Tag Grzegorz Bębnik

„Przybyli po wypłatę górnicy”

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum

Lektura prasy górnośląskiej z lata 1919 r., jeszcze sprzed wybuchu I powstania, nie należy do przyjemnych. W kolejnych numerach z gazetowych szpalt wylewają się wieści o morderstwach, napadach, pobiciach, kradzieżach.

Audio/Video

W cieniu Einsatzgruppen. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940. Zbrodnie Niemców - obywateli Polski na polskich sąsiadach

Autor: Grzegorz Bębnik, Izabela Mazanowska, Marcin Przegiętka, Paweł Kosiński

Biblioteka cyfrowa

Armia Krajowa. Wojsko wolnej Polski

Dodatek prasowy IPN do tygodnika „Gość Niedzielny” z 25 września 2022 z okazji 80. rocznicy powstania Armii Krajowej

Audio/Video

Czy III powstanie śląskie było spontanicznym zrywem Górnoślązaków czy drobiazgowo zaplanowaną akcją bojową? Jak polski rząd zareagował na wybuch powstania? Co w ostatecznym rozrachunku odegrało w powstaniu większą rolę – działania bojowe czy dyplomacja?

Autor: Paweł Zawisza, Grzegorz Bębnik

Audio/Video

Czy warto spierać się o to gdzie i kiedy nastąpił pierwszy atak niemiecki rozpoczynający II wojnę światową? O jakiej godzinie, według niemieckich planów, miała rozpocząć się inwazja na Polskę?

Autor: Paweł Zawisza, Grzegorz Bębnik

Audio/Video

Czym była proskrypcja oraz jaką rolę pełniły księgi gończe? Jak wyglądała historia Specjalnej Księgi Gończej dla Polski? Jakie represje groziły osobom, których nazwiska znalazły się na jej stronach?

Autor: Grzegorz Bębnik, Paweł Zawisza

Biblioteka cyfrowa

Do Polski! 1922 – Przyłączenie części Górnego Śląska do II Rzeczypospolitej

20 czerwca 1922 r. Wojsko Polskie pod dowództwem gen. Stanisława Szeptyckiego wkroczyło na Górny Śląsk. Tego dnia oddziały kawalerii przeszły w kilkukilometrowej defiladzie do rynku w Katowicach. Na moście łączącym obszar plebiscytowy z terytorium Polski symbolicznie zerwano łańcuch, a witający tam polskie wojsko ks. Jan Kapica powiedział: „Jesteśmy wolni! Oto kajdany, które nas krępowały, już opadły. Za to niech będzie Bogu cześć i chwała”.

Biblioteka cyfrowa

Dodatek historyczny IPN do „Gazety Polskiej Codziennie” w rocznicę wybuchu II wojny światowej

Autor: Karol Nawrocki, Monika Tomkiewicz, Tomasz Sudoł, Grzegorz Bębnik

Biblioteka cyfrowa

Dodatek prasowy w 100. rocznicę III powstania śląskiego

Wszyscy i wszystko dla Górnego Śląska - tak właśnie brzmiało hasło Tygodnia Górnośląskiego organizowanego przez Centralny Komitet Plebiscytowy w Warszawie na przełomie grudnia 1920 r. i stycznia 1921 r. Podobne wydarzenia organizowane siłami dziesiątków lokalnych śląskich komitetów odbywały się w tym czasie w całej Polsce.

Działalność Wojciecha Korfantego w czasie politycznych zmian przed I wojną światową

POLECAMY

Artykuł

Działalność Wojciecha Korfantego w czasie politycznych zmian przed I wojną światową

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Posłowanie do Reichstagu i Landtagu tworzyło jeden biegun politycznej, publicznej aktywności Wojciecha Korfantego. Drugi, równie bodaj ważny, stanowiła działalność dziennikarska i wydawnicza.

Grzegorz Bębnik

Urodzony w 1970 r. dr hab. nauk humanistycznych, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Katowicach. Zajmuje się głównie problematyką II wojny światowej.

Audio/Video

Kim był najważniejszy przedstawiciel polskiego ruchu narodowego na Górnym Śląsku? Jak przeciwstawiał się germanizacyjnej polityce władz niemieckich? Jakie działania prowadził gdy ważyły się losy Górnego Śląska?

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki, Rafał Dudkiewicz

Komisarz plebiscytu i dyktator powstania

POLECAMY

Artykuł

Komisarz plebiscytu i dyktator powstania

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Traktat wersalski kończący I wojnę światową, nie przesądził definitywnie kwestii przynależności państwowej Górnego Śląska. Walny udział w odzyskaniu tej dzielnicy dla niepodległej Polski miał Wojciech Korfanty, który w decydującym momencie stanął na czele Polskiego Komisariatu Plebiscytowego i kierował jego akcją propagandową.

Audio/Video

Koniec i początek. Lato 1922 roku na Górnym Śląsku. Jak podzielono Górny Śląsk? Co Polska zyskała wraz z województwem śląskim? Jak mieszkańcy zareagowali na podział?

Autor: Mirosław Węcki, Piotr Pałys, Grzegorz Bębnik, Bernard Linek, Sebastian Rosenbaum

Korfanty nieraz „dawał wyraz przeświadczeniu o nieuchronnej klęsce mocarstw centralnych”

POLECAMY

Artykuł

Korfanty nieraz „dawał wyraz przeświadczeniu o nieuchronnej klęsce mocarstw centralnych”

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Korfanty wrócił do polityki po wybuchu I wojny światowej, a ściślej mówiąc – wskutek owego wybuchu. Matthias Erzberger, jeden z czołowych polityków Centrum, z którym Korfanty dobrze się znał, został szefem niemieckiego urzędu ds. propagandy zagranicznej.

POLECAMY

Artykuł

Legenda katowickiej wieży

Autor: Grzegorz Bębnik

Rankiem 4 września 1939 roku podeszła pod Katowice 239. Dywizja Piechoty gen. mjra Ferdinanda Neulinga, podporządkowana 3. Odcinkowi Grenschutzu dowodzonemu przez gen. leut. Georga Brandta. Miała zająć miasto opuszczone już wówczas przez regularne oddziały Wojska Polskiego i polską administrację.

Audio/Video

Losy Górnoślązaków wcielonych do Wehrmachtu podczas II wojny. O książce „Sokoły kapitana Ebbinghausa. Sonderformation Ebbinghaus w działaniach wojennych na Górnym Śląsku w 1939 r."

Autor: Zbigniew Gołasz, Grzegorz Bębnik

Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.

POLECAMY

Artykuł

Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.

Autor: Grzegorz Bębnik

Kiedy 3 września 1939 r. do Nowego Bytomia weszli członkowie niemieckiej formacji dywersyjnej Freikorps Ebbinghaus, nikt nie przypuszczał jakie okrucieństwo zademonstrują na polskich więźniach. Jeden ze zbrodniarzy uniknął odpowiedzialności, nawet po wojnie.

Od Katowic do Stalinogrodu, czyli zmiana na telefon

POLECAMY

Artykuł

Od Katowic do Stalinogrodu, czyli zmiana na telefon

Autor: Grzegorz Bębnik

Przemianowanie Katowic na Stalinogród do dziś pozostaje jaskrawym i bezceremonialnym przykładem „gwałtu symbolicznego”. Termin ten, ukuty swego czasu dla określenia relacji między kolonizatorem a kolonizowanym, w nadspodziewanie klarowny sposób opisuje też „drugi chrzest” górnośląskiej metropolii.

POLECAMY

Artykuł

Odrzucony premier ze Śląska

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

System polityczny, wprowadzony w Polsce konstytucją marcową, okazał się wyjątkowo niestabilny. Tylko w latach 1918-1923 urzędowało dziesięciu premierów i aż czternaście gabinetów. Konflikty polityczne wstrząsały nie tylko sceną polityczną. Burzliwe demonstracje, wiece, a czasem też i starcia na ulicach – czy to z politycznymi przeciwnikami, czy z policją, były widoczną częścią ówczesnego życia politycznego.

TYLKO U NAS

Artykuł

Odwrót porucznika von Siegroth

Autor: Grzegorz Bębnik

Drugie powstanie śląskie, które wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r. za główny cel stawiało sobie usunięcie z terenu przyszłego plebiscytu niemieckiej policji, tzw. Sicherheitspolizei, popularnie zwanej „zicherką” lub też, z powodu koloru mundurów, „zielonkami”.

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

DLA WNIKLIWYCH

Artykuł

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

Autor: Grzegorz Bębnik

Wygląda niepozornie. Niewielki format, taka sama objętość, jako wydawca podany Urząd Kryminalny Policji Rzeszy. W środku – pożółkłe już, gęsto zadrukowane stroniczki. Na nich zaś nazwiska, nazwiska, nazwiska… Za niemal każdym z nich kryje się okupacyjny dramat.

NOWY NUMER BIULETYNU IPN

Artykuł

Śląsk w „Burzy”

Autor: Grzegorz Bębnik

Po całej serii nieprawdopodobnych wręcz dekonspiracji, zdrad i „wsyp”, które mogłyby stanowić kanwę scenariusza trzymającego w ustawicznym napięciu thrillera, Okręg Śląski Armii Krajowej odrodził się i pod koniec 1944 r. liczył ok. 25 tys. zaprzysiężonych żołnierzy. Na ich czele stał pochodzący z Łodzi ppłk Zygmunt Janke „Walter”. Miał być ostatnim komendantem Okręgu Śląskiego.

TYLKO U NAS

Artykuł

Tajemnice panewnickich lasów

Autor: Grzegorz Bębnik

Nigdy już zapewne nie poznamy dokładnej liczby ofiar pierwszych dni września 1939 r. w Katowicach. Ustalenia śledztwa, jakie prowadził katowicki oddział IPN mówią o około 150 zabitych - zarówno w walkach, jak i egzekucjach.

Audio/Video

Test na polskość podczas okupacji: Niemcy wprowadzają volkslistę

Autor: Grzegorz Bębnik

TYLKO U NAS

Artykuł

Trudny przypadek Alfreda Ranochy

Autor: Grzegorz Bębnik

Totalitaryzmy nie zadowalały się nigdy pełną kontrolą przestrzeni publicznej i struktur państwowych, lecz pragnęły swoją władzę rozciągnąć również na ogół ludzkiego życia wewnętrznego. Szczególną czujność wykazywano wobec aparatu partyjnego, który miał stanowić elitę nowego porządku społecznego.

Biblioteka cyfrowa

Wojciech Korfanty

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Korfanty jest najbardziej znanym polskim politykiem z Górnego Śląska działającym w pierwszej połowie XX w. Był pierwszym politykiem jednoznacznie głoszącym jedność Górnego Śląska z resztą ziem polskich, który został posłem do niemieckiego parlamentu. Korfanty odegrał istotną rolę w procesie odbudowy Rzeczypospolitej po 1918 r. Przyczynił się tym walnie do włączenia w jej granice uprzemysłowionej części regionu górnośląskiego.

Wojciech Korfanty – emigracja i powrót do kraju

POLECAMY

Artykuł

Wojciech Korfanty – emigracja i powrót do kraju

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Mimo wybitnej roli Korfantego, odegranej w okresie kształtowania granic Rzeczypospolitej w latach 1918–1922, w dobie rządów sanacji jego zasługi były marginalizowane. W 1938 r. wyemigrował do Czechosłowacji. Powrócił w kwietniu 1939 r. i został aresztowany. Zmarł tuż po zwolnieniu z więzienia.

Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)

POLECAMY

Artykuł

Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)

Autor: Grzegorz Bębnik, Sebastian Rosenbaum, Mirosław Węcki

Prawdopodobnie 11 listopada 1918 r. Korfanty wraz z rodziną opuścił Berlin, gdy w Compiègne podpisano zawieszenie broni, kończące walki I wojny światowej. Znów był aktywnym graczem, jak kilka lat wcześniej.

Audio/Video

Wydawnictwo IPN przedstawia... (26) Raporty Francuzów z II powstania śląskiego. Henryk Sławik oraz...

Autor: Jędrzej Lipski, Adam Dziurok, Grzegorz Bębnik, Tomasz Kurpierz

WARTO WIEDZIEĆ

Artykuł

Z Wehrmachtu do Armii Ludowej

Autor: Grzegorz Bębnik

Po przyłączeniu w październiku 1939 r. województwa śląskiego do Rzeszy niemieckie władze zetknęły się z poważnym problemem: jak rozstrzygnąć problem narodowości (oraz, co było z tym wówczas nierozłącznie związane – obywatelstwa) tutejszych mieszkańców?

Proszę czekać, trwa ładowanie strony...

Grzegorz Bębnik

„Przybyli po wypłatę górnicy”

W cieniu Einsatzgruppen. Volksdeutscher Selbstschutz w okupowanej Polsce 1939–1940. Zbrodnie Niemców - obywateli Polski na polskich sąsiadach

Armia Krajowa. Wojsko wolnej Polski

Czy III powstanie śląskie było spontanicznym zrywem Górnoślązaków czy drobiazgowo zaplanowaną akcją bojową? Jak polski rząd zareagował na wybuch powstania? Co w ostatecznym rozrachunku odegrało w powstaniu większą rolę – działania bojowe czy dyplomacja?

Czy warto spierać się o to gdzie i kiedy nastąpił pierwszy atak niemiecki rozpoczynający II wojnę światową? O jakiej godzinie, według niemieckich planów, miała rozpocząć się inwazja na Polskę?

Czym była proskrypcja oraz jaką rolę pełniły księgi gończe? Jak wyglądała historia Specjalnej Księgi Gończej dla Polski? Jakie represje groziły osobom, których nazwiska znalazły się na jej stronach?

Do Polski! 1922 – Przyłączenie części Górnego Śląska do II Rzeczypospolitej

Dodatek historyczny IPN do „Gazety Polskiej Codziennie” w rocznicę wybuchu II wojny światowej

Dodatek prasowy w 100. rocznicę III powstania śląskiego

Działalność Wojciecha Korfantego w czasie politycznych zmian przed I wojną światową

Grzegorz Bębnik

Kim był najważniejszy przedstawiciel polskiego ruchu narodowego na Górnym Śląsku? Jak przeciwstawiał się germanizacyjnej polityce władz niemieckich? Jakie działania prowadził gdy ważyły się losy Górnego Śląska?

Komisarz plebiscytu i dyktator powstania

Koniec i początek. Lato 1922 roku na Górnym Śląsku. Jak podzielono Górny Śląsk? Co Polska zyskała wraz z województwem śląskim? Jak mieszkańcy zareagowali na podział?

Korfanty nieraz „dawał wyraz przeświadczeniu o nieuchronnej klęsce mocarstw centralnych”

Legenda katowickiej wieży

Losy Górnoślązaków wcielonych do Wehrmachtu podczas II wojny. O książce „Sokoły kapitana Ebbinghausa. Sonderformation Ebbinghaus w działaniach wojennych na Górnym Śląsku w 1939 r."

Morderstwa na polskich patriotach w Nowym Bytomiu we wrześniu 1939 r.

Od Katowic do Stalinogrodu, czyli zmiana na telefon

Odrzucony premier ze Śląska

Odwrót porucznika von Siegroth

Sonderfahndungsbuch Polen. Specjalna Księga Gończa dla Polski

Śląsk w „Burzy”

Tajemnice panewnickich lasów

Test na polskość podczas okupacji: Niemcy wprowadzają volkslistę

Trudny przypadek Alfreda Ranochy

Wojciech Korfanty

Wojciech Korfanty – emigracja i powrót do kraju

Wojciech Korfanty – W Poznaniu, Warszawie, na Górnym Śląsku (1918-1919)

Wydawnictwo IPN przedstawia... (26) Raporty Francuzów z II powstania śląskiego. Henryk Sławik oraz...

Z Wehrmachtu do Armii Ludowej

Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...