Żydom na Sądecczyźnie
POLECAMY
Artykuł

Ruminowie, Borek i Tokarz – zamordowani za pomoc Żydom na Sądecczyźnie

Autor: Roman Gieroń
„Dom w którym mieszkaliśmy, stał na uboczu w lesie. Posiadał jedną izbę, nad którą znajdował się strych. Żydzi ukrywani byli właśnie na strychu. Wieczorem schodzili do izby, a wtedy ja z rodzeństwem siedzieliśmy w oknach i pilnowaliśmy, czy nikt nie nadchodzi”.
Rycerz Niepokalanej
PAMIĘTAMY
Artykuł

Rycerz Niepokalanej

Autor: Agnieszka Wygoda
14 sierpnia 1941 r. zamordowano w KL Auschwitz o. Maksymiliana Marię Kolbe. Po niemal dwutygodniowej męczarni w bunkrze głodowym został dobity zastrzykiem fenolu, następnego dnia jego ciało spalono w krematorium.
Rzeź Woli
PAMIĘTAMY
Artykuł

Rzeź Woli

Autor: Maciej Żuczkowski
Wybuch Powstania Warszawskiego 1 sierpnia 1944 r. został potraktowany przez Niemców jako okazja do ostatecznego rozwiązania problemu jaki stanowiła Warszawa. Od samego początku trwania walk na Woli Niemcy dopuszczali się morderstw na ludności cywilnej, które przybrały tam szczególnie brutalny i masowy charakter.
Sarenka z Mauthausen
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sarenka z Mauthausen

Autor: Agnieszka Łuczak
Lord Russell of Liverpool, zastępca głównego prokuratora wojskowego Brytyjskiej Armii Renu, w trakcie wizyty w byłym obozie koncentracyjnym Dachau – w ramach przygotowań do procesu załogi tego obozu w 1945 r. – zauważył coś, co wydało mu się szczególnie dziwne: „Na dachu krematorium przybita była na słupku skrzynka lęgowa dla dzikich ptaków. Została tam umieszczona przez jakiegoś ogarniętego schizofrenią esesmana. […] Wtedy stało się dla mnie jasne, dlaczego naród, który dał światu Goethego i Beethovena, Schillera i Schuberta, zgotował mu także Auschwitz i Belsen, Ravensbrück i Dachau”.
Sąd doraźny katowickiego Gestapo
TYLKO U NAS
Artykuł

Sąd doraźny katowickiego Gestapo

Autor: Konrad Graczyk
W połowie 1942 r. na ziemiach polskich włączonych do III Rzeszy (obejmujących ziemie zachodnie II RP, m.in. Górny Śląsk z Zagłębiem Dąbrowskim i Zaolziem, Wielkopolskę, Pomorze, Suwalszczyznę, część Kujaw, Mazowsza i Białostocczyzny) zostało wprowadzone sądownictwo doraźne.
Sąd nad katami. Kazimierz Olszewski w procesie załogi KL Ravensbrück
POLECAMY
Artykuł

Sąd nad katami. Kazimierz Olszewski w procesie załogi KL Ravensbrück

Autor: Bożena Witowicz
KL Ravensbrück był miejscem kaźni dziesiątek tysięcy więźniów, głównie kobiet i dzieci. Najliczniejszą grupę pośród jego ofiar stanowili Polacy, więc podczas procesu obozowych oprawców w składzie sędziowskim również nie mogło zabraknąć kogoś polskiej narodowości. Rolę tę przeznaczono Kazimierzowi Olszewskiemu.
Skazanie Gerharda Pchalka – studium przypadku pociągnięcia do odpowiedzialności nazistowskiego prokuratora
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Skazanie Gerharda Pchalka – studium przypadku pociągnięcia do odpowiedzialności nazistowskiego prokuratora

Autor: Konrad Graczyk
W Republice Federalnej Niemiec prowadzono w sumie 22 postępowania przeciwko sędziom i prokuratorom III Rzeszy, jednak nie zapadł żaden prawomocny wyrok skazujący sędziego orzekającego w sądzie specjalnym ani prokuratora występującego przed tym sądem.
Sobibór. Machina śmierci
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Sobibór. Machina śmierci

Autor: Bożena Witowicz
Otoczony drutem kolczastym i polem minowym teren niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze w szczytowym okresie zajmował obszar ponad 31 hektarów. Szacuje się, że śmierć w nim poniosło około 170–180 tys. osób. Przy życiu pozostawiano tylko osoby niezbędne do funkcjonowania „machiny śmierci”.
Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

Autor: Grzegorz Bębnik
Wygląda niepozornie. Niewielki format, taka sama objętość, jako wydawca podany Urząd Kryminalny Policji Rzeszy. W środku – pożółkłe już, gęsto zadrukowane stroniczki. Na nich zaś nazwiska, nazwiska, nazwiska… Za niemal każdym z nich kryje się okupacyjny dramat.
Spotkanie Byłych Korespondentów Norymberskich
POLECAMY
Artykuł

Spotkanie Byłych Korespondentów Norymberskich

Autor: Bożena Witowicz
20 listopada 1945 r. rozpoczął się pierwszy i główny z procesów norymberskich, podczas którego sądzeni byli najważniejsi nazistowscy przywódcy polityczni i wojskowi. Proces ten wywołał ogromne zainteresowanie międzynarodowe. Wiele krajów postanowiło wysłać na niego swoich sprawozdawców.
Sprawa niemieckiej pacyfikacji Michniowa przed wymiarem sprawiedliwości
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Sprawa niemieckiej pacyfikacji Michniowa przed wymiarem sprawiedliwości

Autor: Tomasz Domański
W dniach 12 i 13 lipca 1943 roku policjanci niemieccy wymordowali co najmniej 204 mieszkańców świętokrzyskiej wsi Michniów (w tym 54 kobiety i 48 dzieci). Kilkadziesiąt ofiar tej masakry zginęło w płomieniach. Ograbioną wieś doszczętnie spalono, zakazując jednocześnie jej odbudowy.
Stali się numerami od 31 do 758
POLECAMY
Artykuł

Stali się numerami od 31 do 758

Autor: Marcin Chorązki
W pierwszych miesiącach okupacji represje wobec ludności polskiej były dużo większe niż w stosunku do pozostałych grup narodowościowych przedwojennej Polski. Wynikało to z zakrojonej na szeroką skalę akcji niemieckiego aparatu bezpieczeństwa skierowanej przeciwko polskiej inteligencji.
Stanisław Klimecki (1883-1942). Prezydent do końca
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Stanisław Klimecki (1883-1942). Prezydent do końca

Autor: Krzysztof Pięciak
Adwokat i działacz legionowy, przez większość życia związany był z Krakowem. Wkrótce po wybuchu II wojny światowej objął urząd prezydenta miasta. Wśród przedstawicieli władz został zapamiętany jako ten, który pozostał z mieszkańcami miasta w najtrudniejszych chwilach. Zapłacił jednak za to najwyższą cenę.
Stanisławowski „młyn śmierci”
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Stanisławowski „młyn śmierci”

Autor: Tomasz Gonet
Jednym z miejsc związanych z eksterminacją Żydów w Stanisławowie w okresie II wojny światowej był czterokondygnacyjny, niedokończony budynek młyna zlokalizowany przy ul. Halickiej, który przed wojną należał do Samuela Rudolfa (tzw. Rudolfsmühle).
Staszek i „Prosto z Mostu”
TYLKO U NAS
Artykuł

Staszek i „Prosto z Mostu”

Autor: Maciej Zakrzewski
Zamordowany przez Niemców 12 czerwca 1941 roku w Palmirach Stanisław Piasecki był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego życia intelektualnego czasu II RP. Tej postaci – usuwanej przez lata w niepamięć – wypada przywrócić należne miejsce w szeregu twórców polskiej kultury XX wieku.
Stefan Starzyński. Chciał, by Warszawa była wielka
PAMIĘTAMY
Artykuł

Stefan Starzyński. Chciał, by Warszawa była wielka

Autor: Irena Siwińska
Według ustaleń pionu śledczego Instytutu Pamięci Narodowej Stefan Starzyński, ostatni prezydent przedwojennej Warszawy, zginął z rąk gestapowców pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 r. w Warszawie lub w jej okolicach.
Stowarzyszenie Lebensborn
TYLKO U NAS
Artykuł

Stowarzyszenie Lebensborn

Autor: Monika Tomkiewicz
Stowarzyszenie „Lebensborn e.V.” (niem. Lebensborn eingetragener Verein) oficjalnie było organizacją opiekuńczo-charytatywną. Nazwę Lebensborn można przetłumaczyć jako „zdrój życia”.
Straty ludzkie w Powstaniu Warszawskim
POLECAMY
Artykuł

Straty ludzkie w Powstaniu Warszawskim

Autor: Hubert Kuberski
Obrazowe przedstawienie strat ludzkich powstańczej Warszawy wymaga porównywania z danymi wcześniejszymi, począwszy od szacunkowych liczb przedwojennych z 1939 r., aby rozmiary katastrofy były zrozumialsze.
Szansa przetrwania. Historia różańców z Gusen
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Szansa przetrwania. Historia różańców z Gusen

Autor: Anna Jagodzińska
Wiedza o niemieckich obozach koncentracyjnych jest – mimo wielu publikacji na ten temat – wciąż ograniczona. Do zapomnianych miejsc kaźni polskiej inteligencji należy obóz Mauthausen-Gusen.
Szarytki otworzyły drzwi Żydom
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Szarytki otworzyły drzwi Żydom

Autor: Anna Zechenter
Nie sposób policzyć Żydów uratowanych pod niemiecką okupacją przez zakonnice ze Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, znane jako szarytki. Ze strzępów ocalałych świadectw wyłania się imponujący obraz udzielanej przez nie pomocy.
Szkice z Ravensbrück. Maria Hiszpańska-Neumann i jej twórczość
POLECAMY
Artykuł

Szkice z Ravensbrück. Maria Hiszpańska-Neumann i jej twórczość

Autor: Ewa Wójcicka
„Myszka” – tak Maria Hiszpańska-Neumann (właściwie Maria Zofia Janina), graficzka, ilustratorka, była nazywana przez swoich najbliższych. W swej twórczości utrwaliła przeżycia obozowe. Jak mawiała: „Musiałam je robić, inaczej bym się udusiła (…)”.
Szpital psychiatryczny w Kocborowie podczas II wojny światowej
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Szpital psychiatryczny w Kocborowie podczas II wojny światowej

Autor: Mateusz Kubicki
Pomorze Gdańskie zostało bezprawnie włączone do Niemiec dekretem o aneksji z 8 października 1939 r. Na tym terenie znajdowały się dwa duże ośrodki leczenia osób z zaburzeniami psychicznymi noszące nazwy Krajowych Zakładów Psychiatrycznych: w Świeciu nad Wisłą oraz w Kocborowie nieopodal Starogardu.
Śledztwo ws. KL Auschwitz-Birkenau
TYLKO U NAS
Artykuł

Śledztwo ws. KL Auschwitz-Birkenau

Autor: Łukasz Gramza
Już w grudniu 1939 r. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie w specjalnej uchwale zapowiedział zastosowanie retorsji za niewinne ofiary polskie wobec Niemców, i to zwłaszcza wobec sfer kierowniczych.
Śmierć miasta w obiektywie niemieckich lotników
POLECAMY
Artykuł

Śmierć miasta w obiektywie niemieckich lotników

Autor: Konrad Ślusarski
W archiwum IPN znajdują się dwie niezwykłe klisze negatywowe. Są to reprodukcje zdjęć lotniczych ze zbiorów Narodowej Administracji Archiwów i Nagrań w College Park, przekazane w 1992 roku Głównej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Jedna z nich zasługuje na szczególną uwagę.
Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Śmierć za dobro. Rozporządzenie Hansa Franka z 15 października 1941 r. a kwestia relacji polsko-żydowskich w czasie Zagłady

Autor: Alicja Gontarek
Był to pierwszy akt prawny, który przewidywał karę śmierci dla Polaków za udzielenie pomocy Żydom. Każda polska akcja pomocowa wymagała czynów heroicznych i niosła za sobą groźbę wykonania najwyższej sankcji karnej.
Świadkowie historii
POLECAMY
Wspomnienie

Świadkowie historii

Autor: Agnieszka Wygoda
Historia to pamięć. Na historię Polski składają się historie naszych rodzin, które wplatają się w losy naszego państwa i narodu. Każde świadectwo jest bezcenne – współtworzy mapę naszej narodowej pamięci.
Tajemnica śmierci komendanta KL Mauthausen Franza Ziereisa
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Tajemnica śmierci komendanta KL Mauthausen Franza Ziereisa

Autor: Tomasz Cieślak
Mauthausen, małe miasteczko nad Dunajem w Górnej Austrii zachwyca pięknymi krajobrazami i urokliwymi kamieniczkami. Nie inaczej było zapewne w roku 1940.
Tajemnice panewnickich lasów
TYLKO U NAS
Artykuł

Tajemnice panewnickich lasów

Autor: Grzegorz Bębnik
Nigdy już zapewne nie poznamy dokładnej liczby ofiar pierwszych dni września 1939 r. w Katowicach. Ustalenia śledztwa, jakie prowadził katowicki oddział IPN mówią o około 150 zabitych - zarówno w walkach, jak i egzekucjach.
Tajemnice paszportów
O TYM SIĘ MÓWI
Wywiad

Tajemnice paszportów

Autor: Ewa Tylus, Jacek Papis
W latach 1942–1943 w Poselstwie RP w szwajcarskim Bernie funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów i działaczy organizacji żydowskich. Jej celem było ratowanie ludności żydowskiej, która znalazła się na terenach kontrolowanych przez Rzeszę.
Tajna egzekucja 20 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Wielkopolsce
PAMIĘTAMY
Artykuł

Tajna egzekucja 20 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego w Wielkopolsce

Autor: Rafał Sierchuła
Niemiecki terror był dla Wielkopolski szczególnie dotkliwy. Kraj Warty miał się stać wzorcowym okręgiem Rzeszy. Planowano więc, że obszar ten w ciągu kilku lat zostanie pozbawiony jakichkolwiek cech polskości i że mieszkający tam Polacy staną się niewolnikami pracującymi na rzecz niemieckich panów. Wielu Polaków zapłaciło najwyższą cenę za przeciwstawienie się tym zamiarom.
Tajne nauczanie w KL Ravensbrück
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Tajne nauczanie w KL Ravensbrück

Autor: Soraya Kuklińska
W roku 1940 w obozie koncentracyjnym Ravensbrück rozpoczęto tajne nauczanie. Młode więźniarki wykorzystywały każdą wolną od pracy chwilę. Uczyły się między pracą a posiłkiem – kosztem wypoczynku – a nawet podczas stania na apelach.
Tata chciał, żebym była dzielna
POLECAMY
Wywiad

Tata chciał, żebym była dzielna

Autor: Karolina Wichowska, Zofia Pilecka-Optułowicz
Zofia Pilecka-Optułowicz, córka rotmistrza Pileckiego, Dama Orderu Odrodzenia Polski, Kustosz Pamięci Narodowej roku 2015, w wywiadzie udzielonym Karolinie Wichowskiej opowiada o swoim ojcu, o jego stosunku do świata i o tym, jak wyglądało życie jego najbliższych w kraju rządzonym przez komunistów.
Technologia śmierci. Niemieckie obozy zagłady
POLECAMY
Artykuł

Technologia śmierci. Niemieckie obozy zagłady

Autor: Marek Klecel
Niemieckie obozy koncentracyjne powstały na długo przed rozpoczęciem II wojny światowej i stanowią nieodłączną część niemieckiego systemu totalitarnego, zbudowanego przez partię narodowego socjalizmu pod wodzą Adolfa Hitlera.
Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)

Autor: Stanisław Szuro
Teza o banalności zła – Hannah Arendt, jej sprawozdanie z procesu Eichmanna i obserwacje natury etycznej
O TYM SIĘ MÓWI
Debata

Teza o banalności zła – Hannah Arendt, jej sprawozdanie z procesu Eichmanna i obserwacje natury etycznej

Autor: Kinga Czechowska
Holokaust i inne zbrodnie ludobójstwa niezależnie od upływu lat skłaniają do refleksji moralnych i etycznych, a badacze wciąż szukają odpowiedzi na pytania najbardziej podstawowe z punktu widzenia ich dyscyplin.
Tragedia wypędzonych mieszkańców Zielonki
TYLKO U NAS
Artykuł

Tragedia wypędzonych mieszkańców Zielonki

Autor: Maria Zima-Marjańska
Podczas Powstania Warszawskiego najbardziej ucierpiała ludność cywilna. Kiedy wybuchło Powstanie, Hitler nakazał wymordowanie wszystkich mieszkańców Warszawy.
Tragiczne losy polskich robotnic przymusowych i ich dzieci. Działalność zakładu położniczego w Brunszwiku w latach 1943-1945
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Tragiczne losy polskich robotnic przymusowych i ich dzieci. Działalność zakładu położniczego w Brunszwiku w latach 1943-1945

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W czasie II wojny światowej gros polskich robotników przymusowych skupiono w Brunszwiku w Dolnej Saksonii. W sierpniu 1941 r. pracowały tam 1633 Polki. Zatrudniano je m. in. w takich zakładach przetwórczych jak: Albert Daubert czy też C. Th. Lampe, a także w przemyśle zbrojeniowym – m. in. w Niedersächen Motorenwerke G.m.b.H. Wiele z nich pracowało także w okolicznych gospodarstwach rolnych.
Tragiczny dzień w historii Sulejowa
TYLKO U NAS
Artykuł

Tragiczny dzień w historii Sulejowa

Autor: Paweł Wąs
Barbarzyńskie bombardowanie Sulejowa przez Luftwaffe, w wyniku którego miasto zostało doszczętnie zniszczone, a śmierć poniosło ponad 700 osób, do dziś uważane jest przez jego mieszkańców za jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w historii grodu nad Pilicą.
Triumf wojny
POLECAMY
Artykuł

Triumf wojny

Autor: Tomasz Stempowski
Przerażenie. Strach. Groza. Jedno z tych uczuć – a może wszystkie – maluje się na twarzy kobiety uwiecznionej na zdjęciu. Obiektyw aparatu uwięził w kadrze wykrzywione rysy, jakby kobieta skamieniała. Zdjęcie wykonano 12 września 1939 roku w Końskich.
Tropiciel zbrodniarzy
POLECAMY
Wywiad

Tropiciel zbrodniarzy

Autor: Filip Gańczak, Rafał Leśkiewicz
O Janie Sehnie, krakowskim prawniku, łowcy zbrodniarzy niemieckich z okresu II wojny światowej, ze współautorem książki „Profesor Jan Sehn 1909-1965. Prawnik, sędzia śledczy, łowca nazistów” dr. Filipem Gańczakiem, rozmawia dr Rafał Leśkiewicz, Redaktor Naczelny portalu przystanekhistoria.pl
Tylko sosny były świadkami. Egzekucje w Palmirach
TYLKO U NAS
Artykuł

Tylko sosny były świadkami. Egzekucje w Palmirach

Autor: Ewa Wójcicka
Palmiry, nieduża wieś położona na północ od Warszawy, w świadomości wielu Polaków zapisały się jako symbol masowych zbrodni hitlerowskich, popełnionych głównie na przedstawicielach stołecznej inteligencji.
Ucieczka z Moabitu
POLECAMY
Artykuł

Ucieczka z Moabitu

Autor: Dorota Grzechocińska
Gdy po kilkuminutowych procesach Trybunał Ludowy Rzeszy skazał Helenę Maćkowiak i Stefanię Przybył na gilotynę, przychylił się jedynie do prośby o zezwolenie obu siostrom na spędzenie nocy w jednej celi. Nikt z niemieckich oprawców nie mógł się jednak spodziewać, że będzie to wstęp do brawurowej ucieczki rodem z kadrów kina przygodowego.
Ucieczki z niemieckich więzień i aresztów na terenie <i>Kreishauptmannschaft</i> Busko
TYLKO U NAS
Artykuł

Ucieczki z niemieckich więzień i aresztów na terenie Kreishauptmannschaft Busko

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
System więziennictwa w czasie okupacji niemieckiej stanowił istotną część machiny terroru. Na terenie Kreishauptmannschaft Busko największe więzienie mieściło się w Pińczowie.
Ukraińska (?) lista polskich profesorów
POLECAMY
Artykuł

Ukraińska (?) lista polskich profesorów

Autor: Marcin Przegiętka
W lipcu 1941 na Wzgórzach Wuleckich we Lwowie Niemcy rozstrzelali ponad 40 osób – profesorów lwowskich, a także ich bliskich, gości i domowników. Kto sporządził listę osób przeznaczonych do tej egzekucji? Niektóre tropy prowadzą do środowiska lwowskich nacjonalistów ukraińskich.
Ulmowie – Błogosławieni z Markowej
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ulmowie – Błogosławieni z Markowej

Autor: Agnieszka Szajewska
Na Podkarpaciu, niedaleko Łańcuta, leży Markowa, gdzie w czasach II wojny światowej, tak jak w wielu innych polskich wsiach, ludzie musieli zmierzyć się z okrutną rzeczywistością okupacji niemieckiej. W 1942 r. w domu Ulmów – rodziców wówczas szóstki dzieci – ukrywało się ośmioro Żydów.
Urodzona w Auschwitz
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Urodzona w Auschwitz

Autor: Jerzy Dąbrowski
Stefania Wernik z d. Piekarz jest jedną z bohaterek filmu Położna w reżyserii Marii Stachurskiej. Urodziła się w obozie zagłady KL Auschwitz II Birkenau. Była w tej nielicznej grupie dzieci, którym udało się przeżyć.
W imieniu ofiar. Jan Sehn (1909–1965)
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

W imieniu ofiar. Jan Sehn (1909–1965)

Autor: Filip Gańczak
Jako powojenny sędzia śledczy Jan Sehn przyczynił się do skazania czołowych zbrodniarzy niemieckich. Niewielu wie, że przysłużył się także w sprawie Katynia.
W rocznicę wyzwolenia KL Sachsenhausen
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

W rocznicę wyzwolenia KL Sachsenhausen

Autor: Marta Szczesiak-Ślusarek
22 kwietnia 1945 roku do niemieckiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, położonego niedaleko miasta Oranienburg w Brandenburgii, wkroczyli polscy i sowieccy żołnierze. Zastali tam zaledwie 3 000 wyczerpanych więźniów. Kilka miesięcy wcześniej, w obozie i jego filiach było ich około 80 000.
Wahadło pamięci. (Nie)wiedza o zbrodniach niemieckich
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Wahadło pamięci. (Nie)wiedza o zbrodniach niemieckich

Autor: Agnieszka Łuczak
W PRL dużo pisano i mówiono – acz w ścisłych ramach oficjalnej narracji – o zbrodniach III Rzeszy. Po roku 1989 pamięć o nich stopniowo w Polsce zanika, a wśród badaczy tej problematyki powstała luka pokoleniowa. To groźne, kiedy ze strony niemieckiej spotykamy się z ofensywną polityką historyczną.
Walizka Mengelego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Walizka Mengelego

Autor: Bogdan Musiał
Koszmar Holocaustu jest wciąż polem do nadużyć dla szarlatanów. Na światło dzienne wypływają podrobione źródła, dlatego nakazem badacza jest krytycyzm. Dowiodła tego sprawa „wspomnień” żydowskiego lekarza – przymusowego współpracownika Josefa Mengelego.
Warszawa w kontekście <i>Einsatz Reinhardt</i>
POLECAMY
Artykuł

Warszawa w kontekście Einsatz Reinhardt

Autor: Marcin Urynowicz
Okupowana Warszawa spędzała Niemcom sen z powiek z co najmniej dwóch powodów: jako najliczniejsze, ponadmilionowe skupisko polskie o najbardziej rozwiniętych strukturach konspiracji oraz jako centralny ośrodek polskich Żydów i największe w Europie, blisko czterystutysięczne getto.
Warszawska hekatomba. Getto
POLECAMY
Artykuł

Warszawska hekatomba. Getto

Autor: Włodzimierz Suleja
Historia każdego narodu ma swoje symbole. W latach II wojny światowej takim symbolem o wyjątkowej randze stała się dla Polaków Warszawa. Tu koncentrował się opór. Rozwijała konspiracja. I z dnia na dzień rosły, coraz dotkliwsze, straty.
Wehrmacht i nowe „zasady” wojny. Masakra ludności cywilnej w Częstochowie, 4 września 1939 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

Wehrmacht i nowe „zasady” wojny. Masakra ludności cywilnej w Częstochowie, 4 września 1939 roku

Autor: Mirosław Sikora
Tak zwany „krwawy poniedziałek” w Częstochowie, 4 września 1939 r., to jeden z kilku najbardziej jaskrawych przykładów radykalnej zmiany w filozofii prowadzenia wojny przez armię niemiecką pod rządami narodowych socjalistów.
Więzienie w Pińczowie – jedno z miejsc kaźni na terenie <i>Kreishauptmannschaft Busko</i>
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Więzienie w Pińczowie – jedno z miejsc kaźni na terenie Kreishauptmannschaft Busko

Autor: Karolina Trzeskowska-Kubasik
W Pińczowie Niemcy zorganizowali największe więzienie na okupowanym przez nich terenie Kreishauptmannschaft Busko. Przeciętnie więzili w nim około 300 osób. Zajmowało powierzchnię ok. 2 ha. Było ogrodzone murem o wysokości ponad 3,5 metra z czterema wieżyczkami strażniczymi.
Więzień, uciekinier, egzekutor
POLECAMY
Wywiad

Więzień, uciekinier, egzekutor

Autor: Kazimierz Albin, Maciej Foks
Kazimierz Albin w latach 1940-43 więzień KL Auschwitz (numer obozowy 118) i uciekinier z tego obozu, a następnie żołnierz Armii Krajowej i wykonawca wyroków śmierci, kawaler Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, opowiada o swoim doświadczeniu lat wojny i okupacji niemieckiej.
Wilhelm Koppe – nieukarany zbrodniarz hitlerowski
POLECAMY
Artykuł

Wilhelm Koppe – nieukarany zbrodniarz hitlerowski

Autor: Wojciech Wichert
Wilhelm Koppe, Wyższy Dowódca SS i Policji w Kraju Warty, a następnie w Generalnym Gubernatorstwie, ponosi odpowiedzialność za masowe zbrodnie popełnione na Polakach i Żydach w imię ludobójczej polityki rasowej III Rzeszy. Nigdy nie został ukarany za swoje czyny.
Wilhelm Stuckart – biurokrata niemieckiego ludobójstwa
POLECAMY
Artykuł

Wilhelm Stuckart – biurokrata niemieckiego ludobójstwa

Autor: Wojciech Wichert
Wpływowy sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych nazistowskich Niemiec, jeden z inicjatorów i twórców ustaw norymberskich, a zarazem typowy przykład technokratycznego „mordercy zza biurka” z „pokolenia bezwarunkowości”.
poprzednia < 1 2 4 następna >
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510