Proszę czekać,
trwa ładowanie strony...

„Bo dawał Żydom chleb”. Tadeusz Nowak ps. Szperacz (Skarżysko-Kamienna)

Autor: Tomasz Domański
„Kryjówki dla Żydów” – dodatek historyczny Delegatury IPN w Kielcach do „Tygodnika eM”

„Kryjówki dla Żydów” – dodatek historyczny Delegatury IPN w Kielcach do „Tygodnika eM”

Autor: Tomasz Domański
W związku z Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką (24 marca) w „Tygodniku eM” ukazał się dodatek historyczny z artykułem dr. Tomasza Domańskiego z Referatu Badań Historycznych IPN w Kielcach, poświęcony polskim chłopom, którzy w czasie II wojny światowej podjęli największy wysiłek i ponieśli największe ofiary za próby pomocy Żydom.

„Polish-Jewish Studies” – najnowszy periodyk IPN (konferencja prasowa)

Autor: Mateusz Szpytma, Grzegorz Berendt, Tomasz Domański

„Polish-Jewish Studies” (czasopismo naukowe IPN) - Polacy i Żydzi w II RP i podczas niemieckiej okupacji (debata)

Autor: Mateusz Szpytma, Alicja Gontarek, Grzegorz Berendt, Tomasz Domański, Rafał Dudkiewicz

Polish-Jewish Studies: the latest periodical of Institute of National Remembrance

Autor: Mateusz Szpytma, Grzegorz Berendt, Tomasz Domański

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania, kontrowersje, perspektywy (wokół publikacji pokonferencyjnej)

Autor: Rafał Dudkiewicz, Edyta Majcher-Ociesa, Tomasz Domański, Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki
Badania nad policją granatową w Generalnym Gubernatorstwie
Artykuł

Badania nad policją granatową w Generalnym Gubernatorstwie

Autor: Tomasz Domański
Po podboju Polski Niemcy postanowili zadbać o utrzymanie swoich porządków na całym okupowanym obszarze. Grożąc surowymi karami, wezwali przedwojennych polskich policjantów do zarejestrowania się we wskazanych urzędach.

Co wiemy o Polakach ratujących Żydów w czasie wojny? Czy istniała międzynarodowa pomoc Żydom mieszkającym na ziemiach polskich? Kim byli Polacy pomagający i ratujący Żydów?

Czym jest człowieczeństwo i co jest jego miarą? Kim byli Sprawiedliwi? Z czego wynikała ich dzielna postawa? To pytania, które często pojawiają się podczas rozmów dotyczących ratowania Żydów z Holocaustu

Autor: Paweł Lisicki, Waldemar Chrostowski, Tomasz Domański, Jan Pospieszalski
Działalność antyniemiecka policjantów granatowych i kryminalnych w Kielcach w okresie II wojny światowej
Artykuł

Działalność antyniemiecka policjantów granatowych i kryminalnych w Kielcach w okresie II wojny światowej

Autor: Tomasz Domański
Początkowo na barkach funkcjonariuszy policji granatowej spoczęła większa część obowiązków przedwojennych, które można określić mianem utrzymania i zabezpieczenia porządku publicznego, w tym zwalczanie pożarów i przestępstw pospolitych. Z biegiem czasu Niemcy coraz bardziej wykorzystywali PP i PPK do realizowania własnych celów okupacyjnych.
Instrukcja Dowódcy AK nr 116/I z 15 września 1943 roku i jej konsekwencje
Artykuł

Instrukcja Dowódcy AK nr 116/I z 15 września 1943 roku i jej konsekwencje

Autor: Tomasz Domański
Instrukcja gen. „Bora” w sprawie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego stała się z czasem podstawą represjonowania oficerów AK Okręgu Radomsko-Kieleckiego przez komunistów.

Jaka jest rola czasopism naukowych we współczesnym świecie? Jakie cele stawiają sobie czasopisma naukowe? Kto jest odbiorcą tekstów naukowych? Jak periodyki naukowe mogą wpływać na dyskurs intelektualny w Polsce?

Jaki zakres badań nt. relacji polsko-żydowskich jest teraz prowadzony? Jakie informacje nt. wspólnej historii udało się już przeprowadzić? Jakie badania są do przeprowadzenia? Co historykom nastręcza najwięcej trudności?

Autor: Rafał Dudkiewicz, Tomasz Domański

Jakie były formy i możliwości oporu Żydów przeciwko Niemcom w czasie II wojny światowej? Co nowego wiemy o walce Żydów w getcie warszawskim? Jak wyglądał opór cywilny i zbrojny w gettach zorganizowanych przez niemieckie władze okupacyjne?

Kielecczyzna pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945: straty osobowe

Kielecczyzna pod okupacją niemiecką w latach 1939–1945: straty osobowe

Autor: Tomasz Domański, Michał Zawisza, Marek Jedynak, Katarzyna Jedynak, Andrzej Jankowski, Leszek Bukowski
Wydawnictwo zawiera dziewięć artykułów omawiających wojenne straty na terenie Kielecczyzny. Historycy opisali m.in. zagładę polskiej inteligencji w tym regionie, zbrodnie niemieckie czy współpracę mieszkańców wsi z oddziałami partyzanckimi Armii Krajowej.
Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki „Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”

Korekta obrazu? Refleksje źródłoznawcze wokół książki „Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski”

Autor: Tomasz Domański
Tekst dr. Domańskiego to pierwsza z serii recenzji przygotowywanych przez IPN na temat książki Dalej jest noc. Losy Żydów w wybranych powiatach okupowanej Polski (t. 1-2) pod red. Barbary Engelking i Jana Grabowskiego. Powstał w wyniku licznych zapytań osób zainteresowanych tą tematyką, skierowanych do IPN. Recenzja „Korekta obrazu?” stanowi jednocześnie zapowiedź nowego czasopisma IPN „Polish-Jewish Studies”.
Kryjówki dla Żydów
Artykuł

Kryjówki dla Żydów

Autor: Tomasz Domański
Badania naukowe prowadzone w zakresie polskiej pomocy świadczonej Żydom podczas niemieckiej okupacji wyraźnie przekonują, że najwięcej takich przypadków miało miejsce na wsiach. Tam też najczęściej dochodziło do krwawych represji za pomoc Żydom wymierzanych przez lokalne jednostki niemieckiej policji porządkowej.
Mieszkańcy wsi zamordowani i represjonowani za pomoc Żydom
Artykuł

Mieszkańcy wsi zamordowani i represjonowani za pomoc Żydom

Autor: Tomasz Domański
„Każdy Polak, który żyda przyjmie i przetrzyma […] staje się karygodnym. Również będzie karany karą śmierci, który uciekłym albo policyjnie niemeldowanym żydom użycza pomieszczenia albo wyżywienia względnie sprzedaje im środki żywnościowe”.

Na czym polegały działania ratownicze dyplomacji polskiej na rzecz Żydów podczas II wojny? Z czym wiązała się pomoc Żydom świadczona indywidualnie? Jaki charakter miała pomoc zorganizowana, w tym Kościoła katolickiego i Żegoty

Autor: Alicja Gontarek, Mateusz Szpytma, Tomasz Domański, Rafał Dudkiewicz
Nasza Historia – Świętokrzyskie. Dodatek prasowy

Nasza Historia – Świętokrzyskie. Dodatek prasowy

Autor: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki, Tomasz Domański, Robert Piwko, Marzena Grosicka, Tomasz Gocel
Wydawnictwo Delegatury IPN w Kielcach dotyczące wsi kieleckiej wobec komunistycznego totalitaryzmu.
Nie tylko o Ulmach. O pomocy udzielanej Żydom przez Polaków podczas okupacji niemieckiej w latach 1939-1945

Nie tylko o Ulmach. O pomocy udzielanej Żydom przez Polaków podczas okupacji niemieckiej w latach 1939-1945

Autor: Tomasz Domański, Alicja Gontarek
Pozycja popularyzatorska przybliżająca tematykę pomocy, jakiej udzielili obywatele polscy Żydom w czasie Holocaustu. Powstała z okazji beatyfikacji błogosławionej rodziny Ulmów z Markowej, którzy w 1995 r. zostali pośmiertnie odznaczeni tytułem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Niemieckie zbrodnie na kieleckiej wsi
Artykuł

Niemieckie zbrodnie na kieleckiej wsi

Autor: Tomasz Domański
Największy terror okupanci wprowadzili jesienią 1942 r. Ich celem było przede wszystkim ograbienie rolników z produktów żywnościowych, zapewnienie siły roboczej dla gospodarki Rzeszy, a w następnych latach zwalczanie zaplecza polskiej partyzantki.
Obóz karny w Łopusznie
Artykuł

Obóz karny w Łopusznie

Autor: Tomasz Domański
Jednym z wyznaczników niemieckiej polityki wobec okupowanych ziem polskich był drenaż ludzi i żywności. Tylko z dystryktu radomskiego na przymusowe roboty wysłano ponad 240 tysięcy ludzi.

Oddział Wydzielony WP mjr. H. Dobrzańskiego "Hubala" rozbija pod Huciskiem batalion niemiecki

Autor: Tomasz Domański
Pacyfikacja Skałki Polskiej
Artykuł

Pacyfikacja Skałki Polskiej

Autor: Tomasz Domański
Jedna z najbardziej krwawych zbrodni na Kielecczyźnie w czasie II wojny światowej to pacyfikacja wsi Skałka Polska w gminie Łopuszno, w pow. kieleckim, dokonana 11 maja 1943 r. przez oddziały niemieckiej policji.
Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi
Artykuł

Polacy ratujący Żydów. Kilka historii odważnych ludzi

Autor: Tomasz Domański
Szacuje się, że na ziemiach polskich w okresie okupacji niemieckiej, w dzieło pomocy ludności żydowskiej zaangażowanych było od 30 tys. do 300 tys. Polaków. Tylko niewielka część z nich została uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.
Pomoc zapisana w źródłach

Pomoc zapisana w źródłach

Autor: Jan Żaryn, Tomasz Domański, Alicja Gontarek, Marek Jedynak, Andrzej Kwaśniewski
Badania naukowe prowadzone w zakresie polskiej pomocy świadczonej Żydom podczas niemieckiej okupacji wyraźnie przekonują, że najwięcej przypadków miało miejsce na wsiach. Tam też najczęściej dochodziło do krwawych represji za pomoc.

Postawy ludności II RP pod okupacją

Autor: Mateusz Szpytma, Grzegorz Berendt, Sławomir Kalbarczyk, Maciej Korkuć, Marcin Przegiętka, Tomasz Domański
Procesy pokazowe księży w czasach stalinowskich na łamach „Słowa Ludu”
Artykuł

Procesy pokazowe księży w czasach stalinowskich na łamach „Słowa Ludu”

Autor: Tomasz Domański
Podsądni przyznawali się do absurdalnych zarzutów, a prokurator i obrońcy wspólnie ich potępiali. Społeczeństwo Kielecczyzny miało uwierzyć, że udowodniono antypolską działalność Watykanu i episkopatu.

Przystanek Historia w Szczecinie prezentuje nagranie z dyskusji „Polacy Ratujący Żydów – Rodzina Ulmów”. Czym kierowali się Ulmowie, decydując się na przyjęcie do swego domu potrzebujących i przerażonych Żydów?

Autor: Tomasz Domański, Michał Siekierka, Rafał Dudkiewicz

Relacje polsko-żydowskie w II RP, podczas II wojny i po niej do 1947. Przegląd i kierunki badań

Autor: Andrzej Żbikowski, Tomasz Domański, Marek Wierzbicki, Edyta Majcher-Ociesa, Elżbieta Rączy

Relacje polsko-żydowskie w XX w.

Autor: Rafał Dudkiewicz, Tomasz Domański

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania-kontrowersje-perspektywy

Autor: Witold Mędykowski, Jakub Tyszkiewicz, Mateusz Lisak, Tomasz Domański, Marek Wierzbicki
Sprawa niemieckiej pacyfikacji Michniowa przed wymiarem sprawiedliwości
Artykuł

Sprawa niemieckiej pacyfikacji Michniowa przed wymiarem sprawiedliwości

Autor: Tomasz Domański
W dniach 12 i 13 lipca 1943 roku policjanci niemieccy wymordowali co najmniej 204 mieszkańców świętokrzyskiej wsi Michniów (w tym 54 kobiety i 48 dzieci). Kilkadziesiąt ofiar tej masakry zginęło w płomieniach. Ograbioną wieś doszczętnie spalono, zakazując jednocześnie jej odbudowy.
Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką – przegląd piśmiennictwa

Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką – przegląd piśmiennictwa

Autor: Tomasz Domański, Alicja Gontarek
Tom Stan badań nad pomocą Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką – przegląd piśmiennictwa składa się z trzech części. W dwóch pierwszych przedstawiono specyfikę okupacji niemieckiej w Polsce, okupacyjne uwarunkowania świadczenia pomocy oraz stan wiedzy na temat działań ratowniczych podejmowanych na rzecz Żydów przez dyplomację polską.

Stan badań nad relacjami polsko-żydowskimi

Autor: Rafał Dudkiewicz, Tomasz Domański
Strach jako metoda sprawowania okupacji niemieckiej na przykładzie <i>Kreis</i> Kielce
Artykuł

Strach jako metoda sprawowania okupacji niemieckiej na przykładzie Kreis Kielce

Autor: Tomasz Domański
W ostatnich latach coraz śmielej w publikacjach sygnowanych przez polskich i międzynarodowych przedstawicieli środowisk naukowych pojawia się teza o „niemieckiej nieobecności” w czasie niemieckiej okupacji w Generalnym Gubernatorstwie.

Tadeusz Nowak był dowódcą komórki Armii Krajowej, która była odpowiedzialna za przerzut amunicji. Jakie funkcje wypełniali Polacy i Żydzi w niemieckiej fabryce zbrojeniowej HASAG? W jaki sposób Tadeusz Nowak pomagał Żydom w fabryce?

Autor: Tomasz Domański
Tomasz Domański

Tomasz Domański

Historyk, pracownik Referatu Badań Historycznych IPN Delegatura w Kielcach. Zajmuje się okresem II wojny światowej w dystrykcie radomskim oraz relacjami polsko-żydowskimi w XX wieku.

Ucieczka z płonącego domu. Rodzina Lechów z Wólki w gminie Chmielnik

Autor: Tomasz Domański
W chałupie, stodole, bunkrze

W chałupie, stodole, bunkrze

Autor: Jarosław Szarek, Roman Gieroń, Tomasz Domański, Damian Sitkiewicz, Ewa Kołomańska, Marcin Chorązki
Dodatek prasowy „W chałupie, stodole, bunkrze...”, przedstawia Polaków ratujących Żydów na polskiej wsi w czasie II wojny światowej.
W różnych mundurach. Formacje policyjne w Polsce

W różnych mundurach. Formacje policyjne w Polsce

W II RP Kandydaci na policjantów musieli wykazać się nieskazitelną przeszłością, znajomością języka polskiego w piśmie i słowie, umiejętnością liczenia, dobrym zdrowiem i odpowiednim wykształceniem w przypadku oficerów. W związku z konferencją naukową o formacjach policyjnych Delegatura IPN w Kielcach przygotowała dodatek prasowy o ich funkcjonowaniu w Polsce XX wieku.

What happened on 4 July 1946 at 7 Planty street in Kielce? Anti-Jewish incidents from the point of view of scholars from Western countries will be the subject of the conference with the participation of specialists in the field

Autor: Tomasz Domański, Mateusz Lisak, Witold Mędykowski, Jakub Tyszkiewicz, Marek Wierzbicki
Wokół Wykusu. Żandarmi z posterunku w Suchedniowie
Artykuł

Wokół Wykusu. Żandarmi z posterunku w Suchedniowie

Autor: Tomasz Domański
9 czerwca 1943 r. Komendant Policji Porządkowej (Kommandant der Ordnungspolizei) w dystrykcie radomskim wydał rozporządzenie dotyczące przegrupowania sił policyjnych na podległym sobie terenie celem ich wzmocnienia w walce z „bandami” i przywrócenia bezpieczeństwa.

Z jakim ważnym przesłaniem Wincenty Witos przyjechał do Kielc w maju 1939 roku? Jak wyglądała działalność ruchu ludowego w czasie II wojny światowej?

Autor: Jerzy Gapys, Mateusz Ratyński, Tomasz Domański, Marzena Grosicka

Zginął jak żył, walcząc za Polskę. Do końca w mundurze oficera Wojska Polskiego

Autor: Tomasz Domański