Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Bolek i Lolek” przeciwko komunie
Artykuł

„Bolek i Lolek” przeciwko komunie

Autor: Grzegorz Majchrzak
„Bolek i Lolek” to tytuł jednej z najpopularniejszych bajek dla dzieci w okresie PRL. Taką samą nazwę otrzymał jeden z nadajników wykorzystywanych od 1984 r. przez warszawskie Radio „Solidarność”. Był to nadajnik specyficzny: umożliwiał podziemnym radiowcom wejście z napisami na wizję TVP.
„Byłem świadkiem bestialstwa”. Stłumiony protest w Ośrodku Odosobnienia w Kwidzynie w 1982 r.
Artykuł

„Byłem świadkiem bestialstwa”. Stłumiony protest w Ośrodku Odosobnienia w Kwidzynie w 1982 r.

Autor: Wojciech Kujawa
14 sierpnia, służba więzienna odmówiła wpuszczenia na teren ośrodka rodzin przybyłych na widzenie. Wybuchł bunt. Osadzeni wyszli na plac i domagali się zgody na spotkanie z najbliższymi. W odpowiedzi władza przystąpiła do brutalnej pacyfikacji ośrodka.
„Dopiero wydobyty pistolet i oświetlona lufa dały rezultat”…
Artykuł

„Dopiero wydobyty pistolet i oświetlona lufa dały rezultat”…

Autor: Marzena Grosicka
Wprowadzenie w Polsce stanu wojennego 13 grudnia 1981 r. przerwało „karnawał wolności”. Tej niedzieli nie było „Teleranka”, a Wojciech Jaruzelski straszył, że „ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią…”. Nie działały telefony. Część zakładów pracy została zmilitaryzowana.
„Gadała” pod Uniwersamem
Artykuł

„Gadała” pod Uniwersamem

Autor: Grzegorz Majchrzak
13 grudnia 1985 r. rozbawiony tłum warszawiaków obserwować mógł grupę bezradnie tłukących w metalową konstrukcję milicjantów. Wewnątrz przygotowanego przez opozycjonistów metalowego wózka znajdował się magnetofon, nadający głośno antykomunistyczną audycję.
„Jedność” z debitem
Artykuł

„Jedność” z debitem

Autor: Marta Marcinkiewicz
Pierwszym solidarnościowym pismem, które otrzymało debit wydawniczy już w listopadzie 1980 r., była „Jedność”.
„Mleczna” solidarność
Artykuł

„Mleczna” solidarność

Autor: Marcin Kasprzycki
8 października 1982 r. Sejm PRL uchwalił nową ustawę o związkach zawodowych, delegalizującą NSZZ „Solidarność”. Choć przywódcy (skupieni w podziemnym kierownictwie związku – Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej) spodziewali się takiej decyzji władz, to termin, w którym została podjęta, ich zaskoczył.
„Precz z komunistyczną juntą”. Pierwsze dni stanu wojennego w Łodzi w relacjach mieszkańców
Artykuł

„Precz z komunistyczną juntą”. Pierwsze dni stanu wojennego w Łodzi w relacjach mieszkańców

Autor: Leszek Próchniak
Robotnicza, rzekomo czerwona Łódź dobitnie pokazała po 13 grudnia, co myśli o komunistycznej władzy.
„Przeskoczyłem najważniejszy płot w życiu”. Studenci na strajku w Hucie „Baildon” w Katowicach
Artykuł

„Przeskoczyłem najważniejszy płot w życiu”. Studenci na strajku w Hucie „Baildon” w Katowicach

Autor: Tomasz Kurpierz
Już kilkanaście godzin po wprowadzeniu stanu wojennego wybuchł w województwie katowickim opór – jak szybko się okazało – jeden z najsilniejszych w całym kraju. Do strajkujących robotników Huty „Baildon” dołączyli studenci z katowickich uczelni. Wielu z nich milicja dotkliwie pobiła.
„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia
Artykuł

„Spacer po cukierki” zakończony w ośrodku odosobnienia

Autor: Marzena Grosicka
13 grudnia 1981 roku, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, w PRL został wprowadzony, z pogwałceniem prawa, stan wojenny. Po szesnastu miesiącach „karnawału wolności”, jak nazywano okres legalnego funkcjonowania „Solidarności”, na ulicach pojawiły się czołgi, wojsko, milicja, transportery opancerzone.
„Utrata przez Politechnikę Świętokrzyską takiej klasy dydaktyka jest wielce niepożądana”. Studenci w obronie opozycjonistki
Artykuł

„Utrata przez Politechnikę Świętokrzyską takiej klasy dydaktyka jest wielce niepożądana”. Studenci w obronie opozycjonistki

Autor: Marzena Grosicka
Wśród aresztowanych i oskarżonych z dekretu o stanie wojennym była m.in. mieszkanka Kielc – Stanisława Gawlik, bardziej znana jako „Natasza”. Od 1975 r. pracowała na Politechnice Świętokrzyskiej w charakterze wykładowcy. Mimo oporu i protestów ze strony studentów, Stanisława Gawlik straciła pracę i została poddana represjom – nie przerwało jednak to jej działalności na rzecz „Solidarności”.
„Używają ostrej amunicji…”. Pacyfikacja kopalni „Wujek” oczami świadków
Artykuł

„Używają ostrej amunicji…”. Pacyfikacja kopalni „Wujek” oczami świadków

Autor: Robert Ciupa
Te strzały usłyszała cała Polska. Chociaż władze uczyniły wszystko, by zablokować informacje, od 16 grudnia 1981 r. przekazywano sobie wieści o bohaterskiej obronie strajkującej kopalni „Wujek”.
„Wolna Polska zepchnięta pod ziemię…”
Artykuł

„Wolna Polska zepchnięta pod ziemię…”

Autor: Andrzej Sznajder
W grudniu 1981 roku wydawało się, że kopalnia „Piast” w Bieruniu będzie ostatnią, w której mógłby wybuchnąć strajk. A jednak… Zorganizowany tu spontanicznie pod ziemią protest trwał dwa tygodnie. Był najdłuższym strajkiem przeciwko stanowi wojennemu.
„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”
Artykuł

„Wszyscy mówiliśmy o niej babcia od krzyża”

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
W każdym polskim zrywie wolnościowym ogromną rolę odgrywały kobiety. Żony, matki, siostry pozostawały często w cieniu wydarzeń, choć odznaczały się wielką odwagą. Nie tylko wspierały i zagrzewały mężczyzn do walki, lecz także same w niej uczestniczyły.
„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa
Artykuł

„Z Dnia na Dzień”, czyli grudniowe zwycięstwo wolnego słowa

Autor: Artur Adamski
W dniu wprowadzenia stanu wojennego pomimo zagrożenia najsurowszymi sankcjami wielu działaczy Solidarności rozpoczęło druk niezależnych gazetek i ulotek. Nikomu z tych odważnych ludzi nie udało się wtedy jednak osiągnąć równie wiele, jak działającym we Wrocławiu wydawcom „Biuletynu Dolnośląskiego”.
„Za karę musiałem sprzątać dyżurkę oficera przy bramie”. Mieszkańcy świętokrzyskiego skierowani do Wojskowych Obozów Internowania
Artykuł

„Za karę musiałem sprzątać dyżurkę oficera przy bramie”. Mieszkańcy świętokrzyskiego skierowani do Wojskowych Obozów Internowania

Autor: Marzena Grosicka
Wojskowe Obozy Internowania, funkcjonujące w źródłach również jako Wojskowe Obozy Specjalne, utworzone zostały 5 listopada 1982 r. w trzynastu jednostkach polskiego wojska. Pobyt w nich stanowił jedną z licznych metod represji ze strony władz komunistycznych.
„Zamordowano mu kolegów na terenie kopalni”
Artykuł

„Zamordowano mu kolegów na terenie kopalni”

Autor: Marzena Grosicka
W Wigilię 1981 r. w godzinach porannych na stacji kolejowej w Sędziszowie (woj. kieleckie) zatrzymany został pracownik Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w Katowicach. Podróżował pociągiem, aby święta spędzić w rodzinnych stronach.
„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności
Biogram / Biografia

„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności

Autor: Sylwia Galij-Skarbińska
Trudno oddać pełen obraz toruńskiej opozycji doby lat osiemdziesiątych minionego wieku, bez ukazania roli, jaką w ruchu niezależnym odegrała Alicja Grześkowiak. Jest ona jedną z tych kobiet Solidarności, które na zawsze zaznaczyły swój wkład w tworzeniu zrębów suwerennej i demokratycznej Polski.
<i>Let Poland be Poland</i>. Nigdy Polska nie była tak popularna
Wywiad

Let Poland be Poland. Nigdy Polska nie była tak popularna

Autor: Patryk Pleskot, Maciej Kwaśniewski
Z prof. Patrykiem Pleskotem z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie rozmawia Maciej Kwaśniewski
13 grudnia. 40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

13 grudnia. 40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

Autor: Grzegorz Majchrzak, Piotr Brzeziński, Andrzej Malik, Sebastian Ligarski, Sebastian Pilarski, Łukasz Sołtysik
Kłamstwa na temat stanu wojennego i okoliczności jego wprowadzenia, to bodaj najgorsza spuścizna tamtego czasu, z którą stykamy się niestety do dzisiaj. To wyzwanie, przed którym stoi Instytut Pamięci Narodowej. Należy rzetelnie i konsekwentnie przedstawiać prawdę o stanie wojennym. Służą temu przede wszystkim podejmowane przez IPN badania naukowe, działania edukacyjne oraz liczne upamiętnienia ofiar i bohaterów.
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa
Artykuł

Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie na celowniku Służby Bezpieczeństwa

Autor: Michał Siedziako
Akademicki Ruch Oporu w Szczecinie był niewielką studencką grupą opozycyjną, powołaną na przełomie lutego i marca 1982 r. Szczecińska Służba Bezpieczeństwa do jej rozbicia zastosowała nadzwyczaj szeroki wachlarz środków.
Alina Pienkowska-Borusewicz

Alina Pienkowska-Borusewicz

Autor: Arkadiusz Kazański
Strajki w 1988 r., choć znacznie słabsze niż te sprzed ośmiu laty, dały jednak impuls do zmian społecznych i politycznych w Polsce, do zbliżenia władz państwowych i środowiska opozycyjnego. Szczegóły omówiono przy Okrągłym Stole, przy którym Alina Pienkowska nie chciała usiąść – pomimo że zgadzała się z jego przesłaniem: „skład delegacji [solidarnościowej] był ustalany przez kolegów z Warszawy. Uważam, że to nie w porządku wobec ludzi, którzy przez cały stan wojenny pracowali na rzecz zmian”. Więcej ciekawych wątków z życia jednej z bohaterek Solidarności w broszurze z serii "Bohaterowie Niepodległej".
Barbara Tarnowska. Kobieta w „Solidarności” służby zdrowia
Biogram / Biografia

Barbara Tarnowska. Kobieta w „Solidarności” służby zdrowia

Autor: Maciej Korkuć
„W dalszym ciągu inwigilować dr Tarnowską i jej kontakty, rozpoznawać ewentualny charakter tych kontaktów” – nakazywał swojemu tajnemu współpracownikowi jesienią 1981 r. jeden z oficerów operacyjnych Wojsk Ochrony Pogranicza. W taki sposób komunistyczni oficerowie poszukiwali danych na temat aktywności filigranowej lekarki z zakopiańskiego szpitala. W tym wypadku wiedzieli, co robią.
Białostockie Niezależne Zrzeszenie Studentów w latach 1982-1983
Artykuł

Białostockie Niezależne Zrzeszenie Studentów w latach 1982-1983

Autor: Bożena Koszel-Pleskaczuk
Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS) jest wyrazem niezwykłej aktywności młodzieży ze środowiska akademickiego, której działania skupiały się wokół odzyskiwania wolności oraz suwerenności kraju w latach 80. XX w. Angażowało się ono w każdą możliwą formę walki z komunistycznymi władzami.
Biskup Ignacy Tokarczuk. Kazanie na Jasnej Górze 5 września 1982 roku
Artykuł

Biskup Ignacy Tokarczuk. Kazanie na Jasnej Górze 5 września 1982 roku

Autor: Mariusz Krzysztofiński
Wśród kapłanów, którzy zapisali się złotymi zgłoskami w powojennych dziejach Kościoła katolickiego w Polsce, szczególne miejsce zajmuje ordynariusz przemyski abp Ignacy Tokarczuk (1918–2012) – biskup niezłomny.
Boże Narodzenie w ośrodku odosobnienia Kielce-Piaski
Artykuł

Boże Narodzenie w ośrodku odosobnienia Kielce-Piaski

Autor: Marzena Grosicka
„Ksiądz nie mógł nas spowiadać, bo miał tylko godzinę czasu. Olek Kania, który stanął obok mnie, powiedział: Absolucja ogólna proszę księdza. Ksiądz nam jej udzielił – jak żołnierzom na wojnie. Ta Msza miała niezwykłą temperaturę. Ludzie nie widzieli się od 13 grudnia, na znak pokoju wszyscy się ściskali” – wspominał jeden z internowanych na kieleckich Piaskach.
Bunt w Kwidzynie
Artykuł

Bunt w Kwidzynie

Autor: Andrzej Karasiewicz
W czasie trwania stanu wojennego w Polsce internowano około 10 tysięcy osób w kilkudziesięciu ośrodkach odosobnienia na terenie całego kraju. W ośrodkach tych cyklicznie wybuchały grupowe protesty więźniów.
Czego nie wiemy o pacyfikacji w kopalni „Wujek”?
Artykuł

Czego nie wiemy o pacyfikacji w kopalni „Wujek”?

Autor: Andrzej Sznajder
Sąd Najwyższy oddalił 22 kwietnia 2009 r. skargi kasacyjne 13 skazanych członków plutonu specjalnego ZOMO, biorących udział w pacyfikacji kopalni „Wujek” 16 grudnia 1981 r. Wszystko wskazuje na to, że historia wymierzania sprawiedliwości wobec sprawców śmierci 9 górników tej kopalni dobiegła końca.
Czemu stan wojenny wprowadzono dopiero w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r.?
Artykuł

Czemu stan wojenny wprowadzono dopiero w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r.?

Autor: Grzegorz Majchrzak
Władze PRL do siłowej pacyfikacji społeczeństwa, a dokładniej jego zbuntowanej części, przygotowywały się przez kilkanaście miesięcy. Już 26 sierpnia 1980 r. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zaproponowało „odblokowanie” strajkujących zakładów.
Czerwone śląskie uczelnie?
Artykuł

Czerwone śląskie uczelnie?

Autor: Tomasz Kurpierz
Niedzielny poranek 13 grudnia 1981 r. dla milionów Polaków rozpoczął się od widoku czołgów i pojazdów opancerzonych, które pojawiły się w wielu miejscowościach zamiast autobusów i tramwajów.
Czołgi na ulicach Gdańska
Źródło historyczne

Czołgi na ulicach Gdańska

Autor: Robert Chrzanowski
O czym rozmawiali milicjanci i żołnierze biorący udział w pacyfikacji Gdańska 16 grudnia 1981 r.? IPN Gdańsk publikuje nagrania zarejestrowane z nasłuchu działaczy „Solidarności”. Słychać na nich m.in. salwy czołgów wyprowadzonych na ulice miasta.
Duchowieństwo diecezji drohiczyńskiej wobec stanu wojennego
Artykuł

Duchowieństwo diecezji drohiczyńskiej wobec stanu wojennego

Autor: Marek Kozak
Strajki, które przetoczyły się przez Polskę w sierpniu 1980 r., dały początek nowemu ruchowi społecznemu. W wyniku tzw. porozumień sierpniowych powstał NSZZ „Solidarność”. Jego przywódcy i członkowie nierzadko szukali wsparcia w religii i u osób duchownych. Tak było również w diecezji drohiczyńskiej.
Działalność Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża jako przykład pomocy zagranicznej dla internowanych w stanie wojennym
Artykuł

Działalność Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża jako przykład pomocy zagranicznej dla internowanych w stanie wojennym

Autor: Marta Marcinkiewicz
Od pierwszych dni stanu wojennego niemal wszystkie zachodnie organizacje charytatywne udzielały Polsce pomocy humanitarnej. Pierwszą organizacją, której MSW pozwoliło dokonać wizytacji w ośrodkach odosobnienia był Polski Czerwony Krzyż.
Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym
Biogram / Biografia

Edmund Bałuka. Prawdziwy socjalista w socjalizmie realnym

Autor: Paweł Miedziński
Postać zmarłego Edmunda Bałuki – antysowieckiego działacza niepodległościowego i robotniczego – powinna być pamiętana. Jego biografia jest przykładem nie tylko wielkiej determinacji w walce o wolność, ale także metod, jakimi SB operacyjnie „wygaszała” niebezpiecznych liderów społecznego buntu.
Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)
Biogram / Biografia

Elektryk z Nowej Huty. Kazimierz Kubrak (1951-2021)

Autor: Andrzej Malik
Był działaczem robotniczym, całe życie związanym z Nową Hutą. Znaczna część jego życia upłynęła pod znakiem gwałtownych konfrontacji z systemem komunistycznym. Jego bezkompromisowość okazała się bezcennym wkładem w struktury hutniczej „Solidarności”.
Emil Barchański: ostatnia ofiara Dzierżyńskiego?
Artykuł

Emil Barchański: ostatnia ofiara Dzierżyńskiego?

Autor: Patryk Pleskot
10 lutego 1982 roku doszło do jednej z najbardziej spektakularnych akcji „małego sabotażu” w całym stanie wojennym. Przeprowadzili ją nie doświadczeni opozycjoniści, lecz nastolatkowie. Podpalili pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie.
Filozofia a stan wojenny
Artykuł

Filozofia a stan wojenny

Autor: Wojciech Paduchowski
W kilkuetapowej koncepcji konfliktu, prezentowanej przez Gierasimowa, zaangażowanie wojskowe to tylko jedna z licznych form prowadzących do zwycięstwa. Wszystko jest wojną. Czy zatem podejście Jaruzelskiego do rzeczywistości nie miało coś z filozofii Wschodu, sformalizowanej expressis verbis przez doktrynę Gierasimowa?
Generał Kukliński
Artykuł

Generał Kukliński

Autor: Filip Frąckowiak
W 1984 r. płk Ryszard Kukliński został przez sąd wojskowy w Warszawie skazany na karę śmierci za zdradę i zdegradowany. 11 listopada 2016 r. miałem zaszczyt odebrać z rąk prezydenta Andrzeja Dudy nominację generalską dla śp. Ryszarda Kuklińskiego.
Grudniowy protest hutniczego olbrzyma
Artykuł

Grudniowy protest hutniczego olbrzyma

Autor: Tomasz Gonet
Na mapie strajkowych wystąpień w grudniu 1981 r., nie tylko na terenie ówczesnego województwa katowickiego, szczególne miejsce zajmuje protest załogi Kombinatu Metalurgicznego Huty „Katowice”, która w dniach 13-23 grudnia protestowała przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego.
Grudzień ʼ81 – śmierć w czołgu
Artykuł

Grudzień ʼ81 – śmierć w czołgu

Autor: Radosław Szewczyk
W pierwszych dniach stanu wojennego w kilku miejscach Polski doszło do tragicznych w skutkach wypadków pojazdów wojskowych. Przyniosły one ofiary śmiertelne wśród niedoświadczonych, a także siłą wcielonych do armii żołnierzy.
I nazywali to Wojskiem Polskim…
Wystawa

I nazywali to Wojskiem Polskim…

Autor: Kamila Churska-Wołoszczak, Piotr Wiejak, Katarzyna Maniewska
W Nowym Domu Poselskim w Warszawie od 8 do 13.11.2017 zaprezentowano wystawę IPN „I nazywali to Wojskiem Polskim…! Wojskowe Obozy Internowania w Polsce (1982–1983). Zbrodnia komunistyczna. Zbrodnia przeciwko ludzkości”. Była hołdem złożonym osobom internowanym pod pozorem ćwiczeń wojskowych.
Inteligentna forma internowania?
Wywiad

Inteligentna forma internowania?

Autor: Mieczysław Góra, Rafał Leśkiewicz
Z prokuratorem Mieczysławem Górą z Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Gdańsku, Delegatura w Bydgoszczy rozmawia dr Rafał Leśkiewicz.
Internowanie kobiet w stanie wojennym
Artykuł

Internowanie kobiet w stanie wojennym

Autor: Marta Marcinkiewicz
Internując 1008 kobiet Czesław Kiszczak i Wojciech Jaruzelski stosowali nie tylko zasady swoiście pojmowanego „humanitaryzmu”, o którym zachodnim korespondentom chętnie opowiadał rzecznik rządu Jerzy Urban, ale również zasady równouprawnienia.
Jak wyglądał podziemny strajk?
Artykuł

Jak wyglądał podziemny strajk?

Autor: Jarosław Neja
W grudniu 1981 r. kilka z ponad dwudziestu strajków górniczych, które wybuchły na Górnym Śląsku przeciwko wprowadzeniu przez komunistów stanu wojennego, odbywało się pod ziemią.
Jan Piotr Koziatek

Jan Piotr Koziatek

Autor: Arkadiusz Kazański
W broszurze przedstawiono biografię Jana Piotra Koziatka (1942–2017), członka opozycji, który działał na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności oraz respektowania praw człowieka w PRL.
Jan Stawisiński 1960–1982

Jan Stawisiński 1960–1982

Autor: Zenon Szmidtke
Pochodził z Koszalina. Był wysoki, wysportowany. Lubił pływać, grać w siatkówkę i marzył, by zostać geologiem. W wieku 19 lat wyjechał z Koszalina do Katowic. Do pracy w kopalni „Wujek”. Chciał pomóc rodzinie. W 1979 r. zatrudnił się jako górnik w KWK „Wujek” w Katowicach. Po wprowadzeniu stanu wojennego brał udział w proteście w kopalni, gdzie pracował. 16 grudnia 1981 r. został postrzelony w głowę przez pluton specjalny ZOMO, który pacyfikował strajk w kopalni. Był jednym z dziewięciu bestialsko zamordowanych wówczas górników. Przez 40 dni konał w szpitalu w Katowicach - Ochojcu.
Jaruzelski kłamie!
Artykuł

Jaruzelski kłamie!

Autor: Marzena Grosicka
Wraz z ogłoszeniem 13 grudnia 1981 r. dekretu o stanie wojennym na terenie całej PRL wprowadzone zostało niezwykle restrykcyjne prawo. Dawało ono komunistycznym władzom możliwość represjonowania „niepokornych” obywateli.
Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Jaruzelski przeciw Polakom. Pod gazem i pałami ZOMO - demonstracje 3 maja 1982 r.

Autor: Radosław Poboży
Pół roku po wprowadzeniu stanu wojennego, ponad jedenaście lat po zrywie niepodległościowym na Wybrzeżu w 1970 r. i 14 lat po protestach Marca 1968 r., 3 maja 1982 r., w święto uchwalenia Konstytucji 3 Maja, doszło do jednej z największych konfrontacji z władzą od czasu masakry z grudnia 1970 r.
Jaruzelski, Kim Il Sung i zbliżenie pomiędzy dyktaturami
Artykuł

Jaruzelski, Kim Il Sung i zbliżenie pomiędzy dyktaturami

Autor: Marek Hańderek
Druga połowa lat 80. była obok lat 50. okresem, gdy komunistyczna Polska i Korea Północna współpracowały ze sobą najbliżej. W latach 50. intensywne kontakty wynikały głównie z toczącej się wojny koreańskiej i jej bezpośrednich skutków.
Kolegia ds. wykroczeń, czyli „ludowa sprawiedliwość” po 13 grudnia 1981 roku
Artykuł

Kolegia ds. wykroczeń, czyli „ludowa sprawiedliwość” po 13 grudnia 1981 roku

Autor: Grzegorz Majchrzak
Kolegia ds. wykroczeń były organami karno-administracyjnymi do końca 1982 r. działającymi przy urzędach gminnych, dzielnicowych, miejskich i wojewódzkich. Po zmianie z grudnia tegoż roku działały już tylko kolegia rejonowe i wojewódzkie.
Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983
Artykuł

Koncepcje oporu społecznego w okresie stanu wojennego 1981-1983

Autor: Krzysztof Brzechczyn
Po wprowadzeniu stanu wojennego ocalali z aresztowań członkowie Komisji Krajowej zawiązali Krajowy Komitet Strajkowy NSZZ „Solidarność”. Wykonując uchwałę KK z 12 XII 1981 r. KKS wezwał do strajku generalnego, który zakończyłby się po uwolnieniu wszystkich aresztowanych i odwołaniu stanu wojennego.
Kościół z pomocą poszkodowanym w stanie wojennym. Diecezja katowicka
Artykuł

Kościół z pomocą poszkodowanym w stanie wojennym. Diecezja katowicka

Autor: Daniel Szlachta
Strach, aresztowania, brak środków do życia i dostępu do informacji o losie najbliższych to codzienność działaczy Solidarności po 13 grudnia 1981 r. Jako pierwszy ruszył im z pomocą Kościół.
Kozły ofiarne Jaruzelskiego. Internowanie Gierka i Jaroszewicza w stanie wojennym
Artykuł

Kozły ofiarne Jaruzelskiego. Internowanie Gierka i Jaroszewicza w stanie wojennym

Autor: Robert Spałek
Dwóch najbardziej znanych i najważniejszych ludzi władzy lat siedemdziesiątych znalazło się 13 grudnia 1981 r. w przymusowym odosobnieniu. Byli to: Edward Gierek – niedawny szef Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i faktyczny przywódca państwa, oraz Piotr Jaroszewicz – były premier.
Kryptonim „Jodła”, czyli internowania
Artykuł

Kryptonim „Jodła”, czyli internowania

Autor: Grzegorz Majchrzak
Internowanie oznaczało przymusowe osadzenie w ośrodkach odosobnienia (popularnie nazywanych internatami) osób uznanych za niebezpieczne (głównie z powodów politycznych) dla PRL. Następowało na podstawie decyzji administracyjnych (poza kontrolą sądową), formalnie podejmowanych przez komendantów wojewódzkich Milicji Obywatelskiej. De facto ich podstawą były dane zebrane przez Służbę Bezpieczeństwa.
List, który nosi znamiona zbrodni
Artykuł

List, który nosi znamiona zbrodni

Autor: Marzena Kruk
Od 13 grudnia 1980 do 31 grudnia 1982 komunistyczne władze PRL skontrolowały i ocenzurowały prawie 83 mln listów. Ponad 129 000 z nich skierowano do wykorzystania operacyjnego, a 9249 do wykorzystania procesowego. Ryszard Wincerowicz za list do przyjaciela mógł spędzić w więzieniu nawet pięć lat.
Made in MSW
Artykuł

Made in MSW

Autor: Grzegorz Majchrzak
Służba Bezpieczeństwa, czy szerzej resort spraw wewnętrznych, nigdy nie uczestniczył w tak dużym stopniu w działalności środków masowego przekazu, jak w stanie wojennym.
Mało znana historia obwieszczenia o wprowadzeniu stanu wojennego
Artykuł

Mało znana historia obwieszczenia o wprowadzeniu stanu wojennego

Autor: Grzegorz Majchrzak
„Obwieszczenie Rady Państwa o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce ze względu na bezpieczeństwa państwa” zostało wydrukowane w Związku Sowieckim. Niewykluczone, że w tej samej drukarni, co „Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego” z lipca 1944 r.
Mieczysław Rokitowski – ofiara stanu wojennego z Przemyśla
Artykuł

Mieczysław Rokitowski – ofiara stanu wojennego z Przemyśla

Autor: Marcin Bukała
Stan wojenny to dramatyczny okres w najnowszej historii Polski. Jest kojarzony nie tylko z licznymi ograniczeniami wolności i praw obywatelskich, ale i z ofiarami śmiertelnymi. Jedną z nich był 47-letni mieszkaniec Przemyśla – Mieczysław Rokitowski.
Młodzież kontra ZOMO. Strajk studencki  w Łodzi 14-15 grudnia 1981 r.
Artykuł

Młodzież kontra ZOMO. Strajk studencki w Łodzi 14-15 grudnia 1981 r.

Autor: Leszek Próchniak
Stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. przez ekipę gen. Wojciecha Jaruzelskiego stanowił dla społeczeństwa ogromne zaskoczenie. W obliczu napiętej sytuacji politycznej spodziewano się wprawdzie nadzwyczajnych rozwiązań, jednak skala i skuteczność działań władz musiały szokować.
Na wzór Szarych Szeregów – Narożniak uwolniony!
Artykuł

Na wzór Szarych Szeregów – Narożniak uwolniony!

Autor: Tadeusz Ruzikowski
Odbicie z warszawskiego szpitala aresztowanego przez komunistyczne służby Jana Narożniaka – obwinianego o ujawnienie tajemnicy państwowej poprzez rozpowszechnianie tajnej, antyopozycyjnej instrukcji Prokuratora Generalnego PRL – bardzo wzmocniło moralnie Polaków przeciwstawiających się reżimowi.
Najmłodszy internowany stanu wojennego jest dzisiaj historykiem IPN
Wywiad

Najmłodszy internowany stanu wojennego jest dzisiaj historykiem IPN

Autor: Andrzej Sznajder, Maciej Kwaśniewski
Ruch Młodzieży Niepodległej to grupa bytomskich uczniów zawiązana w połowie stycznia 1982 r., która miała m.in. kolportować wydawnictwa podziemnej „Solidarności”. Licealista Andrzej Sznajder miał 17 lat i 10 dni, gdy został aresztowany. W ośrodkach internowania spędził prawie miesiąc.
Największy dolnośląski górniczy protest stanu wojennego. Strajk w Zakładach Górniczych „Rudna” w Polkowicach 14-17 grudnia 1981 r.
Artykuł

Największy dolnośląski górniczy protest stanu wojennego. Strajk w Zakładach Górniczych „Rudna” w Polkowicach 14-17 grudnia 1981 r.

Autor: Łukasz Sołtysik
Według oficjalnych danych MSW dniach 13-14 grudnia 1981 r. w całej Polsce przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego zaprotestowały załogi około 199 zakładów pracy, w tym na Dolnym Śląsku ok. 36. Strajk w ZG „Rudna” należy do wyjątkowych z kilku powodów.
Najwyższy wyrok stanu wojennego
Wywiad

Najwyższy wyrok stanu wojennego

Autor: Ewa Kubasiewicz, Maciej Kwaśniewski
Długie lata kierowała Działem Gromadzenia i Opracowania Zbiorów Biblioteki Głównej Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni. Zaangażowana w działalność niepodległościową, nazajutrz po wprowadzeniu stanu wojennego włączyła się w strajk okupacyjny w WSM. Tydzień później była już w komunistycznym więzieniu. Z Ewą Kubasiewicz rozmawia Maciej Kwaśniewski.
Nazbyt kosztowna interwencja
Artykuł

Nazbyt kosztowna interwencja

Autor: Grzegorz Majchrzak
Kolejnym rocznicom wprowadzenia stanu wojennego towarzyszy dyskusja, czy Polsce w latach 1980–1981 groziła interwencja wojskowa Układu Warszawskiego. Związek Sowiecki miał dość sił i środków, aby się na nią zdecydować. Starał się jej jednak uniknąć.
Niepodległy. Wierny Kościołowi i Polsce Janusz Krupski (1951–2010)
Biogram / Biografia

Niepodległy. Wierny Kościołowi i Polsce Janusz Krupski (1951–2010)

Autor: Marek Kunicki-Goldfinger
Urodzony w połowie XX w. historyk, założyciel i redaktor naczelny podziemnego pisma „Spotkania”, działacz opozycji niepodległościowej. Był człowiekiem głębokiej wiary i kryształowego sumienia, co zgodnie zaświadczają osoby znające go od dzieciństwa i młodości oraz świadkowie jego późniejszego życia.
Niespełnione prośby towarzysza Jaruzelskiego
Artykuł

Niespełnione prośby towarzysza Jaruzelskiego

Autor: Grzegorz Majchrzak
W grudniu 1981 r., jeszcze przed wprowadzeniem stanu wojennego I sekretarz Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i premier Wojciech Jaruzelski co najmniej dwukrotnie zwracał się do sojuszników o wsparcie działań przeciwko własnemu społeczeństwu.
Niezależny wydawca, legenda "drugiego obiegu"
Artykuł

Niezależny wydawca, legenda "drugiego obiegu"

Autor: Mirosław Biełaszko
Wśród 96 ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku jest Janusz Krupski – kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, wcześniej wiceprezes IPN, jeden z twórców niezależnego ruchu wydawniczego w PRL.
Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.
Artykuł

Od kolegiów po działania specjalne SB, czyli represje wobec działaczy opozycji w latach 80.

Autor: Grzegorz Majchrzak
W drugiej połowie lat 70. władze PRL postawiły nie na masowe aresztowania, a na nękanie działaczy opozycji. Nie znaczy to jednak, że opozycjoniści nie trafiali do więzień.
Operacja „Mewa”
Artykuł

Operacja „Mewa”

Autor: Piotr Brzeziński
Był 12 grudnia 1981. Wśród kończących właśnie obrady członków Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” rozeszła się pogłoska, że nie działają teleksy i telefony. Jednak Lech Wałęsa i Andrzej Krupiński spokojnie zamknęli posiedzenie. Opuszczający salę działacze nie wiedzieli, że zaczyna się stan wojenny.
Pamiątki Franciszka Raese z internowania w czasie stanu wojennego
Artykuł

Pamiątki Franciszka Raese z internowania w czasie stanu wojennego

Autor: Radosław Kurek
Wśród materiałów zgromadzonych w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci znajdują się m.in. pamiątki z okresu stanu wojennego. Jedne z najciekawszych przekazał Archiwum IPN w Krakowie w 2019 r. Franciszek Raese, działacz śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”, który w 1982 r. został internowany w Zabrzu-Zaborzu.
Pierwsza „zorza” wolności
Artykuł

Pierwsza „zorza” wolności

Autor: Radosław Morawski
Podsumowujący przebiegająca w dniach 16–23 czerwca 1983 r., a więc jeszcze w czasie stanu wojennego, drugą pielgrzymkę papieża Jana Pawła II do ojczyzny, płk Zenon Płatek, dyrektor Departamentu IV MSW, zajmującego się rozpracowywaniem Kościoła katolickiego w Polsce wykazał się urzędowym optymizmem…
Piotr Majchrzak
Artykuł

Piotr Majchrzak

Autor: Paweł Zielony
12 marca 1963 r. w Poznaniu urodził się Piotr Majchrzak, późniejszy uczeń Technikum Ogrodniczego w Rokietnicy. Zmarł tragicznie, w wieku 19 lat, w mrocznych czasach stanu wojennego.
Pobicie internowanych w ośrodku odosobnienia w Wierzchowie Pomorskim
Artykuł

Pobicie internowanych w ośrodku odosobnienia w Wierzchowie Pomorskim

Autor: Marta Marcinkiewicz
13 lutego 1982 r. w ośrodku odosobnienia w Wierzchowie Pomorskim przebywało 88 internowanych. Doszło wówczas do brutalnego pobicia 40 z nich. Było to pierwsze ze zbiorowych pobić internowanych, do jakich na przestrzeni 1982 r. dochodziło w ośrodkach odosobnienia.
Pobicie internowanych w Wierzchowie Pomorskim
Artykuł

Pobicie internowanych w Wierzchowie Pomorskim

Autor: Maciej Frydrychowicz
Dnia 13 lutego 1982 r. komendant Ośrodka Odosobnienia dla Internowanych w Wierzchowie Pomorskim, p.o. Naczelnika Zakładu Karnego mjr Marek Gadomski po konsultacji z KWMO w Koszalinie i w porozumieniu z miejscową SB ogłosił alarm dla Wierzchowa.
Początki
Artykuł

Początki

Autor: Grzegorz Waligóra
Decydujący wpływ na powstanie w połowie 1982 r. Solidarności Walczącej, na jej charakter i radykalny program miały realia stanu wojennego. Wokół Kornela Morawieckiego skupiła się wówczas grupa działaczy o poglądach zdecydowanie antykomunistycznych.
Pod parasolem Kościoła
Artykuł

Pod parasolem Kościoła

Autor: Bogusław Tracz
W nocy z 12 na 13 grudnia roku 1981 na rogatkach polskich miast stanęły czołgi, a na ulicach pojawiły się patrole złożone z funkcjonariuszy milicji i żołnierzy. Jeszcze przed północą rozpoczęły się aresztowania.
Polowanie na ludzi. Zbrodnia lubińska 31 sierpnia 1982 roku
Artykuł

Polowanie na ludzi. Zbrodnia lubińska 31 sierpnia 1982 roku

Autor: Łukasz Sołtysik
Czy protesty z pierwszych dni stanu wojennego oraz prężna działalność struktur podziemnej Solidarności wpłynęły na decyzje władz wojewódzkich, aby w drugą rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych użyć siły i broni palnej przeciwko pokojowej manifestacji?
Polski kryzys, amerykańska szansa. Reakcje polityczne Stanów Zjednoczonych na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce
Artykuł

Polski kryzys, amerykańska szansa. Reakcje polityczne Stanów Zjednoczonych na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce

Autor: Patryk Pleskot
Przesadą byłoby stwierdzenie, że w USA przyjęto wprowadzenie stanu wojennego w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r., oznaczające siłowe rozprawienie się z „Solidarnością”, ze zdumieniem i dużym zaskoczeniem. W końcu już rok wcześniej płk Ryszard Kukliński ostrzegał przed jeszcze gorszym scenariuszem: inwazją wojsk Układu Warszawskiego.
Ponury plagiat Jaruzelskiego?
Artykuł

Ponury plagiat Jaruzelskiego?

Autor: Przemysław Wójtowicz
Stan wyjątkowy w Turcji z 1980 roku i stan wojenny w Polsce z 1981 roku wykazują w swoim przebiegu i konsekwencjach charakterystyczne, dające do myślenia w planie historycznym i politologicznym, podobieństwa i różnice.
Powinność, nie zdrada
Artykuł

Powinność, nie zdrada

Autor: Artur Cieślik
Sowiecka propaganda mówiła o nim: „zdrajca”, sowiecki sąd wojskowy PRL skazał go na karę śmierci, współcześnie niektórzy, w marketingowym stylu, sprzedają nam go jako „atomowego szpiega”, prof. Zbigniew Brzeziński, który jako jeden z pierwszych poznał walkę Dawida z Goliatem mówił o nim „Pierwszy polski oficer w NATO”. 7 listopada 1981 r. CIA ewakuowało z PRL pułkownika Ryszarda Kuklińskiego.
Praca operacyjna Służby Bezpieczeństwa w ośrodkach odosobnienia
Artykuł

Praca operacyjna Służby Bezpieczeństwa w ośrodkach odosobnienia

Autor: Marta Marcinkiewicz
Umieszczenie kilku tysięcy działaczy związkowych i opozycyjnych w ośrodkach odosobnienia okazało się dla władz stanu wojennego niewystarczające. Dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych było niezmiernie ważne, żeby wśród internowanych jak najszybciej rozpocząć pracę operacyjno-filtracyjną.
Proces Andrzeja Słowika i Jerzego Kropiwnickiego
Artykuł

Proces Andrzeja Słowika i Jerzego Kropiwnickiego

Autor: Sebastian Pilarski
Represje sądowe były tą formą prześladowania społeczeństwa, z której komunistyczny reżim szczególnie chętnie korzystał po 13 grudnia 1981 r.
Procesy polityczne w Krakowie w stanie wojennym
Artykuł

Procesy polityczne w Krakowie w stanie wojennym

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
W okresie stanu wojennego wymiar sprawiedliwości, obok aparatu bezpieczeństwa, stał się głównym organem represji wykorzystywanym wobec działaczy opozycji. Działaczom zdelegalizowanej „Solidarności” wytoczono procesy polityczne m.in. za udział w strajkach i niepodporządkowanie się przepisom.
Propagandystów stanu wojennego troska o młodzież
Artykuł

Propagandystów stanu wojennego troska o młodzież

Autor: Jan Olaszek
Jednym z motywów antysolidarnościowej propagandy było oskarżanie liderów „Solidarności” że manipuluje młodymi ludźmi, których wyprowadza na ulice w swoich własnych politycznych celach
Przywrócenie nadziei
Artykuł

Przywrócenie nadziei

Autor: Włodzimierz Suleja
Podziemna „Solidarność” trwała, jednakże jej szeregi wykruszały się. Niezwykle korzystny, z punktu widzenia władz komunistycznych, bilans zakłóciło jednak wydarzenie, które ekipa Jaruzelskiego chciała dla swych celów zdyskontować. Była nim druga pielgrzymka Jana Pawła II.
Pulitzer a sprawa kwidzyńska
Artykuł

Pulitzer a sprawa kwidzyńska

Autor: Grzegorz Wołk
Praca reportera w obcym kraju targanym wewnętrznym konfliktem, z dynamicznie zmieniającą się sytuacją polityczną, nigdy nie należała do łatwych. Podobnie było w Polsce po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r.
Rok więzienia za żłóbek. Historia niezwykłej szopki bożonarodzeniowej w kościele Jezuitów w Kaliszu
Artykuł

Rok więzienia za żłóbek. Historia niezwykłej szopki bożonarodzeniowej w kościele Jezuitów w Kaliszu

Autor: Radosław Morawski
Wywrócony żłóbek, obok w zwojach drutu kolczastego figurka Dzieciątka Jezus przepasana czarnym kirem. Z lewej strony przewróconego żłóbka – biała płyta ze śladami gąsienic transportera. Tak w 1981 roku wyglądała szopka bożonarodzeniowa w kościele Jezuitów w Kaliszu.
Rozkład
Artykuł

Rozkład

Autor: Włodzimierz Suleja
W czasie ofensywy propagandowej, podjętej przez władzę po wprowadzeniu stanu wojennego, niezwykle wyraźnie eksponowano tezę, iż nadzwyczajne środki umożliwią przełamanie stanu kryzysu gospodarczego. Istotnie, w 1982 r. zdołano poprawić równowagę rynkową, ale działo się to nie dzięki wzrostowi produkcji, lecz z powodu gwałtownego – aż o 1/3 – obniżenia stopy życiowej społeczeństwa.
Ruch na Rzecz Samorządnej Rzeczpospolitej Polaków
Artykuł

Ruch na Rzecz Samorządnej Rzeczpospolitej Polaków

Autor: Przemysław Zwiernik
Po wprowadzeniu stanu wojennego na terenie Poznania działało wiele podziemnych organizacji utworzonych przez uczniów szkół średnich, studentów wyższych uczelni i pracowników zakładów pracy.
Rzeszowskie gry operacyjne
Artykuł

Rzeszowskie gry operacyjne

Autor: Janusz Borowiec
Inicjatywom Solidarności Walczącej w Rzeszowie ton nadawali tacy zasłużeni działacze, jak Antoni Kopaczewski, Andrzej Kucharski i Janusz Szkutnik. Służbie Bezpieczeństwa udało się jednak umieścić swoją agenturę w ścisłym kierownictwie organizacji.
Solidarni w stanie wojennym – uwolnić Narożniaka!
Artykuł

Solidarni w stanie wojennym – uwolnić Narożniaka!

Autor: Tadeusz Ruzikowski
Wprowadzenie stanu wojennego nie tylko zakończyło legalną możliwość działania „Solidarności”, ale też zainicjowało czas szczególnej opresji skierowanej przeciw jej działaczom i sympatykom – w pierwszej kolejności poprzez masową akcję internowań i obostrzenia narzucone przez dekret o stanie wojennym.
Solidarność w konspiracji
Artykuł

Solidarność w konspiracji

Autor: Andrzej Malik
W warszawskiej willi aktorki Lucyny Winnickiej 22 kwietnia 1982 r. powołano Tymczasową Komisję Koordynacyjną NSZZ „Solidarność”. Przedstawicielami Małopolski byli w niej Władysław Hardek, a potem Stefan Jurczak.
Sprawa dwóch milionów
Artykuł

Sprawa dwóch milionów

Autor: Paweł Piotr Warot
Zdążyła już obrosnąć legendą sprawa 80 milionów złotych dolnośląskiej „Solidarności”, na których komuniści po wprowadzeniu stanu wojennego nie zdołali położyć łapy. Mało kto dziś pamięta, że warmińsko-mazurska „Solidarność” również miała swoją sprawę… w tym wypadku 2 milionów. Niestety sprawa pieniędzy olsztyńskiego Zarządu Regionu miała bardziej dramatyczny przebieg i do dziś budzi wiele pytań, na które z trudem przychodzą odpowiedzi.
Stan wojenny – nieznana historia. IPN Gdańsk prezentuje unikatowe, niepublikowane wcześniej nagranie
Źródło historyczne

Stan wojenny – nieznana historia. IPN Gdańsk prezentuje unikatowe, niepublikowane wcześniej nagranie

Autor: Robert Chrzanowski
Trawler „Regulus”, którego stan wojenny został u wybrzeży Kanady, 23 grudnia 1981 r. zawinął do Vancouver. Tu doszło do przedziwnej dyskusji z komunistycznym dyplomatą. Prezentujemy autentyczne nagranie z tej rozmowy i dokument opisujący sytuację na statku.
Stan wojenny a dyplomacja RFN – <i>Déjà vu</i> z grudnia 1970?
Artykuł

Stan wojenny a dyplomacja RFN – Déjà vu z grudnia 1970?

Autor: Tytus Jaskułowski
Przeglądając meldunki MSW dotyczące reakcji placówek dyplomatycznych państw NATO na to, co działo się w PRL w trakcie i po 13 grudnia 1981 r. można odnieść wrażenie, iż słowem kluczem, spajającym owe doniesienia było „zaskoczenie”.
Stan wojenny na polecenie Kremla
Artykuł

Stan wojenny na polecenie Kremla

Autor: Marcin Krzek-Lubowiecki
Jedno ze spotkań, kluczowych dla rozwoju wypadków w 1981 r., odbyło się tuż za granicą PRL. 3 kwietnia w Brześciu nad Bugiem Stanisław Kania i Wojciech Jaruzelski spotkali się z sowieckimi przywódcami, żeby omówić sytuację.
Stan wojenny w naszej pamięci
Artykuł

Stan wojenny w naszej pamięci

Autor: Filip Musiał
W roku 1981 komuniści wprowadzili stan wojenny, by złamać kręgosłup „Solidarności”, by stłumić polskie dążenie do wolności. Powrócili w ten sposób do represji masowych, charakterystycznych dla lat tzw. stalinizmu.
Stan wojenny w Stalowej Woli
Artykuł

Stan wojenny w Stalowej Woli

Autor: Joanna Karbarz-Wilińska
Ruch robotniczy „Solidarność”, który powstał w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia, rozwijał się w całej Polsce. Jednym z jego głównych ośrodków na Podkarpaciu została Stalowa Wola, a członkowie NSZZ „Solidarność” wywodzący się z tamtego regionu zostali w grudniu 1981 r. poddani represjom.
Stan wojenny. Od kulminacji do „normalizacji”
Artykuł

Stan wojenny. Od kulminacji do „normalizacji”

Autor: Włodzimierz Suleja
Po zduszeniu strajków wywołanych wprowadzeniem stanu wojennego, najpoważniejszym przejawem oporu wobec poczynań władzy stały się krótkie, niekiedy wręcz symboliczne, przerwy w pracy.
Stan wojenny. Przegrana bitwa
Artykuł

Stan wojenny. Przegrana bitwa

Autor: Włodzimierz Suleja
Niespełna godzinę przed północą z 12 na 13 grudnia 1981 roku spóźnieni przechodnie, zwłaszcza w dużych miastach, ze zdziwieniem obserwowali wzmożony ruch prywatnych samochodów osobowych. Nikt nie domyślał się jeszcze, że zmierzają one pod konkretne adresy, a ich pasażerowie to cywilni i mundurowi pracownicy SB i MO.
Środowiska groźne dla władzy komunistycznej
Artykuł

Środowiska groźne dla władzy komunistycznej

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Wprowadzenie stanu wojennego stanowiło eskalację w represyjnej polityce władz komunistycznych i szczególnie ostro kontrastowało z poprzedzającym je okresem karnawału „Solidarności”. Tym bardziej nie należy się dziwić, że sprowokowało tak szeroką gamę przejawów oporu – zwłaszcza wśród młodzieży i dawnych działaczy związkowych.