Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie, Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej w Szczecinie, Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie oraz 12. Szczecińska Dywizja Zmechanizowana zapraszają na szczecińskie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych 28 lutego 2020 r.:
- - godz. 11:00 - apel pamięci i złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą osoby przetrzymywane i zamordowane w budynku więzienia w latach 1945–1956 Areszt Śledczy w Szczecinie, ul. Kaszubska 28
- - godz. 12:00 - złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą żołnierzy podziemia niepodległościowego, przetrzymywanych i torturowanych w budynku WUBP/WUdsBP w latach 1945–1956, Komenda Wojewódzka Policji w Szczecinie, ul. Małopolska 47
Koniec II wojny światowej nie przyniósł Polsce wolności. Wielu nie mogło się z tym pogodzić, wybierając dalszą nierówną walkę i trwanie w konspiracji. Żołnierze antykomunistycznego podziemia niepodległościowego wywodzili się z różnych środowisk: Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych czy Batalionów Chłopskich, mieli różne wizje przyszłej Polski, ale połączył ich wspólny los. Wiedzieli, że w przypadku aresztowania czeka ich śmierć lub długoletnie więzienie, że być może nigdy już nie ujrzą swoich bliskich…
Ci, których skazano na śmierć w pokazowych „procesach”, mieli być pozbawieni nie tylko życia, lecz także prawa do własnego grobu i ludzkiej pamięci. Zamordowanych chowano po kryjomu w bezimiennych mogiłach, a rodziny bezskutecznie poszukiwały jakichkolwiek wiadomości o ich losie.
Pamięć o Żołnierzach Wyklętych przywrócono dopiero po kilkudziesięciu latach, dzięki staraniom wielu osób: rodzin, dawnych towarzyszy broni, dziennikarzy, naukowców i społeczników. Wraz z rosnącym zainteresowaniem historią podziemia niepodległościowego pojawiła się potrzeba godnego upamiętnienia tysięcy ludzi, którzy za swoją postawę zapłacili wysoką – nieraz ostateczną – cenę.
9 lutego 2011 r. Prezydent RP Bronisław Komorowski podpisał ustawę ustanawiającą nowe święto państwowe: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, obchodzony 1 marca. Data, zaproponowana przez śp. Janusza Kurtykę, prezesa IPN, nie była przypadkowa – to rocznica wykonania wyroku śmierci na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”: Łukaszu Cieplińskim, Mieczysławie Kawalcu, Józefie Batorym, Adamie Lazarowiczu, Franciszku Błażeju, Karolu Chmielu i Józefie Rzepce. Co roku 1 marca odbywają się wykłady, dyskusje, koncerty, spotkania wspomnieniowe i uroczystości patriotyczne poświęcone Żołnierzom Wyklętym.
Wystawa „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963” – do pobrania PL/EN
Wirtualna paczka historyczna
Zapraszamy do zapoznania się z ofertą materiałów edukacyjnych IPN, związanych z historią żołnierzy podziemia niepodległościowego.