Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.
Artykuł

„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.

Autor: Bogusław Tracz
Kiedy w połowie stycznia 1945 r. na froncie wschodnim ruszyła kolejna ofensywa Armii Czerwonej, losy wojny były już w zasadzie przesądzone. Pytaniem otwartym pozostawało jedynie, kiedy i kto jako pierwszy dotrze do Berlina i zawiesi sztandar zwycięstwa na gruzach stolicy Trzeciej Rzeszy.
„Niech żyje zwycięska Armia Czerwona – oswobodzicielka Narodu Polskiego”
Artykuł

„Niech żyje zwycięska Armia Czerwona – oswobodzicielka Narodu Polskiego”

Autor: Krzysztof Sychowicz
Przekroczenie Bugu przez nacierające na Zachód oddziały 1 Frontu Białoruskiego zostało przez Narkomindieł – sowiecki MSZ – kłamliwie przedstawione jako przekroczenie polsko-sowieckiej granicy państwowej i początek „wyzwalania bratniego narodu polskiego” spod okupacji niemieckiej.
„Polakom nie dane się jeszcze radować wolnością”
Artykuł

„Polakom nie dane się jeszcze radować wolnością”

Autor: Jarosław Szarek
8 maja 1945 r. świat świętował zakończenie II wojny światowej – niewyobrażalnego piekła, rozpoczętego agresją Niemiec i Związku Sowieckiego na Polskę. Na ruinach zdobytego Berlina zwycięscy żołnierze sowieccy wieszali czerwone flagi z sierpem i młotem.
„Rezultatem tej historii jest nienawiść”. Niemcy, Polacy i Rosjanie na Dolnym Śląsku po wojnie
Artykuł

„Rezultatem tej historii jest nienawiść”. Niemcy, Polacy i Rosjanie na Dolnym Śląsku po wojnie

Autor: Joanna Hytrek-Hryciuk
Popularne powiedzenie mówi: „Są trzy rzeczy, które nie znają granic – wyobraźnia, głupota i Armia Czerwona”.
„To bandy całą gęba były”. Armia Czerwona w pierwszych miesiącach 1945 r. na Pomorzu i Kujawach
Artykuł

„To bandy całą gęba były”. Armia Czerwona w pierwszych miesiącach 1945 r. na Pomorzu i Kujawach

Autor: Remigiusz Ławniczak
Polacy w pomorskich i kujawskich miejscowościach w przytłaczającej większości negatywnie odnosili się do Armii Czerwonej. Halina Miler wspominała: „To bandy całą gębą były”. Sami żołnierze Polaków traktowali pogardliwie, nie szanowali ani ich życia, ani skromnego dobytku, który został im po wojnie.
„Wy polskie mordy, was wszystkich nada ubić”. Armia Czerwona na Białostocczyźnie w latach 1944–1945
Artykuł

„Wy polskie mordy, was wszystkich nada ubić”. Armia Czerwona na Białostocczyźnie w latach 1944–1945

Autor: Jerzy Autuchiewicz
Latem 1944 r. Armia Czerwona w ramach operacji „Bagration” w spektakularny sposób rozbiła niemiecką Grupę Armii „Środek” i parła na zachód w niespotykanym dotąd tempie. Wkrótce wkroczyła na teren przedwojennego województwa białostockiego. W dniu 27 lipca 1944 r. sowieckie oddziały zajęły Białystok.
Armia Konna na froncie polskim w 1920 r.
Artykuł

Armia Konna na froncie polskim w 1920 r.

Autor: Paweł Sztama
Siłą przełamującą na południowym odcinku wojny polsko-bolszewickiej miała być legendarna 1. Armia Konna, wsławiona swoimi działaniami w trakcie wojny domowej w Rosji. Czy zrealizowała pokładane w niej nadzieje?
Bitwa o Polskę  w sierpniu 1920 roku
Artykuł

Bitwa o Polskę w sierpniu 1920 roku

Autor: Piotr Korczyński
Zwycięstwo na polu walki nie zależy tylko od przewagi liczebnej – tutaj arytmetyka bywa zawodna. Szala triumfu potrafi też wahać się do samego końca i przechylić się nagle na korzyść strony, która wydawała się pokonana.
Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku
Artykuł

Boje rtm. Ryszarda Wiszowatego na Grodzieńszczyźnie we wrześniu 1939 roku

Autor: Marek Kozak
Bez wypowiedzenia wojny Sowieci dokonali 17 września 1939 r. zbrojnej napaści na Polskę, będącą od 1 września w stanie wojny z III Rzeszą. Wkraczającym jednostkom Armii Czerwonej opór zbrojny stawiały m.in. związki taktyczne Korpusu Ochrony Pogranicza, Brygada Rezerwowa Kawalerii Wołkowysk i Samodzielna Grupa Operacyjna Polesie.
Borys Smysłowski-Holmston
Biogram / Biografia

Borys Smysłowski-Holmston

Autor: Ryszard Sodel
Był jednym z kilku przedstawicieli rosyjskiej białej emigracji, którzy dali o sobie znać w czasie II wojny światowej. Jednak jego nazwisko utrwaliło się w historii tego okresu w sposób szczególny.
Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.
Artykuł

Brak zgody Polski na przemarsz wojsk sowieckich w 1939 r.

Autor: Sebastian Pilarski
Historycy wielokrotnie analizowali kwestię ewentualnej zgody polskiego rządu na przemarsz wojsk sowieckich przez terytorium Rzeczypospolitej w 1939 r. W sierpniu tego roku Moskwa podjęła kolejną próbę uzyskania aprobaty dla planów wprowadzenia Armii Czerwonej do Polski, jako kraju objętego wielostronnymi gwarancjami pomocy na wypadek zagrożenia ze strony Niemiec.
Były ofiary. Byli oprawcy
Artykuł

Były ofiary. Byli oprawcy

Autor: Diana Maksimiuk
Prowadzone od wielu lat, zwłaszcza w Instytucie Pamięci Narodowej, badania nad aparatem represji w Polsce „ludowej” odsłoniły kulisy jego funkcjonowania i ukazały ogrom zbrodni komunistycznego systemu. Wiele z nich nie ujrzało i być może nigdy nie ujrzy światła dziennego – niezliczone ofiary pozostaną bezimienne, te zaś, których imiona znamy, lecz nie wiemy gdzie spoczywają, nieodnalezione.
Czy pomniki wdzięczności armii sowieckiej w Polsce powstawały spontanicznie?
Artykuł

Czy pomniki wdzięczności armii sowieckiej w Polsce powstawały spontanicznie?

Autor: Damian Markowski
Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną postawiło komunistów przed koniecznością propagandowego uzasadnienia tych działań. Zaczęto więc – za propagandą sowiecką – przedstawiać koniec okupacji niemieckiej jako „wyzwolenie”, do którego nie doszłoby, gdyby nie ofiara setek tysięcy żołnierzy sowieckich.
Czym był koniec wojny dla Lwowa?
Artykuł

Czym był koniec wojny dla Lwowa?

Autor: Paweł Naleźniak
Kresowy Lwów w 1944 r. był – wraz z zachodnim Wołyniem i Wilnem – jednym z trzech miejsc, w których Armia Krajowa najsilniej zaakcentowała swój udział w walkach z Niemcami w ramach akcji „Burza”.
Gdański namiestnik Stalina. Siemion Piotrowicz Mikulski
Artykuł

Gdański namiestnik Stalina. Siemion Piotrowicz Mikulski

Autor: Daniel Czerwiński
W powojennych realiach komendant wojenny miał władzę niemal absolutną. Kim był Siemion Mikulski, pierwszy sowiecki namiestnik Gdańska?
Gehenna „wyzwolenia”. Zbrodnie sowieckie na Górnym Śląsku w 1945 roku
Artykuł

Gehenna „wyzwolenia”. Zbrodnie sowieckie na Górnym Śląsku w 1945 roku

Autor: Bogusław Tracz
Po wkroczeniu Armii Czerwonej w styczniu 1945 r. na polską część Górnego Śląska rozpętało się piekło. Żołnierze mordowali masowo ludność cywilną – głównie kobiety, dzieci i starców. Gwałcili dziewczęta, sieroty z domów dziecka oraz zakonnice. Nie było komu ich chronić, bowiem na ziemiach wcielonych w 1939 r. do III Rzeszy mężczyźni zmuszeni zostali do służby w Wehrmachcie.
Gwardia Ludowa. Zbrojne ramię PPR
Artykuł

Gwardia Ludowa. Zbrojne ramię PPR

Autor: Ryszard Sodel
28 marca 1942 r. powstała Gwardia Ludowa. Decyzję o jej powstaniu antydatowano na 6 stycznia 1942 r. Później, w nocy z 31 grudnia 1943 r. na 1 stycznia 1944 r., przemianowano ją na Armię Ludową.
Interwencja Armii Sowieckiej na Węgrzech w 1956 roku
Artykuł

Interwencja Armii Sowieckiej na Węgrzech w 1956 roku

Autor: Paweł Piotrowski
Po zakończeniu II wojny światowej na terytorium Austrii i Węgier stacjonowała Centralna Grupa Wojsk Armii Sowieckiej. Status tych wojsk uregulowano w lutym 1947 r. po zawarciu traktatu pokojowego między ZSRS a Węgrami (w ramach pokoju paryskiego).
Jeńcy polscy w niewoli sowieckiej
Artykuł

Jeńcy polscy w niewoli sowieckiej

Autor: Waldemar Rezmer
Odradzająca się w ogniu wojen lat 1918–1921 Rzeczypospolita Polska nie była stroną konwencji haskiej z 1907 r. regulującej kwestie jeńców wojennych, jednak uznawała jej postanowienia.
Jeńcy sowieccy w niewoli w Polsce w latach 1919–1921
Artykuł

Jeńcy sowieccy w niewoli w Polsce w latach 1919–1921

Autor: Zbigniew Karpus
W wyniku klęski państw centralnych powrót z nich do swoich ojczyzn (Rosji, Ukrainy, Polski, państw bałtyckich) rozpoczęli jeńcy wojenni, osoby internowane i przymusowo wywiezione na roboty – obywatele byłego imperium rosyjskiego.
Józef Mackiewicz na progu niepodległości
Biogram / Biografia

Józef Mackiewicz na progu niepodległości

Autor: Marek Klecel
Należał do najmłodszego pokolenia Polaków, którzy bronili zdobytej w 1918 r. niepodległości przed najazdem sowieckim. Nie miał jeszcze osiemnastu lat, gdy jako ochotnik poszedł na wojnę polsko-bolszewicką.
Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie
Artykuł

Kodziowce - miejsce pamięci na Grodzieńszczyźnie

Autor: Marek Kozak
W centrum wsi Kodziowce (przy drodze) upamiętniono miejsce bohaterskiej bitwy 101. Pułku Ułanów z Rezerwowej Brygady Kawalerii „Wołkowysk” z pancerną jednostką Armii Czerwonej. Starcie to, uwieńczone polskim sukcesem, umożliwiło utrzymanie dotychczasowych pozycji i zadanie ciężkich strat przeciwnikowi.
Kresy Wschodnie 1940–1941. Branka do Armii Czerwonej
Artykuł

Kresy Wschodnie 1940–1941. Branka do Armii Czerwonej

Autor: Tomasz Bereza
Sowieckie represje wobec obywateli polskich w latach 1939-1941 kojarzą się przede wszystkim ze Zbrodnią Katyńską, terrorem NKWD i masowymi deportacjami na Wschód. Przymusowe wcielenie blisko 100 tysięcy mężczyzn do Armii Czerwonej pozostaje w cieniu powyższych dramatów.
Ludzie, wojna i matematyka. Sprawa bolszewickich jeńców 1920 r.
Artykuł

Ludzie, wojna i matematyka. Sprawa bolszewickich jeńców 1920 r.

Autor: Borys Sokołow
Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej w przededniu 77. rocznicy Zbrodni Katyńskiej oraz 7. rocznicy katastrofy samolotu prezydenta Lecha Kaczyńskiego pod Smoleńskiem podjęło prowokacyjną akcję. W katyńskim miejscu pamięci otwarto wystawę poświęconą sowieckim jeńcom w Polsce w latach 1919–1921.
Masakra w Miechowicach –  rekonstrukcja zbrodni
Artykuł

Masakra w Miechowicach – rekonstrukcja zbrodni

Autor: Ewa Koj
Masakra, jakiej 25-28 stycznia 1945 r. dopuścili się w Miechowicach żołnierze Armii Czerwonej, to jeden z tragiczniejszych epizodów towarzyszących zajęciu górnośląskiego okręgu przemysłowego przez wojska sowieckie.
Milicja Obywatelska w powiecie starogardzkim i mieście Starogard. Formowanie jednostek i ich działalność w 1945 roku
Artykuł

Milicja Obywatelska w powiecie starogardzkim i mieście Starogard. Formowanie jednostek i ich działalność w 1945 roku

Autor: Krzysztof Filip
Po wkroczeniu Armii Czerwonej wkroczyła do Starogardu 6 marca 1945 r. , komendantem wojennym powiatu i miasta został kpt. Leonidar Nierusow. Jedną z jego pierwszych decyzji było mianowanie sierż. Feliksa Meggera na komendanta Milicji Obywatelskiej w mieście.
Mitologia wyzwolenia Warmii i Mazur przez Armię Czerwoną
Artykuł

Mitologia wyzwolenia Warmii i Mazur przez Armię Czerwoną

Autor: Waldemar Brenda
Kreowana przez komunistów polityka historyczna miała uzasadniać nadrzędną rolę Związku Sowieckiego i przewodnią rolę Polskiej Partii Robotniczej (od 1948 r. Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej). Jednym z historycznych mitów było twierdzenie o wyzwoleniu Polski przez Armię Czerwoną w II wojnie światowej.
Obława Augustowska – zbrodnia bez przedawnienia
Artykuł

Obława Augustowska – zbrodnia bez przedawnienia

Autor: Jarosław Wasilewski
Wynikiem sowieckiej operacji wojskowej z lipca 1945 r., określanej dziś jako Obława Augustowska, była największa zbrodnia popełniona na Polakach po II wojnie światowej. Co najmniej 600 Polaków zostało zamordowanych w nieznanym miejscu a sprawcy pozostali bezkarni.
Obozy pracy po II wojnie światowej w województwie śląsko-dąbrowskim
Artykuł

Obozy pracy po II wojnie światowej w województwie śląsko-dąbrowskim

Autor: Daniel Szlachta
Po zakończeniu działań wojennych komuniści często wykorzystywali infrastrukturę dawnych obozów niemieckich, tworząc obozy pracy. Tak było na Śląsku. Do kopalń węgla kamiennego, gdzie brakowało rąk do pracy, kierowano przymusowo jeńców wojennych, volksdeutschów, osoby pochodzenia niemieckiego, żołnierzy podziemia antykomunistycznego (Polaków i Ukraińców) oraz przestępców kryminalnych.
Od zbrodni do mitologii
Artykuł

Od zbrodni do mitologii

Autor: Maciej Korkuć
W propagandzie PRL obowiązywała teza, że Sowieci chcieli pomóc Warszawie w dniach powstańczych walk 1944 roku, ale nie zdołali z przyczyn obiektywnych. Szybkie zdobycie Krakowa w styczniu 1945 roku miało zaś być dowodem na sowieckie poświęcenie, podbudowane umiłowaniem naszej kultury i zabytków.
Operacja „Dunaj”
Artykuł

Operacja „Dunaj”

Autor: Paweł Głuszek
Dwanaście lat po sowieckiej interwencji na Węgrzech, kolejny kraj tzw. „demokracji ludowej” padł ofiarą „bratniej pomocy” ze strony Kremla i jego sojuszników. Tym razem była to Czechosłowacja.
Operacja augustowska
Artykuł

Operacja augustowska

Autor: Diana Maksimiuk
W lipcu 1945 r. na obszarze północnowschodniej Polski miała miejsce największa, do dziś nie wyjaśniona, sowiecka zbrodnia popełniona na Polakach po zakończeniu II wojny światowej.
Ostatni rozkaz
Artykuł

Ostatni rozkaz

Autor: Piotr Niwiński
Rozkaz gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” do żołnierzy Armii Krajowej z 19 stycznia 1945 r. nie nakazywał zaprzestania walki o wyzwolenie kraju.
Oswobadzanie niemieckich obozów koncentracyjnych przez wojska sowieckie
Artykuł

Oswobadzanie niemieckich obozów koncentracyjnych przez wojska sowieckie

Autor: Paweł Kosiński
Niemieckie obozy koncentracyjne (KL, do 1939 r. jedyny typ obozów hitlerowskich) przed wojną były narzędziem izolowania i wyniszczania niemieckiej opozycji antyhitlerowskiej, a w czasie wojny instrumentem terroru, eksploatacji siły roboczej i realizacji programu ludobójstwa podbitych narodów Europy oraz miejscem zbrodniczych eksperymentów medycznych.
Pod czerwonym butem
Artykuł

Pod czerwonym butem

Autor: Sławomir Kalbarczyk
To nie była „zwykła” napaść, bo nawet zakładając, że każda agresja jest wyjątkowa, musimy w tej sowieckiej z 17 września 1939 roku dostrzec cechy zupełnie niespotykane. Po raz pierwszy bodaj w dziejach zdarzyło się, że jedno państwo, najeżdżając drugie, twierdziło, że to drugie… nie istnieje.
Przestępstwa Armii Czerwonej na Rzeszowszczyźnie
Artykuł

Przestępstwa Armii Czerwonej na Rzeszowszczyźnie

Autor: Mirosław Surdej
Morderstwa, gwałty, rabunki, kradzieże i obławy sowieckich żołnierzy na akowców, także załamanie się gospodarki, przymusowe wcielanie do wojska Michała Roli-Żymierskiego oraz służalcza postawa niekompetentnej administracji PKWN wobec Sowietów wykraczały ponad wszystko, z czym dotychczas Polacy mieli do czynienia. Także na zajętej przez Armię Czerwoną latem 1944 r. Rzeszowszczyźnie, która do stycznia 1945 r. stanowiła obszar przyfrontowy.
Ravensbrück. Gwałciciele z Armii Czerwonej
Artykuł

Ravensbrück. Gwałciciele z Armii Czerwonej

Autor: Joanna Lubecka
Gdy czerwonoarmiści wkroczyli do niemieckiego kobiecego obozu koncentracyjnego Ravensbrück, położonego niespełna sto kilometrów na północ od Berlina, przynieśli wolność i cierpienie.
Rok 1945 – nowa okupacja
Artykuł

Rok 1945 – nowa okupacja

Autor: Marcin Markiewicz
W nocy z 2 na 3 stycznia 1944 r. w okolicach Rokitna na Wołyniu Armia Czerwona wkroczyła na terytorium II RP. Wyzwalając kraj spod niemieckiego jarzma Sowieci prowadzili zarazem działania typowe dla zbrojnego podboju innego państwa. Wkrótce stało się jasne, że jedną okupację zastąpi druga.
Roman Dziemieszkiewicz „Adam”, „Pogoda”
Artykuł

Roman Dziemieszkiewicz „Adam”, „Pogoda”

Autor: Elżbieta Strzeszewska
Zgodnie z najbardziej znaną wersją śmierci tego żołnierza podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, 30 października 1945 r. został zastrzelony przez żołnierzy sowieckich na dworcu lub w okolicach dworca kolejowego w Ciechanowie, gdy stanął w obronie napastowanej przez tych żołnierzy dziewczyny bądź (według innego przekazu) po próbie uniemożliwienia grabieży przez czerwonoarmistów butów.
Rozmontować imperium
Artykuł

Rozmontować imperium

Autor: Artur Adamski
Kornel Morawiecki i inni działacze utworzonej w 1982 r. Solidarności Walczącej już na etapie swoich najwcześniejszych aktywności opozycyjnych uważali, że najbardziej obiecującą drogą do odzyskania niepodległości jest współdziałanie z innymi narodami zniewolonymi tą samą opresją komunistyczną. Solidarność Walcząca stale zmagała się o wolność Europy Wschodniej.
Sowieccy „wyzwoliciele”. Szkic do portretu zbiorowego
Artykuł

Sowieccy „wyzwoliciele”. Szkic do portretu zbiorowego

Autor: Sławomir Kalbarczyk
W 2019 r. w Mińsku na Białorusi i w Moskwie ukazało się niezwykle interesujące opracowanie "NKWD w Zapadnoj Biełarusi sientiabr´– diekabr´ 1939 g. Dokumienty i matieriały".
Sowieci jadą do domu
Artykuł

Sowieci jadą do domu

Autor: Roksana Szczypta-Szczęch
9 kwietnia 1991 r. z garnizonu Borne Sulinowo (woj. zachodniopomorskie) w drogę do Rosji wyruszyło kilkadziesiąt wagonów z sowieckimi żołnierzami jednostki rakietowej Północnej Grupy Wojsk, z siedzibą sztabu w Legnicy.
Sowiecka „operacja polska” 1944–1945
Artykuł

Sowiecka „operacja polska” 1944–1945

Autor: Tomasz Łabuszewski
Charakterystycznym elementem prawie każdej okupacji był i jest do dzisiaj wrogi stosunek sił okupacyjnych do narodów podbitych, widoczny zwłaszcza w czasie pierwszej światowej wojny totalnej, jaką była II wojna światowa. Wynikał on z bardzo różnych powodów: politycznych, ideowych, rasowych, uwarunkowań historycznych i ekonomicznych.
Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.
Artykuł

Sowiecka agresja na Polskę 17 września 1939 r.

Autor: Magdalena Dzienis-Todorczuk
W konsekwencji zawartego pomiędzy III Rzeszą a Związkiem Socjalistycznych Republik Sowieckich paktu Ribbentrop-Mołotow 17 września 1939 r. Armia Czerwona przekroczyła granice Polski, rozpoczynając tym samym prawie dwuletnią okupację wschodnich terenów Rzeczypospolitej.
Sowiecka okupacja
Artykuł

Sowiecka okupacja

Autor: Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska
Rok 1945 przyniósł Polakom wiele rozczarowań. Sowieccy „wyzwoliciele” zamiast niepodległości, przynieśli bowiem terror i bezprawie.
Sowiecka polityka, nasza krew. Bitwa w której mieli zginąć Polacy
Artykuł

Sowiecka polityka, nasza krew. Bitwa w której mieli zginąć Polacy

Autor: Maciej Korkuć
12–13 października 1943 roku. Lenino. Pół tysiąca zabitych Polaków. Przegrana bitwa. Krwawe wydarzenie bez militarnego uzasadnienia: na tym odcinku frontu wówczas w gruncie rzeczy nic się nie działo. A jednak Stalin był zadowolony: polityczny cel został osiągnięty. Innego przecież nie było.
Sowieckie więzienie w Brześciu nad Bugiem w latach 1939-1941
Artykuł

Sowieckie więzienie w Brześciu nad Bugiem w latach 1939-1941

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Historia sowieckich więzień na Kresach Wschodnich w latach 1939 – 1941 nie cieszyła się jak dotąd większym zainteresowaniem badaczy.
Sowieckie zbrodnie i represje wobec obywateli polskich po 17 września 1939 roku
Artykuł

Sowieckie zbrodnie i represje wobec obywateli polskich po 17 września 1939 roku

Autor: Marek Hańderek
Kilkanaście dni po niemieckim ataku na Polskę z 1 września 1939 r. Związek Sowiecki wypełnił swoje zobowiązanie dotyczące Polski zawarte w tajnym protokole paktu Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r.
Spisane czyny. Pamięć o sowieckich zbrodniach
Artykuł

Spisane czyny. Pamięć o sowieckich zbrodniach

Autor: Sławomir Kalbarczyk
Zbrodnia Katyńska, Obława Augustowska, masowe deportacje – lista sowieckich represji na Polakach z lat 1939–1945 jest zatrważająco długa. Zbrodnie sowieckie popełnione na obywatelach państwa polskiego po 17 września 1939 r. stanowią olbrzymi, nie do końca zresztą znany i zbadany, kompleks spraw.
Stacja Czastary
Artykuł

Stacja Czastary

Autor: Jerzy Bednarek
Czastary to mała miejscowość położona między Wieluniem a Kępnem, którą przecina linia kolejowa łącząca Poznań z Katowicami. W nocy z 17 na 18 lutego 1946 r. na niepozornej, otoczonej lasem stacji kolejowej w Czastarach doszło do tragicznych wypadków.
Śladami „wyzwoleńczego” marszu Armii Czerwonej jesienią 1939 r. Zbrodnia na rodzinie Boryczków
Artykuł

Śladami „wyzwoleńczego” marszu Armii Czerwonej jesienią 1939 r. Zbrodnia na rodzinie Boryczków

Autor: Sławomir Kalbarczyk
2 października 1939 r. do Kamionki wkroczyła grupa żołnierzy Armii Czerwonej. Na jej czele stał politruk Rodion Bierdnikow, który, najprawdopodobniej inspirowany przez miejscowych komunistów, postanowił rozstrzelać rodzinę Boryczków – jako „wrogów ludu”. Wedle polskich relacji napastnicy najpierw otoczyli dworek...
Terror Armii Czerwonej i NKWD na ziemiach polskich w latach 1944-1945
Artykuł

Terror Armii Czerwonej i NKWD na ziemiach polskich w latach 1944-1945

Autor: Mirosław Golon
Zwycięstwa Armii Czerwonej zakończyły niemiecką okupację w Polsce, która przyniosła miliony ofiar. Jednak ta sama Armia, w której strukturach znajdowały się policyjne formacje NKWD i Smiersz (kontrwywiad wojskowy), nie przywróciła utraconej niepodległości i nie zapewniła bezpieczeństwa mieszkańcom.
Upadek <i>Festung Breslau</i>
Artykuł

Upadek Festung Breslau

Autor: Joanna Lubecka
6 maja 1945 r. Sowieci zdobyli Wrocław. Festung Breslau broniła się przez 80 dni. Poddała – cztery dni po kapitulacji Berlina.
W cieniu Jałty. Fakty dokonane
Artykuł

W cieniu Jałty. Fakty dokonane

Autor: Włodzimierz Suleja
U schyłku 1944 r. perspektywy, rysujące się przed Polską, przedstawiały się wyjątkowo niekorzystnie. Likwidacja w zachodniej części ziem II Rzeczypospolitej okupacji niemieckiej była równoznaczna z ich opanowaniem przez Armię Czerwoną. Oznaczało to zainstalowanie „władzy ludowej” i umacnianie jej rządów przez UB, przy ścisłej współpracy z NKWD.
W kręgu tzw. wojny domowej
Artykuł

W kręgu tzw. wojny domowej

Autor: Tomasz Łabuszewski
Jednym z najważniejszych aksjomatów związanych z historią powojennego podziemia, ukutą i utrwaloną przez komunistyczną propagandę był mit o tzw. wojnie domowej. Pozwalał on przedstawiać polskie siły komunistyczne jako równoprawnego konkurenta w walce o władze w powojennej Polsce.
Warszawa w objęciach Wielkiego Brata
Artykuł

Warszawa w objęciach Wielkiego Brata

Autor: Tomasz Łabuszewski
Warszawa była dla Józefa Stalina i polskich komunistów miejscem wyjątkowym przede wszystkim z tego powodu, że tu znajdowały się wszystkie centralne aktywa Polskiego Państwa Podziemnego – Komenda Główna Armii Krajowej, Delegatura Rządu i Rada Jedności Narodowej.
Węgierska rewolucja i walka o wolność w 1956 roku
Artykuł

Węgierska rewolucja i walka o wolność w 1956 roku

Autor: Réka Kiss
Powstanie 1956 r. to najbardziej znany, także na arenie międzynarodowej, rozdział w historii Węgier XX w., jak również znaczący epizod zimnej wojny. Pierwsza na Starym Kontynencie antytotalitarna rewolucja nie tylko była doniosłym światowym wydarzeniem, lecz przez dziesięciolecia stanowiła pewien symbol w Europie rozdzielonej żelazną kurtyną.
Władza z sowieckiego nadania
Artykuł

Władza z sowieckiego nadania

Autor: Filip Musiał
W zajmowanych przez Armię Czerwoną miastach Sowieci aresztowali reprezentantów Polskiego Państwa Podziemnego, a następnie ochraniali nowe organy władzy kierowane przez komunistów i ich zwolenników.
Własow w Przemyślu
Artykuł

Własow w Przemyślu

Autor: Piotr Chmielowiec
Generał Andriej Andriejewicz Własow znany jest jako dowódca Rosyjskiej Armii Wyzwoleńczej, która wspólnie z Niemcami walczyła przeciwko Stalinowi. Mniej znane są jego losy przed rozpoczęciem operacji „Barbarossa”, w tym jego służba w nadgranicznym Przemyślu.
Wojna o Małopolskę (Galicję) Wschodnią w 1920 roku
Artykuł

Wojna o Małopolskę (Galicję) Wschodnią w 1920 roku

Autor: Paweł Naleźniak
Przegrana 5 czerwca 1920 r. bitwa pod Samhorodkiem, Ozierną i Śnieżną przesądziła o niepowodzeniu tzw. operacji kijowskiej, której celem było stworzenie nad Dnieprem państwa ukraińskiego.
Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku
Artykuł

Wojna polsko-bolszewicka 1920 roku

Autor: Paweł Libera
Główną przyczyną wybuchu wojny polsko-bolszewickiej było zagrożenie dla niepodległości Polski ze strony Rosji bolszewickiej oraz próba wcielenia w życie idei permanentnej rewolucji i eksportu rewolucji komunistycznej na teren całej Europy.
Wojna polsko-rosyjska (1919–1921)
Artykuł

Wojna polsko-rosyjska (1919–1921)

Autor: Artur Ochał
Żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza swoją służbą strzegli bezpieczeństwa państwa i spokoju ludności kresowej. Rubieże, na których postawili swoje posterunki już w pierwszych latach istnienia II Rzeczypospolitej były miejscem oporu przeciw komunistycznej rewolucji zmierzającej przez Polskę do owładnięcia Niemiec i krajów Europy Zachodniej.
Wszyscy za jednego
Artykuł

Wszyscy za jednego

Autor: Joanna Żelazko
17 stycznia 1945 r. do Łowicza wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Po ponad pięciu latach niemieckiej okupacji mieszkańcom wydawało się, że odzyskali wolność. Tymczasem już kilkanaście dni później, funkcjonariusze urzędu bezpieczeństwa rozpoczęli aresztowania żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.
Wymordowany pluton
Artykuł

Wymordowany pluton

Autor: Tomasz Stempowski
25 sierpnia 1920 roku pod wsią Leman w powiecie kolneńskim doszło do starcia pomiędzy oddziałem piechoty polskiego Pułku Strzelców Kowieńskich a bolszewicką kawalerią z 3. Korpusu Konnego dowodzonego przez Gaja Gaj Bżyszkiana (Gaj Chana).
Z bolszewikami nie walczyć…
Artykuł

Z bolszewikami nie walczyć…

Autor: Mirosław Szumiło
Rankiem 17 września 1939 r. agresja sowiecka zadała cios w plecy Wojsku Polskiemu walczącemu z Niemcami. Wśród zaskoczonych dowódców polskich jednostek panowała wówczas dezorientacja. Wydana wieczorem tego feralnego dnia dyrektywa naczelnego wodza przyniosła zaś tragiczne skutki.
Zdobycie ruin. Wkroczenie Armii Czerwonej do Warszawy
Artykuł

Zdobycie ruin. Wkroczenie Armii Czerwonej do Warszawy

Autor: Katarzyna Adamów
17 stycznia Armia Czerwona wkroczyła do zrujnowanej lewobrzeżnej Warszawy. Wraz z czerwonoarmistami do stolicy weszli także żołnierze 1. Armii WP. W dzisiejszej narracji historycznej trwa spór o słowo „wyzwolenie”. W rzeczywistości prawie nie było ani kogo, ani czego wyzwalać…