Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Nie damy pogrześć mowy”. Jan Plater-Gajewski (1909–1998)
Artykuł

„Nie damy pogrześć mowy”. Jan Plater-Gajewski (1909–1998)

Autor: Adam Hlebowicz
Urodził się w Johannisbad (Jańskich Łaźniach) w Czechach. Był harcerzem, działaczem Światowego Związku Polaków z Zagranicy, uczestnikiem wojny obronnej 1939 r. W latach 1963–1988 organizował polskie życie kulturalne i nauczanie języka polskiego w Kazachstanie.

„Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945-1991”: Dlaczego pozostawano w ZSRS po II wojnie i gdzie przetrwały tam środowiska polskiej inteligencji? Jak pod sowieckim zniewoleniem Polacy zachowywali polską kulturę, swój język i swą wiarę? Czym była wielokulturowość Kresów?

Autor: Adam Hlebowicz, Jarosław Szarek, Janusz Ślęzak

„Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945–1991” - briefing na temat nowej publikacji IPN

Autor: Jarosław Szarek, Adam Hlebowicz

"…aby każdy okruch historii został uratowany!” - Archiwum Pełne Pamięci

Zostali na Wschodzie. Słownik inteligencji polskiej w ZSRS 1945–1991

Autor: Jarosław Szarek, Adam Hlebowicz, Jan Ruman

31 maja 1943 r. Niemcy wykonali pierwszą zbiorową egzekucję w areszcie śledczym Gestapo w Forcie III w Pomiechówku. Zamordowali 42 żołnierzy Armii Krajowej z Płońska, Nowego Miasta i Nasielska

Autor: Zehava Saar Shul, Ewa Maria Twarowska, Piotr Jeżółkowski, Marcin Maziarzewski, Adam Hlebowicz
Adam Hlebowicz

Adam Hlebowicz

Autor: Adam Hlebowicz
Urodzony 1962 r., historyk i dziennikarz, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN. Autor książek: Kościół w niewoli. Kościół rzymskokatolicki na Białorusi i Ukrainie po II wojnie światowej (1991); Katolicyzm w państwie sowieckim 1944–1992 (1993); Wielkie Księstwo Pana Boga i okolice (2004); Biło-żowta Ukrajina (2009); Kaliningrad bez wizy (2012) i in.
Bracia Popławscy

Bracia Popławscy

Autor: Adam Hlebowicz
Broszura przedstawia losy sześciu braci Popławskich: Jana (1901–1924), Czesława (1903–1945), Adolfa (1907–1982), Ignacego (1909–1939), Juliusza (1913–1940) i Stanisława (1916–2007). Rodzina Popławskich to typowe środowisko polskie, kresowe i niepodległościowe, które sprawy ojczyzny ceniło ponad wszystko, a uczciwość i praca były dla niego oczywistością.

Czy Rosja pamięta o Gułagu? (debata w ramach 3. MFFoTEK)

Autor: Maciej Wyrwa, Adam Hlebowicz, Maria Przełomiec, Piotr Skwieciński

Czym kierowali się Polacy, którzy pozostali na Wschodzie po zakończeniu II wojny światowej? Jaka była ich strategia przetrwania? Czy mogli kultywować polskość? Czym było dla nich trwanie przy religii katolickiej? Dlaczego wiara była tak mocno zespolona z polskością?

Autor: Rafał Dutkiewicz, Adam Hlebowicz
Domokrążca z Karagandy. Ksiądz Władysław Bukowiński (1904-1974)
Biogram / Biografia

Domokrążca z Karagandy. Ksiądz Władysław Bukowiński (1904-1974)

Autor: Adam Hlebowicz
Polski kapłan-więzień sowieckich łagrów w roku 1955 nie skorzystał z możliwości powrotu do kraju. Został w Kazachstanie, dokąd zesłano go 10 lat wcześniej. Mimo szykan i prześladowań odbywał podróże misyjne po Azji Środkowej, potajemnie katechizując, udzielając sakramentów i odprawiając Msze Święte.

Exposing Russian manipulation – "POWs 1920" – the IPN’s press conference

Autor: Jarosław Szarek, Marek Wierzbicki, Adam Hlebowicz
Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku
Artykuł

Gorzki pokój. Traktat ryski 1921 roku

Autor: Adam Hlebowicz
W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległość po 123 latach niewoli, czekało ją jednak pięć trudnych lat zmagań o ostateczny kształt granic i ich międzynarodowe uznanie. Największe znaczenie i daleko idące konsekwencje dla losów Rzeczypospolitej i Europy miała wojna polsko-bolszewicka lat 1919–1920, zakończona podpisaniem traktatu pokojowego w Rydze 18 marca 1921 r.
Grażyna Lipińska

Grażyna Lipińska

Autor: Adam Hlebowicz
Jej życiorys odzwierciedla historię Polski XX stulecia od obrony Lwowa w listopadzie 1918 r. i wywalczenia niepodległości w tym samym roku, po ruch „Solidarność” i ponowne odzyskanie wolności przez Polskę w 1989 r.
Grażyna Lipińska (1902–1995)
Artykuł

Grażyna Lipińska (1902–1995)

Autor: Adam Hlebowicz
Jej życie stanowi odzwierciedlenie historii Polski dwudziestego stulecia – od udziału w obronie Lwowa w listopadzie 1918 r. po zaangażowanie w ruch Solidarność.

Harcerze Szarych Szeregów, najliczniejszej harcerskiej organizacji konspiracyjnej podczas II wojny, wsławili się bohaterską walką w obronie Ojczyzny. Jakie były ich powojenne losy? Reportaż z wernisażu wystawy

Autor: Michał Masłowski, Mariusz Olczak, Stanisław Szymanik, Adam Hlebowicz

Inauguracja portalu IPN „opowiedziane.ipn.gov.pl” - świadkowie historii w historii mówionej

Autor: Adam Hlebowicz, Konrad Starczewski

Jaka powinna być polityka historyczna? Jaka jest świadomość historyczna Polaków? Jakiej historii i jakiej polityki pamięci potrzebują Polacy? Odpowiedzi na te i inne kluczowe dla naszej wspólnoty narodowej pytania poszukamy razem podczas Kongresu Pamięci Narodowej

Autor: Barbara Fedyszak-Radziejowska, Zdzisław Krasnodębski, Krzysztof Malicki, Karol Nawrocki, Andrzej Szpociński, Adam Hlebowicz

Jakie były kulisy produkcji pierwszej w historii fabuły poświęconej jednemu z najwybitniejszych polskich prozaików XX w.? Ile czasu trwały przygotowania? Skąd wziął się pomysł na scenariusz i obsadę? Jak ukazano postać Józefa Mackiewicza? Dyskusja o filmie Czarny sufit z udziałem jego reżysera

Autor: Arek Biedrzycki, Włodzimierz Bolecki, Robert Kaczmarek, Adam Hlebowicz

Kino w służbie rosyjskiego totalitaryzmu (debata w ramach 3. MFFoTEK)

Autor: Piotr Gociek, Adam Hlebowicz, Siergiej Pielesa

Komunistyczna armia przeciw robotnikom: Gdański Grudzień ’70. Rekonstrukcja – dokumentacja – walka z pamięcią. Pamięci Józefa Szylera, bohatera Grudnia 1970

Autor: Adam Hlebowicz, Sławomir Cenckiewicz, Krzysztof Wyszkowski
Kościół dla Niepodległości
Artykuł

Kościół dla Niepodległości

Autor: Adam Hlebowicz
Katoliccy duchowni towarzyszyli Polakom w najtrudniejszych momentach walki o odzyskanie wolności, a później – o jej utrzymanie.
Kto Wyklęty, kto Niezłomny?
Artykuł

Kto Wyklęty, kto Niezłomny?

Autor: Adam Hlebowicz
Pojęcie „Żołnierze Wyklęci” mówi o komunistycznej represji – anatemie zbiorowej niepamięci rzuconej na tych, co stawili zbrojny opór „władzy ludowej”. Termin „Żołnierze Niezłomni” opisuje postawę Bohaterów, ich stosunek do komunistycznego okupanta, z którym walczyli, czy w kraju, czy na emigracji.
Londyn nie zapomniał o Józefie Mackiewiczu
Artykuł

Londyn nie zapomniał o Józefie Mackiewiczu

Autor: Adam Hlebowicz
Sejm RP uchwalił rok 2022 Rokiem Józefa Mackiewicza. Formalnym powodem była 120. rocznica urodzin pisarza. Sarkali na to niektórzy badacze i publicyści. Dlaczego? Bo „Ptasznik z Wilna”, jak go trafnie i ładnie literacko ochrzcił Włodzimierz Bolecki, wymyka się wszelkim oficjalnym celebrom.
Młodzież walczy o krzyż
Artykuł

Młodzież walczy o krzyż

Autor: Adam Hlebowicz
Obrona krzyży w szkołach w Miętnem, Włoszczowie i innych miejscowościach w latach 1983-1984 była spontanicznym protestem młodzieży przeciwko dławieniu wolności przez reżim gen. Wojciecha Jaruzelskiego.
Mohylewianka. Zapiski Marii Jefimow (1912-2006)
Artykuł

Mohylewianka. Zapiski Marii Jefimow (1912-2006)

Autor: Adam Hlebowicz
„Co może być gorszego niż nasze obecne położenie? Wieczny strach, przerażenie i tak mało radości”. Te zdania zapisane przez Marię Pieczorankę po mężu Jefimow odzwierciedlają to, co przeżyli Polacy zostawieni sami sobie na dalszych Kresach, czyli nad Berezyną, Dnieprem, Prypecią, Teterewem i Słuczą.

Niewielu wie, że w Powstaniu Warszawskim po stronie polskiej został sformowany pluton, w którym walczyli niesłyszący żołnierze. To ewenement na skalę światową, który wywołał szok nawet u Niemców, gdy zdali sobie sprawę, kto jest po drugiej stronie barykady.

Autor: Bartłomiej Grzegorczyk, Adam Hlebowicz, Mieczysław Malinowski

O publikacji „Jeńcy 1920” dotyczącej rosyjskich manipulacji wokół kwestii jeńców bolszewickich w niewoli polskiej po wojnie 1920

Autor: Jarosław Szarek, Marek Wierzbicki, Adam Hlebowicz

Opowieść o s. Matyldzie Getter, heroicznie ratującej żydowskie dzieci podczas Holocaustu. Kierowane przez nią Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi ocaliło ich ponad 500. [Fabularyzowany dokument w 80. rocznicę powołania Rady Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu RP na Kraj „Żegota”]

Polskie elity i kultura materialna Kresów, reportaże o ludziach i miejscach ‒ od ziem utraconych przez Karelię, Bajkał po Kazachstan

Autor: Adam Hlebowicz, Artur Michalski, Jan Ruman

Poznaj historię Wołynia po 1944 roku: na czym polegała i jak przebiegała sowietyzacja dawnych terenów II Rzeczypospolitej Polskiej

Autor: Adam Rafał Kaczyński, Damian Markowski, Jan Szumski, Adam Hlebowicz

Poznaj kulisy produkcji fabuły o legendarnym okręcie podwodnym ORP „Orzeł” z czasów II wojny: Ile czasu trwały przygotowania? Jakie były wyzwania i trudności? Ile scen zrealizowano na Bałtyku? W jaki sposób powstawała scenografia? Czy ta historia ma wymiar ponadczasowy?

Autor: Bartosz Gliński, Szymon Tomasz Kukla, Konrad Szymański, Adam Hlebowicz

Prezentacja wspomnień Dalii Grinkevičiūtė "Litwini nad Morzem Łaptiewów"

Autor: Jarosław Szarek, Piotr Niwiński, Arūnas Bubnys, Kamil Pecela, Adam Hlebowicz, Eduardas Borisovas

To wyjątkowy projekt edukacyjny IPN o tematyce filmowej: wraz z młodzieżą przywracamy pamięć o kobietach, które zasłużyły się czynnie dla odzyskania niepodległości Polski. Obejrzyj reportaż i poznaj laureatów konkursu oraz - bohaterki nagrodzonych filmów

Autor: Adam Hlebowicz, Robert Andrzejczyk, Marta Sadowa-Chorąży, Marta Gosk, Dagmara Skowron, Joanna Czerwińska, Marta Lutrzykowska

Trudne warunki oraz stałe zagrożenie życia podczas Powstania Warszawskiego spowodowały, że tysiące warszawiaków szukało pociechy i nadziei w modlitwie. Jak wyglądała powstańcza Warszawa z punktu widzenia wiary?

Autor: Jan Pospieszalski, Korek Bojanowski, Marcelina Koprowska, Adam Hlebowicz, ks. Tomasz Trzaska, Piotr Paruch

Walczył z bolszewikami w 1920 r., doświadczył niemieckiej okupacji, był również świadkiem niemieckich ekshumacji polskich oficerów w Katyniu. Choć budził skrajne emocje, to był najczęściej wydawanym pisarzem w podziemnych wydawnictwach PRL-owskiego „drugiego obiegu”

Autor: Marek Gałęzowski, Sławomir Cenckiewicz, Adam Hlebowicz
Wspomnienie o dobrym pasterzu. Biskup Jan Purwiński (1934–2021)
Wspomnienie

Wspomnienie o dobrym pasterzu. Biskup Jan Purwiński (1934–2021)

Autor: Adam Hlebowicz
Należał do innego, już bezpowrotnie minionego świata. Urodzony przed wojną na terenie polskich Inflant, został ukształtowany z jednej strony w religijnej, patriotycznej rodzinie polskiej, z drugiej, jak mało kto, rozumiał doskonale wielokulturowość.
Wyspy Sołowieckie  – wzorzec systemu Gułag
Artykuł

Wyspy Sołowieckie – wzorzec systemu Gułag

Autor: Adam Hlebowicz
Archipelag Wysp Sołowieckich znajduje się na północy Rosji, na Morzu Białym, ok. 150 km od koła podbiegunowego. To sześć większych wysp, z Wielką Sołowiecką i Anzerem na czele, oraz około stu niewielkich wysepek.

Wystawy, konkursy, debaty, publikacje – to tylko niektóre z wielu przedsięwzięć przygotowanych przez IPN z okazji 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową

Autor: Karol Nawrocki, Adam Hlebowicz, Włodzimierz Dola

XVI Polonijne Spotkania z Historią Najnowszą (Wilno) - reportaż z konferencji służącej wsparciu merytorycznemu i metodycznemu polonijnych nauczycieli ze strony IPN. W tym roku wzięło w nich udział 53 nauczycieli z 21 krajów (m.in. Brazylii, Białorusi, Estonii, Grecji, Gruzji, Irlandii, Kanady, Kazachstanu, Łotwy, Rumunii, Szwecji, Tunezji, Ukrainy i Uzbekistanu)

Autor: Irmina Szmalec, Małgorzata Stefanowicz-Pecela, Adam Hlebowicz
Z nauczycielami na Podolu
Artykuł

Z nauczycielami na Podolu

Autor: Adam Hlebowicz
Pojechaliśmy. Zgodnie z pomysłem Prezesa IPN, żeby zorganizować studyjny wyjazd dla grupy nauczycieli na Kresy, najlepiej na te dalsze. Najpierw było letnie rozpoznanie terenu: gdzie można przenocować większą grupę ludzi, jak zorganizować sam pobyt, które miejsca odwiedzić, z kim się spotkać.
Ziemianin w sowieckim Lwowie Adam Głażewski (1872–1960)
Artykuł

Ziemianin w sowieckim Lwowie Adam Głażewski (1872–1960)

Autor: Adam Hlebowicz
Ziemianie byli grupą społeczną najbardziej znienawidzoną przez komunistów. Przedstawiano ich w propagandzie jako obszarników, krwiopijców, ciemiężycieli chłopów. Stąd na terenach, które znalazły się pod panowaniem najpierw bolszewickim, a potem sowieckim, ta grupa ludzi była szczególnie prześladowana.

Zostali na Wschodzie: elity polskie przeciwstawiające się sowietyzacji w ZSRS

Autor: Adam Hlebowicz, Rafał Dudkiewicz, Helena Krasowska, Tomasz Otocki