Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Pod wyłącznie polskim dowództwem”. Dekret powołujący Polską Armię we Francji
POLECAMY
Artykuł

„Pod wyłącznie polskim dowództwem”. Dekret powołujący Polską Armię we Francji

Autor: Aneta Nisiobęcka
W 1917 r. w rządowych kołach francuskich zaczęła zarysowywać się myśl o powołaniu nad Sekwaną autonomicznych polskich jednostek wojskowych. 4 czerwca 1917 r. podpisano dekret sankcjonujący tworzenie we Francji polskiej armii pod naczelnym dowództwem francuskim. Stanowić miała „autonomiczną armię sojuszniczą (…) walczącą pod wyłącznym polskim dowództwem”.
Déat nie chciał umierać za Gdańsk
POLECAMY
Artykuł

Déat nie chciał umierać za Gdańsk

Autor: Michał Wenklar
Na łamach francuskiego dziennika „l’Oeuvre” ukazał się 4 maja 1939 r. artykuł Marcela Déata pod tytułem Mourir pour Dantzig? (Umierać za Gdańsk?). Tekst ten stał się symbolem polityki appeasementu i niechęci części społeczeństwa francuskiego do zaangażowania w kłopotliwy sojusz z Polską.
Deklaracja wersalska z 3 czerwca 1918 roku – zapomniany akt założycielski II RP
TYLKO U NAS
Artykuł

Deklaracja wersalska z 3 czerwca 1918 roku – zapomniany akt założycielski II RP

Autor: Krzysztof Kawalec
W powodzi rocznicowych uroczystości związanych z mijającym stuleciem wydarzeń związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości zupełnie zagubiło się niestety jedno z najważniejszych.
Droga do wojny
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Droga do wojny

Autor: Bartłomiej Noszczak
Na początku lat dwudziestych XX w. Niemcy i Rosja podjęły współpracę polityczno-wojskową. Łączyło je dążenie do zburzenia porządku politycznego zbudowanego w Europie na fundamencie Traktatu Wersalskiego. Z czasem ambicje imperialne obu państw doprowadziły do nowej wojny.
Druga Wielka Wojna generała Hallera
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Druga Wielka Wojna generała Hallera

Autor: Krzysztof Kaczmarski, Wojciech Jerzy Muszyński, Rafał Sierchuła
30 sierpnia 1939 r. gen. Haller wraz z żoną Aleksandrą przyjechał z Torunia do Warszawy. Oddał się do dyspozycji Naczelnego Wodza, ale nie otrzymał przydziału wojskowego. Wieczorem 2 września Hallerowie wyjechali pociągiem do Lublina, skąd samochodem dotarli do Lwowa.
Etienne Decaux, czyli Francuz w Krakowie
TYLKO U NAS
Artykuł

Etienne Decaux, czyli Francuz w Krakowie

Autor: Marcin Kasprzycki
W 1947 r. stosunki międzynarodowe weszły w fazę zdecydowanego zaostrzenia. Związek Sowiecki i zależne od niego kraje Europy środkowo-wschodniej odrzuciły Plan Marshalla, z inicjatywy Stalina powołany został Kominform, a prezydent USA ogłosił program pomocy krajom walczącym z komunizmem, nazwany doktryną Trumana.
Józef Czapski. Z sowieckiej niewoli do Paryża
DLA WNIKLIWYCH
Biogram / Biografia

Józef Czapski. Z sowieckiej niewoli do Paryża

Autor: Agnieszka Łuczak
Znalazł się wśród garstki polskich oficerów, którzy niemal w ostatniej chwili uniknęli śmierci z rąk NKWD. To zdeterminowało całe jego życie.
Komitet Transportowy w 1939 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Komitet Transportowy w 1939 roku

Autor: Waldemar Grabowski
W lipcu 1939 r. do Polski dotarł transportowiec „Wilia” z francuskimi czołgami Renault R 35, przeznaczonymi przede wszystkim dla 21. batalionu czołgów lekkich. Był to jeden z wielu planowanych transportów broni i wyposażenia zakupionych we Francji i w Wielkiej Brytanii.
Konferencja pokojowa w Paryżu
POLECAMY
Artykuł

Konferencja pokojowa w Paryżu

Autor: Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, Wojciech Jerzy Muszyński
Zawieszenie broni 11 listopada 1918 r. zastało Romana Dmowskiego w Waszyngtonie. W Paryżu zaś, dzięki staraniom Erazma Piltza, który skutecznie podtrzymywał zainteresowanie sprawą polską nad Sekwaną, 13 grudnia 1918 r. Francja de facto uznała KNP za rząd.
Konferencja w Évian w lipcu 1938 r. Próba pomocy uchodźcom żydowskim z Niemiec i Austrii?
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Konferencja w Évian w lipcu 1938 r. Próba pomocy uchodźcom żydowskim z Niemiec i Austrii?

Autor: Kinga Czechowska
Choć problemy uchodźstwa i przymusowych migracji kojarzymy najczęściej ze stanem wojny, międzywojenna Europa doświadczała także i innych źródeł tego kryzysu. Antyżydowska polityka Niemiec epoki Hitlera zmuszała kolejne grupy osób do opuszczania swojego kraju i szukania pomocy poza jego granicami.
Nad Sekwaną i w sojuszniczym Londynie
POLECAMY
Artykuł

Nad Sekwaną i w sojuszniczym Londynie

Autor: Włodzimierz Suleja
W nocy z 17 na 18 września 1939 r. Prezydent, Rząd RP i Wódz Naczelny przekroczyli granicę polsko-rumuńską. Uczyniono to pod presją sytuacji – Armia Czerwona była już niemal 30 km od Kut, gdzie odbyło się ostatnie posiedzenie gabinetu i skąd Mościcki wydał odezwę do narodu piętnującą sowiecki najazd.
Odbudowa Armii Polskiej u boku sojuszników (1939–1940)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Odbudowa Armii Polskiej u boku sojuszników (1939–1940)

Autor: Janusz Wróbel
Przegrana wojna obronna 1939 r. nie oznaczała końca państwa polskiego i jego wojska. Dzięki zaciągowi ochotniczemu i mobilizacji Polaków we Francji oraz ewakuacji wojskowych z Węgier i Rumunii – do czerwca 1940 r. sformowano na Zachodzie kilkudziesięciotysięczną armię.
Operacja „Uran”. Służba Bezpieczeństwa wobec wizyty Charlesa de Gaulle’a w województwie katowickim w 1967 r.
TYLKO U NAS
Artykuł

Operacja „Uran”. Służba Bezpieczeństwa wobec wizyty Charlesa de Gaulle’a w województwie katowickim w 1967 r.

Autor: Tomasz Kurpierz
„Niech żyje Zabrze, najbardziej śląskie miasto ze wszystkich śląskich miast, czyli najbardziej polskie miasto ze wszystkich polskich miast!”. To słynne zdanie prezydenta Francji Charlesa de Gaulle’a, wygłoszone w zabrzańskim Domu Muzyki i Tańca zostało skrzętnie wykorzystane przez propagandę PRL.
Polacy w bitwie o Narwik
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Polacy w bitwie o Narwik

Autor: Krzysztof Kubiak
Jeszcze w 1939 r. rozpoczęto rozmowy z polskim rządem emigracyjnym w sprawie sformowania wielkiej jednostki, która weszłaby w skład korpusu szykowanego dla wsparcia Finów. Ostatecznie jednak zmienna sytuacja międzynarodowa rzuciła Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich do norweskiego Narwiku.
Polacy w Legii Cudzoziemskiej
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polacy w Legii Cudzoziemskiej

Autor: Kamil Kruszewski
W październiku 1969 r. do Ambasady Francuskiej w Warszawie wszedł nieznany mężczyzna, który spotkał się z zastępcą attaché wojskowego. Służba Bezpieczeństwa nie mogła zignorować tego faktu.
Polacy z Francji na Ziemiach Odzyskanych
POLECAMY
Artykuł

Polacy z Francji na Ziemiach Odzyskanych

Autor: Aneta Nisiobęcka
Akcję powrotu polskich robotników i górników z Francji po II wojnie światowej regulowały zapisy czterech umów polsko-francuskich podpisanych w latach 1946–1948. Pierwotnie przeprowadzano ją drogą kolejową. Jednakże w jej ostatnim etapie Polacy wrócili na pokładzie statku pasażerskiego.
Polsko-francuski sojusz wojskowy w latach 1919–1939
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Polsko-francuski sojusz wojskowy w latach 1919–1939

Autor: Aneta Nisiobęcka
Sojusz wojskowy z Paryżem odgrywał strategiczną rolę w polityce zagranicznej II RP. Po I wojnie światowej zwycięska Francja, pogromca dwóch zaborców Polski, znalazła się w gronie najważniejszych architektów Europy. W zarysowującym się nowym układzie politycznym Warszawa liczyła na wspólne interesy z zachodnim sojusznikiem, głównie w kontekście sprawy Niemiec i ich rozbrojenia.
Polsko-francuskie porozumienie kredytowe z 1936 r.
POLECAMY
Artykuł

Polsko-francuskie porozumienie kredytowe z 1936 r.

Autor: Aneta Nisiobęcka
6 września 1936 r., w trakcie wizyty we Francji generalnego inspektora sił zbrojnych gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, w podparyskim zamku Rambouillet parafowano porozumienie kredytowe. Armia polska miała otrzymać od sojusznika potężny zastrzyk finansowy, który, jak liczono w Warszawie, będzie podstawą programu modernizacji i rozbudowy sił zbrojnych.
Polsko-francuskie porozumienie sojusznicze z 1921 r.
POLECAMY
Artykuł

Polsko-francuskie porozumienie sojusznicze z 1921 r.

Autor: Aneta Nisiobęcka
19 lutego 1921 r. w Paryżu podpisana została polsko-francuska umowa sojusznicza, której sygnatariuszami zostali ministrowie spraw zagranicznych Eustachy Sapieha i Aristide Briand.
Pomiędzy Moskwą a Berlinem
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Pomiędzy Moskwą a Berlinem

Autor: Włodzimierz Suleja
Ład lokarneński, który w 1925 r. zastąpił porządek wersalski, nie zabezpieczał integralności terytorialnej II Rzeczypospolitej. Alians francusko-polski nie równoważył już stanu zagrożenia granicy zachodniej.
Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Rozejm w Trewirze. Wielkie zwycięstwo sprawy polskiej

Autor: Piotr Grzelczak
Z punktu widzenia prawa międzynarodowego Powstanie Wielkopolskie mogło być postrzegane jako sprawa wewnętrzna Niemiec. Zmieniły to dopiero ustalenia rozejmu podpisanego 16 lutego 1919 r. w Trewirze. Jego zapisy stanowiły wielki sukces w dążeniu do ustalenia korzystnej dla Polski granicy zachodniej.
Sieć F-2. Polska organizacja wywiadowcza w okupowanej Francji
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Sieć F-2. Polska organizacja wywiadowcza w okupowanej Francji

Autor: Aneta Nisiobęcka
Na terenie Francji działały dwie tajne polskie organizacje: sieć F-2 (F – skrót od famille) oraz Polska Organizacja Walki o Niepodległość „Monika”.F-2 została utworzona już w 1940 r. przez byłych oficerów Oddziału II Sztabu Głównego WP.
Śladem Napoleońskich orłów
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Śladem Napoleońskich orłów

Autor: Włodzimierz Suleja
Już w dwa lata po ostatnim traktacie rozbiorowym biały orzeł szybował śladem napoleońskich orłów. Za sprawą cesarza Francuzów pojawiła się sposobność, by odrodzić polską państwowość.
Władze i Wojsko Polskie we Francji i w Wielkiej Brytanii w latach 1939–1941
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Władze i Wojsko Polskie we Francji i w Wielkiej Brytanii w latach 1939–1941

Autor: Marek Gałęzowski
Rozbiór Polski przez Niemcy i ZSRS nie został uznany przez inne państwa i nie przerwał ciągłości prawnej państwa polskiego. Na mocy konstytucji powstały we Francji władze polskie z prezydentem Władysławem Raczkiewiczem i premierem Władysławem Sikorskim na czele, który został również Naczelnym Wodzem odbudowywanej armii polskiej.
Wróg Niemiec, przyjaciel Polaków
WARTO WIEDZIEĆ
Biogram / Biografia

Wróg Niemiec, przyjaciel Polaków

Autor: Michał Wenklar
Bez przesady można stwierdzić, że Ferdynand Foch odegrał kluczową rolę w zwycięstwie strony alianckiej na froncie zachodnim I wojny światowej.
Wschód na Zachodzie. Sprawy polskie w optyce komunistów francuskich (1939–2004)
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Wschód na Zachodzie. Sprawy polskie w optyce komunistów francuskich (1939–2004)

Autor: Patryk Pleskot
Ideologia Francuskiej Partii Komunistycznej przez wiele dziesięcioleci była ścisłym odwzorowaniem wytycznych płynących z Moskwy. Po śmierci Stalina partia stała się nawet „bardziej katolicka od papieża”. Nastawienie to przekładało się również na czasem kuriozalny stosunek do problematyki polskiej.
Zjednoczona Europa – marzenie Polaków
TYLKO U NAS
Artykuł

Zjednoczona Europa – marzenie Polaków

Autor: Sławomir Łukasiewicz
Pomysł zjednoczenia Europy ma w polskiej myśli politycznej bogatą tradycję i silne korzenie. Poczynając od tradycji chrześcijańskich traktujących przestrzeń Europy jako Christianitas, wraz z rozwojem refleksji o polityce i stosunkach międzynarodowych pojawiały się kolejne koncepcje jedności Europy.
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510