Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)
POLECAMY
Artykuł

Szafarze śmierci. Sędziowie sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (luty – czerwiec 1946)

Autor: Paweł Wąs
Na początku lutego 1946 r. utworzono wydziały doraźne przy sądach okręgowych, których głównym celem było jak najszybsze spacyfikowanie antykomunistycznego podziemia zbrojnego. W trakcie kilkumiesięcznej działalności te tak zwane „sądy na kółkach”, których składy orzekające rekrutowały się z sędziów i prokuratorów wojskowych, orzekły kilkaset wyroków śmierci.
Szesnastu Uprowadzonych
POLECAMY
Artykuł

Szesnastu Uprowadzonych

Autor: Piotr Stanek
W walce z Polskim Państwem Podziemnym Sowieci nie mieli żadnych skrupułów. Liczyła się skuteczność.
Szwajcar, czyli szpion
POLECAMY
Biogram / Biografia

Szwajcar, czyli szpion

Autor: Filip Gańczak
Był czwartek, 26 czerwca 1941 roku – piąty dzień wojny III Rzeszy ze Związkiem Radzieckim. Oddziały Wehrmachtu posuwały się szybko na wschód, ale sowiecka bezpieka nadal pracowała. W mieszkaniu Eugeniusza Bodo przy ulicy Kogonowskiej we Lwowie zjawiło się tego dnia dwóch enkawudzistów.
Ślady zbrodni w warszawskiej katowni
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Ślady zbrodni w warszawskiej katowni

W budynku przy ulicy Strzeleckiej 8 na warszawskiej Pradze-Północ funkcjonowała druga co do wielkości powojenna katownia aparatu represji w stolicy. Mieścił się tu areszt NKWD i UB, w którym przetrzymywani byli m.in. żołnierze podziemia niepodległościowego.
Śledztwo i proces I Zarządu Głównego WiN
TYLKO U NAS
Artykuł

Śledztwo i proces I Zarządu Głównego WiN

Autor: Justyna Dudek
Proces I Zarządu Głównego WiN ze stycznia 1947 r. należy do najważniejszych powojennych procesów pokazowych. Został propagandowo wykorzystany do kompromitacji podziemia niepodległościowego i złamania oporu społeczeństwa w przededniu wyborów do Sejmu Ustawodawczego.
Śmierć „Żelaznego”
POLECAMY
Artykuł

Śmierć „Żelaznego”

Autor: Robert Szcześniak
Wciąż nie udało się ustalić miejsca, w którym komuniści ukryli zwłoki Zdzisława Badochy „Żelaznego”. Wiadomo jednak, że śmierć jednego z najzdolniejszych dowódców polowych V Brygady Wileńskiej AK była wynikiem przypadkowej akcji milicji.
Śmierć przyniesiona w święconce. Likwidacja szefa PUBP w Hrubieszowie Jacentego Grodka
TYLKO U NAS
Artykuł

Śmierć przyniesiona w święconce. Likwidacja szefa PUBP w Hrubieszowie Jacentego Grodka

Autor: Kamil Rewer
Za plecami wkraczających w lipcu 1944 r. na Lubelszczyznę frontowych oddziałów Armii Czerwonej posuwały się jednostki mające na celu zainstalowanie na zajmowanych terenach nowej administracji podległej komunistom. Od samego początku przystąpiono do tworzenia struktur komunistycznego aparatu represji.
Śmierć Zacheusza Wiktora Nowowiejskiego „Jeża”, „Żuka”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Śmierć Zacheusza Wiktora Nowowiejskiego „Jeża”, „Żuka”

Autor: Kazimierz Krajewski
Bohater tego szkicu przez całe życie był związany z północnym Mazowszem. Urodził się w 1915 r. we wsi Zembrzus-Mokry Grunt w powiecie przasnyskim w wielodzietnej rodzinie utrzymującej się z pracy na roli. Tam też zginął, zdradzony przez ubeckiego informatora.
Światło na stepie
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Światło na stepie

Autor: Katarzyna Michalak
Sowieci, po napaści na Polskę we wrześniu 1939 r., w latach 1940–1941 czterokrotnie deportowali tysiące Polaków z okupowanych ziem II RP na północ europejskiej części Rosji, na Syberię i do Kazachstanu.
Tadeusza Leśniaka droga na Wschód
POLECAMY
Artykuł

Tadeusza Leśniaka droga na Wschód

Autor: Robert Piwko
Mieszkańcy ziemi sandomierskiej, podobnie jak inni obywatele Rzeczypospolitej, doświadczyli deportacji na Wschód przeprowadzanych przez Sowietów od drugiej połowy 1944 roku.
Tajemnica aresztowania Witolda Pileckiego
TYLKO U NAS
Artykuł

Tajemnica aresztowania Witolda Pileckiego

Autor: Tomasz Łabuszewski
Od kiedy Witold Pilecki powrócił na należne mu miejsce polskiego bohatera narodowego sprawa kulis jego aresztowania budzi wśród badaczy duże zainteresowanie. Problem w tym, iż znalezienie odpowiedzi na pytanie: Kto zdradził?, wcale nie jest takie proste.
Tajne nauczanie
POLECAMY
Artykuł

Tajne nauczanie

Autor: Wiesław Jan Wysocki
Żaden kraj okupowanej i zdominowanej przez III Rzeszę Europy nie mógł się poszczycić tak rozwiniętym systemem konspiracyjnej edukacji jak Polska. Tajne nauczanie objęło swoim zasięgiem ok. 1,5 mln dzieci, ok. 100 tys. młodzieży na poziomie szkoły średniej i wyższej. W pracę dydaktyczną zaangażowanych było kilkadziesiąt tysięcy pedagogów – za tę działalność wielu z nich zapłaciło najwyższą cenę.
Tajny plan X
TYLKO U NAS
Artykuł

Tajny plan X

Autor: Janusz Wróbel
W zbiorach Biblioteki Polskiej w Paryżu znajduje się ciekawy dokument zatytułowany Zarys wstępny planu X. Kilkustronicowy maszynopis pochodzi z początku lutego 1953 r. i nie jest podpisany.
Terror Armii Czerwonej i NKWD na ziemiach polskich w latach 1944-1945
TYLKO U NAS
Artykuł

Terror Armii Czerwonej i NKWD na ziemiach polskich w latach 1944-1945

Autor: Mirosław Golon
Zwycięstwa Armii Czerwonej zakończyły niemiecką okupację w Polsce, która przyniosła miliony ofiar. Jednak ta sama Armia, w której strukturach znajdowały się policyjne formacje NKWD i Smiersz (kontrwywiad wojskowy), nie przywróciła utraconej niepodległości i nie zapewniła bezpieczeństwa mieszkańcom.
Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)
POLECAMY
Biogram / Biografia

Terror niemiecki, terror sowiecki. Stanisław Szuro (1920–2020)

Autor: Stanisław Szuro
Towarzystwo Antykomunistyczne w Łodzi
TYLKO U NAS
Artykuł

Towarzystwo Antykomunistyczne w Łodzi

Autor: Paweł Wąs
Jedną z konspiracyjnych organizacji młodzieżowych działających w okresie stalinizmu na terenie łódzkich Bałut było Towarzystwo Antykomunistyczne, noszące przez pewien czas nazwę Sokoły.
Trudne relacje państwo-Kościół w okresie stalinowskim. Profanacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Przeworsku w 1955 r.
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Trudne relacje państwo-Kościół w okresie stalinowskim. Profanacja obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w Przeworsku w 1955 r.

Autor: Marcin Bukała
Relacje między państwem a Kościołem były szczególnie trudne w okresie stalinowskim. Na ten czas przypadały intensywne represje aparatu państwowego wobec duchownych i wiernych. Często zdarzały się również przypadki, które obrażały uczucia religijne wiernych.
Twarze pionu śledczego MBP
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Twarze pionu śledczego MBP

Autor: Paweł Sztama
Opisując swoje śledztwo, prowadzone przez funkcjonariuszy z Departamentu Śledczego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, ordynariusz kielecki bp Czesław Kaczmarek wspominał: „Płk Różański np. opowiedział mi kiedyś z uśmiechem, że «zachęcił» tak świadka [Tadeusza] Chromeckiego do «szczerości», iż ten napisał aż 1500-stronnicowy (sic!) elaborat, mający świadczyć o mojej winie”.
Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej
POLECAMY
Artykuł

Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej

Autor: Irena Siwińska
5 lutego 1947 r. zakończył działalność Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, a Bolesław Bierut objął urząd prezydenta RP. Dzień ten można uznać za datę symbolicznie zamykającą okres przejściowy w instalowaniu władz komunistycznych w naszym kraju. Nazajutrz bowiem – 6 lutego – powstał pierwszy rząd w powojennej Polsce powołany przez komunistów z zachowaniem pozorów legalności.
Ubek z Ameryki
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Ubek z Ameryki

Autor: Paweł Sztama
Był jednym z najbardziej bezwzględnych funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Ludzie, których przesłuchiwał zapamiętali go jako brutalnego śledczego, pomimo, że z wykształcenia był prawnikiem, a przed wojną ukończył trzy lata studiów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
Ucieczka w zaświaty. Tajemnicza śmierć majora Wierusz–Kowalskiego
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ucieczka w zaświaty. Tajemnicza śmierć majora Wierusz–Kowalskiego

Autor: Dariusz Żurek
Młody, perspektywiczny oficer II RP, artylerzysta i łącznościowiec, uczestnik Wojny Obronnej 1939 r., konspirator i uczestnik Powstania Warszawskiego, oficer tzw. „odrodzonego” Wojska Polskiego. Jego barwną biografię zamyka niestety krwawa karta z dziejów komunistycznego terroru.
Ucieczka z obozu w Skrobowie
TYLKO U NAS
Artykuł

Ucieczka z obozu w Skrobowie

Autor: Magdalena Mołczanowska
27 marca 1945 roku z Obozu Specjalnego w podlubartowskim Skrobowie zbiegło czterdziestu ośmiu przetrzymywanych w nim żołnierzy Armii Krajowej. Ci, którzy się przed ucieczką zawahali, zostali wywiezieni w głąb ZSRS.
Ucieczka… z lotniska do więzienia
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ucieczka… z lotniska do więzienia

Autor: Milena Przybysz-Gralewska
Święta Wielkanocne mieli spędzić już w wolnym kraju, w Szwecji. W Wielką Środę, 5 kwietnia 1950 r., na płycie lotniska w Gdańsku grupa pasażerów z biletami PLL LOT oczekiwała na samolot relacji Gdańsk–Łódź–Katowice. W kilka godzin później wszyscy trafili do Łodzi transportem więziennym.
Udział PRL w inwazji na Czechosłowację
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Udział PRL w inwazji na Czechosłowację

Autor: Paweł Piotrowski
Interwencja w Czechosłowacji była jedyną operacją militarną ludowego Wojska Polskiego poza granicami kraju. Miała na celu stłumienie Praskiej Wiosny, czyli próby liberalizacji systemu komunistycznego pod hasłem „socjalizmu z ludzką twarzą”, nieakceptowanej przez władze „bratnich” państw.
Układ Sikorski – Majski. Sowiecka „amnestia” dla obywateli polskich z sierpnia 1941 roku
POLECAMY
Artykuł

Układ Sikorski – Majski. Sowiecka „amnestia” dla obywateli polskich z sierpnia 1941 roku

Autor: Sławomir Kalbarczyk
„Wieść niesłychana w syberyjskich obozach pracy: amnestia. Od czasu istnienia tych miejsc odosobnienia nie wydarzyło się nic podobnego” – wspominał w książce Diabeł w raju były więzień Gułagu Tadeusz Wittlin.
Utrata niepodległości
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Utrata niepodległości

Autor: Marek Gałęzowski
Po zakończeniu konferencji teherańskiej Brytyjczycy nieustannie naciskali na rząd RP, żeby uznał linię Curzona za wschodnią granicę Polski.
W białym piekle. Deportacje Polaków w 1940 roku
TYLKO U NAS
Artykuł

W białym piekle. Deportacje Polaków w 1940 roku

Autor: Tomasz Panfil
Przełom lat 1939/1940. Państwo polskie wymazane z mapy przez dwie będące w zmowie potęgi. Zrujnowane miasta i miasteczka, spalone wsie, dziesiątki tysięcy zabitych, rannych. Ludzie bez dachu nad głową, bez źródeł utrzymania. Osierocone rodziny – setki tysięcy mężczyzn poległo lub poszło do niewoli.
W dwóch konspiracjach. Kapitan Mieczysław Lipa „Wysocki”, „Wichura”, „Karpacki”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

W dwóch konspiracjach. Kapitan Mieczysław Lipa „Wysocki”, „Wichura”, „Karpacki”

Autor: Zbigniew Bereszyński
Rośnie liczba Polaków uhonorowanych odznaczeniami państwowymi za walkę w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu, gdy trwał zorganizowany opór przeciw sowietyzacji Ojczyzny. Jedną z takich osób jest kpt. Mieczysław Lipa, pośmiertnie odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
W Jałcie przegraliśmy II wojnę światową
POLECAMY
Wywiad

W Jałcie przegraliśmy II wojnę światową

Autor: Henryk Głębocki, Maciej Kwaśniewski
Czy alianci nas zdradzili? O co walczył Stalin? Czy można było zatrzymać bieg zdarzeń? Jak podsłuchy w pałacach Jałty i hollywoodzkie filmy sprzyjały Stalinowi? Czy III wojna światowa była realna? Jak długo trwała Jałta? – Z dr. hab. Henrykiem Głębockim, historykiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego i pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej rozmawia Maciej Kwaśniewski.
W kręgu tzw. wojny domowej
TYLKO U NAS
Artykuł

W kręgu tzw. wojny domowej

Autor: Tomasz Łabuszewski
Jednym z najważniejszych aksjomatów związanych z historią powojennego podziemia, ukutą i utrwaloną przez komunistyczną propagandę był mit o tzw. wojnie domowej. Pozwalał on przedstawiać polskie siły komunistyczne jako równoprawnego konkurenta w walce o władze w powojennej Polsce.
Wagony szły na Wschód . Rzecz o sowieckich deportacjach z lat 1940-1941
POLECAMY
Artykuł

Wagony szły na Wschód . Rzecz o sowieckich deportacjach z lat 1940-1941

Autor: Magdalena Dzienis-Todorczuk, Marcin Markiewicz
Dla mieszkańców wschodnich terenów Polski okres okupacji „pierwszego Sowieta” kojarzy się przede wszystkim z masowymi deportacjami w głąb Związku Sowieckiego. Ta brutalna forma zbiorowych represji ze strony bolszewickiego okupanta dotknęła setki tysięcy polskich obywateli.
Walka o przetrwanie. Podziemie antykomunistyczne w powiecie łomżyńskim w 1946 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Walka o przetrwanie. Podziemie antykomunistyczne w powiecie łomżyńskim w 1946 roku

Autor: Krzysztof Sychowicz
Wiosną 1945 r. władza „ludowa” na terenie województwa białostockiego – w tym powiatu łomżyńskiego obejmującego Kolno i Zambrów – znalazła się w trudnym położeniu. Gdy wyszły stąd wojska sowieckie, uaktywniło się podziemie niepodległościowe. Z czasem jednak inicjatywę przejmował aparat bezpieczeństwa.
Wileńska łączniczka. Danuta Szyksznian-Ossowska „Sarenka”
POLECAMY
Biogram / Biografia

Wileńska łączniczka. Danuta Szyksznian-Ossowska „Sarenka”

Autor: Magdalena Semczyszyn
Odważna konspiratorka, więźniarka łagru, „repatriantka” wygnana z małej ojczyzny. Losy Danuty Szyksznian-Ossowskiej stanowią odzwierciedlenie burzliwej historii Polaków z Wileńszczyzny, którym w dorosłość przyszło wkraczać w latach II wojny światowej.
Wileński i Nowogródzki Okręg AK w walce z władzą sowiecką 1944-1945
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wileński i Nowogródzki Okręg AK w walce z władzą sowiecką 1944-1945

Autor: Piotr Niwiński
7 lipca 1944 r. oddziały Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego i Nowogródzkiego rozpoczęły operację „Ostra Brama” – akcję mającą na celu opanowanie Wilna. Po 6 dniach ciężkich zmagań, po włączeniu się do walki Armii Czerwonej, Wilno zostało zajęte.
Władza z sowieckiego nadania
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Władza z sowieckiego nadania

Autor: Filip Musiał
W zajmowanych przez Armię Czerwoną miastach Sowieci aresztowali reprezentantów Polskiego Państwa Podziemnego, a następnie ochraniali nowe organy władzy kierowane przez komunistów i ich zwolenników.
Wobec sowieckiego zaboru – Polska w Londynie
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Wobec sowieckiego zaboru – Polska w Londynie

Autor: Filip Musiał
Zdrada aliantów i podporządkowanie Polski ZSRS postawiły żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych i władze II RP wobec konieczności dalszego funkcjonowania w warunkach wychodźstwa. Niepodległe życie polskie nadal pozostawać miało na emigracji i tu także zachowywana być miała konstytucyjna ciągłość Państwa.
Wojciech Błasik i grupa samoobrony tarnowskiego WiN
TYLKO U NAS
Artykuł

Wojciech Błasik i grupa samoobrony tarnowskiego WiN

Autor: Michał Wenklar
Odbicie aresztowanego kolegi, akcje ulotkowe i kary chłosty. Później śledztwo, tortury i wieloletnie więzienie. Grupa samoobrony z Placówki WiN w Tarnowie stanowi doskonały przykład losów poakowskiego podziemia.
Wojenne zniszczenia w Krakowie. Wrzesień 1939, styczeń 1945
POLECAMY
Artykuł

Wojenne zniszczenia w Krakowie. Wrzesień 1939, styczeń 1945

Autor: Marcin Kapusta
W porównaniu z innymi miastami, będącymi areną walk podczas II wojny światowej, Kraków ucierpiał w niewielkim stopniu. Warto jednak pamiętać, że podczas styczniowych dni 1945 r. uszkodzonych zostało w mieście ponad 400 budynków i obiektów.
Wolni w zniewolonym kraju
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wolni w zniewolonym kraju

Autor: Dariusz Walusiak
Komuniści, fałszując referendum w 1946 r., a pół roku później wybory do Sejmu Ustawodawczego, pokazali, że w walce o władzę nie liczą się z nikim i niczym.
Wołyński konflikt pamięci
POLECAMY
Wywiad

Wołyński konflikt pamięci

Autor: Grzegorz Motyka
Lato 1943 roku to apogeum rzezi wołyńskiej. Jak doszło do tego, że w czasie II wojny światowej ukraińscy nacjonaliści wymordowali na Wołyniu, a później w Galicji Wschodniej tysiące Polaków?
Wszyscy za jednego
TYLKO U NAS
Artykuł

Wszyscy za jednego

Autor: Joanna Żelazko
17 stycznia 1945 r. do Łowicza wkroczyły oddziały Armii Czerwonej. Po ponad pięciu latach niemieckiej okupacji mieszkańcom wydawało się, że odzyskali wolność. Tymczasem już kilkanaście dni później, funkcjonariusze urzędu bezpieczeństwa rozpoczęli aresztowania żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego.
Wyklęte przesłanie
TYLKO U NAS
Artykuł

Wyklęte przesłanie

Autor: Arkadiusz Cisek
14 października 1950 r. ludzie ubrani w togi sędziowskie, w imieniu sowieckiej władzy nad Polską, skazali Łukasza Cieplińskiego na pięciokrotną karę śmierci. Czekając na nią, pisał do bliskich, ukochanej żony i wymodlonego syna, grypsy. Te zapisy są być może jeszcze bardziej aktualne dzisiaj.
Wymiana okupantów
POLECAMY
Artykuł

Wymiana okupantów

Autor: Andrzej Brzozowski
23 sierpnia 1939 roku w Moskwie Joachim von Ribbentrop i Wiaczesław Mołotow,. ministrowie spraw zagranicznych III Rzeszy i ZSRS oficjalnie sygnowali dokument nazywany paktem o nieagresji.
Wyrok na szesnastu zapadł zanim rozpoczęła się rozprawa
POLECAMY
Artykuł

Wyrok na szesnastu zapadł zanim rozpoczęła się rozprawa

Autor: Roksana Szczypta-Szczęch
W trwającym od 18 do 21 czerwca 1945 r. procesie w Moskwie na ławie oskarżonych posadzono szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. Sowieci skazali Polaków za działalność sprzeczną z interesem czerwonego imperium.
Zagłada oddziału „Zagłoby” pod Hunowem
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zagłada oddziału „Zagłoby” pod Hunowem

Autor: Adam Dziuba
W powiecie niemodlińskim położonym w południowo-zachodniej części Górnego Śląska, włączonym do Polski w roku 1945, nie było żadnych tradycji polskiej konspiracji niepodległościowej. Jednak to właśnie tam pod koniec tegoż roku zaczął operować liczny i dobrze uzbrojony oddział partyzancki „Zagłoby”.
Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński
TYLKO U NAS
Biogram / Biografia

Zapomniany bohater: Jan Stanisław Kochanowski (1894-1942) przyrodnik grodzieński

Autor: Jan Szumski
Co łączy Świętego Maksymiliana Kolbego i Jana Kochanowskiego, przyrodnika grodzieńskiego, oprócz aktywnej działalności w Grodnie? Obydwaj zginęli oddając swe życie za innego, wykazując się wartą przypomnienia postawą obywatelską i chrześcijańską.
Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku
POLECAMY
Artykuł

Zasady w czasach pogwałcenia zasad. Radziwiłłowie w XX wieku

Autor: Agnieszka Łuczak
Ród Radziwiłłów herbu Trąby wywodzi się z Wielkiego Księstwa Litewskiego, gdzie od XV w. piastował wysokie urzędy. Jego przedstawiciele już od XVI stulecia kształcili się na europejskich uniwersytetach, regularnie podróżowali za granicę. Nie brakuje w tej rodzinie osób wielce zasłużonych dla Polski.
Zbrodnia Katyńska to ludobójstwo
POLECAMY
Artykuł

Zbrodnia Katyńska to ludobójstwo

Autor: Janusz Kurtyka
Nie ma wątpliwości, że Zbrodnia Katyńska stanowi zbrodnię ludobójstwa, której istota polega na podejmowaniu działań zmierzających do wyniszczenia grup ludności z powodu odrębności narodowej, etnicznej, politycznej, wyznaniowej lub światopoglądowej.
Zbrodniarze spod czerwonej gwiazdy
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

Zbrodniarze spod czerwonej gwiazdy

Autor: Filip Musiał
Armia Czerwona, która przekroczyła granice II Rzeczypospolitej w styczniu 1944 r., zachowywała się jak na terenie podbitym. Nie miało dla niej specjalnego znaczenia, czy wkracza na Kresy, które Sowieci wkrótce zagarnęli, czy na terytorium Polski w granicach pojałtańskich, czy na ziemie niemieckie, które miały do Polski zostać przyłączone.
Zdobycie ruin. Wkroczenie Armii Czerwonej do Warszawy
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Zdobycie ruin. Wkroczenie Armii Czerwonej do Warszawy

Autor: Katarzyna Adamów
17 stycznia Armia Czerwona wkroczyła do zrujnowanej lewobrzeżnej Warszawy. Wraz z czerwonoarmistami do stolicy weszli także żołnierze 1. Armii WP. W dzisiejszej narracji historycznej trwa spór o słowo „wyzwolenie”. W rzeczywistości prawie nie było ani kogo, ani czego wyzwalać…
Zdzisław Baszak „Pirat”, oficer dywersji Obwodu AK Dąbrowa Tarnowska
POLECAMY
Artykuł

Zdzisław Baszak „Pirat”, oficer dywersji Obwodu AK Dąbrowa Tarnowska

Autor: Anna Brożek
Generał Zdzisław Baszak „Pirat” w listopadzie 1939 r. rozpoczął działalność niepodległościową na terenie Obwodu SZP-ZWZ-AK Dąbrowa Tarnowska.
Ze Lwowa do Wrocławia. Ossolineum w latach 1939–1947
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Ze Lwowa do Wrocławia. Ossolineum w latach 1939–1947

Autor: Dorota Sidorowicz-Mulak
Ossolineum zaczęło funkcjonować w zrujnowanym Wrocławiu w 1946 r., posiadając ok. 30 proc. przedwojennego zasobu, w tym fragment kolekcji założycielskiej Józefa Maksymiliana Ossolińskiego oraz darów Henryka Lubomirskiego.
Zlikwidować czy wynarodowić? Niemiecki i sowiecki program walki z narodem polskim
POLECAMY
Artykuł

Zlikwidować czy wynarodowić? Niemiecki i sowiecki program walki z narodem polskim

Autor: Maciej Mazurkiewicz
Charakterystyka niemieckich i sowieckich zbrodni na Polakach obejmuje zagadnienia dotyczące celów, metod i skali realizacji antypolskiej polityki w latach II wojny światowej.
Zmiany w konstytucji PRL
POLECAMY
Artykuł

Zmiany w konstytucji PRL

Autor: Andrzej Boboli
Ekipa Edwarda Gierka obawiała się utraty zaufania Kremla. Poddańcze zapisy konstytucyjne o „nierozerwalnej” więzi ze Związkiem Sowieckim miały uspokoić Moskwę.
Zręby gospodarki planowej
Z PODRĘCZNIKA HISTORII
Artykuł

Zręby gospodarki planowej

Autor: Filip Musiał
Powojenna zmiana granic, pośród wielu innych problemów, wiązała się także z głębokim kryzysem gospodarczym. Zniszczony wojną kraj był dodatkowo plądrowany przez Armię Czerwoną. Sowieci traktowali majątki, fabryki i urządzenia na ziemiach zachodnich jako zdobycz wojenną. Nie cofali się także przed rozkradaniem zakładów przemysłowych w Polsce centralnej.
Zrobiono z nich czerwonoarmistów. Losy wileńskich i nowogródzkich żołnierzy AK
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Zrobiono z nich czerwonoarmistów. Losy wileńskich i nowogródzkich żołnierzy AK

Autor: Wojciech Paduchowski
Latem 1944 r. około sześciu tysięcy żołnierzy Armii Krajowej okręgów wileńskiego i nowogródzkiego zostało rozbrojonych, wywiezionych do Kaługi w ZSRS i wcielonych siłą do 361. zapasowego pułku piechoty Armii Czerwonej.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” na Warmii i Mazurach
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” na Warmii i Mazurach

Autor: Waldemar Brenda
Warmia i Mazury nie należały do regionów o wzmożonej aktywności zbrojnej WiN. Kiedy swe wpływy na ziemie poniemieckie rozciągnął Okręg WiN Białystok, sytuacja stopniowo zaczęła się zmieniać, głównie za sprawą niewielkich patroli dywersyjnych ściąganych do pogranicznych obwodów na konkretne akcje.
Zsyłka na Syberię
POLECAMY
Wspomnienie

Zsyłka na Syberię

Autor: Sabina Potoczak
„Jak się coś dzieje, ktoś kogoś bije, to mnie się dziecięce lata przypominają, jak mnie bił enkawudzista” – wspomina Sabina Potoczak, w 1940 r. z czwórką rodzeństwa i matką wywieziona do sowieckiego łagru.
Związek Literatów Polskich a Wojciech Bąk
TYLKO U NAS
Artykuł

Związek Literatów Polskich a Wojciech Bąk

Autor: Elżbieta Wojcieszyk
2 grudnia 1950 r. podczas zebrania Związku Literatów Polskich (ZLP) omawiano sprawę mieszkania Wojciecha Bąka – „podkreślano jego aspołeczną postawę, która wyrażała się zajmowaniem dwu pokojów z kuchnią przez osobę samotną”.
Zwolniony z więzienia z powodu śmierci
TYLKO U NAS
Artykuł

Zwolniony z więzienia z powodu śmierci

Autor: Robert Piwko
Józef Glica urodził się 17 marca 1919 r. we wsi Ossala (obecnie gm. Osiek, pow. staszowski) jako najmłodszy syn Jana i Katarzyny z d. Łyczak. Rodzice zajmowali się prowadzeniem własnego gospodarstwa rolnego.
Zygmunt Błażejewicz „Zygmunt”
POLECAMY
Artykuł

Zygmunt Błażejewicz „Zygmunt”

Autor: Piotr Niwiński
Przyszły dowódca 1. szwadronu 5. Brygady Wileńskiej AK z konspiracją związał się w listopadzie 1939 r., a walkę zakończył dopiero w październiku roku 1945, przedzierając się na Zachód. Jego szlak bojowy pokazuje głębie dramatu, którym były dla naszej części Europy traumatyczne wydarzenia II wojny światowej.
Audio/Video

Żołnierze Niezłomni - Stanisław Sojczyński „Warszyc”

Żołnierze Wyklęci – zapomniany fenomen
TYLKO U NAS
Artykuł

Żołnierze Wyklęci – zapomniany fenomen

Autor: Filip Musiał
Żołnierze Wyklęci są jednym z tych zjawisk historycznych, wokół których w ostatnich latach toczy się społeczna dyskusja. Dotyczy ona nie tylko postawy zbrojnego oporu jako metody walki z narzuconym reżimem, ale często konkretnych działań oddziałów czy decyzji ich dowódców.
poprzednia < 1 2
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510