Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Arcypolskie święta”
Biblioteka cyfrowa

„Arcypolskie święta”

„Wigilia na Syberii” z 1892 r. to jeden ze szczególnie przejmujących obrazów Jacka Malczewskiego. Pokazuje polskich zesłańców, którym najbardziej rodzinne w naszej tradycji święta przyszło spędzać przy niemal pustym stole – tysiące kilometrów od żon i dzieci. Także w XX w. nie brakowało momentów, kiedy polskim rodzinom trudno było z radością celebrować Boże Narodzenie.
„Nie jesteśmy żadną bandą”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Nie jesteśmy żadną bandą”

Autor: Dawid Golik
Pierwsze oddziały walczące z komunistami składały się z ludzi, którzy albo nie złożyli nigdy broni, albo też chwycili za nią ponownie po to, by na przykład odbić swoich kolegów z więzień czy aresztów.
„Ostatnie powstanie”. Dodatek prasowy na Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych
Biblioteka cyfrowa

„Ostatnie powstanie”. Dodatek prasowy na Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Autor: Maciej Korkuć, Michał Wenklar, Dawid Golik, Filip Musiał, Robert Piwko, Marek Jedynak, Krzysztof Pięciak
W dodatku przedstawiona jest ewolucja w kolejnych latach charakteru i warunków działalności podziemia niepodległościowego w Małopolsce i Świętokrzyskiem.
Audio/Video

Żołnierze wolnej Polski. Wyklęci odnalezieni w Małopolsce (t. 1)

Autor: Dawid Golik, Krzysztof Pięciak, Janusz Ślęzak
Aleksander Stawarz (1896-1942)
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Aleksander Stawarz (1896-1942)

Autor: Dawid Golik
Był jednym z tych, którzy wywalczyli Polsce niepodległość, a później obronili jej w walkach o granice. Jako zawodowy oficer wychował w międzywojniu całe pokolenie żołnierzy Wojska Polskiego, a gdy ponownie trzeba było chwycić za broń, twardo stawiał czoła niemieckim i słowackim jednostkom podczas kampanii wrześniowej. Zginął zamordowany w KL Auschwitz, osadzony tam za działalność konspiracyjną.
Armia Krajowa. Wojsko wolnej Polski
Biblioteka cyfrowa

Armia Krajowa. Wojsko wolnej Polski

Dodatek prasowy IPN do tygodnika „Gość Niedzielny” z 25 września 2022 z okazji 80. rocznicy powstania Armii Krajowej
Audio/Video

Czym była Armia Krajowa? Jaka była jej rola w Polskim Państwie Podziemnym? Czym wyróżniała się spośród innych konspiracyjnych formacji w Polsce i w Europie?

Autor: Filip Musiał, Tomasz Łabuszewski, Dawid Golik, Marek Jedynak
Dawid Golik

Dawid Golik

Urodzony w 1984 r., historyk i politolog, dr, pracownik Oddziałowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Krakowie, sekretarz redakcji „Zeszytów Historycznych WiN-u”. Autor książek: Partyzanci „Lamparta”. Historia IV batalionu 1. pułku strzelców podhalańskich AK (2014); (z Filipem Musiałem) Władysław Gurgacz – jezuita wyklęty (2014); Wrzesień 1939 w dolinie Dunajca. Bój graniczny i walki nad górnym Dunajcem między 1 a 6 września 1939 roku (2018) i in.
Goralenvolk. Narzędzie niemieckiej polityki wobec Podhala
TYLKO U NAS
Artykuł

Goralenvolk. Narzędzie niemieckiej polityki wobec Podhala

Autor: Dawid Golik, Wojciech Szatkowski
Koncepcja Goralenvolku – „narodu góralskiego” – była od samego początku ideą stricte niemiecką, której główną oś stanowiła chęć wciągnięcia społeczności polskich górali do współpracy z okupantem w latach II wojny światowej.
Góral, znaczy Polak z ducha i krwi
Biblioteka cyfrowa

Góral, znaczy Polak z ducha i krwi

Autor: Filip Musiał, Wojciech Szatkowski, Dawid Golik, Maciej Korkuć, Rafał Opulski, Stanisław Apostoł, Arkadiusz Stefaniak-Guzik
Konfederacja Tatrzańska jako lokalna organizacja miała dla Podhala istotne znaczenie, także jako przejaw sprzeciwu wobec kolaboracyjnego zjawiska Goralenvolku.
Józef Kuraś „Ogień” i Zgrupowanie Partyzanckie „Błyskawica”
Biblioteka cyfrowa

Józef Kuraś „Ogień” i Zgrupowanie Partyzanckie „Błyskawica”

Autor: Dawid Golik, Maciej Korkuć
Józef Kuraś urodził się 23 października 1915 r. w gorczańskiej wsi Waksmund, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych i obywatelskich. Od 1934 r. był członkiem Stronnictwa Ludowego, natomiast od listopada 1936 r. do września 1938 r. pełnił zasadniczą służbę wojskową – najpierw w szeregach 2.
Józef Kuraś „Ogień” i Zgrupowanie Partyzanckie „Błyskawica”
Biblioteka cyfrowa

Józef Kuraś „Ogień” i Zgrupowanie Partyzanckie „Błyskawica”

Autor: Dawid Golik, Maciej Korkuć
Józef Kuraś urodził się 23 października 1915 r. w gorczańskiej wsi Waksmund, w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych i obywatelskich. Od 1934 r. był członkiem Stronnictwa Ludowego, natomiast od listopada 1936 r. do września 1938 r. pełnił zasadniczą służbę wojskową – najpierw w szeregach 2. Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, a następnie, od marca 1937 r., w Korpusie Ochrony Pogranicza. 29 marca 1937 r. został przydzielony do Pułku KOP „Głębokie” i służył kolejno w Batalionach KOP „Berezwecz” i „Słobódka”.
Konspiracja, wojsko, partyzantka. Podziemie zbrojne w Małopolsce 1939–1955
POLECAMY
Artykuł

Konspiracja, wojsko, partyzantka. Podziemie zbrojne w Małopolsce 1939–1955

Autor: Filip Musiał, Dawid Golik
Gdy we wrześniu 1939 r., jeszcze w trakcie walk frontowych z Niemcami, powstawały pierwsze konspiracyjne organizacje wojskowe, nikt nie przewidywał, że wojna potrwa kilka kolejnych lat. Tym bardziej nie spodziewano się, że walkę „aż do zwycięstwa” trzeba będzie prowadzić także w warunkach nowej okupacji – wprowadzanej rękami Sowietów i polskich komunistów.
Ks. Władysław Gurgacz SJ
Biblioteka cyfrowa

Ks. Władysław Gurgacz SJ

Autor: Dawid Golik, Roksana Szczypta-Szczęch
14 września 2018 r. minęła 69. rocznica wykonania wyroku śmierci na ks. Władysławie Gurgaczu SJ, kapelanie oddziału „Żandarmeria” Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowców.
Audio/Video

Nie tylko cichociemni... Zrzuty materiałowe dla AK w latach 1941-1944

Autor: Dawid Golik
Partyzanckie orły
POLECAMY
Artykuł

Partyzanckie orły

Autor: Dawid Golik
Zdobiły powrześniowe rogatywki, szyte konspiracyjnie furażerki i najzwyklejsze cyklistówki. Często były najważniejszym symbolem noszonym w boju.
Rok 1943. Niemiecki odwet na polskiej wsi
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Rok 1943. Niemiecki odwet na polskiej wsi

Autor: Dawid Golik
Na przełomie 1942 i 1943 r. Niemcy zaczęli patrzeć na polską wieś jako na groźne zaplecze dla rodzących się grup zbrojnego oporu. Władze niemieckie zdecydowały się na ostrą i brutalną reakcję na wszelkie przejawy pomocy podziemiu.
Rok 1943. Odwet na polskiej wsi
Biblioteka cyfrowa

Rok 1943. Odwet na polskiej wsi

Autor: Filip Musiał, Dawid Terelak, Dawid Golik, Piotr Sadowski, Marcin Chorązki, Marzena Grosicka
Zróżnicowane represje wobec wsi były jednym z elementów okupacyjnego terroru. Wpisywały się w politykę niemiecką wobec Polaków, traktowanych jako podludzie – nacja, która miała świadczyć niewolnicza pracę dla niemieckiej „rasy panów”.
Audio/Video

Sowieci w Małopolsce w świetle dokumentów urzędowych 1945-1946

Autor: Filip Musiał, Maciej Korkuć, Dawid Golik, Marcin Chorązki, Anna Czocher, Paweł Mazur, Dominika Pasich, Rafał Opulski
Stanisław Ludzia „Harnaś”
Biblioteka cyfrowa

Stanisław Ludzia „Harnaś”

Autor: Dawid Golik
Stanisław Ludzia był jednym z najbardziej znanych w Małopolsce partyzantów powojennego podziemia niepodległościowego. O wolną Polskę walczył od 1944 r. – najpierw z okupantem niemieckim, a później także z Sowietami i narzuconą Polakom komunistyczną władzą. Swoją działalność partyzancką zaczynał jako zwykły strzelec, z czasem przydzielano mu coraz bardziej odpowiedzialne zadania, takie jak akcje likwidacyjne czy dowodzenie samodzielnymi patrola mi.
Stefan Balicki „Bylina”, Stanisław Szajna „Orzeł”. Broszura edukacyjna
Biblioteka cyfrowa

Stefan Balicki „Bylina”, Stanisław Szajna „Orzeł”. Broszura edukacyjna

Autor: Dawid Golik, Filip Musiał
Obaj zostali aresztowani, skazani na śmierć i 14 września 1949 r., wraz z ks. Gurgaczem, straceni na podwórzu więzienia Montelupich w Krakowie.
W akcie samoobrony. Aktywizacja podziemia niepodległościowego w Małopolsce wiosną 1945 r.
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

W akcie samoobrony. Aktywizacja podziemia niepodległościowego w Małopolsce wiosną 1945 r.

Autor: Dawid Golik
Komendant Okręgu AK Kraków wiosną 1945 r. nie namawiał swoich podkomendnych do otwartej walki z Sowietami, zdając sobie sprawę z dysproporcji sił. Jednak represje komunistyczne szybko skłoniły wielu żołnierzy podziemia do ponownego chwycenia za broń i odtworzenia struktur konspiracyjnych.
Wiarusy
Biblioteka cyfrowa

Wiarusy

Autor: Dawid Golik
"...Czy jesteście tylko biernymi świadkami nie zajmującymi się wcale losami Ojczyzny, tej matki naszej, która nas chroni i karmi, która za to znajduje tyle niewdzięczności u swych synów, którzy przyczyniają się tylko do jej zagłady pragnąc skuwać ją w kajdanach Bolszewizmu... Polacy! Z silną wiarą w zwycięstwo dla dobra sprawy, a ze zniszczeniem wszystkich złych i przewrotnych, pójdziemy w przyszłość mając tylko na sercu swój honor i godność Polaka...", fragment odezwy „Wiarusów” z 1947 r.
Żołnierze Wierni Ojczyźnie. AK
Biblioteka cyfrowa

Żołnierze Wierni Ojczyźnie. AK

Autor: Filip Musiał, Dawid Golik, Krzysztof Pięciak, Marcin Chorązki, Anna Czocher, Maciej Korkuć, Michał Wenklar
14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz, w konsekwencji którego Związek Walki Zbrojnej został przemianowany na Armię Krajową.
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510