Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Chcemy Polski wolnej i niepodległej…”. Symbolika niezależnych demonstracji w PRL
Artykuł

„Chcemy Polski wolnej i niepodległej…”. Symbolika niezależnych demonstracji w PRL

Autor: Piotr Byszewski, Aneta Nisiobęcka
Demonstracje uliczne były jednym z bardziej widocznych przejawów oporu Polaków przeciw rządom komunistycznym w całym okresie PRL. Dochodziło do nich podczas wybuchów społecznego niezadowolenia, wynikających z pogarszającej się sytuacji społeczno-gospodarczej i politycznej w kraju.
„Gazeta Strajkowa” wydawnictwo periodyczne białostockiego NZS-u w roku 1981. Od powołania do strajku…
Artykuł

„Gazeta Strajkowa” wydawnictwo periodyczne białostockiego NZS-u w roku 1981. Od powołania do strajku…

Autor: Bożena Koszel-Pleskaczuk
W związku z gdańskimi wydarzeniami, które miały miejsce w sierpniu 1980 r., w środowiskach akademickich rozpoczęto rozmowy dotyczące powołania niezależnej, autonomicznej organizacji studenckiej. W efekcie, po licznych rozmowach, 17 lutego 1981 r. zarejestrowano Niezależne Zrzeszenie Studentów.
„Smerfy”, „Debiutanci” i inni – łódzkie środowiska studenckie u schyłku istnienia PRL
Artykuł

„Smerfy”, „Debiutanci” i inni – łódzkie środowiska studenckie u schyłku istnienia PRL

Autor: Sebastian Pilarski
Rok 1989 i miesiące go poprzedzające to nie wydarzenia prowadzące wprost do „okrągłego stołu”, a następnie wyborów czerwcowych. Był to również czas ożywionej działalności niezależnych środowisk młodzieżowych, walczących o rozwiązanie problemów bezpośrednio ich dotykających.
„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia
Artykuł

„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia

Autor: Marzena Grosicka
13 grudnia 1981 roku, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, w PRL został wprowadzony, z pogwałceniem prawa, stan wojenny. Po szesnastu miesiącach „karnawału wolności”, jak nazywano okres legalnego funkcjonowania „Solidarności”, na ulicach pojawiły się czołgi, wojsko, milicja, transportery opancerzone.
„Taki nastrój to dynamit”. Poznański Czerwiec 1956
Artykuł

„Taki nastrój to dynamit”. Poznański Czerwiec 1956

Autor: Piotr Grzelczak
Społeczna eksplozja, jaka się wydarzyła w Poznaniu w czerwcu 1956 roku – choć bezpośrednio wywołana problemami ekonomicznymi – była antykomunistycznym i niepodległościowym zrywem wymierzonym przeciw sowieckiej dominacji, którą narzucono Polsce jedenaście lat wcześniej.
„Wojny krzyżowe.” Katolicy świeccy w obronie krzyża i nauki religii
Artykuł

„Wojny krzyżowe.” Katolicy świeccy w obronie krzyża i nauki religii

Autor: Adam Dziurok
Manifestacje, okupacja szkół, tysiące listów protestacyjnych – to mało znany obraz walki katolików z laicyzacją szkolnictwa w „ludowej” Polsce.
1 Maja 1968 r. we Wrocławiu
Artykuł

1 Maja 1968 r. we Wrocławiu

Autor: Kamil Dworaczek
Czasy świetności obchodów 1 Maja minęły bezpowrotnie wraz z upadkiem komunizmu w Europie. Przed rokiem 1990 r. obchody tego dnia były w krajach bloku sowieckiego fetowane z wielkim rozmachem – miały być świadectwem poparcia dla władz i ich wielkim sukcesem propagandowym.
1 Maja w Łodzi – rok 1936
Artykuł

1 Maja w Łodzi – rok 1936

Autor: Artur Kuprianis
Niepodległa Polska za kilka miesięcy miała stać się pełnoletnia, ale obchodzone w niej Święto Pracy (nie było to święto państwowe) już dawno osiągnęło wiek średni. W robotniczej Łodzi demonstracje pierwszomajowe odbyły się już od 1891 r.
3 maja 1916 r. w Warszawie
Artykuł

3 maja 1916 r. w Warszawie

Autor: Michał Zarychta
Warszawa w latach 1915-1918 znajdowała się pod niemiecką okupacją. Reżim okupacyjny drenował zdobyte ziemie ze wszelkich dóbr przydatnych do produkcji wojennej. Z drugiej strony poczynił szereg ustępstw dotyczących oświaty i kultury narodowej.
3 maja 1946 roku w Krakowie
Artykuł

3 maja 1946 roku w Krakowie

Autor: Michał Wenklar
Często powtarza się tezę, że masowe protesty społeczne w PRL rozpoczęły się od poznańskiego Czerwca '56. Tymczasem 3 maja 1946 r. w wielu miastach Polski, mimo zakazu władz, odbyły się wielotysięczne manifestacje i pochody.
30 maja 1960 r. Obrona Domu Katolickiego
Artykuł

30 maja 1960 r. Obrona Domu Katolickiego

Autor: Elżbieta Wojcieszyk
W 1945 r. Kościół katolicki w Zielonej Górze otrzymał zgodę Zarządu Państwowego na przejęcie kościołów poewangelickich: kościoła Matki Bożej Częstochowskiej przy placu Wielkopolskim, kościoła Najświętszego Zbawiciela przy ówczesnym placu Stalina i kościoła św. Józefa przy placu Bohaterów.
Białostocczyzna wobec powstania węgierskiego 1956 roku
Artykuł

Białostocczyzna wobec powstania węgierskiego 1956 roku

Autor: Marcin Markiewicz
Polskie społeczeństwo od pierwszych dni niepodległościowego zrywu na Węgrzech solidaryzowało się z jego uczestnikami. Dobrze było to widoczne także w województwie białostockim.
Bielski „Wrzesień 80”
Artykuł

Bielski „Wrzesień 80”

Autor: Dariusz Węgrzyn
Pod koniec sierpnia 1980 w miastach województwa bielskiego doszło do fali strajków, które w chwili podpisania porozumień w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu zaczęły wygasać. Władze spodziewały się, że w największych miastach regionu – w Bielsko-Białej, Żywcu, Cieszynie czy Oświęcimiu – zapanuje spokój.
Bitwa o most, czyli 3 maja 1982 r. w Warszawie
Artykuł

Bitwa o most, czyli 3 maja 1982 r. w Warszawie

Autor: Grzegorz Majchrzak
3 maja od 1951 r. stał się w Polsce Ludowej „normalnym” dniem pracy. Komunistyczne władze przez kolejne trzy dekady nie celebrowały kolejnych rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Bunt 1956
Artykuł

Bunt 1956

Autor: Piotr Grzelczak
Strajk powszechny, demonstracja uliczna z udziałem około 100 tysięcy osób, zajęte lub zdobyte gmachy poznańskich urzędów oraz więzienia, krwawe walki uliczne, wreszcie wojskowa pacyfikacja. Poznański Czerwiec 1956.
Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku
Artykuł

Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku

Autor: Bogusław Tracz
W drugiej połowie lat osiemdziesiątych coraz bardziej dawało o sobie znać zmęczenie społeczeństwa przedłużającą się zapaścią gospodarki, niepowodzeniem kolejnych prób reform i stagnacją polityczną. W sierpniu 1988 r. na Górnym Śląsku i w innych regionach wybuchły strajki.
Czerwiec’76. Gwałtowne „konsultacje społeczne”
Artykuł

Czerwiec’76. Gwałtowne „konsultacje społeczne”

Autor: Dobrosław Rodziewicz
25 czerwca 1976 r., dzień po zapowiedzi podwyżek cen, w Radomiu, Ursusie i Płocku rozpoczęły się strajki. Do wystąpień robotników doszło także w zakładach pracy w innych miastach kraju.
Czołgi na ulicach Gdańska
Źródło historyczne

Czołgi na ulicach Gdańska

Autor: Robert Chrzanowski
O czym rozmawiali milicjanci i żołnierze biorący udział w pacyfikacji Gdańska 16 grudnia 1981 r.? IPN Gdańsk publikuje nagrania zarejestrowane z nasłuchu działaczy „Solidarności”. Słychać na nich m.in. salwy czołgów wyprowadzonych na ulice miasta.
Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja?
Artykuł

Czwarte powstanie czy pierwsza rewolucja?

Autor: Włodzimierz Suleja
W lutym 1904 r., po ataku japońskich torpedowców na zakotwiczoną w Port Arturze rosyjską flotę, rozpoczęła się wojna pomiędzy imperium carskim a przyszłą dalekowschodnią potęgą. Wojna, która wkrótce pokazała światu, iż Rosja nie jest niczym więcej, jak biblijnym kolosem na glinianych nogach. Na dodatek niepowodzeniom na polach bitew towarzyszyło rosnące zniecierpliwienie poddanych Mikołaja II.
Czy studenci pobili się sami?
Artykuł

Czy studenci pobili się sami?

Autor: Tomasz Kurpierz
11 listopada 1988 r., w rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, w Katowicach doszło do manifestacji środowisk opozycyjnych, która została brutalnie rozbita przez służby komunistyczne. Tym razem – według oficjalnej wersji – studenci tłumnie uczestniczący w spotkaniu „pobili się sami”.
Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)
Biogram / Biografia

Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)

Autor: Andrzej Malik
Był działaczem robotniczym, całe życie związanym z Nową Hutą. Znaczna część jego życia upłynęła pod znakiem gwałtownych konfrontacji z systemem komunistycznym. Jego bezkompromisowość okazała się bezcennym wkładem w struktury hutniczej „Solidarności”.
Gorący marzec roku 1968
Artykuł

Gorący marzec roku 1968

Autor: Włodzimierz Suleja
W drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX w. charakterystyczny dla struktur „realnego” socjalizmu niedowład gospodarczy dawał o sobie znać w sposób coraz bardziej dolegliwy dla społeczeństwa. Spadało tempo wzrostu produkcji, rosły zapasy towarów nietrafionych, czyli tzw. „bubli”.
Grudzień '70 w małym mieście
Artykuł

Grudzień '70 w małym mieście

Autor: Piotr Brzeziński
Mało kto pamięta, że w 1970 r. również Pruszcz Gdański znalazł się w wirze robotniczej rewolty. Tu też były manifestacje, a protestujących robotników rozpracowywały MO i SB.
Harcerski maj roku 1946
Artykuł

Harcerski maj roku 1946

Autor: Marcin Kapusta
Rok po zakończeniu II wojny światowej komuniści nie ośmielili się jeszcze zabronić całkowicie manifestacji i pochodów z okazji 3 maja, ale starali się je ograniczyć. W Krakowie ofiarą represji padli m.in. harcerze.
Historia pewnego wózka
Artykuł

Historia pewnego wózka

Autor: Arkadiusz Kutkowski, Dariusz Markowski
Najsłynniejsze zdjęcie przedstawiające protestujących robotników w Radomiu 25 czerwca 1976 r. Jedno z kilkuset, jakie wykonali tego dnia funkcjonariusze milicji. Na ich podstawie identyfikowano potem i karano uczestników protestu. Za kierownicą wózka akumulatorowego Dariusz Markowski. Z uczestnikiem robotniczego protestu rozmawia Arkadiusz Kutkowski
Hutnicy mówią: „Dość”. Strajk 1988 roku w Hucie im. Lenina
Artykuł

Hutnicy mówią: „Dość”. Strajk 1988 roku w Hucie im. Lenina

Autor: Andrzej Malik
Oprócz postulatów płacowych protestujący w nowohuckim kombinacie metalurgicznym w kwietniu 1988 roku, wysunęli żądania o charakterze politycznym.
Jak żona sekretarza POP walczyła o krzyż w szkole
Artykuł

Jak żona sekretarza POP walczyła o krzyż w szkole

Autor: Grzegorz Majchrzak
Po wprowadzeniu stanu wojennego władze PRL postanowiły – ponownie – usunąć krzyże z budynków publicznych, w tym szkół.
Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Autor: Radosław Poboży
Pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego, ponad jedenaście lat po zrywie niepodległościowym na Wybrzeżu w 1970 r. i 14 lat po protestach Marca 1968 r., 3 maja 1982 r., w święto uchwalenia Konstytucji 3 Maja, doszło do jednej z największych konfrontacji z władzą od czasu masakry z grudnia 1970 r.
Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983
Artykuł

Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Po wprowadzeniu stanu wojennego ocalali z aresztowań członkowie Komisji Krajowej zawiązali Krajowy Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”. Wykonując uchwałę KK z 12 XII 1981 r. KKS wezwał do strajku generalnego, który zakończyłby się po uwolnieniu wszystkich aresztowanych i odwołaniu stanu wojennego.
Kościół wobec Poznańskiego Czerwca
Artykuł

Kościół wobec Poznańskiego Czerwca

Autor: Ks. Jarosław Wąsowicz SDB
Poznań 28 i 29 czerwca 1956 r. był świadkiem robotniczych protestów, które przerodziły się w walki uliczne. Do ich stłumienia władze komunistyczne użyły wojska. Było wiele ofiar śmiertelnych, kilkaset osób zostało rannych.
Krakowscy buntownicy
Artykuł

Krakowscy buntownicy

Autor: Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska
Dla jednych „okrągły stół” był wzorem politycznego dialogu, który rozpoczął proces demokratyzacji Polski; dla innych był symbolem zdrady i zmowy grup wrogich Polsce. Kiedy w Warszawie toczyły się rozmowy strony rządowej z częścią opozycji, przez Kraków przeszła fala protestów młodzieży podważającej sens negocjacji z komunistami i domagającej się odebrania im władzy.
Krakowska wiosna 89
Artykuł

Krakowska wiosna 89

Autor: Elżbieta Pietrzyk-Dąbrowska
„Okrągły stół”, najważniejszy symbol III Rzeczpospolitej, to dla części społeczeństwa zasługujący na szacunek wzór politycznego dialogu, który rozpoczął proces demokratyzacji Polski, dla innych symbol zdrady i zmowy wrogich Polsce grup. W czasie, kiedy toczyły się rozmowy, w Krakowie przeszła fala protestów młodzieży, kontestującej obrady „okrągłego stołu” i domagająca się odebrania władzy komunistom
Krótki żywot pomnika Lenina w Nowej Hucie
Artykuł

Krótki żywot pomnika Lenina w Nowej Hucie

Autor: Andrzej Malik
28 kwietnia 1973 r. w Alei Róż odsłonięto pomnik Lenina. „Wódz rewolucji” przetrwał w tym miejscu 16 lat, a jego żywot nie był usłany różami.
Krwawa sobota w Nowoczerkasku
Artykuł

Krwawa sobota w Nowoczerkasku

Autor: Jarosław Szarek
W czerwcu 1962 r. na ulice Nowoczerkaska, miasta położonego blisko 50 km od Rostowa nad Donem, wyszli wzburzeni podwyżką cen żywności robotnicy. Od czasu wystąpień w Kronsztadzie i guberni tambowskiej, spacyfikowanych przez bolszewików w 1921 r., był to największy, spontaniczny, ludowy bunt w Związku Sowieckim.
Kwestarze przed Kolegium
Artykuł

Kwestarze przed Kolegium

Autor: Marzena Grosicka
Druga połowa lat osiemdziesiątych XX w. była czasem transformacji ustrojowej w Polsce i innych krajach „bloku wschodniego”. Rozbicie „Solidarności” i spacyfikowanie nastrojów społecznych po wprowadzeniu stanu wojennego nie zatrzymały procesów, które w połączeniu ze zmianą sytuacji międzynarodowej doprowadziły do upadku systemu komunistycznego.
Maj 1946 – zapomniany „polski miesiąc”
Artykuł

Maj 1946 – zapomniany „polski miesiąc”

Autor: Kamil Dworaczek
Maj 1946 roku to bez wątpienia jeden z zapomnianych „polskich miesięcy”. Z reguły początek historii masowych protestów przeciw władzy ludowej datuje się na czerwiec 1956 roku i związane z nim demonstracje w Poznaniu.
Marzec ’68
Artykuł

Marzec ’68

Autor: Bożena Witowicz
Marzec ’68 do dziś pozostaje wydarzeniem tyleż niedookreślonym, co tragicznym. Niemożność jednoznacznego uchwycenia jego istoty wynika z tego, że nie było jednego „marca ’68”. W Polsce był marzec studencki, marzec inteligencki, marzec żydowski, marzec elit politycznych, marzec robotniczy, które skumulowały się w jednym okresie i nałożyły na siebie, zaciemniając istotę wydarzeń.
Młodzież kontra ZOMO. Strajk studencki  w Łodzi 14-15 grudnia 1981 r.
Artykuł

Młodzież kontra ZOMO. Strajk studencki w Łodzi 14-15 grudnia 1981 r.

Autor: Leszek Próchniak
Stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. przez ekipę gen. Wojciecha Jaruzelskiego stanowił dla społeczeństwa ogromne zaskoczenie. W obliczu napiętej sytuacji politycznej spodziewano się wprawdzie nadzwyczajnych rozwiązań, jednak skala i skuteczność działań władz musiały szokować.
Niech żyje wolny polski lud! Demonstracja na Placu Grzybowskim w Warszawie 13 listopada 1904 roku
Artykuł

Niech żyje wolny polski lud! Demonstracja na Placu Grzybowskim w Warszawie 13 listopada 1904 roku

Autor: Marcin Jurek
Wiosną 1904 r. powstała Organizacja Bojowa Polskiej Partii Socjalistycznej, której zadaniem była ochrona organizowanych przez to ugrupowanie robotniczych demonstracji, a w dalszej perspektywie – stanowić miała zalążek siły zbrojnej zdolnej przeciwstawić się rosyjskiemu zaborcy.
Nowohucka soczewka
Artykuł

Nowohucka soczewka

Autor: Antoni Dudek
„Trzeba powiedzieć, że zagadnienie budowy Nowej Huty przerastało moje siły i dlatego poszedłem po linii najmniejszego oporu i zacząłem komenderować nie tylko aparatem Komitetu i organizacjami partyjnymi, ale i administracją” – składał samokrytykę jeden z budowniczych socjalistycznego miasta.
Nowohucki bunt
Artykuł

Nowohucki bunt

Autor: Andrzej Malik
Krakowskie organizacje młodzieżowe, a w szczególności ciesząca się ogromnym poparciem wśród nowohuckiej młodzieży, Federacja Młodzieży Walczącej, były krytycznie nastawione wobec przebiegu obrad Okrągłego Stołu i ich ostatecznych ustaleń z uzgodnieniami szczegółów wyborów kontraktowych.
Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi
Artykuł

Odmieniony region – robotnicy województwa katowickiego buntują się przeciw systemowi

Autor: Jarosław Neja
Latem 1980 r. kiedy kolejne strajkowe fale rozlewały się po kraju, górnośląskie i zagłębiowskie załogi przedstawiane były w mediach jako ludzie dobrej roboty, wręcz idealnie wykonujący kolejne plany i zadania produkcyjne zlecane przez władze, środowiska zawsze gotowe poprzeć partię i rząd.
Oni Również Mogą Obić – Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej
Artykuł

Oni Również Mogą Obić – Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej

Autor: Krzysztof Pawluczuk
Licząca w szczytowym momencie ponad kilkaset tysięcy członków Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej hipotetycznie miała być obywatelską służbą pomagającą w zaprowadzaniu porządku i przeciwdziałaniu przestępczości. Niestety sposób jej utworzenia oraz bezwzględna polityczna dyspozycyjność uczyniły z niej narzędzie represji oraz totalitarnej kontroli.
Pierwszy wiec Marca ’68
Artykuł

Pierwszy wiec Marca ’68

Autor: Paweł Tomasik
8 marca 1968 r. na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego odbył się wiec, który dał początek wydarzeniom określanym mianem Marca 1968 r.
Pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki
Artykuł

Pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki

Autor: Bożena Witowicz
Niezwykła brutalność zabójstwa spowodowała, że ksiądz Popiełuszko urósł do rangi symbolu dławienia kościoła przez władze komunistyczne, a jego męczeńska śmierć „za wiarę” z czasem doprowadziła do procesu beatyfikacji. Pogrzeb duchownego w dniu 3 listopada 1984 r. stał się wielką demonstracją polityczną, społeczną, antyrządową i antykomunistyczną.
Poznański Czerwiec 1956 w dokumentach CIA
Artykuł

Poznański Czerwiec 1956 w dokumentach CIA

Autor: Piotr Grzelczak
Spektakularny społeczny protest, który 28 czerwca 1956 r. wybuchł w Poznaniu nie miał precedensu w powojennych dziejach Polski. Na jego wyjątkowy obraz składały się: skala, oddolny charakter, antysystemowa wymowa oraz jednoznaczna reakcja komunistycznych władz pociągająca za sobą liczne ofiary.
Przełomowy czerwiec
Artykuł

Przełomowy czerwiec

Autor: Cecylia Kuta
Czerwiec ’76 – jak przyjęło się dziś określać robotnicze protesty z 25 czerwca 1976 roku – był przez wiele lat tym spośród „polskich miesięcy”, który „cieszył się mniejszym zainteresowaniem badaczy”.
Przywrócenie nadziei
Artykuł

Przywrócenie nadziei

Autor: Włodzimierz Suleja
Podziemna „Solidarność” trwała, jednakże jej szeregi wykruszały się. Niezwykle korzystny, z punktu widzenia władz komunistycznych, bilans zakłóciło jednak wydarzenie, które ekipa Jaruzelskiego chciała dla swych celów zdyskontować. Była nim druga pielgrzymka Jana Pawła II.
Ruch Wolność i Pokój a „desakralizacja” Ludowego Wojska Polskiego
Artykuł

Ruch Wolność i Pokój a „desakralizacja” Ludowego Wojska Polskiego

Autor: Dariusz Zalewski
Ruch Wolność i Pokój odegrał ważną rolę w procesie demistyfikacji komunistycznej armii. Jego aktywność w tym względzie skłania jednak również do zastanowienia się nad przyczynami dość pozytywnego stosunku do wojska w okresie PRL, mimo zaangażowania LWP w utrwalanie systemu komunistycznego.
Społeczeństwo „małej stabilizacji”
Artykuł

Społeczeństwo „małej stabilizacji”

Autor: Adam Dziurok
Społeczeństwo, doświadczone terrorem okresu stalinowskiego, doceniało powiew swobody. Na fali październikowej „odwilży” zezwolono na przyjazdy ludności polskiej ze Związku Sowieckiego oraz kontrolowaną emigrację do Niemiec.
Stan wojenny. Od kulminacji do „normalizacji”
Artykuł

Stan wojenny. Od kulminacji do „normalizacji”

Autor: Włodzimierz Suleja
Po zduszeniu strajków wywołanych wprowadzeniem stanu wojennego, najpoważniejszym przejawem oporu wobec poczynań władzy stały się krótkie, niekiedy wręcz symboliczne, przerwy w pracy.
Strajk studentów i uczniów Lublina w styczniu 1947 r.
Artykuł

Strajk studentów i uczniów Lublina w styczniu 1947 r.

Autor: Jacek Wołoszyn
W Lublinie – w przeciwieństwie do innych miast – nie doszło do wystąpień młodzieży w związku z zakazem obchodów święta 3 maja w 1946 r. W styczniu następnego roku młodzi mieszkańcy miasta zorganizowali jednak strajk, który można uznać za jedną z największych manifestacji z ich udziałem na Lubelszczyźnie w latach 1944–1956.
Strajki w mieście włókniarek w lutym 1971 roku
Artykuł

Strajki w mieście włókniarek w lutym 1971 roku

Autor: Paweł Perzyna
Wizerunek Łodzi po 1945 r. zdominowały obrazy komunistycznego feminizmu: bojowniczki Władysławy Bytomskiej (zm. w 1938 r.), przodowniczki pracy Wandy Gościmińskiej i rządzącej miastem włókniarki Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej. Jednocześnie wyparto z pamięci bunt łódzkich kobiet, które odegrały decydującą rolę w strajkach lokalnych fabryk w lutym 1971 r.
Strajkowe lato 1945 roku w „Czerwonym Zagłębiu”
Artykuł

Strajkowe lato 1945 roku w „Czerwonym Zagłębiu”

Autor: Tomasz Gonet
Latem 1945 r. przez Zagłębie Dąbrowskie przetoczyła się fala strajków. Masowe protesty zagłębiowskich robotników i ich rodzin wymierzone były zarówno przeciwko ciężkim warunkom materialnym, jak i tworzonej przez komunistów nowej rzeczywistości politycznej.
Symbol narodowej wolności
Artykuł

Symbol narodowej wolności

Autor: Robert Buliński
W zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej przechowywana jest cenna pamiątka z czasu I wojny światowej: biało-czerwona kokarda, która była noszona 3 maja 1916 r. podczas wielkiej demonstracji narodowej w Warszawie.
Szczeciński maj 1982 roku
Artykuł

Szczeciński maj 1982 roku

Autor: Sebastian Ligarski
Po zakończeniu II wojny światowej Święto Pracy (1 maja) było jednym z głównych świąt komunistycznych, w dodatku w opozycji do Święta Konstytucji 3 Maja, a nade wszystko – Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski, które zniknęło z kalendarza świąt państwowych w 1951 r.
Święto 3 maja w czasach Polski „ludowej”
Artykuł

Święto 3 maja w czasach Polski „ludowej”

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja uchodziła w PRL za święto przeciwników systemu. Władza robiła wszystko, by utrudnić niezależne, patriotyczne manifestacje.
W obronie Krzyża – Tychy, rok 1979
Artykuł

W obronie Krzyża – Tychy, rok 1979

Autor: Jarosław Neja
23 kwietnia 1979 r. po południu do Wydziału Organizacyjnego Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach nadeszła z Tychów niepokojąca informacja o demonstracji ulicznej na terenie miasta, na jednym z placów „na miejscu rozbiórki kaplicy (…) przy nowo budowanym domu towarowym”.
W PRL „szklanka mleka dla każdego ucznia”, a w Łodzi „Marsz głodowy kobiet”…
Artykuł

W PRL „szklanka mleka dla każdego ucznia”, a w Łodzi „Marsz głodowy kobiet”…

Autor: Artur Cieślik
30 lipca 1981 roku w Łodzi, ulicą Piotrkowską, przeszedł wielotysięczny marsz zdesperowanych kobiet. Manifestacja była wyrazem sprzeciwu wobec ekonomicznej sytuacji w kraju, wyrazem dezaprobaty względem drastycznych braków w zaopatrzeniu sklepów w artykuły spożywcze.
Walki uliczne w Święto Pracy 1983 roku
Artykuł

Walki uliczne w Święto Pracy 1983 roku

Autor: Andrzej Malik
1 maja 1983 r. w całym kraju upłynął po znakiem antykomunistycznych demonstracji i walk ulicznych z siłami milicyjnymi. Zginęły dwie osoby, m.in. Ryszard Smagur, zabity przez milicjanta w Nowej Hucie.
Zamknąć Hutę Siechnice
Artykuł

Zamknąć Hutę Siechnice

Autor: Grzegorz Waligóra
W drugiej połowie lat 80. XX wieku, przede wszystkim za sprawą Ruchu „Wolność i Pokój” środowiska opozycyjne w PRL zaczęły zwracać uwagę na problemy związane z ochroną środowiska. Dezaprobata wobec działań niszczących środowisko była zarazem sprzeciwem wobec systemu.
Żałobna manifestacja. 1 maja 1971 roku w Szczecinie
Artykuł

Żałobna manifestacja. 1 maja 1971 roku w Szczecinie

Autor: Katarzyna Rembacka
Doroczny radosny pochód ku czci komunistycznej władzy stoczniowcy zdołali przekształcić w patriotyczną demonstrację upamiętniającą ofiary Grudnia ’70.