Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji
TYLKO U NAS
Artykuł

„Daleko od szosy” – wybory 1989 na polskiej prowincji

Autor: Andrzej Czyżewski
Każda rocznica wyborów kontraktowych staje się pretekstem do rozmowy o wydarzeniach rozgrywających się w świetle jupiterów czy w centralnych punktach dużych polskich miast. Tymczasem sukces strony solidarnościowej z czerwca 1989 nie byłby możliwy bez wyborców z terenów słabo zurbanizowanych.
„Okrągły stół” widziany z boku. Grupa Robocza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wobec negocjacji z władzami
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

„Okrągły stół” widziany z boku. Grupa Robocza Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” wobec negocjacji z władzami

Autor: Sebastian Pilarski
Przy „okrągłym stole” zabrakło wielu czołowych działaczy NSZZ „Solidarność”. Zostali potraktowani jako przeszkoda na drodze do porozumienia władz PRL z opozycją.
„Pokojowa przebudowa ustrojowa”? Wybory 4 czerwca 1989 r. na łamach poznańskiej prasy niezależnej
TYLKO U NAS
Artykuł

„Pokojowa przebudowa ustrojowa”? Wybory 4 czerwca 1989 r. na łamach poznańskiej prasy niezależnej

Autor: Przemysław Zwiernik
Wydarzenia 1989 r. były przedmiotem licznych artykułów, analiz i komentarzy na łamach prasy wydawanej poza cenzurą. Duże zainteresowanie budziły m.in. rozmowy Okrągłego Stołu, wybory parlamentarne 4 czerwca oraz różne aspekty transformacji ustrojowej.
„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności
NOWY NUMER BIULETYNU IPN
Biogram / Biografia

„Żeby prawo chroniło człowieka…” Alicja Grześkowiak – zasłużona działaczka toruńskiej Solidarności

Autor: Sylwia Galij-Skarbińska
Trudno oddać pełen obraz toruńskiej opozycji doby lat osiemdziesiątych minionego wieku, bez ukazania roli, jaką w ruchu niezależnym odegrała Alicja Grześkowiak. Jest ona jedną z tych kobiet Solidarności, które na zawsze zaznaczyły swój wkład w tworzeniu zrębów suwerennej i demokratycznej Polski.
4 czerwca – nie wybory, lecz referendum
O TYM SIĘ MÓWI
Artykuł

4 czerwca – nie wybory, lecz referendum

Autor: Paweł Błażewicz
Tak zwane wybory kontraktowe odbyły się 4 i 18 czerwca 1989 roku. Były one wynikiem poufnych rozmów prowadzonych z Lechem Wałęsą przez Czesława Kiszczaka, szefa policyjnego aparatu PRL-u, współtwórcy stanu wojennego. Te spotkania w „cztery oczy” przekształciły się 16 września 1988 r. w słynne z nagrań wideo rozmowy w Magdalence.
Kiszczak Papers
WARTO ZAJRZEĆ
Artykuł

Kiszczak Papers

Autor: Tomasz Kozłowski
W roku 2018 media obiegła informacja o odnalezieniu nieznanych dokumentów Czesława Kiszczaka znajdujących się w Archiwum Instytutu Hoovera w Kalifornii. Skąd się tam wzięły? I czy ich treść jest rzeczywiście tak sensacyjna?
Klęska komuny i triumf „Solidarności”
POLECAMY
Artykuł

Klęska komuny i triumf „Solidarności”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
Polacy tłumnie ruszyli do urn wyborczych. Wynik pierwszej tury głosowania z 4 czerwca 1989 r. pokazał, że chcą zmiany ustroju. Strona opozycyjna nie sięgnęła jednak po władzę. Honorowała kontrakt zawarty przy okrągłym stole.
Konfederacja Polski Niepodległej wobec „historycznego kompromisu”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Konfederacja Polski Niepodległej wobec „historycznego kompromisu”

Autor: Roman Gieroń
W Polsce drugiej połowy lat siedemdziesiątych pogłębiał się kryzys gospodarczy. Spadało zaufanie do władzy. Sytuacja międzynarodowa sprzyjała odwilży. Zaciąganie zachodnich kredytów ograniczało możliwości stosowania represji. Oczekiwania społeczne rosły. W takich okolicznościach powstała KPN.
Konsekwencje „okrągłego stołu”
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Konsekwencje „okrągłego stołu”

Autor: Monika Komaniecka-Łyp
W 1989 r. komuniści byli świadomi, że muszą podzielić się władzą z powodu katastrofalnej sytuacji gospodarczej kraju. Jednak według nich demokratyzacja systemu mogła oznaczać dopuszczenie opozycji jedynie do parlamentu, nie przewidywali natomiast zmian w wojsku i aparacie bezpieczeństwa.
Ksiądz Stefan Niedzielak: ostatnia ofiara Katynia?
POLECAMY
Artykuł

Ksiądz Stefan Niedzielak: ostatnia ofiara Katynia?

Autor: Patryk Pleskot
W piątek 20 stycznia 1989 roku późnym wieczorem ks. Stefan Niedzielak – siedemdziesięcioczteroletni proboszcz na warszawskich Powązkach – został brutalnie zamordowany w swoim mieszkaniu. Nieznani do dzisiaj sprawcy najpierw bestialsko go pobili, a potem dosłownie złamali mu kark.
Likwidacja Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”
TYLKO U NAS
Artykuł

Likwidacja Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa-Książka-Ruch”

Autor: Andrzej Boboli
Gigant RSW „Prasa-Książka-Ruch” był dla komunistów skutecznym narzędziem władzy nad Polską. Długotrwała i prowadzona w niezbyt rzetelny sposób likwidacja tego propagandowego molocha miała znaczący wpływ na późniejsze losy słowa drukowanego – już w III RP.
Łabędzi śpiew polskiego komunizmu
POLECAMY
Artykuł

Łabędzi śpiew polskiego komunizmu

Autor: Michał Przeperski
W styczniu 1947 r. w Polsce przeprowadzono pierwsze powojenne wybory do Sejmu. Chociaż jednym z jego uczestników był Blok Demokratyczny – składający się m.in. z Polskiej Partii Robotniczej – stanowiły one absolutną antytezę demokracji.
Msze Św. za Ojczyznę. Suchowola – Białystok (1984-1989)
TYLKO U NAS
Artykuł

Msze Św. za Ojczyznę. Suchowola – Białystok (1984-1989)

Autor: Marek Kozak
Msze św. za Ojczyznę w Suchowoli były odprawiane od 11 listopada 1984 r., w drugą niedzielę każdego miesiąca, w kościele Św. Apostołów Piotra i Pawła w Suchowoli. Pierwsze nabożeństwo za duszę ks. Jerzego odprawił biskup białostocki ks. Edward Kisiel z udziałem tysięcy wiernych z całego kraju.
Okrągły stół
WARTO WIEDZIEĆ
Artykuł

Okrągły stół

Autor: Włodzimierz Suleja
Od lutego do kwietnia 1989 r. trwały dwumiesięczne negocjacje ówczesnej ekipy partyjno-rządowej w Polsce z przedstawicielami opozycji, zwieńczone podpisaniem porozumień, do których należało m.in. przeprowadzenie pierwszych po II wojnie światowej częściowo wolnych wyborów do Sejmu.
Optymizm zatomizowanych: w jakich nastrojach Polacy przywitali koniec komunizmu?
POLECAMY
Artykuł

Optymizm zatomizowanych: w jakich nastrojach Polacy przywitali koniec komunizmu?

Autor: Michał Przeperski
Wydarzenia roku 1989 w Polsce to opowieść o rodzącej się nadziei. Czasem jej początkiem jest wizyta Jana Pawła II z lata 1987, czasem strajki z 1988 czy telewizyjna debata Miodowicz-Wałęsa z listopada 1988 r., czy wreszcie wybory czerwcowe. Tak przynajmniej głosi dominująca narracja. Czy słusznie?
Radio Olsztyn a wybory parlamentarne w 1989 roku
POLECAMY
Artykuł

Radio Olsztyn a wybory parlamentarne w 1989 roku

Autor: Piotr Kardela
Przed wyborami do sejmu kontraktowego w czerwcu 1989 r. ważne dla władzy, jak i opozycji na Warmii i Mazurach, były w kampanii wyborczej bloki wyborcze emitowane w Radiu Olsztyn. Po ośmiu latach nieobecności w eterze pojawili się zwolnieni w stanie wojennym dziennikarze związani z „Solidarnością”.
Rozliczenie rządzących. Wybory z 4 czerwca 1989 r. w województwie katowickim
TYLKO U NAS
Artykuł

Rozliczenie rządzących. Wybory z 4 czerwca 1989 r. w województwie katowickim

Autor: Adam Dziuba
W 1988 r. pogłębiła się zapaść gospodarcza, a Polską wstrząsnęły dwie strajkowe fale zorganizowane pod sztandarem „Solidarności”. Kierownicze gremia rządzącej krajem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej były świadome, że destabilizacja i wybuch buntu społecznego to kwestia najbliższego czasu.
Wybory czerwcowe 1989 roku w Łodzi
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wybory czerwcowe 1989 roku w Łodzi

Autor: Sebastian Pilarski
W trakcie obrad „okrągłego stołu” zapadła przełomowa w dziejach PRL decyzja o przeprowadzeniu wyborów parlamentarnych z udziałem opozycji. W Łodzi, tak jak w całej Polsce, komunistyczne władze poniosły w nich spektakularną klęskę.
Wybory w województwie białostockim w 1989 roku
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Wybory w województwie białostockim w 1989 roku

Autor: Krzysztof Sychowicz
Podczas wyborów do sejmu i senatu w czerwcu 1989 r. elektorat „Solidarności” w województwie białostockim okazał się bardzo zdyscyplinowany. Zaowocowało to zwycięstwem wyborczym strony opozycyjno-solidarnościowej, a społeczeństwu dało nadzieję na zmianę władzy w Polsce.
Zmagania z władzą
DLA WNIKLIWYCH
Artykuł

Zmagania z władzą

Autor: Marzena Grosicka
Poniżej przedstawiamy relacje działaczy NSZZ „Solidarność i innych organizacji opozycyjnych regionu świętokrzyskiego na temat wydarzeń z lat 1988-1989.
TEKSTY
TEMATY
Biblioteka cyfrowa
Audio/Video
English content
Księgarnia
Aktualności
Autorzy
O nas
Kontakt
Edukacja
postacie IPN
Spotkasz ich na Przystanku Historia
Józef Piłsudski, Anna Walentynowicz, mały Powstaniec – te trzy postacie przyjęliśmy jako symbolicznych reprezentantów trzech epok historii Polski w XX wieku – II Rzeczypospolitej, Polski pod rządami komunistów ale też Polski czasów II wojny światowej. Nasi bohaterowie kształtowali nie tylko dzieje Polski, ale też nasze wyobrażenia o wartościach moralnych: poświęcenia, odpowiedzialności, odwagi – dziś są już częścią historii, którą opisujemy. Temu ma służyć Przystanek Historia (autor zdjęcia małego Powstańca - Cezary Piwowarski)
Dowiedz się więcej
Redakcja portalu dokłada wszelkich starań, aby dotrzeć do wszystkich właścicieli (i dysponentów praw autorskich) zdjęć i innych materiałów, które są wykorzystywane na niniejszym portalu. Wszelkie osoby i instytucje, do których nie udało nam się dotrzeć prosimy o kontakt z redakcją.
IPN
Copyright © 2024 Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - Wszelkie prawa zastrzeżone. ISSN 2719-8510