Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„CzasyPismo” o historii Górnego Śląska – artyści ze Śląska, artyści o Śląsku [prezentacja periodyku]

Autor: Adam Dziurok, Adam Dziuba, Bogusław Tracz, Sebastian Rosenbaum
„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.
Artykuł

„Gwałty, których skali i sadyzmu nie można sobie wyobrazić”. Gehenna górnośląskich kobiet w 1945 r.

Autor: Bogusław Tracz
Kiedy w połowie stycznia 1945 r. na froncie wschodnim ruszyła kolejna ofensywa Armii Czerwonej, losy wojny były już w zasadzie przesądzone. Pytaniem otwartym pozostawało jedynie, kiedy i kto jako pierwszy dotrze do Berlina i zawiesi sztandar zwycięstwa na gruzach stolicy Trzeciej Rzeszy.
„Na komunistów nie będę robiła”. Opór przeciwko współzawodnictwu pracy
Artykuł

„Na komunistów nie będę robiła”. Opór przeciwko współzawodnictwu pracy

Autor: Bogusław Tracz
Pomimo zmasowanej akcji propagandowej zachęcającej do współzawodnictwa pracy, systemu nagród i wyróżnień dla przodowników oraz uznania ze strony władz partyjnych i państwowych, wielu robotników odnosiło się do tego zjawiska nieprzychylnie lub wręcz wrogo.

„Z filmoteki bezpieki" odc. 57 - Ludność cywilna Warszawy podczas II wojny światowej

Autor: Łukasz Gramza, Cezary Gmyz

„Z filmoteki bezpieki" odc. 58 - Alkoholizm w PRL

Autor: Bogusław Tracz, Cezary Gmyz

„Z filmoteki bezpieki" odc. 61 - Narkomania w PRL

Autor: Bogusław Tracz, Cezary Gmyz
<i>Imperialistyczna oranżada</i> dla mas pracujących
Artykuł

Imperialistyczna oranżada dla mas pracujących

Autor: Bogusław Tracz
W roku 1957, na fali odwilży i destalinizacji, dwóch mieszkańców Gdańska zwróciło się do koncernu Coca-Cola z propozycją założenia w Polsce prywatnej wytwórni napoju, dotychczas skazanego w sowieckiej strefie wpływów na nieistnienie.
Bogusław Tracz

Bogusław Tracz

Urodzony w 1972 r., historyk, dr, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Katowicach. Autor książek: (z Robertem Ciupą) Kultura niezależna w Kościele (2011); Hippiesi, kudłacze, chwasty. Hipisi w Polsce w latach 1967–1975 (2014); (z Robertem Ciupą) Marzenia z betonu. Codzienność w latach siedemdziesiątych na Górnym Śląsku (2014); (z Robertem Ciupą) Wujek ’81. Strajk i pacyfikacja (2016); Zachodźże czerwone słoneczko. Wybory '89 w województwie katowickim (2016) i in.
Byle nie dalej na zachód! Polacy z Kresów na Górnym Śląsku
Artykuł

Byle nie dalej na zachód! Polacy z Kresów na Górnym Śląsku

Autor: Bogusław Tracz
Pierwsi Kresowianie, głównie z województw lwowskiego, stanisławowskiego i tarnopolskiego, dotarli na Górny Śląsk w 1945 r., wkrótce po ukonstytuowaniu się polskich władz w Katowicach. Wielu z nich jeszcze długo żywiło nadzieję na powrót do swoich domostw na wschodzie.
Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku
Artykuł

Cios sierp(ni)owy. Strajki na Górnym Śląsku w 1988 roku

Autor: Bogusław Tracz
W drugiej połowie lat osiemdziesiątych coraz bardziej dawało o sobie znać zmęczenie społeczeństwa przedłużającą się zapaścią gospodarki, niepowodzeniem kolejnych prób reform i stagnacją polityczną. W sierpniu 1988 r. na Górnym Śląsku i w innych regionach wybuchły strajki.
Długowłosi pątnicy. Zlot hipisów na Jasnej Górze w sierpniu 1971 r.
Artykuł

Długowłosi pątnicy. Zlot hipisów na Jasnej Górze w sierpniu 1971 r.

Autor: Bogusław Tracz
Od lata 1968 r. uczestników zlotów hipisowskich w Opolu, Kazimierzu Dolnym i Kruszwicy spotykały szykany ze strony milicji. Długowłosych chłopaków i towarzyszące im dziewczyny zatrzymywano, zanim dotarli na miejsce.
Gehenna „wyzwolenia”. Zbrodnie sowieckie na Górnym Śląsku w 1945 roku
Artykuł

Gehenna „wyzwolenia”. Zbrodnie sowieckie na Górnym Śląsku w 1945 roku

Autor: Bogusław Tracz
Po wkroczeniu Armii Czerwonej w styczniu 1945 r. na polską część Górnego Śląska rozpętało się piekło. Żołnierze mordowali masowo ludność cywilną – głównie kobiety, dzieci i starców. Gwałcili dziewczęta, sieroty z domów dziecka oraz zakonnice. Nie było komu ich chronić, bowiem na ziemiach wcielonych w 1939 r. do III Rzeszy mężczyźni zmuszeni zostali do służby w Wehrmachcie.
Generał pod obserwacją
Artykuł

Generał pod obserwacją

Autor: Bogusław Tracz
Kiedy w lutym 1946 r. generał broni Leon Berbecki podjął decyzję powrotu do kraju, zapewne nie przypuszczał, jakim przeciwnościom przyjdzie mu stawić czoła.
Gliwiccy obrońcy krzyża
Artykuł

Gliwiccy obrońcy krzyża

Autor: Adam Dziurok, Bogusław Tracz
Wiosną 1960 r. doszło do głośnych protestów katolików w Nowej Hucie i Zielonej Górze. Zajścia te są już dobrze znane, czego nie można powiedzieć o kolejnym lokalnym wybuchu społecznym, który nastąpił w czerwcu tego samego roku w Gliwicach.

Ile komunistycznych pomników powstało na Śląsku i co miały symbolizować? Jakie są działania Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie dekomunizacji? Ile zostało jeszcze do zrobienia?

Autor: Jan Kwaśniewicz, Bogusław Tracz, Jędrzej Lipski

Jak niebezpieczni byli funkcjonariusze bezpieki? Kim był najlepszy kapitalista II RP i co robił na Górnym Śląsku? Dlaczego nie powstało Muzeum Narodowe w Katowicach?

Autor: Bogusław Tracz, Krzysztof Rzeźniczak, Adam Dziuba, Rafał Dudkiewicz

Jak SB rozpracowywała Kazimierza Kutza, Tadeusza Różewicza i Marię Koterbską? Kontrowersje wokół pogrzebu Zbigniewa Cybulskiego. I - prezentacja nieznanych, odkrytych w aktach bezpieki grafik Teofila Ociepki!

Autor: Bogusław Tracz, Adam Dziurok, Ryszard Mozgol, Józef Zalewski, Alicja Mironiuk-Nikolska

Jaki był los dzieci okupacyjnych, które pozostawili po sobie na ziemiach polskich żołnierze Wehrmachtu i Armii Czerwonej. Rozmowa z autorem książki "Niedopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny".

Autor: Jakub Gałęziowski, Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz

Jakie zmiany nastąpiły w doktrynie komunistycznej między tzw. stalinizmem a formułą „poodwilżową”? Jakie było znaczenie spotkania w Szklarskiej Porębie i czym miał być Kominform? Jak Moskwa zarządzała swym „imperium zewnętrznym” po 1953 r.? Jak można opisać model zarządzania „wspólnotą komunistyczną” w latach tzw. stalinizmu?

Autor: Filip Musiał, Karol Sacewicz, Bogusław Tracz, Maciej Zakrzewski

Kiedy i w jaki sposób zaczęto zaszczepiać w powojennej Polsce kult Józefa Stalina? Jak wyglądały przygotowania do obchodów 70. urodzin Józefa Stalina? Czy obchody urodzin sowieckiego przywódcy miały swoją specyfikę?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza
Krzyż na ciężarówce. Wokół protestu gliwickiego w 1960 roku
Artykuł

Krzyż na ciężarówce. Wokół protestu gliwickiego w 1960 roku

Autor: Adam Dziurok, Bogusław Tracz
W czerwcu 1960 r. w Gliwicach doszło do dużych protestów wiernych w związku z usunięciem przez władze krzyża postawionego w miejscu planowanej budowy kościoła.

Kto wyjeżdżał z Górnego Śląska po II wojnie światowej i dlaczego? Jakie działania podejmowano w celu ograniczenia zjawiska emigracji? Dlaczego okresem szczególnym dla emigracji były lata 70.? Czy wszyscy, którzy wyjeżdżali z Polski, byli i czuli się Niemcami?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Margines w PRL: Alkoholizm (odc. 5)

Autor: Bogusław Tracz, Cezary Gmyz

Margines w PRL: pornografia i prostytucja (odc. 10)

Autor: Bogusław Tracz, Cezary Gmyz
Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim
Artykuł

Niezrealizowane postulaty. Strajkowe lato 1988 roku w województwie katowickim

Autor: Bogusław Tracz
Rzeczywistość drugiej połowy lat osiemdziesiątych w uprzemysłowionej części Górnego Śląska daleko odbiegała od obrazów szczęśliwych, nowoczesnych i opływających w dostatki górnośląskich miast i osiedli, którymi do znudzenia epatowano w czasach „propagandy sukcesu”.
Obozy pracy przymusowej Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945–1949

Obozy pracy przymusowej Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego 1945–1949

Autor: Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz
Latem 1945 r. przy kopalniach wchodzących w skład Gliwickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego zaczęto tworzyć obozy pracy przymusowej, które we wrześniu liczyły już prawie 5 tys. osadzonych.
Ojciec Jan Siemiński. Jak niepokorny redemptorysta przetrwał dekadę szykan gliwickiej bezpieki
Artykuł

Ojciec Jan Siemiński. Jak niepokorny redemptorysta przetrwał dekadę szykan gliwickiej bezpieki

Autor: Bogusław Tracz
Gdy na początku 1981 r. ojciec Jan Siemiński po trzech latach spędzonych w Warszawie, w Zarządzie Prowincji zakonu Redemptorystów powrócił do Gliwic, by objąć zwierzchnictwo nad parafią przy kościele Podwyższenia Krzyża Świętego, musiał stawić czoła licznym problemom.
Pod parasolem Kościoła
Artykuł

Pod parasolem Kościoła

Autor: Bogusław Tracz
W nocy z 12 na 13 grudnia roku 1981 na rogatkach polskich miast stanęły czołgi, a na ulicach pojawiły się patrole złożone z funkcjonariuszy milicji i żołnierzy. Jeszcze przed północą rozpoczęły się aresztowania.
Polski Stachanow
Artykuł

Polski Stachanow

Autor: Bogusław Tracz
W niedzielnym wydaniu „Trybuny Robotniczej”, organu KW PPR w Katowicach, 27 lipca 1947 r. ukazał się „List otwarty do górników w Polsce”, pod którym widniało nazwisko Wincentego Pstrowskiego, wówczas nieznanego górnika zatrudnionego na stanowisku rębacza dołowego w zabrzańskiej kopalni „Jadwiga”.

Problemy z młodzieżą w PRL (odc. 34)

Autor: Cezary Gmyz, Bogusław Tracz
Prowokacja gliwicka
Artykuł

Prowokacja gliwicka

Autor: Bogusław Tracz
„Dam propagandowy pretekst do rozpętania wojny” – zapowiedział 22 sierpnia 1939 r. Adolf Hitler. Dziesięć dni później miał miejsce rzekomy polski napad na niemiecką radiostację w Gliwicach.

Skąd wziął się pomysł na prowadzenie ogródków działkowych? Jakie funkcje pełniły ogródki działkowe do końca II wojny światowej? Jak wyglądała historia ogródków działkowych w okresie PRL?

Autor: Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Szczecin: Niewidzialna strona miasta

Autor: Sebastian Ligarski, Paweł Skubisz, Bogusław Tracz, Michał Paziewski

Tematem wiodącym najnowszego numeru jest działalność wywiadowcza, szpiegostwo na rzecz obcych państw, jego zwalczanie oraz tzw. szpiegomania, charakterystyczna dla okresu „zimnej wojny”.

Autor: Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Paweł Zawisza

Zagrani na śmierć

Autor: Rafał Dudkiewicz, Bogusław Tracz, Tomasz Lada, Wojciech Konikiewicz