Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Wilhelm Wyrwiński „Wilk”, Zygmunt Wiktor Bobrowski „Zdzisław”

Wilhelm Wyrwiński „Wilk”, Zygmunt Wiktor Bobrowski „Zdzisław”

Autor: Marek Gałęzowski
Wilhelm Wyrwiński „Wilk” urodził się 30 grudnia 1882 r. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1908 r. wstąpił do Związku Walki Czynnej, a trzy lata później zaczął działać w Związku Strzeleckim. Zygmunt Wiktor Bobrowski „Zdzisław” przyszedł na świat 17 października 1885 r. Ukończył Szkołę Mechaniczno-Techniczną Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda. W 1904 r. wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej. 19 czerwca 1906 r. za udział w ruchu socjalistycznym został aresztowany przez Rosjan, uwięziony na Pawiaku, a następnie zesłany w 1907 r. na dwa lata do guberni wiackiej, skąd zbiegł.
Witold Pilecki mniej znany
Biogram / Biografia

Witold Pilecki mniej znany

Autor: Jarosław Wróblewski
O Witoldzie Pileckim napisano wiele książek w Polsce i za granicą. Był znany ze swojego niespotykanego bohaterstwa – głównie jako ochotnik do niemieckiego obozu zagłady KL Auschwitz. Dotknęło go też wiele innych życiowych doświadczeń. Pochylmy się nad kilkoma mniej znanymi fragmentami jego biografii, które ukazują bogatą osobowość i twardy charakter jednego z najdzielniejszych Polaków.
Wkład Romana Dmowskiego w odzyskanie niepodległości
Artykuł

Wkład Romana Dmowskiego w odzyskanie niepodległości

Autor: Krzysztof Kawalec
Dmowski miał pełne prawo uważać Polskę Odrodzoną – państwo, którego kształt precyzyjnie określił i do którego stworzenia wytrwale dążył – za własne dzieło.
Wojciech Józef Gromczyński

Wojciech Józef Gromczyński

Autor: Tomasz Dziki
Wojciech Gromczyński urodził się 22 kwietnia 1861 r. w Warszawie, a jego chrzest odbył się 21 czerwca 1863 r. Ceremonię zorganizowano w warszawskiej Parafii Rzymskokatolickiej św. Andrzeja Apostoła (obecnie ulica Chłodna 9). Ochrzczony został razem z siostrą Pelagią, urodzoną 28 maja 1863 r., która zmarła w niemowlęctwie (16 grudnia 1863 r.). Na chrzcie świętym otrzymał imiona: Wojciech Józef. Jego rodzicami byli Maksymilian i Barbara.
Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)
Artykuł

Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki
Prawdopodobnie 11 listopada 1918 r. Korfanty wraz z rodziną opuścił Berlin, gdy w Compiègne podpisano zawieszenie broni, kończące walki I wojny światowej. Znów był aktywnym graczem, jak kilka lat wcześniej.
Wojciech Korfanty jako parlamentarzysta
Artykuł

Wojciech Korfanty jako parlamentarzysta

Autor: Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki
Jednym z głównych atrybutów autonomii województwa śląskiego w okresie międzywojennym był Sejm Śląski. W latach 1922-1929 na głównego gracza na forum tego lokalnego parlamentu wyrósł Wojciech Korfanty – były polski komisarz plebiscytowy i dyktator III powstania śląskiego.
Wojna o Małopolskę (Galicję) Wschodnią w 1920 roku
Artykuł

Wojna o Małopolskę (Galicję) Wschodnią w 1920 roku

Autor: Paweł Naleźniak
Przegrana 5 czerwca 1920 r. bitwa pod Samhorodkiem, Ozierną i Śnieżną przesądziła o niepowodzeniu tzw. operacji kijowskiej, której celem było stworzenie nad Dnieprem państwa ukraińskiego.
Wojna polsko-bolszewicka
Artykuł

Wojna polsko-bolszewicka

Autor: Marek Gałęzowski
Walka o kształt odzyskanego państwa stanowiła zasadniczą treść działalności polskich władz w pierwszych latach po odzyskaniu niepodległości. W sprawie przebiegu wschodniej granicy Polski, ze względu na toczącą się tam wojnę, nie można było czekać na decyzje dyplomatyczne. Ostatecznie jej los rozstrzygnąć się miał na polach bitew, a nie w politurze gabinetów.
Wokół symboli narodowych i Święta Trzeciego Maja
Artykuł

Wokół symboli narodowych i Święta Trzeciego Maja

Autor: Filip Musiał
Początek maja przynosi aż trzy święta państwowe – Święto Pracy, formalnie – Międzynarodowy Dzień Solidarności Ludzi Pracy i znacznie ważniejsze z perspektywy tradycji niepodległościowej – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej, a także Święto Narodowe Trzeciego Maja.
Wolność – fundament polskiej tożsamości
Artykuł

Wolność – fundament polskiej tożsamości

Autor: Filip Musiał
Utrata niepodległości przez Polskę w 1795 r. rozpoczęła trwające ponad wiek starania o jej przywrócenie. Przyjmując, że pokolenie rodzi się co trzydzieści lat, pod zaborami żyły cztery pokolenia naszych przodków… A mimo to polska tożsamość, nasza tradycja i kultura przetrwały.
Wolność tragiczna i wspólnota polskiego losu. Kazimierz Wierzyński (1894–1969)
Artykuł

Wolność tragiczna i wspólnota polskiego losu. Kazimierz Wierzyński (1894–1969)

Autor: Marek Klecel
Wierzyński należał do tego pierwszego szczęśliwego pokolenia pisarzy, którzy doczekali odzyskania upragnionej niepodległości. Część z nich, jak właśnie on, brała także czynny udział w jej ponownym zdobywaniu w czasie I wojny światowej.
Wróg Niemiec, przyjaciel Polaków
Biogram / Biografia

Wróg Niemiec, przyjaciel Polaków

Autor: Michał Wenklar
Bez przesady można stwierdzić, że Ferdynand Foch odegrał kluczową rolę w zwycięstwie strony alianckiej na froncie zachodnim I wojny światowej.
Wszystkie barwy życia. Zofia Niewiarowska (1887–1940)
Artykuł

Wszystkie barwy życia. Zofia Niewiarowska (1887–1940)

Autor: Piotr Orzechowski
Ślub sanitariuszki Zofii Krauze z lekarzem 2. Pułku Strzelców Polskich, Marianem Niewiarowskim (w kościele w Rohaczowie, 7 I 1918), błogosławił ks. Tadeusz Jachimowski, późniejszy dziekan Wojska Polskiego na Wschodzie, naczelny kapelan ZWZ i AK. Świadkami byli płk Lucjan Żeligowski oraz kpt. Werner.
Wyzwolenie Krakowa, Galicji i Śląska Cieszyńskiego
Artykuł

Wyzwolenie Krakowa, Galicji i Śląska Cieszyńskiego

Autor: Marcin Chorązki
Z inicjatywy polityków socjalistycznych, ludowych i narodowych 28 października 1918 r. powołało w Krakowie Polską Komisję Likwidacyjną. Postawiła sobie za cel przejęcie z rąk austriackich władzy w Galicji i na Śląsku Cieszyńskim.
Z Boga ordynansu Konfederacja Barska (1768-1772)
Artykuł

Z Boga ordynansu Konfederacja Barska (1768-1772)

Autor: Piotr Szubarczyk
Była pierwszym zrywem niepodległościowym i patriotycznym o szczególnie religijnym i narodowym charakterze. W PRL określano ją jako „wsteczny ruch szlachty polskiej, który doprowadził do I rozbioru Polski”. Po rozpadzie sowieckiego komunizmu warto w jej świetle spojrzeć na naszą nowożytną historię.
Zakazane święto reakcji
Artykuł

Zakazane święto reakcji

Autor: Mariusz Żuławnik
„Dzień 11 listopada, jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Naczelnego w walkach o wolność Ojczyzny – jest uroczystym Świętem Niepodległości” – głosiła ustawa z 1937 r.
Zamek Królewski w Warszawie
Artykuł

Zamek Królewski w Warszawie

Autor: Piotr Majewski
Nieprzypadkowo Zamek Królewski w Warszawie nazwany został przez współtwórcę koncepcji jego odbudowy i pierwszego dyrektora Aleksandra Gieysztora „dziełem sztuk scalonych”.
Zamordowany obrońca granicy RP
Biogram / Biografia

Zamordowany obrońca granicy RP

Autor: Marcin Krzek-Lubowiecki
Wschodnia granica Rzeczypospolitej zawsze stanowiła strefę zagrożoną. Dlatego szczególne miejsce w szeregach obrońców Polski zajmują ci, którzy na różne sposoby tworzyli tam szańce obrony państwa. Do takich ludzi zalicza się Feliks Olas – jeden ze współtwórców Straży Celnej i Straży Granicznej II RP.
Zanim padły pierwsze strzały
Artykuł

Zanim padły pierwsze strzały

Autor: Adam Pleskaczyński
Gdy 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu wybuchło powstanie wszyscy zdawali się być tym faktem zaskoczeni. A przecież w ciągu kilku miesięcy poprzedzających jego wybuch opracowano przynajmniej kilka planów zbrojnej irredenty przeciwko niemieckiemu zaborcy.
Zapisali się w historii Polski. Węgrzy w Legionach
Artykuł

Zapisali się w historii Polski. Węgrzy w Legionach

Autor: Barbara Świtalska-Starzeńska
Podczas uroczystości odsłonięcia pomnika Legionistów Polskich w Budapeszcie w 1935 r. płk Władysław Belina-Prażmowski, były dowódca 1. Pułku Ułanów Legionowych, powiedział do gospodarzy: „Zapisaliście się w historii Polski”.
Zapomniany mecenas odrodzonej Rzeczypospolitej Maurycy Zamoyski (1871–1939)
Biogram / Biografia

Zapomniany mecenas odrodzonej Rzeczypospolitej Maurycy Zamoyski (1871–1939)

Autor: Aneta Mintzberg
Maurycy Ignacy Teodor Klemens Zamoyski, XV ordynat ordynacji Zamoyskich, członek Narodowej Demokracji i Ligi Narodowej, poseł I Dumy Rosyjskiej, współtwórca Macierzy Polskiej miał jedno marzenie – aby Polska stała się krajem niepodległym.
Zręby Niepodległej
Artykuł

Zręby Niepodległej

Autor: Włodzimierz Suleja
Wznosiliśmy naszą państwowość jeszcze w czasie Wojny, co najmniej od lata 1915 roku. W jej ostatnim roku w polskie ręce definitywnie przeszło sądownictwo i szkolnictwo. Przygotowywano do pracy kadrę urzędniczą dla wszystkich działów administracji. Dzięki temu w listopadzie 1918 roku byliśmy gotowi.
Zygmunt Radoński „Żarski”

Zygmunt Radoński „Żarski”

Autor: Marek Gałęzowski
Zygmunt Radoński „Żarski” urodził się 30 stycznia 1896 r. w Rzeżewie w powiecie włocławskim. Kształcił się w Szkole Handlowej w Kaliszu, Szkole Handlowej we Włocławku i w Cesarsko-Królewskiej II Wyższej Szkole Realnej w Krakowie.
Żeligowski – nie tylko „bunt”
Biogram / Biografia

Żeligowski – nie tylko „bunt”

Autor: Bożena Witowicz
Był jedną z ważniejszych postaci w historii polskiej wojskowości i w życiu politycznym II Rzeczypospolitej. Pułkownik piechoty w Armii Imperium Rosyjskiego, generał broni Wojska Polskiego, minister spraw wojskowych, poseł na Sejm RP, a po 1939 r., przewodniczący Komisji Wojskowej Rady Narodowej RP – zmarł 9 lipca 1947 r. na emigracji w Wielkiej Brytanii.
Życie polityczne w Polsce pierwszych lat niepodległości
Artykuł

Życie polityczne w Polsce pierwszych lat niepodległości

Autor: Marek Gałęzowski
Jeden z nielicznych elementów życia społecznego, których nie trzeba było budować w Polsce od podstaw, stanowił system partyjny. Poszczególne nurty ideowe tworzyły wcześniej swoje ugrupowania polityczne we wszystkich trzech zaborach.
Życiorys zawikłany. Józef Torwiński (1890–1980)
Biogram / Biografia

Życiorys zawikłany. Józef Torwiński (1890–1980)

Autor: Sebastian Pilarski
Urodził się 19 marca 1890 r. we Lwowie. Tam pobierał nauki w VIII Gimnazjum, po czym wstąpił na Wydział Prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego. W 1914 r. złożył wymagane egzaminy państwowe, ale wybuch I wojny światowej uniemożliwił mu podjęcie pracy. Przez rok służył w armii austro-węgierskiej.