Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Nie powiemy tak od razu całej prawdy”. Amnestia z 1956 roku
Artykuł

„Nie powiemy tak od razu całej prawdy”. Amnestia z 1956 roku

Autor: Diana Maksimiuk
W 1956 r. doszło do poluzowania reżimowych kajdan skrupulatnie zaciskanych przez komunistów w Polsce po II wojnie światowej. W powiewie wolności, który można było przez krótki czas odczuć, ekipa rządząca nie chciała ujawnić zbrodni stalinowskiego systemu, gdyż sama ponosiła za nie współodpowiedzialność. Dlatego sięgnęła po amnestię.
„Wojna i okupacja” – dodatek prasowy z 23 września 2022

„Wojna i okupacja” – dodatek prasowy z 23 września 2022

Autor: Krzysztof Sychowicz, Marta Kupczewska, Marek Kozak, Paweł Kornacki, Jarosław Wasilewski, Waldemar Tyszuk, Diana Maksimiuk
Pakt Ribbentrop-Mołotow oficjalnie dotyczył umowy o nieagresji pomiędzy zawierającymi go stronami. Istotnym elementem był jednak towarzyszący mu tajny protokół, w którym dokonano podziału terytorium niepodległych państw, m.in.: Litwy, Łotwy, Estonii, Finlandii i Rumunii.
August Cyfrowicz – pierwszy starosta białostocki w niepodległej Polsce
Biogram / Biografia

August Cyfrowicz – pierwszy starosta białostocki w niepodległej Polsce

Autor: Diana Maksimiuk
W Polsce międzywojennej starosta, analogicznie do wojewody, był w powiecie przedstawicielem rządu i szefem administracji ogólnej oraz zespolonej z nią administracji specjalnej. Kompetencje, w które został wyposażony, czyniły z niego ważny podmiot w realizacji polityki wewnętrznej państwa.
Bobrujsk – „stolica nadberezyńskiej Polski” (1919–1920)
Artykuł

Bobrujsk – „stolica nadberezyńskiej Polski” (1919–1920)

Autor: Diana Maksimiuk
18 marca 1921 r. w Rydze podpisano traktat kończący wojnę polsko-bolszewicką. Znaczne obszary wschodniej części przedrozbiorowej Rzeczypospolitej znalazły się poza granicami odrodzonego państwa polskiego. Na niektórych władza polska zaistniała po raz ostatni w latach 1919–1920.
Były ofiary. Byli oprawcy
Artykuł

Były ofiary. Byli oprawcy

Autor: Diana Maksimiuk
Prowadzone od wielu lat, zwłaszcza w Instytucie Pamięci Narodowej, badania nad aparatem represji w Polsce „ludowej” odsłoniły kulisy jego funkcjonowania i ukazały ogrom zbrodni komunistycznego systemu. Wiele z nich nie ujrzało i być może nigdy nie ujrzy światła dziennego – niezliczone ofiary pozostaną bezimienne, te zaś, których imiona znamy, lecz nie wiemy gdzie spoczywają, nieodnalezione.

Czy świat zachodni zdawał sobie sprawę jakie znaczenie miał konflikt między bolszewikami a odrodzoną Polską? Jak wpłyną na przyszłość całego kontynentu? Co o wojnie wiedział przeciętny mieszkaniec zachodniej Europy?

Autor: Diana Maksimiuk
Dekrety do walki z przeciwnikami politycznymi
Artykuł

Dekrety do walki z przeciwnikami politycznymi

Autor: Diana Maksimiuk
Komuniści budujący po II wojnie światowej Polskę Ludową zamierzali w niej stworzyć wymiar sprawiedliwości na wzór sowiecki. Dokonywane – krok po kroku – zmiany w prawie miały służyć realizacji tej koncepcji. Prawem posłużyli się też, by walczyć z wszystkimi, którzy byli im nieprzychylni.
Diana Maksimiuk

Diana Maksimiuk

Absolwentka historii i prawa UwB; doktor nauk prawnych; laureatka III edycji konkursu Fundacji Aurea Demokratia na najlepszą pracę magisterską dot. parlamentaryzmu staropolskiego; autorka monografii: Rok 1956 w Polsce: sądy, prokuratury, prawo karne, Białystok 2016; pracownik OBBH w Białymstoku.
Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Dodatek Oddziału IPN w Białymstoku do „Kuriera Porannego” i „Gazety Współczesnej”

Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Dodatek Oddziału IPN w Białymstoku do „Kuriera Porannego” i „Gazety Współczesnej”

Autor: Marek Jedynak, Waldemar Tyszuk, Jan Puścian, Diana Maksimiuk, Marcin Markiewicz, Paweł Nowik
Dodatek Oddziału IPN w Białymstoku do „Kuriera Porannego” i „Gazety Współczesnej” przygotowany został w związku 78. rocznicą zbrodni popełnionej na obywatelach polskich - mieszkańcach Ziemi Augustowskiej i Suwalszczyzny.
Florian Czarnyszewicz. „Wróg PRL” z Argentyny
Biogram / Biografia

Florian Czarnyszewicz. „Wróg PRL” z Argentyny

Autor: Diana Maksimiuk
Florian Czarnyszewicz był solą w oku komunistów z kilku powodów. Przede wszystkim śmiał przelać na papier pamięć o tragicznych losach Polaków znad Berezyny walczących w latach 1911-1920 o powrót ich ziem w granice niepodległej Rzeczypospolitej.
Historia dwóch Giedroyciów
Artykuł

Historia dwóch Giedroyciów

Autor: Diana Maksimiuk
W dokumentach i opracowaniach, opisujących sowieckie represje wobec polskiej palestry, dwukrotnie przewija się sprawa aresztowania w styczniu 1945 r. sędziego Kazimierza Giedroycia. W istocie mamy do czynienia z dwiema różnymi osobami – ojcem i synem. Obaj znaleźli się wówczas w szponach sowieckich służb.
Historia zapisana w murach poreformackiego klasztoru w Zarębach Kościelnych
Artykuł

Historia zapisana w murach poreformackiego klasztoru w Zarębach Kościelnych

Autor: Diana Maksimiuk
Najazd ZSRS na Polskę 17 września 1939 r. skutkował m.in. zajęciem wschodniej części powiatu ostrowsko-mazowieckiego, a wraz z nią prawie całego obszaru gminy Zaręby Kościelne (z wyjątkiem wsi: Rostki Wielkie, Zawisty Nadbużne, Zawisty Dzikie i Zawisty Podleśne) przez okupanta sowieckiego.
Jest taki kraj… Jest taka biblioteka….
Artykuł

Jest taki kraj… Jest taka biblioteka….

Autor: Diana Maksimiuk
Od 1995 r. każdego 8 czerwca w Argentynie obchodzi się święto narodowe Día del Colono Polaco – Dzień Polskiego Osadnika.
Leśnicy – ofiary Obławy Augustowskiej
Artykuł

Leśnicy – ofiary Obławy Augustowskiej

Autor: Diana Maksimiuk
Jednym z celów badawczych historyków, którzy pochylili się nad zagadnieniem Obławy Augustowskiej, jest ustalenie pełnej listy ofiar tej największej sowieckiej zbrodni popełnionej na Polakach po zakończeniu II wojny światowej. Czy jest to przedsięwzięcie możliwe do zrealizowania? Wydaje się, że bez dostępu do archiwaliów sowieckich – raczej nie.
Misja sędziego Straszewicza
Artykuł

Misja sędziego Straszewicza

Autor: Diana Maksimiuk
Budowa niepodległego państwa polskiego to nie tylko historia walk o jego granice. To także historia tworzenia w niełatwych warunkach aparatu władzy – administracji rządowej, samorządu, wymiaru sprawiedliwości.
Mistrz recenzji – rzecz o Jerzym Woszczyninie
Artykuł

Mistrz recenzji – rzecz o Jerzym Woszczyninie

Autor: Diana Maksimiuk
Argentyna stała się domem dla wielu wybitnych Polaków – lekarzy, naukowców, artystów. O jednych, jak Witold Gombrowicz, napisano już niejedną książkę. Inni – ze stratą dla historii Polski – pozostają wciąż anonimowi.
Niepodległa Sokółka – 28 kwietnia 1919 r.
Artykuł

Niepodległa Sokółka – 28 kwietnia 1919 r.

Autor: Diana Maksimiuk
Chociaż 11 listopada 1918 r. Polska odzyskała niepodległość, to na dołączenie do Rzeczypospolitej Sokółka musiała poczekać jeszcze kilka miesięcy. Nastąpiło to dopiero w kwietniu 1919 r. Podobnie jak w Białymstoku, który znalazł się ostatecznie w granicach państwa polskiego w lutym 1919 r., i tu trzeba było poczekać na ostateczne wycofanie się wojsk niemieckich.
Niepodległy Białystok Tadeusza Kossaka
Artykuł

Niepodległy Białystok Tadeusza Kossaka

Autor: Diana Maksimiuk
Nazwisko Kossak kojarzy się z wybitnym rodem malarzy i należącą do niego słynną powieściopisarką Zofią Kossak-Szatkowską (primo voto Szczucką). Dobrze stałoby się, gdyby wiązane było też z inną postacią z tego rodu – a mianowicie z majorem Tadeuszem Kossakiem. Ten brat bliźniak wybitnego artysty Wojciecha odegrał bowiem istotną rolę w odzyskaniu wyzwoleniu Białegostoku w lutym 1919 roku.
Nieznana karta z życiorysu Sergiusza Piaseckiego
Biogram / Biografia

Nieznana karta z życiorysu Sergiusza Piaseckiego

Autor: Diana Maksimiuk
W Litewskim Centralnym Archiwum Państwowym w Wilnie przechowywana jest teczka opisana jako „Akta personalne Piaseckiego Sergjusza”. Z jej zawartości dowiadujemy się, że ten genialny pisarz w 1921 r. krótko służył w Policji Państwowej na Wileńszczyźnie.
Nikodem Hryckiewicz – jeden z ojców niepodległości Ziemi Sokólskiej
Biogram / Biografia

Nikodem Hryckiewicz – jeden z ojców niepodległości Ziemi Sokólskiej

Autor: Diana Maksimiuk
W listopadzie 1918 r. Polacy żyjący na wschodnich terenach przedrozbiorowej Polski nie mogli cieszyć się jak mieszkańcy Królestwa Polskiego. Na niepodległość przyszło im czekać. Tam, gdzie się to udało, niewątpliwie zawdzięczano oddanej pracy wielu lokalnych patriotów.
O „trzynastce Dąbrowskiego”
Artykuł

O „trzynastce Dąbrowskiego”

Autor: Diana Maksimiuk
W 2018 roku obchodzimy jubileusz stulecia odzyskania niepodległości. Warto pamiętać, że w tym roku przypada także 100 rocznica powstania 13 Pułku Ułanów Wileńskich – jednej z najdłużej walczących formacji jazdy Wojska Polskiego w wojnie lat 1918-1920.
Obława Augustowska – „zbrodnia doskonała”. Przypadek Bogumiły Bochyńskiej
Artykuł

Obława Augustowska – „zbrodnia doskonała”. Przypadek Bogumiły Bochyńskiej

Autor: Diana Maksimiuk
Na liście ofiar Obławy Augustowskiej z 10 lutego 2015 r. figuruje 27 nazwisk kobiet, które zginęły bez wieści latem 1945 r. Wśród nich była niespełna 22-letnia Bogumiła Bochyńska.
Obława augustowska. Dodatek prasowy

Obława augustowska. Dodatek prasowy

Autor: Krzysztof Sychowicz, Diana Maksimiuk, Jarosław Wasilewski, Paweł Niziołek
Bezpłatny dodatek z 8 lipca 2022 r. do „Kuriera Porannego” i „Gazety Współczesnej”, przygotowany we współpracy z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku.
Operacja augustowska
Artykuł

Operacja augustowska

Autor: Diana Maksimiuk
W lipcu 1945 r. na obszarze północnowschodniej Polski miała miejsce największa, do dziś nie wyjaśniona, sowiecka zbrodnia popełniona na Polakach po zakończeniu II wojny światowej.
Pierwsze kary śmierci Temidy białostockiego garnizonu (1944)
Artykuł

Pierwsze kary śmierci Temidy białostockiego garnizonu (1944)

Autor: Diana Maksimiuk
Konflikt światowy jeszcze się nie skończył, gdy komuniści w najlepsze instalowali swoje rządy w kraju nad Wisłą. Po zajęciu przez Sowietów terenów przedwojennego województwa białostockiego w lipcu 1944 r. i tu szybko przystąpili do realizacji swojego politycznego planu. W pierwszej kolejności miał im w tym pomóc wojskowy wymiar sprawiedliwości.
Polki z Argentyny w służbie Ojczyźnie
Artykuł

Polki z Argentyny w służbie Ojczyźnie

Autor: Diana Maksimiuk
Wybuch II wojny światowej i błyskawiczna okupacja ziem polskich były olbrzymim szokiem dla Polonii. To na jej m.in. barkach miał spocząć ciężar walki o wolność Ojczyzny. Wśród rekrutów do odradzającej się armii polskiej nie zabrakło i Polaków z dalekiej Argentyny, którzy godnie wywiązali się z tego zadania.
Polska w latach II wojny światowej oczami Astrid Lindgren
Artykuł

Polska w latach II wojny światowej oczami Astrid Lindgren

Autor: Diana Maksimiuk
Biedna Polska! Polacy twierdzą, że jeśli Niemcom uda się wziąć Warszawę, to oznacza, że ostatni polski żołnierz zginął – zanotowała we wrześniu 1939 r. słynna Szwedka. Ci którym krewnych zamęczono w niemieckich obozach koncentracyjnych, nie zapomną niczego tylko dlatego, że jest pokój – zauważała w dalszej fazie niszczącej wojny.
Powojenne wywózki żołnierzy AK – studia przypadków
Artykuł

Powojenne wywózki żołnierzy AK – studia przypadków

Autor: Diana Maksimiuk
Los setek aresztowanych w lipcu 1945 r. w ramach Obławy Augustowskiej do dnia dzisiejszego pozostaje zagadką nie do końca rozwikłaną. Do grupy niewyjaśnionych spraw należy też dopisać zagadnienie nieznanej liczby osób, które, także w tajemniczych okolicznościach, po zakończeniu wojny wywiezione zostały w Sowiety i nierzadko przepadły jak kamień w wodę.
Rozliczeniowe komisje
Artykuł

Rozliczeniowe komisje

Autor: Diana Maksimiuk
Rok 1956 stał się symbolem końca okresu stalinowskiego w Polsce. Wymownym akordem zamykającym tę epokę w obszarze wymiaru sprawiedliwości były m.in. próby znalezienia i rozliczenia wszystkich winnych powojennych represji sądowych, których ostrze wymierzono w przeciwników politycznych władzy ludowej.
Sowiecki obóz w Miednikach Królewskich
Artykuł

Sowiecki obóz w Miednikach Królewskich

Autor: Diana Maksimiuk
17 lipca 1944 r. wojska NKWD rozpoczęły likwidację sił AK pod Wilnem. Podjęta przez Sowietów akcja rozbrojenia objęła około 8 tys. żołnierzy podziemia. Dla wielu pierwszym miejscem ich kaźni, dla niektórych i ostatnim, był obóz w Miednikach Królewskich.
Uderzenie w nadzieję i marzenia

Uderzenie w nadzieję i marzenia

Wprowadzenie stanu wojennego przez władze komunistyczne 13 grudnia 1981 r. to jedno z najważniejszych wydarzeń okresu PRL. Przygotowania do niego trwały już od października 1980 r., a opracowywany plan przewidywał internowanie 12,9 tysiąca osób oraz blokadę komunikacji i telekomunikacji.